RANCANG BANGUN ALAT UKUR PERIODA AYUNAN BANDUL MATEMATIS DENGAN SENSOR INFRAMERAH BERBBASIS MIKROKONTROLER AT89S51.

RANCANG BANGUN ALAT UKUR PERIODA
AT'UNAN BANDUL MIITEMATIS DENGAN SENSOR

INFRAMf,R{IBERBASIS MIKROKONTROLf,R
ATEgS5I

NINING SAYEKTI
06214039

PROCRAM PASCASARJANA
UNIVERSITAS ANDALAS
2008

I'{NCAI{C BANCUN ALAT UKUR PDRIODA AYUNAN BANDUL
MATEI!6TIS DSNCA.\ Sf,NSOR INFRAMERIIH AERBASIS
M

I

KROKONTROLgR AT39S51
Oleh: Nining Salekti


(Dibaw binhligan Dr Akmja\d.iDF Wildiai.MSi)
RINCKASAN
PenBkuran memhm,htrn

$alr rlat trkr

vane scs'ai dengrn hesamn

i',gin diulrr' Perkenbxiesn leti'logi di bidang

ysne

eleklrotrikr

mt'k nemhsx( aln ukf, qlah vt'nv"d'lah 'lar 0krt
p$i.da a!trnan handul mdcmiis ALar ini meneunakan konFnen k'mponen

ncmungklnkaf


kira

antamhin: l)scnsor inlramerh vang rerdiri

inia

smh,

si{em

y.ng

ii

I FD infmnr4h

he'tunCsi schxeal |]€ndcicksi g€mk

frikrokonrnler


yang bc.lungsi

mr'k

&i r'i'di'd'

druisn h'ndul

2)

mem|rr se\ dah nisukan

dan'ncigolah dala sesu.i progmm Y.ngdnin.mkan. 1) l'CDrehag'i $nanrfi

Tujmn penelirian: memncang hrngm alar rktrr peri'd! avtrnan bindLl
narc'nari\ dcng.n s.n{or inlramerih herbasis mikfu konhler ATR9s5l

Pemneneti alfi drn pctrgfiiannv' dilakrk.n

dif


di ahonr'rium

rlcklronika

in(nmenrasi jurusai Fisika thiveFilr\ Andalis Padaig sej'k luni 2007

0
Fototlioda

Mh7,

lnlimemh

d

Kapasilnr:lllr,

nrnJontr


rqg |tnnLJn "''a

LED infPfreBi, mikokontoLer '{TRsc\l Krishl I

Xapasiror l0fF/16 volr, rcsi(nr 10kO lC

A. Xal$siror 1000UFdaf

l"in

sehuahrCDkagher2r l6

Troi

diode

I

T.igkahpenan!nenn(n8flf adal.hneEicafgsd.nhrndnlm{cnatk


y.iglerdirid

i sehuah

(atif

100 cm, nsnjenir,

ralidaf brndul

scn$' fmne h

l..ngtah kedLi, nemhL.l rangkai.n sntem
rangkaion sisrcn

drn

mlknkoNoe. Pt.grrm dinncang mcnEgtrnrbn MJD| 5l

dm h.hasa nen.Smmrn nengsuiak.n bah.e _C Sclclth miSkaiai


sisre'n

mjkok.ntole. !eeei, proeram ditanamr,n nedi mlkr'kont'l'ihler
'nenggfak.n

rogm'n lsP_MCS

Pada langkoh

tmkhir diakukan I)eng[jian Bfglaian datr l]eng?nbilaf

nda lnng dilnhil

data

adxlah data

|{'loda


avtrnad

h'ndnl d'nean

meiggrn.k.i ald j_mg diirr.ang drn daft periodt avtrnan
mee nggr na ta n

sronwa(ch

detrgan

naft yangdiFr.leh dlbaidingltan dcn8af ddrlerioni

tril.i

Dmi h.silNigol?h.n dari diNr.leh hah$a

Nrioda

v'ng


didatar detrgan nctr8gtrnat.tr llar vaiS dnan.ane 'nend€karl P'da nihi_

iil'i

lri cri6 h'il

hili

neiRl.

r{

trm'k

$ i

dih$din8k.i deng.n

dehPan deBjal


I

enggufak?n !onwscrlr

3n

)

Nilai

Kcslahin rtldrilnaksinnfr

srdtrr s0 \chc$r 0,167 uni'k al.r vrng dtuncans dan

(otwalch Padr strrlL

i

100,


{tnt

I s0

o326jikr menggtrnalin

kc$ ahri rcl3rif mrksintrm addl'h 0 ri7 trdx'k

y.ig dir?ncaie dan 0,5i9 nenunr *oPwdch
maksimufr unlrk

nada

adahh

0.let

Densai nenggtrnakan perqma.n
per€Fran gr.vllasi dra- Elr' Padi ndur

Sedanskan

lrid..lar lang

n'{qrd'n
R0

alar

lie!'l'h'n rclalif

dlmncans din

r'lcl

gmvitali, dlFnnch nilai

nilai$rc.Fian g$virasiRla_

raia

n^: Niri hiDq \'r
!,,!trI

iSLrrri,.hrlii

llrrr, r.,,li

llrL ,L, frtl.
r lnlr

!r r*

iiN

l0' r l,,i,r), R.rr n'\l

r)Lf.n

Peneltiri ne(Fkrn u$ya nenehrsilkii n€iSetahran enrrkik,

mcbd.logi mdcl llatr intu.mo\i
Tckdoloel dan sains

h,\il

t.nclitlan

(lr'IFKS)

b

u yrng

Kegiaran

n.nF*.ya

rcori.

llmL Pcf3eishfan

t.i.lniatr diakhnl dcnEai l)enul\an

Pxda penrlisin lenelitian

*lrl,

dlasali dengrn Pcndihtrluan

Pada trmtr'niya n.idahurL'in rerb.el iras htheriPr

higiar arara

Lxi

:

I'rar

beliking, nen'musn nielah, hiuai leneliiian drn m,iri.rt)enelrian

Ddl.ml]eneliriaiiiil]endahrlrailrd,gP€fL i\h,lhherisirinanli.rl.li

Pensrrran me'nbuthkin dar Llur \.bagai

am

fish rntLk

lartrkrryangl.hihrelill.handaldannrslts

m.nenr'kinnilrin'ar'besimn
di

vm

tciggLnrrnya vngd dibrruhk'n l'jcrk.frh'iean lekn'k)gi di hldafg

elekiionika dan in(tunicdasi mimtiSkinbn mfrk
reFeh

r. Ranral .lar r kur

yan3 drpa( nihmr deiS?n mcninlurkan

ko'nn.n.n k.mnon.i elekrmnik., slih etunva )drlah
Ahr ukrr p€ri,nl. dlgtrnrkan sir'k

rie 'nel

ukai sat' kalieemk

'nengtrkur

aral trktr.

waktu

r.ri..lik (inhh n$iod?

|{rinls

dsrisr'ir heidr

vang

d.|ln dl Lkrr

.d.l.h lrsri.d3 dari i)0nai hrndrl '.aremaris Band0ljika diar_tri d rilil
lcsei'rhang.ntrya rlan h.eerrk bol.k halilt ii liiksi ]ane ena seciri
ncri.dik

Gcmkan

mrndaparltai

\rn' kalirytrnai

nil'i {r

rurl.da

holak hallk dilr.l dirrktrrwakt'nvr untrl

tri.da dariatLiai

Alar unhk nengukrr
dnan€neoleh

lki WiF

iumlah .ytrnan

hendLlmarernalis lrem.h

PtrrE (200r). Dilam n.ncliriainya, rkl'nefghitLng

h.hk halll d l hriJtrl yaie lerjadi dda'n srtu

dcr k

(frkLcisi ayunan) D.igatr meng.rahui ft.kmnsi sy'nan mak. o.riftla
ayuninbaidf daFrdircnn'lan

Akt lni

mengStrnarln

\.nw

Colensiomerer ssh.s.i n.ideEkli

n ruhrhan illal hm,hrhn ilibar eemk dxrialLxnai handfL Res

i fi\s

beful]l \impaigm aytrnan dltrb.lr mcniadi bcqran elektis henl)| tgrnS.n
denean dan

menemF(rn porenliomcrcr ljxdi

u/t|otlone ,\intrl atultE
denqin m.iasnnakrn

ynne

rrc

lengrn i.nbaratr

rarah sriu

dihasilkti dirhah menjadi

Akhknya \in]51

Pa sirren oihtha\l

Fda alar ini dijalrntan dengitr lnoernr vrng dirLlk dshF

anrim

l!ll

r/t3r./

/Atzl lni di.lah oleh

nlkmnroses.r dotr dirarntilk.n p.da layar monil..

Kelemahan dari al?r

\ii),,

yaie dimncan! Fki ad!lah

r'hie itM

geselan

lrigrerjadi

yaig nengeerakkai b.ndtrl dengai aolcnslometer meng.kibalk.n

gertrayLi.,, mdijidi lamMr Hal

i'ri akan mchpenginrhi

iilai ruii'd.

Kcuieetrlan d.ri rlar yang dlmnc.ng Flti adilah lenStrkLran vane

diakutin

sudah secdn

/g,h/

drn {deh memanlaark.n k.mplrer

M.lihlr kenld"tr dl a[( natr lens]iti ingin nefcoha mciguranei
kelem?h.n-keremrhan
Ftensiom.r$ dengan

)i3ig lsjxdl denssn cari ncnlsa i \.n\'r

$nsr inlrirmd.h

J€ne dirrnone 1idak menvenrsh

sehinFgi rlipal menghindariadrn!. gcsel.n

blideng.i

'hr

r.li,

Si{rm s.isor

iifrumerah rdnE dieunalin

rerili

dari l.FD inlinmcrah se|assl lemancrr

din t.t^di.dr inr*nemh ahJtsiin!nr m!.
Pr

l if \au e,.r'n'

irr frcnh
men.rifra

mer3nc.rk.n

sln

sinc inflmer:n Bak.lbl,o

tesehur F.b

'lioda

alli
'""r'Le
diodo iifff3mh rk

n

inlrarnc.ah akai nenekonrenikan.nc'gi

c?hrra iilmnemh re^ehurhenjadi |ruk? ]]ulsi

liirik

Poha ntrls linrik ini

alan dilcnakan ke mlkr.k.nrsler Si',ir inftamcr.h !anE (crh!kfg oleh

band,l yaig nelslunya
direr

na P.nih

.kai

nemFngan'hi banlak

pengn?in konmnen

[om ncn

onemsiondll.M 741, Ilenc...h.

mikr.koit l

sq.erti:

' r"nd ' L'" T rg. r'i
jemhdan t?,.d^t,., peigmr
n

/tP jJJ din .',,/ar.kr d.igrn

thuah

yangdik.mas dala'. qru .rtrl yang dhcbuhi,a/.

P€neliri nenggunatan mlkmkorhler sebagai lcneg'mi

kama m

yang

an inilah yatr8 ak?n diamdli um'k menentukan |dn.dx

n ..t ,. /1o4'nr' a.,, -oF. i

sisrem

pfre listlk

.ri

'nhh k

kmkonlr.l nemiiti k.rieErhn yrt', snkn h.ke{a tart

.rom.lir. mnqk.iainyr lehih {cdcrhai.,

dibnqa. daFr dipmgram

'.rdah
! ade, daFr dipogmn tsuri n,:ngaf y.ngdiinginkm

Jan nrdsh dig3btr.s

V. KgSIMPUL!^,N I}AN

SAR

N
^

Berdaerk,i h.sil

dan l)embahasan yang ietoh ditrkuksn rerhodip atar

trkur neri.da .]trnan handul

'narenalis

dengan

sei$r tnframeEh b$basi\

miknk.nrm cr dapat dirarik kesinpulan sshaeiiberikur anbru

Nirai F.ioda yais
sudd

R0.

mcndokali nilai pert.da

hii:

ie.i dirmleh

|rada

Dimam denSai panj.ns ra irrins bervarjasi. djFroeh nita-nit?l

peridla lcngtrktrmn deigan alat rncndckari niki peri.