ANALISIS KEKUATAN PADA PRODUK TONGKAT LANSIA DENGAN MENGGUNAKAN METODE ELEMEN HINGGA
ANALISIS KEKUATAN PADA PRODUK TONGKAT LANSIA
DENGAN MENGGUNAKAN METODE
ELEMEN HINGGA
SKRIPSI
Oleh
M. K. Aditya Wardana
NIM 071910101003
JURUSAN TEKNIK MESIN
FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS JEMBER
2011
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
ANALISIS
KEKUATAN PADA
hthttp
hthttp PRODUK TONGKAT
hthLANSIA
ttp
h
DENGAN MENGGUNAKAN METODE
HINGGA c.idid
id
c.idELEMEN
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
je.aj.ac.
e
n
liibli.bu.un
i
g
i
://d/dig
hthtp
ttp:/
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
SKRIPSI
id.id
.
ca.cid.id
ca.cid.id
c
a
a
a
c
.
.
.
j
j
j
a
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
ili
idgigili
idgidan
idgigdiajukan
guna melengkapi tugas:/akhir
gilimemenuhi syarat -syarat ://d
/:d
/:d
/
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
:
t
t
t
untuk menyelesaikan
hthProgram
hthttp
ttp Studi Teknik Mesin (S1) hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
je.aj.ac.
e
n
liibli.bu.un
i
g
i
://d/dig
hthtp
ttp:/
dan mencapai gelar Sarjana Teknik
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
MESIN
ne
ne JURUSAN TEKNIK
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
gigil
idgigil
id
FAKULTAS
TEKNIK
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
UNIVERSITAS
JEMBER
hhtt
hhtt
2011
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
Oleh
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
M. K. Aditya
Wardana
NIM 071910101003
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
PERSEMBAHAN
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
t
t
Skripsi
ini
saya
persembahkan
untuk:
t
t
p
hhttp
hhttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
1. Ayahanda Mulyono dan ibunda Louis Sriwanti yang tercinta;
id
.cid.idsaya cintai;
2. Kakek saya Purnosiswoyo
.ac.c.id dan nenek saya Kartijem
.acyang
ca.cid.id
a
.
j
j
j
a
a
e
e
e
j.
ej. Mulyawan dan Adindab.Galuh
u.n
nBudi
neSeptiani
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
3. Adinda
Bagas
Budi
Peratiwi
yang
i
i
i
l
l
l
i
i
i
b
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
yang menjadikan kakaknya
p
hthtttercinta
hthttp sebagai contoh yang baik;hthttp
h
4. Para guru dan dosen dari taman kanak -kanak sampai perguruan tinggi,
ca.cid.id
a
.
j
a
a
.
.
.
e
e
e
j
u.n
nej
nej ini;
.bu.n
u
une terselesaikannyagskripsi
usaya
b
bli.bmembantu
bli.bu.n
i
i
i
yang g
telah
l
l
l
i
i
i
i
idgigil
idigi
idigi
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p lansia yang membutuhkan
h5.httPara
hhproduk
ttp yang saya analisis ini; hhttp
.id
.idd Yuni H.,S.T,M.T.
terutama guru pembimbing
j.ac c.id saya Santoso M.,S.T.,M.T.
j.ac c.idan
h
6. Almamater Fakultas Teknik Universitas Jember.
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
e
ne
nilmu,
nbelajarlah
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
“Raihlah
dan
untuk
meraih
ilmu
untuk
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhttdan sabar”
tenang
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
(Khalifah
Umar bin khattab) .id
id.id
.
c
cac.id
ca.cid.id
a
a
a
c
.
.
.
j
j
j
a
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
manusia yang berhasil
hthttp“Berusahalah untuk tidak
hthttmenjadi
hthttp
h
MOTO
tapi berusahalah menjadi manusia yang berguna”
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
(Albert Einstein)
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
.cid.id tentu dapat dihitung”
ca.cid.id
cabelum
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
(Albert:/Einstein)
/:d
/:d
/
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
“Ngelmu
iku kelakone kanthi laku,
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej. lan ora digunake,
nej. lamun ora tau ditangkarake
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
sanadyan
akeh
ilmuke
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
//:d
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
ngelmuhthiku
hthttp
hthttp
ttptanpa guna”
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
“Bilangan tak terhitung juga dapat dihitung, bilangan yang dapat terhitung
id
“Masa.amuda
c.cid.id adalah masa yang berapi-api”
.ac.c.id
jej.a
jej.a
e
e
n
n
u
u
n
n
.
.
u
u
b
b
.
.
i
i
(H. RhomadiIrama
giigl ilib )
idgiigl ilib
d
/
/
/
/
d
:
:
/
/
/
/
hthtp
hthtp
ttp:
ttp:
(Ki Hajar Dewantara)
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
Menyatakanudengan
yang
nej.
nej. sesungguhnya bahwa iskripsi
nej.berjudul “Analisis Kekuatan
nej.
.bu.n
.b.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
li
gigili Lansia Dengan Menggunakan
idgigili
idTongkat
idgigiMetode
idgibenarPada Produk
Elemen Hingga” adalah
gili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthhasil
hthttpyang sudah saya sebutkan sumbernya,
hthttp belum
ttp karya sendiri, kecuali kutipan
benar
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
PERNYATAAN
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne tangan dibawah ini: ilib.bu.n
ne
.bu.n
Saya yang
bertanda
u
u
b
i
l
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
/
/
Nama
: M. K. Aditya Wardana ttp://:d
/
/
p
t
t
hhtt
hhttp
NIM : 071910101003
pernah diajukan pada institusi mana pun, dan bukan karya jiplakan. Saya bertanggung jawab
d
id
ca.cid.idharus dijunjung tinggi. j.aca.cid.id
aj.ca.ci .id atas keabsahan dan kebenaran
aj.ca.isinya
aj.yang
c.id sesuai dengan sikap ilmiah
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
n
n
n
n
ej.
e
e
e
u
u
u
u
n
n
n
n
.
.
.
.
u
u
u
u
b
b
b
b
.
.
.
.
i
i
i
i
b
Demikian
ini saya buat dengan
lib
idgiigl idan
idgiigl ilib
idgiigl ilipernyataan
idgiigl ilibsebenarnya, tampa ada :tekanan
d
d
d
/
/
/
/
//:d
/
/
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
: pihak mana pun serta bersedia
tp
p
paksaan
hthtp
hthtp
ttp:ternyata di
ttpdari
ttp: mendapat sangsi akademikhthjika
h
kemudian hari pernyataan ini tidak benar.
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej. Jember. Febuari 2011ilib.bu.n
.bu.n
u
u
b
i
l
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
Yang
menyatakan,
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne M. K. Aditya Wardanailib.bu.n
.bu.n
u
u
b
i
l
i
i
i
idgigil
idgigil
NIM. 071910101003
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
SKRIPSI
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ANALISIS KEKUATAN PADA PRODUK TONGKAT LANSIA
d
ca.cid.iMENGGUNAKAN
ca.cid.id
ca.cid.id
DENGAN
METODE
a
a
a
.
.
.
j
j
j
uneej. ELEMEN HINGGA
uneej.
uneej.
ilib.b.un
ilib.b.un
ilib.b.un
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.idM. K. Aditya Wardana j.aca.cid.id
a
.
j
e
e
NIM 071910101003
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
d
d
aj.ca.ci .id Pembimbing
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne S.T., M.T
nPembimbing
.bu.n
.bu.n
.bu.n
Dosen
Utama : Santoso
M.,
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
Dosen
Pembimbing
Anggota
:
Yuni
Hermawan,
S.T.,
M.T
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
Oleh
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
igliiblib.u
g
i
d
i
/://d
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
PENGESAHAN
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
u.n
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bberjudul
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
Laporan
skripsi
“Analisa
Kekuatan
Product
Tongkat
Lansia
Dengan
ig ili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttpfakultas
hthttp
hthttp telah diuji dan disahkan holeh
Menggunakan
Metode Element HIngga”
teknik universitas jember pada:
d
.cid.id
ca.cid.id
aj.ca.ci .id Hari
a
: Sabtuej.a.c
.
.
j
j
a
.
e
e
nej
ne
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
Tanggal
:
29
Maret
2011
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
/:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
//dig
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt
Tempat
: Fakultas Teknik Universitas
Jember
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
ca.cid.id Tim Penguji
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
ig ili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
:
:
Ketua,
Sekretaris,
/
/
//dig
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
e
Santoso Mulyadi,b.ST.,
u.n
ne
nMT.
.bu.n
u
u
b
i
i
l
l
i
i
b
i
i
ig il
idgigil
/:d
:p//:d
NIP 19700228
199702 1 001
/
//dig
/
p
t
t
hhtt
Dosen penguji I,
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
ig ili
/:d
/:d
/
:
/
/
//dig
p
t
hthttp
Hari Arbiantara., S.T., M.T.
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
n
ne
ne Hermawan, ST., MT. ilib.bu.n
.bu.Yuni
u
u
b
i
l
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:1d
:p//:d
NIP 19750615 200212
008
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt
Dosen penguji
id II,
aj.ca.c.id
.
j
e
n e
liibli.bu.un
i
g
i
:p//:d
/dig
/
t
hthtp
t
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
Ir. FX. Kristianta, M. Eng.
NIP19650120
001.id
.cid.idNIP 19670924 199412 1.a
.cid.id 200112 1 001
d
i
c
c
ca.cid.id
c
.
a
a
a
c
.
.
.
j
j
j
j
a
a
a
.
.
.
.
e
e
e
e
nej
nej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
Mengesahkan
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
Dekan Fakultas Teknik Universitas Jember
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
Ir. Widyono
hthttp
hthttp Hadi, MT.
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
NIP 19610414 198902 1 001
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
vi
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
RINGKASAN
Analisa Kekuatan Product Tongkat Lansia Dengan Menggunakan Metode
Element HIngga; M. K. Aditya Wardana, 071910101003; 2001; 132 halaman;
Jurusan Teknik Mesin Fakultas Teknik Universitas Jember.
Ibarat mesin yang dimakan usia, lansia pun mengalami kemunduran fungsi
(degradation of function). Salah satunya, kemunduran daya keseimbangan tubuh.
Tidak jarang di antara mereka yang sulit berjalan. Hal itu disebabkan menurunnya
kekuatan otot pada anggota gerak. Misalnya, otot lengan, otot tangan , otot tungkai,
dan otot kaki. Apalagi bila kondisi itu disertai penyakit degeneratif seperti
osteoporosis, parkinson, pascastroke, nyeri lutut, dan patah tulang. Alat bantu jalan
pun menjadi salah satu solusi tepat. Salah satunya adalah tongkat.
Dalam perancangan yang dilakukan pun harus memperhatikan kekuatan dari
tongkat tersebut. Kekuatan yang harus diperhatikan menyangkut dimensi, material,
dan struktur tongkat. Dalam perancangan produk tongkat lansia sebelumnya, didapati
analisa struktur yang dilakukan hanya dengan menggunakan bantuan software,
sehingga kekuatan struktur dari produk tongkat lansia tersebut belum sepenuhnya
menjadi prioritas utama.
Hal ini dikarenakan pada data sebelumnya didapati bahwa beban maksimal
yang dapat diterima oleh tongkat lansia ini adalah 45 N. Terlihat bahwa tegangan
terbesar yang terjadi masih berada di bawah tegangan ijin dari bahan itu sendiri.
Tegangan yang terjadi pada rangka sebesar 6.47e+006 N/m2 terletak pada bagian
pegangan tongkat sedangkan tegangan minimum yang bekerja pada rangka yaitu
1.29e-008 N/m2 terletak pada bagian tangkai pipa atas. Sehingga perlu dilakukan
perhitungan secara manual untuk meninjau ulang hasil perhitungan sebelumnya, agar
dapat memperbaiki dan meningkatkan kekuatan produk tongkat lansia.
Metode elemen hingga adalah metode numeric yang digunakan untuk
menyelesaikan permasalahan teknik dan metematis dari suatu gejala phisis yang
vii
diantaranya adalah tegangan, regangan, kekuatan, dan analisa getaran. Metode
elemen hingga inilah yang dapat membandingkan antara perhitungan dengan
menggunakan software catia dan dengan menggunakan perhitungan secara manual.
Dalam hal ini metode elemen hingga yang akan dipergunakan adalah metode elemen
hingga 2D (bidang) yaitu elemen segitiga dengan 3 node.
Dengan menggunakan Metode Elemen Hingga tegangan terbesar terdapat
pada elemen 5 dengan besar tegangan sebesar σx
5
= 2,505 x 104, dan Regangan
terbesar terdapat pada elemen 3 dengan besar regangan εx 3 = 0.272201. Dan teory
kegagalan yang didapat menyatakan : Maximum Normal- Stress Teory (MNST):
menyatakan aman. Karena masih berada dalam batas aman. Maximum Shear- Stress
Teory (MSST): menyatakan tidak aman. Karena regangan yang dihasilkan melewati
batas aman dari material. Teori Kegagalan Tegangan Geser Maksimum (Maximum
Shear Theory Criterion ) : menyatakan tidak aman. Karena dari regangan maximum
yang didapat masih jauh lebih besar disbanding dengan regangan yang diijinkan oleh
material tersebut. Teori Kegagalan Distorsi Energi Maksimum (Maximum Distory
Energy Theory) : menyatakan tidak aman. Karena tegangan maximum yang
dihasilkan jauh lebih besar dibandingkan dengan tegangan yang diijinkan oleh
material tongkat tersebut.
viii
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
u.n
ne
ne
neStrength Analysis Using
ne Method Up; M. K. ilib.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bElement
u
u
u
u
b
b
b
Elderly SticksiliProduct
i
i
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Aditya
Wardana,
071910101003;
2001;
132
pages;
Department
of
Mechanical
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp
h
SUMMARY
Engineering Faculty of Engineering, University of Jember.
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
u.n
nej.
nej. age, the elderly also
nej.
nej.
.bu.n
.bmachine
.buexperienced
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
.
Like
the
a
setback
function
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
(Degradation
p
hthttp of function). One of them,
hthttpdecline of the power balance
hthttofp the body.
Not uncommon among those who are difficult to walk. This was due to lower muscle
d
id.id
d
d
ca.cid.imuscles,
For
muscular arm, thej.a
hand
leg muscles, j.ac.cid
aj.ca.ci .id strength in the motion.
aj.ca.cexample,
.
.
j
j
a .i
.
.
e
e
e
e
j
j
n
n
n
n
e
e
e
e
.bu.un
and leg muscles.
if the condition is
accompanied
liibli.bu.un
liibli.bu.un
liibliMoreover,
liibli.bu.un by degenerative diseases
i
i
i
i
g
g
g
g
i
i
i
i
//d ig
://d/dig
://:d
://:d
//dig
//digpain, and fractures. Walkers
tp
p://d
such
Parkinson's, stroke,
hthtp
hthas
hthtp
ttp:/had to be
ttposteoporosis,
ttpknee
h
one right solution. One is the stick.
id.id consider the strength ofathe
id The strength that j.aca.cid.id
ca.cidstaff.
ca.must
ca.cid.id
In any design done
.
a
a
c
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.and stick structure. In
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
must
be
considered
regarding
the
dimensions,
materials,
the
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
previous
analysis found that by
hthjust
hthttpelderly rod product design,hthstructural
ttp using the
ttp
h
help of software, so that the power structure of the stick product has not yet been
d
d
d
d
aj.ca.ci .id fully elderly a top priority.
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
nethe maximum load thatilibcan
nethe previous data was found
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
This
is
because
that
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
tp is still
be h
received
N.hIt
hhtoccurs
ttpappears that the greatest stress
http by elderly stick it is 45 h
h
under the stress of the material itself permits. The voltage that occurs on the order of
.cid.the
id
id handle of the stick while
ca
ca.cid.id 6.47e +006 N/m2 located
ca.cid.id
ca.cid.minimum
on
the
stress
acting
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
u.n
u.n
u.n
nej.
nej.
nej.
nej.
.
.bu.n
.
.
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
b
b
b
on the orderigofil1.29e-008
N/m2 pipe located
idgigili
idgigili
idgigatilithe upper stalk. So the:/calculation
ig i
/:d
/:d
/:d
/
//:d
/
d
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttotpbe done manually to review
hthttpin order to
hththe
needs
ttpresults of previous calculations,
h
improve and enhance the strength of the product stick elderly.
d
d
id
id
ca.solve
aj.ca.ci .iisd a numerical method used
aj.ca.ci .id
ajto
Finite elementemethod
c.id technical problems ej.aj.ca.c.id
.
.
.
j
j
j
.
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
and
a
symptom
phisis
metematis
of
which
include
stress,
strain,
strength,
and
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
tp
hhttp analysis. This finite element
hhtmethod
vibration
to compare betweenhthe
calculations
http
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
ix
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
using CATIA software and using the calculations manually. In this case the finite
d
d
d
dd
is a triangular
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id element method to beej.used
aj.ca.ci .isid a 2D finite element emethod
aj.ca.ci .i(field)
.
.
.
j
j
j
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
element with 3ilinodes.
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
/:d
//:d
//:d
//:d
/biggest
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Using
Finite
Element
Method,
the
stress
on
the
element
5
with
t
t
t
p
hhttp a large
hhttp
hhttp
h
d.id obtained Theory states:cMaximum
.cid.id
Normal-Stress
ca.cid.id strain εx 3 = 0.272201.j.And
ca.cifailure
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
j
j
j
a
e
e
e
e
j.
u.n
nej.
nej. safe. Because it is still
nesafe
nej.
.bu.n
.b
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
Theory
(MNST):
declared
within
limits.
Maximum
Sheari
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Stress
(MSST): declared unsafe.
p
p material
tp
hthtTheory
hthttpBecause the resulting strainhthofttthe
h
voltage of σx 5 = 2.505 x 104, and the biggest strain on the element 3 with a large
safely cross the line. Maximum Stress Failure Theory Slide (Maximum Shear Theory
d
d.id
id.id
d
of the maximum strain
is much larger j.ac.cid
aj.ca.ci .id Criterion): declared unsafe.
aj.ca.cBecause
aj.ca.ciobtained
.
.
.
j
j
j
a .i
.
e
e
e
e
j
n
n
n
n
e
e
e
e
un that allowed by thegmaterial.
bli.bu.strain
compared with
Energy
liibli.bu.un
liibli.bu.un
liithe
liibli.bu.unMaximum Distortion ig
i
i
i
i
g
g
i
i
i
//d ig
:p//:d
://:d
://d/dig
//dig the
//dig (Maximum DistoryhEnergy
thtp
p://d
Failure
hthtp
hthtp
ttBecause
ttpTheory
ttp:/ Theory): declared unsafe.
h
maximum voltage generated is much greater than the allowable stress by the rod
ca.cid.id
ca.cid.id material.
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/
//:d
:
/
/
/
/
p
t
p
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
x
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
e syukur kehadirat Allahb.SWT,
u.n
ne
ne
npuji
neKarena dengan rahmatilibdan
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
Alhamdulilah
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
b
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
d
//:Kekuatan
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hidayah-Nya
penulis
dapat
menyelesaikan
skripsi
dengan
judul
“Analisa
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp
h
PRAKATA
Product Tongkat Lansia Dengan Menggunakan Metode Element Hingga”.
d kuliah wajib dan sebagai
Skripsi ini merupakan
id satu syarat untuk j.aca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.imata
ca.cid.salah
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
n
u.n
nej.
nej. Teknik pada Fakultas
nej. Jurusan Teknik Mesin
nej.
.bu.n
.bSarjana
.bu.Teknik
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
mencapai
gelar
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Universitas
p
hthttp Jember.
hthttp
hthttp
Selama penelitian dan penulisan laporan Skripsi ini, telah banyak
d
id.id
d
dan pengarahan dari
pihak. Dalam j.ac.cid
ca.cid.id
aj.ca.ci .id mendapatkan bantuan,
ajbimbingan
aj.ca.cberbagai
.
.
.
j
j
j
a .i
.
.
e
e
e
e
j
n
n
n
n
e
e
e
e
n kepada:
bli.bulupa
.un penulis mengucapkanigterima
kesempatan ini
liibli.bu.un
liibli.bu.un
litak
liibli.bu.ukasih
i
i
i
i
g
g
g
i
i
i
i
//d ig
://:d
:p//:d
://:d
//dig
//digIr. Widyono Hadi, MT.
//digDekan Fakultas Teknik
p://d
hthtp
h1.thtp
hthtp
ttpUniversitas
ttBapak
ttpselaku
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
h
h
Jember.
d
d
ca.cid.id
a
.
j
a
a
e
e
e
nej.
nej.
nej. Jember
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
Teknik
Universitas
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
Yuni Hermawan, ST.,
hthttpS1 jurusan
hthMT.
h3.thttBapak
ttp selaku Ketua Program Studi
.i .id Mesin Fakultas
.ci .idM.T selaku Ketua Jurusan
2. Bapak Sumardji.,
j.ac cTeknik
j.acS.T.,
h
Teknik Mesin Fakultas Teknik Universitas Jember.
d
d
ca.cid.id
a
.
j
.
.
.
e
e
e
nej
nej laporan skripsi. ilib.bu.n
nej proses terselesaikannya
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
i
i
l
l
banyak
membantu
penulisan
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtII,t yang juga
h5.httBapak Yuni Hermawan, ST.,hhMT.
tt selaku Dosen Pembimbing
i
ca.ci .id
4. Bapak Santoso jMulyadi,
I, yang telah
.aca.c.id ST., MT. selaku Dosen
j.aPembimbing
h
telah banyak memberikan pengarahan dan membantu proses terseslesaikannya
id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
e
ej.
nej.
nkeluarga
nej. adik dan nenekkuilibjuga
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
6. Bapak,
Ibu,
kakak,
besarku
yang
telah
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
tp
hthttmemberikan
hthtterselesainya
dukungan moril,hth
materi’il,
do’a dan semangat demi
ttp
.
penulisan skripsi.
j.acac.id
h
kuliahku khususnya dan selama menuntut ilmu di bangku sekolah pada
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
7. Dosen
–
dosen
jurusan
Teknik
Mesin
Universitas
Jember.
i
i
idgigil
idgigil
d
d
/
/
/
/
:
:
/
/
/
/
:
p:
h8.thtp
hthtp
ttpJember.
ttTeknisi
Teknik Mesin Universitas
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
umumnya.
xi
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
9. Teman-teman Teknik Mesin angkatan 2007 khususnya dan semua teman-
ca.cid.id
a
.
.
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
j
u.n
nej
nebeserta
nej dapat penyusun sebutkan
.bu.n
.bu.n
u
u
u
10. Temanil–ibi.teman
seluruh pihak ilyang
tidak
b
b
i
i
l
i
b
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
/:d
:p//:d
:p//:d
:p/dalam
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
satu
persatu
yang
telah
membantu
pelaksanaan
skripsi
ini.
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
d
id.id
teman Teknik Mesin
Jember pada umumnya.
ac.cUniversitas
ac.ci .id
h
Skripsi ini disusun berdasarkan data-data yang diperoleh dari studi lapangan
uji
id coba yang dilakukan, kalaupun
ca.cid.id dan studi kepustakaan jserta
ca.cid
ca.cid.id ada kekurangan itu j.aca.cid.id
.
a
a
a
.
.
.
j
j
e
e
e
e
n
ej.penulis senantiasa terbuka
nej.
nej.sebagai penulis, oleh ilkarena
nitu
nej.
.bu.n
.bu.kami
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
diluar
kemampuan
i
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp
untuk
kritik dan saran dalam
p
tp penyempurnaan skripsihini.
hthmenerima
hthtupaya
ttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
u.n
ne2011
.b
u
b
i
Jember,
Maret
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
Penulis
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
xii
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
d
ca.cid.id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
Halaman ej.a
j
j
j
.
e
e
e
nej
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
HALAMAN
....................................................................................
idgigiil
idgigil
idgiJUDUL
idgigil
gil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhttp
hhttp PERSEMBAHAN ..................................................................
hhttp
HALAMAN
ii
h
DAFTAR ISI
HALAMAN MOTTO ..................................................................................
iii
ca.cid.id HALAMAN PERNYATAAN
ca.cid.id......................................................................
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
iv
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
HALAMAN
.................................................................
idgigili
idgiPEMBIMBINGAN
idgigili
idgigvili
gili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp PENGESAHAN ......................................................................
hthttp
hthttp
HALAMAN
vi
RINGKASAN ..............................................................................................
vii
d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id PRAKATA ....................................................................................................
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
xi
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
il
idgxiii
idgigil
idgig................................................................................................
idgigil
DAFTAR
ISI
igil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhttp xv
hhttp GAMBAR ...................................................................................
hhttp
DAFTAR
DAFTAR TABEL .......................................................................................
h
xvi
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
DAFTAR LAMPIRAN
................................................................................
xvii
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgig1ili
idgigili
idgigili
idgigili
BAB 1. PENDAHULUAN
...........................................................................
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp
hthttp
hthttp1.1 Latar Belakang ......................................................................
1
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
h
3
d
d.id
d.id
i
i
.
.
c
c
aj.ca.ci .id
aj.ac
aj.ac ....................................................................
.
.
.
j
j
j
1.3 Batasan
Masalah
3
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
il
idgig3il
idgig............................................
idgTujuan
dan Manfaat Penelitian
igil
//:d
:p//:d
:p//:d
:p1.4
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
1.4.1 Tujuan penelitian ..............................................................
3
h
1.2 Perumusan Masalah ...............................................................
1.4.2 Manfaat penelitian ...........................................................
3
id.id
id.id
id.id
.
.
.
c
c
ca.cid.id
c
a
a
a
a
c
c
c
.
.
.
.
j
j
j
j
a
a
a
e
e
e
BAB 2. TINJAUAN
PUSTAKA
..................................................................
5 uneej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
iibli.b.un
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
l
l
l
g
g
g
g
i
i
i
i
i
i
i
g
g
g
g
d
d
d
d
2.1
Elemen
Hingga
........................................................................
5
i
i
i
i
//
:// /d
:// d
:// d
thtp
thtp
p://d
tp://
tp://
hthtp
h
h
t
t
ttp:/
2.1.1 Konsep dasar.............................................................
5
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
2.1.2
8
.ci .id
.ci .id
c
ca.cid.id
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
j
2.1.3
Langkah Finite Elemen
nej
nejMethod ............... 15
neLangkah.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil2.1.4 Dua kategori model
idgi15
idgigil
gil
matematik.................................
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
2.2 Catia ..........................................................................................
15
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
h
Elemen
d 2 Dimensi ....................................................
d
ca.cid.id
a
.
j
ne j.
xiii ilibi.bu.une
idgigil
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
2.2.1
Tahapaan-tahapan analisa dengan catia V5R14 .......
16
17
ca.cid.id
a
.
.
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
j
ej
nej
neMaximum
n(MSST)
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
2.3.1
Shear- StressilTeory
...................
17
b
b
b
i
i
i
l
l
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
2.3.2
Maximum
NormalStress
Teory
(MNST)
................
18
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
d
d
2.3 Teori Kegagalan
ac.ci .id(Theories of Failure)...................................
ac.ci .id
2.3.3
Teori Kegagalan Tegangan Geser Maksimum .........
19
2.3.4 Teori
Distorsi Energi Maksimum
id
ca.cid.id
ca.cid.Kegagalan
ca.cid.id ........... 20
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej. PENELITIAN ....................................................
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
BAB
3.
METODOLOGI
23
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
.............................................
p
hthttp3.1 Waktu dan Tempat Penelitian
hthttp
hthttp 23
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
3.2 Tempat dan Waktu Penelitian ...............................................
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
h
24
24
ca.cid.id
a
.
j
a
a
.
.
.
e
e
e
j
n
nej
ne...................................................................................
nej
.bu.n
.buAlat
.bu.n
u
u
u
b
b
b
.
i
i
i
3.2.1
24
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
:
:p//:d
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
3.2.2 Spesifikasi customer
tp
hhttp 24
hhtt
hht.........................................................
did Bahan ....................................................
.id
3.3 Persiapanj.Alat
ac.ci .dan
j.ac c.id
3.4 Prosedur Penelitian ...............................................................
4.1.1
Membangun Model Analisa Struktur (Prepocessor)
h
24
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id .................................................................
ca.cid.id
3.5 Diagram jFlowchart
26
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
ej.
nej.
nej.
nPEMBAHASAN
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
BAB
4.
HASIL
DAN
.......................................................
27
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
Software Catia ...................
hthttp 27
hthdengan
hthttp4.1 Tegangan dan Regangan
ttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
h
h
27
d
d
ca.cid.id.................. 29
Analisa
aj.ca.ci .id
ajlansia
aj.ca.ci .idtegangan struktur tongkat
.
.
.
j
j
j
.
e
e
e
e
ne
nSoftware
neTegangan Von misses Dengan
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
4.1.3
CATIA
.....
31
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
Metode Elemen Hingga
31
hht....
hhtt
hhtt 4.2 Analisa Tegangan Menggunakan
4.1.2
4.2.1
Menentukan Dimensi ................................................
31
ca.cid.id Matriks Kekakuan ................................
ca.cid.id
ca.cid.id
4.2.2 jPerhitungan
35
a
a
a
.
.
.
j
j
e
e
e
j.
ej.
nej.
npada
nePerhitungan
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
4.2.3
Gaya
yang
Bekerja
Batang
..........
56
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp Displacement ..........................
hthttp
hthttp 61
4.2.4 PerhitunganhMatriks
4.2.5
Perhitungan Regangan pada Pegangan Tongkat ......
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
ne j.
xiv ilibi.bu.une
idgigil
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
65
d
d
did
aj.ca.ci .id Tegangan pada Pegangan
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .Tongkat
4.2.6 ejPerhitungan
.......
69
.
.
.
j
j
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
4.2.7
Teory
Kegagalan
(
Failure
Theories
)
......................
72
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt........................................................
4.2.7.1 (MNST)
72
4.2.7.2 (MSST) .........................................................
h
h
81
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
4.2.7.3 Metode Tresca .............................................
93
d
d
d
4.2.7.4
103
ca.cid.id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .idDistorsi Energi Maksimum
aj...........................
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne DAN SARAN ......................................................
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
BAB 5. KESIMPULAN
114
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
5.1
Kesimpulan
...................................................................
.........
t
t
t
p
hhttp 114
hhttp
hhttp
5.2
Saran ............................................................................. .........
h
115
116
ca.cid.id DAFTAR PUSTAKA j...................................................................................
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
LAMPIRAN
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp
hthttp
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.c
DENGAN MENGGUNAKAN METODE
ELEMEN HINGGA
SKRIPSI
Oleh
M. K. Aditya Wardana
NIM 071910101003
JURUSAN TEKNIK MESIN
FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS JEMBER
2011
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
ANALISIS
KEKUATAN PADA
hthttp
hthttp PRODUK TONGKAT
hthLANSIA
ttp
h
DENGAN MENGGUNAKAN METODE
HINGGA c.idid
id
c.idELEMEN
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
je.aj.ac.
e
n
liibli.bu.un
i
g
i
://d/dig
hthtp
ttp:/
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
SKRIPSI
id.id
.
ca.cid.id
ca.cid.id
c
a
a
a
c
.
.
.
j
j
j
a
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
ili
idgigili
idgidan
idgigdiajukan
guna melengkapi tugas:/akhir
gilimemenuhi syarat -syarat ://d
/:d
/:d
/
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
:
t
t
t
untuk menyelesaikan
hthProgram
hthttp
ttp Studi Teknik Mesin (S1) hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
je.aj.ac.
e
n
liibli.bu.un
i
g
i
://d/dig
hthtp
ttp:/
dan mencapai gelar Sarjana Teknik
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
MESIN
ne
ne JURUSAN TEKNIK
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
gigil
idgigil
id
FAKULTAS
TEKNIK
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
UNIVERSITAS
JEMBER
hhtt
hhtt
2011
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
Oleh
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
M. K. Aditya
Wardana
NIM 071910101003
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
PERSEMBAHAN
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
t
t
Skripsi
ini
saya
persembahkan
untuk:
t
t
p
hhttp
hhttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
1. Ayahanda Mulyono dan ibunda Louis Sriwanti yang tercinta;
id
.cid.idsaya cintai;
2. Kakek saya Purnosiswoyo
.ac.c.id dan nenek saya Kartijem
.acyang
ca.cid.id
a
.
j
j
j
a
a
e
e
e
j.
ej. Mulyawan dan Adindab.Galuh
u.n
nBudi
neSeptiani
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
3. Adinda
Bagas
Budi
Peratiwi
yang
i
i
i
l
l
l
i
i
i
b
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
yang menjadikan kakaknya
p
hthtttercinta
hthttp sebagai contoh yang baik;hthttp
h
4. Para guru dan dosen dari taman kanak -kanak sampai perguruan tinggi,
ca.cid.id
a
.
j
a
a
.
.
.
e
e
e
j
u.n
nej
nej ini;
.bu.n
u
une terselesaikannyagskripsi
usaya
b
bli.bmembantu
bli.bu.n
i
i
i
yang g
telah
l
l
l
i
i
i
i
idgigil
idigi
idigi
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p lansia yang membutuhkan
h5.httPara
hhproduk
ttp yang saya analisis ini; hhttp
.id
.idd Yuni H.,S.T,M.T.
terutama guru pembimbing
j.ac c.id saya Santoso M.,S.T.,M.T.
j.ac c.idan
h
6. Almamater Fakultas Teknik Universitas Jember.
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
e
ne
nilmu,
nbelajarlah
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
“Raihlah
dan
untuk
meraih
ilmu
untuk
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhttdan sabar”
tenang
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
(Khalifah
Umar bin khattab) .id
id.id
.
c
cac.id
ca.cid.id
a
a
a
c
.
.
.
j
j
j
a
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
manusia yang berhasil
hthttp“Berusahalah untuk tidak
hthttmenjadi
hthttp
h
MOTO
tapi berusahalah menjadi manusia yang berguna”
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
(Albert Einstein)
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
.cid.id tentu dapat dihitung”
ca.cid.id
cabelum
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
(Albert:/Einstein)
/:d
/:d
/
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
“Ngelmu
iku kelakone kanthi laku,
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej. lan ora digunake,
nej. lamun ora tau ditangkarake
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
sanadyan
akeh
ilmuke
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
//:d
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
ngelmuhthiku
hthttp
hthttp
ttptanpa guna”
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
“Bilangan tak terhitung juga dapat dihitung, bilangan yang dapat terhitung
id
“Masa.amuda
c.cid.id adalah masa yang berapi-api”
.ac.c.id
jej.a
jej.a
e
e
n
n
u
u
n
n
.
.
u
u
b
b
.
.
i
i
(H. RhomadiIrama
giigl ilib )
idgiigl ilib
d
/
/
/
/
d
:
:
/
/
/
/
hthtp
hthtp
ttp:
ttp:
(Ki Hajar Dewantara)
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
Menyatakanudengan
yang
nej.
nej. sesungguhnya bahwa iskripsi
nej.berjudul “Analisis Kekuatan
nej.
.bu.n
.b.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
li
gigili Lansia Dengan Menggunakan
idgigili
idTongkat
idgigiMetode
idgibenarPada Produk
Elemen Hingga” adalah
gili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthhasil
hthttpyang sudah saya sebutkan sumbernya,
hthttp belum
ttp karya sendiri, kecuali kutipan
benar
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
PERNYATAAN
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne tangan dibawah ini: ilib.bu.n
ne
.bu.n
Saya yang
bertanda
u
u
b
i
l
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
/
/
Nama
: M. K. Aditya Wardana ttp://:d
/
/
p
t
t
hhtt
hhttp
NIM : 071910101003
pernah diajukan pada institusi mana pun, dan bukan karya jiplakan. Saya bertanggung jawab
d
id
ca.cid.idharus dijunjung tinggi. j.aca.cid.id
aj.ca.ci .id atas keabsahan dan kebenaran
aj.ca.isinya
aj.yang
c.id sesuai dengan sikap ilmiah
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
n
n
n
n
ej.
e
e
e
u
u
u
u
n
n
n
n
.
.
.
.
u
u
u
u
b
b
b
b
.
.
.
.
i
i
i
i
b
Demikian
ini saya buat dengan
lib
idgiigl idan
idgiigl ilib
idgiigl ilipernyataan
idgiigl ilibsebenarnya, tampa ada :tekanan
d
d
d
/
/
/
/
//:d
/
/
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
: pihak mana pun serta bersedia
tp
p
paksaan
hthtp
hthtp
ttp:ternyata di
ttpdari
ttp: mendapat sangsi akademikhthjika
h
kemudian hari pernyataan ini tidak benar.
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej. Jember. Febuari 2011ilib.bu.n
.bu.n
u
u
b
i
l
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
Yang
menyatakan,
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne M. K. Aditya Wardanailib.bu.n
.bu.n
u
u
b
i
l
i
i
i
idgigil
idgigil
NIM. 071910101003
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
SKRIPSI
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ANALISIS KEKUATAN PADA PRODUK TONGKAT LANSIA
d
ca.cid.iMENGGUNAKAN
ca.cid.id
ca.cid.id
DENGAN
METODE
a
a
a
.
.
.
j
j
j
uneej. ELEMEN HINGGA
uneej.
uneej.
ilib.b.un
ilib.b.un
ilib.b.un
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.idM. K. Aditya Wardana j.aca.cid.id
a
.
j
e
e
NIM 071910101003
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
d
d
aj.ca.ci .id Pembimbing
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne S.T., M.T
nPembimbing
.bu.n
.bu.n
.bu.n
Dosen
Utama : Santoso
M.,
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
Dosen
Pembimbing
Anggota
:
Yuni
Hermawan,
S.T.,
M.T
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
Oleh
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
igliiblib.u
g
i
d
i
/://d
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
PENGESAHAN
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
u.n
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bberjudul
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
Laporan
skripsi
“Analisa
Kekuatan
Product
Tongkat
Lansia
Dengan
ig ili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttpfakultas
hthttp
hthttp telah diuji dan disahkan holeh
Menggunakan
Metode Element HIngga”
teknik universitas jember pada:
d
.cid.id
ca.cid.id
aj.ca.ci .id Hari
a
: Sabtuej.a.c
.
.
j
j
a
.
e
e
nej
ne
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
Tanggal
:
29
Maret
2011
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
/:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
//dig
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt
Tempat
: Fakultas Teknik Universitas
Jember
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
ca.cid.id Tim Penguji
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
ig ili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
:
:
Ketua,
Sekretaris,
/
/
//dig
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
e
Santoso Mulyadi,b.ST.,
u.n
ne
nMT.
.bu.n
u
u
b
i
i
l
l
i
i
b
i
i
ig il
idgigil
/:d
:p//:d
NIP 19700228
199702 1 001
/
//dig
/
p
t
t
hhtt
Dosen penguji I,
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
ig ili
/:d
/:d
/
:
/
/
//dig
p
t
hthttp
Hari Arbiantara., S.T., M.T.
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
n
ne
ne Hermawan, ST., MT. ilib.bu.n
.bu.Yuni
u
u
b
i
l
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:1d
:p//:d
NIP 19750615 200212
008
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt
Dosen penguji
id II,
aj.ca.c.id
.
j
e
n e
liibli.bu.un
i
g
i
:p//:d
/dig
/
t
hthtp
t
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
Ir. FX. Kristianta, M. Eng.
NIP19650120
001.id
.cid.idNIP 19670924 199412 1.a
.cid.id 200112 1 001
d
i
c
c
ca.cid.id
c
.
a
a
a
c
.
.
.
j
j
j
j
a
a
a
.
.
.
.
e
e
e
e
nej
nej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
Mengesahkan
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
Dekan Fakultas Teknik Universitas Jember
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
Ir. Widyono
hthttp
hthttp Hadi, MT.
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
NIP 19610414 198902 1 001
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
vi
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
RINGKASAN
Analisa Kekuatan Product Tongkat Lansia Dengan Menggunakan Metode
Element HIngga; M. K. Aditya Wardana, 071910101003; 2001; 132 halaman;
Jurusan Teknik Mesin Fakultas Teknik Universitas Jember.
Ibarat mesin yang dimakan usia, lansia pun mengalami kemunduran fungsi
(degradation of function). Salah satunya, kemunduran daya keseimbangan tubuh.
Tidak jarang di antara mereka yang sulit berjalan. Hal itu disebabkan menurunnya
kekuatan otot pada anggota gerak. Misalnya, otot lengan, otot tangan , otot tungkai,
dan otot kaki. Apalagi bila kondisi itu disertai penyakit degeneratif seperti
osteoporosis, parkinson, pascastroke, nyeri lutut, dan patah tulang. Alat bantu jalan
pun menjadi salah satu solusi tepat. Salah satunya adalah tongkat.
Dalam perancangan yang dilakukan pun harus memperhatikan kekuatan dari
tongkat tersebut. Kekuatan yang harus diperhatikan menyangkut dimensi, material,
dan struktur tongkat. Dalam perancangan produk tongkat lansia sebelumnya, didapati
analisa struktur yang dilakukan hanya dengan menggunakan bantuan software,
sehingga kekuatan struktur dari produk tongkat lansia tersebut belum sepenuhnya
menjadi prioritas utama.
Hal ini dikarenakan pada data sebelumnya didapati bahwa beban maksimal
yang dapat diterima oleh tongkat lansia ini adalah 45 N. Terlihat bahwa tegangan
terbesar yang terjadi masih berada di bawah tegangan ijin dari bahan itu sendiri.
Tegangan yang terjadi pada rangka sebesar 6.47e+006 N/m2 terletak pada bagian
pegangan tongkat sedangkan tegangan minimum yang bekerja pada rangka yaitu
1.29e-008 N/m2 terletak pada bagian tangkai pipa atas. Sehingga perlu dilakukan
perhitungan secara manual untuk meninjau ulang hasil perhitungan sebelumnya, agar
dapat memperbaiki dan meningkatkan kekuatan produk tongkat lansia.
Metode elemen hingga adalah metode numeric yang digunakan untuk
menyelesaikan permasalahan teknik dan metematis dari suatu gejala phisis yang
vii
diantaranya adalah tegangan, regangan, kekuatan, dan analisa getaran. Metode
elemen hingga inilah yang dapat membandingkan antara perhitungan dengan
menggunakan software catia dan dengan menggunakan perhitungan secara manual.
Dalam hal ini metode elemen hingga yang akan dipergunakan adalah metode elemen
hingga 2D (bidang) yaitu elemen segitiga dengan 3 node.
Dengan menggunakan Metode Elemen Hingga tegangan terbesar terdapat
pada elemen 5 dengan besar tegangan sebesar σx
5
= 2,505 x 104, dan Regangan
terbesar terdapat pada elemen 3 dengan besar regangan εx 3 = 0.272201. Dan teory
kegagalan yang didapat menyatakan : Maximum Normal- Stress Teory (MNST):
menyatakan aman. Karena masih berada dalam batas aman. Maximum Shear- Stress
Teory (MSST): menyatakan tidak aman. Karena regangan yang dihasilkan melewati
batas aman dari material. Teori Kegagalan Tegangan Geser Maksimum (Maximum
Shear Theory Criterion ) : menyatakan tidak aman. Karena dari regangan maximum
yang didapat masih jauh lebih besar disbanding dengan regangan yang diijinkan oleh
material tersebut. Teori Kegagalan Distorsi Energi Maksimum (Maximum Distory
Energy Theory) : menyatakan tidak aman. Karena tegangan maximum yang
dihasilkan jauh lebih besar dibandingkan dengan tegangan yang diijinkan oleh
material tongkat tersebut.
viii
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
u.n
ne
ne
neStrength Analysis Using
ne Method Up; M. K. ilib.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bElement
u
u
u
u
b
b
b
Elderly SticksiliProduct
i
i
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Aditya
Wardana,
071910101003;
2001;
132
pages;
Department
of
Mechanical
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp
h
SUMMARY
Engineering Faculty of Engineering, University of Jember.
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
u.n
nej.
nej. age, the elderly also
nej.
nej.
.bu.n
.bmachine
.buexperienced
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
.
Like
the
a
setback
function
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
(Degradation
p
hthttp of function). One of them,
hthttpdecline of the power balance
hthttofp the body.
Not uncommon among those who are difficult to walk. This was due to lower muscle
d
id.id
d
d
ca.cid.imuscles,
For
muscular arm, thej.a
hand
leg muscles, j.ac.cid
aj.ca.ci .id strength in the motion.
aj.ca.cexample,
.
.
j
j
a .i
.
.
e
e
e
e
j
j
n
n
n
n
e
e
e
e
.bu.un
and leg muscles.
if the condition is
accompanied
liibli.bu.un
liibli.bu.un
liibliMoreover,
liibli.bu.un by degenerative diseases
i
i
i
i
g
g
g
g
i
i
i
i
//d ig
://d/dig
://:d
://:d
//dig
//digpain, and fractures. Walkers
tp
p://d
such
Parkinson's, stroke,
hthtp
hthas
hthtp
ttp:/had to be
ttposteoporosis,
ttpknee
h
one right solution. One is the stick.
id.id consider the strength ofathe
id The strength that j.aca.cid.id
ca.cidstaff.
ca.must
ca.cid.id
In any design done
.
a
a
c
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.and stick structure. In
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
must
be
considered
regarding
the
dimensions,
materials,
the
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
previous
analysis found that by
hthjust
hthttpelderly rod product design,hthstructural
ttp using the
ttp
h
help of software, so that the power structure of the stick product has not yet been
d
d
d
d
aj.ca.ci .id fully elderly a top priority.
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
nethe maximum load thatilibcan
nethe previous data was found
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
This
is
because
that
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
tp is still
be h
received
N.hIt
hhtoccurs
ttpappears that the greatest stress
http by elderly stick it is 45 h
h
under the stress of the material itself permits. The voltage that occurs on the order of
.cid.the
id
id handle of the stick while
ca
ca.cid.id 6.47e +006 N/m2 located
ca.cid.id
ca.cid.minimum
on
the
stress
acting
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
u.n
u.n
u.n
nej.
nej.
nej.
nej.
.
.bu.n
.
.
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
b
b
b
on the orderigofil1.29e-008
N/m2 pipe located
idgigili
idgigili
idgigatilithe upper stalk. So the:/calculation
ig i
/:d
/:d
/:d
/
//:d
/
d
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttotpbe done manually to review
hthttpin order to
hththe
needs
ttpresults of previous calculations,
h
improve and enhance the strength of the product stick elderly.
d
d
id
id
ca.solve
aj.ca.ci .iisd a numerical method used
aj.ca.ci .id
ajto
Finite elementemethod
c.id technical problems ej.aj.ca.c.id
.
.
.
j
j
j
.
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
and
a
symptom
phisis
metematis
of
which
include
stress,
strain,
strength,
and
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
tp
hhttp analysis. This finite element
hhtmethod
vibration
to compare betweenhthe
calculations
http
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
ix
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
using CATIA software and using the calculations manually. In this case the finite
d
d
d
dd
is a triangular
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id element method to beej.used
aj.ca.ci .isid a 2D finite element emethod
aj.ca.ci .i(field)
.
.
.
j
j
j
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
element with 3ilinodes.
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
/:d
//:d
//:d
//:d
/biggest
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Using
Finite
Element
Method,
the
stress
on
the
element
5
with
t
t
t
p
hhttp a large
hhttp
hhttp
h
d.id obtained Theory states:cMaximum
.cid.id
Normal-Stress
ca.cid.id strain εx 3 = 0.272201.j.And
ca.cifailure
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
j
j
j
a
e
e
e
e
j.
u.n
nej.
nej. safe. Because it is still
nesafe
nej.
.bu.n
.b
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
Theory
(MNST):
declared
within
limits.
Maximum
Sheari
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Stress
(MSST): declared unsafe.
p
p material
tp
hthtTheory
hthttpBecause the resulting strainhthofttthe
h
voltage of σx 5 = 2.505 x 104, and the biggest strain on the element 3 with a large
safely cross the line. Maximum Stress Failure Theory Slide (Maximum Shear Theory
d
d.id
id.id
d
of the maximum strain
is much larger j.ac.cid
aj.ca.ci .id Criterion): declared unsafe.
aj.ca.cBecause
aj.ca.ciobtained
.
.
.
j
j
j
a .i
.
e
e
e
e
j
n
n
n
n
e
e
e
e
un that allowed by thegmaterial.
bli.bu.strain
compared with
Energy
liibli.bu.un
liibli.bu.un
liithe
liibli.bu.unMaximum Distortion ig
i
i
i
i
g
g
i
i
i
//d ig
:p//:d
://:d
://d/dig
//dig the
//dig (Maximum DistoryhEnergy
thtp
p://d
Failure
hthtp
hthtp
ttBecause
ttpTheory
ttp:/ Theory): declared unsafe.
h
maximum voltage generated is much greater than the allowable stress by the rod
ca.cid.id
ca.cid.id material.
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/
//:d
:
/
/
/
/
p
t
p
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
x
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
e syukur kehadirat Allahb.SWT,
u.n
ne
ne
npuji
neKarena dengan rahmatilibdan
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
Alhamdulilah
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
b
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
d
//:Kekuatan
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hidayah-Nya
penulis
dapat
menyelesaikan
skripsi
dengan
judul
“Analisa
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp
h
PRAKATA
Product Tongkat Lansia Dengan Menggunakan Metode Element Hingga”.
d kuliah wajib dan sebagai
Skripsi ini merupakan
id satu syarat untuk j.aca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.imata
ca.cid.salah
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
n
u.n
nej.
nej. Teknik pada Fakultas
nej. Jurusan Teknik Mesin
nej.
.bu.n
.bSarjana
.bu.Teknik
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
mencapai
gelar
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Universitas
p
hthttp Jember.
hthttp
hthttp
Selama penelitian dan penulisan laporan Skripsi ini, telah banyak
d
id.id
d
dan pengarahan dari
pihak. Dalam j.ac.cid
ca.cid.id
aj.ca.ci .id mendapatkan bantuan,
ajbimbingan
aj.ca.cberbagai
.
.
.
j
j
j
a .i
.
.
e
e
e
e
j
n
n
n
n
e
e
e
e
n kepada:
bli.bulupa
.un penulis mengucapkanigterima
kesempatan ini
liibli.bu.un
liibli.bu.un
litak
liibli.bu.ukasih
i
i
i
i
g
g
g
i
i
i
i
//d ig
://:d
:p//:d
://:d
//dig
//digIr. Widyono Hadi, MT.
//digDekan Fakultas Teknik
p://d
hthtp
h1.thtp
hthtp
ttpUniversitas
ttBapak
ttpselaku
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
h
h
Jember.
d
d
ca.cid.id
a
.
j
a
a
e
e
e
nej.
nej.
nej. Jember
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
Teknik
Universitas
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
Yuni Hermawan, ST.,
hthttpS1 jurusan
hthMT.
h3.thttBapak
ttp selaku Ketua Program Studi
.i .id Mesin Fakultas
.ci .idM.T selaku Ketua Jurusan
2. Bapak Sumardji.,
j.ac cTeknik
j.acS.T.,
h
Teknik Mesin Fakultas Teknik Universitas Jember.
d
d
ca.cid.id
a
.
j
.
.
.
e
e
e
nej
nej laporan skripsi. ilib.bu.n
nej proses terselesaikannya
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
i
i
l
l
banyak
membantu
penulisan
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtII,t yang juga
h5.httBapak Yuni Hermawan, ST.,hhMT.
tt selaku Dosen Pembimbing
i
ca.ci .id
4. Bapak Santoso jMulyadi,
I, yang telah
.aca.c.id ST., MT. selaku Dosen
j.aPembimbing
h
telah banyak memberikan pengarahan dan membantu proses terseslesaikannya
id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
e
ej.
nej.
nkeluarga
nej. adik dan nenekkuilibjuga
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
6. Bapak,
Ibu,
kakak,
besarku
yang
telah
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
tp
hthttmemberikan
hthtterselesainya
dukungan moril,hth
materi’il,
do’a dan semangat demi
ttp
.
penulisan skripsi.
j.acac.id
h
kuliahku khususnya dan selama menuntut ilmu di bangku sekolah pada
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
7. Dosen
–
dosen
jurusan
Teknik
Mesin
Universitas
Jember.
i
i
idgigil
idgigil
d
d
/
/
/
/
:
:
/
/
/
/
:
p:
h8.thtp
hthtp
ttpJember.
ttTeknisi
Teknik Mesin Universitas
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
umumnya.
xi
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
9. Teman-teman Teknik Mesin angkatan 2007 khususnya dan semua teman-
ca.cid.id
a
.
.
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
j
u.n
nej
nebeserta
nej dapat penyusun sebutkan
.bu.n
.bu.n
u
u
u
10. Temanil–ibi.teman
seluruh pihak ilyang
tidak
b
b
i
i
l
i
b
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
/:d
:p//:d
:p//:d
:p/dalam
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
satu
persatu
yang
telah
membantu
pelaksanaan
skripsi
ini.
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
d
id.id
teman Teknik Mesin
Jember pada umumnya.
ac.cUniversitas
ac.ci .id
h
Skripsi ini disusun berdasarkan data-data yang diperoleh dari studi lapangan
uji
id coba yang dilakukan, kalaupun
ca.cid.id dan studi kepustakaan jserta
ca.cid
ca.cid.id ada kekurangan itu j.aca.cid.id
.
a
a
a
.
.
.
j
j
e
e
e
e
n
ej.penulis senantiasa terbuka
nej.
nej.sebagai penulis, oleh ilkarena
nitu
nej.
.bu.n
.bu.kami
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
diluar
kemampuan
i
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp
untuk
kritik dan saran dalam
p
tp penyempurnaan skripsihini.
hthmenerima
hthtupaya
ttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
u.n
ne2011
.b
u
b
i
Jember,
Maret
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
Penulis
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
xii
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
d
ca.cid.id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
Halaman ej.a
j
j
j
.
e
e
e
nej
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
HALAMAN
....................................................................................
idgigiil
idgigil
idgiJUDUL
idgigil
gil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhttp
hhttp PERSEMBAHAN ..................................................................
hhttp
HALAMAN
ii
h
DAFTAR ISI
HALAMAN MOTTO ..................................................................................
iii
ca.cid.id HALAMAN PERNYATAAN
ca.cid.id......................................................................
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
iv
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
HALAMAN
.................................................................
idgigili
idgiPEMBIMBINGAN
idgigili
idgigvili
gili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp PENGESAHAN ......................................................................
hthttp
hthttp
HALAMAN
vi
RINGKASAN ..............................................................................................
vii
d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id PRAKATA ....................................................................................................
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
xi
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
il
idgxiii
idgigil
idgig................................................................................................
idgigil
DAFTAR
ISI
igil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhttp xv
hhttp GAMBAR ...................................................................................
hhttp
DAFTAR
DAFTAR TABEL .......................................................................................
h
xvi
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
DAFTAR LAMPIRAN
................................................................................
xvii
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgig1ili
idgigili
idgigili
idgigili
BAB 1. PENDAHULUAN
...........................................................................
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp
hthttp
hthttp1.1 Latar Belakang ......................................................................
1
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
h
3
d
d.id
d.id
i
i
.
.
c
c
aj.ca.ci .id
aj.ac
aj.ac ....................................................................
.
.
.
j
j
j
1.3 Batasan
Masalah
3
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
il
idgig3il
idgig............................................
idgTujuan
dan Manfaat Penelitian
igil
//:d
:p//:d
:p//:d
:p1.4
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
1.4.1 Tujuan penelitian ..............................................................
3
h
1.2 Perumusan Masalah ...............................................................
1.4.2 Manfaat penelitian ...........................................................
3
id.id
id.id
id.id
.
.
.
c
c
ca.cid.id
c
a
a
a
a
c
c
c
.
.
.
.
j
j
j
j
a
a
a
e
e
e
BAB 2. TINJAUAN
PUSTAKA
..................................................................
5 uneej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
iibli.b.un
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
l
l
l
g
g
g
g
i
i
i
i
i
i
i
g
g
g
g
d
d
d
d
2.1
Elemen
Hingga
........................................................................
5
i
i
i
i
//
:// /d
:// d
:// d
thtp
thtp
p://d
tp://
tp://
hthtp
h
h
t
t
ttp:/
2.1.1 Konsep dasar.............................................................
5
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
2.1.2
8
.ci .id
.ci .id
c
ca.cid.id
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
j
2.1.3
Langkah Finite Elemen
nej
nejMethod ............... 15
neLangkah.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil2.1.4 Dua kategori model
idgi15
idgigil
gil
matematik.................................
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
2.2 Catia ..........................................................................................
15
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
h
Elemen
d 2 Dimensi ....................................................
d
ca.cid.id
a
.
j
ne j.
xiii ilibi.bu.une
idgigil
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
2.2.1
Tahapaan-tahapan analisa dengan catia V5R14 .......
16
17
ca.cid.id
a
.
.
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
j
ej
nej
neMaximum
n(MSST)
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
2.3.1
Shear- StressilTeory
...................
17
b
b
b
i
i
i
l
l
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
2.3.2
Maximum
NormalStress
Teory
(MNST)
................
18
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
d
d
2.3 Teori Kegagalan
ac.ci .id(Theories of Failure)...................................
ac.ci .id
2.3.3
Teori Kegagalan Tegangan Geser Maksimum .........
19
2.3.4 Teori
Distorsi Energi Maksimum
id
ca.cid.id
ca.cid.Kegagalan
ca.cid.id ........... 20
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej. PENELITIAN ....................................................
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
BAB
3.
METODOLOGI
23
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
.............................................
p
hthttp3.1 Waktu dan Tempat Penelitian
hthttp
hthttp 23
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
3.2 Tempat dan Waktu Penelitian ...............................................
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
h
24
24
ca.cid.id
a
.
j
a
a
.
.
.
e
e
e
j
n
nej
ne...................................................................................
nej
.bu.n
.buAlat
.bu.n
u
u
u
b
b
b
.
i
i
i
3.2.1
24
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
:
:p//:d
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
3.2.2 Spesifikasi customer
tp
hhttp 24
hhtt
hht.........................................................
did Bahan ....................................................
.id
3.3 Persiapanj.Alat
ac.ci .dan
j.ac c.id
3.4 Prosedur Penelitian ...............................................................
4.1.1
Membangun Model Analisa Struktur (Prepocessor)
h
24
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id .................................................................
ca.cid.id
3.5 Diagram jFlowchart
26
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
ej.
nej.
nej.
nPEMBAHASAN
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
BAB
4.
HASIL
DAN
.......................................................
27
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
Software Catia ...................
hthttp 27
hthdengan
hthttp4.1 Tegangan dan Regangan
ttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
h
h
27
d
d
ca.cid.id.................. 29
Analisa
aj.ca.ci .id
ajlansia
aj.ca.ci .idtegangan struktur tongkat
.
.
.
j
j
j
.
e
e
e
e
ne
nSoftware
neTegangan Von misses Dengan
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
4.1.3
CATIA
.....
31
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
Metode Elemen Hingga
31
hht....
hhtt
hhtt 4.2 Analisa Tegangan Menggunakan
4.1.2
4.2.1
Menentukan Dimensi ................................................
31
ca.cid.id Matriks Kekakuan ................................
ca.cid.id
ca.cid.id
4.2.2 jPerhitungan
35
a
a
a
.
.
.
j
j
e
e
e
j.
ej.
nej.
npada
nePerhitungan
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
4.2.3
Gaya
yang
Bekerja
Batang
..........
56
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp Displacement ..........................
hthttp
hthttp 61
4.2.4 PerhitunganhMatriks
4.2.5
Perhitungan Regangan pada Pegangan Tongkat ......
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
ne j.
xiv ilibi.bu.une
idgigil
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
65
d
d
did
aj.ca.ci .id Tegangan pada Pegangan
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .Tongkat
4.2.6 ejPerhitungan
.......
69
.
.
.
j
j
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
4.2.7
Teory
Kegagalan
(
Failure
Theories
)
......................
72
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt........................................................
4.2.7.1 (MNST)
72
4.2.7.2 (MSST) .........................................................
h
h
81
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
4.2.7.3 Metode Tresca .............................................
93
d
d
d
4.2.7.4
103
ca.cid.id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .idDistorsi Energi Maksimum
aj...........................
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne DAN SARAN ......................................................
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
BAB 5. KESIMPULAN
114
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
5.1
Kesimpulan
...................................................................
.........
t
t
t
p
hhttp 114
hhttp
hhttp
5.2
Saran ............................................................................. .........
h
115
116
ca.cid.id DAFTAR PUSTAKA j...................................................................................
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
LAMPIRAN
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp
hthttp
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.c