KESIMPULAN DAN SARAN PENGARUH PENGGUNAAN SERBUK KACA SEBAGAI SUBSTITUSI AGREGAT HALUS DENGAN BAHAN TAMBAH SUPERPLASTISIZER TERHADAP SIFAT MEKANIK BETON.
67
BAB VI
KESIMPULAN DAN SARAN
6.1. Kesimpulan
1. Subtitusi agregat halus dengan serbuk kaca 10%, 20%, 30%, memberikan penurunan terhadap kuat tekan beton, modulus elastisitas beton, kuat tarik belah beton, kuat lentur beton dibandingkan dengan beton normal.
2. Pengurangan air 20% dan penggunaan bahan tambah Sikament-LN 0,5% dari berat semen memberikan kenaikan kuat tekan beton normal rata-rata sebesar 31,30 MPa dibandingkan dengan kuat tekan rencana 25 MPa.
3. Berdasarkan hasil kuat tekan yang dicapai dari subtitusi 10%, 20%, yaitu sebesar 26,33 MPa dan 20,96 MPa penggunaan serbuk kaca sebagai substitusi agregat halus merupakan salah satu alternatif penanganan masalah lingkungan.
6.2. Saran
1. Untuk pencampuran bahan susun yaitu serbuk kaca sebaiknya disebarkan merata didalam campuran pasir.
2. Untuk mendapatkan nilai yang lebih ekonomis diperlukan tempat pengolahan limbah serbuk kaca untuk menjadi material tambahan yang siap pakai dalam campuran beton.
3. Untuk penelitian selanjutnya disarankan menggunakan komposisi campuran yang sama dengan bahan tambah yang berbeda.
(2)
68
DAFTAR PUSTAKA
Antono, A., 1995, Teknik Beton, Fakultas Teknik Universitas Gadjah Mada,
Yogyakarta.
Dipohusodo, Istimawan, 1996, Struktur Beton Bertulang Berdasarkan SK-SNI-T15-
1991-03, Penerbit Erlangga, Jakarta.
Murdock, L. J., Brook, K. M., dan Hindarko, S., 1986, Bahan dan Praktek Beton
Edisi Keempat, Penerbit Erlangga, Jakarta.
McCormac, J. C., 2000, desain Beton Bertulang, Penerbit Erlangga, Jakarta.
Nawy, E. G., 1990, Beton Bertulang Suatu Pendekatan Dasar, Penerbit PT. Eresco,
Bandung.
Nugraha, P., dan Antoni, 2007, Teknologi Beton, Penerbit C.V. Andi Offset,
Yogyakarta.
Sagel, R., Kole, P., dan Kusuma, G., 1993, Pedoman Pengerjaan Beton Berdasarkan
SK SNI T-15-1991-03, Penerbit Erlangga, Jakarta.
SK SNI T-15-1990-03, Tata Cara Pembuatan Rencana Campuran Beton Normal,
Yayasan LPMB, Bandung.
SK SNI S-18-1990-03, Spesifikasi Bahan Tambah Untuk Beton, Yayasan LPMB,
Bandung.
SNI 03-2491-2002, 2002, Metode Pengujian Kuat Tarik Belah Beton, Badan
Standardrisasi Nasional BSN, Jakarta.
SNI 03-2847-2002, 2002, Tata Cara Perencanaan Struktur Beton Untuk Bangunan
Gedung, Badan Standardrisasi Nasional BSN, Jakarta.
SNI 03-4145-1996, 2002, Metode Pengujian Kuat Lentur Beton Dengan Balok Uji
Sederhana Yang Dibebani Terpusat Langsung, Badan Standardrisasi
Nasional BSN, Jakarta.
SNI 03-4431-1997, 2002, Metode Pengujian Kuat Lentur Normal Dengan Dua Titik
Pembebanan, Badan Standardrisasi Nasional BSN, Jakarta.
(3)
69
Tampenawas, R. S., R. H. Manalip,. Pandaleke, R., dan Khosama, L. K., 2013,
Optimalisasi Konsentrasi Tailing Sebagai Subsititusi Parsial Semen
Terhadap Kuat Tekan Beton Beragergat Halus Pecahan Kaca Dan Pasir,
Jurnal Sipil Statik, Volume 1 No.1, (70-76), diakses 9 Februari 2013,
Ejournal.unsrat.ac.id/index.php/jss/article/download/924/740
Tjokrodimuljo, K, 1995, Teknologi Beton, Nafiri, Yogyakarta.
Wang C. K., Salmon, C. G., dan Binsar, H., 1986, Disain Beton Bertulang, Edisi
Keempat, Penerbit Erlangga, Jakarta.
Wibowo, L.,2013, Pengaruh Penambahan Serbuk Kaca dan Water Reducing High
Range Admixtures Terhadap Kuat Tekan dan Modulus Elastisitas Pada
Beton, Tugas Akhir Jurusan Teknik Sipil Universitas Atma Jaya Yogyakarta,
Yogyakarta.
(4)
B A D No. Saringan 4 8 30 50 100 200 Pan Total M K P T L S R R
U N I V Fa k u La bo Jl. Bab Telp.+ P Bahan Asal Diperiksa n Berat Pan Kosong (gram) 533 329 295 295 287 340 379 Modulus hal Kesimpulan Pemeriksa, Tri Yuliyant Laurensius A Sabdo Tri M Randy K. Ta Rikardus
V ERSI TAS lt a s Te k n r a t or iu m barsar i No.44 Y + 62- 274- 48771
PEMERIKS
: Pasir : Kali Pro : 23 Mare
Berat Setelah Ayak (gram) 539 355 701 561 486 419 397 lus butir 1 30 = : MHB pasir
ti
Agil D. K Manggolo anesia
ATM A JAY ik Pr ogr a m St r u k t u r d
Yogy ak ar t a 552 11 ( hunt ing) Fa
SAAN GRA ogo et 2013 DAFT Berat Tertahan (gram) 6 26 406 266 199 79 18 1000 100 5 , 06 = 3,065
r 1,5 ≤ 3,065
YA YOGYA m St u di T da n Ba h a 281 I ndonesia ax. + 62- 274- 4
Lampiran ADASI BESA
TAR AYAK
n
Σ Berat
Tertahan (gram) 6 32 438 704 903 982 1000 5
5 ≤ 3,1 Sya
AKARTA e k n ik Sip n Ba n gu n Kot ak Pos 108 487748
n 1
AR BUTIRA
KAN
n Persentas Tertahan 0,60 3,20 43,8 70,4 90,3 98,2 100,0 306,5 arat terpenuh il a n 86 AN PASIR e Berat n (%) Pe Lo 0 0 80 40 30 20 00 50 hi (OK) ersentase olos (%) S A
99,4 9
96,8 8
56,2 29,6 9,70 1,80 0 Syarat ASTM 95-100 80-100 25-60 10-30 2-10 0-2 - 70
(5)
I I
I
I
V
P T L S R R
UN I V Fa k u La bo Jl. Bab Telp.+
PEME
I. Waktu P
II. Bahan
a. Pasir
b. Laru
III. Alat
Gelas uk
IV. Sketsa
V. Hasil
Setelah
warna G
Pemeriksa, Tri Yuliyant Laurensius A Sabdo Tri M Randy K. Ta Rikardus
V ERSI TAS lt a s Te k n r a t or iu m barsar i No.44 Y + 62- 274- 48771
RIKSAAN
Pemeriksaan
r kering tung tan NaOH 3
kur, ukuran:
didiamkan Gardner Stan
ti
Agil D. K Manggolo anesia 200 cc 120 gr
ATM A JAY ik Pr ogr a m St r u k t u r d
Yogy ak ar t a 552 11 ( hunt ing) Fa
KANDUNG
n: 25 Maret 2
gku, Asal: K %
250cc
selama 24 j ndard Color
c
r
YA YOGYA m St u di T da n Ba h a 281 I ndonesia ax. + 62- 274- 4
Lampiran GAN ZAT O
2013
Kali Progo, V
am, warna l
r No. 8.
NaOH 3%
Pasir
AKARTA e k n ik Sip n Ba n gu n Kot ak Pos 108 487748
n 2
ORGANIK
Volume: 120
larutan di at
il a n 86
DALAM P
gram
tas pasir sesu
ASIR
uai dengan
(6)
I I
I
I
V
P T L R
UN I V Fa k u La bo Jl. Bab Telp.+
PEM
I. Waktu
II. Bahan
a. Pa
b. A
III. Alat
a. G
b. Ti
c. Tu
d. A
e. Pa
IV. Sketsa
V. Hasil
Setelah
a. Be
b. Be
c. Be
Pemeriksa, Tri Yuliyant Laurensius A Rikardus
Kandu
V ERSI TAS lt a s Te k n r a t or iu m barsar i No.44 Y + 62- 274- 48771
MERIKSAA
u Pemeriksaa n
asir kering tu ir jernih asal
elas ukur, uk imbangan
ungku (oven
ir tetap jerni asir+piring m a
h pasir kelua erat piring+p erat piring k erat pasir
ti
Agil D. K ungan Lump
ATM A JAY ik Pr ogr a m St r u k t u r d
Yogy ak ar t a 552 11 ( hunt ing) Fa
AN KANDU
an: 25 Maret
ungku, Asal l
kuran: 250cc
n), suhu dibu
ih setelah 5 k masuk tungk
ar tungku tan pasir
kosong
pur = −
100 9 100
= 1,9 %
YA YOGYA m St u di T da n Ba h a 281 I ndonesia ax. + 62- 274- 4
Lampiran UNGAN LU
t 2013
: Kali Prog : LSBB Pr
c
uat antara 10 kali pengoco ku tanggal 25
nggal 26 Ma = 218,7 = 120,6 = 98,1
Air 12 cm
Pasir 100 g
×
0 1 , 98
100%
AKARTA e k n ik Sip n Ba n gu n Kot ak Pos 108 487748
n 3
UMPUR DA
go, Berat: 10 rodi TS FT-U
5-110oC
okan 5 Maret jam
aret jam 10.0 gram gram gram
gram
%
il a n 86
ALAM PASI
00 gram UAJY
09.48 WIB
00 WIB IR
(7)
I I
I
I
K
P T L S R
UN I V Fa k u La bo Jl. Bab Telp.+
P
I. Waktu
II. Bahan
a. Sp
b. A
III. Alat
a. Pa
b. Ti
c. Tu
d. A
e. Sp
IV. Hasil
Setelah
a. Be
b. Be
c. Be
Kesimpulan
Pemeriksa, Tri Yuliyant Laurensius A Sabdo Tri M Rikardus
Kan
V ERSI TAS lt a s Te k n r a t or iu m barsar i No.44 Y + 62- 274- 48771
PEMERIKS
u Pemeriksaa n
plit kering tu
ir jernih asal
an
imbangan
ungku (oven
ir tetap jerni
plit+pan mas
h pasir kelua
erat pan+spl
erat piring k
erat split
: Kandungan
ti
Agil D. K Manggolo ndunganLum
ATM A JAY ik Pr ogr a m St r u k t u r d
Yogy ak ar t a 552 11 ( hunt ing) Fa
SAAN KAN
an: 26 Maret
ungku asal :
l :
n), suhu dibu
ih setelah 5 k suk tungku t
ar tungku tan lit
kosong
n lumpur 0,8
mpur = −
10 100
= 0,8%
YA YOGYA m St u di T da n Ba h a 281 I ndonesia ax. + 62- 274- 4
Lampiran DUNGAN L
t 2013
Kali Progo, LSBB Prodi
uat antara 10 kali pencuci tanggal 26 M
nggal 27 Ma = 360 gra = 263 gra = 99,2 gra
8≤ 1, Syarat
×
00 2 , 99
100%
AKARTA e k n ik Sip n Ba n gu n Kot ak Pos 108 487748
n 4
LUMPUR D
Berat: 100 g i TS FT-UA
5-110oC
an dalam air Maret jam 08
aret jam 08.4 am
am am
t terpenuhi (O
%
il a n 86
DALAM SP
gram JY
r
.45 WIB
45 WIB
OK)
PLIT
(8)
B A D A B C D E F G H P T L S R R
UN I V Fa k u La bo Jl. Bab Telp.+ PEM Bahan Asal Diperiksa
Berat C
Berat C
Berat L
Berat L
Berat J
BJ Jen
Berat J
Penyer
Pemeriksa, Tri Yuliyant Laurensius A Sabdo Tri M Randy K. Ta Rikardus
V ERSI TAS lt a s Te k n r a t or iu m barsar i No.44 Y + 62- 274- 48771
MERIKSAA
: Pasir : Kali Pro : 23 Mare
Contoh Jenu Contoh Keri Labu+Air, T Labu+Conto
Jenis Bulk =
nuh Kering P
Jenis Semu (
rapan (Absor
ti
Agil D. K Manggolo anesia
ATM A JAY ik Pr ogr a m St r u k t u r d
Yogy ak ar t a 552 11 ( hunt ing) Fa
AN BERAT
ogo et 2013
Nomor Pe uh Kering Pe
ing
Temperatur 2 oh (SSD) + A
500 ( ) ( C A − + = Permukaan (S
(Apparent)=
rption)= (50
YA YOGYA m St u di T da n Ba h a 281 I ndonesia ax. + 62- 274- 4
Lampiran JENIS DAN meriksaan ermukaan (S 25ºC Air, Tempera ) D SSD)
(C+ = ( ) ( D B C B − + = 100 x ) ( ) 00 B B − AKARTA e k n ik Sip n Ba n gu n Kot ak Pos 108 487748
n 5
N PENYER
SD) – (500)
atur 25ºC ) 500 ) ( D B − + ) D % 0 Yo Ir. JF.Soan (Kepala Lab il a n 86 RAPAN PAS ogyakarta, 5 Mengeta ndrijanie Lin ab. Transport SIR I 500 gram 497 gram 712 gram 1035 gram
2,8249 2,8079 2,8563 0,6036% April 2013 ahui, nggo, M.T. tasi UAJY) m m m m 74
(9)
B A D
P T L S R R
UN I V Fa k u La bo Jl. Bab Telp.+
PEM
Bahan Asal Diperiksa
A Ber B Ber C Ber
D Ber
E BJ J
F Ber
G Pen
Pemeriksa, Tri Yuliyant Laurensius A Sabdo Tri M Randy K. Ta Rikardus
V ERSI TAS lt a s Te k n r a t or iu m barsar i No.44 Y + 62- 274- 48771
MERIKSAA
: Batu Pe : Kali Pro : 25 Mare
at Contoh K at Contoh Je at Contoh D
at Jenis Bulk
Jenuh Kering
at Jenis Sem
nyerapan (Ab
ti
Agil D. K Manggolo anesia
ATM A JAY ik Pr ogr a m St r u k t u r d
Yogy ak ar t a 552 11 ( hunt ing) Fa
AN BERAT
ecah (Split)
ogo et 2013
Nomor Pem Kering
enuh Kering Dalam Air
k
) ( ) (
) (
C B
A − =
g Permukaan
mu (Apparen
bsorption)=
YA YOGYA m St u di T da n Ba h a 281 I ndonesia ax. + 62- 274- 4
Lampiran JENIS DAN
meriksaan
Permukaan
)
n (SSD)
(B =
t)
( ) (
) (
C A
A − =
1 x ) (
) ( ) (
A A
B −
AKARTA e k n ik Sip n Ba n gu n Kot ak Pos 108 487748
n 6
N PENYER
(SSD)
) ( )
) (
C B
B −
)
C
% 100
Yo
Ir. JF.Soan (Kepala Lab
il a n 86
RAPAN SPL
974 986 620 2,6
2,6
2,7
1,23
ogyakarta, 5 Mengeta
ndrijanie Lin ab. Transport
LIT
I gram gram gram 6612
6940
7514
320%
April 2013 ahui,
nggo, M.T. tasi UAJY)
(10)
B A D
P T L S R R
UN I V Fa k u La bo Jl. Bab Telp.+
Bahan Asal Diperiksa
Gr
Lolo
3 /4' 1
/2'
Berat Berat Berat Keau Keau
Pemeriksa, Tri Yuliyant Laurensius A Sabdo Tri M Randy K. Ta Rikardus
V ERSI TAS lt a s Te k n r a t or iu m barsar i No.44 Y + 62- 274- 48771
PEMERIK
: Agregat : Kali Pro : 25 Mare
radasi Sarin
os
'' ''
Nom t sebelumnya t sesudah dia t sesudah (A
san =
(A) ( -(A)
san Rata-rat
ti
Agil D. K Manggolo anesia
ATM A JAY ik Pr ogr a m St r u k t u r d
Yogy ak ar t a 552 11 ( hunt ing) Fa
KSAAN LOS
t kasar ogo et 2013
ngan
Tertahan
1 /2'' 3
/8''
mor Contoh a ayak saringan
)-(B)
% 100 )
(B)
X a
YA YOGYA m St u di T da n Ba h a 281 I ndonesia ax. + 62- 274- 4
Lampiran
S ANGELE
n B
h
n No. 12
AKARTA e k n ik Sip n Ba n gu n Kot ak Pos 108 487748
n 7
ES ABRASIO
Nomo
Berat Masing
250 250
(A) (B)
Yo
Ir. JF.Soan (Kepala Lab
il a n 86
ON TEST
or Contoh I
g-Masing Ag
00 gram 00 gram
I 5000 3971 1029 20,5 20,5
ogyakarta, 5 Mengeta
ndrijanie Lin ab. Transport
gregat
I gram gram gram 58% 58%
April 2013 ahui,
nggo, M.T. tasi UAJY)
(11)
B A D
P T L S R R
UN I V Fa k u La bo Jl. Bab Telp.+
Bahan Asal Diperiksa
Pemeriksa, Tri Yuliyant Laurensius A Sabdo Tri M Randy K. Ta Rikardus
No. 1. Caw 2. Caw 3. Caw 4. Ber 5. Ber
6. Kad
V ERSI TAS lt a s Te k n r a t or iu m barsar i No.44 Y + 62- 274- 48771
PEMER
: Pasir : Kali Pro : 25 Mare
ti
Agil D. K Manggolo anesia P wan wan+berat pa wan+berat pa rat air = (2) rat contoh ke dar air (w) = Kadar
ATM A JAY ik Pr ogr a m St r u k t u r d
Yogy ak ar t a 552 11 ( hunt ing) Fa
RIKSAAN
ogo et 2013
Pemeriksaa asir basah asir kering - (3) ering = (3)
-= 100%
) 5 (
) 4 (
x r Air Rerata
YA YOGYA m St u di T da n Ba h a 281 I ndonesia ax. + 62- 274- 4
Lampiran KADAR AI
an
g g g g - (1) g
AKARTA e k n ik Sip n Ba n gu n Kot ak Pos 108 487748
n 8
IR PADA P
Yo
Ir. JF.Soan (Kepala Lab
H1 gram 8,46 gram 58,22 gram 58,1 gram 0,11 gram 49,64
0,23 il
a n 86
PASIR
ogyakarta, 5 Mengeta
ndrijanie Lin ab. Transport
1 H2 61 9,932
24 60,155 09 60,053 15 0,102
48 50,121 32 0,204
0,219%
April 2013 ahui,
nggo, M.T. tasi UAJY)
H3 9,245 52,365 52,269 0,096 43,024 0,223
(12)
B A D
P T L S R R
UN I V Fa k u La bo Jl. Bab Telp.+
Bahan Asal Diperiksa
Pemeriksa, Tri Yuliyant Laurensius A Sabdo Tri M Randy K. Ta Rikardus
No.
1. Caw 2. Caw 3. Caw 4. Bera 5. Bera
6. Kada
V ERSI TAS lt a s Te k n r a t or iu m barsar i No.44 Y + 62- 274- 48771
PEME
: Split : Kali Pro : 25 Mare
ti
Agil D. K Manggolo anesia Pem an
an+berat spl
an+berat spl
at air = (2) - at contoh ker
ar air (w) = Kadar Ai
ATM A JAY ik Pr ogr a m St r u k t u r d
Yogy ak ar t a 552 11 ( hunt ing) Fa
RIKSAAN
ogo et 2013
meriksaan
lit basah
lit kering
(3) ring = (3) - (
% 100 ) 5 (
) 4 (
x ir Rerata
YA YOGYA m St u di T da n Ba h a 281 I ndonesia ax. + 62- 274- 4
Lampiran KADAR A
gram
gram
gram
gram
(1) gram
AKARTA e k n ik Sip n Ba n gu n Kot ak Pos 108 487748
n 9
IR PADA S
Yo
Ir. JF.Soan (Kepala Lab
K1
m 9,684
m 76,406
m 76,072
m 0,334
m 66,388
0,5031% il
a n 86
SPLIT
ogyakarta, 5 Mengeta
ndrijanie Lin ab. Transport K2 8,484 77,853 77,379 0,474 68,895 % 0,6880%
0,9150%
April 2013 ahui,
nggo, M.T. tasi UAJY) K3 10,410 75,044 74,055 0,989 63,645 % 1,5539% %
%
(13)
79 Lampiran 10
RENCANA CAMPURAN ADUKAN BETON SNI
1. fc’= 25 MPa
2. Kuat desak rencana:
f’cr= 25 MPa
3. Tipe semen: semen tipe I
4. Agregat halus: pasir alam
Agregat kasar: batu pecah
5. fas (grafik): 0,57
6. fas max: 0,6
untuk beton dalam ruangan bangunan sekeliling non korosif, beton di luar ruangan bangunan terlindung dari hujan dan terik matahari langsung.
Diambil fas = 0,57
7. slump:
minimum: 7,5 cm maksimum: 15 cm
untuk pelat, balok, kolom dan dinding.
8. Besar butir maksimum agregat yang diambil: 40 mm
9. Jumlah air yang digunakan untuk per-m3 beton:
Air = (0,67 x Ah) + (0,33 x Ak)
= (0,67 x 175) + (0,33 x 205)
= 184,9 L/m3
Kebutuhan air tiap 3 silinder:
Volume 1 silinder = π/4 x 152 x 30 = 5301,4376 cm3
(14)
80 Jumlah air yang dibutuhkan untuk 3 silinder:
= 184,9 x 10-3 x 15904,4376 = 2940,7074 cc
10. Berat semen yang dibutuhkan:
= A/fas = 184,9/0,57 = 324,3860 kg/m3 = A/fas = 2940,7074/(0,57 x 103) = 5,1591 kg/3silinder 11. Keperluan semen minimum:
Dari tabel = 275 kg/m3 beton = 275 x 15904,4376 x 10-6 = 4,3737 kg/3silinder 12. Perbandingan agregat halus dan kasar:
Jenis gradasi pasir = golongan 2 Proporsi pasir = 35%
13. Berat jenis agregat campuran:
= (P/100) x BJ agregat halus + (K/100) x BJ agregat kasar = (35/100) x 2,8079 + (65/100) x 2,6940
= 2,7339 kg/m3
14. Berat jenis beton: 2345 kg/m3 = 2345 x 15904,4376 x 10-6 = 37,2959 kg/3silinder 15. Keperluan agregat campuran:
Per- m3 beton
= berat beton tiap m3 – keperluan air dan semen = 2345 – (184,9 + 362,5490)
= 1982,451 kg/m3 Per 3 silinder
(15)
81 = 1982,451 x 15904,4376 x 10-6
= 31,5298 kg/3silinder 16. Berat agregat halus:
Per- m3 beton
= 35% x 1982,451 = 693,8579 kg/m3 Per 3 silinder
= 693,8579 x 15904,4376 x 10-6 = 11,0354 kg/3silinder
17. Berat agregat kasar: Per- m3 beton
= 1982,451 – 693,8579 = 1288,5931 kg/m3 Per 3 silinder
= 1288,5931 x 15904,4376 x 10-6 = 20,4944 kg/3silinder
18. Rekap kebutuhan:
Air : 2940,7074 cc/3 silinder Pasir : 11,0354 kg/3silinder Kerikil : 20,4944 kg/3silinder Semen : 5,1591 kg/3silinder (Beton Normal)
19. Rekap kebutuhan dengan ditambah SF 10%
Air : 2940,7074 x 1,1 = 3234,7761 cc/3 silinder Pasir : 11,0354 x 1,1 = 12,1389 kg/3silinder Kerikil : 20,4944 x 1,1 = 22,5438 kg/3silinder
(16)
82
(17)
83 Lampiran 11
RENCANA CAMPURAN ADUKAN BETON SNI
1. fc’= 25 MPa
2. Kuat desak rencana: f’cr= 25 MPa
3. Tipe semen: semen tipe I 4. Agregat halus: pasir alam
Agregat kasar: batu pecah 5. fas (grafik): 0,57
6. fas max: 0,6
untuk beton dalam ruangan bangunan sekeliling non korosif, beton di luar ruangan bangunan terlindung dari hujan dan terik matahari langsung.
Diambil fas = 0,57 7. slump:
minimum: 7,5 cm maksimum: 15 cm
untuk pelat, balok, kolom dan dinding.
8. Besar butir maksimum agregat yang diambil: 40 mm 9. Jumlah air yang digunakan untuk per-m3 beton:
Air = (0,67 x Ah) + (0,33 x Ak) = (0,67 x 175) + (0,33 x 205) = 184,9 L/m3
(18)
84 Kebutuhan air tiap 3 balok:
Volume 1 balok = 10 x 11,5 x 52,5 = 6037,5 cm3 Volume 3 balok = 3 x 6037,5 = 18112,5 cm3 Jumlah air yang dibutuhkan untuk 3 balok:
= 184,9 x 10-3 x 18112,5 = 3349,00125 cc
10. Berat semen yang dibutuhkan:
= A/fas = 184,9/0,57 = 324,3860 kg/m3 = A/fas = 3349,00125 /(0,57 x 103) = 5,8754 kg/3balok 11. Keperluan semen minimum:
Dari tabel = 275 kg/m3 beton = 275 x 18112,5 x 10-6 = 4,9810 kg/3balok
12. Perbandingan agregat halus dan kasar: Jenis gradasi pasir = golongan 2 Proporsi pasir = 35%
13. Berat jenis agregat campuran:
= (P/100) x BJ agregat halus + (K/100) x BJ agregat kasar = (35/100) x 2,8079 + (65/100) x 2,6940
= 2,7339 kg/m3
14. Berat jenis beton: 2345 kg/m3 = 2345 x 18112,5 x 10-6 = 42,4738 kg/3balok
(19)
85 15. Keperluan agregat campuran:
Per- m3 beton
= berat beton tiap m3 – keperluan air dan semen = 2345 – (184,9 + 324,3860)
= 1835,714 kg/m3 Per 3 balok
= 1835,714 x 18112,5 x 10-6 = 33,2494 kg/3balok 16. Berat agregat halus:
Per- m3 beton
= 35% x 1835,714 = 642,4999 kg/m3 Per 3 balok
= 642,4999 x 18112,5 x 10-6 = 11,6373 kg/3balok 17. Berat agregat kasar:
Per- m3 beton
= 1835,714 – 642,4999 = 1193,2141 kg/m3 Per 3 balok
= 1193,2141 x 18112,5 x 10-6 = 21,6121 kg/3balok
(20)
86 Air : 3349,00125 cc/3 balok Pasir : 11,6373 kg/3balok Kerikil : 21,6121 kg/3balok Semen : 5,8754 kg/3balok (Beton Normal)
19. Rekap kebutuhan dengan ditambah SF 10%
Air : 3349,00125 x 1,1 = 3683,9014 cc/3 balok Pasir : 11,6373 x 1,1 = 12,80103 kg/3balok Kerikil : 21,6121 x 1,1 = 23,77331 kg/3balok Semen : 5,8754 x 1,1 = 6,46294 kg/3balok 20. Serbuk kaca
Volume pasir = 11,6373/2,8079 = 4,1445 m3 Volume serbuk kaca:
10% = (10/100) x 4,1445 = 0,41445 m3 20% = (20/100) x 4,1445 = 0,82890 m3 30% = (30/100) x 4,1445 = 1,24335 m3 Volume agregat halus:
90% = 4,1445 - 0,41445 = 3,73005 m3 80% = 4,1445 - 0,82890 = 3,31560 m3 70% = 4,1445 - 1,24335 = 2,90115 m3 Berat jenis serbuk kaca = 2,2828
(21)
87 Berat = Berat Jenis x Volume Berat = 2,2828 x Volume Berat serbuk kaca:
10% = 2,2828 x 0,41445 = 0,9461 kg 20% = 2,2828 x 0,82890 = 1,8922 kg 30% = 2,2828 x 1,24335 = 2,8383 kg 21. Berat agregat halus:
90% = 3,73005 x 2,8079 = 10,4736 kg 80% = 3,31560 x 2,8079 = 9,3099 kg 70% = 2,90115 x 2,8079 = 8,1461 kg
(22)
Benda Uji
BN 1 Rata-Ra BN 2 Rata-Ra
BN 3 Rata-Ra
U N I V ER Fa k u lt a s La bor a t o Jl. Babar sa Telp.+ 62- 2
Tanggal dib Tanggal diu
a Diame (cm)
1
15,03 15,05 15,01 ata 15,34 2
15,03 15,38 15,04 ata 15,15 3
15,04 14,92 14,97 ata 14,98
RSI TAS AT s Te k n ik P
or iu m St r ari No.44 Yogy a 274- 487711 ( h
PEN
buat : 16 Ap uji : 13 M
ter )
Tinggi (cm)
3 30,09 5 30,08 1 30,00 4 30,06 3 30,09 8 30,08 4 30,05 5 30,07 4 30,09 2 30,08 7 30,05 8 30,07
TM A JAYA Pr ogr a m S
u k t u r da n ak art a 55281 I hunt ing) Fax . +
L GUJIAN K
pril 2013 Mei 2013
i Berat (kg)
(g
13,20
13,12
13,16
YOGYAKA St u di Te k n n Ba h a n B
I ndonesia Kot a + 62- 274- 48774
ampiran 12 KUAT DESA
Berat Jenis gr/cm3)
R Be
2,3753
2,4191
2,4830
ARTA n ik Sipil
a n gu n a n ak Pos 1086
48
2
AK BETON
Rata-Rata erat Jenis (gr/cm3)
2,4258
N NORMAL
`
Beban (KN)
K T (
575 3
570 3
550 3 L
Kuat Tekan (MPa)
Ra
T (
31,10
31,61
31,21
ata-Rata Kuat Tekan (MPa)
31,30
(23)
PE
Bend
BS 1 Rata BS 1 Rata BS 1 Rata
UN I V ER Fa k u lt a s La bor a t o Jl. Babar sa Telp.+ 62- 2
ENGUJIAN
Tanggal dib Tanggal diu
da Uji Dia (
10% 1 1 1 1 a-Rata 1 10% 2
1 1 1 a-Rata 1 10% 3
1 1 1 a-Rata 1
RSI TAS AT s Te k n ik P
or iu m St r ari No.44 Yogy a 274- 487711 ( h
KUAT DES
buat : 17 Ap uji : 14 M
ameter (cm)
Tin (c
5,01 30 4,95 30 4,98 30 4,98 30 5,01 30 4,80 30 4,90 30 4,90 30 4,90 29 5,10 29 5,05 30 5,02 29
TM A JAYA Pr ogr a m S
u k t u r da n ak art a 55281 I hunt ing) Fax . +
SAK BETO
pril 2013 Mei 2013
nggi cm)
Berat (kg)
0,05
12,80 0,06
0,10 0,07 0,03
12,70 0,00
0,04 0,02 9,90
12,86 9,80
0,10 9,93
YOGYAKA St u di Te k n n Ba h a n B
I ndonesia Kot a + 62- 274- 48774
Lampira ON DENGA
t Berat Jenis (gr/cm3)
0 2,4143
0 2,4239
6 2,4248
ARTA n ik Sipil
a n gu n a n ak Pos 1086
48
an 13
AN SUBSTIT
Rata-Rat Berat
Jenis (gr/cm3
2,4210
TUSI SERB
ta
)
Beban (KN)
460
475
455
BUK KACA
Kuat Tekan (MPa)
R
26,09
27,22
25,68
A 10%
Rata-Rata Kuat Tekan (MPa)
26,33
(24)
PE
Benda
BS 20% Rata-R BS 20%
Rata-R BS 20%
Rata-R
UN I V ER Fa k u lt a s La bor a t o Jl. Babar sa Telp.+ 62- 2
ENGUJIAN
Tanggal dib Tanggal diu
a Uji Diam (cm
% 1 14, 15, 15, Rata 15,
% 2 14, 15, 14, Rata 14,
% 3 14, 15, 14, Rata 14,
RSI TAS AT s Te k n ik P
or iu m St r ari No.44 Yogy a 274- 487711 ( h
KUAT DES
buat : 18 Ap uji : 15 M
meter m)
Ting (cm
90 30,0 30 30,0 00 29,9 07 30,0 90 30,3 05 30,2 90 30,2 95 30,2 93 30,3 00 30,1 90 30,3 94 30,2
TM A JAYA Pr ogr a m S
u k t u r da n ak art a 55281 I hunt ing) Fax . +
SAK BETO
pril 2013 Mei 2013
ggi m)
Berat (kg)
05
12,96 02
99 02 30
12,36 20
20 23 30
12,58 10
30 23
YOGYAKA St u di Te k n n Ba h a n B
I ndonesia Kot a + 62- 274- 48774
Lampira ON DENGA
Berat Jenis (gr/cm3)
2,4204
2,3280
2,3716
ARTA n ik Sipil
a n gu n a n ak Pos 1086
48
an 14
AN SUBSTIT
Rata-Rata Berat
Jenis (gr/cm3)
2,3733
TUSI SERB
Beban (KN)
390
340
380
BUK KACA
Kuat Tekan (MPa)
R
21,87
19,36
21,66
A 20%
Rata-Rata Kuat Tekan (MPa)
20,96
(25)
PE
Benda
BS 30% Rata-R BS 30% Rata-Ra
BS 30% Rata-R
UN I V ER Fa k u lt a s La bor a t o Jl. Babar sa Telp.+ 62- 2
ENGUJIAN
Tanggal dib Tanggal diu
Uji Diame (cm
% 1
14,9 15,0 15,0 Rata 14,9
% 2
14,9 15,3 15,0 ata 15,0 % 3
15,0 15,1 15,1 Rata 15,0
RSI TAS AT s Te k n ik P
or iu m St r ari No.44 Yogy a 274- 487711 ( h
KUAT DES
buat : 19 Ap uji : 16 M
eter m)
Tingg (cm)
90 30,40 00 30,50 00 30,10 97 30,3 98 30,10 30 30,10 00 30,20 09 30,1 00 30,10 10 30,10 10 30,10 07 30,10
TM A JAYA Pr ogr a m S
u k t u r da n ak art a 55281 I hunt ing) Fax . +
SAK BETO
pril 2013 Mei 2013
gi )
Berat (kg)
0
12,56 0
0 3 0
12,54 0
0 3 0
12,52 0
0 0
YOGYAKA St u di Te k n n Ba h a n B
I ndonesia Kot a + 62- 274- 48774
Lampira ON DENGA
Berat Jenis (gr/cm3)
2,3526
2,3250
2,3321
ARTA n ik Sipil
a n gu n a n ak Pos 1086
48
an 15
AN SUBSTIT
Rata-Rata Berat
Jenis (gr/cm3)
2,3366
TUSI SERB
Beban (KN) T
(
310
335
320
BUK KACA
Kuat Tekan (MPa)
Ra
17,61
18,72
17,94
A 30%
ata-Rata Kuat Tekan (MPa)
18,09
(26)
92
(27)
65 70 75 80 85 90 95 10 10 11 11 12 12 13 13 14 14 15 15 16 16 17 17 18 18 19 19 20 20 21 21 22 22 23 23
U N I V ER Fa k u lt a s La bor a t o Jl. Babar sa Telp.+ 62- 2
500 6374 000 6864 500 7355 000 7845 500 8335 000 8826 500 9316 0000 9806 0500 1029 000 1078 500 1127 2000 1176 2500 1225
000 1274
500 1323
4000 1372
4500 1421
000 1471 500 1520 6000 1569 6500 1618 7000 1667 7500 1716 000 1765 500 1814 9000 1863
9500 1912
0000 1961
0500 2010 000 2059 500 2108 2000 2157 2500 2206 000 2255 500 2304
RSI TAS AT s Te k n ik P
or iu m St r ari No.44 Yogy a 274- 487711 ( h
43,62 46,97 50,33 53,68 57,04 60,39 63,75 67,10 970,46 873,81 777,17 680,52 583,88 487,23 90,59 293,94 97,30 00,65 004,01 907,36 810,72 714,07 617,43 520,78 424,14 27,49 230,85 34,20 037,56 940,91 844,27 747,62 650,98 554,33 457,69
TM A JAYA Pr ogr a m S
u k t u r da n ak art a 55281 I hunt ing) Fax . +
6 6 6 7 7 8 8 8 9 9 10 10 10 10 11 11 12 12 13 14 14 15 16 17 18 18 19 19 20 20 21 21 22 22 22 YOGYAKA St u di Te k n n Ba h a n B
I ndonesia Kot a + 62- 274- 48774
3,00 3,00 3,00 3,50 3,50 4,00 4,00 4,00 4,50 4,50 5,00 5,00 5,00 5,00 5,50 5,50 6,00 6,00 6,50 7,00 7,00 7,50 8,00 8,50 9,00 9,00 9,50 9,50 10,00 10,00 10,50 10,50 11,00 11,00 11,00 ARTA n ik Sipil
a n gu n a n ak Pos 1086
48 3,5913 3,8676 4,1438 4,4201 4,6963 4,9726 5,2489 5,5251 5,8014 6,0776 6,3539 6,6301 6,9064 7,1826 7,4589 7,7352 8,0114 8,2877 8,5639 8,8402 9,1164 9,3927 9,6689 9,9452 10,2214 10,4977 10,7740 11,0502 11,3265 11,6027 11,8790 12,1552 12,4315 12,7077 12,9840 1,479 1,479 1,479 1,725 1,725 1,972 1,972 1,972 2,21 2,21 2,465 2,465 2,465 2,465 2,712 2,712 2,95 2,95 3,205 3,45 3,45 3,69 3,944 4,19
4 4,437
7 4,437
0 4,684
2 4,684
5 4,93
7 4,93
0 5,177
2 5,177
5 5,424
7 5,424
0 5,424
93 93 93 58 58 24 24 24 89 89 55 55 55 55 20 20 86 86 51 17 17 82 48 13 79 79 44 44 10 10 75 75 41 41 41 1,6139 1,6139 1,6139 1,8605 1,8605 2,1070 2,1070 2,1070 2,3536 2,3536 2,6001 2,6001 2,6001 2,6001 2,8467 2,8467 3,0932 3,0932 3,3398 3,5863 3,5863 3,8329 4,0794 4,3259 4,5725 4,5725 4,8190 4,8190 5,0656 5,0656 5,3121 5,3121 5,5587 5,5587 5,5587 93
(28)
UN I V ER Fa k u lt a s La bor a t o Jl. Babar sa Telp.+ 62- 2
Tega
1 7,1 2 8,0 a -0,1 b 2,8 c 0,3
‐1.00
T
e
g
a
n
g
a
n
f
(MP
a
)
0 2 4 6 8 10 12
0.00
T
e
g
a
n
g
a
n
f
(MP
a
)
G
RSI TAS AT s Te k n ik P
or iu m St r ari No.44 Yogy a 274- 487711 ( h
angan ε K
826 2, 0114 3,
1270 8620 3830
0 2 4 6 8 10 12
0.00 1.
Grafi
1.00
Grafik
Teg
TM A JAYA Pr ogr a m S
u k t u r da n ak art a 55281 I hunt ing) Fax . +
Koreksi ,8467 ,0932
x1 x2
y = ‐0.12
.00 2.00
Regangan
ik
Tegan
y = ‐0.12
2.00 3.
Regangan
gangan
‐
YOGYAKA St u di Te k n n Ba h a n B
I ndonesia Kot a + 62- 274- 48774
f pada saa
ε yang did
-0,13
2 22,40
27x2+ 2.862x + R² = 0.991
3.00 4.
n ε(x10^‐4)
ngan
‐
Reg
27x2+ 2.896x ‐ R² = 0.991
.00 4.00
n ε(x10^‐4)
‐
Reganga
ARTA n ik Sipila n gu n a n ak Pos 1086
48
at 7
dapat 3
346 008
+ 0.383
00 5.00
gangan
B
0.004
5.00
an
BN
1
7,7749 3,0228
6.00
BN
1
Graf Rega
Poly Tega BN D
6.00
Terkore
Graf Rega
Poly Tega BN D
ik Tegangan‐ angan BN D2
. (Grafik angan‐Reganga D2)
eksi
fik Tegangan‐ angan BN D2. (Grafik angan‐Reganga D2)
an
an
(29)
95
(30)
100 105 110 115 120 125 130 135 140 145 150 155 160 165 170 175 180 185 190 195 200 205 210 215 220 225 230 235 240
U N I V ER Fa k u lt a s La bor a t o Jl. Babar sa Telp.+ 62- 2
000 98067 500 10297 000 10787 500 11277 000 11768 500 12258 000 12748 500 13239 000 13729 500 14219 000 14710 500 15200 000 15690 500 16181 000 16671 500 17161 000 17652 500 18142 000 18632 500 19123 000 19613 500 20103 000 20594 500 21084 000 21574 500 22065 000 22555 500 23045 000 23536
RSI TAS AT s Te k n ik P
or iu m St r ari No.44 Yogy a 274- 487711 ( h
7,10 70,46 73,81 77,17 80,52
83,88 1
87,23 1
90,59 1
93,94 1
97,30 1
00,65 1
04,01 1
07,36 1
10,72 1
14,07 1
17,43 1
20,78 1
24,14 1
27,49 1
30,85 1
34,20 1
37,56 1
40,91 1
44,27 1
47,62 1
50,98 1
54,33 2
57,69 2
61,04 2
TM A JAYA Pr ogr a m S
u k t u r da n ak art a 55281 I hunt ing) Fax . +
8 8 9 9 9 10 10 11 11 12 12 13 13 13 14 14 14 15 15 16 16 17 18 18 19 19 20 21 21 YOGYAKA St u di Te k n n Ba h a n B
I ndonesia Kot a + 62- 274- 48774
4,00 4,00 4,50 4,50 4,50 5,00 5,00 5,50 5,50 6,00 6,00 6,50 6,50 6,50 7,00 7,00 7,00 7,50 7,50 8,00 8,00 8,50 9,00 9,00 9,50 9,50 10,00 10,50 10,50 ARTA n ik Sipil
a n gu n a n ak Pos 1086
48 5,5621 5,8402 6,1183 6,3964 6,6745 6,9526 7,2307 7,5088 7,7869 8,0650 8,3431 8,6212 8,8993 9,1774 9,4555 9,7336 10,0117 10,2898 10,5679 10,8460 11,1241 11,4022 11,6803 11,9584 12,2365 12,5146 12,7927 13,0708 13,3489 1,9802 1,9802 2,2277 2,2277 2,2277 2,4752 2,4752 2,7228 2,7228 2,9703 2,9703 3,2178 3,2178 3,2178 3,4653 3,4653 3,4653 3,7129 3.7129 3.9604 3,9604 4,2079 4,4554 4,4554 4,7030 4,7030 4,9505 5,1980 5,1980 2,27 2,27 2,5 2,5 2,5 2,76 2,76 3,0 3,0 3,26 3,26 3,50 3,50 3,50 3,75 3,75 3,75 4,00 4,00 4,25 4,25 4,50 4,74 4,74 4,99 4,99 5,24 5,49 5,49 723 723 198 198 198 673 673 149 149 624 624 099 099 099 574 574 574 050 050 525 525 000 475 475 951 951 426 901 901 96
(31)
UN I V ER Fa k u lt a s La bor a t o Jl. Babar sa Telp.+ 62- 2
Tega
1 7,7 2 8.0 a 0,0 b 2,4 c 0,7
‐1.00
T
e
g
a
n
g
a
n
f
(MP
a
)
0 2 4 6 8 10 12 14
0.00
T
e
g
a
n
g
a
n
f
(MP
a
)
G
RSI TAS AT s Te k n ik P
or iu m St r ari No.44 Yogy a 274- 487711 ( h
angan ε K
7869 3, 0650 3, 0320
4580 7160
0 2 4 6 8 10 12 14
0.00
Graf
1.00
Grafik
Te
TM A JAYA Pr ogr a m S
u k t u r da n ak art a 55281 I hunt ing) Fax . +
Koreksi ,0149 ,2624
x1 x2
y = 0
1.00 2
Reganga
fik
Tegan
y
2.00
Reganga
egangan
‐
YOGYAKA St u di Te k n n Ba h a n B
I ndonesia Kot a + 62- 274- 48774
f pada saa
ε yang did
-0,29
2 -76,6
0.032x2+ 2.45 R² = 0.99
2.00 3.0
an ε(x10^‐4)
ngan
‐
Re
= 0.032x2+ 2.4 R² = 0.9
3.00
an ε(x10^‐4)
‐
Regang
ARTA n ik Sipila n gu n a n ak Pos 1086
48
at 7
dapat 3
921 6046
8x + 0.716 4
0 4.00
egangan
439x + 0.001 994
4.00
gan
BN
2
7,9018 3,1171
5.00
BN
2
Gr Re
Po Te BN
5.00
2
Terkore
G R
P T B
rafik Tegangan egangan BN D2
oly. (Grafik egangan‐Regan N D2)
eksi
Grafik Tegangan Regangan BN D
Poly. (Grafik Tegangan‐Rega BN D2)
n‐ 2
ngan
n‐ D2
angan
(32)
98
(33)
85 90 95 100 105 110 115 120 125 130 135 140 145 150 155 160 165 170 175 180 185 190 195 200 205 210 215 220 225 230 235 240
U N I V ER Fa k u lt a s La bor a t o Jl. Babar sa Telp.+ 62- 2
00 8335 000 8826 00 9316 000 9806 500 10297 000 10787 500 11277 000 11768 500 12258 000 12748 500 13239 000 13729 500 14219 000 14710 500 15200 000 15690 500 16181 000 16671 500 17161 000 17652 500 18142
000 18632
500 19123
000 19613 500 20103 000 20594 500 21084 000 21574 500 22065 000 22555 500 23045 000 23536
RSI TAS AT s Te k n ik P
or iu m St r ari No.44 Yogy a 274- 487711 ( h
57,04 60,39 63,75 67,10 70,46 73,81 77,17 80,52 83,88 87,23 90,59 93,94 97,30 00,65 04,01 07,36 10,72 14,07 17,43 20,78 24,14 27,49 30,85 34,20 37,56 40,91 44,27 47,62 50,98 54,33 57,69 61,04
TM A JAYA Pr ogr a m S
u k t u r da n ak art a 55281 I hunt ing) Fax . +
7 8 8 9 9 10 10 10 11 11 12 12 13 14 14 15 16 16 17 17 18 18 19 19 20 21 21 22 24 25 26 27 YOGYAKA St u di Te k n n Ba h a n B
I ndonesia Kot a + 62- 274- 48774
3,50 4,00 4,00 4,50 4,50 5,00 5,00 5,00 5,50 5,50 6,00 6,00 6,50 7,00 7,00 7,50 8,00 8,00 8,50 8,50 9,00 9,00 9,50 9,50 10,00 10,50 10,50 11,00 12,00 12,50 13,00 13,50 ARTA n ik Sipil
a n gu n a n ak Pos 1086
48 4,72 5,00 5,28 5,56 5,84 6,12 6,39 6,67 6,95 7,23 7,51 7,79 8,06 8,34 8,62 8,90 9,18 9,45 9,73 10,0 10,2 10,5 10,8 11,1 11,4 11,6 11,9 12,2 12,5 12,7 13,0 13,3
298 1
081 1
863 1
645 2
428 2
210 2
992 2
774 2
557 2
339 2
121 2
903 2
686 3
468 3
250 3
032 3
815 3
597 3
379 4
162 4
944 4
726 4
508 4
291 4
073 4
855 5
637 5
420 5
202 5
984 6
766 6
549 6
,7241 ,9704 ,9704 ,2167 ,2167 ,4631 ,4631 ,4631 ,7094 ,7094 ,9557 ,9557 ,2020 ,4483 ,4483 ,6946 ,9409 ,9409 ,1872 ,1872 ,4335 ,4335 ,6798 ,6798 ,9261 ,1724 ,1724 ,4187 ,9113 ,1576 ,4039 ,6502 1,8454 2,0917 2,0917 2,3380 2,3380 2,5843 2,5843 2,5843 2,8306 2,8306 3,0769 3,0769 3,3232 3,5695 3,5695 3,8158 4,0621 4,0621 4,3084 4,3084 4,5547 4,5547 4,8010 4,8010 5,0474 5,2937 5,2937 5,5400 6,0326 6,2789 6,5252 6,7715 99
(34)
UN I V ER Fa k u lt a s La bor a t o Jl. Babar sa Telp.+ 62- 2
Tega
1 7,7 2 8,0 a -0,0 b 2,6 c 0,3
‐1.00
T
e
g
a
n
g
a
n
f
(M
P
a
)
0 2 4 6 8 10 12
0.00
T
e
g
a
n
g
a
n
f
(MP
a
)
G
RSI TAS AT s Te k n ik P
or iu m St r ari No.44 Yogy a 274- 487711 ( h
angan ε K
7903 3, 0686 3,
0870 6680 3222
0 2 4 6 8 10 12
0.00
Graf
1.00
rafik
Teg
TM A JAYA Pr ogr a m S
u k t u r da n ak art a 55281 I hunt ing) Fax . +
Koreksi ,0769 ,3232
x1 x2
1.00 2
Reganga
fik
Tegan
y = ‐0.087
2.00 3
Reganga
gangan
‐
R
YOGYAKA St u di Te k n n Ba h a n B
I ndonesia Kot a + 62- 274- 48774
f pada saa
ε yang did
-0,12
2 30,54
y = ‐0.087x2+ R² =
2.00 3.00
n ε(x10^‐4)
ngan
‐
Reg
7x2+ 2.689x ‐0 R² = 0.996
3.00 4.00
n ε(x10^‐4)
Reganga
ARTA n ik Sipila n gu n a n ak Pos 1086
48
at 7
dapat 3
212 454
2.668x + 0.322 0.996
0 4.00
gangan
0.002
0 5.00
an
BN
3
T
7,8020 3,0873
2
5.00
BN
3
Gra Reg
Po Teg BN
6.00
Terkorek
Gra Reg
Po Teg BN
afik Tegangan‐ gangan BN D3
ly. (Grafik gangan‐Regang N D3)
ksi
afik Tegangan‐ gangan BN D3
ly. (Grafik gangan‐Regang N D3)
‐
gan
‐
gan
(35)
101
(36)
60 65 70 75 80 85 90 95 10 10 11 11 12 12 13 13 14 14 15 15 16 16 17 17 18 18 19 19 20 20
U N I V ER Fa k u lt a s La bor a t o Jl. Babar sa Telp.+ 62- 2
000 5884 500 6374 000 6864 500 7355 000 7845 500 8335 000 8826 500 9316 0000 9806 0500 1029 000 1078 500 1127 2000 1176 2500 1225 000 1274 500 1323 4000 1372 4500 1421 000 1471 500 1520 6000 1569 6500 1618 7000 1667 7500 1716 000 1765 500 1814 9000 1863 9500 1912 0000 1961 0500 2010
RSI TAS AT s Te k n ik P
or iu m St r ari No.44 Yogy a 274- 487711 ( h
40,26 43,62 46,97 50,33 53,68 57,04 60,39 63,75 67,10 970,46 873,81 777,17 680,52 583,88 487,23 90,59 293,94 97,30 00,65 004,01 907,36 810,72 714,07 617,43 520,78 424,14 27,49 230,85 34,20 037,56
TM A JAYA Pr ogr a m S
u k t u r da n ak art a 55281 I hunt ing) Fax . +
5 6 6 7 7 8 9 9 9 10 10 11 11 12 12 13 14 14 14 15 16 16 17 18 18 19 19
20 1
21 1
21 1
YOGYAKA St u di Te k n n Ba h a n B
I ndonesia Kot a + 62- 274- 48774
2,50 3,00 3,00 3,50 3,50 4,00 4,50 4,50 4,50 5,00 5,00 5,50 5,50 6,00 6,00 6,50 7,00 7,00 7,00 7,50 8,00 8,00 8,50 9,00 9,00 9,50 9,50 10,00 10,50 10,50 ARTA n ik Sipil
a n gu n a n ak Pos 1086
48 3,3372 3,6153 3,8934 4,1715 4,4496 4,7277 5,0058 5,2839 5,5621 5,8402 6,1183 6,3964 6,6745 6,9526 7,2307 7,5088 7,7869 8,0650 8,3431 8,6212 8,8993 9,1774 9,4555 9,7336 10,0117 10,2898 10,5679 10,8460 11,1241 11,4022 1,2475 1,4970 1,4970 1,7465 1,7465 1,9960 2,2455 2,2455 2,2455 2,4950 2,4950 2,7445 2,7445 2,9940 2,9940 3,2435 3,4930 3,4930 3,4930 3,7425 3,9920 3,9920 4,2415 4,4910 4,4910 4,7405 4,7405 4,9900 5,2395 5,2395 1,428 1,678 1,678 1,927 1,927 2,177 2,426 2,426 2,426 2,676 2,676 2,925 2,925 3,175 3,175 3,424 3,674 3,674 3,674 3,923 4,173 4,173 4,422 4,672 4,672 4,921 4,921 5,171 5,420 5,420 89 84 84 79 79 74 69 69 69 64 64 59 59 54 54 49 44 44 44 39 34 34 29 24 24 19 19 14 09 09 102
(37)
U N I V ER Fa k u lt a s La bor a t o Jl. Babar sa Telp.+ 62- 2
Tega
1 6,3 2 6,6 a -0,0 b 2,3 c 0,4
‐1.00
T
e
g
a
n
g
a
n
f
(MP
a
)
0 2 4 6 8 10 12
0.00
T
e
g
a
n
g
a
n
f
(MP
a
)
Gra
RSI TAS AT s Te k n ik P
or iu m St r ari No.44 Yogy a 274- 487711 ( h
angan ε K
3964 2, 6745 2,
0520 3520 4250
0 2 4 6 8 10 12
0.00
Grafik
1.00
afik
Tega
TM A JAYA Pr ogr a m S
u k t u r da n ak art a 55281 I hunt ing) Fax . +
Koreksi ,9259 ,9259
x1 x2
1.00
Regang
k
Tegang
y = ‐0.
2.00
Regang
angan
‐
Re
YOGYAKA St u di Te k n n Ba h a n B
I ndonesia Kot a + 62- 274- 48774
f pada saa
ε yang did
-0,18
2 45,04
y = ‐0.052x2 R²
2.00 3.0
an ε(x10^‐4)
gan
‐
Rega
.052x2+ 2.371x R² = 0.996
3.00 4.0
an ε(x10^‐4)
egangan
ARTA n ik Sipila n gu n a n ak Pos 1086
48
at 6
dapat 2
814 493
2+ 2.352x + 0.4 ² = 0.996
00 4.00
angan
B
x ‐0.002
00 5.00
n
BS
10%
6,5225 2,9259
425
5.00
S
10%
1
G R
P T B
6.00
%
1
Terko
G R
P T B
Grafik Teganga Regangan BS 1
Poly. (Grafik Tegangan‐Rega BS 10% D2)
oreksi
Grafik Teganga Regangan BS 1Poly. (Grafik Tegangan‐Rega BS 10% D2)
an‐ 0% D2
angan
an‐ 0% D2
angan
(38)
104
(39)
100 105 110 115 120 125 130 135 140 145 150 155 160 165 170 175 180 185 190 195 200 205
U N I V ER Fa k u lt a s La bor a t o Jl. Babar sa Telp.+ 62- 2
000 9806 500 10297 000 10787 500 11277 000 11768 500 12258 000 12748 500 13239 000 13729 500 14219 000 14710 500 15200 000 15690 500 1618
000 1667
500 1716
000 17652 500 18142 000 18632 500 19123 000 19613 500 20103 Tega 1 6,6 2 6,9 a -0,0 b 2,1 c 0,5
RSI TAS AT s Te k n ik P
or iu m St r ari No.44 Yogy a 274- 487711 ( h
67,10 70,46 73,81 77,17 80,52 83,88 87,23 90,59 93,94 97,30 00,65 04,01 07,36 10,72 14,07 17,43 20,78 24,14 27,49 30,85 34,20 37,56
angan ε K
6531 2, 9303 3,
0105 570 5653
TM A JAYA Pr ogr a m S
u k t u r da n ak art a 55281 I hunt ing) Fax . +
10 10 11 11 11 12 13 13 14 14 15 15 16 17 18 18 19 19 20 20 21 21 Koreksi ,9194 ,1610 x1 x2 YOGYAKA St u di Te k n n Ba h a n B
I ndonesia Kot a + 62- 274- 48774
5,00 5,00 5,50 5,50 5,50 6,00 6,50 6,50 7,00 7,00 7,50 7,50 8,00 8,50 9,00 9,00 9,50 9,50 10,00 10,00 10,50 10,50
f pada saa
ε yang did
-0,26
2 205,1
ARTA n ik Sipil
a n gu n a n ak Pos 1086
48 5,5 5,8 6,0 6,3 6,6 6,9 7,2 7,4 7,7 8,0 8,3 8,5 8,8 9,1 9,4 9,7 9,9 10,2
0 10,5
0 10,8
0 11,0
0 11,3
at 6
dapat 2
624 1662
5443 2
8215 2
0987 2
3759 2
6531 2
9303 2
2076 3
4848 3
7620 3
0392 3
3164 3
5936 3
8708 3
480 4
4253 4
7025 4
9797 4
2569 4
5341 4
8113 4
0885 5
3658 5
6,6845 2,9467 2,4155 2,4155 2,6570 2,6570 2,6570 2,8986 3,1401 3,1401 3,3816 3,3816 3,6232 3,6232 3,8647 4,1063 4,3478 4,3478 4,5894 4,5894 4,8309 4,8309 5,0725 5,0725 2,6779 2,6779 2,9194 2,9194 2,9194 3,1610 3,4025 3,4025 3,6441 3,6441 3,8856 3,8856 4,1271 4,3687 4,6102 4,6102 4,8518 4,8518 5,0933 5,0933 5,3349 5,3349 105
(40)
U N I V ER Fa k u lt a s La bor a t o Jl. Babar sa Telp.+ 62- 2
‐1.00
T
e
g
a
n
g
a
n
f
(MP
a
)
0 2 4 6 8 10 12
0.00
T
e
g
a
n
g
a
n
f
(MP
a
)
Gr
RSI TAS AT s Te k n ik P
or iu m St r ari No.44 Yogy a 274- 487711 ( h
0 2 4 6 8 10 12
0.00
Grafi
1.00
rafik
Teg
TM A JAYA Pr ogr a m S
u k t u r da n ak art a 55281 I hunt ing) Fax . +
1.00
Regan
ik
Tegan
y = ‐0
2.00
Regan
gangan
‐
R
YOGYAKA St u di Te k n n Ba h a n B
I ndonesia Kot a + 62- 274- 48774
y = ‐0.010x R
2.00 3
ngan ε(x10^‐4)
ngan
‐
Reg
0.010x2+ 2.162 R² = 0.994
3.00 4
ngan ε(x10^‐4)
Reganga
ARTA n ik Sipila n gu n a n ak Pos 1086
48
x2+ 2.157x + 0. R² = 0.994
3.00 4.0
)
gangan
B
2x ‐0.001 4
4.00 5.0
)
n
BS
10%
.56500 5.00
BS
10%
2
00 6.00
%
2
Terk
2
Grafik Tegan Regangan BS
Poly. (Grafik Tegangan‐R BS 10% D2)
koreksi
Grafik Tegan Regangan BSPoly. (Grafik Tegangan‐R BS 10% D2)
ngan‐ S 10% D2
k egangan
ngan‐ S 10% D2
k egangan
(41)
107
(42)
105 110 115 120 125 130 135 140 145 150 155 160 165 170 175 180 185 190 195 200
U N I V ER Fa k u lt a s La bor a t o Jl. Babar sa Telp.+ 62- 2
500 1029 000 1078 500 1127 000 1176 500 1225 000 1274 500 1323 000 1372 500 1421 000 1471 500 1520 000 1569 500 1618 000 1667 500 1716 000 1765 500 1814 000 1863 500 1912 000 1961 Tega 1 6,3 2 6,6 a -0,2 b 2,9 c 0,4
RSI TAS AT s Te k n ik P
or iu m St r ari No.44 Yogy a 274- 487711 ( h
970,46 873,81 777,17 680,52 583,88 487,23 390,59 293,94 197,30 100,65 004,01 907,36 810,72 714,07 617,43 520,78 424,14 327,49 230,85 134,20
angan ε K
3652 2, 6419 2,
2100 9560 4580
TM A JAYA Pr ogr a m S
u k t u r da n ak art a 55281 I hunt ing) Fax . +
8 9 10 10 11 12 13 13 14 14 15 16 16 17 17 18 18 19 20 21 Koreksi ,6504 ,6504 x1 x2 YOGYAKA St u di Te k n n Ba h a n B
I ndonesia Kot a + 62- 274- 48774
4,00 4,50 5,00 5,00 5,50 6,00 6,50 6,50 7,00 7,00 7,50 8,00 8,00 8,50 8,50 9,00 9,00 9,50 10,00 10,50
f pada saa
ε yang did
-0,15
2 13,9
ARTA n ik Sipil
a n gu n a n ak Pos 1086
48 5,8117 6,0884 6,3652 6,6419 6,9187 7,1954 7,4721 7,7489 8,0256 8,3024 8,5791 8,8559 9,1326 9,4094 9,6861 9,9629 10,239 10,516 10,793 11,069
at 6
dapat 2
567 195
7 1,99
4 2,24
2 2,49
9 2,49
7 2,74
4 2,99
1 3,24
9 3,24
6 3,49
4 3,49
1 3,74
9 3,99
6 3,99
4 4,23
1 4,23
9 4,48
6 4,48
4 4,73
1 4,98
8 5,23
6,4201 2,6504 950 2, 444 2, 938 2, 938 2, 431 2, 925 3, 419 3, 419 3, 913 3, 913 3, 406 3, 900 4, 900 4, 394 4, 394 4, 888 4, 888 4, 382 4, 875 5, 369 5, ,1517 ,4011 ,6504 ,6504 ,8998 ,1492 ,3986 ,3986 ,6480 ,6480 ,8973 ,1467 ,1467 ,3961 ,3961 ,6455 ,6455 ,8948 ,1442 ,3936 108
(43)
U N I V ER Fa k u lt a s La bor a t o Jl. Babar sa Telp.+ 62- 2
‐1.00
T
e
g
a
n
g
a
n
f
(MP
a
)
0 2 4 6 8 10
0.00
T
e
g
a
n
g
a
n
f
(MP
a
)
Gra
RSI TAS AT s Te k n ik P
or iu m St r ari No.44 Yogy a 274- 487711 ( h
0 2 4 6 8 10
0.00
Grafik
1.00
afik
Tega
TM A JAYA Pr ogr a m S
u k t u r da n ak art a 55281 I hunt ing) Fax . +
y = ‐0.21
1.00
Regang
k
Tegang
y
2.00
Regang
angan
‐
Re
YOGYAKA St u di Te k n n Ba h a n B
I ndonesia Kot a + 62- 274- 48774
0x2+ 2.956x + R² = 0.995
2.00 3.0
an ε(x10^‐4)
gan
‐
Rega
= ‐0.210x2+ 3. R² = 0.9
3.00
an ε(x10^‐4)
egangan
ARTA n ik Sipila n gu n a n ak Pos 1086
48
0.458
00 4.00
angan
B
022x ‐0.009 995
4.00
n
BS
10%
5.00
S
10%
3
G R
P T B
5.00
%
3
Terko
G R
P T B
Grafik Teganga Regangan BS 1
Poly. (Grafik Tegangan‐Rega BS 10% D3)
oreksi
Grafik Teganga Regangan BS 1Poly. (Grafik Tegangan‐Rega BS 10% D3)
an‐ 0% D3
angan
an‐ 0% D3
angan
(44)
110
(45)
70 75 80 85 90 95 100 105 110 115 120 125 130 135 140 145 150 155 160 165 170 175 180
U N I V ER Fa k u lt a s La bor a t o Jl. Babar sa Telp.+ 62- 2
000 6864 500 7355 000 7845 500 8335 000 8826 500 9316 000 9806 500 10297 000 10787 500 11277 000 11768 500 12258 000 12748 500 13239 000 13729 500 14219 000 14710 500 15200 000 15690 500 1618 000 1667 500 1716 000 17652 Tega 1 5,2 2 5,4 a -0,0 b 2,0 c 0,5
RSI TAS AT s Te k n ik P
or iu m St r ari No.44 Yogy a 274- 487711 ( h
46,97 50,33 53,68 57,04 60,39 63,75 67,10 70,46 73,81 77,17 80,52 83,88 87,23 90,59 93,94 97,30 00,65 04,01 07,36 10,72 14,07 17,43 20,78
angan ε K
2233 2, 4982 2,
0460 0790 5090
TM A JAYA Pr ogr a m S
u k t u r da n ak art a 55281 I hunt ing) Fax . +
7 8 8 9 10 10 11 11 12 12 13 13 14 14 15 15 16 17 18 19 20 21 21 Koreksi ,6852 ,9291 x1 x2 YOGYAKA St u di Te k n n Ba h a n B
I ndonesia Kot a + 62- 274- 48774
3,50 4,00 4,00 4,50 5,00 5,00 5,50 5,50 6,00 6,00 6,50 6,50 7,00 7,00 7,50 7,50 8,00 8,50 9,00 9,50 10,00 10,50 10,50
f pada saa
ε yang did
-0,24
2 44,94
ARTA n ik Sipil
a n gu n a n ak Pos 1086
48 3,8488 4,1237 4,3986 4,6735 4,9484 5,2233 5,4982 5,7732 6,0481 6,3230 6,5979 6,8728 7,1477 7,4226 7,6975 7,9725 8,2474 8,5223 8,7972 9,0721 9,3470 9,6219 9,8968
at 5
dapat 2
462 495 1,70 1,95 1,95 2,19 2,43 2,43 2,68 2,68 2,92 2,92 3,17 3,17 3,41 3,41 3,65 3,65 3,90 4,14 4,39 4,63 4,87 5,12 5,12 5,4665 2,9009
073 1
512 2
512 2
951 2
390 2
390 2
829 2
829 2
268 3
268 3
707 3
707 3
146 3
146 3
585 3
585 3
024 4
463 4
902 4
341 4
780 5
220 5
220 5
1,9535 2,1974 2,1974 2,4413 2,6852 2,6852 2,9291 2,9291 3,1730 3,1730 3,4169 3,4169 3,6608 3,6608 3,9047 3,9047 4,1486 4,3925 4,6364 4,8803 5,1242 5,3681 5,3681 111
(46)
UN I V ER Fa k u lt a s La bor a t o Jl. Babar sa Telp.+ 62- 2
‐1.00
T
e
g
a
n
g
a
n
f
(MP
a
)
0 2 4 6 8 10 12
0.00
T
e
g
a
n
g
a
n
f
(MP
a
)
Gr
RSI TAS AT s Te k n ik P
or iu m St r ari No.44 Yogy a 274- 487711 ( h
0 2 4 6 8 10 12
0.00
Grafi
1.00
rafik
Teg
TM A JAYA Pr ogr a m S
u k t u r da n ak art a 55281 I hunt ing) Fax . +
y
1.00 2.0
Regan
ik
Tegan
2.00
Regan
gangan
‐
R
YOGYAKA St u di Te k n n Ba h a n B
I ndonesia Kot a + 62- 274- 48774
y = ‐0.046x2+ 2 R² = 0
00 3.00
ngan ε(x10^‐4)
ngan
‐
Reg
y = ‐0.046x2+ R² =
3.00 4
ngan ε(x10^‐4)
Reganga
ARTA n ik Sipila n gu n a n ak Pos 1086
48
2.079x + 0.509 0.994
4.00 5
)
gangan
B
+ 2.102x ‐0.00 = 0.994
4.00 5.0
)
n
BS
20%
95.00 6.00
BS
20%
1
05
00 6.00
%
1
Terk
1
Grafik Tegan Regangan BS
Poly. (Grafik Tegangan‐R BS 20% D1)
koreksi
Grafik Tegan Regangan BSPoly. (Grafik Tegangan‐R BS 20% D1)
ngan‐ S 20% D1
k egangan
ngan‐ S 20% D1
k egangan
(47)
113
(48)
95 100 105 110 115 120 125 130 135 140 145 150 155 160 165 170 175
U N I V ER Fa k u lt a s La bor a t o Jl. Babar sa Telp.+ 62- 2
500 9316 000 9806 500 10297 000 10787 500 11277 000 11768 500 12258 000 12748 500 13239 000 13729 500 14219 000 14710 500 15200 000 15690 500 1618 000 1667 500 1716 Tega 1 4,7 2 5,0 a -0,0 b 1,8 c 0,8
RSI TAS AT s Te k n ik P
or iu m St r ari No.44 Yogy a 274- 487711 ( h
63,75 67,10 70,46 73,81 77,17 80,52 83,88 87,23 90,59 93,94 97,30 00,65 04,01 07,36 10,72 14,07 17,43
angan ε K
7467 2, 0260 2,
0980 8504 8188
TM A JAYA Pr ogr a m S
u k t u r da n ak art a 55281 I hunt ing) Fax . +
10 12 14 16 17 18 19 20 21 22 23 25 27 29 31 33 35 Koreksi ,3951 ,6379 x1 x2 YOGYAKA St u di Te k n n Ba h a n B
I ndonesia Kot a + 62- 274- 48774
5,00 6,00 7,00 8,00 8,50 9,00 9,50 10,00 10,50 11,00 11,50 12,50 13,50 14,50 15,50 16,50 17,50
f pada saa
ε yang did
-0,45
2 18,42
ARTA n ik Sipil
a n gu n a n ak Pos 1086
48 5,30 5,58 5,86 6,14 6,42 6,70 6,98 7,25 7,53 7,81 8,09 8,37 8,65 8,93 9,21 9,49 9,77
at 4
dapat 2
534 282
052 2
844 2
636 3
428 3
221 4
013 4
805 4
597 4
389 5
182 5
974 5
766 6
558 6
350 7
143 7
935 8
727 8
4,8403 2,4765 2,4272 2,9126 3,3981 3,8835 4,1262 4,3689 4,6117 4,8544 5,0971 5,3398 5,5825 6,0680 6,5534 7,0388 7,5243 8,0097 8,4951 2,8806 3,3660 3,8514 4,3369 4,5796 4,8223 5,0650 5,3078 5,5505 5,7932 6,0359 6,5213 7,0068 7,4922 7,9777 8,4631 8,9485 114
(49)
UN I V ER Fa k u lt a s La bor a t o Jl. Babar sa Telp.+ 62- 2
‐2.00
T
e
g
a
n
g
a
n
f
(MP
a
)
0 2 4 6 8 10 12
0.00
T
e
g
a
n
g
a
n
f
(MP
a
)
RSI TAS AT s Te k n ik P
or iu m St r ari No.44 Yogy a 274- 487711 ( h
0 2 4 6 8 10 12
0.00
Grafi
2.00
Grafi
TM A JAYA Pr ogr a m S
u k t u r da n ak art a 55281 I hunt ing) Fax . +
y =
2.00
Regan
ik
Tegan
4.00
Regan
ik
Tegan
YOGYAKA St u di Te k n n Ba h a n B
I ndonesia Kot a + 62- 274- 48774
‐0.098x2+ 1.85 R² = 0.98
4.00 6
ngan ε(x10^‐4)
ngan
‐
Reg
y = ‐0.098x2+ R² =
6.00
ngan ε(x10^‐4)
ngan
‐
Reg
ARTA n ik Sipila n gu n a n ak Pos 1086
48
50x + 0.818 89
6.00 8.0
)
gangan
B
+ 1.939x ‐0.04 = 0.989
8.00
)
gangan
B
00 10.00
BS
20%
2
40
10.00
BS
20%
2
2
Grafik Tegan Regangan BS
Poly. (Grafik Tegangan‐R BS 20% D2)
2
Grafik Tegan Regangan BS
Poly. (Grafik Tegangan‐R BS 20% D2)
ngan‐ S 20% D2
k egangan
ngan‐ S 20% D2
k egangan
(50)
116
(51)
95 100 105 110 115 120 125 130 135 140 145 150 155 160 165 170 175 180 185
U N I V ER Fa k u lt a s La bor a t o Jl. Babar sa Telp.+ 62- 2
500 9316 000 9806 500 10297 000 10787 500 11277 000 11768 500 12258
000 12748
500 13239
000 13729 500 14219 000 14710 500 15200 000 15690 500 1618 000 1667 500 1716 000 17652 500 18142 Tega 1 5,3 2 5,5 a -0, b 2,2 c 0,6
RSI TAS AT s Te k n ik P
or iu m St r ari No.44 Yogy a 274- 487711 ( h
63,75 67,10 70,46 73,81 77,17 80,52 83,88 87,23 90,59 93,94 97,30 00,65 04,01 07,36 10,72 14,07 17,43 20,78 24,14
angan ε K
3099 2, 5894 2,
118 281 625
TM A JAYA Pr ogr a m S
u k t u r da n ak art a 55281 I hunt ing) Fax . +
10 11 11 12 13 13 14 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 26 Koreksi ,6085 ,8530 x1 x2 YOGYAKA St u di Te k n n Ba h a n B
I ndonesia Kot a + 62- 274- 48774
5,00 5,50 5,50 6,00 6,50 6,50 7,00 7,00 7,50 8,00 8,50 9,00 9,50 10,00 10,50 11,00 11,50 12,00 13,00
f pada saa
ε yang did
-0,16
2 24,46
ARTA n ik Sipil
a n gu n a n ak Pos 1086
48 5,3 5,5 5,8 6,1 6,4 6,7 6,9 7,2 7,5 7,8 8,1 8,3 8,6
0 8,9
0 9,2
0 9,5
0 9,7
0 10,0
0 10,3
at 5
dapat 2
635 638
3099 2
5894 2
8689 2
483 2
4278 3
7073 3
9867 3
2662 3
5457 3
8251 3
046 4
3841 4
6635 4
9430 4
2225 5
5019 5
7814 5
0609 5
3404 6
5,4146 2,7001 2,4450 2,6895 2,6895 2,9340 3,1785 3,1785 3,4230 3,4230 3,6675 3,9120 4,1565 4,4010 4,6455 4,8900 5,1345 5,3790 5,6235 5,8680 6,3570 2,6085 2,8530 2,8530 3,0975 3,3420 3,3420 3,5865 3,5865 3,8310 4,0755 4,3200 4,5645 4,8090 5,0535 5,2980 5,5425 5,7870 6,0315 6,5205 117
(52)
UN I V ER Fa k u lt a s La bor a t o Jl. Babar sa Telp.+ 62- 2
‐1.00
T
e
g
a
n
g
a
n
f
(MP
a
)
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
0.00
T
e
g
a
n
g
a
n
f
(MP
a
)
Gr
RSI TAS AT s Te k n ik P
or iu m St r ari No.44 Yogy a 274- 487711 ( h
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
0.00
Grafi
1.00
rafik
Teg
TM A JAYA Pr ogr a m S
u k t u r da n ak art a 55281 I hunt ing) Fax . +
1.00
Regan
ik
Tegan
2.00
Regan
gangan
‐
R
YOGYAKA St u di Te k n n Ba h a n B
I ndonesia Kot a + 62- 274- 48774
y = ‐0.118x2+ R² =
2.00 3
ngan ε(x10^‐4)
ngan
‐
Reg
y = ‐0.118x2+ R² =
3.00
ngan ε(x10^‐4)
Reganga
ARTA n ik Sipila n gu n a n ak Pos 1086
48
+ 2.281x + 0.62 = 0.994
3.00 4.0
)
gangan
B
+ 2.320x + 0.24 = 0.994
4.00
)
n
BS
20%
2500 5.00
BS
20%
3
49
5.00
%
3
Terk
3
Grafik Tegan Regangan BS
Poly. (Grafik Tegangan‐R BS 20% D3)
koreksi
Grafik Tegan Regangan BSPoly. (Grafik Tegangan‐R BS 20% D3)
ngan‐ S 20% D3
k egangan
ngan‐ S 20% D3
k egangan
(53)
119
(54)
50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100 105 110 115 120 125 130 135 140
U N I V ER Fa k u lt a s La bor a t o Jl. Babar sa Telp.+ 62- 2
000 4903 500 5393 000 5884 500 6374
000 6864
500 7355 000 7845 500 8335 000 8826
500 9316
000 9806
500 10297 000 10787 500 11277 000 11768 500 12258 000 12748 500 13239 000 13729 Tega 1 4,1 2 4,4 a -0,2 b 2,2 c 0,7
RSI TAS AT s Te k n ik P
or iu m St r ari No.44 Yogy a 274- 487711 ( h
33,55 36,91 40,26 43,62 46,97 50,33 53,68 57,04 60,39 63,75 67,10 70,46 73,81 77,17 80,52 83,88 87,23 90,59 93,94
angan ε K
790 2, 4576 2,
2410 2510 7050
TM A JAYA Pr ogr a m S
u k t u r da n ak art a 55281 I hunt ing) Fax . +
4 5 6 6 7 8 9 10 12 13 15 17 20 22 24 26 28 30 32 Koreksi ,2606 ,5026 x1 x2 YOGYAKA St u di Te k n n Ba h a n B
I ndonesia Kot a + 62- 274- 48774
2,00 2,50 3,00 3,00 3,50 4,00 4,50 5,00 6,00 6,50 7,50 8,50 10,00 11,00 12,00 13,00 14,00 15,00 16,00
f pada saa
ε yang did
-0,32
2 9,01
ARTA n ik Sipil
a n gu n a n ak Pos 1086
48 2,7 3,0 3,3 3,6 3,9 4,1 4,4 4,7 5,0 5,2 5,5 5,8
0 6,1
0 6,4
0 6,6
0 6,9
0 7,2
0 7,5
0 7,8
at 4
dapat 2
245 158
7860 0
0646 3432 6218 9004 790
4576 2
7362 2
0148 2
2934 3
5720 3
8506 4
292 4
4078 5
6864 5
9650 6
2436 6
5222 7
8008 7
4,4034 2,4555 0,9681 1,2101 1,4521 1,4521 1,6941 1,9361 2,1781 2,4201 2,9042 3,1462 3,6302 4,1142 4,8403 5,3243 5,8083 6,2924 6,7764 7,2604 7,7444 1,2925 1,5345 1,7765 1,7765 2,0186 2,2606 2,5026 2,7446 3,2286 3,4706 3,9547 4,4387 5,1647 5,6488 6,1328 6,6168 7,1008 7,5849 8,0689 120
(1)
Dim
D
T
Dat Beb Lam Ku Ku
PENGUJI
Tanggal dib Tanggal diu
mensi Benda
Diameter Diameter Sili Tinggi S Tinggi Silin Ber ta Pengujian
ban Maksim ma Pengujia uat Tarik Bel uat Tarik Bel
IAN KUAT
buat : 18 Ap uji : 15 M
a Uji :
Silinder (mm nder Rerata Silinder (mm der Rerata (m rat (kg) n :
mum an
lah
lah Rerata (M
T TARIK BE
pril 2013 Mei 2013
B
m) (mm) m)
mm)
B
19 7 2,6 MPa)
ELAH BET KACA 2
BS 20% T1
152,00 152,00 153,00 152,33 303,00 303,00 303,00 303,00 12,86
BS 20% T1
90,00 kN 7,00 det 6195 MPa
TON DENGA 20%
BS 20%
152,00 150,00 152,00 151,33 303,00 299,00 300,50 300,83 12,68
BS 20%
180,00 9,00 2,5160
2,573
AN SUBST
T2 BS
0 1
0 1
0 1
3 1
0 3
0 3
0 3
3 3
8
T2 BS
kN 185, det 8,0 MPa 2,58 33
TITUSI SER
20% T3
149,00 151,00 153,00 151,00 300,00 300,00 305,00 301,67 13,02
20% T3
,00 kN 00 det 845 MPa
(2)
Dim
Di
T
Dat Beb Lam Ku Ku
PENGUJI
Tanggal dib Tanggal diu
mensi Benda
Diameter S iameter Silin Tinggi Si Tinggi Silind Ber ta Pengujian
ban Maksim ma Pengujia uat Tarik Bel uat Tarik Bel
IAN KUAT
buat : 19 Ap uji : 16 M
a Uji :
Silinder (mm nder Rerata ( ilinder (mm) der Rerata (m rat (kg) n :
mum an
lah
lah Rerata (M
T TARIK BE
pril 2013 Mei 2013
BS
m) (mm) ) mm)
BS
185 10 2,5 MPa)
ELAH BET KACA 3
S 30% T1
149,00 150,00 150,00 149,67 304,00 305,00 301,00 303,33 12,56
S 30% T1
5,00 kN ,00 det 932 MPa
TON DENGA 30%
BS 30% T
148,90 153,00 150,00 150,63 302,00 301,00 301,00 301,33 12,70
BS 30% T
190,00 7,00 2,6637 M
2,5440
AN SUBST
T2 BS 3
15 14 15 15 30 30 30 30 1
T2 BS 3
kN 170,0 det 9,00 MPa 2,375 0
TITUSI SER
30% T3
50,00 49,50 51,00 50,17 02,00 03,00 05,00 03,33 2,72
30% T3
00 kN 0 det 50 MPa
(3)
Hasil Pen
Lebar Be Lebar Be Rerata Tinggi B Tinggi B Rerata Panjang B Panjang B Rerata Berat Ben Berat Vo Panjang B Jarak Beb Tumpuan Beban Re Beban M Jarak Bid Tumpuan Lebar Ta (b) Tinggi T (h) Kuat Len Kuat Len
Tanggal dib Tanggal diu
ngujian :
Keteranga
enda Uji enda Uji enda Uji enda Uji Benda Uji Benda Uji nda Uji olume
Bentang ban P ke Tit n
etak Pertama Maksimum
dang Patah k n
ampang Pata ampang Pata ntur
ntur Rerata
PENGU
buat : 17 Ap uji : 14 M
an
mm mm mm mm mm mm kg gr/cm3
mm tik
mm a kgf
kgf ke
mm ah
mm ah
mm MPa MPa
UJIAN KUA
pril 2013 Mei 2013
BN
101,0 9 99 109,0 10 10 500,5 50
50 12
2 50 25 60 25 10 10 4,2
AT LENTUR
N L1
98,0 99,0 9,33 01,0 99,0 03,00
02,5 503,0 02,00
2,66 2,46 02,00 51,00
- 00,00 51,00 02,00 02,00 2044
R BETON N
BN
101,0 10 10 99,0 9 99 0 504,0 50 50
13 2 50 25 58 25 10 64 4,0 4,0
NORMAL
N L2
07,0 112,0 06,67 99,0 101,0
9,67 02,0 501,0 02,33
3,04 2,44 02,33 51,17
- 85,00 55,00 01,00 4,00 0798 0196
BN
0 111,0 10 10 0 102,0 10
10 0 498,0 49
50 13
2 50 25 58 25 10 10 3,7
N L3
06,0 103,0 06,67
04,0 103,0 03,00
99,0 505,0 00,67
3,08 2,38 00,67 50,33
- 80,00 56,00 02,00 02,00 7748
(4)
Hasil Pen
Lebar Ben Lebar Ben Rerata Tinggi Be Tinggi Be Rerata Panjang B Panjang B Rerata Berat Ben Berat Vol Panjang B Jarak Beb Tumpuan Beban Re Beban Ma Jarak Bida Tumpuan Lebar Tam (b)
Tinggi Ta (h) Kuat Lent Kuat Lent
PENGUJI
Tanggal dib Tanggal diu
gujian :
Keterangan
nda Uji nda Uji enda Uji enda Uji Benda Uji Benda Uji nda Uji
lume Bentang ban P ke Titik etak Pertama
aksimum ang Patah ke mpang Patah ampang Pata
tur tur Rerata
IAN KUAT
buat : 18 Ap uji : 15 M
n
mm mm mm mm mm mm kg gr/cm3
mm k
mm a kgf kgf e
mm h
mm ah
mm MPa MPa
LENTUR B
pril 2013 Mei 2013
BS 10
101,0 99 100 99,0 10
100 502,0 50
502 12
2, 502 251 520 273 102 55 3,8
BETON DE 10%
0% L1
9,0 101,0 0,33 02,0 99,2
0.07 01,0 504,0
2,33 2,46
,47 2,33 1,17
- 0,00 3,00 2,00 5,00 8246
ENGAN SUB %
BS 10
101,0 10 10 103,0 10
102 502.0 50
502 12
2, 502 25 510 292 102 62 3,5 3,7
BSTITUSI
0% L2
01,5 102,0 1,50
05,0 99,6 2,53
01,0 503,0 2,00
2,36 ,37 2,00 1,00
- 0,00 2,00 2,00 2,00 5293 7441
SERBUK K
BS 10
101,0 10 10 98,9 10
99 501,0 50 50
13 2 50 25 53 26 10 64 3,8
KACA
0% L3
02,0 103,0 2,00 00,0 101,0 9,97 04,0 502,0
2,33 3,02
,54 2,33 1,17
- 5,00 2,00 1,00 4,00 8784
(5)
Hasil Pen
Lebar Be Lebar Be Rerata Tinggi Be Tinggi Be Rerata Panjang B Panjang B Rerata Berat Ben Berat Vo Panjang B Jarak Beb Tumpuan Beban Re Beban M Jarak Bid Tumpuan Lebar Ta (b) Tinggi Ta (h) Kuat Len Kuat Len
PENGUJI
Tanggal dib Tanggal diu
ngujian :
Keteranga
enda Uji enda Uji enda Uji enda Uji Benda Uji Benda Uji nda Uji
lume Bentang ban P ke Titi n
etak Pertama Maksimum
dang Patah k n
mpang Patah ampang Pata ntur
ntur Rerata
IAN KUAT
buat : 19 Ap uji : 16 M
an
mm mm mm mm mm mm kg gr/cm3
mm ik
mm a kgf kgf ke
mm h
mm ah
mm MPa MPa
LENTUR B
pril 2013 Mei 2013
BS 2
102,0 10 10 102,0 10
10 505,0 50
50 12
2 50 25 50 29 10 70 3,5
BETON DE 20%
0% L1
03,0 99,5 01,50
00,0 100,5 00,83
04,0 499,0 02,67
2,58 2,45 02,67 51,33
- 00,00 95,00 05,00 0,00 5825
ENGAN SUB %
BS 20
102,0 9 10 100,0 10
10 503,0 50
50 12
2 50 25 48 28 10 65 3,4 3,5
BSTITUSI
0% L2
9,8 103,0 1,60
01,0 102,0 1,00 02,0 501,0
2,00 2,12
,35 2,00 1,00
- 0,00 0,00 1,00 5,00 4200 5795
SERBUK K
BS 20
100,0 99 100 99,8 99 100 501,0 50
500 12
2, 500 250 510 27 102
78 3,7
KACA
0% L3
9,0 101,0 0,00 9,0 102.0 0.27 02,0 499,0
0,67 2,16
,42 0,67 0,33
- 0,00 1,00 2,00 8,00 7361
(6)
Hasil Pen
Lebar Be Lebar Be Rerata Tinggi Be Tinggi Be Rerata Panjang B Panjang B Rerata Berat Ben Berat Vo Panjang B Jarak Beb Tumpuan Beban Re Beban M Jarak Bid Tumpuan Lebar Ta (b) Tinggi Ta (h) Kuat Len Kuat Len
PENGUJI
Tanggal dib Tanggal diu
ngujian :
Keteranga
enda Uji enda Uji enda Uji enda Uji Benda Uji Benda Uji nda Uji
lume Bentang ban P ke Titi n
etak Pertama Maksimum
dang Patah k n
mpang Patah ampang Pata ntur
ntur Rerata
IAN KUAT
buat : 20 Ap uji : 17 M
an
mm mm mm mm mm mm kg gr/cm3
mm ik
mm a kgf kgf ke
mm h
mm ah
mm MPa MPa
LENTUR B
pril 2013 Mei 2013
BS 30
103,0 10 10 101,0 10
10 502,0 50
50 12
2 50 25 49 27 10 10 3,2
BETON DE 30%
0% L1
06,0 102,0 3,67 03,0 105,0
3,00 01,0 500,0
1,00 2,42
,32 1,00 0,50
- 0,00 5,00 0,00 0,00 2835
ENGAN SUB %
BS 30
101,0 10 100 102,0 10
10 499,0 49
500 12
2, 500 250 525 275 65 100 3,7
3,5
BSTITUSI
0% L2
00,5 101,0 0,83 02,0 101,0
1,67 99,0 503,0
0,33 2,02
,34 0,33 0,17
- 5,00 5,00 5,00
0,00 7074 5267
SERBUK K
BS 30
101,0 99 10 103,0 10 10 502,0 50 50 12
2 50 25 51 28 10 82 3,5
KACA
0% L3
9,8 100,0 00,27 00,0 104,0 02,33 01,0 504,0 02,33
2,88 2,50 02,33
1,17 - 0,00 5,00 07,00 2,00 5891