DAYA HAMBAT SACCHAROMYCES CEREVISIAE TERHADAP PERTUMBUHAN JAMUR FUSARIUM OXYSPORUM
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
DAYA HAMBAT SACCHAROMYCES CEREVISIAE TERHADAP
PERTUMBUHAN JAMUR FUSARIUM OXYSPORUM
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
SKRIPSI
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
Oleh
Dhita Agustining
NIM 070210193022
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.
.
.
e
e
e
j
STUDI PENDIDIKAN
u.n
nej
nej
neBIOLOGI
.bPROGRAM
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
JURUSAN
PENDIDIDKAN
MIPA
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
d
:p//:d
:p//:DAN
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
FAKULTAS
KEGURUAN
ILMU
PENDIDIKAN
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
UNIVERSITAS
JEMBER
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
2012
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
DAYA
HAMBAT
SACCHAROMYCES
CEREVISIAE
TERHADAP
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
PERTUMBUHAN JAMUR FUSARIUM OXYSPORUM
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
thttp
hSKRIPSI
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
je.aj.ac.
je.aj.ac. tugas akhir dan memenuhi
je.aj.salah
Diajukan guna melengkapi
ac. satu syarat untuk
e
e
e
n
n
n
bli.bu.un Pendidikan (S1)
menyelesaikan
dan mencapai gelar
liibli.bu.un
liibli.bu.un
liSarjana
i
i
i
g
g
g
i
i
i
i
:p//:d
://d/dig
:p//:d
pada Program Studi
Biologi
/dig
//dig
/Pendidikan
thtp
thtp
t
t
h
hthtp
h
t
ttp:/
t
Universitas Jember
c.idid
c.idid
c.idid
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
Oleh
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
Dhita
Agustining
/
/
p
p
t
t
t
t
h tt
hhtt
NIMh070210193022
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.
.
.
e
e
e
j
STUDI PENDIDIKAN
u.n
nej
neBIOLOGI
nej
.bPROGRAM
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
JURUSAN
PENDIDIDKAN
MIPA
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
d
:p//:d
:p//:d
:p//:DAN
/
/
/
/
/
/
p
p
p
FAKULTAS
KEGURUAN
ILMU
PENDIDIKAN
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
UNIVERSITAS
JEMBER
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
2012
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ii
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
h
h
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
e syukur Alhamdulillahbsaya
e
ne
ne
ndan
npanjatkan
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
Sembah
sujud
kepada Allah iSWT
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
atas
karunia
yang
telah
diberikan,
serta
Sholawat
dan
Salam
atas
Nabi
Muhammad
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp
h
PERSEMBAHAN
SAW, Dengan rasa syukur Alhamdulillah skripsi ini saya persembahkan kepada:
ca.cid.id 1.
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
id
Ibunda Frida Istiarsih.adan
M. Ikhsan yang senantiasa
id
c.cid.ayahanda
.ac.c.id memberikan kasih
ca.cid.id
a
.
j
j
j
a
a
e
e
e
ej.
nnasehat
nej. tenaga demi tercapainya
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
sayang, semangat,
dan
telah
berkorban
sekuat
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp buah hatimu;
hcita-cita
hthttp
hthttp
h
2. Segenap keluarga besarku yang telah memberi nasehat dan senantiasa
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
3.
l
i
i
idgigil
//:d
p //
ca.cid.id 4.
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
a
.
.
.
e
e
e
ej
nej
n
nej Perguruan Tinggi iYang
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
Guru-guruku
dari
TK,
SD,
SMP,
SMA
serta
dosen-dosen
l
l
l
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
yang telah memberikan
hhttpbagi masa
hterhormat,
hhttpbekal ilmu yang bermanfaat
http
.id
memberikan kasih sayang;
j.ac c.id
h
depanku;
d
d
ca.cid.id
a
.
j
a
a
e
e
e
u.n
nej.
nej. Rina, Sri, mbak ilDita,
nej.
.bu.n
.bIsnani,
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
Dian rosmala,
Hasyim,
Dianita,
Alfian,
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp
Tutut elok, Ugik,hth
Retno
hthttpkasih atas
hKhomsiyatus,
ttp dan sahabatku semua terima
i
.i
Seluruh sahabatku, jteman
.ac.c.idseperjuangan, teman sepermainan
j.ac c.id Arina, Qori, Vida,
h
dorongan, semangat dan bantuannya.
d
d
d
ca.cid.id Pendidikan Biologi Fakultas
aj.ca.ci .id 5. Almamater Program
aj.ca.ci .idKeguruan dan Ilmu ej.aj.ca.ci .id
aj.Studi
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne Jember yang kubanggakan.
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
Pendidikan
Universitas
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
iii
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
d
//:d
//:d
//:d
//:bala
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
“Dan
Allah
tidak
menjadikan
pemberian
bantuan
itu
melainkan
sebagai
t
t
t
p
hhttp kabar
hhttp
hhttp
h
MOTTO
gembira bagi kemenanganmu, dan agar tentram hatimu karenanya. Dan
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
id
kemenanganmu
c.cid.id
.ac.c.id itu hanyalah dari Allah
.aYang”.
jej.a
jej.a
e
e
n
n
u
u
n
n
.
.
u
u
b
b
. 32)*)
liilib. (Terjemahan Surat Al-Isra’
liilibAyat
i
i
g
g
i
i
:p//:d
:p//:d
/dig
/dig
/
/
p
p
t
t
t
t
t
t
hht
hht
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
a
a
.
.
.
e
e
e
nej
nejakan dihina. Orang yang
nej akhirat, dunia pastiilib.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
i
i
orang lain,
dia
juga
mencintai
l
l
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
:
:p//:d
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
menyertainya. Barangsiapa
kehormatan orang lain,
p
hhttp
hhtt
hhttmenjaga
h
d
.id.id suka menghina
“Orang yang banyakj.ketawa
ac.ci .iditu kurang wibawanya. Orang
j.ac cyang
pasti kehormatan dirinya akan terjaga”.
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
ca.cid.id Umar bin Khattab) *Mo*)
(Sayidina
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id _____________________
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
*)
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
Motto
Skripsi
Yang
Baik
dan
Benar.
2011.
http://aadesanjaya.blogspot.com
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
p
p
hhttMutiara
hhttp
**)Kata
dan Bijak Islam.2010. http://blogbintang.com
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
iv
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
.cid.id “Daya Hambat .ac.cid.id
bahwa skripsi yang
ca.cid.id menyatakan dengan sesungguhnya
ca.cid.id
caberjudul
a
a
a
.
.
.
j
j
j
jej.a
e
e
e
e
j.
j.
j.
n
n
n
n
e
e
e
u
u
u
u
n
n
n
n
.
.
.
.
u
u
u
u
b
b
b
b
Saccharomyces
Terhadap Pertumbuhan
ib.
idgiigliilib.
idgiigliilcerevisiae
idgiigliilib. Jamur Fusarium oxysporum”,
idgiigliilib.
d
d
d
/
/
/
//:d
/
/
/
:
:
:
/
//
adalah
hasil karya sendiri,
jika dalam pengutipan
p //
p://
hthtp
hthtp
hthtp
ttbenar-benar
ttp:kecuali
ttp:/substansi
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
PERNYATAAN
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne tangan di bawah ini: ilib.bu.n
ne
.bu.n
u
u
Saya yang
bertanda
b
i
l
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
Nama
:
Dhita
Agustining
t
t
hhtt
hhtt
NIM
: 070210193022
disebutkan sumbernya, dan belum pernah diajukan pada institusi mana pun, serta
d
d
d
id.id
jawab atas keabsahan
aj.ca.ci .id bukan karya jiplakan.eSaya
aj.ca.cbertanggung
aj.ca.ci .iddan kebenaran isinya ej.aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
ne
ne
ne yang harus dijunjungilitinggi.
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
sesuai
dengan
sikap
ilmiah
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
pernyataan ini sayahbuat
p
hhDemikian
ttp
http tekanan
http dengan sebenarnya, tanpahadanya
h
dan paksaan dari pihak mana pun serta bersedia mendapat sanksi akademik jika
d
ca.cid.id
ca.cid.id ternyata di kemudian hari
pernyataan
ini tidak benar. j.ac.ci .id
a
a
.
.
j
j
a
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
//:d
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
t
t
p
hthttp
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
.cid.id Januari 2012
aj.ca.ci .id
aj.caJember,
.
.
j
j
e
e
ne
ne Yang menyatakan, ilib.bu.n
.bu.n
u
u
b
i
l
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp
Dhita Agustining
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
NIM 070210193022
v
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
n e
ne SACCHAROMYCESilibCEREVISIAE
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
DAYAilHAMBAT
TERHADAP ilibi.bu.un
i
i
i
idgigil
idgPERTUMBUHAN
idgigil
igil
JAMUR
FUSARIUM
OXYSPORUMtp://:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
t
hhttp
hhtt
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
Nama
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
igigil
:p//:d
:dDhita
Agustining
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
: 2007
ca.cid.id
ca.cid.id
cac.
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
j.
ej.
tanggal lahir : Jember,
24
1989
nej.
neAgustus
nTempat/
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
Pembimbing ib:.u.n
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
i
i
l
l
l
i
i
i
b
i
i
i
idgigil
idgigil
digigil Dr. H. Joko Waluyo,pM.Si
:p//:d
:p//:d
/
/
Dosen Pembimbing I ttp:p//://:dProf.
/
/
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
SKRIPSI
NIM
: 070210193022
Angkatan
.ididTahun
Dosen Pembimbing II
: Dr. Dwi Wahyuni, M. Kes
vi
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
u.n
ne
ne
neHambat Saccharomyces
ne Terhadap Pertumbuhan
.bu.n
.bu.n
.bDaya
.bu.n
u
u
u
u
Skripsi berjudul:
cerevisiae
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
l
idgigidan
idgigil
idgigil oxysporum telah diuji :/dan
idgdisahkan
igil
/:d
Jamur pFusarium
oleh Fakultas Keguruan
//:d
//:d
//:d
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhttp
hhPendidikan
ttp
Ilmu
Universitas Jemberhpada:
http
h
PENGESAHAN
Hari
: Rabu
.cid.id
: 1 Februari
ca.cid.id Tanggal
ca2012
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.
e
e
e
e
j.
nej.
nejKeguruan
neUniversitas
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
Tempat
:
Fakultas
dan
Ilmu
Pendidikan
Jember.
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp
hthttp
hthttp
h
Tim Penguji
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
Ketua,
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
//:d
//:d
:
/
/
/
/
p
t
t
p
hhttp
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
Sekretaris,
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt
h
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
j.
n
neMP.
nej.
.bu.SP.,
.bu.n
u
u
b
b
i
i
Dr.
Iis
Nur
Asyiah,
l
l
i
i
idgigili
idgigili
//:d
//:d
:
NIP.t19730614
2200801 2 008
/
/
/
/
p
t
p
hhttp
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
j.
nej.
neDr.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
Dwi
Wahyuni,
M.
Kes
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
NIP.
19600309
198702
2 002
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
Anggota I,
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
Anggota II,
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
Prof. Dr. H. Joko Waluyo, M.Si
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
Drs. Slamet Hariyadi, M.Si
NIP 196801011
ca.cid.id
ca.cid.id NIP. 19571028 198503 j1.a001
ca.cid.id
ca.cid.id 992003 1 007
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
Mengesahkan
/:d
/:d
/:d
/
//:d
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp
hthttp dan Ilmu Pendidikan hthttp
Dekan Fakultas Keguruan
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
Drs.
Imam
Muchtar,
S.H., M.Hum
t
t
t
t
hhtt
hhtt
NIP 195407121980031005
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
vii
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
ne
ne
ne Pertumbuhan Jamur
ne
.bu.n
.bu.Saccharomyces
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
“Daya Hambat
cerevisiaeilibTerhadap
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
/:d
//:d
//:d
/Program
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Fusarium
oxysporum
2012:
79
halaman;
Studi
Pendidikan
Biologi;
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp Jurusan
h
RINGKASAN
Pendidikan MIPA; Fakultas Keguruan dan Ilmu Pendidikan Universitas Jember.
.id
ac
nej.
b.u
gili
://di
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
.id
.id
ac
nej.
.id
ac
nej.
ac
nej.
Layu Fusarium
lib.u dianggap penyakit yang paling
lib.u penting pada tanaman pisang
lib.u
igi
igi
igi
d
d
d
/
/
/
/
/
/
:
:
:
di seluruh
ttp tropika
http dunia dan merupakan penyakit
http yang paling merugikan di hdaerah
(Semangun, 1989). Pengendalian penyakit dengan mengaplikasikan fungisida sintetik
ke dalam tanah hanya dapat menekan penyakit layu Fusarium untuk beberapa bulan
saja (Alabouvette et al., 1996). Salah satu spesies yang banyak digunakan sebagai
agensia
pengendali
hayati
adalah
Saccharomyces
cerevisiae.
Mekanisme
penghambatan agen hayati Saccharomycess cerevisiae terhadap pathogen adalah
dengan kompetisi ruang, nutrisi dan oxygen (Janisiewicz, 2002). Saccharomyces
cerevisiae menghasilkan etanol, enzim -1,3-glucanase, chitinase, peroxidase, ethyl
acetate, senyawa volatile yang bersifat antijamur, toksin dan antibiotic (El Ghaouth et
al., 2003; Rojas et al., 2001; Saksena et al., 1987; Ippolito at al., 2000; Wilson dan
Wisniewski, 1994).
Tujuan dari penelitian ini adalah guna mengetahui adanya daya hambat
Saccharomyces cerevisiae terhadap pertumbuhan jamur Fusarium oxysporum,
mengetahui besar volume (jumlah kepadatan) isolat Saccharomyces cerevisiae yang
efektif menghambat pertumbuhan jamur Fusarium oxysporum, serta mengetahui
perbedaan penghambatan dari perbedaan serial volume Saccharomyces cerevisiae
terhadap pertumbuhan jamur Fusarium oxysporum. Penelitian ini dilakukan di
Laboratorium Mikrobiologi FMIPA Universitas Jember. Dilaksanakan mulai bulan
Oktober sampai Desember 2011, merupakan penelitian in vitro dengan menggunakan
metode dua biakan (dual culture method). Apabila biakan jamur Fusarium oxysporum
dan Saccharomyces cerevisiae telah memasuki fase log, maka hasil plong jamur
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
viii
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
.id
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
.id
ac
nej.
b.u
gili
://di
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
.id
ac
nej.
b.u
gili
://di
http
h
.id
ac
nej.
b.u
gili
://di
http
ac
nej.
b.u
gili
://di
http
Fusarium oxysporum kemudian ditanam pada medium cawan baru dengan jarak 3cm
dari pinggir cawan yang berdiameter 9cm dan pada waktu bersamaan biakan
Saccharomyces cerevisiae ditanam pada sisi yang berlawanan dengan jarak 3cm dari
pinggir cawan, selanjutnya diinkubasi pada suhu kamar selama ± 10 hari, kemudian
dilakukan pengukuran persentase penghambatan pertumbuhan dan besar zona bening
setiap harinya. Serial volume untuk Saccharomyces cerevisiae yang dibuat untuk
perlakuan adalah 10µl-100µl. Rancangan penelitian menggunakan Rancangan Acak
Lengkap (RAL) dengan 3 kali ulangan . Analisis data dengan One-Way ANOVA
menggunakan SPSS, dan untuk menguji perbedaan diantara semua pasangan
perlakuan dilanjutkan dengan uji Duncan 5%.
Berdasarkan data hasil penelitian diketahui bahwa perbedaan serial volume
Saccharomycess cerevisiae mampu menghambat pertumbuhan Fusarium oxysporum.
Pada pengamatan hari terakhir, persentase penghambatan jamur Fusarium oxysporum
yang paling kecil terjadi pada pemberian 10µl Saccharomycess cerevisia dengan
rerata jari-jari koloni jamur patogen 6.18cm2 dan persentase penghambatan sebesar
50.37% sedangkan persentase penghambatan terbesar terjadi pada pemberian 100µl
Saccharomycess cerevisia dengan rerata jari-jari koloni jamur patogen 24.92cm2 dan
persentase penghambatan sebesar 87.75%. Berdasarkan hasil uji Duncan (5%)
persentase penghambatan oleh serial perbebedaan volume berbeda nyata pada
pengamatan hari kesembilan dan kesepuluh.
Berdasarkan uraian di atas dapat disimpulkan bahwa Saccharomyces
cerevisiae mampu menghambat pertumbuhan jamur Fusarium oxysporum. Besar
volume isolat Saccharomyces cerevisiae yang efektif menghambat pertumbuhan
jamur Fusarium oxysporum adalah sebesar 100µl dengan besar persentase
penghambatan sebesar 87.75%. Berdasarkan penelitian ini juga disarankan perlu
dilakukan penelitian lanjut melalui aplikasi lapang mengenai daya hambat
Saccharomycess cerevisia terhadap pertumbuhan Fusarium oxysporum.
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ix
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
e
ne
ne
nhadirat
ne sehingga penulis idapat
.bu.n
.bu.n
.buke
.bu.n
u
u
u
u
Puji syukur
Allah SWT atasilirahmat-Nya
b
b
b
b
.
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
d
/:d
//:cerevisiae
//:d
//:d
/Daya
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
menyelesaikan
skripsi
yang
berjudul:
Hambat
Saccharomyces
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp
h
PRAKATA
Terhadap Pertumbuhan Jamur Fusarium oxysporum. Skripsi ini disusun untuk
id.id
id.id pada Program Studi
pendidikan strata satu
ca.cid.id memenuhi salah satu syarat
ca.ckelulusan
ca.(S1)
ca.cid.id
a
a
a
a
c
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
nej.
nej. Keguruan dan IlmuiliPendidikan
nej. Universitas Jember.ilib.bu.n
nej.
.bu.n
.bu.Fakultas
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
Pendidikan
Biologi
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp kasih kepada:
p
hthPenulis
hthttp
ttp menyampaikan ucapanhterima
h
1. Drs. Imam Muchtar, SH, M.Hum., selaku Dekan Fakultas Keguruan dan Ilmu
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
2.
l
i
i
idgigil
//:d
p //
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
a
.
.
.
e
e
e
j
nej
nej Pendidikan MIPA iFKIP
.bu.n
.bu.n
u
uneM. Si., selaku Ketua
u
b
bli.bu.n
b
i
i
i
Dra. SrigiAstutik,
Jurusan
l
l
l
i
i
i
idgigil
idigi
idgigil
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
Jember;
hhttp
hUniversitas
hhttp
http
.cid.id
Pendidikan Universitas
j.acJember;
h
3. Dr. Suratno, M. Si., selaku Ketua Program Studi Pendidikan Biologi FKIP
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
4.
i
idgigili
//:d
p //
d
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
a
e
e
e
ej.
nej.
npembimbing
nej. M. Si., selaku iDosen
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
Prof. Dr.
Joko
Waluyo,
I
dan
Dr.
Dwi
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp
M. Kes, selaku Dosen
II yang telah membimbing
dan
hthttp
hthpembimbing
hWahyuni,
ttp
Universitas Jember;j.ac.ci .id
h
mengarahkan dalam penulisan skripsi ini;
d
d
d
.cid.id Dosen Pembimbing Akademik;
aj.ca.ci .id 5. Dra. Pujiastuti M.Si.,
aj.ca.ci .id Sulifa Aprilya H, ej.aj.ca.ci .id
aj.caselaku
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
neBiologi; dan Bapak Tamyis
neKetua Laboratorium Pendidikan
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
S.Pd,
M.Pd
selaku
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p Pendidikan Biologi; hhttp
p
hhttStudi
hselaku
http teknisi laboratorium Program
h
6. Seluruh dosen Program Studi Pendidikan Biologi FKIP Universitas Jember;
id
ca.cid.id 7.
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
8.
idgigili
//:d
p //
9.
ca.cid.id
a
.
j
.
e
e
e
j.
nej.
nejUniversitas
neProgram
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
Seluruh imahasiswa
Studi
Pendidikan
Biologi
Jember;
gigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp pihak yang telah membantu
tp
hSemua
hthttp
hthtterselesainya
skripsi ini.
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
id
. id atas bantuan, semangat
.c.id
Seluruh sahabatku, terima
dukungannya;
j.acac.kasih
j.acadan
x
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
Penulis menerima kritik dan saran demi kesempurnaan skripsi ini.
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
je. j.a
e
n
u
n
.
giigliiblib.u
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
ca.cid.id
a
.
.
j
j
a
.
.
e
e
nej
nej
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
Jember,
Januari
2012
t
t
hhtt
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
Penulis gilib
idigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
Akhirnya penulis berharap
ac.ci .id skripsi ini dapat bermanfaat.
ac.ci .id
xi
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
DAYA HAMBAT SACCHAROMYCES CEREVISIAE TERHADAP
PERTUMBUHAN JAMUR FUSARIUM OXYSPORUM
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
SKRIPSI
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
Oleh
Dhita Agustining
NIM 070210193022
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.
.
.
e
e
e
j
STUDI PENDIDIKAN
u.n
nej
nej
neBIOLOGI
.bPROGRAM
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
JURUSAN
PENDIDIDKAN
MIPA
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
d
:p//:d
:p//:DAN
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
FAKULTAS
KEGURUAN
ILMU
PENDIDIKAN
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
UNIVERSITAS
JEMBER
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
2012
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
DAYA
HAMBAT
SACCHAROMYCES
CEREVISIAE
TERHADAP
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
PERTUMBUHAN JAMUR FUSARIUM OXYSPORUM
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
thttp
hSKRIPSI
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
je.aj.ac.
je.aj.ac. tugas akhir dan memenuhi
je.aj.salah
Diajukan guna melengkapi
ac. satu syarat untuk
e
e
e
n
n
n
bli.bu.un Pendidikan (S1)
menyelesaikan
dan mencapai gelar
liibli.bu.un
liibli.bu.un
liSarjana
i
i
i
g
g
g
i
i
i
i
:p//:d
://d/dig
:p//:d
pada Program Studi
Biologi
/dig
//dig
/Pendidikan
thtp
thtp
t
t
h
hthtp
h
t
ttp:/
t
Universitas Jember
c.idid
c.idid
c.idid
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
Oleh
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
Dhita
Agustining
/
/
p
p
t
t
t
t
h tt
hhtt
NIMh070210193022
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.
.
.
e
e
e
j
STUDI PENDIDIKAN
u.n
nej
neBIOLOGI
nej
.bPROGRAM
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
JURUSAN
PENDIDIDKAN
MIPA
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
d
:p//:d
:p//:d
:p//:DAN
/
/
/
/
/
/
p
p
p
FAKULTAS
KEGURUAN
ILMU
PENDIDIKAN
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
UNIVERSITAS
JEMBER
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
2012
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ii
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
h
h
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
e syukur Alhamdulillahbsaya
e
ne
ne
ndan
npanjatkan
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
Sembah
sujud
kepada Allah iSWT
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
atas
karunia
yang
telah
diberikan,
serta
Sholawat
dan
Salam
atas
Nabi
Muhammad
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp
h
PERSEMBAHAN
SAW, Dengan rasa syukur Alhamdulillah skripsi ini saya persembahkan kepada:
ca.cid.id 1.
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
id
Ibunda Frida Istiarsih.adan
M. Ikhsan yang senantiasa
id
c.cid.ayahanda
.ac.c.id memberikan kasih
ca.cid.id
a
.
j
j
j
a
a
e
e
e
ej.
nnasehat
nej. tenaga demi tercapainya
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
sayang, semangat,
dan
telah
berkorban
sekuat
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp buah hatimu;
hcita-cita
hthttp
hthttp
h
2. Segenap keluarga besarku yang telah memberi nasehat dan senantiasa
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
3.
l
i
i
idgigil
//:d
p //
ca.cid.id 4.
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
a
.
.
.
e
e
e
ej
nej
n
nej Perguruan Tinggi iYang
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
Guru-guruku
dari
TK,
SD,
SMP,
SMA
serta
dosen-dosen
l
l
l
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
yang telah memberikan
hhttpbagi masa
hterhormat,
hhttpbekal ilmu yang bermanfaat
http
.id
memberikan kasih sayang;
j.ac c.id
h
depanku;
d
d
ca.cid.id
a
.
j
a
a
e
e
e
u.n
nej.
nej. Rina, Sri, mbak ilDita,
nej.
.bu.n
.bIsnani,
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
Dian rosmala,
Hasyim,
Dianita,
Alfian,
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp
Tutut elok, Ugik,hth
Retno
hthttpkasih atas
hKhomsiyatus,
ttp dan sahabatku semua terima
i
.i
Seluruh sahabatku, jteman
.ac.c.idseperjuangan, teman sepermainan
j.ac c.id Arina, Qori, Vida,
h
dorongan, semangat dan bantuannya.
d
d
d
ca.cid.id Pendidikan Biologi Fakultas
aj.ca.ci .id 5. Almamater Program
aj.ca.ci .idKeguruan dan Ilmu ej.aj.ca.ci .id
aj.Studi
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne Jember yang kubanggakan.
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
Pendidikan
Universitas
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
iii
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
d
//:d
//:d
//:d
//:bala
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
“Dan
Allah
tidak
menjadikan
pemberian
bantuan
itu
melainkan
sebagai
t
t
t
p
hhttp kabar
hhttp
hhttp
h
MOTTO
gembira bagi kemenanganmu, dan agar tentram hatimu karenanya. Dan
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
id
kemenanganmu
c.cid.id
.ac.c.id itu hanyalah dari Allah
.aYang”.
jej.a
jej.a
e
e
n
n
u
u
n
n
.
.
u
u
b
b
. 32)*)
liilib. (Terjemahan Surat Al-Isra’
liilibAyat
i
i
g
g
i
i
:p//:d
:p//:d
/dig
/dig
/
/
p
p
t
t
t
t
t
t
hht
hht
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
a
a
.
.
.
e
e
e
nej
nejakan dihina. Orang yang
nej akhirat, dunia pastiilib.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
i
i
orang lain,
dia
juga
mencintai
l
l
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
:
:p//:d
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
menyertainya. Barangsiapa
kehormatan orang lain,
p
hhttp
hhtt
hhttmenjaga
h
d
.id.id suka menghina
“Orang yang banyakj.ketawa
ac.ci .iditu kurang wibawanya. Orang
j.ac cyang
pasti kehormatan dirinya akan terjaga”.
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
ca.cid.id Umar bin Khattab) *Mo*)
(Sayidina
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id _____________________
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
*)
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
Motto
Skripsi
Yang
Baik
dan
Benar.
2011.
http://aadesanjaya.blogspot.com
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
p
p
hhttMutiara
hhttp
**)Kata
dan Bijak Islam.2010. http://blogbintang.com
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
iv
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
.cid.id “Daya Hambat .ac.cid.id
bahwa skripsi yang
ca.cid.id menyatakan dengan sesungguhnya
ca.cid.id
caberjudul
a
a
a
.
.
.
j
j
j
jej.a
e
e
e
e
j.
j.
j.
n
n
n
n
e
e
e
u
u
u
u
n
n
n
n
.
.
.
.
u
u
u
u
b
b
b
b
Saccharomyces
Terhadap Pertumbuhan
ib.
idgiigliilib.
idgiigliilcerevisiae
idgiigliilib. Jamur Fusarium oxysporum”,
idgiigliilib.
d
d
d
/
/
/
//:d
/
/
/
:
:
:
/
//
adalah
hasil karya sendiri,
jika dalam pengutipan
p //
p://
hthtp
hthtp
hthtp
ttbenar-benar
ttp:kecuali
ttp:/substansi
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
PERNYATAAN
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne tangan di bawah ini: ilib.bu.n
ne
.bu.n
u
u
Saya yang
bertanda
b
i
l
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
Nama
:
Dhita
Agustining
t
t
hhtt
hhtt
NIM
: 070210193022
disebutkan sumbernya, dan belum pernah diajukan pada institusi mana pun, serta
d
d
d
id.id
jawab atas keabsahan
aj.ca.ci .id bukan karya jiplakan.eSaya
aj.ca.cbertanggung
aj.ca.ci .iddan kebenaran isinya ej.aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
ne
ne
ne yang harus dijunjungilitinggi.
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
sesuai
dengan
sikap
ilmiah
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
pernyataan ini sayahbuat
p
hhDemikian
ttp
http tekanan
http dengan sebenarnya, tanpahadanya
h
dan paksaan dari pihak mana pun serta bersedia mendapat sanksi akademik jika
d
ca.cid.id
ca.cid.id ternyata di kemudian hari
pernyataan
ini tidak benar. j.ac.ci .id
a
a
.
.
j
j
a
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
//:d
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
t
t
p
hthttp
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
.cid.id Januari 2012
aj.ca.ci .id
aj.caJember,
.
.
j
j
e
e
ne
ne Yang menyatakan, ilib.bu.n
.bu.n
u
u
b
i
l
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp
Dhita Agustining
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
NIM 070210193022
v
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
n e
ne SACCHAROMYCESilibCEREVISIAE
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
DAYAilHAMBAT
TERHADAP ilibi.bu.un
i
i
i
idgigil
idgPERTUMBUHAN
idgigil
igil
JAMUR
FUSARIUM
OXYSPORUMtp://:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
t
hhttp
hhtt
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
Nama
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
igigil
:p//:d
:dDhita
Agustining
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
: 2007
ca.cid.id
ca.cid.id
cac.
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
j.
ej.
tanggal lahir : Jember,
24
1989
nej.
neAgustus
nTempat/
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
Pembimbing ib:.u.n
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
i
i
l
l
l
i
i
i
b
i
i
i
idgigil
idgigil
digigil Dr. H. Joko Waluyo,pM.Si
:p//:d
:p//:d
/
/
Dosen Pembimbing I ttp:p//://:dProf.
/
/
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
SKRIPSI
NIM
: 070210193022
Angkatan
.ididTahun
Dosen Pembimbing II
: Dr. Dwi Wahyuni, M. Kes
vi
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
u.n
ne
ne
neHambat Saccharomyces
ne Terhadap Pertumbuhan
.bu.n
.bu.n
.bDaya
.bu.n
u
u
u
u
Skripsi berjudul:
cerevisiae
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
l
idgigidan
idgigil
idgigil oxysporum telah diuji :/dan
idgdisahkan
igil
/:d
Jamur pFusarium
oleh Fakultas Keguruan
//:d
//:d
//:d
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhttp
hhPendidikan
ttp
Ilmu
Universitas Jemberhpada:
http
h
PENGESAHAN
Hari
: Rabu
.cid.id
: 1 Februari
ca.cid.id Tanggal
ca2012
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.
e
e
e
e
j.
nej.
nejKeguruan
neUniversitas
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
Tempat
:
Fakultas
dan
Ilmu
Pendidikan
Jember.
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp
hthttp
hthttp
h
Tim Penguji
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
Ketua,
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
//:d
//:d
:
/
/
/
/
p
t
t
p
hhttp
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
Sekretaris,
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt
h
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
j.
n
neMP.
nej.
.bu.SP.,
.bu.n
u
u
b
b
i
i
Dr.
Iis
Nur
Asyiah,
l
l
i
i
idgigili
idgigili
//:d
//:d
:
NIP.t19730614
2200801 2 008
/
/
/
/
p
t
p
hhttp
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
j.
nej.
neDr.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
Dwi
Wahyuni,
M.
Kes
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
NIP.
19600309
198702
2 002
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
Anggota I,
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
Anggota II,
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
Prof. Dr. H. Joko Waluyo, M.Si
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
Drs. Slamet Hariyadi, M.Si
NIP 196801011
ca.cid.id
ca.cid.id NIP. 19571028 198503 j1.a001
ca.cid.id
ca.cid.id 992003 1 007
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
Mengesahkan
/:d
/:d
/:d
/
//:d
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp
hthttp dan Ilmu Pendidikan hthttp
Dekan Fakultas Keguruan
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
Drs.
Imam
Muchtar,
S.H., M.Hum
t
t
t
t
hhtt
hhtt
NIP 195407121980031005
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
vii
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
ne
ne
ne Pertumbuhan Jamur
ne
.bu.n
.bu.Saccharomyces
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
“Daya Hambat
cerevisiaeilibTerhadap
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
/:d
//:d
//:d
/Program
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Fusarium
oxysporum
2012:
79
halaman;
Studi
Pendidikan
Biologi;
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp Jurusan
h
RINGKASAN
Pendidikan MIPA; Fakultas Keguruan dan Ilmu Pendidikan Universitas Jember.
.id
ac
nej.
b.u
gili
://di
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
.id
.id
ac
nej.
.id
ac
nej.
ac
nej.
Layu Fusarium
lib.u dianggap penyakit yang paling
lib.u penting pada tanaman pisang
lib.u
igi
igi
igi
d
d
d
/
/
/
/
/
/
:
:
:
di seluruh
ttp tropika
http dunia dan merupakan penyakit
http yang paling merugikan di hdaerah
(Semangun, 1989). Pengendalian penyakit dengan mengaplikasikan fungisida sintetik
ke dalam tanah hanya dapat menekan penyakit layu Fusarium untuk beberapa bulan
saja (Alabouvette et al., 1996). Salah satu spesies yang banyak digunakan sebagai
agensia
pengendali
hayati
adalah
Saccharomyces
cerevisiae.
Mekanisme
penghambatan agen hayati Saccharomycess cerevisiae terhadap pathogen adalah
dengan kompetisi ruang, nutrisi dan oxygen (Janisiewicz, 2002). Saccharomyces
cerevisiae menghasilkan etanol, enzim -1,3-glucanase, chitinase, peroxidase, ethyl
acetate, senyawa volatile yang bersifat antijamur, toksin dan antibiotic (El Ghaouth et
al., 2003; Rojas et al., 2001; Saksena et al., 1987; Ippolito at al., 2000; Wilson dan
Wisniewski, 1994).
Tujuan dari penelitian ini adalah guna mengetahui adanya daya hambat
Saccharomyces cerevisiae terhadap pertumbuhan jamur Fusarium oxysporum,
mengetahui besar volume (jumlah kepadatan) isolat Saccharomyces cerevisiae yang
efektif menghambat pertumbuhan jamur Fusarium oxysporum, serta mengetahui
perbedaan penghambatan dari perbedaan serial volume Saccharomyces cerevisiae
terhadap pertumbuhan jamur Fusarium oxysporum. Penelitian ini dilakukan di
Laboratorium Mikrobiologi FMIPA Universitas Jember. Dilaksanakan mulai bulan
Oktober sampai Desember 2011, merupakan penelitian in vitro dengan menggunakan
metode dua biakan (dual culture method). Apabila biakan jamur Fusarium oxysporum
dan Saccharomyces cerevisiae telah memasuki fase log, maka hasil plong jamur
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
viii
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
.id
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
.id
ac
nej.
b.u
gili
://di
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
.id
ac
nej.
b.u
gili
://di
http
h
.id
ac
nej.
b.u
gili
://di
http
ac
nej.
b.u
gili
://di
http
Fusarium oxysporum kemudian ditanam pada medium cawan baru dengan jarak 3cm
dari pinggir cawan yang berdiameter 9cm dan pada waktu bersamaan biakan
Saccharomyces cerevisiae ditanam pada sisi yang berlawanan dengan jarak 3cm dari
pinggir cawan, selanjutnya diinkubasi pada suhu kamar selama ± 10 hari, kemudian
dilakukan pengukuran persentase penghambatan pertumbuhan dan besar zona bening
setiap harinya. Serial volume untuk Saccharomyces cerevisiae yang dibuat untuk
perlakuan adalah 10µl-100µl. Rancangan penelitian menggunakan Rancangan Acak
Lengkap (RAL) dengan 3 kali ulangan . Analisis data dengan One-Way ANOVA
menggunakan SPSS, dan untuk menguji perbedaan diantara semua pasangan
perlakuan dilanjutkan dengan uji Duncan 5%.
Berdasarkan data hasil penelitian diketahui bahwa perbedaan serial volume
Saccharomycess cerevisiae mampu menghambat pertumbuhan Fusarium oxysporum.
Pada pengamatan hari terakhir, persentase penghambatan jamur Fusarium oxysporum
yang paling kecil terjadi pada pemberian 10µl Saccharomycess cerevisia dengan
rerata jari-jari koloni jamur patogen 6.18cm2 dan persentase penghambatan sebesar
50.37% sedangkan persentase penghambatan terbesar terjadi pada pemberian 100µl
Saccharomycess cerevisia dengan rerata jari-jari koloni jamur patogen 24.92cm2 dan
persentase penghambatan sebesar 87.75%. Berdasarkan hasil uji Duncan (5%)
persentase penghambatan oleh serial perbebedaan volume berbeda nyata pada
pengamatan hari kesembilan dan kesepuluh.
Berdasarkan uraian di atas dapat disimpulkan bahwa Saccharomyces
cerevisiae mampu menghambat pertumbuhan jamur Fusarium oxysporum. Besar
volume isolat Saccharomyces cerevisiae yang efektif menghambat pertumbuhan
jamur Fusarium oxysporum adalah sebesar 100µl dengan besar persentase
penghambatan sebesar 87.75%. Berdasarkan penelitian ini juga disarankan perlu
dilakukan penelitian lanjut melalui aplikasi lapang mengenai daya hambat
Saccharomycess cerevisia terhadap pertumbuhan Fusarium oxysporum.
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ix
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
e
ne
ne
nhadirat
ne sehingga penulis idapat
.bu.n
.bu.n
.buke
.bu.n
u
u
u
u
Puji syukur
Allah SWT atasilirahmat-Nya
b
b
b
b
.
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
d
/:d
//:cerevisiae
//:d
//:d
/Daya
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
menyelesaikan
skripsi
yang
berjudul:
Hambat
Saccharomyces
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp
h
PRAKATA
Terhadap Pertumbuhan Jamur Fusarium oxysporum. Skripsi ini disusun untuk
id.id
id.id pada Program Studi
pendidikan strata satu
ca.cid.id memenuhi salah satu syarat
ca.ckelulusan
ca.(S1)
ca.cid.id
a
a
a
a
c
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
nej.
nej. Keguruan dan IlmuiliPendidikan
nej. Universitas Jember.ilib.bu.n
nej.
.bu.n
.bu.Fakultas
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
Pendidikan
Biologi
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp kasih kepada:
p
hthPenulis
hthttp
ttp menyampaikan ucapanhterima
h
1. Drs. Imam Muchtar, SH, M.Hum., selaku Dekan Fakultas Keguruan dan Ilmu
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
2.
l
i
i
idgigil
//:d
p //
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
a
.
.
.
e
e
e
j
nej
nej Pendidikan MIPA iFKIP
.bu.n
.bu.n
u
uneM. Si., selaku Ketua
u
b
bli.bu.n
b
i
i
i
Dra. SrigiAstutik,
Jurusan
l
l
l
i
i
i
idgigil
idigi
idgigil
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
Jember;
hhttp
hUniversitas
hhttp
http
.cid.id
Pendidikan Universitas
j.acJember;
h
3. Dr. Suratno, M. Si., selaku Ketua Program Studi Pendidikan Biologi FKIP
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
4.
i
idgigili
//:d
p //
d
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
a
e
e
e
ej.
nej.
npembimbing
nej. M. Si., selaku iDosen
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
Prof. Dr.
Joko
Waluyo,
I
dan
Dr.
Dwi
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp
M. Kes, selaku Dosen
II yang telah membimbing
dan
hthttp
hthpembimbing
hWahyuni,
ttp
Universitas Jember;j.ac.ci .id
h
mengarahkan dalam penulisan skripsi ini;
d
d
d
.cid.id Dosen Pembimbing Akademik;
aj.ca.ci .id 5. Dra. Pujiastuti M.Si.,
aj.ca.ci .id Sulifa Aprilya H, ej.aj.ca.ci .id
aj.caselaku
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
neBiologi; dan Bapak Tamyis
neKetua Laboratorium Pendidikan
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
S.Pd,
M.Pd
selaku
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p Pendidikan Biologi; hhttp
p
hhttStudi
hselaku
http teknisi laboratorium Program
h
6. Seluruh dosen Program Studi Pendidikan Biologi FKIP Universitas Jember;
id
ca.cid.id 7.
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
8.
idgigili
//:d
p //
9.
ca.cid.id
a
.
j
.
e
e
e
j.
nej.
nejUniversitas
neProgram
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
Seluruh imahasiswa
Studi
Pendidikan
Biologi
Jember;
gigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp pihak yang telah membantu
tp
hSemua
hthttp
hthtterselesainya
skripsi ini.
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
id
. id atas bantuan, semangat
.c.id
Seluruh sahabatku, terima
dukungannya;
j.acac.kasih
j.acadan
x
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
Penulis menerima kritik dan saran demi kesempurnaan skripsi ini.
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
je. j.a
e
n
u
n
.
giigliiblib.u
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
ca.cid.id
a
.
.
j
j
a
.
.
e
e
nej
nej
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
Jember,
Januari
2012
t
t
hhtt
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
Penulis gilib
idigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
Akhirnya penulis berharap
ac.ci .id skripsi ini dapat bermanfaat.
ac.ci .id
xi