KAJIAN YURIDIS TENTANG TITIP TERNAK MENURUT HUKUM PERJANJIAN ADAT MADURA DI KECAMATAN CURAHDAMI KABUPATEN BONDOWOSO

a PDF DEMO:
A-PDF WORD
librTO
.
j
e
Purchase
//un from www.A-PDF.com to

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

c.i

a
.
y
r

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y

r

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

:/
htttp

c.i
a
.
y

r

bra

bra

bra

:/
htttp

e

/un
/
:
p
t
htt


:/
htttp

:/
htttp

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

bra


j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

SKRIPSI

e

/un
/
:
p
t

htt

d/

d/

bra

:/
htttp

i

:/
htttp

d/

c.i
a

.
y
r

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

bra

j.li

e
n
/u

:/
htttp

:
htttp

d/

d/

d/

c.i
a
.
y

r

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

KAJIAN YURIDIS TENTANG TITIP TERNAK MENURUT HUKUM
PERJANJIAN ADAT MADURA DI KECAMATAN CURAHDAMI
KABUPATEN BONDOWOSO

LEGAL STUDY ON ENTRUSTED CATTLE IN A DATLAW OF
CONSENSUS IN THE DISTRICT CURAHDAMI

SUB BONDOWOSO

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

e


/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

NIKO ARIEF SETYAWAN
NIM. 070710191060

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
:/
KEMENTERIAN
PENDIDIKAN DANttKEBUDAYAAN
h tp
htttp

:/
htttp

UNIVERSITAS JEMBER

.id
FAKULTAS
.acHUKUM

ry.

ry

libra
.
j
e
n

bra

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r i

:/
htttp

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

2012

://u
p
t
t
t
h

://u
p
t
t
t
h

d/

/

d/
ac.i

libra
.
j
e
n

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

:/
htttp

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt
d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r

KAJIAN YURIDIS TENTANG
ra
bra TITIP TERNAK MENURUTbHUKUM

ra

lib
nej.

j.li
e
n
/u

:/
htttp

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

braSKRIPSI

bra

j.li
j.li
e
e
n
n
PERJANJIAN:/ADAT
/u MADURA DI KECAMATAN
://uCURAHDAMI
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
KABUPATEN BONDOWOSO

://u
p
t
t
t
h

e

/un
/
:
p
t
htt

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

ii

:/
htttp

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

e

/un
/
:
p
t
htt

id/
id/
id/
.
.
.
c
c
c
a
a
a
ry.
ry. CATTLE IN A DATLAW
ry. LEGAL STUDY ON ENTRUSTED
OF
a
a
a
r
r
r
b
b
b
i
i
i
ej.l
ej.lIN THE DISTRICT CURAHDAMI
ej.l
ne
n
n
n
CONSENSUS
u
u
u
u
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
htttp
htttp
htttp
htttp
SUB BONDOWOSO
j.li
e
n
/u

d/

c.i
a
.
y
r

bra

j.li
e
n
/u

:/

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r

bra

bra

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

:/
htttp

d/KEMENTERIAN PENDIDIKAN
id/
id/DAN KEBUDAYAAN
.
.
c
c
a
a
ry.
ry. JEMBER
a
a
UNIVERSITAS
r
r
b
b
i
i
l
ej.l
ej.FAKULTAS
ne
n
n
u
u
u
HUKUM
/
/
/
/
/
/
:
:
:
htttp
htttp
htttp
2012

c.i
a
.
y
r

bra

j.li
e
n
/u

:/

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r ii

:/
htttp

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

:/
htttp

d/

d/

bra

:/
htttp

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

d/

htttp

bra

id/
id/
.
.
c
c
a
a
NIKO ARIEF
ry.
ry. SETYAWAN
a
a
r
r
b
b
i
i
ej.l
ej.lNIM. 070710191060
ne
n
n
u
u
u
/
/
/
/
/
/
:
:
:
htttp
htttp
htttp

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

:/
htttp

:/
htttp

htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

:/
htttp

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

e

:/
htttp

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra MOTTO

bra

e

/un
/
:
p
t
htt

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

iii

:/
htttp

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

“Selalu mendahulukan Allah dalam segala urusan, kemudian mendahulukan

/un
/
:
p
t
htt

/
Allahclagi
.id/ kita di dunia sudah ada yang
.id/dan Allah lagi. Niscaya segalacurusan
c.id
.a

ry
a
r
b
i
ej.l

j.

ne
u
/
/
:
tp

un
tp://

htt

htt

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

:/
htttp

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

:/
htttp

1

c.i
a
.
y
r

bra

bra

j.li
e
n
/u

:/
htttp

KH. Yusuf Mansur.

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r iii

:/
htttp

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

bra

:/
htttp

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

d/

c.i
a
.
y
r

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

j.li
e
n
/u

:/
htttp

j.li
e
n
/u

d/

d/

bra

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

d/

c.i
a
.
y
r

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

:/
htttp

j.li
e
n
/u

d/

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

:/
htttp

e

/un
/
:
p
t
htt

d/

bra

:/
htttp

bra

:/
htttp

d/

c.i
a
.
y
r

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

:/
htttp

:/
htttp

j.li
e
n
/u

d/

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

/un
/
:
p
t
htt

bra

bra

j.li
e
n
/u

ry
a
r
b
i
ej.l

d/

d/

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

.a

ry.a

1
ra
libmengaturnya”

:/
htttp

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

Nama
NIM
id/
.
c
a
ry.

bra

j.li
e
n
/u

htt

Fakultas

e

/un
/
:
p
t
htt

: NIKO ARIEF SETYAWAN

ry.a

bra

j.li
e
n
/u

ttt
h
Menerangkan dengan

d/

/
: 070710191060
c.id
: Hukum

c.i
a
.
y
r

bra

j.li
e
n
/u

e

: Ilmu Hukum / Perdata
p:/ Humas

Program Studi
p:/ / Jurusan

:/
htttp

j.li
e
n
/u

:/
htttp

Yang bertanda tangan
tp:/ di bawah ini :

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

ra
bPERNYATAAN

bra

ttt
h
Skripsi dengan

sebenarnya, bahwa

e

/un
/
:
p
t
htt

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

iv

:/
htttp

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

judul ” KAJIAN

/un
/
:
p
t
htt

YURIDIS
HUKUM PERJANJIAN
.id/
.id/
.id/TENTANG TITIP TERNAK MENURUT

ac
ac
.
.
y
y
r
r
MADURA DI KECAMATAN
CURAHDAMI KABUPATEN
libra
libra
.
.
j
j
e
e
/undipublikasikan dan
/un hasil karya sendiri dan tidaktppernah
BONDOWOSO”, adalah
/
/
:
:
p
t
htt
htt
dipakai pada skripsi orang lain.

ac
.
y
r
bra ADAT

li

ej.
n
u
/
tp:/

htt

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

d/

d/

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

:/
htttp

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r iv

:/
htttp

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

d/

c.i
a
.
y
r

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

:/
htttp

j.li
e
n
/u

d/

d/

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

:/
htttp

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

d/

bra

d/

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

:/
htttp
c.i
a
.
y
r

/un
/
:
p
t
htt

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

e

d/

d/

:/
htttp

bra

j.li
e
n
/u

NIKO ARIEF SETYAWAN
NIM. 070710191060

c.i
a
.
y
r

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

:/
htttp

:/
htttp

j.li
e
n
/u

d/

c.i
a
.
y
r

bra

bra

:/
htttp

e

/un
/
:
p
t
htt

d/

d/

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

li

ej.
n
u
Yang menyatakan,
/
:/
htttp

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

Jember, 23 Oktober 2012
bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r

PERSEMBAHAN
libra
libra
.
.
j
j
e
e
/un
/un
/
/
:
:
p
p
t
t
htt
htt

bra

j.li
e
n
/u

:/
htttp

e

/un
/
:
p
t
htt

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

v

:/
htttp

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

e

/un
/
:
p
t
htt

Skripsi ini penulis persembahkan kepada :

id/
id/
id/
.
.
.
c
c
c
a
a
a
.
tercinta Nani Painingsih yang
ry. telah
ryIbunda
ry. 1. Ayahanda tercinta Kastobrdan
a
a
a
r
r
b
b
i
i
i
membesarkan, mendidik,
kasih
ej.l sayang, serta
ej.l mendoakan, memberikan
ej.l
ne
n
n
n
u
u
u
u
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
tp telah diberikan kepada htttp
pengorbanan
httyang
htttp yang tidak ternilai oleh apapun
htttp
anakmu. Semoga Ayahanda dan Ibunda tercinta selalu mendapatkan

id/
id/
id/
.
.
.
c
c
c
a
a
a
rahmat
dan
hidayah
dari
Allah
SWT,
sehingga
hidup
mulia
di
dunia
dan
di
ry.
ry.
ry.
a
a
a
r
r
r
b
b
b
i
i
i
akhirat;
ej.l
ej.l
ej.l
ne
n
n
n
u
u
u
u
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
2. Almamater
htttp
htttpUniversitas Jember;
htttpyang kubanggakan, Fakultas Hukum
htttp
3. Dosen-dosen Fakultas Hukum Universitas Jember yang telah memberikan

id/
id/
id/ yang sangat berharga dan membimbingku;
.
.
.
c
c
c
ilmu
a
a
a
ry.
ry.
ry.
a
a
a
r
r
r
b
b
b
i
i
i
4. Guru Taman Kanak-kanak,
Sekolah
ej.l Menengah
ej.l Guru Sekolah Dasar, Guru
ej.l
ne
n
n
n
u
u
u
u
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
tp Guru Sekolah Menengah Atas,htserta
Pertama,
ttp Guru Ngaji, terimakasih htttp
httdan
htttp
telah memberikankan limpahan ilmu yang tidak ternilai oleh suatu apapun.

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

:/
htttp

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r v

:/
htttp

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

:/
htttp

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

d/

:/
htttp

j.li
e
n
/u

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

:/
htttp

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r

a
ra
KAJIAN YURIDIS TENTANG
.libHUKUM
.libr TITIP TERNAK MENURUT

bra

ej
ej
n
n
u
u
/
/
PERJANJIAN
:/ CURAHDAMI
:/ADAT MADURA DI KECAMATAN
htttp
htttp

:/
htttp

e

/un
/
:
p
t
htt

KABUPATEN BONDOWOSO

:/
htttp

ej.
ej.
n
n
u
u
/
/
CONSENSUS
IN THE DISTRICT CURAHDAMI
/
:/
tttp:
h
htttp
SUB BONDOWOSO
c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

braSKRIPSI

bra

e

/un
/
:
p
t
htt
d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r

LEGAL STUDY ON ENTRUSTED
CATTLE IN A DATLAW
libraOF
libra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

e

/un
/
:
p
t
htt

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

vi

:/
htttp

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

Untuk memperoleh gelar Sarjana Hukum dalam Program Studi Ilmu Hukum pada

d/

c.i
a
.
y
r

bra

bra

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

:/
htttp

/KEMENTERIAN PENDIDIKAN
d/DAN KEBUDAYAAN
id/
i
.
.
c
c
a
a
UNIVERSITAS
ry.
ry. JEMBER
a
a
r
r
b
b
i
i
l
ej.l
ej.FAKULTAS
HUKUM
ne
n
n
u
u
u
/
/
/
/
/
/
:
:
:
2012
htttp
htttp
htttp

.id
y.ac

rar

lib
nej.

//u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r vi

:/
htttp

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

htt

htt

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

ra

ra

j.libARIEF SETYAWAN nej.lib
NIKO
e
n
u
NIM. 070710191060 tp://u
tp://

d/

:
htttp

d/

c.i
a
.
y
r

bra

:/
htttp

e

/un
/
:
p
t
htt

d/

d/

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

bra

:/
htttp

:/
htttp

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

:/
htttp

d/

.id/

c
Fakultas Hukum
ry.aUniversitas Jember

:/
htttp

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

bra

c.i
a
.
y
r

a
SKRIPSI
.libr TELAH DISETUJUI

j
/une

htt

j.li
e
n
/u

:/
htttp

bra

Pembimbing

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

d/

d/

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

Oleh :

d/

c.i
a
.
y
r

e

/un
/
:
p
t
htt
d/

c.i
a
.
y
r

bra

bra

:/
htttp

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

TANGGAL 23 OKTOBER 2012
tp:/

:/
htttp

:/
htttp

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
:/
htttpM.Si.
htttp Dr. DOMINIKUS RATO, S.H.,

:/
htttp

d/
ac.i

ry.

libra
.
j
e
n

://u
p
t
t
t
h

NIP. 19570105 198603 1002

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

:/
htttp

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

:/
htttp

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r vii

:/
htttp

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

:/
htttp

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

EDI SRIONO, S.H., M.H.
NIP. 19510824 198303 2001

c.i
a
.
y
r

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

:/
htttp

j.li
e
n
/u

d/

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

:/
htttp

e

/un
/
:
p
t
htt

d/

bra

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

libra
libra
.
.
j
j
e
e
/un Pembantu Pembimbing tp://un
/
:
p
t
htt
htt

d/

j.li
e
n
/u

d/

d/

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r

e

/un
/
:
p
t
htt

d/

d/

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

vii

:/
htttp

d/

:/
htttp

j.li
e
n
/u

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

:/
htttp

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

ra
bPENGESAHAN

bra

KAJIAN YURIDIS TENTANG TITIP TERNAK MENURUT HUKUM
PERJANJIAN
ADAT MADURA DI KECAMATAN
CURAHDAMI
d/
id/

bra

:/
htttp

d/

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r
SUB BONDOWOSO
libra

j.
/une

:/
htttp

:/
htttp

j.li
e
n
/u

bra

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

NIM. 070710191060

d/

d/
ac.i

y.
rPembimbing

://u
p
t
t
t
h

c.i
a
.
y
r

:/
htttp
NIKO ARIEF SETYAWAN

:/
htttp

:/
htttp

e

/un
/
:
p
t
htt
d/

c.i
a
.
y
r

bra

bra

libra
.
j
e
n

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

:/
htttp

Oleh :

c.i
a
.
y
r

e

/un
/
:
p
t
htt
d/

CONSENSUS IN THE DISTRICT
d/ CURAHDAMI

bra

j.li
e
n
/u

d/

c.i
c.
a
a
.
.
y
y
KABUPATEN
brar
brar BONDOWOSO
i
i
l
l
.
.
j
j
ne
ne
u
u
/
/
/
/
:
:
ttp ON ENTRUSTED CATTLE
htttpIN A DATLAW OF
htSTUDY
LEGAL

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

j.li
e
n
/u

:/
htttp

e

/un
/
:
p
t
htt

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

viii

:/
htttp

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

d/

c.i
a
.
Pembantu Pembimbing
y
brar
i
l
.
j
ne
u
/
/
:
htttp

e

/un
/
:
p
t
htt

id/
id/
id/
.
.
.
c
c
c
a
a
a
EDI SRIONO, S.H, M.H.
y. DOMINIKUS RATO, S.H, rM.Si.
ry.
ry.
rDr.
a
a
a
r
r
b
b
b
i
i
i
NIP.
19570105
198603
1002
NIP.
19510824
198303
2001
j.l
j.l
j.l
e
e
e
ne
n
n
n
u
u
u
u
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
p
Mengesahkan : httt
htttp
htttp
htttp
d/
ac.i

Kementerian Pendidikan dan Kebudayaan

id/
.
c
a
Universitas
ry. Jember
a
r
b
i
j.l Fakultas Hukum

ry.

libra
.
j
e
n

/une

://u
p
t
t
t
h

:/
htttp

j.li
e
n
/u

d/

c.i
a
.
y
r

bra

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

/
/
Dr. :WIDODO
EKATJAHJANA, S.H.,
tttp:M.Hum.
htttp
NIP. 19710501 199303 h
1001

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r viii

:/
htttp

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

:/
htttp

e

/un
/
:
p
t
htt

d/

c.i
a
.
y
r

bra

bra

j.li
e
n
/u

bra

j.li
e
n
/u

:/
htttp

Dekan,

d/

c.i
a
.
y
r

d/

c.i
a
.
y
r

:/
htttp

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

ix

:/
htttp

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r

a
pada :
bra Dipertahankan di hadapan Panitia
libra
librPenguji
.
.
j
j
e
e
n
/un
/:uSelasa
/
/
Hari
:
:
p
p
t
t
htt
htt

j.li
e
n
/u

:/
htttp

Tanggal

Bulan
id/
.
c
a
ry.

bra

j.li
e
n
/u

Tahun

httt

httt

e

/un
/
:
p
t
htt

rar

Ketua

://u
p
t
t
t
h

c.i
a
.
y
r

bra

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

a M.H
EMI ZULAIKA,
rS.H.,
lib200012
.
j
e
NIP: 19770302
2001
n

j.li
e
n
/u

c.

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r

bra

bra EDI SRIONO, S.H., M.H. j.libra
ne
u
/
/
NIP. 19510824 198303
2001
:
htttp

j.li
e
n
/u

:/
htttp

………………………

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

:/
htttp

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r ix

:/
htttp

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

e

/un
/
:
p
t
htt

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

e

/un
/
:
p
t
htt

htt

c.i
a
.
y
r

:/
htttp

y.a
r
a
r
b

li

ej.
n
u
/
tp:/

:/
htttp

j.li
e
n
/u

………………………id/

d/

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

bra

bra

c.i
a
.
y
r

bra

bra

j.li
e
n
/u

c.
ry.a

j.li
e
n
/u

d/

d/

c.i
a
.
y
r

:/
htttp

:/
htttp

e

/un
/
:
p
t
htt

://u
p
t
t
t
h

Dr. DOMINIKUS RATO, S.H., M.Si.
NIP. 19570105
id/ 198603 1002

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

Anggota Penguji

d/
ac.i

ry.

j.li
e
n
/u

d/

d/

c.i
a
.
y
r

bra MARDI HANDONO, S.H.,j.M.H
libra
e
NIP: 19631201 198902 1001
/un
/
:
p
t
htt

://u
p
t
t
t
h

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

d/

libra
.
j
e
n

c.i
a
.
y
r

bra

Seketaris

:/
htttp
c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

d/

d

.id
y.ac

lib
nej.

:/
htttp

j.li
e
n
/u

Panitia Penguji
/

/

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

j.li
e
n
/u
: 2012

d/

d/

c.i
a
.
y
r

Diterima oleh Panitia
p:/ Jember.
p:/Penguji Fakultas Hukum Universitas

:/
htttp

:/
htttp

e

/un
/
:
p
t
htt

: 23

: Oktober

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

bra

a
UCAPAN
.libr TERIMA KASIH

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

j
/une

e

/un
/
:
p
t
htt

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

x

:/
htttp

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r

bra

j.li
e
n
/u

e

:/
htttp

Puji Syukur penulis panjatkan kehadirat Allah Yang Maha Esa, Maha

/un
/
:
p
t
htt

/
Pengasih
.id/
.id/ rahmat, nikmat, berkat cdan
c.id dan Maha Penyayang atas csegala

y.a
y.aini dapat diselesaikan denganrbaik.
y.a
r
r
r
a
a
a
r
r
tuntunanNya,
sehingga
penulisan
skripsi
j.lib
j.lib
j.lib
e
e
e
n
n
n
Skripsi ini p
diajukan
persyaratan
menyelesaikan
://u
://u untuk memenuhi salah satu
://u
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
Program studi Ilmu Hukum dan memperoleh gelar Sarjana Hukum. Skripsi ini

e

/un
/
:
p
t
htt

dapat diselesaikan
hasil kerja keras, ketekunan,
.id/
.id/ dan ketelitian, serta dorongan
.id/

ac
ac
ac
.
.
.
y
y
y
r
r
r
ra moril
libsecara
librapihak baik secara materiil maupun
libra semangat dan bantuan dariesemua
.
.
.
j
j
j
e
e
n
un
/sebaik-baiknya
/umenyelesaikan
/un
sehingga Penulis dapat
skripsi ini dengan
dengan
/
/
/
:
:
:
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
judul “KAJIAN YURIDIS TENTANG TITIP TERNAK MENURUT
HUKUM
.id/

c
ry.a

MADURA
d/

c.i
a
.
y
r

PERJANJIAN

ADAT

DI

KECAMATAN
.id/

:/
htttp

c

y.a
r
a
r
b

ra
bra CURAHDAMI KABUPATEN
libBONDOWOSO”.
.
j.li
j
e
e
n
n
Penulis menyadari
tantangan
://u
://u bahwa banyak sekalittthambatan,
p
p
t
t
t
h
h

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

dan

kesulitan dalam menyelesaikan skripsi ini. Tanpa bimbingan, dorongan, dan

e

/un
/
:
p
t
htt

/ berbagai pihak, penulis tidak dapat
bantuan.id
dari
.id/
.id/ menyelesaikan skripsi ini dengan

ac
ac
ac
.
.
.
y
y
y
r
r
r
baik.
Oleh
karena
itu,
penulis
menyampaikan
rasa
hormat
dan
terima
kasih
bra yang
bra
bra
i
i
i
l
l
l
.
.
.
j
j
j
ne
ne
tidak terhingga kepada
: ne
u
u
u
/
/
/
/
/
/
:
:
:
tttp
htttpPembimbing Skripsi yang
htttp
1. Bapak Dr.h Dominikus Rato, S.H., M.Si., selaku

e

/un
/
:
p
t
htt

telahidbanyak
memberikan waktu untuk mendidik,
memberikan ilmu, nasehat,id/
/
id/
.
.
c
c
ac.
a
a
.
.
.
y
y
y
r
r
r
pengarahan
dan
dorongan
kepada
penulis
dalam
menyelesaikan
skripsi
ini;
libra
libra
libra
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
n
n
n
2. Bapak Edy Sriono,
S.H., M.H., selaku Pembantu Pembimbing
Skripsi atas
u
u
u
u
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
tp
htttp dalam mengarahkan, htttp
httpemikiran
htttp
sumbangan
dan ketelitian serta kesabaran

memberikan
ilmu dan nasehat serta
id/
id/ mendampingi penulis hingga
id/
.
.
.
c
c
c
a
a
a
ry.
ry. terselesaikannya skripsi ini;brary.
a
a
r
r
b
b
i
i
i
j.l M.H., selaku Ketua Penguji nSkripsi;
ej.l
eS.H.,
ej.l
ne
n
n
3. Bapak Mardi Handono,
u
u
u
u
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
tttp Skripsi;
htttp
htttp S.H., M.H., selaku SekretarishPenguji
htttp
4. Ibu Emi Zulaika,

id/
id
.
.
c
c
a
a
.
yang telah memberikan
dan solusi tentang permasalah
ry.
rymasukan
a
a
r
r
b
b
i
i
ej.l
ej.l
perkuliahan ;
ne
n
n
u
u
u
/
/
/
/
/
/
:
:
:
htttp
htttp
htttp

5. Bapak /Kasim Sembiring, S.H., M.Si. selaku
/ Dosen Pembimbing Akademik

.id
c
a
.
y
r (DPA)

bra

j.li
e
n
/u

:/

htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r x

:/
htttp

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

:/
htttp

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

bra 6.

j.li
e
n
/u

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r

a
a
Bapak Dr. Widodo Ekatjahjana,
.libr Hukum
.libr S.H., M.H., selaku Dekan Fakultas
j

j

ne
u
/
/
:
tp

ne
u
/
/
Universitas Jember;
:
htttp

e

/un
/
:
p
t
htt

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

xi

:/
htttp

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

htt

7. Bapak Echwan Iriyanto, S.H., M.H. selaku Pembantu Dekan I, Bapak Mardi

e

/un
/
:
p
t
htt

Handono,
Dekan
id/
id/ II, dan Bapak Eddy Mulyono,
id/ S.H., M.H. selaku Pembantu
.
.
.
c
c
c
a
a
a
ry.
ry. III;
ry. S.H., M.Hum. selaku Pembantu
a
a
a
r
r
r
Dekan
b
b
b
i
i
i
ej.l
ej.l
ej.l
ne
n
n
n
u
u
u
u
/
/
/
/
8.
Seluruh
Dosen
Fakultas
Hukum
Universitas
Jember
atas
ilmu
pengetahuan
/
/
/
/
:
:
:
:
tttp
tttp
tttp
h
h
h
htttp
dan pengalaman yang telah diberikan;
9. Seluruh
.id/
.id/Hukum Universitas Jember, atas
.id/ Pegawai di lingkungan Fakultas

ac
ac
ac
.
.
.
y
y
y
r
r
r
librafasilitas yang diberikan; ej.libra
libra segala bantuan dan kemudahan
.
.
j
j
e
e
n Girindra Billy
/uA.Md.,
/un Mastrip H15 : Hari Purnomo,
/un
10. Teman-teman kontrakan
/
/
/
:
:
:
p
p
p
t
t
t
htt
htt
htt
Pratama, S.H., Riski Agus Setiawan, S.E., Robi Ametro Setiono, S.E., Udif

e

/un
/
:
p
t
htt

Dharma
d/ Djohar, S.H., Teguh Sifuyung .Fandi,
id/ S.T., Yuda Winata, S.E., Lettu
.id/

c.i
a
.
y
r

ac
ac
.
.
y
y
r
r
Country Aurora Akbar, Lettu
ra S.E.,
libAkbar,
libraReza Rizki Zulkarnaen, Aburizal
.
.
j
j
e
e
un Terimakasih atas
Reky Arif Rahman,
/S.E.
/unS.Sos., dan M. Afif Lukman,
/
/
:
:
p
p
t
t
htt
httcanda tawa kalian.
motivasi dan

bra

j.li
e
n
/u

:/
htttp

e

/un
/
:
p
t
htt

/
11. Sahabat-sahabatku
tercinta di Fakultas.id
Hukum
Universitas Jember : Enny
.id/
.id/

ac
ac
ac
.
.
.
y
y
y
r
r
r
Suprapti,
Eko
Budi
Harnoto,
Arif
Rahman,
Nuke
Safitri,
Meifita
Fitri,
bra Indra
bra
bra
i
i
i
l
l
l
.
.
.
j
j
j
e Laudra, Aris
e
nDavid
nFirmanto,
ne
Lukman, S.H., Yudi
S.H., Latu Meta Marya,
u
u
u
/
/
/
/
/
/
:
:
:
p
tttp
htttyang
htttp
Febrianto,hYudha Prasetyo, S.H., dan semuanya
tidak bisa disebutkan

e

/un
/
:
p
t
htt

satuipersatu
Universitas Jember.
/
d/ serta segenap civitas Fakultas
id/
idHukum
.
.
.
c
c
c
a
a
a
y.
y. Adikku Nika Nur Indah Sari rterima
rcandamu
ry. kasih atas semua motivasi bdan
r12.
a
a
a
r
r
b
b
i
i
i
.l
ej.l
ejsemangat
ej.l
ne
n
n
n
yang
membuat
aku
lebih
kuliah.
u
u
u
u
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
htttpterima kasih atas waktu, htttp
htttp
htttp
13. Hilmi Yusan
Rosidah, A.Md. dan Fika Febrianti
nasehat,
id/ pelajaran,
.
c
a
ry. selama ini.

bra

j.li
e
n
/u

pengalaman dan keceriaan
yang pernah kamu berikand/
d/

.i

.i

ac
.
y
r
ra

ac
.
y
r
ra

j.lib

j.lib

e penyelesaian
e telah membantu dan berjasa
14. Semua pihak-pihak
/undalam
/unyang
ttp:/
skripsi ini.ht

:/
htttp

:/
htttp

e

/un
/
:
p
t
htt

Semoga
semua bimbingan, pengarahan,/ nasehat, bantuan, semangat, dan /
d/
i
.id
.id
.
c
c
c
a
a
a
.
.
.
y
y
y
dorongan yang telah diberikan mendapat
balasan dari Tuhan. Akhir a
kata, besar
br r
brar
brar
i
i
i
l
l
l
.
.
.
j
j
j
e adanya skripsi ini dapat memberikan
harapan penulis semoga
sumbangsih
ne
ne
ndengan
ne
u
u
u
u
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
htttp
htttp
htttp
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r xi

:/
htttp

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

:/
htttp

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

xii

:/
htttp

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r

a semua
bra bagi perkembangan ilmu pengetahuan
librbagi
libra dan bermanfaat serta berguna
.
.
j
j
e
e
/un
/un
/
/
pihak yang membutuhkannya.
:
:
p
p
t
t
htt
htt

j.li
e
n
/u

:/
htttp

d/

d/

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r

bra
ej.li

bra
ej.li

d/

d/

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

bra

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

d/

d/

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

:/
htttp

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

:/
htttp

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r xii

:/
htttp

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

d/

c.i
a
.
y
r

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

j.li
e
n
/u

:/
htttp

j.li
e
n
/u

d/

d/

bra

:/
htttp

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

d/

c.i
a
.
y
r

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

:/
htttp

j.li
e
n
/u

d/

c.i
a
.
y
r

bra

bra

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp
d/

c.i
a
.
y
r

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

j.li
e
n
/u

:/
htttp

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt
d/

c.i
a
.
y
r

d/

:/
htttp

bra

d/

bra

:/
htttp

d/

:/
htttp

d/

c.i
a
.
y
r

e

/un
/
:
p
t
htt

c.i
a
.
y
r

Penulis

j.li
e
n
/u

:/
htttp

:/
htttp

j.li
e
n
/u

.a

ry
a
r
b
i
ej.l

bra

bra

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

e

/un
/
:
p
t
htt

/
Jember, 23 Oktober 2012
c.id
/un
/
:
p
t
htt

/un
/
:
p
t
htt

/un
/
:
p
t
htt

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

xiii

RINGKASAN
Pemikiran dasar dari perjanjian titip ternak adalah pemilik ternak ingin
memungut hasil dari ternaknya, atau ingin memanfaatkan ternaknya, tetapi
pemilik ternak tidak ingin atau tidak dapat mengerjakan sendiri ternaknya.
Berbicara tentang perjanjian titip ternak maka tidak bisa dilepaskan dari
pembagian hasil dari perjanjian itu sendiri, baik secara lisan, maupun tertulis. Hal
ini tentu akan selalu dihubungkan dengan pola kebiasaan masyarakat setempat.
Masalah lisan atau tertulis bentuk

perjanjian bagi hasil peternakan tentu

berpengaruh sebagai bahan pembuktian terhadap penyelesaian apabila terjadi
sengketa mengenai perjanjian bagi hasil peternakan tersebut. Kabupaten
Bondowoso khususnya di Kecamatan Curahdami memiliki sumber daya alam
yang potensial, sehingga warganya banyak yang melakukan usaha di bidang
peternakan. Masyarakat di Kecamatan Curahdami, tidak sedikit yang menjalankan
usaha milik orang salah satunya perjanjian titip ternak. Ada macam-macam ternak
yang dipelihara misalnya, sapi, kerbau, kuda, kambing, ayam, itik, burung dara
ikan. Ternak-ternak itu diharapkan dapat menambah penghasilan. Cara
memelihara ternak orang lain dengan perjanjian disebut “nggaduh/gaduh” artinya
meminjamkan. Dalam perjanjian ini ada dua pihak yaitu, pihak titip ternak, dan
pihak pemelihara. Bedasarkan latar belakang diatas, akan dikaji lebih lanjut
mengenai perjanjian titip ternak dalam suatu karya ilmiah yang berbentuk
penulisan hukum dengan judul: ” KAJIAN YURIDIS TENTANG TITIP
TERNAK

MENURUT

HUKUM

PERJANJIAN

ADAT

MADURA

DI

KECAMATAN CURAHDAMI KABUPATEN BONDOWOSO”.
Permasalahan

yang

diangkat

dalam

skripsi

ini

adalah

tentang

bagaimanakah macam atau model perjanjian titip ternak yang terjadi di
Kecamatan Curahdami Kabupaten Bondowoso, Apakah hak-hak dan kewajibankewajiban para pihak dalam perjanjian Adat, Bagaimana penyelesaiannya jika
terjadi ternak-ternak tersebut hilang, mati, kurus, dan sakit atau ingkar janji.
Metode penelitian yang digunakan dalam skripsi ini meliputi : tipe
penulisan yang menggunakan metode penulisan deskriptif, pendekatan masalah

xiii

xiv

menggunakan pendekatan kualitatif, sumber data yang berupa observasi dan
wawancara, alat pengumpul data berupa penelitian wawancara atau diskusi, proses
penelitian terdiri dari tiga tahap yaitu persiapan, pelaksanaan, dan penyelesaian.
Lokasi penelitian bertempat di Kecamatan Curahdami Kabupaten Bondowoso.
Dan analisis data yang digunakan adalah deskriptif naratif.
Kesimpulan dalam skripsi ini yaitu, pertama: Pelaksanaan perjanjian titip
ternak di Kecamatan Curahdami ini dikenal dengan istilah gadhuh dan sistem
pembagian hasilnya dikenal dengan istilah paroan, sedangkan bentuk perjanjian
tersebut menggunakan sistem hukum adat setempat yang sebagian besar tidak
tertulis; Hak dan Kewajiban pemilik ternak yaitu memberikan modal, memberikan
izin, memberikan fasilitas, sedangkan bagi pemelihara ternak yaitu memelihara
ternak dengan semaksimal mungkin; Upaya Penyelesaian Apabila Pemilik atau
yang memelihara ternak melakukan wanprestasi atau sengketa dilakukan dengan
cara musyawarah antar pihak, dan pihak ketiga digunakan jika tidak menemukan
titik temu dari hasil musyawarah tersebut, sering kali pada akhirnya mereka lebih
memilih win-win solution dengan jalan damai yang artinya melihat dari sisi
kekeluargaan dengan kata lain tidak ada yang dirugikan dan sama-sama
diuntungkan.
Saran yang dapat diberikan dalam suatu karya ilmiah yang berbentuk
penulisan hukum ini terkait dengan permasalahan yang ada didalamnya yaitu :
Sebaiknya dalam Dalam melakukan perjanjian titip ternak di Kecamatan
Curahdami sebaiknya dilakukan secara tertulis dan diketahui oleh kepala desa
setempat. Hal ini untuk mendapatkan kepastian dan perlindungan hukum menurut
undang-undang yang berlaku baik bagi pemilik ternak ataupun yang memelihara
ternak. Sehingga dalam pelaksanaannya tidak menimbulkan masalah; Mengenai
hak dan kewajiban masing-masing pihak, sebaiknya dilakukan semaksimal
mungkin sehingga tidak timbul masalah dikemudian hari yang dapat merugikan
pemilik ternak dan pemelihara ternak. Sosialisasi program juga perlu dijelaskan
secara lengkap; Penyelesaian sengketa dalam perjanjian titip ternak sebaiknya
dilakukan melibatkan campur tangan orang lain atau pihak ketiga yang mengerti
mengenai hukum, supaya hasil kesepakatan yang di dapat kedua belah pihak yang

xiv

xv

bersengketa tidak berat sebelah. Karena pada dasarnya semua masalah tersebut
tidak ada yang menginginkan.

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

:/
htttp

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

:/
htttp

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r xv

:/
htttp

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

:/
htttp

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

:/
htttp

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

d/

:/
htttp

j.li
e
n
/u

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

:/
htttp

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

:/
htttp

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

a
ISI
brDAFTAR

bra

e

ry.a

:/
htttp

ii

c
ry.a

c
ry.a

iv

:/
htttp

vi

c
ry.a

c
ry.a

viii

:/
htttp

x

c
ry.a

c
ry.a

xv

://u
p
t
t
t
h

d/

c.i
a
.
y
r
xvii

ra HALAMAN DAFTAR LAMPIRAN
bra ....................................................
i
libra
l
.
.
j
j
e
e
BAB 1 PENDAHULUAN
/un
/un
/
/
:
:
p
p
t
t
htt
httBelakang ....................................................................
1.1 Latar

lib
nej.

e

/un
/
:
p
t
htt

xiii

HALAMAN DAFTAR ISI ....................................................................
HALAMAN
.id/
.id/ DAFTAR TABEL ............................................................

d/

c.i
a
.
y
r
ix

a
............................................
bra HALAMAN UCAPAN TERIMA
libra
librKASIH
.
.
j
j
e
e
HALAMAN RINGKASAN
/un
/un ...................................................................
/
/
:
:
p
p
t
t
htt
htt

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

vii

HALAMAN PENGESAHAN ................................................................
HALAMAN
.id/ .................................
.id/ PENETAPAN PANITIA PENGUJI

d/

c.i
a
.
y
r
v

bra HALAMAN PRASYARAT jGELAR
libra
libra ....................................................
.
.
j
e
e
/un
/un ...............................................................
HALAMAN PERSETUJUAN
/
/
:
:
p
p
t
t
htt
htt

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

iii

HALAMAN PERNYATAAN ...............................................................

HALAMAN
.id/
.id/ PERSEMBAHAN ............................................................

d/

c.i
a
.
y
r
i

a
bra HALAMAN SAMPUL DALAM
libra
libr..........................................................
.
.
j
j
e
e
un
/un
/............................................................................
HALAMAN MOTTO
/
/
:
:
p
p
t
t
htt
htt

j.li
e
n
/u

/un
/
:
p
t
htt

Halaman

/
/
HALAMAN
c.id
c.id SAMPUL DEPAN ............................................................

ry.a

e

/un
/
:
p
t
htt

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

xvi

:/
htttp

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

xviii

e

/un
/
:
p
t
htt

1

1.2
2
id/
id/
id/Rumusan Masalah ...............................................................
.
.
.
c
c
c
a
a
a
ry3.
ry.
ry. 1.3 Tujuan Penulisan ................................................................
a
a
a
r
r
r
b
b
b
i
i
i
ej.l
ej.l ..........................................................
ej.l
ne
n
n
n
1.3.1
Tujuan
Umum
3
u
u
u
u
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
p
htttp
htttp
htttTujuan
htttp
1.3.2
Khusus .........................................................
3

4
id/
i
.
.
c
c
a
a
1.4.1 Paradigma yang rDigunakan
...................................... rary4.
ry.
a
b
i
.l Pengkajian ..................................
j.lib 5
jJadwal
e
e
ne
n
n
1.4.2 Lokasi
dan
u
u
u
/
/
/
/
/
/
:
:
:
tp Pengumpulan dan AnalisishtData
ttp ..................
htttp
httMetode
1.4.3
5

1.4
d/
d/Titik Pandang .....................................................................

c.i
a
.
y
r

bra

j.li
e
n
/u

:/

htttp

id/
id/
id
.
.
.
c
c
c
a
a
a
ry. Adat ....................................b. rary9.
ry. 2.1 Pengertian Hukum Perjanjian
a
a
r
r
b
b
i
i
j.li
j.l
j.l
e
e
e
2.2
Perbedaan
Hukum
Perjanjian
Adat
dengan
ne
n
n
n
u
u
u
u
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
htttp
htttp
htttpPerjanjian Barat ......................................................
htttp
Hukum
10
BAB 2 TINJAUAN
PUSTAKA
/

:/
htttp

c.i
a
.
y
r xvi

:/
htttp

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

:/
htttp

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r

a
a
2.3 Syarat Sahnya Perjanjian
.libr 13
.libr Menurut Hukum Adat ................

bra

ej
ej
n
n
u
u
/
/
:/
:/
2.4 Hukum
Perhutangan
............................................................
htttp
htttp

:/
htttp

e

/un
/
:
p
t
htt

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

xvii

:/
htttp

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

e

/un
/
:
p
t
htt

20

2.5 Pengertian Perjanjian Titip Ternak .....................................

24

id/ ............................. 25ac.id/
id/Macam-Macam Perjanjian Titip
2.6
Ternak
.
.
c
c
a
a
ry.
ry.
ry.
a
a
a
r
r
r
b
b
b
BAB
3
PEMBAHASAN
i
i
i
ej.l
ej.l
ej.l
ne
n
n
n
u
u
u
u
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
3.1
Gambaran
Umum
Wilayah
Penelitian
......………...............
28
htttp
htttp
htttp
htttp

3.2.1 Latar Belakang Perjanjian Titip Ternak .....................

36

d/3.1.2 Karakteristik Responden c............................................
id/
30 c.id/
.
a
y.a
y.
r
r
a
a
r
r
3.2 Pelaksanaan Perjanjian
b
j.lidi
j.lib Titip Ternak yang Terjadi
e
e
ne
n
n
u
u
u
/
/
/
/
/
/
Kecamatan
Curahdami
Kabupaten
Bondowoso..................
33
:
:
:
htttp
htttp
htttp

bra

:/

d/3.2.1 Subjek Perjanjian Titip Ternak
id/ .................................. 37ac.id/
.
c
a
ry.Ternak ....................................brary40.
a
r
3.2.3 Objek Perjanjian
Titip
b
i
j.li
j.l
e
e
ne
n
n
u
u
u
/
/
/
/
/
/
:
:
:
3.2.4 tLamanya
Waktu
Perjanjian
Titip
Ternak
...................
40
htttp
htttp
ht tp

c.i
a
.
y
r

bra

j.li
e
n
/u

:/

htttp

29

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

htttp

3.1.1 Kepadatan Penduduk .................................................

3.3 Hak dan Kewajiban Para Pihak dalam Perjanjian Titip

d/ternak …………...................................................................
id/
41 c.id/
.
c
a
y.a
y.
r
r
a
a
a
r
r
r
3.4 Penyelesaian Masalah
j.lib 42
j.lib Jika Terjadi sengketa ......................
j.lib
e
e
e
ne
n
n
n
u
u
u
u
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
BAB
4
PENUTUP
htttp
htttp
htttp
htttp
c.i
a
.
y
r

4.1 Kesimpulan ........................................................................

46

id/
id/Saran ...................................................................................
4.2
48 c.id/
.
.
c
c
a
a
y.a
y.
y.
r
r
r
a
a
a
r
r
r
j.lib
j.lib DAFTAR BACAAN nej.lib
e
e
ne
n
n
u
u
u
u
/
/
/
/
/
/
/
/
LAMPIRAN
:
:
:
:
htttp
htttp
htttp
htttp
c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r xvii

:/
htttp

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

d/

:/
htttp

j.li
e
n
/u

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

:/
htttp

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

DAFTAR
TABEL
bra

bra

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

j.li
e
n
/u

:/
htttp

:/
htttp

:/
htttp

e

ry.a

:/
htttp

28

c
ry.a

c
ry.a

30

:/
htttp

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r

bra

bra

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

:/
htttp

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

:/
htttp

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r xviii

:/
htttp

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

bra

:/
htttp

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

d/

c.i
a
.
y
r

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

j.li
e
n
/u

:/
htttp

j.li
e
n
/u

d/

d/

bra

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

d/

c.i
a
.
y
r

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

:/
htttp

j.li
e
n
/u

d/

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

:/
htttp

e

/un
/
:
p
t
htt

d/

bra

:/
htttp

bra

:/
htttp

d/

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

:/
htttp

:/
htttp

e

/un
/
:
p
t
htt

33

d/

c.i
a
.
y
r

bra

bra

j.li
e
n
/u

32

d/

d/

c.i
a
.
y
r

d/

c.i
a
.
y
r
31

bra Tabel 6. Jumlah Responden berdasarkan
libra
libra Jenis Kelamin ......................
.
.
j
j
e
e
/un
/un berdasarkan Pendidikan ...........................
Tabel 7. Jumlah Responden
/
/
:
:
p
p
t
t
htt
htt

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

29

Tabel 4. Jumlah Penduduk dan Ratio Jenis Kelamin ............................

/
Tabel 5.
Responden berdasarkan Umur
.id/....................................
.idJumlah

d/

c.i
a
.
y
r
5

a
......................................
bra Tabel 2. Luas Desa di Kecamatan
libra
librCurahdami
.
.
j
j
e
e
n
/un
Tabel 3. Luas Lahan
di/uKecamatan Curahdami ....................................
/
/
:
:
p
p
t
t
htt
htt

j.li
e
n
/u

/un
/
:
p
t
htt

Halaman

/
/ dan Waktu Penelitian ...................................................
Tabelc1.
.idTahap
c.id

ry.a

e

/un
/
:
p
t
htt

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

xviii

:/
htttp

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

:/
htttp

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

:/
htttp

No.

c.i
a
.
y
r

DAFTAR
bra LAMPIRAN

bra

j.li
e
n
/u

Judul

c.i
a
.
y
r

bra

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

:/
htttp

e

/un
/
:
p
t
htt

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

xix

:/
htttp

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

Surat
Data
id/
id/ Untuk Penelitian.
id/ Permohonan Izin Memperoleh
.
.
.
c
c
c
a
a
a
ry.
ry.
ry.
a
a
a
r
r
r
b
b
b
i
i
i
ej.l
ej.l
ej.l
ne
n
n
n
u
u
u
u
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
htttp
htttp
htttp
htttp
1.

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

:/
htttp

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

:/
htttp

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

c.i
a
.
y
r xix

:/
htttp

j.li
e
n
/u

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

:/
htttp

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

:/
htttp

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

c.i
a
.
y
r

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt

:/
htttp

d/

:/
htttp

j.li
e
n
/u

:/
htttp

:/
htttp

c.i
a
.
y
r

bra

bra

bra

j.li
e
n
/u

d/

d/

d/

c.i
a
.
y
r

:/
htttp

j.li
e
n
/u

e

/un
/
:
p
t
htt