KA R A KTER I STI K BU BU K TA N D A N P I SA N G D A R I EM P A T V A R I ETA S DAN P OTEN SI P EKT I N N Y A SEBA GA I PRE BI OTI K BA GI L a ct o b a c i l l u s a ci d o p hi l u s

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/

:
p
tt

ry.u

y.u

y.u

/

rary

y.u

ht

/


c.id

j.a
.une

rary

://lib
http
.id/

rary

://lib
http

/

c.id


j.a
.une

rary

://lib
http
.id/

ac
nej.

ry.u

/

c.id

j.a
.une


.id/

ac
nej.

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

c.id


.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

lib
tp://

.id/


ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

j.a
.une

ry.u

h

.id/


y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.


.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:

tp

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

ac
nej.

ry.u
ry.u
ry.u
a
a

a
r
r
r
b
b
b
i
i
i
://l
://l
://l
KARAKTERISTIK
BUBUK TANDAN
PISANG DARI EMPAT
http
http
http
VARIETAS DAN POTENSI PEKTINNYA SEBAGAI

PREBIOTIK .BAGI
Lactobacillus acidophilus
/
/
/
/
c.id
c id
c.id
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
y
y
y
y
r
r
r
r
a
a
a
a
r
r
r
libr
://lib
://lib
://lib
p
p
p
tp://
t
t
t
t
t
t
h
h
h

libra
/
/
:
p
t

.id/

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

/

ry.u

libra
tp://

d
ac.i
.
j
e
n

h
ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

.id/

.id/

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

rary

(DPU)
(DPA)

rary

.id/

ac
nej.

h
/

/

c.id

://lib
http

h

ry.u

/

j.a
.une

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

d
JURUSANj.aTEKNOLOGI
HASIL PERTANIAN
c.id
ac.i
.
j
e
e
n
TEKNOLOGI PERTANIAN
y.un
rFAKULTAS
ry.u
a
a
r
r
b
b
UNIVERSITAS://JEMBER
li
://li
http
http
2013

/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

h

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h
ac
nej.

rary

://lib
http

.id/

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

j.a
.une

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

/

c.id

j.a
.une

rary

://lib
http

/

c.id

ac
nej.

ry.uNurhayati, S.TP., M.Si. brary.u
a
r
Dr.
b
i
://l Ir. Sukatiningsih M.S. ttp://li
p
t
t
h
h

ry.u

libra
/
/
:
p
t

/

c.id

.id/

.id/

y.u

ht

Oleh

ac
nej.

ac
nej.

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ej.a
n
u
Prasetyo Dwi Laksono
.
ry
ibra
l
/
NIM 081710101064
/
:
http

ry.u

a
/libr
/
:
p
t
t

.id/

lib
tp://

SKRIPSI ry.u
ibra
l
/
/
:
http

ht
d
ac.i
.
j
e
n

.id/

ac
nej.

/

c.id

://lib
http

rary

j.a
.une

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

y.u

/

rary

y.u

ht

/

c.id

j.a
.une

rary

://lib
http

/

c.id

j.a
.une

rary

://lib
http

/

c.id

j.a
.une

rary

://lib
http

/
/
/
.id/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e BUBUK TANDAN PISANG
e DARI EMPAT .une
KARAKTERISTIK
y.un
y.un
r
r
a
a
r
r
rary
VARIETAS
DAN
POTENSI
PEKTINNYA
SEBAGAI
b
b
b
i
i
i
l
l
l
/
/
/
/
/
/
:
:
:
http PREBIOTIK BAGI Lactobacillus
http
acidophilus http

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

d/
ac.i

nej.

y.u

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

/

rary

rary

://lib
http

ac
nej.

y.u

rary

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

.id/

ry.u

.id/

y.u

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

h

ry.u

ry.u

h

h

/
/
c.id
c.id
a
a
.
.
j
j
JURUSAN
PERTANIAN
.une TEKNOLOGI HASIL
.une
y
y
r
r
a
a
r FAKULTAS TEKNOLOGI
librPERTANIAN
://lib
://JEMBER
p
p
t
t
UNIVERSITAS
t
t
h
h

/

c.id

/

c.id

j.a
.une

:/
http

ary
/libr

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

2013

j.a
.une

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

ac
nej.

.id/

ry.u

ac
nej.

.id/

ry.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

rary

://lib
http

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

/

c.id

i

j.a
.une

rary

://lib
http

/

c.id

j.a
.une

.id/

oleh

Prasetyo Dwi Laksono
libra
/
/
:
p
NIM 081710101064
htt

h

/

c.id

j.a
.une

://lib
http
.id/

ry.u

ary
/libr

.id/

y.u

/

j.a
.une

.id/

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

c.id

ac
nej.

libra
/
/
:
p
t

ry.u

h

SKRIPSI

nej.

c.id

libra
/
/
:
p
t

d/
ac.i

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

y.u

.id/

ac
nej.

r
r
rar
diajukan
salah satu syarat
ibraguna melengkapi tugas akhir:/dan
ibmemenuhi
ibra
l
l
l
/
/
/
/
/
:
:
httpuntuk menyelesaikan Program Studi
http Teknologi Hasil Pertanian (S1)http
dan mencapai gelar Sarjana Teknologi Pertanian

j.a
.une

lib
tp://

.id/

ac
nej.

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

tp:/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

c.id

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

lib
tp://

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

j.a
.une

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

/

c.id

://lib
http

rary

j.a
.une

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

ry.u

h

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

PERSEMBAHAN
ht

ht

/

d/
d/
d/
ac.i
ac.i
ac.i
.
.
.
j
j
j
e
e
e
Segala puji hanya
hidup ini, yang y.un
y.un milik allah yang telah menganugerahkan
y.un
r
r
a
a
r
r
b
b
brar
i
i
i
l
l
l
/
/
/
/
/
/
:
:
:
senantiasa
http pula memberikan rahmat
http dan hidayah-Nya sehingga
http dapat

c.id

j.a
.une

rary

lib
tp://

menyelesaikan karya tulis ilmiah ini. Teriring sholawat untuk Rasulullah

/
/
/
/
SAW sang tauladan
.idMuhammad
c.id umat manusia. Persembahan
c.iddan terima kasih
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
.une
yorang-orang
y.un saya, antara lain:
y.un
saya ucapkan pada
yang berarti dalam
hidup
r
r
r
a
a
a
r
r
r
://lib
://lib
://lib
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

1. Ayahanda Sartono dan Ibunda Sukemi Nuraini yang dengan kesabaran kasih

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

sayangnya selalu memanjatkan
.id/ do’a untuk anaknya, memberi
.id/ motivasi dan

ac
nej.

.id/

ac
nej.

semangat untuk
studi ini.
u
ry.menyelesaikan

ac
nej.

ry.u
ry.u
a
a
a
r
r
r
b
b
b
i
i
i
://l
://l
://l
2. Kakak
http Aries Setyorini dan Kakak
http Idham Kholid terima kasih
http untuk
semangat, do’a dan kasih sayang yang telah aku dapatkan.

/
/
.id/3. Adek Liisha terima .kasih
.id/ sehingga dapat
c.id atas kebersamaan selama
cini
c.id
a
a
a
.
.
j
j
j
une
.une dalam penyelesaian skripsi
.ini.
.une
y
y
y
r
r
r
memacu semangatku
a
a
a
r
r
r
://lib
://lib
://lib
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h dan DPA-ku Dr. Nurhayati,h S.TP., M.Si. dan Ir. Sukatiningsih
h M.S.,
4. DPU

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

d/
ac.i

j.
.une

rary

lib
tp://

/

c.id

j.a
.une

lainnya.

/

c.id

j.a
.une

ry

ry

d/

/

c.id

j.a
.une

ry

a
ra teman-teman di Taman /Kanak-kanak,
5. Guru-guru
Sekolah Dasar Negeri
libra
/libdan
/libr
/
/
/
:
:
:
p
p
p
t
t
t
ht 3 Panti, Sekolah Menengah
ht Pertama Negeri 1 Panti dan
ht Sekolah
Kemiri
Menengah Atas Muhammadiyah
/ 3 Jember.

/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e khususnya di Panti city terimakasih
e
6. Keluarga besar .PSHT
kebersamaannya, .une
y un
y.un
r
r
a
a
r
r
rary
b
b
b
i
i
i
l
l
l
/
/
/
/
/
/
banyak
pengalaman
menarik
yang
aku
dapatkan
dalam
organisasi
ini...salam
:
:
:
http
http
http

c.i
ej.a

.un

rary
b
i
l
/
/
:

yang selalu sabar dan telaten membimbing skripsiku dan tim pengajar FTP

tp

persaudaraan dhulur...Jayalah SETIA HATI TERATE...!!!!

/
/
/
.id/7. Saudara-saudara THP.a2008
c.id dikhususkan buat “NGOPI
c.idLOVERS, Sahid,
c.id
a
a
.
.
j
j
j
e
ne
.une De pe, Imelda, Mita mie,
.uhunipoe,
Dian Teguh,arAnyak,
Erina, Dwi Riskyary.un
y
y
r
a
r
r
ibr
://libdll” makasih kebersamaannya
://lselama
://libma
p
p
p
t
t
t
Buayana,
ini.
Aku
gakk
akan
lupa
t
t
t
h
h
h

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

d/
ac.i

nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

kalian dan aku berharap kebersamaan ini akan berlanjut sampekk tuwekkk yo

.id/

.u

.u

://

://

/

http

c.id

tp:/

ac
nej.

ary
8. Almamater
Teknologi Pertanian,ib
Jember.
rary
librFakultas
l Universitas
http

j.a
.une

ary
/libr

.id/

ac
nej.

rekkk...

/

c.id

j.a
.une

:/
http

ary
/libr

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

/

ii

c.id

://lib
http

rary

j.a
.une

/

c.id

://lib
http

rary

j.a
.une

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

y.u

/

rary

/

id/
.ac.

nej

ry.u

/

c.id

j.a
.une

j.a
.une

rary

://lib
http

:/
http

ALLAH mentakdirkan
/ JODOH, Tapi tak tahu siapa DIA?
/

.id

.id/

.id

ac
nej.

/

c.id

ry kapan kita MATI?
ary
ALLAH
bratahu
/libr mentakdirkan UMUR, Tapi/litak

:/
http

libra
/
/
:
p
t

y.u

ht

c.id

j.a
.une

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

MOTTO
ht

c.id

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

lib
tp://

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

j.a
.une

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

ry.u
ry.u
ry.u
a
a
a
r
r
r
b
b
b
i
i
i
ALLAH
://l mentakdirkan REJEKI,ttTapi
://ltak tahu berapa, dimana dan
://l
http
h p
http
Lewat mana MENDAPATKANNYA?

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

ac
nej.

ALLAH mentakdirkan
SIAL,
.u NASIB, Tapi tak tahu kapan
.u kapan BERUNTUNG?ary.u
rary
rary
r

/lib

/lib

:/
http

/lib

:/
http

:/
http

TUHAN mentakdirkan manusia tidak hanya dengan TANDA MATI atau

d/
ac.i

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

nej

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

nej

.id/

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

t
ht dalam TAKDIR, manusia hdiberi
ht
Artinya,
peluang besar untuk MENCARI,
BERUSAHA dan BERKARYA. YAKINLAH!!!

d/
ac.i

j.
.une

rary

lib
tp://

rary

://lib
http

ry.u

rary

://lib
http

ry.u

ry.u

ry.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

:/
http

ary
/libr

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

/

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

ht

c.id

ary
/libr

.id/

ac
nej.

ht
j.a
.une

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

ac
nej.

ry.u

h

.id/

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

.id/

ry.u

h
ac
nej.

rary

://lib
http

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

c.id

iii

j.a
.une

rary

://lib
http

/

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
t

/

c.id

j.a
.une

.id/

tp:/

/

d
id
HARGA MATI,
ac.i
.ac. tetapi menyisakan TANDA .TANYA.

nej.

/

c.id

://lib
http

rary

j.a
.une

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
/

ary
/libr

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

y.u

PERNYATAAN
ht

ht
/

c.id

c.i
Saya yang bertanda
ej.a tangan di bawah ini:

j.a
.une

.un

:/
http

NIM

: 081710101064

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ary
rary : Prasetyo Dwi Laksono
/libnama
/libr

tp:/

.id/

ac
nej.

d/

c.id

j.a
.une

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

/

c.id

j.a
.une

rary

://lib
http

:/
http

/
/
/
/
.idmenyatakan
dengan sesungguhnya
bahwa karya ilmiah
c.id
c.id yang berjudul
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
ne
y.uTandan
y.un dan Potensi Pektinnya
y.un
“Karakteristik Bubuk
Pisang Dari Empat
Varietas
r
r
r
a
a
a
r
r
r
lib
://lib
://lib
p
p
tp://
t
t
t
t
sebagaihtPrebiotik
Bagi Lactobacillus acidophilus”
adalah
benar-benar
hasil
h
h karya

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

sendiri, kecuali kutipan yang sudah saya sebutkan sumbernya, belum pernah

/
/
/
id/
c.iddiajukan pada institusi mana
c.pun,
c.idSaya bertanggung
c.id
a
a
a
a
dan
bukan
karya
jiplakan.
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
y
y
y
y
r
r
r
r
a
a
a
a
r
r dengan sikap ilmiah yang harus
r
jawab atas keabsahan
dan kebenaran isinya sesuai
libr
://lib
://lib
://lib
p
p
p
tp://
t
t
t
t
t
t
h tinggi.
h
h
dijunjung
Demikian pernyataan ini
d/ saya buat dengan sebenarnya,
d/ tanpa adanya
i
i
.
.
c
c
a mendapat sanksi
ej.a pihak mana pun serta.ubersedia
tekanan dan paksaan
nej.
.undari

/

une

ry.
libra

rary
rary
b
b
i
i
l
l
/
/
akademiktpjika
ini tidak benar.
:/ ternyata di kemudian haritpernyataan
:/
ht
h tp

tp://

/

c.id

j.a
.une

j.a
.une

h

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

.id/

ry.u

y.u

/

y.u

:/
http

ary
/libr

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

/

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

ht

c.id

ary
/libr

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
j.a
.une

ry.u

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h
.id/

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h
.id/

.id/

ac
nej.

.id/

ry.u

ac
nej.

/

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

ac
nej.

.id/

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ht

ry.u
ry.u
Prasetyo
Dwi Laksono
a
a
r
r
b
b
i
i
l
://l
NIM 081710101064 http://
http

h
ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

ac
nej.

9 Oktober 2013
ry
ry
aJember,
r
b
i
ibra
l
l
Yang
menyatakan,
/
/
/
/
:
:
http
http

ry

a
/libr
/
:
p
t
t

.id/

tp:/

/

c.id

ry

libra
tp://

.id/

.id
j.ac

/

iv

c.id

://lib
http

rary

j.a
.une

/

c.id

://lib
http

rary

j.a
.une

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

y.u

/

rary

y.u

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

/

c.id

j.a
.une

/

c.id

rary

://lib
http

.id/

ac
nej.

SKRIPSI
ht

c.id

lib
tp://

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
j.a
.une

ry.u

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h
.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h
.id/

j.a
.une

rary

://lib
http

/

c.id

j.a
.une

rary

://lib
http

KARAKTERISTIK BUBUK TANDAN PISANG DARI EMPAT VARIETAS
DAN POTENSI PEKTINNYA/ SEBAGAI PREBIOTIK BAGI
/ Lactobacillus

d/

c.i
ej.a

.id

.un

rary
b
i
l
/
/
:

ac
nej.

ry.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ry.u

/

rary

lib
tp://

d/

.un

rary
b
i
l
/
/
:

/

rary

://lib
http

c.i
ej.a

Dosen Pembimbing Utama
d/

.id/

ry.u

y.u

y.u

/

ary
/libr

ary
/libr

:/
http

y.u

ht

/

c.id

j.a
.une

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

c.id

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
j.a
.une

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

h

.id/

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

h

ry.u

h

.id/

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ac
nej.

rary

.i
j.ac M.S.
e
n
: Ir. Sukatiningsih
ry.u
a
r
b
i
l
tp://

ac
nej.

/

c.id

v

j.a
.une

rary

://lib
http

/

c.id

j.a
.une

://lib
http

ht

.id/

ac
nej.

ht

: Dr. Nurhayati, S.TP.,
d/ M.Si.

c.i
ej.a

h

libra
/
/
:
p
t

ry

:
http

ry

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

j.a
.une

ra
Pembimbing:
//lib

libra
/
/
:
p
tt

.id/

ac
nej.

c.id

Dosen Pembimbing
.un Anggota

tp

ry.u

h

c.id

j.a
.une

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/
.id/
Dwi Laksono
cPrasetyo
c.id
a
a
.
.
j
j
.une
.une
y
y
r
r
NIM
081710101064
a
a
r
r
://lib
://lib
p
p
t
t
t
t
h
h

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

ibra
l
/
/
:
p
Oleh
tt
h

h
.id/

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

ac
nej.

h

.id/

ry.u

ac
nej.

ry.u

h

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
t

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

http

.id/

.id

acidophilus

.u

rary
b
i
l
/
/
:

tp

tp:/

.id/

ac
nej.

/

c.id

://lib
http

rary

j.a
.une

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

rary

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

y.u

ht

/

c.id

j.a
.une

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

PENGESAHAN
ht

c.id

lib
tp://

.id/

ac
nej.

ht
j.a
.une

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

/

c.id

j.a
.une

/

c.id

j.a
.une

y
y
ary
Skripsi berjudul
brar dari Empat Varietas dan/librar
/libr“Karakteristik Bubuk Tandan/liPisang
ttp:/

ttp:/

ttp:/

h Lactobacillus Acidophilus” telah
h diuji
Potensih Pektinnya Sebagai Prebiotik Bagi
dan disahkan pada:

id/
.ac.

/
/
c.id
c.id
a
a
.
.
j
j
e September 2013
e
hari, tanggal : Kamis,
26
y.un
y.un
r
r
a
a
r
r
tempat p://lib: Fakultas Teknologi Pertanian,
Universitas Jember
://lib
p
t
t
t
t
h
h

nej

ry.u

libra
/
/
:
p
t

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

.id/

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

y.u

j.
.une

rary

lib
tp://

ry.u

ry.u

h

y.u

.id/

ary
/libr

.id/

ac
nej.

y.u

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

/

c.id

j.a
.une

:/
http

ry.u

h

Dr. Yuli Witono, S.TP.,M.P
NIP.
/ 196912121998021001

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

ht

/

.id/

ry.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

c.id

ary
/libr

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

ht
j.a
.une

ry.u

h

.id

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

h
Mengesahkan
Dekan,

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

.id/

ry.u

rary

://lib
http
.i

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

/

c.id

vi

j.a
.une

rary

://lib
http

/

c.id

j.a
.une

Dr. Triana Lindriati, S.T. M.P
NIP. 196808141998032001
d/

ac
nej.

.id/

tp:/

rary

://lib
http

h

libra
/
/
:
p
t

ht

j.
.une

.i

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

d/
ac.i

Niken Widya Palupi, S.TP. M.Sc
NIP. 197802052003122001
d/

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ac
nej.

Anggota

d/
ac.i

rary

.id/

.id/

ac
nej.

u

j.
.une

://lib
http

ac
nej.

h

h

Sekretaris

d/
ac.i

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.
Ir. Tamtarini
raM.S
b
i
l
/
NIP 194909151980102001
ttp:/

ht

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

h

.id/

http

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ac
nej.

Tim Penguji:ry.u
ra
Ketua,
://lib

h

.id/

ac
nej.

/

c.id

://lib
http

rary

j.a
.une

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

c.id

ary
/libr

.id/

y.u

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

RINGKASAN
ht

ht

id/

id/

.un

/

c.id

c.
c.
Karakteristik Bubuk
ej.a Tandan Pisang dari Empat
ej.aVarietas dan Potensi

j.a
.une

.un

ry
ry
ry
Pektinnya sebagai
ibra Prebiotik Bagi Lactobacillus
ibra acidophilus; Prasetyo://lDwi
ibra
l
l
/
/
/
/
:
:
tp
http081710101064; 2013; 38 halaman;
http Jurusan Teknologi HasilhtPertanian
Laksono,

tp:/

Fakultas Teknologi Pertanian Universitas
Jember.
/

id/
.ac.

/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e pisang yang kurang .une
Tandan pisang
merupakan limbah dari tanaman
y.un
y.un
r
r
a
a
r
r
rary
b
b
b
i
i
i
l
l
l
termanfaatkan
secara
maksimal.
Pada
umumnya
bagian
dari
tanaman
pisang
/
/
/
/
/
/
:
:
:
http
http
http

nej

ry.u

libra
/
/
:
p
t

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
j.a
.une

ry.u

h

.id/

ac
nej.

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

mengandung senyawa serat baik yang larut air maupun yang tidak larut air.

/
/ hemiselulose, pektin dan gum.
/ Limbah tandan
/
serat terdiri atas selulose,
.idSenyawa
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne selanjutnya bubuk tandan
pisang dapat dibuat
.ububuk
.une pisang dapat diekstrakary.une
y
y
r
r
a
a
r
r
/libr
//lib merupakan polisakarida
//lib air yang mempunyai sifat
:Pektin
:larut
:/dapat
p
p
p
pektinnya.
t
t
t
t
t
t
h
h
h

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

larut didalam pelarut polar. Pektin berpotensi meningkatkan populasi probiotik

/
/
.id/
.id/
dari penelitian ini.acadalah
mengetahui
c.idLactobacillus acidophilus.
cTujuan
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
j
ne
une pisang, rendemen pektin
.une
.tandan
.ububuk
.une
y
y
y
y
r
r
r
r
karakteristik
bubuk
tandan
pisang
serta
a
a
a
a
r
r
r
libr
://lib
://lib
://lib
p
p
p
tp://
t
t
t
t
t
t
h dalam meningkatkan populasi
h probiotik Lactobacillus acidophillus.
h
potensinya
d/
ac.i

.id/

.id/

ac
.ac potensi prebiotik berdasarkan
analisis rendemen pektin
nejserta
nej. kemampuan bubuk

j.
.une

ry

libra
tp://

Penelitian meliputi dua tahap yaitu pembuatan bubuk tandan pisang dan

ry.u

ry.u

ry

ra
ra L. acidophilus. Bubuk tandan
ra
tandan pisang
//libsebagai adjunct (pembawa) probiotik
//lib
//lib
:
http

:
http

:
http

/

c.id

j.a
.une

pisang dibuat dari pisang jenis plantain (pisang kepok, agung) dan jenis banana
cavendish, mas). Evaluasi
/
/
d(pisang
id/ potensi prebiotik pektinabubuk
id/ tandan pisang
.
.
c
c
c.id
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
neacidophilus.
menggunakan bakteri
y.uL.
y.un
y.un
r
r
r
a
a
a
r
r
r
/lib faktor varietas pisangtp(pisang
Penelitian
://lib terdiri dari satu faktor
:/yaitu
://lib
p
p
t
t
t
t
t
h
h
h

c.i
ej.a

.un

rary
b
i
l
/
/
:

tp

kepok, agung, cavendish dan mas) dengan pengulangan sebanyak dua kali. Data

/
/
/
/
diolah dengan menggunakan
metode deskriptif yang
.idpenelitian
c.id
c.id disajikan dalam
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une
bentuk tabel atauagrafik.
y
y
y
r
r
r
a
a
r
r
r
://lib yang diamati meliputittpderajat
://lib putih, kadar air, kadar
://lib
p
p
t
t
t
t
Parameter
pektin,
h
h
h

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

kadar polifenol, dan uji potensi pertumbuhan berdasarkan peningkatan populasi

/
/
id/ pektin. Hasil penelitianacmenunjukkan
.id/
c.idprobiotik L. acidophilus pada
c.media
c.id
bahwa
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
y
y
y
y
r
r
r
r
a
a
a
a
varietas pisang
yang
berbeda menghasilkan derajat
r
r putih, kadar air, kadar pektin,
r
libr
://lib
://lib
://lib
p
p
p
tp://
t
t
t
t
t
t
h
h
h kadar
kadar polifenol
dan populasi bakteri probiotik
yang beragam. Derajat putih,
/

c.id

tp:/

ary
/libr

j.a
.une

/

c.id

j.a
.une

:/
http

ary
/libr

/

vii

c.id

://lib
http

rary

j.a
.une

/

c.id

://lib
http

rary

j.a
.une

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

ry.u

h

.id/

y.u

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

air dan
ht kadar polifenol bubuk tandan
ht pisang bervariasi. Kadar airht tertinggi

terdapat pada bubuk tandan pisang cavendish, sedangkan derajat putih (whiteness)

d/
d/
d/
d/
ac.i tertinggi terdapat pada bubuk
ac.i tandan pisang kepok. Rendemen
ac.i pektin tertinggi
ac.i
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
y.un
y.untandan mas yaitu sebesar
y.un Bubuk tandan pisang
y.un
r
r
r
r
a
a
a
a
r
r
r
r
terdapat
pada
tepung
9,35%.
lib
lib
lib
lib
tp://
tp://
tp://
tp://
t
t
t
h
h
h
agung, kepok dan cavendish memiliki rendemen pektin sebesar 7,65%; 7,14%;
dan 4,89%. Varietas pisang yang/ berbeda menunjukkan potensi /prebiotik pektin
c.id
c.id
a
a
.
.
j
j
yang beragam berdasarkan
persentase pertumbuhan
une
une L. acidophilus. Nilai

id/
.ac.

nej

ry.u

libra
/
/
:
p
t

.id/

ac
nej.

ry.
ry.
ry.u
a
a
a
r
r
r
b
b
b
i
i
i
persentasep:L.
//l acidophillus pada media ttpectin
//l
://l dari bubuk tandan pisang
:kepok
htt
h p
http

lebih tinggi (16,79%) dibandingkan dengan pektin dari tandan pisang mas

/
/ agung (4,76%). Hal ini .idapat
/ disimpulkan
/
cavendish (12,49%)
dan
.id(14,32%),
c.id
c d
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
ne
ne
bahwa pektin yang
dari tandan pisang
menunjukkan sifat ry.un
.udiekstrak
.ukepok
y
y
r
r
a
a
a
r
r
br
//lib
://liblebih baik karena persentase
://lipertumbuhan
:paling
p
p
p
prebiotik
yang
L.
acidophilus
t
t
t
t
t
t
h
h
h

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

tinggi dari ketiga varietas pisang (mas, cavendish dan agung).

.id/

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

rary

ry.u

rary

://lib
http

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

y.u

y.u

/

ary
/libr

ary
/libr

:/
http

y.u

ht

/

c.id

j.a
.une

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

c.id

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
j.a
.une

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

h

.id/

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

h

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

.id/

ry.u

h

ac
nej.

h

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

.id/

ry.u

h

.id/

ry.u

rary

://lib
http

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

c.id

viii

j.a
.une

rary

://lib
http

/

c.id

j.a
.une

.id/

ry.u

h

libra
/
/
:
p
t

/

c.id

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

j.a
.une

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
t

/

rary

://lib
http

ac
nej.

ht

c.id

j.a
.une

.id/

tp:/

y.u

ht

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

lib
tp://

.id/

ac
nej.

/

c.id

://lib
http

rary

j.a
.une

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

y.u

/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

SUMMARY
ht

ht

id/

c.id

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

id/

id/

.
.
c.
Characteristics of
Bunches Powder from
j.aBanana
j.acThe Four Varieties
j.ac
e
e
e
n
n
n
ry.u
ry.u
ry.u
and Their Pectin
acidophilus; Prasetyo
ibra
l/ ibra Potency as Prebiotic for/lLactobacillus
l/ ibra

j.a
.une

rary

lib
tp://

ry.u

h

.id/

ac
nej.

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

:/

:/

:/

ttp
http
http
Dwi Laksono,
081710101064; 2013;h 38 pages; Department Of Agriculture
Technology Faculty Of Agricultural
/ Technology University Of Jember.
/

id/
.ac.

/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e that is under utilized. .une
The bunches of
bananas
is waste from banana uplants
y.un
y. n
r
r
a
a
r
r
rary
b
b
b
i
i
i
l
l
l
The mainpcomponent
of
bunches
banana
is
fiber
compound
(soluble
and
insoluble
/
/
/
/
/
/
:
:
:
htt
http
http

nej

ry.u

libra
/
/
:
p
t

fiber). The fiber compound is composed selulose, hemiselulose, pectin and gums.

/
/
/
/
is a water soluble polysaccharides.
The aims of this.idresearch
were to
.idPectin
c.id
c
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
characterize the physical
and
.uneof banana bunches powder
.uneevaluate quality of pectinary.une
y
y
r
r
a
a
r
r
libr
://libsupport probiotic (Lactobacillus
://lib
p
p
based hton
to
tp://their prebiotic properties
t
t
t
t
h
h

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

acidophilus) growth.

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

/

.id/

d
This study includes.atwo
of banana
c.idstages, namely the creation.aof
c.ibunches
nej

nej

u

u

ac
nej.

u

.
.
powder, extracting
ary. Powder banana bunches
rarypectin from the bunches/lof
rbanana.
rary
b
b
b
i
i
i
l
l
/
/
:/
:/
ttp:/ plantain type banana (kepok,
http agung) and the type hofttpbanana
made hfrom
(cavendish, mas). Evaluation of the potential of powdered pectin in banana

d/
ac.i

ry

libra
tp://

.id/

.id/

ac
ac
bunches of prebiotik using
nej.the bacteria Lactobacillus acidophilus.
nej.

j.
.une

ry.u

ry.u

ry

ra
bra whiteness degree of powder,
The //parameters
were observed i.e.//lithe
libra
//lib

:
http

:
http

/

c.id

j.a
.une

:
http

moisture content, pectin content, polyphenols content of the banana bunches
and prebiotic properties
results
/
/
dpowder,
id/ of the banana pectin. The
id/ showed that
.
.
c
c
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
different varieties of.ubananas
can be ti diverse the.uwhiteness
degree, moisture .une
y n
y n
r
r
a
a
r
r
rary
b
b
b
i
i
i
l
l
l
/
/
/
/
/
/
content,ttpectin
content,
polyphenol
content
and
percentage
of
probiotic
growth.
:
:
:
h p
http
http

c.i
ej.a

.un

rary
b
i
l
/
/
:

tp

Whiteness degree, moisture and polyphenol content af banana bunches powder

/
/
/
variation. The highestc.moisture
content was cavendish
id/
.idwere
c.idbanana bunches,
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
ne
.une degree was kepok banana
.ubunches.
while the highestawhiteness
The highest pectinary.un
y
y
r
r
a
br
libr
libr
://Pectin
://liand
p
p
tp://mas banana bunches (9,35%).
t
t
t
t
contenthtwas
content
of
agung,
kepok
h
h

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

cavendish banana bunches respectively were 7,65%, 7,14%, and 4,89%. The

/
/
/
.id/ on percentage
c.idvariant of variety showed jvariant
c.id of pectin prebiotic potency
cbased
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une
.une
y
y
y
y
r
r
r
r
a
a
a
a
of L. Acidophilus
r growth. The highest value /of
rL. Acidophilus growth percentage
r
libr
://lib
:/ lib
://lib
p
p
p
tp://
t
t
t
t
t
t
h than mas (14,32%), cavendishh(12,49%),
in the h
pectin media was kepok (16,79%)
/

c.id

tp:/

ary
/libr

j.a
.une

/

c.id

j.a
.une

:/
http

ary
/libr

/

ix

c.id

://lib
http

rary

j.a
.une

/

c.id

://lib
http

rary

j.a
.une

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

ry.u

h

.id/

y.u

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

and agung
ht (4,76%). It can be concluded
ht that pectin extracted from kepok
ht banana

bunches showed the highest prebiotic properties based on L. Acidophilus growth

d/
.id/ cavendish, and agung)..ac.id/
ac.i than three of banana varieties
ac(mas,
.
.
j
j
j
e
e
un
un
une
.
.
.
y
y
y
r
r
r
a
a
libra
/libr
/libr
/
/
:
:
p
p
tp://
t
t
ht
ht
.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

ry.u

y.u

y.u

/

rary

.id/

rary

://lib
http

ry.u

ry.u

ry.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

:/
http

ary
/libr

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

/

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

ht

c.id

ary
/libr

.id/

ac
nej.

ht
j.a
.une

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

ac
nej.

ry.u

h

.id/

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

.id/

ry.u

h
ac
nej.

rary

://lib
http

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

c.id

x

j.a
.une

rary

://lib
http

/

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

c.id

j.a
.une

.id/

ry.u

libra
/
/
:
p
t

/

rary

://lib
http

ac
nej.

y.u

ht

c.id

j.a
.une

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

c.id

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

lib
tp://

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

j.a
.une

ry.u

h

.id/

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h
ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

ac
nej.

h

.id/

ry.u

libra
/
/
:
p
t

tp:/

ry.u

h

.id/

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h
ac
nej.

rary

://lib
http

.id/

ac
nej.

/

c.id

j.a
.une

/

c.id

://lib
http

rary

j.a
.une

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

y.u

/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

PRAKATA
ht

ht

d/

c.id

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

d/

d/

Puji syukur ke ehadirat
ac.i Allah SWT atas segala erahmat
ac.i dan karunia-Nya
ac.i
.
.
.
j
j
j
e
.un
y.unmenyelesaikan skripsi yang
yberjudul
y.un
r
r
r
a
a
a
r
r
r
sehingga penulis
dapat
“Karakteristik
Bubuk
/lib
/lib
/lib

j.a
.une

rary

lib
tp://

ry.u

h

.id/

ac
nej.

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

ttp:/

ttp:/

ttp:/

h
Tandanh Pisang dari Empat Varietas danh Potensi Pektinnya Sebagai Prebiotik
Bagi

Lactobacillus acidophilus”. Skripsi
/ ini disusun untuk memenuhi
/salah satu syarat
d
d
i
i
.
.
c
j.ac
ej.a Teknologi Hasil
menyelesaikan pendidikan
une Strata Satu (S1) padaunJurusan

id/
.ac.

nej

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.
ry.
a
a
r
r
b
b
i
i
Pertanian,pFakultas
Teknologi Pertanian, Universitas
Jember
://l
://l
htt
http

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

h

Penyusunan skripsi ini tidak lepas dari bantuan berbagai pihak. Oleh

/
/terimakasih kepada:
/
/
itu, penulis mengucapkan
.idkarena
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
1. Dr. Ir. Iwan Taruna,
.une M.Eng., selaku DekanarFakultas
.une Teknologi Pertanian,ary.une
y
y
r
a
r
r
r
://lib Jember;
://lib
://lib
p
p
p
Universitas
t
t
t
t
t
t
h
h
h

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

2.

d/
ac.i

nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

3.

d/
ac.i

j.
.une

rary

lib
tp://

4.

d/

c.i
ej.a

.un

rary
b
i
l
/
/
:

tp

.id/

ac
nej.

ry.u

7.

d/
ac.i

nej.

u

ry.
libra

tp://

nej

tp:/

ary
/libr

/

nej

.id/

u

u

ac
nej.

u

y.
y.
y.
Dr. Nurhayati,
brar S.TP., M.Si. sebagai pemilik
brar proyek penelitian yang telah
brar
//li

//li

//li

:
ttp: untuk dapat melaksanakanhpenelitian
ttp:
http
memberikan
kesempatan kepada h
saya

ini serta segala bantuan dan pengarahan selama penelitian dan penulisan
skripsi ini;

/

c.id

j.a
.une

/

c.id

j.a
.une

ry

ry

/

c.id

j.a
.une

ry

a
bra
Ir. Sukatiningsih
M.S. selaku Dosen//liPembimbing
Anggota yang //telah
libra
/libr
/
:
:
:
p
p
p
t
t
t
ht
ht
ht
meluangkan waktu dan pikiran guna memberikan bimbingan dan pengarahan
demi kemajuan penyelesaian
d/penelitian dan penulisan skripsi;
d/

Ir. Giyarto M.Sc. selaku Dosen Pembimbing Akademik, yang telah

/
/
meluangkan waktu dan cperhatian
dalam bentuk nasihat
.id/
c.iddan teguran yang
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une kegiatan bimbingan akademik;
.une
.une
sangat berartiarselama
y
y
y
r
r
a
a
r
r
r
//lib

//lib

//lib

:
:
tp: Hasil
Seluruh
Mikrobiologi Panganhtdan
http karyawan dan teknisi Laboratorium
http
Pertanian, Laboratorium Kimia dan Biokimia Pangan Hasil Pertanian, dan

d/

d/

.id/

.i
.i
Laboratorium Rekayasa
j.ac Proses Hasil Pertanian di
j.acFakultas Teknologi
.une
y
r
a
Pertanian,
Universitas
Jember;
r
://lib
p
t
t
h

/

c.id

j.a
.une

/

id
id
Pertanian Fakultas Teknologi
.ac. Pertanian, Universitas Jember;
.ac.

/
c.i
c.i
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
5. Ir Tamtarini, M.S,
y.unNiken Widya Palupi, S.TP,M.Sc,
y.un dan Dr. Triana Lindriati
y.un
r
r
r
a
a
a
r
r
r
//lib
S.T,.
M.P
penulisan skripsi; ttp://lib
://libatas saran dan evaluasi demi
:perbaikan
p
p
t
t
t
t
h
h
h
6.

libra
/
/
:
p
t

Ir. Mukhammad Fauzi, M.Si., selaku Ketua Jurusan Teknologi Hasil

:/
http

ary
/libr

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

://

http

/

c.id

j.a
.une

une

ry.
libra

ac
nej.

ht
/

xi

c.id

://lib
http

rary

j.a
.une

/

c.id

://lib
http

rary

j.a
.une

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

.id/

ac
nej.

y.u

8.

ry.u

h

.id/

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

Ayahanda
Sartono, Ibunda Sukemi
ht
ht Nuraini, dan kakakku ArieshtSetyorini
yang telah memberikan doa dan dorongan demi terselesaikannya skripsi ini;

/
d/
d/
d/
c.id memberikan banyak jtantangan
baru demi
ac.i 9. Adek Liisha yangej.atelah
ac.i
ac.i
.
.
.
j
j
e
e
e
un
y.un
y.semangatku
y.unskripsi ini;
y.un
r
r
r
r
a
a
a
a
r
r
r
r
membangkitkan
dalam
menyelesaikan
lib
lib
lib
lib
tp://
tp://
tp://
tp://
t
t
t
h
h
h
10. Teman-teman Jurusan Teknologi Hasil Pertanian angkatan 2008 yang telah
id/
.ac.

/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e tepung pisang, atas kebersamaan
e selama penelitian;
e
11. Tim peneliti pembuatan
y.un
y.un
y.un
r
r
r
a
a
a
r
r
r
12. Semua
/lib yang telah membantu tpenulis
:/pihak
://lib dalam menyelesaikan skripsi
://libini
p
p
p
t
t
t
t
t
h
h
h

nej

ry.u

libra
/
/
:
p
t

memberikan dukungan dan semangat;
/

baik secara langsung maupun tidak langsung.

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

/segala kritik dan saran dari .isemua
/
/
Penulis juga menerima
pihak demi
c.id
c d
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e Akhirnya penulis berharap,
e
e
kesempurnaan skripsi
skripsi ini dapat ry.un
.unini.
.unsemoga
y
y
r
r
a
a
a
r
r
r
://lib
://lib
://lib
p
p
p
bermanfaat.
t
t
t
t
t
t
h
h
h

/
/
c.idJember, oktober 2013 j.ac.id
a
.
j
.une
.une
y
y
r
r
a
a
r
libr
://lib
p
tp://
t
t
h
/

c.id

j.a
.une

rary

lib
tp://

rary

://lib
http
.id/

ry.u

ry.u

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

y.u

/

y.u

ary
/libr

:/
http

ary
/libr

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

/

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

ht

c.id

j.a
.une

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

ac
nej.

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

.id/

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

h

h

.id/

ac
nej.

ry.u

.id/

ac
nej.

h

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

libra
/
/
:
p
tt

.id/

ry.u

.id/

ac
nej.

rary

://lib
http

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

c.id

xii

j.a
.une

rary

://lib
http

/

c.id

j.a
.une

.id/

ry.u

.id/

tp:/

rary

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

c.id

j.a
.une

://lib
http

h

libra
/
/
:
p
t

ht

.id/

ry.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

/

j.a
.une

.id/

ac
nej.

Penulis

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

c.id

ac
nej.

libra
/
/
:
p
t

.id/

ac
nej.

/

c.id

://lib
http

rary

j.a
.une

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

rary

/

/

c.id

y

y

:/
http

:/
http

HALAMAN PERSEMBAHAN ......................................................................

ii

HALAMAN MOTO .........................................................................................
/
/

iii

HALAMAN PENGESAHAN ..........................................................................

vi

id
.ac.

/

c.id

j.a
.une

Halaman

r
ar
ar
HALAMAN/lJUDUL
ibra ........................................................................................
/libr
/libr i

id/
.ac.

id
.ac.

.id/

c
ej
ej
ej.a
HALAMAN PERNYATAAN
..........................................................................
iv
n
n
n
u
u
u
.
.
.
rary
rary
rvary
b
b
b
i
i
i
l
l
l
HALAMAN
PEMBIMBING
...........................................................................
/
/
/
/
/
/
:
:
:
http
http
http

nej

ry.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

j.a
.une

y

ac
nej.

ht

c.id

j.a
.une

:/
http

libra
/
/
:
p
t

.id/

y.u

DAFTAR
ht ISI

c.id

lib
tp://

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
j.a
.une

ry.u

h

.id/

ac
nej.

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

/
/
/
/
...................................................................................................
vii
.idRINGKASAN
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
SUMMARY ......................................................................................................
ix ry.un
.une
.une
y
y
r
r
a
a
a
r
r
libr
://.......................................................................................................
://lib
://libxii
p
p
p
PRAKATA
t
t
t
t
t
t
h
h
h

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

DAFTAR ISI .....................................................................................................

xi

/
/
/
/
xv
c.idDAFTAR TABEL ............................................................................................
c.id
c.id
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
.une
.un......................................................................................
.une
.une
y
y
y
y
r
r
r
r
DAFTAR
GAMBAR
xvi
a
a
a
a
r
r
r
libr
://lib
://lib
://lib
p
p
p
tp://
t
t
t
t
t
t
h LAMPIRAN ...................................................................................
h
h
DAFTAR
xvii
BAB 1. PENDAHULUAN ................................................................................

1

1.1 Latar Belakang
nej. ...............................................................................
nej.

1

d/
ac.i

j.
.une

ry

libra
tp://

ry.u

d/

c.i
ej.a

.un

tp

ry.u

1.3 Tujuan .............................................................................................

3

1.4 Batasan Masalah .............................................................................
d/
d/

3

c.i
ej.a

d/
ac.i

2.1 Pisang .............................................................................................

5

/
/
2.2 Manfaat Bagian-Bagian
Tanaman Pisang ...................................
c.id
c.id

6

a
nej.

tp:/

.id/

ac
nej.

a
nej.

.id/

ac
nej.

u

2.5 Pektin .............................................................................................. 11

d/

d/

.i
.i
2.5.1 Pengertian
11
j.acdan Sumber Pektin .................................................
j.ac

.id/

ac
nej.

.une
.une
y
y
r
r
ry.u
a
a
a
2.5.2
Struktur
dan
komposisi
kimia
pektin
.......................................
13
r
r
r
b
b
b
://li
://li
://li
http 2.5.3 Sifat-sifat pektin .......................................................................
http
http 14

/

c.id

j.a
.une

c.i
ej.a

7ary.
r
r
r
b
b
b
i
i
i
l
://l
://l
p://Pembuatan
bubuk ..........................................................................
htt2.4
http
http 10

tp://

ary
/libr

ry

u
u
2.3 Produksi
ary. pisang .............................................................................
ary.

nej.

u

:
http

3 .u
y
y
r
r
a
a
ary
r
r
r
b
b
b
i
i
i
l
l
l
/
/
/
/
/
/
BAB 2. tTINJAUAN
PUSTAKA
........................................................................
5
:
:
:
h tp
http
http

.id/

ry.
libra

:
http

/

c.id

j.a
.une

n
1.5 Manfaat.u...........................................................................................
.un

ac
nej.

libra
/
/
:
p
t

ry.u

d/
ac.i

a
ra
ra
1.2 /Perumusan
Masalah ......................................................................
/libr
//lib
//lib 3

:
http

rary
b
i
l
/
/
:

d/
ac.i

/

c.id

j.a
.une

:/
http

ary
/libr

/

xiii

c.id

://lib
http

rary

j.a
.une

/

c.id

://lib
http

rary

j.a
.une

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

2.5.4 Ekstraksi pektin ........................................................................
15
ht
ht

2.6 Probiotik ......................................................................................... 16

d/
d/
d/
d/
17
ac.i BAB 3. METODE PENELITIAN
ac.i .....................................................................
ac.i
ac.i
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
y.un
y.udan
y.un
y.un
r
r
r
r
a
a
a
a
r
r
r
r
3.1
Tempat
Waktu
Penelitian
......................................................
17
ib
lib
lib
lib
p://l
tp://
tp://
tp://
t
t
htt3.2
h
h
Bahan dan Alat Penelitian ............................................................ 17
id/
.ac.

nej

ry.u

libra
/
/
:
p
t

3.3 Metode Penelitian...........................................................................
17
/
/

/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
3.3.1 Rancangan
Penelitian .............................................................
17
y.un
y.un
y.un
r
r
r
a
a
a
r
r
r
ib Pelaksanaan Penelitian ...........................................................
://l3.3.2
://lib
://lib18
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h
3.3.3 Parameter Pengamatan ........................................................... 20

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

3.3.4 Prosedur Analisis
21
.id/ ...................................................................
.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

ac
nej.

BAB 4. HASIL DAN
24 ry.u
ry.uPEMBAHASAN .............................................................
ry.u
a
a
r
r
ra
b
b
b
i
i
i
l
l
l
/
/
/
/
/
/
:
:
:
p
p
p
24
t Derajat Putih Bubuk Tandan
ht4.1
htt Pisang ............................................
htt
4.2 Kadar Air Bubuk Tandan Pisang .................................................. 25

d/
ac.i

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

/

.id/

id
.id Tandan Pisang ........................................
4.3 Kadar Polifenol
26
.acBubuk
.ac.

nej.

nej

nej

u

u

ac
nej.

u

.
y. Pektin ............................................................................
y.
4.4 Rendemen
rary
brar
brar
b27

/li
://li
://li
tp:/Populasi
ht4.5
http Pektin .........................................
http 28
Probiotik pada Media
BAB 5. PENUTUP.............................................................................................. 31

d/
ac.i

.id/

ry

libra
tp://

ry.u

ry.u

:
http

/

c.id

j.a
.une

ry

a
ra
ra
4.2 /Saran
/libr ................................................................................................
//lib
//lib31

:
http

:
http

DAFTAR PUSTAKA ......................................................................................... 32
........................................................................................................
35
/
/
dLAMPIRAN
id/
id/
.
.
c
c
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
y.un
y.un
y.un
r
r
r
a
a
a
r
r
r
://lib
://lib
://lib
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h

c.i
ej.a

.un

rary
b
i
l
/
/
:

tp

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

y.u

/

y.u

:/
http

ary
/libr

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

/

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

ht

c.id

ary
/libr

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
j.a
.une

ry.u

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h
.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

.id/

tp:/

.id/

ac
4.1 Kesimpulan
31
j.ac
ne......................................................................................
nej.

j.
.une

/

xiv

c.id

://lib
http

rary

j.a
.une

/

c.id

://lib
http

rary

j.a
.une

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

y.u

ht
/

rary

lib
tp://

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/
:/

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

ry.u

y.u

y.u

/

/

rary

://lib
http
.id/

ry.u

rary

://lib
http

ry.u

ry.u

ry.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

:/
http

ary
/libr

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

/

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

ht

c.id

ary
/libr

.id/

ac
nej.

ht
j.a
.une

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

ac
nej.

ry.u

h

.id/

ry.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

.id/

ry.u

h
ac
nej.

rary

://lib
http

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

c.id

xv

j.a
.une

rary

://lib
http

/

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

y.u

ht

c.id

j.a
.une

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

c.id

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

libra
/
/
:
p
t

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

rary

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h
ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

ac
nej.

h

.id/

ry.u

.id/

ac
nej.

h

.id/

ac
nej.

j.a
.une

:/

.id/

ac
nej.

h

libra
/
/
:
p
t

/

c.id

j.a
.une

Halaman

http

.id/

ry.u

lib
tp://

/

c.id

j.a
.une

http

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ary
ary
ary
2.1 Jumlah produksi
/libr pisang didaerah sentra pisang
/libr indonesia ............................./libr8
:/

libra
/
/
:
p
t

ac
nej.

ht

c.id

j.a
.une

http

libra
/
/
:
p
t

.id/

ac
nej.

DAFTAR
ht TABEL

c.id

j.a
.une

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

h

.id/

y.u

tp:/

ry.u

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

/

c.id

://lib
http

rary

j.a
.une

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

rary

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

y.u

ht

/

c.id

j.a
.une

/

c.id

j.a
.une

y
ary
ary
2.1 Bentuk tanaman
brar
/libr pisang dan tandan pisang/li....................................................
/libr6
ttp:/

ttp:/

ttp:/

9

2.3 Sruktur dinding sel .........................................................................................
12
/
/

id/
.ac.

/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
eα-galakturonat ...............................................................
e
e
2.4 Struktur kimia asam
13
y.un
y.un
y.un
r
r
r
a
a
a
r
r
r
lib poligalakturonat ......................................................................
2.5 Struktur
://asam
://lib
://lib13
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h

nej

ry.u

/

c.id

j.a
.une

Halaman

h pisang yang dihasilkan petani
h senduro ..............................................
h
2.2 Ragam

libra
/
/
:
p
t

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

DAFTAR
htGAMBAR

c.id

lib
tp://

.id/

ac
nej.

ht
j.a
.une

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

3.1 Diagram alir pembuatan bubuk tandan pisang ............................................... 19

/ Diagram alir ekstraksi pektin
/bubuk tandan pisang .......................................
/
/
20
.id3.2
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
ne tandan pisang .........................................................
4.1 Derajat putih (W)
24 ry.un
.ububuk
.une
y
y
r
r
a
a
a
r
r
ibr
://lbubuk
://lib
://lib25
p
p
p
4.2 Kadar
air
tandan
pisang
.......................................................................
t
t
t
t
t
t
h
h
h

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

4.3 Kadar polifenol bubuk tandan pisang ............................................................ 27

/
/
/
/
28
c.id4.4 Rendemen pektin............................................................................................
c.id
c.id
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
ne
.une
.unbakteri
.utandan
.une
y
y
y
y
r
r
r
r
4.5
Persentase
populasi
probiotik
pektin
bubuk
pisang
...............
29
a
a
a
a
r
r
r
libr
://lib
://lib
://lib
p
p
p
tp://
t
t
t
t
t
t
h
h
h
/

c.id

j.a
.une

rary

lib
tp://

rary

://lib
http
.id/

ry.u

ry.u

ry.u

y.u

y.u

/

ary
/libr

ary
/libr

:/
http

y.u

ht

/

c.id

j.a
.une

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

c.id

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
j.a
.une

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

h

.id/

y.u

.id/

ac
nej.

h

.id/

r
ibra
l
/
/
:
tp

h

libra
/
/
:
p
tt

h
ac
nej.

ry.u

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h
.id/

ry.u

libra
/
/
:
p
t

.id/

ry.u

h
ac
nej.

rary

://lib
http

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

c.id

xvi

j.a
.une

rary

://lib
http

/

c.id

j.a
.une

.id/

ry.u

.id/

tp:/

rary

://lib
http

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
t

/

c.id

j.a
.une

/

c.id

://lib
http

rary

j.a
.une

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

y.u

ht
/

rary

lib
tp://

ry.u

/

c.id

j.a
.une

.id/

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

y.u

y.u

/

rary

/

rary

://lib
http
.id/

ry.u

rary

://lib
http

ry.u

ry.u

ry.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

:/
http

ary
/libr

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

/

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

ht

c.id

ary
/libr

.id/

ac
nej.

ht
j.a
.une

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

ac
nej.

ry.u

h

.id/

ry.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

.id/

ry.u

h
ac
nej.

rary

://lib
http

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

c.id

xvii

j.a
.une

rary

://lib
http

/

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

y.u

ht

c.id

j.a
.une

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

c.id

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
j.a
.une

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

h

.id/

y.u

.id/

ac
nej.

h

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
t

/

c.id

j.a
.une

Halaman

.id/

ac
nej.

h

libra
/
/
:
p
t

/

c.id

j.a
.une

/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e tand

Dokumen yang terkait

E F E K T I V I T A S A B U S E K A M D A N Z E O L I T S E R T A P E N G U R A N G A N P U P U K N P K T E R H A D A P P R O D U K S I G A N D U M I N D O N E S I A P A D A ME D I A P A S I R A N

0 3 14

E F E K T I V I T A S A B U S E K A M D A N Z E O L I T S E R T A P E N G U R A N G A N P U P U K N P K T E R H A D A P P R O D U K S I G A N D U M I N D O N E S I A P A D A ME D I A P A S I R A N

0 3 14

E F E K T I V I T A S A B U S E K AM D A N Z E O L I T S E R T A P E N G U R A N G A N P U P U K N P K T E R H A D A P P R O D U K S I G A N D UM I N D O N E S I A P A D A ME D I A P A S I R A N

0 3 14

E F E K T I V I T A S A B U S E K AM D A N Z E O L I T S E R T A P E N G U R A N G A N P U P U K N P K T E R H A D A P P R O D U K S I G A N D UM I N D O N E S I A P A D A ME D I A P A S I R A N

0 3 86

R E P R E S E N TA S I S E N S U A L I TA S D A L A M V I D E O K L I P ( St u d i S e m i o l o g i Te n t a n g R e p r e s e n t a s i S e n s u a l i t a s d a l a m Vi d e o K l i p ” C i n t a S a t u M a l a m ” Ya n g d i p o p u l e r k a n O l e

0 0 18

P E N Y A L A H G U N A A N N A R K O T I K A DAN P S I K O T R O P I K A M E N U R U T U N D A N G - U N D A N G N O M O R 35 T A H U N 2009 D A R I P E R S P E K T I F VICTIMOLOGI

0 1 92

K U T N U R A J A L E B I S A T S E R P N A D I S A V I T O M N A K T A K G N I N E M K O K O P I M O N O K E N A R A J A L E P A T A M A D A P A W S I S L A N O I S A N R E T N I N A G N A G A D R E P N A S A H A B

0 0 290

S N O K N A K I D I D N E P U M L I N A S U R U J I N A D N A U R U G E K S A T L U K A F N A K I D I D N E P U M L A M R A H D A T A N A S A T I S R E V I N U A T R A K A Y G O Y

0 0 116

M A R G O R P N A S U R U J L A I S O S N A U H A T E G N E P U M L I N A K I D I D N E P N A K I D I D N E P U M L I N A D N A U R U G E K S A T L U K A F A M R A H D A T A N A S A T I S R E V I N U A T R A K A Y G O Y

0 4 216

N A P A R E N E P N A K T A K G N I N E M K U T N U N K P N A R A J A L E P A T A M V I S A L E K I S A S I L A B O L G I A L I N A K A W S I S N A R A D A S E K D S U I S I N A N A R U J N A G I S P I R K S

0 1 203