ANALISIS RENTANG WAKTU DAN KECENDERUNGAN DATA HUJAN TAHUNAN DI JAWA TIMUR

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/

/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/

:

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

://


http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http


http

http

.u

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac

nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.


.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/

/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.u

gilib
i

d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/


ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

://

http

.id/


ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/


.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

ANALISIS RENTANG WAKTU DAN KECENDERUNGAN
/
/
/
/
DATA HUJAN
c.id
c.id TIMUR
c.idTAHUNAN DI JAWA
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
ne
ne
ne
ne

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

g
://di

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

http

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

j.ac

://

http

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

://

http

http

.id/

.u

j.ac

.u

JURUSAN
.id/
.id/
.id/ TEKNIK PERTANIAN
c
c
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
FAKULTAS
TEKNOLOGI PERTANIAN
.une
.une
.une UNIVERSITAS JEMBER
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://
://di
://di
://di
2012
p
p
p
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h

ac
nej.

http

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

://

http

http

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.id/

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

id/

h

.id/

ac
nej.

://

http

http

.
oleh
j.ac
e
n
u
.
Eka Mustika Diniardi
gilib
i
d
/
/
NIM 081710201005
ttp:

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

://

http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

SKRIPSIilib.u

.u

.u

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

://

http

http

http

http

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

j.ac

.id/

j.ac

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http

http

://

http

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

http

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

://

http

1

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

ANALISIS RENTANG WAKTU DAN KECENDERUNGAN
/
/
/
/
DATA HUJAN
c.id
c.id TIMUR
c.idTAHUNAN DI JAWA
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
ne
ne
ne
ne

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

g
://di

http

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

.u

http

gilib
i
d
/
/
:

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

/

/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

.id/

j.ac

://

http

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

.id/

.id/

i

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

://

http

http

/

.u

j.ac

gilib
i
d
/
/
:

d
d
d
JURUSAN
ac.i
ac.i
ac.i TEKNIK PERTANIAN
.
.
.
j
j
j
e
e
e
n
TEKNOLOGI
.un
.un
lib.u
libPERTANIAN
libFAKULTAS
i
i
i
g
g
g
i
i
i
UNIVERSITAS
://d
://d JEMBER
://d
http
http2012
http

ac
nej.

http

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http
.id/

.id/

.id/

ac
nej.

.u

.u

ac
nej.

://

http

http

.id/

.id/

http

.u

/
/
/
oleh
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
Eka Mustika Diniardi
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
NIM 081710201005
://
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

://

http

.id/

.id/

.id/

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

diajukan guna
salah satu syarat b.u
u melengkapi tugas akhir danlibmemenuhi
.u
li
lib.menyelesaikan
i
i
g
g
i
i
untuk
Program
Studi
Teknik
Pertanian
(S1) ://digi
d
d
/
/
/
/
:
:
p
p
p
t
dan mencapai gelar
Teknologi Pertanian htt
htSarjana
htt

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

SKRIPSIilib.u

.u

.u

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

://

http

http

http

http

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

j.ac

.id/

j.ac

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

http

d/
ac.i

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.id/

j.ac
e
n
PERNYATAAN
u
.
gilib
i
d
/
/
:
http

ac
nej.

://

http

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

http

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

://

http

2

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

Saya yang bertanda tangan di bawah ini:

http

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

j.acMustika Diniardi
Nama n: e
Eka
u

ac
nej.

.u

lib.u
lib.
i
i
g
g
i
i
://d
://d NIM : 081710201005
http
http

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

menyatakan dengan sesungguhnya bahwa karya ilmiah yang berjudul “Analisis

/
id/Jawa Timur” adalah ac.id/
.id/
Waktu dan Kecenderungan
Data Hujan Tahunan
c.di
c.id
cRentang
a
a
a
.
.
.
j
j
j
nej.
ne
ne
ne
u
u
u
u
.
.
.
.
b
b
b
b
li
li
benar-benar hasil
yang sudah saya ig
ili
ili
d sebutkan
digkutipan
digi karya sendiri, kecuali
digi
/
/
/
/
/
/
/
/
://
:
:
:
:
p
p
p
p
tt bukan karya
http
htt belum pernah diajukanhttpada institusi mana pun, hdan
htt
sumbernya,

/
/
jiplakan.
Saya bertanggung .jawab
isinya sesuai
.id/
.id/
c.id
ckebenaran
c id atas keabsahan dan
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne harus dijunjung tinggi.b.une
dengan sikap ilmiah
.une
.uyang
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
ig
/dig
://
:/ada
://ddengan
://di pernyataan ini sayattpbuat
p
p
t
t
Demikian
sebenarnya,
tanpa
tekanan
t
t
http
h
h
h
dan/ paksaan dari pihak mana pun
akademik jika
/
/
/ serta bersedia mendapat sanksi

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

d
d
.id
ac.i
ac.i
acternyata
.
.
.
j
j
j
e
e
e
di
kemudian
hari
pernyataan
ini
tidak
benar.
n
n
n
lib.u
lib.u
lib.u
i
i
i
g
g
g
i
i
i
://d
://d
://d
http
http
http
ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

.u

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

gilib
i
d
/
/
:

.id/

j.ac

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http
j.ac

://

http

.id/

gilib
i
d
/
/
:

http

http

gilib
i
d
/
/
:

http

ii

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

://

http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

.id/

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

.u Eka Mustika Diniardi ilib.u
g
://di
p
t
t
NIM 081710201005
h

http

.id/

ac
nej.

://

http

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

:/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

b.u

http

.id/

.u

.id/

ac
nej.

Yang menyatakan,/digili

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

c.
Jember,
ej.a 17 Juli 2012

gilib
i
d
/
/
:

http

http

://

http

h

.un

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ilib

/dig
ttp:/

id/

.id/

.id/

ac
nej.

c.id

j.a
.une

.id/

j.ac

.id/

j.ac

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

ilib.
SKRIPSI
/dig

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

http

http

/

.id
j.ac

une

http

://

http

http

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

.u

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http
j.ac

.id/

.id/

gilib
i
d
/
/
:

http

://

http

http

iii

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http
.u

ac
nej.

.u

.u

ac
nej.

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

/
c.id
c.i
a
a
.
.
j
j
Dosen Pembimbing
Anggota
: Dr..uIndarto,
S.TP, DEA
ne
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h

.u

j.ac

.id/

ac
nej.

: Ir. Boedi Soesanto,
MS
d/

.i
j.ac

.id/

http

://

http

http

Pembimbing
http

Dosen Pembimbingd/Utama

ac
nej.

http

.u

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

.u

.u

http

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

oleh

.id/

.u

://

http

http

ht

.id/

ac
nej.

.u

Eka Mustika Diniardi
lib.u
i
g
i
d
NIM 081710201005
tp://

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

.u

ac
nej.

.u

.u

ac
nej.

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

://

http

dan mencapai gelar Sarjana Teknologi Pertanian

une

gilib
i
d
/
/
:

://

http

.id/

.id/

/

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

ac
nej.

.id
j.ac

.
gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

lib.u
lib.u
lib.u
i
i
i
g
g
g
i
i
i
diajukan
akhir
://d
://d dan memenuhi salah satuttpsyarat
://d guna melengkapi tugas
h
http Studi Teknik Pertanian (S1)
http untuk menyelesaikan Program

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id

ac
nej.

.u

.u

.
gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id

.id

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

ANALISIS
RENTANG WAKTU
DAN KECENDERUNGAN
http
http
http
DATA HUJAN TAHUNAN
DI JAWA /TIMUR
/
/

http

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

:/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

.id/

.id/

ac
nej.

u

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

http

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

://

http

3

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

j.ac

.id/

j.ac

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http

http

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

://

http

4

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

/
/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
Eka Mustika Diniardi
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
http
h
h Teknologi Pertanian, Universitas
h Teknik Pertanian, Fakultas
Jurusan
Jember

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

/
/
.id/ ABSTRAK
c.id
c.id
a
a
.
.
j
j
ne
.une
.udengan
.u iklim dapat diidentifikasi
b
b
b
i
i
i
Terjadinya perubahan
analisis
terhadap
data
l
l
l
i
i
i
g
ig
//digdiambil
://
:data
://di penelitian ini, sampel
://drentang
hujan dalam
waktu tertentu.ttpDalam
p
p
t
t
t
t
http
h
h
h
.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

dari 10 stasiun hujan di Jawa Timur yang memiliki panjang data 20 tahun ke atas
pada
dengan
metode Mann/
id/
.id/ 2005. Analisis menggunakan
.id/ periode 1960 sampai
c.id
c.Test
cTest,
cKendall
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
Test,
Rank-Sum
dan
Median
Crossing
digunakan
untuk
e
.une
.unpada
.unehujan tahunan yang terjadi
.une menilai kecenderungan
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
tingkat
signifikansi
0,10.
i
i
i
i
g
g
dig
dig stasiun hujan (Gubeng,
://
://Jambegede,
://tiga
://dimenunjukkan bahwa pada
://di
Hasil
analisis
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h
h
dan Sumber Kalong) terjadi kecenderungan menurun yang signifikan. Sedangkan
pada
terlihat tidak signifikan
.id/ dari kriteria yang .ac.id/
.id/
.id/ stasiun lainnya, kecenderungan
c
c
ctelah
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ditetapkan. Dapat
yang terjadi bervariasi.
e
nej
nhujan
nedisimpulkan bahwa curah
ne
u
u
u
u
.
.
.
.
b
b
b
b
li
li
li
li
Tidak semua igwilayah
di Jawa Timur memiliki
kecenderungan hujan
digi yang
digi
d i
digi
/
/
/
/
/
/
/
/
://
:
:
:
:
p
p
p
p
signifikan
2005.
t
http
htt
htdengan
htt pada periode 1960 sampai
htt
Kata
id/ Kecenderungan
.id/ Kunci: Rentang Waktu, .Hujan,

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

gilib
i
d
/
/
:

.id/

j.ac

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http
j.ac

://

http

.id/

gilib
i
d
/
/
:

http

http

.u

http

iv

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

://

http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

.id/

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.id/

j.ac

.id/

j.ac

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

http

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

http

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

://

http

5

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

.id/

j.ac
e
n
RINGKASAN
u
.
gilib
i
d
/
/
:
http

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

Analisis Rentang Waktu dan Kecenderungan Data Hujan Tahunan di Jawa

/
/
.id/
.id/
c.id
clembar;
c.id081710201005; 2012:j.39
cTimur;
a
a
a
a
.
.
.
j
j
j
Eka
Mustika
Diniardi;
Jurusan
Teknik
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
Pertanian Fakultas
Jember.
//dig
://
://di
:Universitas
://di Teknologi Pertanian
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h
h
d
d hujan di Indonesia khususnya
Ketidakberaturan j.keadaan
di Jawa Timur j.ac.id
ac.i
ac.i
.
j
e
e
un
.une
.un waktunya), disebut-sebut
b
b
i
i
l
l
belakangan iniig(seperti
rentang
i
i
ilib. terjadinya hujan di iluar
g
ig

.u

gilib
i
d
/
/
:

/

/

/

.id/

ac
nej.

d

d

d

tp://

tp://

tp://

http

t
ht salah satu indikator telahhtterjadinya perubahan iklim hakibat
merupakan
pemanasan

/
/
/
global.
Perubahan iklim secara
statistik didefinisikan
.id/
c.id sebagai perubahan j.ac.id
c.id
a
a
.
.
j
j
ne
une
une
kecenderungan baik
ib.u unsur iklim yang menyertai
ilib.
ilib. naik ataupun turun dari ilunsur-

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

/dig

/dig

/dig

:/
:/
p:/ yang tetap berlaku untuk
keragaman
http satu periode
httsiklus
http harian, musiman, maupun

http

://

http

://

http

yang
diidentifikasi dengan analisis
rentang waktu
/
/
/ panjang. Perubahan iklim dapat

/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e Oleh karena itu analisis
terhadap unsur-unsur
data
.une
.unerentang waktu terhadap
.uniklim.
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
ig mengidentifikasi apakah
hujan dipandang
://
://di dampak
://dguna
://di penting untuk dilakukan,
p
p
p
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h

.id
j.ac

une

.
gilib
i
d
/
/
:

http

pemanasan global telah menimbulkan perubahan iklim yang ditandai dengan

id/ ingin dicapai dari ac.id/
.id/ di Jawa Timur. Tujuan
.id/
c.yang
chujan
cperubahan
variabilitas
curah
a
a
a
.
.
.
j
j
j
nej.
ne
ne
ne
u
u
u
u
.
.
.
.
b
b
b
b
li
li
li
penelitian ini/dadalah
hujan tahunan yang
igili dapat mengetahui kecenderungan
digi terjadi
digi
digi
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
p
p
p
p
ttp:/
tt
tt
tt
h
h
h
h
htt
dengan menganalisis data curah hujan dalam rentang waktu tertentu.
/
/
/
Penelitian ini dilaksanakan
c.id sampai dengan Juli j.ac.id
c.id mulai bulan Aprilj.a2012
a
.
j
e
unJawa
.une
.di
.une dari 10 stasiun hujan
b
b
b
2012. Data hujan
harian
Timur
yang
memenuhi
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
kriteria
h rentang tahun
h ke atas secara kontinyu pada
h panjang data tersedia 20 tahun

http

://

http

1960
menjadi hujan
/
/
/ hujan harian terpilih diturunkan
/ hingga 2005 digunakan..iData
c.id
c.id
c d
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une exploratory data analysis
.unesecara kumulatif. Dilakukan
.une bulanan dan tahunan
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
/dig
://
:/perhitungan
://di grafik. Dilakukan pula
://di
://di
dengan ttmemploting
data dalam bentuk
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h
h
ringkasan statistik untuk melihat karakteristik data. Setelah itu dilakukan uji

.id/
.id/
.id/
.id/
c
c
c
cstatistik
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
dengan Mann-Kendall
Test, Rank-Sum Test
dan Median Crossing Test
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
untuk melihat
/dig terjadi.
://
://di
:/yang
://dikecenderungan data hujan
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h
h
.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

.id/

j.ac

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

.id/

://

http

http

http
j.ac

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

http

.id/

.id/

v

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.id/

j.ac

.id/

j.ac

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

://

http

6

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

://

http

tp hasil ringkasan statistik
http harian antar
httpdiketahui bahwa data hujan
htDari

http

stasiun
/
/ curah hujan harian
/dapat dilihat dari nilai rerata
/ relatif seragam. Hal ini
c.id
c.id
c.id
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
ne
nes.d 7) mm/hari dan simpangan
16)
.u
.une baku (STDV) (11 is.d
.u(4
.une yang berkisar antara
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
g
g
g
g
://
://di relatif
://didan tahunan, data antar
://di juga pada hujan bulanan
://di
mm/hari.
Begitu
stasiun
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h
h
seragam. Dilihat dari nilai CV (Coefficient of Variation), diketahui bahwa variasi

/
/
/
.id/
c.id pada curah hujan j.ac.id
c.id relatif rendah dibandingkan
cdata
a
a
a
.
.
.
j
j
j
pada
curah
hujan
tahunan
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
ig curah
ig dalam satu stasiun.:/Hal
bulanan dan
/digini ditunjukkan oleh tnilai
://
://dCV
://dharian
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h
h
hujan tahunan yang lebih rendah dari curah hujan bulanan dan harian.

d
d
Hasil Plotting dataj.adalam
c.id bentuk grafik, pada dasarnya
ac.i telah menunjukkanej.ac.i
.
j
e
e
.un
.un
.un
adanya kecenderungan
gilib stasiun. Namun demikian,
igilib dari
igilib pada data hujan di isemua

.u

gilib
i
d
/
/
:

/

/

/

.id/

ac
nej.

d

d

d

tp://

tp://

tp://

http

ht
ht statistik diketahui bahwahtkecenderungan tampak signifikan
hasil uji
pada tiga

/
lokasi.
.id/ uji yaitu Mann .ac.id/
.id/ Stasiun Hujan Gubeng
cmetode
c.id signifikan pada ketiga
a
a
.
.
j
j
nej
neTest; Jambegede pada bRank
ne Test dan Median Crossing
u
u
u
Kendall Test, Rank
Sum
.
.
.
b
b
ili
ili
ili

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

/dig

/dig

/dig

:/
:/
Sum Test;
ttp:/ Sum Test.
httpMann Kendall Test danhRank
http dan Sumber Kalong pada

http

://

http

://

http

Ketiganya
menunjukkan kecenderungan
hujan menurun. Sedangkan
pada stasiun
/
/
/

/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
lainnya, kecenderungan
dari
.une
.unekriteria yang telah ditetapkan
.uneterlihat tidak signifikan
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g dapat disimpulkan bahwa
0,10 atau
//digkritis 1,645. Denganttpdemikian,
://
://di curah
://di
:nilai
p
p
t
t
t
t
http
h
h
h

.id
j.ac

une

.
gilib
i
d
/
/
:

http

hujan yang terjadi bervariasi. Tidak semua wilayah di Jawa Timur memiliki

/
/
/
.id/
c.id
c.id dengan 2005.
c.id
ckecenderungan
hujan
yang
signifikan
pada
periode
1960
sampai
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
://
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h
h
ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.u

nej.

gilib
i
d
/
/
:

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

j.ac

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http
j.ac

://

http

http

gilib
i
d
/
/
:

http

http

.u

vi

d/
ac.i

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

d/
ac.i

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

://

http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

j.ac

.id/

j.ac

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gili
://di

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http

http

http

.id/

.id/

ac
nej.

PRAKATA b.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

http

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

://

http

7

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

Puji syukur ke hadirat Allah Swt. atas segala rahmat dan karunia-Nya

/
/
/
c.id “Analisis Rentang j.ac.id
c.id
a
a
.
.
.
j
j
j
sehingga
penulis
dapat
menyelesaikan
skripsi
yang
berjudul
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
ig
ig
Waktu dan://Kecenderungan
Data Hujan
di Jawa Timur”.://d
Skripsi
ini
dig
://
://dTahunan
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h
h
d/
ac.i

disusun untuk memenuhi salah satu syarat menyelesaikan pendidikan strata satu

/
/
.id/
.id/ pada Jurusan Teknik
Fakultas Teknologi
c.idPertanian Universitas j.ac.id
cPertanian
c(S1)
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une
.une Jember.
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
://
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
http
h pihak. Oleh
h lepas dari bantuan berbagai
hPenyusunan skripsi ini tidak
h
karena
.id/ terima kasih kepada:
.id/ itu, penulis menyampaikan

ac
nej.

1. Ir. Boedi Soesanto,
Pembimbing
Utama dan Dr. Indarto,
lib.u
lib.u
lib.u MS selaku Dosen ig
i
i
i
g
g
i
i
://d
://d Anggota yang telah
://d
S.TP,
http meluangkan
http
http DEA selaku Dosen Pembimbing

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

http

://

http

dalam penulisan skripsi ini; /
/
/waktu, pikiran dan perhatian
d/
i
.
c.id
c.id
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
2. Rekan-rekan mahasiswa
.une
.une minat Teknik Pengendalian
.une angkatan 2008 pengambil
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
ig
ig
dan tKonservasi
Lingkungan Jurusan
Pertanian Fakultas
://
://dTeknologi
://dTeknik
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
http
h
h
h

.id
j.ac

une

.
gilib
i
d
/
/
:

http

Pertanian Universitas Jember yang telah memberi dorongan dan semangat;

/
/
.id/ disebutkan satu per satu.
.id/Semua pihak yang tidak
c.id
c.id
cdapat
c3.
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g demi
g dan saran dari semua //pihak
gjuga menerima segala kritik
g
Penulis
/
: di
://di
://di
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
ttp:/
t
t
t
t
h
h
h
h
h
kesempurnaan skripsi ini. Akhirnya, penulis berharap, semoga skripsi ini dapat
ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

.id/

j.ac

.u

.id/

.id/

.id/

vii

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http
j.ac

://

http

http

gilib
i
d
/
/
:

http

http

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

://

http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

p
httPenulis

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

p Juli 2012
Jember,
htt17

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

bermanfaat.
.id/

ac
nej.

.id/

j.ac

.id/

j.ac

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gili
://di

.u

://

http

http

Halaman

d/
ac.i

d/
ac.i

d/
ac.i

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

.id/

.id/

ac
nej.

DAFTAR ISIb.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

http

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

://

http

8

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

j.
j.
j. HALAMAN JUDULn.................................................................................
iej.ac
e
e
e
n
n
n
u
u
u
u
.
.
.
.
gilib ii
gilib
gilib
gilib
i
i
i
i
HALAMAN
PERNYATAAN
...................................................................
d
d
d
d
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
http
http
http
http
HALAMAN PEMBIMBINGAN ..............................................................

://

http

iii

/
/
/
.id/
.................................................................................................
iv j.ac.id
c.id
c.id
cABSTRAK
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.unve
.une
.une
.une RINGKASAN ............................................................................................
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
://
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h
h
PRAKATA
.................................................................................................
vii
DAFTAR
ISI ..............................................................................................
.id/
.id/
.id/

.id/

ac
nej.

u
DAFTAR TABEL
lib.uix
lib.u
lib......................................................................................
i
i
i
g
g
g
i
i
i
://d
://d
://d
DAFTAR
xi
http
http
http GAMBAR .................................................................................

.u

gilib
i
d
/
/
:

viii

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

http

DAFTAR
LAMPIRAN .............................................................................
/
/
/

.id
j.ac

http

.id/

ac
n1ej.

BAB 1. PENDAHULUAN
.une
.une .......................................................................

une

.
gilib
i
d
/
/
:

xii

.id
j.ac

.id
j.ac

://

http

lib.u
lib
lib
i
i
i
g
g
g
i
i
i
1.1
1
://d
://d
://d Latar Belakang ..................................................................
http
http
http
1.2

Rumusan Masalah .............................................................

1

2.1

/
/
Persiapan Data
c.id
c.id..................................................................

5

://

http

/
/
/
c.id
c.id
c.id
1.3
Tujuan
................................................................................
2
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
1.4/diManfaat
..............................................................................
2
/
://di
://di
:/
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
ttp:/
t
t
t
t
h
h
h
h
h
BAB 2. TINJAUAN PUSTAKA ...............................................................
3
d/
ac.i

.id/

ac
nej.

Exploratory
Data Analysis (EDA)
lib.u.....................................igilib.u 5
lib.u
i
i
g
g
i
i
://d
://d
p://d Analisis Statistik ................................................................
6
http
http
htt2.3

.u

gilib
i
d
/
/
:

2.2

http

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

d/
ac.i

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

6
/
c.id
c.
c.
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
2.1.2
Test……………………………………
.u7ne
.une
.unRank-Sum
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
//dig
://
://di
:Test…………………………….
://di2.1.3 Median Crossing
8
p
p
p
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h
2.4

Aplikasi Ketiga Metode untuk Analisis Trend

.id/
.id/
.id/
c
c
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
di Tempat
Lain ..................................................................
8
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h
.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

j.ac

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http
j.ac

.id/

.id/

viii

gilib
i
d
/
/
:

http

http

://

http

Mann-Kendall
Test…………………………………….
id/
id/

2.1.1

.id/

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

a
nej.

a
nej.

.id/

j.ac

.id/

j.ac

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

http

gilib
i
d
/
/
:

3.1

Waktu dan Tempat
id/
id/ Penelitian .........................................

9

3.2

Alat dan Bahan Penelitian ................................................

10

.u

http

d/
ac.i

ej.

n
lib.u
i
g
i
d

://

Metode Penelitian ..............................................................

://

http

11

/
/
/
3.3.1 Mempersiapkan
Data ...............................................
11 j.ac.id
c.id
c.id
a
a
.
.
j
j
e
ne
une
.u11
.......................................
.un
b
b
b
i
i
i
l
l
l
3.3.2
Exploratory
Data
Analysis
i
i
i
g
g
g
://
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h
3.3.3 Uji Statistik ..............................................................
11
/ ...........
Memaparkan
.id/ dan Mengintepretasikan.idHasil

3.3.4

15

.id/

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

Hasil.uyang Diharapkan .....................................................
lib.u15
lib.u
i
i
g
g
i
i
://d
://d
p
BAB 4.
DAN PEMBAHASAN
16
http
http ....................................................
httHASIL

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

http

.id/

ac
nej.

.id/

j.ac
j.
j. Penelitian .........................................................
3.2.1 n
Alat
10
e
e
e
n
n
u
u
u
.
.
.
gilib 10
gilib
gilib Bahan Penelitian ......................................................
i
i
i
3.2.2
d
d
d
/
/
/
/
/
/
:
:
:

3.3

d/
ac.i

d/
ac.i

d/
ac.i

http

http

://

http

/
c.id
c.
c.
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e Penelitian......................................................
3.1.1
Waktu
.un9e
.une
.un
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
/dig
://
://di
:/....................................................
://di3.1.2 Tempat Penelitian
9
p
p
p
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h

nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

9

.id/

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

p
BAB 3.
...........................................................................
http
http
httMETODOLOGI
ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

://

http

9

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

http

gilib
i
d
/
/
:

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

http

3.4

gilib
i
d
/
/
:

/

.id
j.ac

une

.
gilib
i
d
/
/
:

http

Exploratory Data/ Analysis .................................................
/

4.1

17

.id
j.ac

.id
j.ac

://

http
.id/

j.ac
e
e
e
4.1.1 .un
Ringkasan
Statistik ..................................................
17
n
n
u
u
.
.
gilib 19
gilib
gilib Ploting Data Hujan//..................................................
i
i
i
d
d
d
/
/
4.1.2
/
/
:
:
:
http
http
http
Nilai Uji Statistik ...............................................................

22

/
/
DAFTAR
PUSTAKA ................................................................................
.id/
c.id
c.id

26

4.2

://

http

/
/
/
.id/ 5. PENUTUP.....................................................................................
c.id
c.id
c.id
cBAB
25
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
5.1/diKesimpulan
........................................................................
25
/
://di
://di
:/
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
ttp:/
t
t
t
t
h
h
h
h 5.2 Saran ...................................................................................
h
25
ac
nej.

.u
.u
.u
LAMPIRAN ...............................................................................................
gilib 29
gilib
gilib

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

gilib
i
d
/
/
:

.id/

j.ac

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http
j.ac

://

http

.id/

gilib
i
d
/
/
:

http

http

gilib
i
d
/
/
:

http

ix

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

://

http

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

.u

http
.id/

.id/

.id/

ac
nej.

://

:/
http

:/
http

.id/

ac
nej.

http

/di

/di

/di

:/
http

http

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

a
nej.

a
nej.

.id/

j.ac

.id/

j.ac

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http

http

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

://

http

10

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

/
/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
DAFTAR TABEL
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h
Halaman

d/
ac.i

d/
ac.i

d/
ac.i

.id/

j.ac
j.
j.yang Digunakan Dalam Penelitian
j. 3.1 Daftar Stasiun Hujan
....................
10
e
e
e
e
n
n
n
n
u
u
u
u
.
.
.
ilib. Hujan Harian (HH)
gilib 17
gilib
gStatistik
gilib
i
i
i
i
4.1
Ringkasan
...............................................
d
d
d
d
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
http
http
http
http
4.2 Ringkasan Statistik Hujan Bulanan (HB) ............................................

://

http

18

/
/
/
.id/ Ringkasan Statistik Hujan
18 j.ac.id
c.id
c.idTahunan (HTn) ..........................................
c4.3
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.u22ne
.une
.une Test .....................................................................
.une 4.4 Hasil Mann-Kendall
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
://
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h Rank-Sum Test ............................................................................
h
4.5 Hasil
23
4.6
.id/
.id/.................................................................
.id/ Hasil Median Crossing Test

http

C.2/ Perhitungan Rank-Sum Test /Stasiun Hujan Gubeng ............................
/

une

http

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

gilib
i
d
/
/
:

.id/

j.ac

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http
j.ac

://

http

.id/

gilib
i
d
/
/
:

http

http

.u

http

x

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

http

.id/

.u

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.u

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

://

http

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

://

http

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

.id/

gilib
i
d
/
/
:

://

http

j.ac
e
e
e
C.3 Perhitungan Median
Crossing
Test
Stasiun
Hujan
Gubeng
................
37
n
n
n
u
u
u
.
.
.
gilib
gilib
gilib
i
i
i
d
d
d
/
/
/
/
/
/
:
:
:
http
http
http

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

36

.id
j.ac

.id
j.ac

.id
j.ac

.
gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

B.1 Data Hujan Tahunan
lib.u33
lib.u
lib.u ............................................................................
i
i
i
g
g
g
i
i
i
://d
://d Hujan Gubeng .....................
://d Mann-Kendall Test tStasiun
C.1 Perhitungan
35
http
h tp
http

.u

gilib
i
d
/
/
:

24

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

.id/

j.ac

.id/

j.ac

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http

http

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

://

http

11

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

/
/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
DAFTAR GAMBAR
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h
Halaman

d/
ac.i

d/
ac.i

d/
ac.i

.id/

j.
j.
j. 2.1 Efek Rumah Kacan................................................................................
3ej.ac
e
e
e
n
n
n
u
u
u
u
.
.
ib.
ilib. .....................................
gilib 9
gData
gilHujan
gilib
i
i
i
i
3.1
Peta
Stasiun
Lokasi
Pengambilan
d
d
d
d
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
http
http
http
http
4.1 Diagram Alir Pengolahan Data ............................................................

://

http

11

/
/
/
.id/ Plot Hujan Harian Stasiun
20 j.ac.id
c.id
c.idHujan Porong.............................................
c4.2
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.u21ne
.une
.uneStasiun Hujan Porongil..........................................
.une 4.3 Plot Hujan Bulanan
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
g
://
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
http
h
h Porong .........................................
h Hujan Tahunan Stasiun Hujan
h
4.4 Plot
21
A.1
.id/
.id/ Cakarayam .............................................
.id/ Plot Hujan Tahunan Stasiun

.id/

ac
nej.

A.2 Plot Hujan Tahunan
lib.u29
lib.u
lib.u Stasiun Pandan ...................................................
i
i
i
g
g
g
i
i
i
://d
://d
://d
A.3 Plot
30
http
http ..................................................
httpHujan Tahunan Stasiun Bakalan

.u

gilib
i
d
/
/
:

29

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

http

A.4/ Plot Hujan Tahunan Stasiun/ Gubeng ..................................................
/

une

.
gilib
i
d
/
/
:

http

30

.id
j.ac

.id
j.ac

.id
j.ac

://

http
.id/

j.ac
e
e
e
A.5 Plot Hujan Tahunan
Stasiun
Jambegede
.............................................
31
n
n
n
u
u
u
.
.
ilib.
gilib 31
gilib ......................................
gTahunan
i
i
i
d
d
d
/
/
/
A.6 PlottpHujan
Stasiun
Sumber
Kalong
/
/
/
:
:
:
http
http
ht
A.7 Plot Hujan Tahunan Stasiun Pinangpait ..............................................

://

http

32

/
/
/
.id/ Plot Hujan Tahunan Stasiun
c.id
c.id
c.id Dam Glendengan ...................................
cA.8
32
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
://
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h
h
ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

gilib
i
d
/
/
:

.id/

j.ac

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http
.id/

ac
nej.

.u

.u

j.ac

://

http

.id/

gilib
i
d
/
/
:

http

http

.u

http

xi

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

://

http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

j.ac

.id/

j.ac

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http

http

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

://

http

12

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

/
/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une DAFTAR LAMPIRAN
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h
Halaman

d/
ac.i

d/
ac.i

d/
ac.i

.id/

j.ac
j.
j.
j. A. GRAFIK HUJANnTAHUNAN
.....................................................................
30
e
e
e
e
n
n
n
u
u
u
u
.
.
.
.
gilib 34
gilib
gilib TAHUNAN YANG//DIGUNAKAN
gilib
i
i
i
i
B.
DATA
HUJAN
..................................
d
d
d
d
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
http
http
http
http

://

http

C. CONTOH PERHITUNGAN ........................................................................ 36

/
/
.id/
.id/PERHITUNGAN GAP
STASIUN HUJAN
c.id
c.id
cFILLING
cD.
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.u39ne
.une
.une TAHUN 2001 ............................................................
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
SUMBER
KALONG
i
i
i
i
g
g
g
g
://
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h
h
ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

gilib
i
d
/
/
:

.id/

j.ac

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http
.id/

ac
nej.

.u

.u

j.ac

://

http

.id/

gilib
i
d
/
/
:

http

http

.u

http

xii

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

://

http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

j.ac

.id/

j.ac