KECAP DARI HIDROLISAT PROTEIN IKAN KUNIRAN (Upeneus sp.) PADA VARIASI WAKTU HIDROLISIS DENGAN PAPAIN DAN FERMENTASI DALAM LARUTAN GARAM
p:
t
t
h
ht t
p:
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
ht t
p:
p
ht t
p
ht t
//
i
dig
lib
:/ /
//
ilib
dig
ilib
dig
i
dig
.u n
p
ht t
.u n
:/ /
lib
.u n
p:
:/ /
ilib
dig
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
lib
i gi
d
//
:/ /
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
.u n
p
ht t
.u n
:/ /
lib
.u n
p:
ht t
:/ /
ilib
dig
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
p
ht t
p
ht t
.u n
.u n
:/ /
lib
.u n
:/ /
p:
ilib
dig
//
i
dig
lib
lib
i gi
d
//
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
i
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
.u n
ht t
.u n
p:
lib
.u n
:/ /
:/ /
p:
lib
lib
i gi
d
//
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
//
i
dig
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
lib
i gi
d
//
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
lib
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
d
c.i
a
.
ej
p:
t
t
h
n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
lib
i gi
d
//
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
!!"
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
lib
i gi
d
//
:/ /
.u n
p:
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
lib
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
lib
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
:/ /
p:
t
t
h
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
lib
.i d
ac
.
j
e
Jember
d Tim Digilib Universitas
d
d
c.i
c.i
c.i
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
ne
ne
u
u
u
.
.
.
lib
lib
lib
i gi
i gi
i gi
d
d
d
/
/
/
p :/
p :/
p :/
t
t
t
t
t
t
h
h
h
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
.u n
.i d
ac
.
j
e
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
ne
c
j .a
c
j .a
p:
t
t
h
ht t
p:
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
ht t
p:
p
ht t
p
ht t
//
i
dig
lib
:/ /
//
ilib
dig
ilib
dig
i
dig
.u n
p
ht t
.u n
:/ /
lib
.u n
p:
lib
i gi
d
//
:/ /
e
.u n
:/ /
ilib
dig
ilib
dig
d
c.i
j .a
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
.u n
p
ht t
.u n
:/ /
lib
.u n
p:
ht t
lib
i gi
d
//
:/ /
e
.u n
:/ /
ilib
dig
ilib
dig
p:
t
t
h
//
i
dig
p
ht t
.u n
.u n
:/ /
:/ /
lib
p:
//
i
dig
lib
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
ii
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
.u n
ht t
.u n
p:
lib
.u n
:/ /
:/ /
p:
lib
lib
i gi
d
//
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
//
i
dig
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
lib
i gi
d
//
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
lib
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
:/ /
p:
t
t
h
n
ilib
dig
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
lib
i gi
d
//
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
!!"
d
c.i
j .a
.i d
ac
.
j
e
.u n
p:
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
n
lib
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
n
lib
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
:/ /
p:
t
t
h
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
lib
.i d
ac
.
j
e
Jember
d Tim Digilib Universitas
d
d
c.i
c.i
c.i
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
ne
ne
u
u
u
.
.
.
lib
lib
lib
i gi
i gi
i gi
d
d
d
/
/
/
p :/
p :/
p :/
t
t
t
t
t
t
h
h
h
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
.u n
.i d
ac
.
j
e
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
ne
c
j .a
c
j .a
p:
t
t
h
ht t
p:
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
p
ht t
:
p:
ht t
p
ht t
//
i
dig
lib
//
//
ilib
dig
ilib
dig
i
dig
.u n
/
p :/
t
♥
t
h
.u n
♥/ /
lib
.u n
:
//
:/ /
.i d
ac
.
j
e
//
p:
Misrikha
ht t
.u n
.u n
ilib
dig
ilib
dig
i
dig
lib
.u n
.u n
ht t
lib
p
ht t
p
ht t
ilib
dig
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
.i d
ac
.
j
e
:/ /
//
ilib
dig
ht t
.u n
.u n
.i d
ac
.
j
e
i
dig
lib
.i d
ac
.
j
e
.u n
i
dig
lib
.u n
.u n
p
ht t
p
ht t
.u n
.u n
:/ /
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
iii
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
//
i
dig
lib
p:
lib
lib
i gi
d
//
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
//
i
dig
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
:/ /
p:
t
t
h
ht t
.u n
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
:/ /
ilib
dig
lib
i gi
d
//
.i d
ac
.
j
e
ilib
Imroatul
dig
d
c.i
a
.
ej
p:
p
ht t
.u n
lib
d
c.i
a
.
ej
ht t
.i d
ac
.
j
e
//
p
ht t
ilib
dig
.u n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
Abdul
Rokhim
ht t
:/ /
:/ /
p:
lib
i gi
d
//
.i d
ac
.
j
e
ilib
Munawaroh
dig
:/ /
p:
t
t
h
Siti Rodhiyahp :/ / Satu`in
d
c.i
a
.
ej
♥
.u n
.u n
p:
t
t
h
n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
Khusnah
.i d
ac
.
j
e
//
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
//d
.u n
♥
p
ht t
.u n
lib
♥i gi l i b
d
c.i
a
.
ej
p:
ht t
.u n
i
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
:/ /
p:
t
t
h
ilib
dig
♥
lib
.i d
ac
.
j
e
Jember
d Tim Digilib Universitas
d
d
c.i
c.i
c.i
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
ne
ne
u
u
u
.
.
.
lib
lib
lib
i gi
i gi
i gi
d
d
d
/
/
/
p :/
p :/
p :/
t
t
t
t
t
t
h
h
h
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
.u n
.i d
ac
.
j
e
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
ne
c
j .a
c
j .a
p:
t
t
h
ht t
p:
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
.u n
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
.u n
ht t
.i d
ac
.
j
e
lib
MOTTO
i gi
d
:/ /
p
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
p
ht t
p
ht t
p
ht t
:
//
i
dig
lib
:/ /
//
ilib
dig
ilib
dig
i
dig
.u n
p
ht t
.u n
ej
:/ /
lib
e
.u n
n
lib
i gi
d
//
:/ /
:/ /
ilib
dig
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
.u n
p
ht t
.u n
//
i
dig
lib
ej
:/ /
.u n
ht
ht t
:/ /
p
ht t
.u n
ej
.i d
.ac
:/ /
ilib
dig
:/ /
ilib
dig
.u n
.u n
//
i
dig
lib
p:
lib
i gi
d
//
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
:/ /
ilib
dig
.u n
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
$!
p
ht t
.u n
:/ /
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
iv
n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
:/ /
:/ /
lib
p:
lib
lib
i gi
d
//
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
//
i
dig
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
lib
i gi
d
//
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
lib
d
c.i
a
.
ej
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht t
p:
p
ht t
.u n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
ht t
!
!
.u n
lib
i gi
d
//
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
p:
t
t
h
%
p:
t
t
h
n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
.i d
ac
.
j
e
.u n
p:
p:
t
t
h
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
lib
lib
i gi
d
$/ /
t p:
p
ht t
.u n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
#
.u n
ilib
dig
.i d
.ac
p:
t
t
h
"
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
:
lib
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
//
i
dig
d
c.i
j .a
p
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
.ac
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
:/ /
p:
t
t
h
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
lib
.i d
ac
.
j
e
Jember
d Tim Digilib Universitas
d
d
c.i
c.i
c.i
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
ne
ne
u
u
u
.
.
.
lib
lib
lib
i gi
i gi
i gi
d
d
d
/
/
/
p :/
p :/
p :/
t
t
t
t
t
t
h
h
h
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
.u n
.i d
ac
.
j
e
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
ne
c
j .a
c
j .a
p:
t
t
h
ht t
p:
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
p:
ht t
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
! "
h
:/
ttp
p:
t
t
h
p
ht t
p
ht t
p
ht t
:
/
//
:/ /
//
.u
h
i
dig
lib
ilib
dig
ilib
dig
i
dig
e
.u n
:/
ttp
lib
e
.u n
/
ilib
dig
ht t
%
//
!
id
" j .ac$$. "$
e
.u n
!
d
c.i
j .a
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
:/ /
p:
t
t
h
ilib
dig
ne
#
i
dig
# ne
.u
h
.u n
#
p
ht t
.u n
i l i#b
dig
e
.u n
:/ /
p:
t
t
h
%
ilib
dig
//
&&
i
dig
lib
e
.u n
lib
ht t
.u n
h
:/
ttp
/d
d
c.i
j .a
p
ht t
//
i
d i!g
lib
.u n
!
p
ht t
:/ /
ilib
dig
p
h t t!
.u n
% 3
p
ht t
!
ib
#d i gi l
:/ /
//
i
dig
lib
:/ /
i l i#b
dig
!
.u n
.i d
ac
.
j
e
#
e
.u n
d
c.i
j .a
p
ht t
:/ /
n
.i d
ac
.
j
e
ilib
dig
.u n
//
lib
ht t
p:
.u n
lib
lib
i gi
d
//
:/ /
p
ht t
:/ /
ilib
dig
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
% &
0
i
dig
p:
t
t
h
p
ht t
#
&
p:
t
t
h
v
&
:/ /
ilib
dig
d
c.i
a
.
ej
#
%
% 3
.u n
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e!
%
d
c.i
a
.
ej
lib
i gi
d
//
.i d
ac
.
j
e
lib
i g!i &&&
"
lib
d
c.i
a
.
ej
! "!
())*
p:
p
ht t
.u n
p:
t
t
h
d
c.i
j .a
.i d
ac
.
j
e
e
.u n
! "
p:
t
t
h
n
i
dig
.i d
ac
.
j
e
"&&
:/ /
ilib
dig
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
d
.i d
c.i
ac
.
-+ *. ) e/
j .a * 000
j
n
ne
u
u
.
.
lib
lib
i gi
i gi
! "
d
d
/
/
p :/
p :/
t
t
1 ht t
!
h
$ *%
.u n
//
%
%
d
c.i
j .a
.i d
ac
.
j
e
.u n
%
lib
i gi
d
//
.u n
$
.i d2
c00$
a
.
ej
:/ / #
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
n
%
#
p:
t
t
h
#
/
'
p:
t
t
h
/
p :/
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
p:
p
ht t
b
! i gi l i%
d
lib
d
c.i
#
# e#j .a
.u n
b
i
l
i
dig
d
c.i
a
.
ej
:/
ttp
d
c.i
j .a
+,
d
c.i
j .a
!#
.u n
lib
.i d
ac
.
j
e
Universitas
Jember
d Tim Digilib
d
d
c.i
c.i
c.i
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
ne
ne
u
u
u
.
.
.
lib
lib
lib
i gi
i gi
i gi
d
d
d
/
/
/
p :/
p :/
p :/
t
t
t
t
t
t
h
h
h
d
c.i
j .a
//
i
dig
.u n
.i d
ac
.
j
e
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
ne
c
j .a
c
j .a
p:
t
t
h
p
ht t
//
:/ /
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
ilib
dig
.u n
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
:/ /
.u n
.i d
ac
.
j
e
ilib
dig
.u n
//
i
dig
lib
.u n
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
.u n
#
//
:
!t t p
&$$$
#
ilib
dig
$$
h
.i d
ac
.
j
e
.i d
ac
.
j
e
4
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
p
ht t
p
ht t
p
ht t
:
//
i
dig
lib
:/ /
//
ilib
dig
ilib
dig
i
dig
.u
p
ht t
.u n
:/ /
.i d
ac
.
j
e
lib
e
.u n
.u
.u n
i
dig
lib !
#
!
:/ /
ne
ilib
dig
'
://
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
//
#
p
ht t
:/ /
.u n
.u
!
!
p
ht t
:/ /
ilib
dig
.u n
! 0 #
p
ht t
:/ /
$%
'*
ilib
dig
.u n
! "
.u n
//
i
dig
l i b!
ilib
d
c.i %
a
.
ej
ht t
.u n
ig
/#/ d
:/ /
ilib
dig
:/ /
ilib
dig
e
.u n
e
.u n
//
i
dig
lib
.i d
ac
.
j
e
"
9!
ht t
p:
lib
i gi
d
//
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
:/ /
ilib
dig
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
d
ej
,
un
ib.
l
i
"d i g! /
/
:
p
lib
i gi
d
//
.i d
ac
.
j
e
d 777 : ;< ;= #
.i #
.i d
ac
ac
.
.
j
j
e
e
.!
.u n
.u n
b
b
i
i
l
l
i gi
i gi
d
d
/
/
p :/
p :/
ht t
ht t
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
3
.i d
ac
.
j
e
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
p:
t
t
h
%
p:
p:
p
ht t
.u n
lib
d
c.i
a
.
ej
.i
% ,))+
.ac
d
c.i
j .a
ht t
ilib
dig %
.u n
22
"$5
"
.u n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
ht t
ej
4 .u n e
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
:/ /
p:
t
t
h
.i d
.j ac
p:
t
t
h
n
))*
ne
p:
t
t
h
%
d
i
dig
')
d
c.i
j .a
d
c.i
j .a
lib
ilib
dig
.i 874 $
.67 .-28
ac
# lib
/
p :/
t
t
h! "
.u n
ilib
dig
,))+
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
.i d
ac
.
j
e
.u
:/ /
#
%
ilib
dig
%
p
ht t
!
ne
8+7 .)
u
lib
i gi +
+
d
:/ /
p:
t
t
h
n
//
.u n
.i d
.j ac
p
ht t
"
.i d
ac
.
j
e
! & '(
d
c.i
j .a
p
ht t
.u n
.u
p
ht t
ne
ilib
dig
ne
!
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
:/ /
p:
t
t
h
ilib
dig
ne
d
c.i
j .a
!
p
ht t
"
5
!
Jember
d
.i d Tim Digilib Universitas
.i d
c
c
c.i
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
ne
n e!
-+.u*.
000 ! "
u
u
.
.
lib
lib
lib
i gi
i gi
i gi
d
d
d
/
/
# p :/!/
p :/
p :/
t
t
t
t
h
h
ht t
d
c.i
j .a
2
//
i
dig
.u n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
vi
n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
p
ht t
:/ /
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
e
.u n
ne
c
j .a
c
j .a
p:
t
t
h
ht t
p:
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht
.u n
PERNYATAAN
b
i
l
i
dig
/
/
t p:
Saya yang bertanda tangan
dibawah ini:
Jember
d
.i d Tim Digilib Universitas
.i d
c
c
c.i
a
a
a
.
.
.
j
j : MOHAMMAD ROFUL
j
Nama
ne
ne
ne
u
u
u
.
.
.
ib
lib
lib
gi l
i gi
i gi
i
d
d
d
NIM : 011710101059
/
/
/
p :/
p :/
p :/
t
t
t
t
t
t
h
h
h
ht t
p:
p
ht t
lib
i gi
d
//
:/ /
.u n
.i d
ac
.
j
e
ilib
dig
.u n
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
ht t
p:
p
ht t
p
ht t
//
ilib
g
i
d
lib
i gi
d
//
:/ /
:/ /
p:
t
t
h
ilib
dig
//
ilib
dig
ilib
dig
i
dig
lib
.u n
p:
lib
i gi
d
//
d
c.i
a
.
ej
Menyatakan dengan sesungguhnya bahwa karya tulis ilmiah yang berjudul:
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
:/ /
d
.i d
.i d
“Kecap Dari Hidrolisat
sp.) Pada Variasi aWaktu
c.i
ac Protein Ikan Kuniran j .(Upeneus
ac
.
.
j
j
e
ne
ne
Hidrolisis Dengan
.u n benarb .u Papain Dan Fermentasi
b .u Dalam Larutan Garam” badalah
ili
dig
ili
dig
ili
dig
benar/ / hasil karya sendiri, kecuali
/ / jika disebutkan sumbernya
/ / dan belum pernah
/
p:
p:
p:
p :/
t
t
t
t
t
t
t
t
hdiajukan pada instansi manapun,
h
h
serta bukan karya jiplakan.
Saya bertanggung h
e
.u n
d
c.i
j .a
dijunjung tinggi.n ej
:/ /
.u n
p:
p
ht t
.u
lib
i gi
d
//
:/ /
:/ /
p:
t
t
h
n
:/ /
ilib
dig
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
.i d
ac
.
j
e
ib
d
d
c.i
j .a
p
ht t
.u n
u
e
.u n
c
j .a
ib
e
.u n
ilib
dig
c
j .a
l
l
l
Demikian
pernyataan ini saya
i gi
i gi buat dengan sebenarnya,
i gi tanpa adanya
d
c.i
a
.
ej
ne
.ac
d
:/ /
d
p
p
dan paksaan dari t tpihak
manapun serta bersedia
mendapat sanksi t t p
ttp
htekanan
h
ht t
h
akademik jika ternyata di kemudian hari pernyataan ini tidak benar.
ht t
.u n
ilib
dig
e
.u n
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
p:
ne
.u n
:/ /
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
ilib
dig
d
c.i
j .a
p
ht t
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
Jember,
30 Januari 2006
p:
ht t
//
i
dig
lib
.u n
d
c.i
a
.
ej
ilib
dig
.u n
ht t
p:
lib
i gi
d
//
d
c.i
a
.
ej
/
/
p :/
p :/
t
t
t
t
h MOHAMMAD ROFUL h
.u
ne
d
c.i
j .a
:/ /
p:
t
t
h
n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
vii
.i d
ac
.
j
e
ilib
dig
c
j .a
ac
.u
ac
.u
j.
ne
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
NIM. 011710101059
p
ht t
.u n
lib
.i d
ac
.
j
e
Yang menyatakan,
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u
lib
i gi
d
//
.u n
.i d
ac
.
j
e
:/ /
i
dig
c
j .a
j.
ne
jawab atas keabsahan .dan
sikap ilmiah yang harus
d
i d kebenaran isinya sesuai.idengan
.i d
ib.
.i d
ac
.
j
e
lib
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
//
i
dig
e
.u n
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
:/ /
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
e
.u n
ne
c
j .a
c
j .a
p:
t
t
h
ht t
p:
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht
.u n
PENGESAHAN
b
i
l
i
dig
/
/
t p:
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
ht t
Universitas Jember
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
ht t
p:
p
ht t
p
ht t
//
i
dig
lib
:/ /
//
ilib
dig
ilib
dig
i
dig
.u n
p
ht t
e
.u n
:/ /
lib
.u n
.u n
lib
d
c.i
a
.
ej
lib
i gi
d
//
p
ht t
e
.u n
:/ /
un
ib.
l
i
d i g Penguji:
Tim
Ketua
d
c.i
j .a
i
dig
lib
.u n
p
ht t
:/ /
ilib
dig
p:
t
t
h
//
i
dig
:/ /
.u n
.i d
ac
.
j
e
ht t
p:
lib
i gi
d
//
.u n
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
ht t
h
p:
lib
i gi
d
//
.u n
.u n
:/ /
dig
p
ht t
:/ /
M.SIE
Ir. Achmad Marsuki Mun′im,
.i d
c
a
NIP. 130 531 j986
.
p:
t
t
h
//
i
dig
lib
e
.u n
p:
t
t
h
viii
n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
:/ /
lib
.u n
:/ /
ht t
p:
p
ht t
//
i
dig
lib
lib
i gi
d
//
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
d
c.i
a
.
j
Ir. Siti Hartanti,
n e M.S.
u
.
NIP. 130
l i b350 763
i gi
d
:/ /
ttp
ilib
dig
lib
i gi
d
//
.i d
ac
.
j
e
Anggota II
ne
p
ht t
p
ht t
.i d
d
c.i
j .a
.i d
ac
.
j
e
.u n
p:
p:
t
t
h
c
Mengesahkan
j .a
p
ht t
n
i
dig
.i d
ac
.
j
e
b .u
Dekan Fakultasi l iTeknologi
Pertanian
e
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
d
d
c.i
c.i
a
a
.
.
j
j
Ir. Wiwik Siti Windrati,
M.P.
ne
ne
u
u
.
.
NIP. 130 787
l i b 732
lib
i gi
i gi
d
d
/
/
p :/
p :/
t
t
t
t
h
h
d
c.i
j .a
.i d
ac
.
j
e
.i d
ac
.
j
e
Ir. Achmad
:/ / Subagio, M.Agr., Ph.D.t p :/ /
p
t
h t NIP. 131 975 306
ht
.i d
ac
.
j
e
e
.u n
.u n
p : Anggota I
p
ht t
n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
ilib
dig
d
c.i
j .a
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
:/ /
p:
t
t
h
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
lib
.i d
ac
.
j
e
Skripsi ini diterima oleh Fakultas
Teknologi Pertanian Universitas Jember pada:
Jember
d
d
.i d Tim Digilib Universitas
.i d
c
c
c.i
c.i
a
a
a
a
.
.
.
.
hari
: Senin
j
j
j
j
ne
ne
ne
ne
u
u
u
u
.
.
.
.
tanggal gi l i b : 30 Januari 2006
lib
lib
lib
i gi
i
i gi
i gi
d
d
d
d
/
/
/
/
tempat
: Fakultas Teknologi
p :/
p :/
p :/ Pertanian
p :/
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
ne
c
j .a
c
j .a
p:
t
t
h
ht t
p:
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
.u n
RINGKASAN
b
i
l
i
dig
/
/
:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
.i d
ac
.
j
e
:
:
:
ttp
ttp
ttp
ttp
hKecap
h
h
h
dari Hidrolisat Protein Ikan Kuniran (Upeneus sp.) Pada Variasi
lib
i gi
d
//
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
Digilib
Universitas
Jember
Waktu
Hidrolisis
dengan
Papain
dan Fermentasi
d Tim
d
d dalam Larutan Garam,
d
c.i
c.i
c.i
c.i
c
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j 011710101059, 2006, 43ejhlm.
j
j .a
e
e
e
e
Mohammad
Roful,
un
un
un
un
un
ib.
ib.
ib.
ib.
ib.
l
l
l
l
l
i
i
i
i
i
ig
ig
ig
ig
ig
/d
/d
/d
/d
/d
/
/
/
/
/
:
:
:
:
:
p
p Ikan merupakan salaht tsatu
p sumber daya alam lauttyang
p cukup melimpah di t t p
ht t
ht t
h
ht
h
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
p
ht t
ht
//
:/ /
i
dig
lib
ilib
dig
.u
Indonesia. Karena kandungan proteinnya, keberadaanya sangat membantu untuk
.i d
ilib
dig
.i d
.i d
c
c
c
pemenuhan gizi ebagi
j .a tubuh manusia. Tidak
j .asemua jenis ikan diminati
j .a oleh
e
e
.u n
.u n
.u n
masyarakat,
i l i bterutama jenis ikan inferior,
i l i b sehingga hal ini akani l i bmenimbulkan
dig
dig
dig
/ nilai ekonomis ikan tersebut.
/
/
/
turunnya
Untuk meningkatkan
p :/
p :/
p :/ nilai ekonomis ikan t t p :/
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
tersebut perlu dilakukan diversifikasi produk olahan. Ikan Kuniran (Upeneus sp.),
.u n
.u n
.i d
ac
.
j
e
.u
ili
ili
ili
ilib
g
g
g
g
i
i
i
i
d untuk mendapatkan kecap
d ikan Kuniran dengan rasa
d dan aroma yang
d
ini adalah
:/ /
:/ /
:/ /
:/ /
p
p
p
p
t
t
t
t
t dan kandungan protein
hbaik
h t yang cukup, yaitu denganh t mengetahui waktu yang h t
.i d
ac
.
j
e
.
ac
.
ac
.
ac
j.
j.
j.
Penelitian
Pengendalian Mutu
n e ini dilakukan di Laboratorium
ne
n e Jurusan
b .u
b .u
b .u
i
li
li
Teknologi
Pertanian Universitas
gi l
i gi Hasil Pertanian Fakultasd iTeknologi
i gi Jember pada
d
d
:/ /
:/ /
:/ /
Bulan
t t p Agustus sampai November
t t p 2005. Bahan percobaan
t t pyang digunakan adalah
ne
.i d
.j ac
h
h
.i d
.i d
p:
t
t
h
//
ilib
g
i
d
e
.u n
d
c.i
j .a
dig
dig
ht t
ht t
n
p
ht t
:/ /
ilib
dig
dilakukan oleh 20 cpanelis,
menggunakan rancangan
acak kelompok. Untuk
.i d
.i d
.i d
a
ac
ac
.
.
.
j
j
j
e
e
e
menguji tingkat
un
.u nperbedaan dari 12 kombinasi
.u n yang ada, dilakukan uji .Duncan.
.u
.u
lib
lib
lib
lib
i
i
i
i
g
g
g
g
i
i hasil analisis data dan pembahasan
i
i
Kesimpulan
yang didapat /dari
adalah
//d
/ d
//d
//d
:
:
:
:
p
p
p
p
tt
interaksi antara perlakuan
hidrolisis dan fermentasi.
Semakin lama h t t
hterjadi
ht t
ht t
hidrolisis dan fermentasi,
kadar protein terlarut dsemakin turun, kadar protein
d
.i d
c
c.i
c.i
a
a
a
.
.
.
j
j
j
terlarut terbanyak
60
n e pada hidrolisis 45 menit
n ekemudian 30 menit selanjutnya
ne
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
p:
lib
i gi
d
//
e
.u n
.i d
organoleptik, parameter yang dianalisis yaitu rasa, aroma dan kesukaan dan
:/ /
ht t
c
c
hidrolisis (30, 45,j .dan
ac 60 menit) dan fermentasi
j .a (0, 4, 8 dan 12 hari).eAnalisis
j .a
e
e
.u n yaitu kadar protein iterlarut
.u n metode lowry, derajat
.u n
yang dilakukan
ilib
il b
i l i b hidrolisis
dig
.u n
e
.u n
ac
c
j .a
c
j .a
daging ikan Kuniran segar. Proses yang dilakukan dalam pembuatan kecap adalah
/
/
/
metode
p :/ tnbs dan berat jenis
p :/ kecap, dengan tiga kali
p :/ ulangan. Pada uji
.i d
ac
.
j
e
.u
j.
ne
tepat dalam proses hidrolisis
dengan papain dan fermentasi
dalam larutan garam.
id
id
id
ht t
ilib
dig
ilib
dig
d
.i d
.i d
salah satu contoh ajenis
hidrolisis enzimatik
c.i ikan inferior, dengan.acteknik
ac dan
.
.
j
j
j
ne
n e kecap ikan. Tujuan dari
ne
fermentasi dalam
b .u larutan garam akan dihasilkan
b .u
b .u penelitian
h
//
t p:
p
ht t
ilib
dig
ne
d
c.i
j .a
//
ilib
g
i
d
.u
p:
t
t
h
n
.i d
ac
.
j
e
//
ilib
g
i
d
.u
p:
t
t
h
ix
n
.i d
ac
.
j
e
//
ilib
g
i
d
.u
p:
t
t
h
n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
j.
ne
ac
j.
ne
ac
e
.u n
ne
c
j .a
c
j .a
p:
t
t
h
ht t
p:
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
.u n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
e
.u n
.i d
ac
.
j
e
n akan semakin kecil seiring
n penambahan waktu hidrolisis
n
ne
u
u
u
u
.
.
.
.
menit
dan
dan
lib
lib
lib
lib
i gi
i gi
i gi
i gi
d
d
d
d
fermentasi.
Derajat hidrolisis semakin
naik, derajat hidrolisis
/
/
/ terbesar diperoleh
/
p :/
p :/
p :/
p :/
t
t
t
t
t
t
t
t
hpada hidrolisis 60 menit kemudian
h
h dan cenderung semakin h
30 menit dan 45 menit,
c
j .a
c
j .a
Digilib
Jember
besar
seiring Universitas
penambahan
fermentasi. Sedangkan
untuk analisis berat jenis
d Tim
d waktu
d
d
c.i
c.i
c.i
c.i
c
a
a
a
a
.
.
.
.
j
jnilai dari setiap perlakuanedan
j secara umum terjadi penurunan
j
j .a
e
e
e
e
terjadi
perbedaan
un
un
un
un
un
ib.
ib.
ib.
ib.
ib.
l
l
l
l
l
i
i
i
i
i
g organoleptik
seiringd i gbertambahnya waktu hidrolisis
dan fermentasi. d iUji
ig
ig
ig
/d
/
/d
/
/d
/
/
/
/
/
:
:
:
:
:
p
p
bahwa waktuh t thidrolisis
30 menit dan hfermentasi
12 hari dalam h t t p
ttp
ttp
ht t
hmenunjukkan
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
ht t
p:
p
ht t
p
ht t
//
i
dig
lib
lib
i gi
d
//
:/ /
:/ /
p:
t
t
h
ilib
dig
//
ilib
dig
ilib
dig
i
dig
lib
.u
ne
d
c.i
j .a
larutan garam dihasilkan kecap ikan dengan sifat-sifat yang baik, dengan kadar
.i d
p
ht t
.u n
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
lib
i gi
d
//
d
c.i
a
.
ej
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
p
ht t
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
.i d
ac
.
j
e
.i d
:/ /
dig
p
ht t
:/ /
dig
p
ht t
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
p:
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
:/ /
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
lib
i gi
d
//
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
p:
:/ /
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
x
n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
lib
i gi
d
//
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
.i d
ac
.
j
e
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
Teknologi Hasil
un
.u nPertanian, Fakultas Teknologi
.u n Pertanian, Universitas
.Jember.
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i gi
i gi
i gi
/d
/d
/d
/
/
/
:
:
:
p
p
p
ht t
ht t
ht t
p
ht t
.u n
:/ /
dig
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
.i d
c
c
c
protein terlarut 1,58
j .a mg/ml, derajat hidrolisis
j .a35,48 %, berat jenis kecap
j .a1,186
e
e
e
.u n
.u n
.u n
gr/ml, dengan
i l i b rasa dan aroma yang paling
i l i b disukai.
ilib
//
i
dig
lib
.u n
p:
t
t
h
p:
:/ /
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
lib
i gi
d
//
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
lib
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u
j.
ne
e
.u n
e
.u n
ac
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
ne
c
j .a
c
j .a
p:
t
t
h
ht t
p:
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
.i d
ac
.
j
e
ht t
p:
lib
i gi
d
//
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
.u n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
//
i
dig
lib
.i d
ac
.
j
e
.u n
KATA PENGANTAR
b
i
l
i
dig
/
/
:
ttp
t p:
lib
i gi
d
//
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
.u n
//
i
dig
lib
.i d
ac
.
j
e
h penulis panjatkan ke hadirat
h t Allah SWT atas segala h t
Syukur Alhamdulillah
t p:
lib
i gi
d
//
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
Digilib
Universitas
Jember
rahmat
dan karunia-Nya,
penulis dapat menyelesaikan
karya tulis ilmiah
d Tim
d sehingga
d
d
c.i
c.i
c.i
c.i
c
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j Ikan Kuniran (Upeneus sp
j .) Pada
j .a
e
e
e
e
e
“Kecap
dari
Hidrolisat
Protein
yang
berjudul
un
un
un
un
un
ib.
ib.
ib.
ib.
ib.
l
l
l
l
l
i
i
i
i
i
Variasid i gWaktu Hidrolisis dengan
ig
i gPapain dan Fermentasid i gDalam Larutan
ig
/d
/
/d
/
/d
/
/
/
/
/
:
:
:
:
:
p
p
p
t p disusun untuk memenuhi
Karya tulis ilmiahh tini
ttp
ht t
hGaram”.
h t t salah satu syarat dalam h t t
p
ht t
:/ /
p
ht t
p
ht t
.u
menyelesaikan pendidikan strata satu (S1) pada Jurusan Teknologi Hasil
.i d
un
un
//
:/ /
:/ /
:/ /
p:
t
t
h
//
i
dig
lib
ilib
dig
ilib
dig
.u n
.u
.i d
ac
.
j
e
.i d
ac
.
j
e
ne
ht t
.i d
.j ac
ilib
g
i
d
.u n
.u
d
c.i
j .a
n
:/ /
3. Ir. Wiwik Siti Windrati,
M.P., selaku Dosen.i dPembimbing Anggota I yang
.i d
.i d
ac
ac
ac
.
.
.
j
j
j
telah membimbing
pelaksanaan penelitian
ne
n e dan penulisan skripsi ini; n e
u
u
u
ib.
ib.
ib.
l
l
l
lib
i
i
i
4. Ir. dSiti
Pembimbing Anggota
g
i g Hartanti, M.S., selakud iDosen
i g II yang telah
i gi
d
d
/
/
/
:/ /
pmemberikan
p :/ selesainya penulisan skripsi
p :/ ini;
p :/
t
t
t
t
pengarahan
demi
t
t
t
t
h
h
h
h
e
.u n
c
j .a
5. Ir. Giyarto, M.Sc., selaku Dosen Pembimbing Akademik yang telah
.i d
.i d
c
c
memberikan pengarahan
dan bimbingan akademik
selama kuliah;
j .a
j .a
u
ne
u
selama penelitian;
ne
un
d
c.i
a
.
ej
ht t
ht t
p
ht t
:/ /
ilib
dig
.u
d
d
id
7. Ibu, Bapak danc.iKeluarga
Kakakku yangc.selama
ini telah memberikan
c.i
j.
ne
a
j.
ne
a
j.
ne
dorongan .dan
skripsi ini;
u doanya demi terselesaikannya
.u
a
.u
.u
lib
lib
lib
lib
i
i
i
i
g
g
g
g
i
i
i
i
8. Rekan
/ / d kerjaku Yunias, Bayu,
/ / d Adi, Faiz, Didik, Vivin,
/ / d Dian yang telah
//d
:
:
:
:
p
p
p
p
h t t membantu selama penelitian;
ht t
ht t
ht t
j.
ne
ac
j.
ne
ac
9. teman-teman seangkatan
dan seperjuangan “THP
id
i d 2001” dan semua pihak yang
id
.
ac
.
ac
j.
j.
j.
tidak dapat disebutkan
satu per satu, terima
ne
n e kasih untuk kalian semua.
ne
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u
ac
ac
ej .
ej .
ej .
ej .
n
n
n
n
u
Pertanianb .Universitas
Jember;
.u
.u
.u
li
lib
lib
lib
i
i
i
i
g
g
g
g
i
i
i
di
selaku Dosen Pembimbing
Utama yang
2. Ir.
/ / dAchmad Subagio, M.Agr,
/ /Ph.D.,
//d
//d
:
:
:
:
p
p
p
p
t t pikiran dalam pelaksanaan
h t t telah meluangkan waktuhdan
h t t penelitian ini;
ht t
.
.
.
6. Para teknisi
i l i b laboratorium mbaki gSari,
i l i b mbak Ketut, mbak Wiem,
i l i b pak Mistar,
g
g
i
i
d
/d
/d
pengarahan
:/ / Tasor dan mas Dian, serta
pmas
p :/ mas Nafi' yang telah memberikan
p :/
.i d
ac
.
j
e
ne
ht t
ilib
dig
j.
ne
.i d Mun′im, M.SIE., selaku
.i d Dekan Fakultas Teknologi
.i d
1. Ir. Achmad Marzuki
ac
ac
ac
ht t
ilib
dig
un
.i d
ac
.
j
e
.
.
b . dari bantuan berbagai
Penyusunan
skripsi ini tidak i l ilepas
lib
l i b pihak, oleh
i
i
g
g
g
i
i
i
/d
/d
/d
karena
ucapan terima kasih
p :/ itu penulis ingin menyampaikan
p :/
p :/ yang tiada terhingga
ht t
.u n
.i d
ac
ac
Pertanian, Fakultas
Jember.
ej . Tekonologi Pertanian, Universitas
ej .
kepada:
p:
t
t
h
p
ht t
ilib
dig
ne
d
c.i
j .a
//
ilib
g
i
d
.u
p:
t
t
h
n
.i d
ac
.
j
e
//
ilib
g
i
d
.u
p:
t
t
h
xi
n
.i d
ac
.
j
e
//
ilib
g
i
d
.
ac
.u
p:
t
t
h
n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
e
.u n
ne
c
j .a
c
j .a
p:
t
t
h
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
.i d
ac
.
j
e
Digilib
Universitas
Jember
dapat
bermanfaat.
d Tim
d
d
c.i
c.i
c.i
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
ne
ne
u
u
u
.
.
.
lib
lib
lib
i gi
i gi
i gi
d
d
d
/
/
/
p :/
p :/
p :/
t
t
t
t
t
t
h
h
h
d
c.i
a
.
ej
ht t
p:
lib
i gi
d
//
.u n
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
ht t
p:
p
ht t
p
ht t
//
lib
:/ /
//
ilib
dig
ilib
dig
i
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
:/ /
lib
.u n
p:
:/ /
ilib
dig
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
lib
i gi
d
//
:/ /
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
.u n
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
:/ /
lib
.u n
p:
:/ /
ilib
dig
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
lib
i gi
d
//
:/ /
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
.u n
p
ht t
lib
.u n
:/ /
.u n
p:
lib
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
xii
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
.u n
p
ht t
lib
.u n
:/ /
p:
lib
i gi
d
//
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
lib
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
:/ /
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
:/ /
p:
t
t
h
n
//
i
dig
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
Penulis
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
:/ /
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
lib
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
lib
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
:/ /
p:
t
t
h
i
dig
.u n
lib
nmenyadari sepenuhnya segala
n keterbatasan yang ada
n pada diri
ne
u
u
u
u
.
.
.
.
Dengan
lib
lib
lib
lib
i gi
i gi
i gi
i gi
d
d
d
d
penulis,
segala kritik dan saran
/ maka penulis juga menerima
/
/ dari semua pihak
/
p :/
p :/
p :/
p :/
t
t
t
t
t
t
t
t
hdemi kesempurnaan skripsih ini. Akhirnya penulis berharap,
h
semoga tulisan ini h
Jember, Januari 2006
ilib
dig
//
i
dig
e
.u n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
ne
c
j .a
c
j .a
p:
t
t
h
ht t
p:
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht t
p
.u n ISI
DAFTAR
b
i
l
i
dig
/
/
:
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
Halaman
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
ht t
ht
h
p:
//
i
dig
lib
lib
i gi
d
//
//
t p:
:/
ttp
p:
t
t
h
ilib
dig
/
//
ilib
dig
ilib
dig
i
dig
lib
.u
ne
.u n
.u n
.u
.i d
ac
.
j
e
.i d
ac
.
j
e
ne
.i d
.j ac
HALAMAN PENGESAHAN ..............................................................
DAFTAR ISI ........................................................................................
xiii
d
.i d
DAFTAR TABELa................................................................................
c.i
ac
.i d
xv
ac
.
j
e
ej .
DAFTAR GAMBAR............................................................................
.u n
.u n
.u n xvi
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i gi
i gi
i gi
DAFTAR
xvii
/ d LAMPIRAN ........................................................................
/d
/d
/
/
/
:
:
:
p
p
p
t
t
t
ht
ht
ht
.u n
e
.u n
d
c.i
j .a
1 id
.
.
.
ac
ac
.
.
.ac
j
j
j
e
e
e
1.1 Latar
Belakang
................................................................
1
.u n
.u n
.u n
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i Rumusan Masalah ...........................................................
i
i
4
1.2
dig
dig
dig
/
/
/
/
/
/
p:
p :............................................................
p:
1.3 Tujuan Penelitian
4
ht t
ht t
ht t
1.4 Manfaat Penelitian ..........................................................
ne
.i d
.j ac
ne
.i d
.j ac
n
p
ht t
:/ /
ilib
dig
n
.u
.u
.u
BAB 2. TINJAUAN
PUSTAKA .........................................................
ilib
ilib
ilib
d
d
2.3 Hidrolisat
c.i Protein ............................................................
c.i
a
ej .
a
ej .
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
//
ilib
dig
i
dig
lib
ht t
p:
lib
i gi
d
//
d
c.i
a
.
ej
6
6
7
p
ht t
:/ /
ib
lib
lib
gi l Kecap................................................................................
i2.5
i gi
i gi
d
d
d
/
/
/
p :/
p :/
p :/
t
t
t
t
t
t
2.5.1 Peranan Larutan
Garam Dalam Fermentasi
Kecap.....
h
h
h
16
2.5.2 Proses
d Fermentasi Dalam Larutand Garam..................
17
13
d
c.i
c.i
c.i
a
a
a
.
.
.
j
j
j
2.6 Proses
e Pembuatan Kecap ................................................
e
e 19
un
un
un
.
.
.
b
b
b
li
li
li
i gi
i gi
i gi
d
d
d
/
/
/
p :/
p :/
p :/
t
t
t
t
t
t
h
h
h
n
n
.i d
ac
.
j
e
n
ilib
dig
9 c.i d
a
j
e.
2.4 Enzim
.u n Papain...................................................................
.u n
.u n 12
.i d
ac
.
j
e
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
5
xiii
.i d
ac
.
j
e
p:
BAB 1. PENDAHULUAN...................................................................
id
id
ig
ig
ig
/ d 2.1 Ikan Kuniran (Upeneus
/ d sp.) ............................................
/d
/
/
/
:
:
:
p
ttp
ttp
ht t
h
h
2.2 Protein Ikan .....................................................................
.i d
ac
.
j
e
ht t
lib
i gi
d
//
e
.u n
c
j .a
vii
.i d
.i d
.i d
ac PEMBIMBING.................................................
ac
ac
.
.
.
HALAMAN DOSEN
viii
j
j
j
e
e
e
un
un
un
.
.
.
b
b
b
i
i
i
RINGKASAN.......................................................................................
ix
l
l
l
i gi
i gi
i gi
d
d
d
/
/
/
KATA
xi
p :/ PENGANTAR..........................................................................
p :/
p :/
ht t
ht t
ht t
ej .
lib
.i d
ac
.
j
e
Digilib Universitas
Jember
HALAMAN
JUDUL.............................................................................
i .i d
d Tim
d
d
c.i
ci
c.i
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
jii.a
e
e
e
e
HALAMAN
PERSEMBAHAN
...........................................................
un
un
un
un
ib.
ib.
ib.
ib.
l
l
l
l
i
i
i
i
HALAMAN
v
ig
i g MOTTO ..........................................................................
ig
ig
/d
/d
/d
/d
/
/
/
/
:
:
:
:
p
p
p
PERNYATAAN
vi
ttp
ht t
hHALAMAN
h t t ..............................................................
ht t
d
c.i
j .a
//
i
dig
e
.u n
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
//
ilib
dig
i
dig
lib
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
ne
c
j .a
c
j .a
p:
t
t
h
ht t
p:
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
.u n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
:/ /
.u n PENELITIAN ......................................................
.u n
.u n 20
BAB 3. METODE
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
gi
d i3.1
dig
dig
/
/
/
Bahan
dan
Alat
Penelitian...............................................
20
/
/
/
p:
p:
p:
t
t
t
t
t
t
h
h
h
3.1.1 Bahan Penelitian
.......................................................
20
p:
p
ht t
p
ht t
.u
3.3.2 Rancangan Percobaan ...............................................
//
i
dig
lib
lib
i gi
d
//
:/ /
ilib
dig
.u n
.u n
.u
.i d
ac
.
j
e
.i d
ac
.
j
e
ne
.i d
.j ac
.i d
.i d
3.5.3 Berat
ac Jenis ................................................................
ac
ej .
ej .
:/ /
p:
t
t
h
//
i
dig
lib
.u n
4.4.1 Parameter Rasa .........................................................
d
d
5.1 Kesimpulan
c.i ......................................................................
c.i
a
ej .
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
//
ilib
dig
i
dig
lib
a
ej .
ht t
p:
lib
i gi
d
//
38
p
ht t
:/ /
ilib
dig
LAMPIRAN
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
ilib
dig
p:
t
t
h
n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
xiv
n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
40
p
ht t
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
ilib
dig
38c.i d
a
j
e.
5.2 Saran
.u n ................................................................................
.u n
.u n 37
p:
t
t
h
n
:/ /
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
33
d
d
.i d
c.i
c.i
4.4.2 jParameter
Aroma ......................................................
35
ac
a
a
.
.
.
j
j
ne
ne
ne
u
u
u
.
.
.
36
l i b4.4.3 Parameter Keseluruhan
l i b .............................................
lib
i gi
i gi
i gi
d
d
d
/
/
/
p :/
p :/
p :/
t
t
t
t
t
t
h
h
h
/
/
/
p :/
p :/
p :/
t
t
t
t
t
t
hDAFTAR PUSTAKA...........................................................................
h
h
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
ilib
dig
.i d
26
ac
.
j
e
28 i d
.
.
.
ac
ac
.
.
.ac
j
j
j
e
e
e
4.2 Derajat
Hidrolisis
............................................................
31
.u n
.u n
.u n
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i Berat Jenis .......................................................................
i
i
4.3
32
dig
dig
dig
/
/
/
/
/
/
p:
p:
p:
4.4 Uji Organoleptik..............................................................
33
ht t
ht t
ht t
ilib
dig
e
.u n
p:
4.1 Kadar Protein
Terlarut ...................................................
id
id
.i d
ac
.
j
e
d
c.i
j .a
25
3.5.4
.u n Uji Organoleptik .......................................................
.u n
.u n 27
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i gi
i gi
i gi
/d
/d
/d
/
/
/
:
:
:
p
p
t t p 4. HASIL DAN PEMBAHASAN...............................................
hBAB
ht t
ht t
29
BAB 5. KESIMPULAN DAN SARAN ...............................................
ilib
dig
ht t
lib
i gi
d
//
e
.u n
c
j .a
24
.i d
.i d
.i d
ac Pengamatan ...................................................
ac
ac
.
.
.
3.4 Parameter
25
j
j
j
e
e
e
un
un
un
.
.
.
b
b
b
i
i
i
3.5l Prosedur Analisis.............................................................
25
l
l
i gi
i gi
i gi
d
d
d
/
/
/
3.5.1 Kadar Protein
25
p :/
p :/Terlarut...............................................
p :/
ht t
ht t
ht t
3.5.2 Derajat Hidrolisis......................................................
p:
t
t
h
ht t
ilib
dig
ne
lib
.i d
ac
.
j
e
Universitas
Jember
Alat.i dPenelitian
..........................................................
20 .i d
d Tim Digilib 3.1.2
d
c.i
c
c.i
a
a
a
.
.
.
.ac
j
j dan Waktu Penelitiane........................................
j
j20
e
e
e
3.2
Tempat
un
un
un
un
ib.
ib.
ib.
ib.
l
l
l
l
i
i
i
i
g Metode Penelitian ............................................................
21
ig
i3.3
ig
ig
/d
/d
/d
/d
/
/
/
/
:
:
:
:
p
p
p
p
3.3.1 Pelaksanaan
21
ht t
ht t
h t t Penelitian ..............................................
ht t
d
c.i
j .a
//
i
dig
e
.u n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
ne
c
j .a
c
j .a
p:
t
t
h
ht t
p:
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
h
n
.uTABEL
DAFTAR
b
i
l
i
dig
/
/
:
ttp
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
.i d
ac
.
j
e
t
Halaman h
t p:
lib
i gi
d
//
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
Digilib Universitas
Jember
d Tim
d
d Ikan.....................
d
2.1
Komposisi Beberapa
Asam Amino Dari aProtein
c.i
c.i
c.i
c.i 7
c
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
j .a
e
e
e
e
e
un
un
un
un
un
ib.
ib.
i b . Papaya………………………
ib.
ib.
2.2
Enzim-enzim
yang ada pada Getah
12
l
l
l
l
l
i
i
i
i
i
ig
ig
ig
ig
ig
/d
/d
/d
/d
/d
/
/
/
/
/
:
:
:
:
:
p
p
p
14 h t t p
t t p Komposisi Kecap Ikan……………………………………………
ht t
h2.3
ht t
ht t
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
ht t
p:
p
ht t
p
ht t
//
i
dig
lib
:/ /
//
ilib
dig
ilib
dig
i
dig
.u
Standart Kualitas
.i d Kecap sesuai Standart Industri
.i d Indonesia (SII)...
2.4
ne
lib
c
j .a
ne
c
j .a
ne
uIkan Kuniran
Analisis
.u Sidik Ragam Rasa Kecap
.u
ib.
l i bBerbagai Lama Hidrolisis
ldan
lib
i
i
i
Pada
Fermentasi..
……...................
g
g
g
di
di
di
4.5
d
.i15
c
a
j.
/
/
/
p :/
p :/
p :/
t
t
t
t
t
t
h4.6
h Aroma Kecap Ikan Kuniran
h
Analisis Sidik Ragam
e
.u n
j
.i d
.ac
Pada Berbagai Lama Hidrolisis dan Fermentasi…………………..
.i d
.ac
4.7
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
:/ /
p:
t
t
h
ilib
dig
ne
d
c.i
j .a
.u n
p:
lib
i gi
d
//
:/ /
:/ /
ilib
dig
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
dig
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
j
j
ej Ragam Kesukaan Kecap
AnalisisnSidik
n e Ikan Kuniran
ne
u
u
u
.
.
.
Pada
i b Fermentasi ..…………………
i l i bBerbagai Lama Hidrolisisi ldan
ilib
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
//
.i d
ac
.
j
e
//
.i d
.ac
i
dig
lib
.u n
p:
:/ /
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
lib
i gi
d
//
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
//
dig
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
p:
.u n
:/ /
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
xv
n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
lib
i gi
d
//
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
p
ht t
:/ /
lib
.u n
36
p:
lib
i gi
d
//
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
lib
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
.u
ac
35
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
.ac
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
//
dig
33
j.
ne
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
ne
c
j .a
c
j .a
p:
t
t
h
ht t
p:
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
h
.u n
DAFTARi bGAMBAR
l
i
dig
/
/
:
ttp
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
t
Halaman h
Ikan Kuniran (Upeneus sp.) .................................................................21
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
p
ht t
p
ht t
p
ht t
//
:/ /
:/ /
:/ /
p:
t
t
h
//
ilib
dig
ilib
g
i
d
ilib
dig
ilib
dig
ilib
dig
i
dig
lib
.u n
.i d
.i d
ili
dig
.u n
.u n
.u
.i d
ac
.
j
e
ne
.i d
.j ac
.u n
ili
dig
ili
dig
.u
.u
.u
lib
lib
lib
i
i
i
g
g
g
i
i
i
4.7 / / dHistogram
Berat Jenis Pada
/ / dBerbagai Lama Hidrolisis
//d
:
:
:
p
p
p
Dan Fermentasi ....................................................................................31
ht t
ht t
ht t
.u n
u
u
u
ib.
ib.
ib.
l
l
l
i
i
i
ig
ig
ig
4.9 / dHistogram
Tingkat Kesukaan
/ d Panelis
/d
/
/
/
:
:
:
p Terhadap Aroma Kecap
pIkan…………………………………………34
p
ht t
ht t
ht t
:/ /
:/ /
ilib
dig
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
:/ /
ilib
dig
p:
t
t
h
ht t
p:
//
i
dig
lib
lib
i gi
d
//
Histogram Tingkat
i d Kesukaan Panelis
.
.i d
.i d
c
Terhadap Keseluruhan
Kecap Ikan…………………………………...36
.j a
.j ac
.j ac
4.10
.i d
ac
.
j
e
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
Histogram Tingkat
.i d Kesukaan Panelis
.i d
.i d
ac
ac
ac
.
.
.
j
j
j
Terhadap
n eRasa Kecap Ikan…………………………………………...33
ne
ne
4.8
p
ht t
:/ /
.i d Hidrolisis Pada Berbagai
.i d
.i d
Histogram Derajat
ac
ac Lama Hidrolisis
ac
.
.
.
j
j
j
Dan Fermentasi………………………………………………………
ne
ne
n e 30
4.6
p
ht t
p
ht t
ilib
dig
//
i
dig
lib
.u
ne
p
ht t
.u n
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
:/ /
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u
ne
p
ht t
.u n
:/ /
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
xvi
n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
.i d
ac
.
j
e
e
.u n
//
i
dig
lib
.u
ne
p
ht t
.u n
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
:/ /
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
.i d
/
/
/
4.5
p :/ Histogram Kadar Protein
p :/Terlarut Pada Berbagai Lama
p :/ Hidrolisis
t
t
t
t
t
t
h
h
h
Dan Fermentasi ....................................................................................28
.i d
ac
.
j
e
t p:
lib
i gi
d
//
c
c
c
Diagram Alir
Protein
j .a Pembuatan Kecap Dari eHidrolisat
j .a
j .a
e
e
n
n
IkanbKuniran
........................................................................................22
.u n
b .u
b .u
3.4
lib
.i d
ac
.
j
e
Digilib Universitas
Jember
d Tim
d
d
d
2.1
Spesies IkanaKuniran
(Upeneus sp.) ....................................................6
c.i
c.i
c.i
c.i
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
ne
ne
ne
ne
u
u
u
u
.
.
.
.
2.2
Hidrolisis
Ikatan Peptida Oleh iEnzim
Protease ...................................8
lib
lib
lib
lib
i gi
i gi
ig
i gi
d
d
d
d
/
/
/
:/ /
p :/
p :/ Diagram Alir Preparasi
pHidrolisat
p :/
t
t
t
t
3.3
Protein
t
t
t
t
h
h
h
h
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
e
.u n
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
ne
c
j .a
c
j .a
p:
t
t
h
ht t
p:
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
ht t
p:
p
ht t
p
ht t
//
.u n
.u n
DAFTAR iLAMPIRAN
b
b
i
l
l
i
i
dig
dig
/
/
/
/
p:
p:
ht t
ht t
Halaman
ht t
i
dig
lib
.u
e
.u n
j
.i d
.ac
un
un
un
ib.
ib.
ib.
l
l
l
i
i
i
D.
Data
Derajat Hidrolisis d i g
i g Pengamatan dan Perhitungan
ig
/ dMetode TNBS ..................................................................................
/d
/
/
/
:
:
46
p
p
p :/
t
t
t
t
t
t
h
h
h
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
:/ /
//
ilib
dig
ilib
dig
i
dig
lib
.u n
.u
.i d
ac
.
j
e
ne
.u n
.i d
.j ac
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
e
.u n
j
e
.u n
j
e
.u n
Data
i l i bUji Organoleptik Parameter
i l i bRasa
ilib
g
g
g
i
i
i
d
sp.) ........................................
48
/ / dPada Kecap Ikan Kuniran/ (/Upeneus
//d
p:
t
t
h
p:
t
t
h
Data Uji Organoleptik Parameter Aroma
Pada Kecap Ikan
49 i d
d Kuniran (Upeneus sp.) ........................................
d
c.i
c.i
c.
a
a
a
ej .
ej .
ej .
n
n
n
H.
Data Uji
Organoleptik
Parameter
Kesukaan
u
u
u
.
.
.
i l i bKecap Ikan Kuniran (Upeneus
i l i b sp.) ........................................
ilib
Pada
50
g
g
g
i
i
i
d
d
d
/
/
/
/
/
/
p:
p:
p:
Data Uji Duncan Interaksi
hI.t t
h t t Perlakuan Hidrolisis (A)
ht t
p:
t
t
h
ht t
d
d
d
c.i
c.i
c.i
a
a
a
.
.
.
j
J.
Data UjinDuncan
Interaksi Perlakuann Hidrolisis
(A)
ej
ej
ne
u
u
u
.
.
.
dengan
Aroma .............................
52
l i b Fermentasi (B) pada Paramater
lib
lib
i gi
i gi
i gi
d
d
d
/
/
/
p :/ Data Uji Duncan Interaksi
p :/ Perlakuan Hidrolisis (A)
p :/
K.
t
t
t
t
t
t
h
h
h
dengan Fermentasi (B) pada Paramater Kesukaan ......................... 53
id
id
c.
c.
c.
Foto Produk
j .aKecap ikan Kuniran (Upeneus
j .a sp.)
j .a
e
e
e
yang telah
.u n dihasilkan........................................................................
.u n
.u n 54
L.
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
:/ /
ilib
dig
p:
//
i
dig
lib
lib
i gi
d
//
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
dengan Fermentasi (B) pada Paramater Rasa ................................ 51
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
:/ /
j
ilib
dig
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
ilib
dig
p:
t
t
h
n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
xvii
n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
p
ht t
:/ /
p
ht t
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
ilib
dig
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
id
/
/
M. :/ / Foto Panelis Saat Uji Organoleptik
p
p :/
p :/
t
t
t
t
t
t
pada Kecap ikan Kuniran
(Upeneus sp.).........................................
55
h
h
h
.u n
p
ht t
ilib
dig
Data Pengamatan dan Perhitungan Berat Jenis
.i d
.i d
Kecap Ikan ......................................................................................
47ac.i d
.ac
.ac
.
E.
F.
p:
lib
i gi
d
t
t
h
ht t
p:
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
ht t
p:
p
ht t
p
ht t
//
i
dig
lib
:/ /
//
ilib
dig
ilib
dig
i
dig
.u n
p
ht t
.u n
:/ /
lib
.u n
p:
:/ /
ilib
dig
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
lib
i gi
d
//
:/ /
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
.u n
p
ht t
.u n
:/ /
lib
.u n
p:
ht t
:/ /
ilib
dig
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
p
ht t
p
ht t
.u n
.u n
:/ /
lib
.u n
:/ /
p:
ilib
dig
//
i
dig
lib
lib
i gi
d
//
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
i
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
.u n
ht t
.u n
p:
lib
.u n
:/ /
:/ /
p:
lib
lib
i gi
d
//
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
//
i
dig
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
lib
i gi
d
//
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
lib
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
d
c.i
a
.
ej
p:
t
t
h
n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
lib
i gi
d
//
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
!!"
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
lib
i gi
d
//
:/ /
.u n
p:
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
lib
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
lib
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
:/ /
p:
t
t
h
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
lib
.i d
ac
.
j
e
Jember
d Tim Digilib Universitas
d
d
c.i
c.i
c.i
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
ne
ne
u
u
u
.
.
.
lib
lib
lib
i gi
i gi
i gi
d
d
d
/
/
/
p :/
p :/
p :/
t
t
t
t
t
t
h
h
h
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
.u n
.i d
ac
.
j
e
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
ne
c
j .a
c
j .a
p:
t
t
h
ht t
p:
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
ht t
p:
p
ht t
p
ht t
//
i
dig
lib
:/ /
//
ilib
dig
ilib
dig
i
dig
.u n
p
ht t
.u n
:/ /
lib
.u n
p:
lib
i gi
d
//
:/ /
e
.u n
:/ /
ilib
dig
ilib
dig
d
c.i
j .a
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
.u n
p
ht t
.u n
:/ /
lib
.u n
p:
ht t
lib
i gi
d
//
:/ /
e
.u n
:/ /
ilib
dig
ilib
dig
p:
t
t
h
//
i
dig
p
ht t
.u n
.u n
:/ /
:/ /
lib
p:
//
i
dig
lib
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
ii
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
.u n
ht t
.u n
p:
lib
.u n
:/ /
:/ /
p:
lib
lib
i gi
d
//
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
//
i
dig
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
lib
i gi
d
//
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
lib
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
:/ /
p:
t
t
h
n
ilib
dig
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
lib
i gi
d
//
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
!!"
d
c.i
j .a
.i d
ac
.
j
e
.u n
p:
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
n
lib
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
n
lib
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
:/ /
p:
t
t
h
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
lib
.i d
ac
.
j
e
Jember
d Tim Digilib Universitas
d
d
c.i
c.i
c.i
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
ne
ne
u
u
u
.
.
.
lib
lib
lib
i gi
i gi
i gi
d
d
d
/
/
/
p :/
p :/
p :/
t
t
t
t
t
t
h
h
h
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
.u n
.i d
ac
.
j
e
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
ne
c
j .a
c
j .a
p:
t
t
h
ht t
p:
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
p
ht t
:
p:
ht t
p
ht t
//
i
dig
lib
//
//
ilib
dig
ilib
dig
i
dig
.u n
/
p :/
t
♥
t
h
.u n
♥/ /
lib
.u n
:
//
:/ /
.i d
ac
.
j
e
//
p:
Misrikha
ht t
.u n
.u n
ilib
dig
ilib
dig
i
dig
lib
.u n
.u n
ht t
lib
p
ht t
p
ht t
ilib
dig
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
.i d
ac
.
j
e
:/ /
//
ilib
dig
ht t
.u n
.u n
.i d
ac
.
j
e
i
dig
lib
.i d
ac
.
j
e
.u n
i
dig
lib
.u n
.u n
p
ht t
p
ht t
.u n
.u n
:/ /
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
iii
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
//
i
dig
lib
p:
lib
lib
i gi
d
//
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
//
i
dig
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
:/ /
p:
t
t
h
ht t
.u n
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
:/ /
ilib
dig
lib
i gi
d
//
.i d
ac
.
j
e
ilib
Imroatul
dig
d
c.i
a
.
ej
p:
p
ht t
.u n
lib
d
c.i
a
.
ej
ht t
.i d
ac
.
j
e
//
p
ht t
ilib
dig
.u n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
Abdul
Rokhim
ht t
:/ /
:/ /
p:
lib
i gi
d
//
.i d
ac
.
j
e
ilib
Munawaroh
dig
:/ /
p:
t
t
h
Siti Rodhiyahp :/ / Satu`in
d
c.i
a
.
ej
♥
.u n
.u n
p:
t
t
h
n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
Khusnah
.i d
ac
.
j
e
//
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
//d
.u n
♥
p
ht t
.u n
lib
♥i gi l i b
d
c.i
a
.
ej
p:
ht t
.u n
i
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
:/ /
p:
t
t
h
ilib
dig
♥
lib
.i d
ac
.
j
e
Jember
d Tim Digilib Universitas
d
d
c.i
c.i
c.i
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
ne
ne
u
u
u
.
.
.
lib
lib
lib
i gi
i gi
i gi
d
d
d
/
/
/
p :/
p :/
p :/
t
t
t
t
t
t
h
h
h
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
.u n
.i d
ac
.
j
e
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
ne
c
j .a
c
j .a
p:
t
t
h
ht t
p:
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
.u n
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
.u n
ht t
.i d
ac
.
j
e
lib
MOTTO
i gi
d
:/ /
p
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
p
ht t
p
ht t
p
ht t
:
//
i
dig
lib
:/ /
//
ilib
dig
ilib
dig
i
dig
.u n
p
ht t
.u n
ej
:/ /
lib
e
.u n
n
lib
i gi
d
//
:/ /
:/ /
ilib
dig
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
.u n
p
ht t
.u n
//
i
dig
lib
ej
:/ /
.u n
ht
ht t
:/ /
p
ht t
.u n
ej
.i d
.ac
:/ /
ilib
dig
:/ /
ilib
dig
.u n
.u n
//
i
dig
lib
p:
lib
i gi
d
//
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
:/ /
ilib
dig
.u n
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
$!
p
ht t
.u n
:/ /
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
iv
n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
:/ /
:/ /
lib
p:
lib
lib
i gi
d
//
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
//
i
dig
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
lib
i gi
d
//
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
lib
d
c.i
a
.
ej
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht t
p:
p
ht t
.u n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
ht t
!
!
.u n
lib
i gi
d
//
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
p:
t
t
h
%
p:
t
t
h
n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
.i d
ac
.
j
e
.u n
p:
p:
t
t
h
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
lib
lib
i gi
d
$/ /
t p:
p
ht t
.u n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
#
.u n
ilib
dig
.i d
.ac
p:
t
t
h
"
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
:
lib
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
//
i
dig
d
c.i
j .a
p
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
.ac
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
:/ /
p:
t
t
h
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
lib
.i d
ac
.
j
e
Jember
d Tim Digilib Universitas
d
d
c.i
c.i
c.i
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
ne
ne
u
u
u
.
.
.
lib
lib
lib
i gi
i gi
i gi
d
d
d
/
/
/
p :/
p :/
p :/
t
t
t
t
t
t
h
h
h
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
.u n
.i d
ac
.
j
e
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
ne
c
j .a
c
j .a
p:
t
t
h
ht t
p:
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
p:
ht t
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
! "
h
:/
ttp
p:
t
t
h
p
ht t
p
ht t
p
ht t
:
/
//
:/ /
//
.u
h
i
dig
lib
ilib
dig
ilib
dig
i
dig
e
.u n
:/
ttp
lib
e
.u n
/
ilib
dig
ht t
%
//
!
id
" j .ac$$. "$
e
.u n
!
d
c.i
j .a
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
:/ /
p:
t
t
h
ilib
dig
ne
#
i
dig
# ne
.u
h
.u n
#
p
ht t
.u n
i l i#b
dig
e
.u n
:/ /
p:
t
t
h
%
ilib
dig
//
&&
i
dig
lib
e
.u n
lib
ht t
.u n
h
:/
ttp
/d
d
c.i
j .a
p
ht t
//
i
d i!g
lib
.u n
!
p
ht t
:/ /
ilib
dig
p
h t t!
.u n
% 3
p
ht t
!
ib
#d i gi l
:/ /
//
i
dig
lib
:/ /
i l i#b
dig
!
.u n
.i d
ac
.
j
e
#
e
.u n
d
c.i
j .a
p
ht t
:/ /
n
.i d
ac
.
j
e
ilib
dig
.u n
//
lib
ht t
p:
.u n
lib
lib
i gi
d
//
:/ /
p
ht t
:/ /
ilib
dig
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
% &
0
i
dig
p:
t
t
h
p
ht t
#
&
p:
t
t
h
v
&
:/ /
ilib
dig
d
c.i
a
.
ej
#
%
% 3
.u n
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e!
%
d
c.i
a
.
ej
lib
i gi
d
//
.i d
ac
.
j
e
lib
i g!i &&&
"
lib
d
c.i
a
.
ej
! "!
())*
p:
p
ht t
.u n
p:
t
t
h
d
c.i
j .a
.i d
ac
.
j
e
e
.u n
! "
p:
t
t
h
n
i
dig
.i d
ac
.
j
e
"&&
:/ /
ilib
dig
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
d
.i d
c.i
ac
.
-+ *. ) e/
j .a * 000
j
n
ne
u
u
.
.
lib
lib
i gi
i gi
! "
d
d
/
/
p :/
p :/
t
t
1 ht t
!
h
$ *%
.u n
//
%
%
d
c.i
j .a
.i d
ac
.
j
e
.u n
%
lib
i gi
d
//
.u n
$
.i d2
c00$
a
.
ej
:/ / #
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
n
%
#
p:
t
t
h
#
/
'
p:
t
t
h
/
p :/
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
p:
p
ht t
b
! i gi l i%
d
lib
d
c.i
#
# e#j .a
.u n
b
i
l
i
dig
d
c.i
a
.
ej
:/
ttp
d
c.i
j .a
+,
d
c.i
j .a
!#
.u n
lib
.i d
ac
.
j
e
Universitas
Jember
d Tim Digilib
d
d
c.i
c.i
c.i
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
ne
ne
u
u
u
.
.
.
lib
lib
lib
i gi
i gi
i gi
d
d
d
/
/
/
p :/
p :/
p :/
t
t
t
t
t
t
h
h
h
d
c.i
j .a
//
i
dig
.u n
.i d
ac
.
j
e
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
ne
c
j .a
c
j .a
p:
t
t
h
p
ht t
//
:/ /
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
ilib
dig
.u n
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
:/ /
.u n
.i d
ac
.
j
e
ilib
dig
.u n
//
i
dig
lib
.u n
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
.u n
#
//
:
!t t p
&$$$
#
ilib
dig
$$
h
.i d
ac
.
j
e
.i d
ac
.
j
e
4
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
p
ht t
p
ht t
p
ht t
:
//
i
dig
lib
:/ /
//
ilib
dig
ilib
dig
i
dig
.u
p
ht t
.u n
:/ /
.i d
ac
.
j
e
lib
e
.u n
.u
.u n
i
dig
lib !
#
!
:/ /
ne
ilib
dig
'
://
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
//
#
p
ht t
:/ /
.u n
.u
!
!
p
ht t
:/ /
ilib
dig
.u n
! 0 #
p
ht t
:/ /
$%
'*
ilib
dig
.u n
! "
.u n
//
i
dig
l i b!
ilib
d
c.i %
a
.
ej
ht t
.u n
ig
/#/ d
:/ /
ilib
dig
:/ /
ilib
dig
e
.u n
e
.u n
//
i
dig
lib
.i d
ac
.
j
e
"
9!
ht t
p:
lib
i gi
d
//
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
:/ /
ilib
dig
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
d
ej
,
un
ib.
l
i
"d i g! /
/
:
p
lib
i gi
d
//
.i d
ac
.
j
e
d 777 : ;< ;= #
.i #
.i d
ac
ac
.
.
j
j
e
e
.!
.u n
.u n
b
b
i
i
l
l
i gi
i gi
d
d
/
/
p :/
p :/
ht t
ht t
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
3
.i d
ac
.
j
e
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
p:
t
t
h
%
p:
p:
p
ht t
.u n
lib
d
c.i
a
.
ej
.i
% ,))+
.ac
d
c.i
j .a
ht t
ilib
dig %
.u n
22
"$5
"
.u n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
ht t
ej
4 .u n e
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
:/ /
p:
t
t
h
.i d
.j ac
p:
t
t
h
n
))*
ne
p:
t
t
h
%
d
i
dig
')
d
c.i
j .a
d
c.i
j .a
lib
ilib
dig
.i 874 $
.67 .-28
ac
# lib
/
p :/
t
t
h! "
.u n
ilib
dig
,))+
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
.i d
ac
.
j
e
.u
:/ /
#
%
ilib
dig
%
p
ht t
!
ne
8+7 .)
u
lib
i gi +
+
d
:/ /
p:
t
t
h
n
//
.u n
.i d
.j ac
p
ht t
"
.i d
ac
.
j
e
! & '(
d
c.i
j .a
p
ht t
.u n
.u
p
ht t
ne
ilib
dig
ne
!
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
:/ /
p:
t
t
h
ilib
dig
ne
d
c.i
j .a
!
p
ht t
"
5
!
Jember
d
.i d Tim Digilib Universitas
.i d
c
c
c.i
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
ne
n e!
-+.u*.
000 ! "
u
u
.
.
lib
lib
lib
i gi
i gi
i gi
d
d
d
/
/
# p :/!/
p :/
p :/
t
t
t
t
h
h
ht t
d
c.i
j .a
2
//
i
dig
.u n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
vi
n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
p
ht t
:/ /
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
e
.u n
ne
c
j .a
c
j .a
p:
t
t
h
ht t
p:
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht
.u n
PERNYATAAN
b
i
l
i
dig
/
/
t p:
Saya yang bertanda tangan
dibawah ini:
Jember
d
.i d Tim Digilib Universitas
.i d
c
c
c.i
a
a
a
.
.
.
j
j : MOHAMMAD ROFUL
j
Nama
ne
ne
ne
u
u
u
.
.
.
ib
lib
lib
gi l
i gi
i gi
i
d
d
d
NIM : 011710101059
/
/
/
p :/
p :/
p :/
t
t
t
t
t
t
h
h
h
ht t
p:
p
ht t
lib
i gi
d
//
:/ /
.u n
.i d
ac
.
j
e
ilib
dig
.u n
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
ht t
p:
p
ht t
p
ht t
//
ilib
g
i
d
lib
i gi
d
//
:/ /
:/ /
p:
t
t
h
ilib
dig
//
ilib
dig
ilib
dig
i
dig
lib
.u n
p:
lib
i gi
d
//
d
c.i
a
.
ej
Menyatakan dengan sesungguhnya bahwa karya tulis ilmiah yang berjudul:
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
:/ /
d
.i d
.i d
“Kecap Dari Hidrolisat
sp.) Pada Variasi aWaktu
c.i
ac Protein Ikan Kuniran j .(Upeneus
ac
.
.
j
j
e
ne
ne
Hidrolisis Dengan
.u n benarb .u Papain Dan Fermentasi
b .u Dalam Larutan Garam” badalah
ili
dig
ili
dig
ili
dig
benar/ / hasil karya sendiri, kecuali
/ / jika disebutkan sumbernya
/ / dan belum pernah
/
p:
p:
p:
p :/
t
t
t
t
t
t
t
t
hdiajukan pada instansi manapun,
h
h
serta bukan karya jiplakan.
Saya bertanggung h
e
.u n
d
c.i
j .a
dijunjung tinggi.n ej
:/ /
.u n
p:
p
ht t
.u
lib
i gi
d
//
:/ /
:/ /
p:
t
t
h
n
:/ /
ilib
dig
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
.i d
ac
.
j
e
ib
d
d
c.i
j .a
p
ht t
.u n
u
e
.u n
c
j .a
ib
e
.u n
ilib
dig
c
j .a
l
l
l
Demikian
pernyataan ini saya
i gi
i gi buat dengan sebenarnya,
i gi tanpa adanya
d
c.i
a
.
ej
ne
.ac
d
:/ /
d
p
p
dan paksaan dari t tpihak
manapun serta bersedia
mendapat sanksi t t p
ttp
htekanan
h
ht t
h
akademik jika ternyata di kemudian hari pernyataan ini tidak benar.
ht t
.u n
ilib
dig
e
.u n
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
p:
ne
.u n
:/ /
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
ilib
dig
d
c.i
j .a
p
ht t
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
Jember,
30 Januari 2006
p:
ht t
//
i
dig
lib
.u n
d
c.i
a
.
ej
ilib
dig
.u n
ht t
p:
lib
i gi
d
//
d
c.i
a
.
ej
/
/
p :/
p :/
t
t
t
t
h MOHAMMAD ROFUL h
.u
ne
d
c.i
j .a
:/ /
p:
t
t
h
n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
vii
.i d
ac
.
j
e
ilib
dig
c
j .a
ac
.u
ac
.u
j.
ne
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
NIM. 011710101059
p
ht t
.u n
lib
.i d
ac
.
j
e
Yang menyatakan,
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u
lib
i gi
d
//
.u n
.i d
ac
.
j
e
:/ /
i
dig
c
j .a
j.
ne
jawab atas keabsahan .dan
sikap ilmiah yang harus
d
i d kebenaran isinya sesuai.idengan
.i d
ib.
.i d
ac
.
j
e
lib
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
//
i
dig
e
.u n
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
:/ /
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
e
.u n
ne
c
j .a
c
j .a
p:
t
t
h
ht t
p:
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht
.u n
PENGESAHAN
b
i
l
i
dig
/
/
t p:
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
ht t
Universitas Jember
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
ht t
p:
p
ht t
p
ht t
//
i
dig
lib
:/ /
//
ilib
dig
ilib
dig
i
dig
.u n
p
ht t
e
.u n
:/ /
lib
.u n
.u n
lib
d
c.i
a
.
ej
lib
i gi
d
//
p
ht t
e
.u n
:/ /
un
ib.
l
i
d i g Penguji:
Tim
Ketua
d
c.i
j .a
i
dig
lib
.u n
p
ht t
:/ /
ilib
dig
p:
t
t
h
//
i
dig
:/ /
.u n
.i d
ac
.
j
e
ht t
p:
lib
i gi
d
//
.u n
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
ht t
h
p:
lib
i gi
d
//
.u n
.u n
:/ /
dig
p
ht t
:/ /
M.SIE
Ir. Achmad Marsuki Mun′im,
.i d
c
a
NIP. 130 531 j986
.
p:
t
t
h
//
i
dig
lib
e
.u n
p:
t
t
h
viii
n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
:/ /
lib
.u n
:/ /
ht t
p:
p
ht t
//
i
dig
lib
lib
i gi
d
//
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
d
c.i
a
.
j
Ir. Siti Hartanti,
n e M.S.
u
.
NIP. 130
l i b350 763
i gi
d
:/ /
ttp
ilib
dig
lib
i gi
d
//
.i d
ac
.
j
e
Anggota II
ne
p
ht t
p
ht t
.i d
d
c.i
j .a
.i d
ac
.
j
e
.u n
p:
p:
t
t
h
c
Mengesahkan
j .a
p
ht t
n
i
dig
.i d
ac
.
j
e
b .u
Dekan Fakultasi l iTeknologi
Pertanian
e
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
d
d
c.i
c.i
a
a
.
.
j
j
Ir. Wiwik Siti Windrati,
M.P.
ne
ne
u
u
.
.
NIP. 130 787
l i b 732
lib
i gi
i gi
d
d
/
/
p :/
p :/
t
t
t
t
h
h
d
c.i
j .a
.i d
ac
.
j
e
.i d
ac
.
j
e
Ir. Achmad
:/ / Subagio, M.Agr., Ph.D.t p :/ /
p
t
h t NIP. 131 975 306
ht
.i d
ac
.
j
e
e
.u n
.u n
p : Anggota I
p
ht t
n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
ilib
dig
d
c.i
j .a
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
:/ /
p:
t
t
h
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
lib
.i d
ac
.
j
e
Skripsi ini diterima oleh Fakultas
Teknologi Pertanian Universitas Jember pada:
Jember
d
d
.i d Tim Digilib Universitas
.i d
c
c
c.i
c.i
a
a
a
a
.
.
.
.
hari
: Senin
j
j
j
j
ne
ne
ne
ne
u
u
u
u
.
.
.
.
tanggal gi l i b : 30 Januari 2006
lib
lib
lib
i gi
i
i gi
i gi
d
d
d
d
/
/
/
/
tempat
: Fakultas Teknologi
p :/
p :/
p :/ Pertanian
p :/
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
ne
c
j .a
c
j .a
p:
t
t
h
ht t
p:
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
.u n
RINGKASAN
b
i
l
i
dig
/
/
:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
.i d
ac
.
j
e
:
:
:
ttp
ttp
ttp
ttp
hKecap
h
h
h
dari Hidrolisat Protein Ikan Kuniran (Upeneus sp.) Pada Variasi
lib
i gi
d
//
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
Digilib
Universitas
Jember
Waktu
Hidrolisis
dengan
Papain
dan Fermentasi
d Tim
d
d dalam Larutan Garam,
d
c.i
c.i
c.i
c.i
c
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j 011710101059, 2006, 43ejhlm.
j
j .a
e
e
e
e
Mohammad
Roful,
un
un
un
un
un
ib.
ib.
ib.
ib.
ib.
l
l
l
l
l
i
i
i
i
i
ig
ig
ig
ig
ig
/d
/d
/d
/d
/d
/
/
/
/
/
:
:
:
:
:
p
p Ikan merupakan salaht tsatu
p sumber daya alam lauttyang
p cukup melimpah di t t p
ht t
ht t
h
ht
h
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
p
ht t
ht
//
:/ /
i
dig
lib
ilib
dig
.u
Indonesia. Karena kandungan proteinnya, keberadaanya sangat membantu untuk
.i d
ilib
dig
.i d
.i d
c
c
c
pemenuhan gizi ebagi
j .a tubuh manusia. Tidak
j .asemua jenis ikan diminati
j .a oleh
e
e
.u n
.u n
.u n
masyarakat,
i l i bterutama jenis ikan inferior,
i l i b sehingga hal ini akani l i bmenimbulkan
dig
dig
dig
/ nilai ekonomis ikan tersebut.
/
/
/
turunnya
Untuk meningkatkan
p :/
p :/
p :/ nilai ekonomis ikan t t p :/
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
tersebut perlu dilakukan diversifikasi produk olahan. Ikan Kuniran (Upeneus sp.),
.u n
.u n
.i d
ac
.
j
e
.u
ili
ili
ili
ilib
g
g
g
g
i
i
i
i
d untuk mendapatkan kecap
d ikan Kuniran dengan rasa
d dan aroma yang
d
ini adalah
:/ /
:/ /
:/ /
:/ /
p
p
p
p
t
t
t
t
t dan kandungan protein
hbaik
h t yang cukup, yaitu denganh t mengetahui waktu yang h t
.i d
ac
.
j
e
.
ac
.
ac
.
ac
j.
j.
j.
Penelitian
Pengendalian Mutu
n e ini dilakukan di Laboratorium
ne
n e Jurusan
b .u
b .u
b .u
i
li
li
Teknologi
Pertanian Universitas
gi l
i gi Hasil Pertanian Fakultasd iTeknologi
i gi Jember pada
d
d
:/ /
:/ /
:/ /
Bulan
t t p Agustus sampai November
t t p 2005. Bahan percobaan
t t pyang digunakan adalah
ne
.i d
.j ac
h
h
.i d
.i d
p:
t
t
h
//
ilib
g
i
d
e
.u n
d
c.i
j .a
dig
dig
ht t
ht t
n
p
ht t
:/ /
ilib
dig
dilakukan oleh 20 cpanelis,
menggunakan rancangan
acak kelompok. Untuk
.i d
.i d
.i d
a
ac
ac
.
.
.
j
j
j
e
e
e
menguji tingkat
un
.u nperbedaan dari 12 kombinasi
.u n yang ada, dilakukan uji .Duncan.
.u
.u
lib
lib
lib
lib
i
i
i
i
g
g
g
g
i
i hasil analisis data dan pembahasan
i
i
Kesimpulan
yang didapat /dari
adalah
//d
/ d
//d
//d
:
:
:
:
p
p
p
p
tt
interaksi antara perlakuan
hidrolisis dan fermentasi.
Semakin lama h t t
hterjadi
ht t
ht t
hidrolisis dan fermentasi,
kadar protein terlarut dsemakin turun, kadar protein
d
.i d
c
c.i
c.i
a
a
a
.
.
.
j
j
j
terlarut terbanyak
60
n e pada hidrolisis 45 menit
n ekemudian 30 menit selanjutnya
ne
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
p:
lib
i gi
d
//
e
.u n
.i d
organoleptik, parameter yang dianalisis yaitu rasa, aroma dan kesukaan dan
:/ /
ht t
c
c
hidrolisis (30, 45,j .dan
ac 60 menit) dan fermentasi
j .a (0, 4, 8 dan 12 hari).eAnalisis
j .a
e
e
.u n yaitu kadar protein iterlarut
.u n metode lowry, derajat
.u n
yang dilakukan
ilib
il b
i l i b hidrolisis
dig
.u n
e
.u n
ac
c
j .a
c
j .a
daging ikan Kuniran segar. Proses yang dilakukan dalam pembuatan kecap adalah
/
/
/
metode
p :/ tnbs dan berat jenis
p :/ kecap, dengan tiga kali
p :/ ulangan. Pada uji
.i d
ac
.
j
e
.u
j.
ne
tepat dalam proses hidrolisis
dengan papain dan fermentasi
dalam larutan garam.
id
id
id
ht t
ilib
dig
ilib
dig
d
.i d
.i d
salah satu contoh ajenis
hidrolisis enzimatik
c.i ikan inferior, dengan.acteknik
ac dan
.
.
j
j
j
ne
n e kecap ikan. Tujuan dari
ne
fermentasi dalam
b .u larutan garam akan dihasilkan
b .u
b .u penelitian
h
//
t p:
p
ht t
ilib
dig
ne
d
c.i
j .a
//
ilib
g
i
d
.u
p:
t
t
h
n
.i d
ac
.
j
e
//
ilib
g
i
d
.u
p:
t
t
h
ix
n
.i d
ac
.
j
e
//
ilib
g
i
d
.u
p:
t
t
h
n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
j.
ne
ac
j.
ne
ac
e
.u n
ne
c
j .a
c
j .a
p:
t
t
h
ht t
p:
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
.u n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
e
.u n
.i d
ac
.
j
e
n akan semakin kecil seiring
n penambahan waktu hidrolisis
n
ne
u
u
u
u
.
.
.
.
menit
dan
dan
lib
lib
lib
lib
i gi
i gi
i gi
i gi
d
d
d
d
fermentasi.
Derajat hidrolisis semakin
naik, derajat hidrolisis
/
/
/ terbesar diperoleh
/
p :/
p :/
p :/
p :/
t
t
t
t
t
t
t
t
hpada hidrolisis 60 menit kemudian
h
h dan cenderung semakin h
30 menit dan 45 menit,
c
j .a
c
j .a
Digilib
Jember
besar
seiring Universitas
penambahan
fermentasi. Sedangkan
untuk analisis berat jenis
d Tim
d waktu
d
d
c.i
c.i
c.i
c.i
c
a
a
a
a
.
.
.
.
j
jnilai dari setiap perlakuanedan
j secara umum terjadi penurunan
j
j .a
e
e
e
e
terjadi
perbedaan
un
un
un
un
un
ib.
ib.
ib.
ib.
ib.
l
l
l
l
l
i
i
i
i
i
g organoleptik
seiringd i gbertambahnya waktu hidrolisis
dan fermentasi. d iUji
ig
ig
ig
/d
/
/d
/
/d
/
/
/
/
/
:
:
:
:
:
p
p
bahwa waktuh t thidrolisis
30 menit dan hfermentasi
12 hari dalam h t t p
ttp
ttp
ht t
hmenunjukkan
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
ht t
p:
p
ht t
p
ht t
//
i
dig
lib
lib
i gi
d
//
:/ /
:/ /
p:
t
t
h
ilib
dig
//
ilib
dig
ilib
dig
i
dig
lib
.u
ne
d
c.i
j .a
larutan garam dihasilkan kecap ikan dengan sifat-sifat yang baik, dengan kadar
.i d
p
ht t
.u n
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
lib
i gi
d
//
d
c.i
a
.
ej
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
p
ht t
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
.i d
ac
.
j
e
.i d
:/ /
dig
p
ht t
:/ /
dig
p
ht t
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
p:
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
:/ /
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
lib
i gi
d
//
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
p:
:/ /
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
x
n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
lib
i gi
d
//
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
.i d
ac
.
j
e
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
Teknologi Hasil
un
.u nPertanian, Fakultas Teknologi
.u n Pertanian, Universitas
.Jember.
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i gi
i gi
i gi
/d
/d
/d
/
/
/
:
:
:
p
p
p
ht t
ht t
ht t
p
ht t
.u n
:/ /
dig
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
.i d
c
c
c
protein terlarut 1,58
j .a mg/ml, derajat hidrolisis
j .a35,48 %, berat jenis kecap
j .a1,186
e
e
e
.u n
.u n
.u n
gr/ml, dengan
i l i b rasa dan aroma yang paling
i l i b disukai.
ilib
//
i
dig
lib
.u n
p:
t
t
h
p:
:/ /
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
lib
i gi
d
//
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
lib
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u
j.
ne
e
.u n
e
.u n
ac
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
ne
c
j .a
c
j .a
p:
t
t
h
ht t
p:
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
.i d
ac
.
j
e
ht t
p:
lib
i gi
d
//
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
.u n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
//
i
dig
lib
.i d
ac
.
j
e
.u n
KATA PENGANTAR
b
i
l
i
dig
/
/
:
ttp
t p:
lib
i gi
d
//
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
.u n
//
i
dig
lib
.i d
ac
.
j
e
h penulis panjatkan ke hadirat
h t Allah SWT atas segala h t
Syukur Alhamdulillah
t p:
lib
i gi
d
//
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
Digilib
Universitas
Jember
rahmat
dan karunia-Nya,
penulis dapat menyelesaikan
karya tulis ilmiah
d Tim
d sehingga
d
d
c.i
c.i
c.i
c.i
c
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j Ikan Kuniran (Upeneus sp
j .) Pada
j .a
e
e
e
e
e
“Kecap
dari
Hidrolisat
Protein
yang
berjudul
un
un
un
un
un
ib.
ib.
ib.
ib.
ib.
l
l
l
l
l
i
i
i
i
i
Variasid i gWaktu Hidrolisis dengan
ig
i gPapain dan Fermentasid i gDalam Larutan
ig
/d
/
/d
/
/d
/
/
/
/
/
:
:
:
:
:
p
p
p
t p disusun untuk memenuhi
Karya tulis ilmiahh tini
ttp
ht t
hGaram”.
h t t salah satu syarat dalam h t t
p
ht t
:/ /
p
ht t
p
ht t
.u
menyelesaikan pendidikan strata satu (S1) pada Jurusan Teknologi Hasil
.i d
un
un
//
:/ /
:/ /
:/ /
p:
t
t
h
//
i
dig
lib
ilib
dig
ilib
dig
.u n
.u
.i d
ac
.
j
e
.i d
ac
.
j
e
ne
ht t
.i d
.j ac
ilib
g
i
d
.u n
.u
d
c.i
j .a
n
:/ /
3. Ir. Wiwik Siti Windrati,
M.P., selaku Dosen.i dPembimbing Anggota I yang
.i d
.i d
ac
ac
ac
.
.
.
j
j
j
telah membimbing
pelaksanaan penelitian
ne
n e dan penulisan skripsi ini; n e
u
u
u
ib.
ib.
ib.
l
l
l
lib
i
i
i
4. Ir. dSiti
Pembimbing Anggota
g
i g Hartanti, M.S., selakud iDosen
i g II yang telah
i gi
d
d
/
/
/
:/ /
pmemberikan
p :/ selesainya penulisan skripsi
p :/ ini;
p :/
t
t
t
t
pengarahan
demi
t
t
t
t
h
h
h
h
e
.u n
c
j .a
5. Ir. Giyarto, M.Sc., selaku Dosen Pembimbing Akademik yang telah
.i d
.i d
c
c
memberikan pengarahan
dan bimbingan akademik
selama kuliah;
j .a
j .a
u
ne
u
selama penelitian;
ne
un
d
c.i
a
.
ej
ht t
ht t
p
ht t
:/ /
ilib
dig
.u
d
d
id
7. Ibu, Bapak danc.iKeluarga
Kakakku yangc.selama
ini telah memberikan
c.i
j.
ne
a
j.
ne
a
j.
ne
dorongan .dan
skripsi ini;
u doanya demi terselesaikannya
.u
a
.u
.u
lib
lib
lib
lib
i
i
i
i
g
g
g
g
i
i
i
i
8. Rekan
/ / d kerjaku Yunias, Bayu,
/ / d Adi, Faiz, Didik, Vivin,
/ / d Dian yang telah
//d
:
:
:
:
p
p
p
p
h t t membantu selama penelitian;
ht t
ht t
ht t
j.
ne
ac
j.
ne
ac
9. teman-teman seangkatan
dan seperjuangan “THP
id
i d 2001” dan semua pihak yang
id
.
ac
.
ac
j.
j.
j.
tidak dapat disebutkan
satu per satu, terima
ne
n e kasih untuk kalian semua.
ne
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u
ac
ac
ej .
ej .
ej .
ej .
n
n
n
n
u
Pertanianb .Universitas
Jember;
.u
.u
.u
li
lib
lib
lib
i
i
i
i
g
g
g
g
i
i
i
di
selaku Dosen Pembimbing
Utama yang
2. Ir.
/ / dAchmad Subagio, M.Agr,
/ /Ph.D.,
//d
//d
:
:
:
:
p
p
p
p
t t pikiran dalam pelaksanaan
h t t telah meluangkan waktuhdan
h t t penelitian ini;
ht t
.
.
.
6. Para teknisi
i l i b laboratorium mbaki gSari,
i l i b mbak Ketut, mbak Wiem,
i l i b pak Mistar,
g
g
i
i
d
/d
/d
pengarahan
:/ / Tasor dan mas Dian, serta
pmas
p :/ mas Nafi' yang telah memberikan
p :/
.i d
ac
.
j
e
ne
ht t
ilib
dig
j.
ne
.i d Mun′im, M.SIE., selaku
.i d Dekan Fakultas Teknologi
.i d
1. Ir. Achmad Marzuki
ac
ac
ac
ht t
ilib
dig
un
.i d
ac
.
j
e
.
.
b . dari bantuan berbagai
Penyusunan
skripsi ini tidak i l ilepas
lib
l i b pihak, oleh
i
i
g
g
g
i
i
i
/d
/d
/d
karena
ucapan terima kasih
p :/ itu penulis ingin menyampaikan
p :/
p :/ yang tiada terhingga
ht t
.u n
.i d
ac
ac
Pertanian, Fakultas
Jember.
ej . Tekonologi Pertanian, Universitas
ej .
kepada:
p:
t
t
h
p
ht t
ilib
dig
ne
d
c.i
j .a
//
ilib
g
i
d
.u
p:
t
t
h
n
.i d
ac
.
j
e
//
ilib
g
i
d
.u
p:
t
t
h
xi
n
.i d
ac
.
j
e
//
ilib
g
i
d
.
ac
.u
p:
t
t
h
n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
e
.u n
ne
c
j .a
c
j .a
p:
t
t
h
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
.i d
ac
.
j
e
Digilib
Universitas
Jember
dapat
bermanfaat.
d Tim
d
d
c.i
c.i
c.i
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
ne
ne
u
u
u
.
.
.
lib
lib
lib
i gi
i gi
i gi
d
d
d
/
/
/
p :/
p :/
p :/
t
t
t
t
t
t
h
h
h
d
c.i
a
.
ej
ht t
p:
lib
i gi
d
//
.u n
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
ht t
p:
p
ht t
p
ht t
//
lib
:/ /
//
ilib
dig
ilib
dig
i
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
:/ /
lib
.u n
p:
:/ /
ilib
dig
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
lib
i gi
d
//
:/ /
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
.u n
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
:/ /
lib
.u n
p:
:/ /
ilib
dig
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
lib
i gi
d
//
:/ /
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
.u n
p
ht t
lib
.u n
:/ /
.u n
p:
lib
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
xii
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
.u n
p
ht t
lib
.u n
:/ /
p:
lib
i gi
d
//
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
lib
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
:/ /
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
:/ /
p:
t
t
h
n
//
i
dig
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
Penulis
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
:/ /
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
lib
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
lib
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
:/ /
p:
t
t
h
i
dig
.u n
lib
nmenyadari sepenuhnya segala
n keterbatasan yang ada
n pada diri
ne
u
u
u
u
.
.
.
.
Dengan
lib
lib
lib
lib
i gi
i gi
i gi
i gi
d
d
d
d
penulis,
segala kritik dan saran
/ maka penulis juga menerima
/
/ dari semua pihak
/
p :/
p :/
p :/
p :/
t
t
t
t
t
t
t
t
hdemi kesempurnaan skripsih ini. Akhirnya penulis berharap,
h
semoga tulisan ini h
Jember, Januari 2006
ilib
dig
//
i
dig
e
.u n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
ne
c
j .a
c
j .a
p:
t
t
h
ht t
p:
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht t
p
.u n ISI
DAFTAR
b
i
l
i
dig
/
/
:
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
Halaman
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
ht t
ht
h
p:
//
i
dig
lib
lib
i gi
d
//
//
t p:
:/
ttp
p:
t
t
h
ilib
dig
/
//
ilib
dig
ilib
dig
i
dig
lib
.u
ne
.u n
.u n
.u
.i d
ac
.
j
e
.i d
ac
.
j
e
ne
.i d
.j ac
HALAMAN PENGESAHAN ..............................................................
DAFTAR ISI ........................................................................................
xiii
d
.i d
DAFTAR TABELa................................................................................
c.i
ac
.i d
xv
ac
.
j
e
ej .
DAFTAR GAMBAR............................................................................
.u n
.u n
.u n xvi
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i gi
i gi
i gi
DAFTAR
xvii
/ d LAMPIRAN ........................................................................
/d
/d
/
/
/
:
:
:
p
p
p
t
t
t
ht
ht
ht
.u n
e
.u n
d
c.i
j .a
1 id
.
.
.
ac
ac
.
.
.ac
j
j
j
e
e
e
1.1 Latar
Belakang
................................................................
1
.u n
.u n
.u n
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i Rumusan Masalah ...........................................................
i
i
4
1.2
dig
dig
dig
/
/
/
/
/
/
p:
p :............................................................
p:
1.3 Tujuan Penelitian
4
ht t
ht t
ht t
1.4 Manfaat Penelitian ..........................................................
ne
.i d
.j ac
ne
.i d
.j ac
n
p
ht t
:/ /
ilib
dig
n
.u
.u
.u
BAB 2. TINJAUAN
PUSTAKA .........................................................
ilib
ilib
ilib
d
d
2.3 Hidrolisat
c.i Protein ............................................................
c.i
a
ej .
a
ej .
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
//
ilib
dig
i
dig
lib
ht t
p:
lib
i gi
d
//
d
c.i
a
.
ej
6
6
7
p
ht t
:/ /
ib
lib
lib
gi l Kecap................................................................................
i2.5
i gi
i gi
d
d
d
/
/
/
p :/
p :/
p :/
t
t
t
t
t
t
2.5.1 Peranan Larutan
Garam Dalam Fermentasi
Kecap.....
h
h
h
16
2.5.2 Proses
d Fermentasi Dalam Larutand Garam..................
17
13
d
c.i
c.i
c.i
a
a
a
.
.
.
j
j
j
2.6 Proses
e Pembuatan Kecap ................................................
e
e 19
un
un
un
.
.
.
b
b
b
li
li
li
i gi
i gi
i gi
d
d
d
/
/
/
p :/
p :/
p :/
t
t
t
t
t
t
h
h
h
n
n
.i d
ac
.
j
e
n
ilib
dig
9 c.i d
a
j
e.
2.4 Enzim
.u n Papain...................................................................
.u n
.u n 12
.i d
ac
.
j
e
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
5
xiii
.i d
ac
.
j
e
p:
BAB 1. PENDAHULUAN...................................................................
id
id
ig
ig
ig
/ d 2.1 Ikan Kuniran (Upeneus
/ d sp.) ............................................
/d
/
/
/
:
:
:
p
ttp
ttp
ht t
h
h
2.2 Protein Ikan .....................................................................
.i d
ac
.
j
e
ht t
lib
i gi
d
//
e
.u n
c
j .a
vii
.i d
.i d
.i d
ac PEMBIMBING.................................................
ac
ac
.
.
.
HALAMAN DOSEN
viii
j
j
j
e
e
e
un
un
un
.
.
.
b
b
b
i
i
i
RINGKASAN.......................................................................................
ix
l
l
l
i gi
i gi
i gi
d
d
d
/
/
/
KATA
xi
p :/ PENGANTAR..........................................................................
p :/
p :/
ht t
ht t
ht t
ej .
lib
.i d
ac
.
j
e
Digilib Universitas
Jember
HALAMAN
JUDUL.............................................................................
i .i d
d Tim
d
d
c.i
ci
c.i
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
jii.a
e
e
e
e
HALAMAN
PERSEMBAHAN
...........................................................
un
un
un
un
ib.
ib.
ib.
ib.
l
l
l
l
i
i
i
i
HALAMAN
v
ig
i g MOTTO ..........................................................................
ig
ig
/d
/d
/d
/d
/
/
/
/
:
:
:
:
p
p
p
PERNYATAAN
vi
ttp
ht t
hHALAMAN
h t t ..............................................................
ht t
d
c.i
j .a
//
i
dig
e
.u n
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
//
ilib
dig
i
dig
lib
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
ne
c
j .a
c
j .a
p:
t
t
h
ht t
p:
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
.u n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
:/ /
.u n PENELITIAN ......................................................
.u n
.u n 20
BAB 3. METODE
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
gi
d i3.1
dig
dig
/
/
/
Bahan
dan
Alat
Penelitian...............................................
20
/
/
/
p:
p:
p:
t
t
t
t
t
t
h
h
h
3.1.1 Bahan Penelitian
.......................................................
20
p:
p
ht t
p
ht t
.u
3.3.2 Rancangan Percobaan ...............................................
//
i
dig
lib
lib
i gi
d
//
:/ /
ilib
dig
.u n
.u n
.u
.i d
ac
.
j
e
.i d
ac
.
j
e
ne
.i d
.j ac
.i d
.i d
3.5.3 Berat
ac Jenis ................................................................
ac
ej .
ej .
:/ /
p:
t
t
h
//
i
dig
lib
.u n
4.4.1 Parameter Rasa .........................................................
d
d
5.1 Kesimpulan
c.i ......................................................................
c.i
a
ej .
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
//
ilib
dig
i
dig
lib
a
ej .
ht t
p:
lib
i gi
d
//
38
p
ht t
:/ /
ilib
dig
LAMPIRAN
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
ilib
dig
p:
t
t
h
n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
xiv
n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
40
p
ht t
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
ilib
dig
38c.i d
a
j
e.
5.2 Saran
.u n ................................................................................
.u n
.u n 37
p:
t
t
h
n
:/ /
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
33
d
d
.i d
c.i
c.i
4.4.2 jParameter
Aroma ......................................................
35
ac
a
a
.
.
.
j
j
ne
ne
ne
u
u
u
.
.
.
36
l i b4.4.3 Parameter Keseluruhan
l i b .............................................
lib
i gi
i gi
i gi
d
d
d
/
/
/
p :/
p :/
p :/
t
t
t
t
t
t
h
h
h
/
/
/
p :/
p :/
p :/
t
t
t
t
t
t
hDAFTAR PUSTAKA...........................................................................
h
h
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
ilib
dig
.i d
26
ac
.
j
e
28 i d
.
.
.
ac
ac
.
.
.ac
j
j
j
e
e
e
4.2 Derajat
Hidrolisis
............................................................
31
.u n
.u n
.u n
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i Berat Jenis .......................................................................
i
i
4.3
32
dig
dig
dig
/
/
/
/
/
/
p:
p:
p:
4.4 Uji Organoleptik..............................................................
33
ht t
ht t
ht t
ilib
dig
e
.u n
p:
4.1 Kadar Protein
Terlarut ...................................................
id
id
.i d
ac
.
j
e
d
c.i
j .a
25
3.5.4
.u n Uji Organoleptik .......................................................
.u n
.u n 27
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i gi
i gi
i gi
/d
/d
/d
/
/
/
:
:
:
p
p
t t p 4. HASIL DAN PEMBAHASAN...............................................
hBAB
ht t
ht t
29
BAB 5. KESIMPULAN DAN SARAN ...............................................
ilib
dig
ht t
lib
i gi
d
//
e
.u n
c
j .a
24
.i d
.i d
.i d
ac Pengamatan ...................................................
ac
ac
.
.
.
3.4 Parameter
25
j
j
j
e
e
e
un
un
un
.
.
.
b
b
b
i
i
i
3.5l Prosedur Analisis.............................................................
25
l
l
i gi
i gi
i gi
d
d
d
/
/
/
3.5.1 Kadar Protein
25
p :/
p :/Terlarut...............................................
p :/
ht t
ht t
ht t
3.5.2 Derajat Hidrolisis......................................................
p:
t
t
h
ht t
ilib
dig
ne
lib
.i d
ac
.
j
e
Universitas
Jember
Alat.i dPenelitian
..........................................................
20 .i d
d Tim Digilib 3.1.2
d
c.i
c
c.i
a
a
a
.
.
.
.ac
j
j dan Waktu Penelitiane........................................
j
j20
e
e
e
3.2
Tempat
un
un
un
un
ib.
ib.
ib.
ib.
l
l
l
l
i
i
i
i
g Metode Penelitian ............................................................
21
ig
i3.3
ig
ig
/d
/d
/d
/d
/
/
/
/
:
:
:
:
p
p
p
p
3.3.1 Pelaksanaan
21
ht t
ht t
h t t Penelitian ..............................................
ht t
d
c.i
j .a
//
i
dig
e
.u n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
ne
c
j .a
c
j .a
p:
t
t
h
ht t
p:
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
h
n
.uTABEL
DAFTAR
b
i
l
i
dig
/
/
:
ttp
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
.i d
ac
.
j
e
t
Halaman h
t p:
lib
i gi
d
//
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
Digilib Universitas
Jember
d Tim
d
d Ikan.....................
d
2.1
Komposisi Beberapa
Asam Amino Dari aProtein
c.i
c.i
c.i
c.i 7
c
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
j .a
e
e
e
e
e
un
un
un
un
un
ib.
ib.
i b . Papaya………………………
ib.
ib.
2.2
Enzim-enzim
yang ada pada Getah
12
l
l
l
l
l
i
i
i
i
i
ig
ig
ig
ig
ig
/d
/d
/d
/d
/d
/
/
/
/
/
:
:
:
:
:
p
p
p
14 h t t p
t t p Komposisi Kecap Ikan……………………………………………
ht t
h2.3
ht t
ht t
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
ht t
p:
p
ht t
p
ht t
//
i
dig
lib
:/ /
//
ilib
dig
ilib
dig
i
dig
.u
Standart Kualitas
.i d Kecap sesuai Standart Industri
.i d Indonesia (SII)...
2.4
ne
lib
c
j .a
ne
c
j .a
ne
uIkan Kuniran
Analisis
.u Sidik Ragam Rasa Kecap
.u
ib.
l i bBerbagai Lama Hidrolisis
ldan
lib
i
i
i
Pada
Fermentasi..
……...................
g
g
g
di
di
di
4.5
d
.i15
c
a
j.
/
/
/
p :/
p :/
p :/
t
t
t
t
t
t
h4.6
h Aroma Kecap Ikan Kuniran
h
Analisis Sidik Ragam
e
.u n
j
.i d
.ac
Pada Berbagai Lama Hidrolisis dan Fermentasi…………………..
.i d
.ac
4.7
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
:/ /
p:
t
t
h
ilib
dig
ne
d
c.i
j .a
.u n
p:
lib
i gi
d
//
:/ /
:/ /
ilib
dig
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
dig
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
j
j
ej Ragam Kesukaan Kecap
AnalisisnSidik
n e Ikan Kuniran
ne
u
u
u
.
.
.
Pada
i b Fermentasi ..…………………
i l i bBerbagai Lama Hidrolisisi ldan
ilib
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
//
.i d
ac
.
j
e
//
.i d
.ac
i
dig
lib
.u n
p:
:/ /
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
lib
i gi
d
//
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
//
dig
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
p:
.u n
:/ /
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
xv
n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
lib
i gi
d
//
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
p
ht t
:/ /
lib
.u n
36
p:
lib
i gi
d
//
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
lib
d
c.i
a
.
ej
p
ht t
.u n
//
i
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
.u
ac
35
ht t
.u n
ilib
dig
.i d
.ac
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht t
.u n
//
dig
33
j.
ne
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
ne
c
j .a
c
j .a
p:
t
t
h
ht t
p:
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
h
.u n
DAFTARi bGAMBAR
l
i
dig
/
/
:
ttp
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
t
Halaman h
Ikan Kuniran (Upeneus sp.) .................................................................21
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
p
ht t
p
ht t
p
ht t
//
:/ /
:/ /
:/ /
p:
t
t
h
//
ilib
dig
ilib
g
i
d
ilib
dig
ilib
dig
ilib
dig
i
dig
lib
.u n
.i d
.i d
ili
dig
.u n
.u n
.u
.i d
ac
.
j
e
ne
.i d
.j ac
.u n
ili
dig
ili
dig
.u
.u
.u
lib
lib
lib
i
i
i
g
g
g
i
i
i
4.7 / / dHistogram
Berat Jenis Pada
/ / dBerbagai Lama Hidrolisis
//d
:
:
:
p
p
p
Dan Fermentasi ....................................................................................31
ht t
ht t
ht t
.u n
u
u
u
ib.
ib.
ib.
l
l
l
i
i
i
ig
ig
ig
4.9 / dHistogram
Tingkat Kesukaan
/ d Panelis
/d
/
/
/
:
:
:
p Terhadap Aroma Kecap
pIkan…………………………………………34
p
ht t
ht t
ht t
:/ /
:/ /
ilib
dig
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
:/ /
ilib
dig
p:
t
t
h
ht t
p:
//
i
dig
lib
lib
i gi
d
//
Histogram Tingkat
i d Kesukaan Panelis
.
.i d
.i d
c
Terhadap Keseluruhan
Kecap Ikan…………………………………...36
.j a
.j ac
.j ac
4.10
.i d
ac
.
j
e
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
Histogram Tingkat
.i d Kesukaan Panelis
.i d
.i d
ac
ac
ac
.
.
.
j
j
j
Terhadap
n eRasa Kecap Ikan…………………………………………...33
ne
ne
4.8
p
ht t
:/ /
.i d Hidrolisis Pada Berbagai
.i d
.i d
Histogram Derajat
ac
ac Lama Hidrolisis
ac
.
.
.
j
j
j
Dan Fermentasi………………………………………………………
ne
ne
n e 30
4.6
p
ht t
p
ht t
ilib
dig
//
i
dig
lib
.u
ne
p
ht t
.u n
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
:/ /
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u
ne
p
ht t
.u n
:/ /
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
xvi
n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
.i d
ac
.
j
e
e
.u n
//
i
dig
lib
.u
ne
p
ht t
.u n
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
.u n
:/ /
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
.i d
/
/
/
4.5
p :/ Histogram Kadar Protein
p :/Terlarut Pada Berbagai Lama
p :/ Hidrolisis
t
t
t
t
t
t
h
h
h
Dan Fermentasi ....................................................................................28
.i d
ac
.
j
e
t p:
lib
i gi
d
//
c
c
c
Diagram Alir
Protein
j .a Pembuatan Kecap Dari eHidrolisat
j .a
j .a
e
e
n
n
IkanbKuniran
........................................................................................22
.u n
b .u
b .u
3.4
lib
.i d
ac
.
j
e
Digilib Universitas
Jember
d Tim
d
d
d
2.1
Spesies IkanaKuniran
(Upeneus sp.) ....................................................6
c.i
c.i
c.i
c.i
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
ne
ne
ne
ne
u
u
u
u
.
.
.
.
2.2
Hidrolisis
Ikatan Peptida Oleh iEnzim
Protease ...................................8
lib
lib
lib
lib
i gi
i gi
ig
i gi
d
d
d
d
/
/
/
:/ /
p :/
p :/ Diagram Alir Preparasi
pHidrolisat
p :/
t
t
t
t
3.3
Protein
t
t
t
t
h
h
h
h
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
e
.u n
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
ne
c
j .a
c
j .a
p:
t
t
h
ht t
p:
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
.u n
//
i
dig
lib
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
ht t
p:
.u n
.i d
ac
.
j
e
lib
i gi
d
//
.u n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
:/ /
p:
t
t
h
ht t
p:
p
ht t
p
ht t
//
.u n
.u n
DAFTAR iLAMPIRAN
b
b
i
l
l
i
i
dig
dig
/
/
/
/
p:
p:
ht t
ht t
Halaman
ht t
i
dig
lib
.u
e
.u n
j
.i d
.ac
un
un
un
ib.
ib.
ib.
l
l
l
i
i
i
D.
Data
Derajat Hidrolisis d i g
i g Pengamatan dan Perhitungan
ig
/ dMetode TNBS ..................................................................................
/d
/
/
/
:
:
46
p
p
p :/
t
t
t
t
t
t
h
h
h
p:
t
t
h
lib
i gi
d
//
:/ /
//
ilib
dig
ilib
dig
i
dig
lib
.u n
.u
.i d
ac
.
j
e
ne
.u n
.i d
.j ac
.i d
ac
.
j
e
p
ht t
e
.u n
j
e
.u n
j
e
.u n
Data
i l i bUji Organoleptik Parameter
i l i bRasa
ilib
g
g
g
i
i
i
d
sp.) ........................................
48
/ / dPada Kecap Ikan Kuniran/ (/Upeneus
//d
p:
t
t
h
p:
t
t
h
Data Uji Organoleptik Parameter Aroma
Pada Kecap Ikan
49 i d
d Kuniran (Upeneus sp.) ........................................
d
c.i
c.i
c.
a
a
a
ej .
ej .
ej .
n
n
n
H.
Data Uji
Organoleptik
Parameter
Kesukaan
u
u
u
.
.
.
i l i bKecap Ikan Kuniran (Upeneus
i l i b sp.) ........................................
ilib
Pada
50
g
g
g
i
i
i
d
d
d
/
/
/
/
/
/
p:
p:
p:
Data Uji Duncan Interaksi
hI.t t
h t t Perlakuan Hidrolisis (A)
ht t
p:
t
t
h
ht t
d
d
d
c.i
c.i
c.i
a
a
a
.
.
.
j
J.
Data UjinDuncan
Interaksi Perlakuann Hidrolisis
(A)
ej
ej
ne
u
u
u
.
.
.
dengan
Aroma .............................
52
l i b Fermentasi (B) pada Paramater
lib
lib
i gi
i gi
i gi
d
d
d
/
/
/
p :/ Data Uji Duncan Interaksi
p :/ Perlakuan Hidrolisis (A)
p :/
K.
t
t
t
t
t
t
h
h
h
dengan Fermentasi (B) pada Paramater Kesukaan ......................... 53
id
id
c.
c.
c.
Foto Produk
j .aKecap ikan Kuniran (Upeneus
j .a sp.)
j .a
e
e
e
yang telah
.u n dihasilkan........................................................................
.u n
.u n 54
L.
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
:/ /
ilib
dig
p:
//
i
dig
lib
lib
i gi
d
//
e
.u n
c
j .a
c
j .a
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
e
.u n
e
.u n
c
j .a
c
j .a
dengan Fermentasi (B) pada Paramater Rasa ................................ 51
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
:/ /
j
ilib
dig
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
ilib
dig
p:
t
t
h
n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
xvii
n
.i d
ac
.
j
e
//
i
dig
lib
.u n
p
ht t
:/ /
p
ht t
:/ /
ilib
dig
.i d
ac
.
j
e
p:
t
t
h
n
ilib
dig
ac
.u
j.
ne
ac
.u
j.
ne
id
/
/
M. :/ / Foto Panelis Saat Uji Organoleptik
p
p :/
p :/
t
t
t
t
t
t
pada Kecap ikan Kuniran
(Upeneus sp.).........................................
55
h
h
h
.u n
p
ht t
ilib
dig
Data Pengamatan dan Perhitungan Berat Jenis
.i d
.i d
Kecap Ikan ......................................................................................
47ac.i d
.ac
.ac
.
E.
F.
p:
lib
i gi
d