ANALISIS LAJU KEAUSAN MATERIAL ELEKTRODA PADA PROSES ELECTRICAL DISCHARGE MACHINING DIE SINKING AKIBAT VARIASI ARUS, ON TIME DAN OFF TIME PULSE

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/

/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http
.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http
ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

gilib

i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac

nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

g
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
ANALISIS LAJU KEAUSAN MATERIAL ELEKTRODA PADA
/
/
id/
ELECTRICAL
DIE SINKING.ac.id/
c.id
c.idDISCHARGE MACHINING
c.PROSES
a
a
a
.
.
.
j
j
j
nej
ne OFF TIME PULSE
ne ARUS, ON TIME
ne
u
u
u
u
AKIBAT
VARIASI
DAN
.
.
.
.
b
b
b
b
li
li
li
li
g
digi
digi
digi
digi
/
/
/
/
/
/
/
/
://di
:
:
:
:
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h

http

gilib
i
d
/
/
:

http

http

gilib
i
d
/
/
:

d/
ac.i

ej.

n
lib.u
i
g
i
d

://

.u

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

http

http Oleh:

Agil Sayekti

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

.u

.id/

.id/

.id/

.id/

http

.id/

ac
nej.

/
/
/
c.id
c.id NIM 071910101059 j.ac.id
a
a
.
.
j
j
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
g
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

.u

.u

http

ac
nej.

ac
nej.

http

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

lib.u
i
g
i
SKRIPSI
://d
http

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

/
/
.id/
c.id
cTEKNIK
c.id STUDI STRATA-1
a
a
a
.
.
.
PROGRAM
j
j
j
e
.une
.unMESIN
.uneJURUSAN TEKNIK
.u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
g
://di
://di
://di TEKNIK
://di
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
FAKULTAS
h
h
h
h
h
UNIVERSITAS JEMBER
/
/
/
/
c.id
c.id
c.id
c.id
2012
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
g
://di
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h
.id/

ac
nej.

.u

igilib

igilib

.u

ac
nej.

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

igilib

.u

ac
nej.

igilib

.u

ac
nej.

ig

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http
.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http
ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

g
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
ANALISIS LAJU KEAUSAN MATERIAL ELEKTRODA PADA
/
/
id/
ELECTRICAL
DIE SINKING.ac.id/
c.id
c.idDISCHARGE MACHINING
c.PROSES
a
a
a
.
.
.
j
j
j
nej
ne OFF TIME PULSE
ne ARUS, ON TIME
ne
u
u
u
u
AKIBAT
VARIASI
DAN
.
.
.
.
b
b
b
b
li
li
li
li
g
digi
digi
digi
digi
/
/
/
/
/
/
/
/
://di
:
:
:
:
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h

http

.id/

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

/

.id
j.ac

une

.
gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.
gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

gilib
i
d
/
/
:

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

igilib

/dig

:/
http

http

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:
i

http

igilib

/dig

:/
http

http

2012

ac
nej.

.u

.u

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

http

.id/

ac
nej.

/
/
PROGRAM
.id/
c.id
cTEKNIK
c.id STUDI STRATA-1
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
.une
.unMESIN
.uneJURUSAN TEKNIK
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
g
FAKULTAS
://di
://di
://di TEKNIK
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
UNIVERSITAS
JEMBER

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

http

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http
ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

.u

.u

ac
nej.

.id/

ac
nej.

/dig

:/
http

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

http

/dig

:/
http

Oleh: .u
gilib
Agil//Sayekti
i
d
:
NIM
http071910101059

u

u

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

http

:/
http

.id/

ac
nej.

http

.u

gilib
i
d
/
/
:

/dig

/dig

.id/

.
gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

diajukan guna melengkapi
tugas akhir dan memenuhi /salah satu syarat
/
d
d/ Program Studi Teknik
i
.
c.id
c.iMesin
c
untuk menyelesaikan
(S1)
a
a
a
.
.
.
j
j
j
une
une
une dan mencapai gelar Sarjana
ilib.
ilib. Teknik
ilib.

:/
http

http

.id/

.id/

c
SKRIPSI .unej.a
gilib
i
d
/
/
:
http

igilib

.u

ac
nej.

igilib

.u

ac
nej.

ig

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

http

http

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

/
/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
g
Persembahan
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h

Syukur Alhamdulillah.idpenulis
panjatkan kehadirat
Allah
SWT atas segala .id/
/
/
c.id
c
a
a
.
.
j.ac
j
j
e
e
e
n
n
n
rahmat dan karunia-Nya,
sehingga
penulis
dapat
menyelesaikan
skripsi
yang
berjudul
u
u
u
ib.
ib.
ib.

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

l

l

l

digi

digi

digi

:// Discharge
://
p://
“Analisis
pada Proses Electrical
http
httElektroda
http Laju Keausan Material
Machining Die Sinking Akibat Variasi Arus, on Time dan off Time Pulse” Skripsi

http

/dig

:/
http

id/
.id/
.id/
.id/
c
c
c
c.ini
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
disusun untuk memenuhi
salah satu syarat dalamnemenyelesaikan pendidikan strata
.une
.u
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
g
satu (S1)ppada
://di
://di
://di Teknik, UniversitasttpJember.
://diJurusan Teknik Mesin,ttpFakultas
://di
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h
Penulisan skripsi ini tidak lepas dari bantuan berbagai pihak, oleh karena itu

/
/
id/ terima kasih yang tiada
id/ ingin menyampaikan
c.id
c.idterhingga kepada:
c.ucapan
c.penulis
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
g
://di
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h Alm. Ibuku Erminati htercinta yang selalu
h
1. h Bapakku Dian Suwarno dan
.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

/
memberikan doa danc.dukungan
dari segi apapun cdan
id/
.id/ dimanapun, serta kasih
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
une
une kalian.
une
sayang yang
ilib.
ilib.
ilib.tidak pernah putus. Aku menyayangi
/dig

/dig

/dig

:/
http

:/
http

:/
http

http

2. Kakakku Ade Yus Bangkit S.E dan Adde Ermawan, S. Pi, terima kasih doa,

d/
ac.i

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

id diberikan hingga akuac.id
id
semangat, dukungan,
dan semuanya yang
ac.telah
ac.bantuan
.
.
j
j
e
e
nej.
n
n
u
u
u
.
.
.
b
b
b
lulus sampai
igili
igili mendapat gelar S-1. igili

d/
ac.i

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

/d

/d

/d

:/
http

:/
http

:/
http

http

3. Keponakanku Adelia Airin Nareswari, Dayu, Aquene Kanaya Ermawan dan

b.un

b.un

b.un

sholeh dan berbakti kepada kedua orang tua.

.id/

ac
nej.

.u

http

d/
ac.i

/
/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
4. Arien Dewi Ayu
Lestari yang dengan tulusunmemberikan
doa, semangat,ukasih
. ne
. e
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
g
sayang
terselesaikanya
Skripsi ini pdengan
://di
://di hati yang
://di
://di dan semuanya, hingga
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
utuh dan jiwa yang kembali tenang.

.u

.u

igilib

ac
nej.

.u

igilib

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

.u

igilib

/dig

:/
http

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

ii ilib.u
ig

/d

:/
http

http

http

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

nej.

.u

/dig

:/
http

:
http

:
http

:
http

gilib
i
d
/
/
:

id/

id/

id/

/dig

:/
http

c.
c.
c. yang selalu membuatku
Melinda Retno Ningtyas
ej.a
ej.aketawa dengan kelucuannya,
ej.a
i semoga menjadi anakigyang
ili pinter,
gili ya nurut sama mama//ddan
jangan
igilayah
//d
//dinakal

http

gilib
i
d
/
/
:

/

/

/

/dig

:/
http

igilib

.u

ac
nej.

ig

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

http

http

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

/
/
.id/ Universitas Jember
.id/ 5. Semua Dosen Jurusan
c.id
cTeknik
c.idTeknik Mesin Fakultas
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
yang dtelah
ilmu. Terutama Bapak
g
g Mahros
g
g membimbing dan memberikan
://di
://di
://di
:// i
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h S.T, M.T selaku
h dan Bapak Hari Arbiantara
h Darsin, S.T., M.Sc selaku DPU

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

g
dig
dig
://Dosen
://Sidartawwan,
://diPenguji I Bapak Robertus
p
p
p
t
t
t
t
t
t
Dosen
S.T.,
M.T
dan
Penguji
h
h
h

http

/

.id
j.ac

une

.
gilib
i
d
/
/
:

/
/
/
DPA yang telah meluangkan
waktu dan pikiran
c.id
c.idserta perhatiannya guna
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
une
une
une
memberikan
ilib. ini,
ilib. demi terselesaikannya skripsi
ilib. bimbingan dan pengarahan

http

/dig

:/
http

II Bapak. Ir. Ahmad Syuhri,
/ dari TK, SD, SLTP,
/ M.T. Seluruh Guru-guruku

/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
SMA dan .Guru
dengan sabar
ne
une mengaji yang telah
.unedan
.umembimbing
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
g
memberikan
ilmu.
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h

/
/
id/ Eristia Gita V, S.T, Wahyu
.id/ 6. Rahmad Hari Efendy
c.id
c.id Harmanto, S.T, Firman
c.S.T,
a
a
a
.
.
.
j
j
j
Dwi Wicaksono,
.une
.une S.T, Bastian Dwi Agdiyanto,
.une S.T, Prima Yogie Aldelino,
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
dig
://di
://di Nata, S.T
://di
://M.
p
p
p
p
S.T,
Sigit
Wijanarko,
S.T,
Himawan
Susanto,
S.T,
dan
Sendika
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

/

.id
j.ac

une

.
gilib
i
d
/
/
:

http

yang telah membantu dan/ menemani dalam susah senang
/ mengerjakan skripsi

/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ini, dengan u
kalian,
ne
ne nya malam dan panas
.u
.unenya siang hari bersama
.dingin
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
g
Sukses
://di
://di
://di buat kalian kawan. ttp://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h

Engine:
M.K. Aditya Wardana,
/ S.T., Ainur Rachman .id/
/
.id/ 7. Keluarga Besar Seven
c.id
c.id
a
a
.
.
j.ac
j
j
e
e
e
n
n
n
Yaqin S.T,ibYoga
Aldia
Anggadipta
S.T,
Eristia
Gita
S.,T.,
Donnax
Carneolla
u
u
u
.
.
.
g
gilib
gilib
gil
i
i
i
d
d
d
/
/
/
/
/
/
://di
: Tyagita, S.T.,
: Rendhy Destya, DickyttpAdi
:S.T., Intan Hardiatama S.T,
H.,
alm.
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

d/
ac.i

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

Dimas Dwi Kusuma, S.T, Fregi Madatya S.T, Debi Jois Heriyanto, S.T,

.id/
.id/
.id/
c
c
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
Wahyu Harmanto,
S.T, Firman Dwi Wicaksono,
S.T, Adi Sugianto, nS.T.,
.u e
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
g
Yuliyus
://di
://di GZ, S.T,
://di Syahputra, S.T., Muhammad
://di Ispriadi S.T, SeptianttpReza
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
Rahmad Hari Efendy, S.T, Edi Kurniawan, S.T, Ari Firmansyah S.T, Bastian

d/
ac.i

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

/

/

/

d Aji G.B.U., S.T., M. c.id
.id Aufa Kamal, S.T, .Pradhana
Dwi Agdianto, S.T,
a
ac.i
acAhmad
.
j
j
e
e
nej.
n
n
u
u
u
.
.
.
b
b
b
li
li
FatahdYasin,
igili S.T, Tri Handoyo S.T,
digiM. Alfian
digi Ahda Rizqi Maulana, S.T,

g
://di
://
://
://
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h Arga, Himawan Susanto, hS.T, Ekik Yuris Wicaksono,h S.T, Prima Yogie
/
/
/
/ Aldelino, S.T, Windu.iPrasetiawan
S.T, Berry Marshal
c.id
c.id S.T, Anggi Febrianto,
c d
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
ne
.une
.une
.une
iii ilib.u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
g
g
://di
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h

http

.u

igilib

igilib

.u

ac
nej.

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

igilib

.u

ac
nej.

igilib

.u

ac
nej.

ig

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http
.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

tp
tp Zaenal Abidin S.T, Angger
Veri Fadli.,
http Sudrajat F.P, S.T, PurbohtWahyu
htS.T.,

http

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

d/
ac.i

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

/
c.id
c.
c.
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
S.T, Ardhika
S.T, Endika Surya
.unS.T,
.uneY.P S.T, Ayyub Hidayat,
.unSetiawan,
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
ig
://di
://diSifak., S.T,
://dSigit
://di Vinaya W., S.T.,ttpM.
Diastian
Wijanarko, S.T,ttpM.
p
p
t
t
t
t
h
h
h
h
S.T, Dimas Rizki Suryanto,
id/ S.T, I Fata Sagedistira
id/ S.T, Discovery Afrianto

“Solidarity Forever”. Teknik Jossss…….!!!

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

8. KeluargailiBesar
skripsi
b.u Black Engine yangigtelah
lib.u ini
lib.umembantu penyusunan
i
i
g
g
i
i
d
/d
://d
tp:// tidak dapat disebutkanhsatu
ttp:/per satu.
http
htyang

/dig

:/
http

/
/
/
.id/ 9. Teman Mesin Diploma
disebutkan
satu per satu. j.ac.id
c.id
c.id3 angkatan 07 yang tidak
a
a
.
.
j
j
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
ig kasih atas hari-hari nya
10. Keluarga
://di
://diteman.
://dterima
://di Besar KOST BARONX,
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

/ Fara Sartika Dewi, .id/
/
Glundengan,
Rifka Agistarini.idD.P,
.id/ 11. Keluarga KKT desa
c
c.id
a
a
.
.
j.ac
j
j
e
e
e
n
n
n
u
u
u
Dheka Agung
Mujiono,
Faisal
Amrulloh,
Dwi
Yuni
Handayani,
Resti
Dyah
.
.
.
g
gilib
gilib
gilib
i
i
i
d
d
d
/
/
/
/
/
/
://di
:
:
: Perdana. Terima kasihttkebersamaan
p
p
p
p
Galuh
yang
diberikan
selama
45
hari
dan
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

/

.id
j.ac

une

.
gilib
i
d
/
/
:

http

kebersamaan tidak putus/sampai disini saja.

.id

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.u

igilib

ac
nej.

.u

igilib

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

.u

igilib

/dig

:/
http

http

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

iv ilib.u
ig

/d

:/
http

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http
ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

.u

/dig

:/
http
.id/

.id/

.id/

.id/

http

ac
nej.

12. Semua gpihak
lib.u ini
lib.u kelancaran penulisanigiskripsi
lib.u yang telah membantuigdalam
i
i
i
d
/d
://d
tp:// tidak dapat disebutkanhsatu
ttp:/per satu.
http
htyang

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

igilib

.u

ac
nej.

ig

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

http

/dig

:/
http
.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

lib.u
i
g
i
MOTTO
://d
http

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

http

/
/
/
c.id
c.id tekad, maka
c.idkamu telah membulatkan
“Kemudian apabila
a
a
a
.
.
.
j
j
j
une
.une
.une Allah menyukai iorang.kepada
.u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
bertawakallah
Allah,
sesungguhnya
i
i
i
g
g
g
g
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
orang yang bertawakal
kepada-Nya”.h
h
h
h
(Terjemahan
/
d/ 159).
d/ Surat Al-Imron (3) ayat
d/
i
i
i
.
.
.
c.id
c
c
c
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
//digmereka yang tidakttpbisa
://dimerubah
:dan
://di adalah perubahan,
://di
p
p
p
t
t
t
“Kemajuan
t
t
t
h
h
h
h
pemikirannya tidak /akan pernah bisa merubah
apapun”.
/
d/
d
d/
i
i
i
.
.
.
c.id
c
c
c
a
a
a
a
.
.
.
.
(Nazril
Ilham).
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
“Ojo lumuh dadi uwong….”
/
/
/
.id/ Ibukku tercinta).
c.id
c.id
c(Alm.
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.u

.u

igilib

ac
nej.

.u

igilib

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

.u

igilib

/dig

:/
http

http

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

v ilib.u
ig

/d

:/
http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

/dig

:/
http

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

/dig

:/
http

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

/dig

:/
http

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

/dig

:/
http

igilib

.u

ac
nej.

ig

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

http

/
.id/ PERNYATAAN .ac.id/
c.id
a
.
j
j
.une
.une
.u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
g
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h bertanda tangan dibawahhini :
Saya yang
.id/

.u

http

ac
nej.

.

ac
nej.

NIM.u : 071910101059

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

Nama : Agil Sayekti
id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

http

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

menyatakan
ttp karya tulis yang berjudul:
http “Analisis Laju
http dengan sesungguhnyahbahwa
Keausan Material Elektroda pada Proses Electrical Discharge Machining Die Sinking

http

.id/
.id/
.id/
.id/
c
c
c
cAkibat
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
Variasi Arus, non
Time dan off Time Pulse”
adalah benar-benar hasil karya
.une
.une
.u e
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
sendiri, kecuali
disebutkan sumbernya
/dig
://di
://di dan belum
:/substansi
://di jika dalam pengutipan
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h
pernah diajukan pada institusi manapun, serta bukan karya jiplakan. Saya

/
/
.id/ dengan sikap ilmiah
.id/
c.id
csesuai
c.id dan kebenaran isinya
cbertanggung
jawab atas keabsahan
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
ne
.une
.une
.utinggi.
.une yang harus dijunjung
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
g
://di
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h adanya tekanan
h buat dengan sebenarnya, tanpa
hDemikian pernyataan ini saya
h
/
/
/ serta bersedia mendapat
dan
.id/ paksaan dari pihak .manapun
c.id
c.id sanksi akademik jika
c.id
a
a
a
.
.
j
j
j
ne
une
une
ternyata dikemudian
lib.u
ilib.
ilib. hari pernyataan ini tidak ibenar.

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

d/
ac.i

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

.id/

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

/

une

.
igilib

.
igilib

une

.id
j.ac

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

http

http

/

.id
j.ac

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

/
/
Agil
c.id
c.id Sayekti
a
a
.
.
j
j
.uneNIM 071910101059 ilib.une
b
i
l
i
g
g
g
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

/dig

:/
http

Yang menyatakan,

d/
ac.i

nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

lib.u
i
g
i
Jember, 31 Oktober
://d2012
http

http

http

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

.id/

.id/

.id/

.u

http

:/
http

:/
http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/dig

/dig

/dig

:/
http

http

vi

.id/

.id/

igilib

.u

ac
nej.

igilib

.u

ac
nej.

ig

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
tp:
htSKRIPSI

http

http

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http
.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

http

http

http

http

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

http

.id/

.id/

ac
nej.

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

/
/
/
/
c.id
c.id
c.id
c.idANALISIS LAJU KEAUSAN
a
a
a
a
.
.
.
.
MATERIAL
ELEKTRODA
PADA
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
PROSES
ELECTRICAL
DISCHARGE
MACHINING
DIE
SINKING
g
g
g
ig
ig
://di
://dPULSE
://dTIME
://di VARIASI ARUS,ttON
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
AKIBAT
DAN
OFF
TIME
h
h
h
h
h
ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gi
://di

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

.u

ac
nej.

/dig

:/
http

http

.id/

.id/

.id/

igilib

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http vii

.id/

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

igilib

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

http

.id/

.u

ac
nej.

ac
nej.

http

.id/

/dig

:/
http

: Mahros Darsin, S.T.,htM.Sc.
tp

.u

.u

http

http

gilib
i
d
/
/
:

.id

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

.u

Pembimbing
lib.u

.id

une

http

ac
nej.

Dosen Pembimbing/ Anggota : Hari Arbiantara, /S,T., M.T.

/

.id
j.ac

/dig

:/
http

.id/

Dosen Pembimbing Utama
http

http

http

.
gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

/dig

:/
http
.id/

ac
nej.

.u

.u

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

Oleh

http

.id/

ac
nej.

/dig

:/
http

http

gili
://di

http

gilib
i
d
/
/
:

.u

gilib
i
d
/
/
:

/
Agil Sayekti
c.id
a
.
j
e
NIM 071910101059
b.un

ac
nej.

.u

.u

http

ac
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

igilib

.u

ac
nej.

igilib

.u

ac
nej.

ig

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

http

PENGESAHAN
http

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

/
/
/
.id/ berjudul ” Analisis.aLaju
c.id
c.id pada Proses Electrical
c.id Keausan Material Elektroda
cSkripsi
a
a
a
.
.
.
j
j
j
j
e
ne
ne
.uPulse”
.uArus,
.unDie
.une Discharge Machining
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
Sinking
Akibat
Variasi
on
Time
dan
off
Time
g
g
g
g
g
//didisahkan
://di
://di
://di Universitas Jember pada:
:dan
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
telah
diuji
oleh
Fakultas
Teknik
h
h
h
h
h
.id/
Hari

ac
nej.

.u
Tanggal : 31 Oktober
igilib 2012

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

NIP /19610414 198902 1 001

.id
j.ac

une

une

.
gilib
i
d
/
/
:

.u

.u

.u

igilib

.id/

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

http

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

/dig

:/
http

http

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http viii

http
.id/

.id/

.id/

http Hadi, M.T.
Ir. Widyono

/

.id
j.ac

/dig

:/
http

http

.u

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

.u

lib.u
i
g
i
Mengesahkan
p://d
httFakultas
Dekan
Teknik,

.u

.u

http

ac
nej.

.id/

.id/

http

.id/

d/
ac.i

.u

ac
nej.

igilib

gilib
i
d
/
/
:

NIP 19670123 199702 1 001

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

.
gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

NIP 19700310 199702 1 001

http

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

Ir. Ahmad
httpSyuhri, M.T.

d/
ac.i

/dig

:/
http

Robertus
httpSidartawan, S.T., M.T. http

nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

p
Anggota
httII,

.id/

ac
nej.

/dig

:/
http

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

Anggota
httpI,

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

Hari Arbiantara,
S.T., M.T.
http
NIP 19670924 199412 1 001

http
.id/

une

.
gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

.u

.u

ac
nej.

/dig

:/
http

.id/

NIP
/ 19700322 199501 1 001

.id
j.ac

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http
Mahros
Darsin, S.T., M.Sc.

http

ac
nej.

Sekretaris,
http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

http

.id/

ac
nej.

/dig

:/
http

http

gil
://di

http
Ketua,

http

gilib
i
d
/
/
:

Tim penguji
ib.u

.u

.u

ac
nej.

.u

.u

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

://d
httpJember
http: Fakultas Teknik Universitas
Tempat

http

.id/

.id/

.id/

: Rabu

igilib

.u

ac
nej.

igilib

.u

ac
nej.

ig

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

http

http

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

/
/
/
.id/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ANALISIS iLAJU
.une
.une ELEKTRODAilPADA
.uneKEAUSAN MATERIAL
.u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
i
i
g
g
g MACHINING DIE
g
dig
PROSES
DISCHARGE
://di
://diSINKING
://di
://ELECTRICAL
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h ON TIME DAN OFF hTIME PULSE
h
h
AKIBAT
VARIASI ARUS,
/
/
/
/
c.id
c.id
c.id
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
Agil Sayekti.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
g
://di
://di Universitas Jember ttp://di
://di
://di
Jurusan TeknikttMesin,
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h
ac
nej.

Jl. Slamet Riyadi 62 Kampus Bumi Patrang Jember

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.
ABSTRAK
igilib

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

/d

:/
http

http

http

ac
nej.

u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

d/
ac.i

/dig

:/
http

http

Proses pembuatan dies dengan proses konvensional biasanya dilakukan secara
/
/
/
/
d
i
bertahap
dari proses seadanya,
c.id
c.idsebagai langkah terakhir.
c.idsemi finishing dan finishing
c.
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une konvensional menghasilkan
.une finishing denganilibproses
.une Secara umum ipekerjaan
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
g
g
ig butuhkan
ig apa yang kita inginkan
kekasaran :permukaan
yang menyimpang
//dig
://di
://ddan
://ddari
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
proseshcanggih yang biasanya dilakukan
dengan proses EDM. hDari hasil penelitian
dan analisis laju keausan elektroda tembaga dengan benda kerja yang digunakan
/
/
id/ arus dan off time, sementara
.id/ SKD-11 dipengaruhi
c.id
c.id on time faktor tidak
c.oleh
cadalah
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
ne
dapat dicapai pada
une
.tingkat
.uoptimal
.uneKondisi laju keausan iyang
.une berpengaruh. Elektroda
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
g
g
saat ini 1 (6
tepat waktu pada :tingkat
dig
/dig 3 (6 μ s)
//dig 1 (120 μ s), off timettpdi:/tingkat
://di
://Ampere),
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
dalamh kombinasi dengan harga h laju keausan yang dihasilkan
adalah 0,018
mm3/menit untuk nilai optimum.
/
/
id/
.id/ Hasil penelitian .menunjukkan
bahwa dengan
aliran laju
c.id
c.meningkatkan
c.id
c
a
a
a
a
.
.
.
j
j
j
j
maka
.une
.une besar dari off time menghargai
.uneakan lebih besar dan isemakin
.une elektroda tembaga
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
g
g
g
ig dengan
tingkat keausan
/dig peningkatan laju erosi
://di
://dbahan
:/umum,
://di elektroda kecil. Secara
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h energi listrik percikan melompat
h
h
peningkatan
aliran adalah fakta yang
lebih besar
sehingga
akan mengakibatkan/ peningkatan pencairan dan
penguapan tindakan
d/
d
d/
i
i
i
.id/
.
.
.
c
c
c
material.
j.ac
j.a
j.a
j.a

une

.
gilib
i
d
/
/
:

http

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

igilib

ac
nej.

.u

igilib

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

.u

igilib

/dig

:/
http

http

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

ix gilib.u

://di

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

http

.u

.u

.u

.
gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

une

.une
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
g
ig Laju Keausan, Taguchi
Kata Kunci:
://di
://dEDM,
p
p
t
t
t
t
h
h

igilib

.u

ac
nej.

ig

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

http

http

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

/
/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
ANALYSIS
OF
IN ELECTRICAL
.une
.uRATE
.uneELECTRODE WEAR
.u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
ig TO
DISCHARGE
MACHINING
PROCESS
DIE SINKING
://di
://dDUE
://di
://di
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h
VARIATIONS IN CURRENT, ON TIME AND OFF TIME PULSE
/
/
/
/
c.id
c.id
c.id
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
Agil Sayekti.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
/dig
://di
://di
://di
:/Department
://di
of Mechanical
Engineering,
University of tJember
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h
.id/

ac
nej.

Jl. Slamet Riyadi 62 Campus Earth Patrang Jember

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.
ABSTRACT
igilib

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

/d

:/
http

http

http

ac
nej.

u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

d/
ac.i

/dig

:/
http

http

The process of making dies with the conventional process is usually carried
/
/
/
/
d
i
out
gradually
from the process
c.id
c.idand finishing as the last
c.idof roughing, semi finishing
c.
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
process producesb.surface
une
une of finishing with the lconventional
.une
.work
.une step. In general ithe
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
ig and need advanced:/process
roughness :/which
/dig that is
/dig deviate from whattpwe
://di
://dwant
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h analysis of copper
h the results of research and
h done by EDM process. From
h
usually
electrode wear rate with the workpiece used was SKD-11 is influenced by currents,
/ condition electrode .id/
/ factor ontime. The optimal
.id/ off time, while less .influential
c.id
c.id
cand
a
a
a
.
.
j.ac
j
j
j
e
e
e
e
n
n
n
n
wear
rate
can
be
achieved
at
the
current
level
1
(6
Ampere),
on
time
at
level
1
(120
u
u
u
u
.
.
.
ib.
g
gilibof 0,018
gilib with the resulting /price
gillevel
gilib
i
i
i
i
μ
s),
off
time
at
3
(6
μ
s)
in
combination
d
d
d
d
/
/
/
/
/
/
/
://di
:
:
:
:
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h result showed that by increasing
h
h
mm3/menit
electrode wear rate. The
the flow of the
copper electrode wear rate will be greater and the larger the pulse off time values the
/
/
id/ rate. In general, increasing
.id/ smaller the electrode
c.id
c.id the rate of erosion jof
c.wear
c
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
ne
which
.usparks
.une the energy of electric
.une in flow is a fact iof
.une material with anilibincrease
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
dig
dig action.
dig and evaporation ofpmaterial
digso will lead to increased
dig
jumping bigger
melting
tp://
t ://
tp://
tp://
tp://
Keywords:
EDM, Wear Rate, Taguchi
/
/

une

.
gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

igilib

ac
nej.

.u

igilib

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

.u

igilib

/dig

:/
http

http

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

x gilib.u

://di

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http
ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

http

.id/

.u

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

http

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id

.id
j.ac

ht

ht

ht

ht

ht

igilib

.u

ac
nej.

ig

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

http

.id/

.id/

PRAKATA

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

tp
httpSWT. atas segala
httppanjatkan ke hadirat Allah
htSyukur
Alhamdulillah penulis

http

rahmat
id/ skripsi yang berjudul
id/ penulis dapat menyelesaikan
id/ dan karunia-Nya, sehingga

.id/

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

“Analisis Laju Keausan
Material Elektrodaib.pada
lib.u
l u Proses ElectricaligiDischarge
lib.u
i
i
g
g
i
i
://d Skripsi ini
://d
://d
Machining
Pulse”.
http
httpArus, on Time dan off Time
http Die Sinking Akibat Variasi

.u

gilib
i
d
/
/
:

.

.

.

ac
nej.

http

/dig

:/
http

disusun untuk memenuhi salah satu syarat dalam menyelesaikan pendidikan strata
.id/
.id/
.id/
.id/
c
c
c
c
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
satu (S1) pada JurusannTeknik
Mesin, Fakultas Teknik,
Universitas Jember.
.une
.une
.u e
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
dig karena itu
Penulisan
/digbantuan berbagai pihak,
://di
://oleh
:/dari
://di skripsi ini tidak lepas
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h
penulis ingin menyampaikan ucapan terima kasih yang tiada terhingga kepada:

/
/
.id/
.id/Ir. Widyono Hadi, MT.aselaku
c.id
cUniversitas
c.id Dekan Fakultas Teknik
c1.
Jember;
a
a
a
.
.
.
j
j
j
j
une
.Teknik
.uneTeknik Mesin, Fakultas
.uneM.T Selaku ketua Jurusan
.une 2. Andi Sanata,iliS.T.,
b
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
g
g
://di
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h
Universitas
Jember;
/
3.
utama, dan Hari c.id/
.id/ selaku Dosen Pembimbing
.id/Mahros Darsin, ST.,.acM.Sc.,
c.id
a
.
j
j
ej.a
ntelah
ne
ne M.T., selaku Dosenb.uPembimbing
u
u
.
.
Arbiantara B,
S.T.,
anggota
yang
b
b
ili
ili
ili

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

//dig

//dig

//dig

:
:
ttp: perhatiannya guna memberikan
meluangkan
waktu dan pikiranhserta
bimbingan
http
http

http

/dig

:/
http

skripsi ini;
/
/
/dan pengarahan demi terselesaikannya
d/
i
.
c.id
c.id
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
4. Robertus Sidartawan,
ne
.udosen
.une Syuhri, M.T., selaku
.une ST., MT., dan Ir.ilibAhmad
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
g
g
penguji.
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h

.id
j.ac

une

.
gilib
i
d
/
/
:

http

5. Mahros Darsin, ST., M.Sc., selaku Dosen Pembimbing Akademik;

/
/
/
.id/Semua Dosen Teknik Mesin
c.id
c.idsatu-persatu, terima kasih
c.id yang tidak bisa disebutkan
c6.
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
atas semua
/dig waktu yang telah bapak
://di
://diberikan dan
:/dan
://di bimbingan, semangat,
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h
ajarkan;
/
7.
pembimbing lapangan
.id/
.id/yang telah memberikan
.idselaku
.id/Bapak Andreas S.T.,M.T.,
j.ac
j.ac
j.ac

ac
nej.

u

.
gilib
i
d
/
/
:

/d

:/
http

http

gilib
i
d
/
/
:

.u

igilib

.u

igilib

.u

ac
nej.

/dig

:/
http

http

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http xi

http

http

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

http

http

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.
gilib
i
d
/
/
:

.
gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

une

une

ne

.u
bimbingan idan
gilibarahannya.

igilib

.u

ac
nej.

igilib

.u

ac
nej.

ig

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http
.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

ttp Kekasihku tercinta terima
8. Bapak,
httpkasih atas semua
http Alm. Ibu, dan Kakakku,hserta

http

do’a, semangat, motivasi, materil
dan kasih sayang kalian
id/ semua sehingga skripsi
id/

/
c.id
c.
c.
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ini dapat terselesaikan;
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
ig
//dig Mesin 2007 baik S1
://di
://d
://di D3 yang telah menjadi
:teman
9. Semua
maupun
saudara, rekan
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

kuliah, teman main terima kasih atas segala doa, canda, bantuan dan semuanya

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.id/

d/
ac.i

.id/

ac
nej.

c
j.ac harta dibalas harta, nhutang
yang kalian berikanne
“hutang
ej.a budi dibawa mati”

ib.u
ib.u
ib.u
l
l
l
i
i
i
g
g
g
i
i
i
10. Teman-teman
://d pernah luput
://d2004 s/d 2012, manusiatttidak
://d Teknik Mesin angkatan
h p
http
http

/dig

:/
http

dari salah, mohon maaf jika selama kita bersama ada tindakan yang kurang

/
/
/
d/
di depan semakin
berat.
c.id
c.id
c.iperjuangan
c.id berkenan. Terus semangat
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
.une
.unsatu-persatu.
.untidak
.une 11. Semua pihakilyang
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
dapat
penulis
sebutkan
i
i
i
g
g
g
g
g
://di
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
hPenulis juga menerima segala
h
kritik dan saran dari hsemua pihak demi
/
/
kesempurnaan
skripsi ini. Akhirnya
penulis berharap, .semoga
tulisan ini dapat .id/
.id/
c id
c.id
a
a
.
.
j.ac
j
j
e
e
e
n
n
n
u
u
u
bermanfaat.
.
.
.
gilib
gilib
gilib

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.u

igilib

.u

igilib

.u

ac
nej.

/dig

:/
http

http

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http xii

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http
ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

/dig

:/
http

/
.idPenulis

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

/dig

:/
http
.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

.u

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
Jember, Oktober
2012
/
:
http

http

http

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

igilib

/dig

:/
http

.id/

.id/

.id/

.u

http

:/
http

:/
http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/di

/di

/di

:/
http

http

igilib

.u

ac
nej.

ig

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

http

/
/
.id/ DAFTAR ISI
c.id
c.id
a
a
.
.
j
j
.une
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
g
://di
://di halaman
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h

http

http

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

HALAMAN JUDUL ........................................................................................

i

d/
ac.i

d/
ac.i

d/
ac.i

d/

ac.i
.
.
.
.
j
j
j
j
HALAMAN
PERSEMBAHAN
......................................................................
ii
e
e
e
e
n
n
n
n
ib.u
ib.u
ib.u
l
l
l
lib.u
i
i
i
i
g
g
g
g
i
i
i
i
HALAMAN
v
://d
://d
://dMOTTO ......................................................................................
://d
http
http
http
http
HALAMAN PERNYATAAN ..........................................................................

vi

/dig

:/
http

/
/
/
.id/
PEMBIMBINGAN
vii
c.id
c.id
c.id .....................................................................
cHALAMAN
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
.unviii
.une
.une
.une HALAMAN PENGESAHAN
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
..........................................................................
i
i
i
i
g
g
g
g
g
://di
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h
ABSTRAK
........................................................................................................
ix
ABSTRACT
......................................................................................................
.id/
.id/
.id/

u
u
u
PRAKATA ........................................................................................................
ilib.
ilib.
ilib.

.u

gilib
i
d
/
/
:

x

g
g
//dig.....................................................................................................
://di
://di
:ISI
p
p
p
t
t
t
DAFTAR
t
t
t
h
h
h

http

xi

.id/

j.ac
e
e
e
DAFTAR TABEL u
............................................................................................
xix
n
n
n
u
u
.
.
.
gilib
gilib
gilib
i
i
i
d
d
d
/
/
/
BAB 1. tPENDAHULUAN
...............................................................................
1
/
/
/
:
:
:
http
http
ht p

une

.
gilib
i
d
/
/
:

xvi

.id
j.ac

.id
j.ac

/dig

:/
http

xiii

DAFTAR
GAMBAR ........................................................................................
/
/
/

.id
j.ac

.id/

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

http

1.1 Latar Belakang ....................................................................................

/dig

:/
http

1

/
/
/
.id/
c.id
c.id
c...............................................................................
c.id 1.2 Rumusan Masalah
4
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g Masalah .................................................................................
g
1.3 Batasan
4
://di
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h Tujuan Penelitian ................................................................................
h
1.4
4

/
id/
5 c.id/
.id/ 1.5 Manfaat Penelitian
c.id
c...............................................................................
a
a
a
.
.
j
j
j
ne 6.
ne
ne
u
u
u
.
.
.
b
b
b
BAB 2. TINJAUAN
PUSTAKA
......................................................................
li
li
li
g
digi
digi
digi
/
/
/
/
/
/
://di
:
:
:
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
2.1
6
h
h
h
h Penelitian terdahulu ............................................................................

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

Machining
(EDM) ............................................
6 id/
/
/
.id/ 2.2 Electrical Discharge
c.id
c.id
a
a
.ac.
.
.
j
j
j
e
e
e
n
n
n
2.2.1 Prinsip
Kerja
Electric
Discharge
Machining
(EDM).................
6
u
u
u
.
.
.
g
gilib
gilib
gilib
i
i
i
d
d
d
/
/
/
/
/
/
://di
: ..........
:
: Komponen Dasar EDM
2.2.2
(Electric
Discharge Machining)
10
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

d/
ac.i

2.2.3 Parameter Proses EDM...............................................................

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

d/
ac.i

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

igilib

igilib

.u

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http
.id/

.id/

ac
nej.

.u

igilib

.id/

ac
nej.

http

.id/

.id/

ac
nej.

xiiigilib.u

://di

http

http

nej.

nej.

12

d/
ac.i

igilib

.u

ac
nej.

ig

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/dig

2.4 Keausan Pahat .....................................................................................
id/
id/

14

d/
ac.i

2.5.2 Analisis dalam Metode Taguchi ................................................

16

2.5.3 Istilah n
dalam
ej. Metode Taguchi ...................................................
nej.

j.ac
ne17

:/
http

.id/

.u

http

nej.

.u

.id/

.id/

ac
nej.

13

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

2.3
http
http Die Sinking .....................................
httpElectrical Discharge Machining

http

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

http

/
c.id
c.
c.
a
a
a
.
.
.
j
j
j
2.5 Metode Taguchi
.une14
.une
.une ..................................................................................
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
g
://di
://di
://di
://di Tahapan dalam Metode
2.5.1
Taguchi
...............................................
15
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
d/
ac.i

d/
ac.i

.id/

ib.u
ib.u
ib.u
l
l
l
i
i
i
g
g
g
i
i
i
2.5.4
22
://d
://d
://d Optimasi Taguchi ......................................................................
http
http
http
2.5.5 Interval Kepercayaan..................................................................

/dig

:/
http

23

/
/
/
.id/ 3. METODOLOGI.aPENELITIAN
........................................................
24
c.id
c.id
c.id
cBAB
a
a
a
.
.
.
j
j
j
j
ne
.une24
.une
.uTempat
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
3.1
Waktu
dan
Penelitian
.............................................................
i
i
i
i
g
g
g
g
g
://di
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h Alat dan Bahan ...................................................................................
h
3.2
24
.id/

ac
nej.

/dig

http

/

.id
j.ac

une

.
gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

ac
nej.

24

.id/

ac
nej.

u
u
u
3.2.2 Alat
ilib. 25
ilib.
ilib. ............................................................................................

.u

gilib
i
d
/
/
:

3.2.1 Bahan .........................................................................................
.id/
.id/

http

/dig

/dig

:/
:/
:/
3.3
http
http
httpMetode Penelitian ...............................................................................

27

3.3.1 Parameter ...................................................................................
/
/

27

.id
j.ac

.id
j.ac

/dig

:/
http
.id/

j.ac
e
e
e
3.3.2 Langkah-langkah
Percobaan .....................................................
28
n
n
n
u
u
u
.
.
.
gilib
gilib
gilib Data................................................................................
i
i
i
d
d
d
/
/
/
3.4tpPengambilan
29
/
/
/
:
:
:
http
http
ht
3.5 Jenis Taguchi .......................................................................................

/dig

:/
http

29

/
/
/
/
c.id
c.id
c.id
c.id 3.6 Data Percobaanj....................................................................................
31
a
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
gMetode Analisis ........................................................................
g
3.6.1
32
://di
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h Alur Kerja Penelitian ..........................................................................
h
3.7
36
37 c.id/
j.a
ne37
u
u
u
.
.
.
b
b
b
4.1 Data g
hasil
Percobaan
...........................................................................
ili
gili
gili

/
/
BAB
...........................................................
.id/ 4. HASIL DAN PEMBAHASAN
c.id
c.id

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

a
nej.

a
nej.

://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
4.2
h
h
h Pengolahan Data .................................................................................

http

38

/dig

:/
http

Keausan
Elektrode ...............................................
40 id/
/
/
.
.id/ 4.3 Analisis Data Laju
c.id
c.id
a
a
.
.
j.ac
j
j
e
e
e
n
n
n
4.3.1 Analisis
Pengaruh
Faktor
Terhadap
Rasio
S/N
Laju
u
u
u
.
.
.
g
gilib
gilib
gilib
i
i
i
d
d
d
/
/
/
/
/
/
://di
:
:
: Keausan Elektode .......................................................................
40
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

d/
ac.i

4.3.2 Rasio Signal to Noise .................................................................

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

d/
ac.i

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

igilib

igilib

.u

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http
.id/

.id/

ac
nej.

.u

igilib

.id/

ac
nej.

http

.id/

.id/

ac
nej.

xivgilib.u

://di

http

http

nej.

nej.

42

d/
ac.i

igilib

.u

ac
nej.

ig

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

.id/

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

ttp Terhadap Rasio S/N Laju
http
http4.3.3 Pengaruh Level darihFaktor

http

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

d/
ac.i

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

Keausan Elektrode
id/
id/ .....................................................................

44

Laju Keausan Elektrode ............................................................

47

/
c.id
c.
c.
a
a
a
.
.
.
j
j
j
4.3.4 Prediksi
elektrode
.une46
.une yang Optimal .........
.uneRasio S/N laju keausan
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
dig terhadap Rata-rata p://dig
://di
://Faktor
://di Analisis Varian Pengaruh
4.3.5
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
d/
ac.i

d/
ac.i

d/
ac.i

ej.

n
lib.u
i
g
i
d

://

.id/

ac
nej.

ib