ANALISIS POTENSI AGRIBISNIS KOPI DI DESA SIDOMULYO KECAMATAN SILO KABUPATEN JEMBER

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://


j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l

://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e

n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:

p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n

u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p

htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.

n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:

p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n

u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi

p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n

u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

://d
htthpttp:

ANALISIS POTENSI AGRIBISNIS KOPI
DI DESA SIDOMULYO KECAMATAN SILO
KABUPATEN JEMBER

SKRIPSI

Oleh :
EGA WISNU A. WIBOWO
041710201105

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
.id
.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
FAKULTAS
TEKNOLOGI
PERTANIAN
e
e
e
n
n
n
b.u un
b.u un
b.u un
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
d
d
d
/
/
/
UNIVERSITAS
JEMBER
/
/
/
:
:
:
/
/
/
htthpttp:/
htthpttp:/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

JURUSAN TEKNIK PERTANIAN

2010

ANALISIS POTENSI AGRIBISNIS KOPI
DI DESA SIDOMULYO KECAMATAN SILO
KABUPATEN JEMBER

SKRIPSI
diajukan guna melengkapi tugas akhir dan memenuhi salah satu syarat
untuk menyelesaikan Program Studi Teknik Pertanian (S1)
dan mencapai gelar Sarjana Teknologi Pertanian

Oleh :

Ega Wisnu A. Wibowo
041710201105

JURUSAN TEKNIK PERTANIAN
FAKULTAS TEKNOLOGI PERTANIAN
UNIVERSITAS JEMBER
2010

i

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id.id

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
c.id id
c.id id
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
n
n
n
u
u
u
.
.
.
giliblib.u
giliblib.u
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digi
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h htt dapat
h htt
h htsaya
t
ridho-Nya,
telah menyelesaikan
skripsi ini sehingga

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt
.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

ej.aj.ac
PERSEMBAHAN
b.unune

ili b.
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

Skripsi ini saya persembahkan untuk:
.id
j.ac c.id

unuenej.a
Allah
ilib.b.SWT

g li
://di/digi
htthpttp:/Dengan

meraih gelar
sarjana di kampus FTP
dan dengan segala .rahmat,
hidayah,
.id
caicd.id
ca.icd.id
ca.icd.id
a
a
a
.
.
.
j.eajc.ac.id
j
j
j
e
e
e
e
.
.
.
j
j
j
n
n
n
n
e
e
e
b.u un
b.u un dan keselamatan
bl.iub.un diberikan kesehatan
b.u.un
dan
saya
igili ilib.
igili ilib.
igili imasih
igili ilibanugerah-Nya
sampai saat ini. Allamdulillahirabbil’alamin...

Bapak Suprianto
dan Mimi Kusumawati,
yang telah
.id
.idmenyayangiku,
.id
.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
e
e
e
e
n
n
n
n
u
u
u
u
.b.un
b. un
b. un
ilibdalam
ilib.ib.un
membimbingku,
dan//dtelah
segala hal//ddemi
i
igiilgi ilib.
igiilgi ilib.banyak berkorban
//dig igil
//dig igil

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

: d
htthpttp://

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
enej.a
n
n
u
u
.
.
b u
lib b.u
igdiilgi ilib.
dan
d/i/gdiigiliTika,
/Ani,
/d:/Saudara-saudaraku
/
/
:
:
/
p
p
t
t
:
hthttp
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

://d dig
htthpttp://

://d dig
htthpttp://

://d dig
htthpttp://

://d dig
htthpttp://

: d
htthpttp://

: d
htthpttp://

: d
htthpttp://

kesuksesan dan kebahagiaan anakmu ini. Terima kasih banyak atas doa

://d
htthpttp:

://d
htthpttp:

c.id id
c.id id
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
n
n
u
u
.
.
ilib b.u
ilgibilib.u kasih atas bantuan,
Ewing,
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdterima
i
/
/
:
:
p
p
t
t
hthttp
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
c.id id
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
n
n
e
u
u
u
.
.
.
n
b u
b u
lib .u
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib. terima kasih://dukungannya.
d/i/gdiigilib
//d:Allah
dan Om
Semoga
:
:/p/d:/Pendek,
/
/
p
p
p
/
t
t
t
:
t
t
t
h http
h http
h htt

://d
htthpttp:

restunya.j.ac.icd.id

dorongan entah itu material maupun spiritual. Semoga aku dapat
d
d
ac.i .idbangga.
ac.i .id dan membuatekalian
membahagiakan
n j. j.ac
nej. j.ac

b.u une
igdiilgi ilib. Sarmi
d
/
/
Mbah
:
htthpttp://

SWT membalas kebaikan kalian.
.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id

.id

.id

.id

id
ac c.id
ac c.id ndon, dan Mak
.ajc.ac.bimbingan
Pak .uJRK,
terima kasih
dan.unenj.eajc.ac.id
nuenjatas
nuenj.ej.aNdin,
nuenj.ej.aMak
e
u
u
.
.
b u
b
b
b
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
d
d
d
d
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
/
/
/
/
httpttp:/
httpttp:/
httpttp:/ dari kalian...
httpttp:/pelajaran yang berharga
h

h

h

h

Semua Guru-guruku yang telah membimbingku sehingga aku seperti
d
ac.i .id

d
ac.i .id

d
ac.i .id

://d
htthpttp:

d
ac.i .id

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

ej. j.ac
ej. j.ac
ej. j.ac
nuenj.ej.ac
sekarang,
dan pelajaran
bl.iubn.une
bl.iubn.unedari kalian, jasamu
bl.iubbimbingan
bl.iubn.une terima kasih atas
i
i
i
i
.
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
://di digi
://di digi
://di digi
://di/digi
dapat kubalas...
htthpttp://
htthpttp://
htthpttp://
htthpttp:/tidak

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

Temen-temenku
di UKM Reog,d X-Zun ”Simbah”, Mas
Iput, Mas
id.id
i .id
id.id
.
.
.
c.id id
c
c
c
a
a
a
enj.eaj.ac.
enj.ej.ac
enj.ej.ac
enj.ej.ac
n
n
n
n
u
u
u
u
.
.
.
.
Awin,
Ita, Mitra,
lib b.u ”Umbize”, Pris
ilib b.u
ilib”Rembol”,
iMalik
ilib b.uDuane ”Bison”,
b.u
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdigili
/
/
/
/
:
:
:
:
p
p
p
p
t
t
t
t
hthttp Via,
hthttp Prenges, Fitri, Dani,
hthttp Novel, Nila, Kemix,
hthttp Uci, Tini, Kristian,

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

Amin, Jamad,
.id satu-persatu,
.id tidak bisa saya sebutkan
.id dan semuanya yang
c.id id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
enj.eaj.ac.
e
e
e
n
n
n
n
u
u
u
u
.
.
.
.
n
n
n
lib .u
lib .u
lib .u sehebat kalian...
lib .ukasih!!! tidak adaigsahabat
terima
digi gilib
digi gilib
d i gilib
digi gilib

:// di
htthpttp://

p:// //di

p:// //di

p:// //di

htt tp:
htt ttp:
htthttp:
UKM SAHARA tempatku
menimba ilmu,hsemoga
jaya terus!!! ht

Paguyuban
”Pangarso
Krido”, aterima
kasih atas
.id
.id
.id
.id Karawitan UNEJ
j.eajc.ac.id
j.ejc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
e
e
e
e
n
n
n
n
.u n
.u n
.ub.un
.u n
giliblib.u
giliblib.u dan bertemu beliaugiliblisehingga
giliblib.u
kesempatan
yang diberikan
dapat bergabung
://di digi
://di digi
://di digi
://di digi

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

htthpttp://

htthpttp://

htthpttp://

htthpttp://

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

beliau para anggota...

ii

Sahabat Genk’ku, Fazlul ”Alul”, Win, Surya ”Setan”, Rofi’, Yudi
”Embut”, Gundul, dan Rangga ”Upil” sukses selalu buat kalian!!!
Dian, temen seperjuanganku terima kasih atas semua bantuannya...
Ratna Oktavia ”Nana”, Ferlinawati, Wahid, Ical, Tommy, dan semua
temen-temen angkatan ’04 yang tidak dapat kusebutkan satu persatu.
Temen-temen kosku, Nuril”Gendut”, Anda, Andi, Angga, Kholik,
Adit ”Suyar”, dan Dimas, terima kasih telah menjadi saudara-saudaraku
di Kos!
Ibu Kos ”Ibu Suyoto”, terima kasih telah menjadi ibu buatku, terima
kasih atas kesabaranmu menghadapi anakmu yang bandel ini.
Ade’ Ndut, terimakasih atas kesabaranmu dalam menemaniku dan selalu
mengingatkanku agar selalu semangat dan tetap ingat sama Allah SWT...

iii

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
MOTO
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
c.id id
c.id id
enj.eaj.ac. akan nasib. .unenj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
n
n
u
u
Saya
tidak
percaya
.
.
giliblib.u
giliblib.u
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digi
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h htt buruk.
h htt
Takhada
htt nasib baik atau nasib

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/
.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:
c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

Hanya Tuhan
yang dapat membuat
itu semua terjadi, bila
Tuhan
.id
.id
.id

.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
e
e
e
e
n
n
n
n
*)
u
u
b.u un
b.u un
menghendaki
dan itu adalah
ilgibil.ib.undilakukan. digilgibil.ib.un
igduntuk
igdiilgi ilib. hal yang benar
igdiilgi ilib.
d
d
d
/
/
/
/
i
i
/
/
/
/
:
:
:
:
d
/
/
/
/
htthpttp:/
htthpttp:/
htthpttp:/
htthpttp:/

://d
htthpttp:

Kita harus paham
d dalam hidup,
d muncul begitu saja
d bahwa kesalahan dapat
ac.i .id
ac.i .id
ac.i .id

.id
j.eajc.ac.id
j.ej.ac
j.ej.ac
j.ej.ac
e
e
e
e
n
n
n
n
u
u
u
u
lib. .un
lib.ib.un
ilgibil.ib.unpandai,
ilgibil.ib.un
bagi orang
berkuasa, yang
d/i/gdiigilib
d/i/gdpaling
d/i/gdyang
d/i/gdiigilbahkan
/
/
/
/
i
i
/
/
/
/
:
:
:
:
p
p
p
p
htthttp:
htthttp:*)
htthttp:
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

atau yang paling cerdik.

c.id id
c.id id
c.id id
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
n
n
n
u
u
u
.
.
.
ilib b.u ilmu
ilib ib.u
ilib b.u
bijak
danp:menambah
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdigilmendengar
/d:/i/gdigili Baiklah orang
/
/
/
:
:
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp

dan baiklah orang yang berpengertian memperoleh bahan pertimbangan,

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

b.u une
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
htthpttp://

b.u une
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
htthpttp://

b.u une
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
htthpttp://

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

://d
htthpttp:

**)
id.id
c.id.id
c.id.id
ahidupnya
ac.dapat
sehingga
ia
mengarahkan
ke jalannyang
ej.aj.acbenar.
nej. j.ac
nej. j.ac

.id
.id.id
.id
.icd.id
.id *)
Do Not WorryneEveryone,
PT Prima nej.ajc.ac.id
j.eajc.acJakarta:
j.eajc.ac.id Hope Is on theneWay.
j.eajc.a2009.
j.eajc.ac.id Putri, Anisa Rania.
e
e
n
n
e
u
b.u un
b.u un
b.u un
b.u un
ilgibil.ib.un
Infosarana
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
igdMedia
igdiilgi ilib.
d
d
d
d
d
/
/
/
/
/
i
/
/
/
/
/
:
:
:
:
:
**)
/
/
/
/
/
tthpttp:/ joyce. 2005. Mengelola
htthpttp:/ Your
htthpttp:/ Judul Asli: Managing
htthpttp:/ Emosi Anda (Terjemahan,
hMeyer,
htthpttp:/
Emotions). Batam: Gospel Press.
.id
.id
.id
.id
.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
e
e
e
e
e
n
n
n
n
n
u
u
u
u
u
lib. .un
lib. .un
lib. .un
lib. .un
lib. .un
d/i/gdiigilib
d/i/gdiigilib
d/i/gdiigilib
d/i/gdiigilib
d/i/gdiigilib
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
:
p
p
p
p
p
htthttp:
htthttp:
htthttp:
htthttp:
htthttp:

iv

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

://d
htthpttp:

://d
htthpttp:

PERNYATAAN

Saya yang bertanda tangan di bawah ini:
nama : Ega Wisnu A. Wibowo
NIM

: 041710201105

menyatakan dengan sesungguhnya bahwa karya ilmiah yang berjudul ”Analisis
Potensi Agribisnis Kopi di Desa Sidomulyo Kecamatan Silo Kabupaten Jember”
adalah benar-benar hasil karya sendiri, kecuali kutipan yang sudah saya sebutkan
sumbernya, belum pernah diajukan pada institusi mana pun, dan bukan karya
jiplakan. Saya bertanggung jawab atas keabsahan dan kebenaran isinya sesuai
dengan sikap ilmiah yang harus dijunjung tinggi.
Demikian pernyataan ini saya buat dengan sebenarnya, tanpa ada tekanan
dan paksaan dari pihak mana pun serta bersedia mendapat sanksi akademik jika
ternyata dikemudian hari pernyataan ini tidak benar.

Jember, 26 Juni 2010
Yang menyatakan.

Ega Wisnu A. Wibowo
041710201105

v

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
c.id id
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
n
n
u
u
.
.
ilibSKRIPSI
ilib b.u
b.u
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdigili
/
/
:
:
p
p
t
t
hthttp
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
c.id id
c.id id
c.id id
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
n
n
n
n
u
u
u
u
.
.
.
.
u
AGRIBISNIS
giliblib.u
giliblib.KOPI
giliblib.u
giliblib.uANALISIS /POTENSI
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digi
:p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digi
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h htt
h htt
h htt
DI DESA SIDOMULYO
KECAMATAN
SILO h htt

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

Oleh:
.id d
c.id id
j.eajc.A.
ac.iWibowo
enj.eaj.ac.
e
n
n
Ega iWisnu
u
u
.
.
n
ilib b.u
il bilib.u
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdig041710201105
/
/
:
:
p
p
t
t
hthttp
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
e
e
n
n
b.u un
b.u un
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
d
d
/
/
/
/
:
:
/
/
Pembimbing: htthpttp:/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

://d
htthpttp:

KABUPATEN JEMBER

Dosen Pembimbing
Utama
: Dr.acI..id.B.
Suryaningrat, S.Tp.,
.id
.id MM. (DPU)
.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.ej.ac id
j.eajc.ac.id
e
e
e
e
n
n
n
n
u
u
u
u
Dosen
Anggotailib.b:.uDr.
.b.un
n Indarto, S.Tp.,ilDEA.
ib.b.un (DPA)
ilib.b.un
ilibPembimbing

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

g li
://di digi
htthpttp://

g li
://di digi
htthpttp://

g li
://di digi
htthpttp://

g li
://di digi
htthpttp://

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

vi

PENGESAHAN

Skripsi berjudul “Analisis Potensi Agribisnis Kopi di Desa Sidomulyo Kecamatan
Silo Kabupaten Jember” telah diuji dan disahkan pada:
hari, tanggal

: Senin, 28 Juni 2010

tempat

: Fakultas Teknologi Pertanian Universitas Jember.

Tim Penguji:
Ketua,

Dr. I. B. Suryaningrat, S.Tp., MM. (DPU)
NIP. 197008031994031004
Anggota I,

Anggota II,

Dr. Indarto, S.Tp., DEA. (DPA)
NIP. 197001011995121001

Ir. Setyo Harri, MS.
NIP. 195309241983031001

Mengesahkan
Dekan,

Dr. Ir. Iwan Taruna, M.Eng.
19691051994021001

vii

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

ANALISIS POTENSI AGRIBISNIS KOPI
KECAMATAN SILO KABUPATEN JEMBER

DI

DESA

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

://d
htthpttp:

SIDOMULYO

Ega Wisnu A.Wibowo
Jurusan Teknik Pertanian. Fakultas Teknologi Pertanian. Universitas Jember
ABSTRAK
Penelitian ini bertujuan untuk menginventarisasi data tentang potensi agribisnis
dan mengembangkan analisis kelayakan finansial pada industri pengolahan kopi
pada: (1) Petani
d kopi, yang
dPengambilan data dilakukan
d di Desa Sidomulyo.
id
c.id
ac.i
ac.SIMPPOA
ac.i
ac.i kemudian diinventarisasi
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
dengan
sofware
(Sistem
Informasi
Potensi .unej.a
n
n
n
n
u
u
u
u
.
.
.
.
ilib
ilib
ilib
ilib
ilib
Perkebunan
/dig
/dig kopi, yang kemudian
/dig(2) Industri pengolahan
/dig Kopi Kakao), tdan
/dig
/
/
/
/
/
:
:
:
:
:
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
ht
ht
ht
ht
dianalisis
kelayakan usahanya
dengan menggunakan
NPV (Net Presenth Value),
Net B/C rasio (Net Benefit Cost Ratio), IRR (Internal Rate of Return), PP
(Payback Period), dan BEP (Break Even Point). Hasil penelitian menunjukkan
bahwa di Desa Sidomulyo menyimpan potensi agribisnis seperti Sumber Daya
Manusia (SDM), luas lahan dan jenis tanaman kopi, produksi, penanganan pasca
panen, pemasaran, dan agroindustri. Analisis kelayakan usaha pada industri
d pengolahan kopi yang
i
.id
.id
.id (yaitu: (1) UD. .Trimulyo
.id ada di Desa Sidomulyo
.
dan (2)
c
j.ac
j ac
j.ac
j.ac
j.a
e
e
e
e
e
n
n
n
n
n
UD. Barokah)
b.u
b.u
b.u layak untuk dilanjutkan.
b.umenunjukkan keduanya
b.u
igili
igili
igili
igili
igili
://d

http

://d

http

://d

://d

http

http

://d

http

:

http

:

http

Kata Kunci: potensi, agribisnis, SIMPPOA

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

viii

ANALISIS POTENSI AGRIBISNIS KOPI
KECAMATAN SILO KABUPATEN JEMBER

DI

DESA

SIDOMULYO

Ega Wisnu A.Wibowo
Jurusan Teknik Pertanian. Fakultas Teknologi Pertanian. Universitas Jember
ABSTRACT
The purpose of this research was to study present condition of the data gathered
agribusiness potential, and to evaluate financial of feasibility aspect for processing
coffee industry in the Desa Sidomulyo. The data was taken from: (1) the farmer of
coffee, and analyzed with SIMPPOA software (Sistem Informasi Potensi
Perkebunan Kopi Kakao), and (2) from the industry of processing coffee which
coffee processing industry using NPV (Net Present Value), Net B/C rasio (Net
Benefit Cost Ratio), IRR (Internal Rate of Return), PP (Payback Period), and BEP
(Break Even Point). The results of research indicated that in the Desa Sidomulyo
has a high potential of agribusiness, such as Human Resources, wide area and the
type coffee plant, production, post harvest handling, marketing, and agroindustries. The feasbility of financial analysis in the processing coffee industries
in the Desa Sidomulyo (namely: (1) UD. Trimulyo and (2) UD. Barokah), both of
industries could be continued.
Key words: potential, agribusiness, SIMPPOA

ix

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id.id

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

ej.aj.ac
RINGKASAN
b.unune

ili b.
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

Analisis Potensi Agribisnis Kopi di Desa Sidomulyo Kecamatan Silo
.id
j.ac c.id

.id
j.ac c.id

.id
j.ac c.id

.id
j.ac c.id

enej.a
ne ej.a
ne ej.a
nWibowo,
nuenej.a Ega Wisnu bA.
Kabupaten
041710201105;
.
libil.iub.un
libil.iub.un 2010; 57 halaman;
li il.iub.u
libil.iubJember;
i
i
i
i
g
g
g
g
i
i
i
i
/d ig
://d dig
://d dig
://d dig
tthpt:t/p://d Teknologi Pertanian
htthpttp://
htthpttp:// Universitas Jember
htthpttp://Teknik PertanianhFakultas
Jurusan

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
.id
.id
.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
e
e
e
e
n
n
n
n
b.u un
b.u un kopi di Kabupaten
b.u un
b.u.un
Desa
merupakan
produksi
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.salah satu sentra
igdiilgi ilibSidomulyo
d
d
d
d
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
/
/
/
/
htthpttp:/
htthpttp:/
htthpttp:/
htthpttp:/
Jember.
Kopi sendiri merupakan
komoditas andalan
bagi pendapatan
petani

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

maupun Pendapatan
informasi cmengenai
potensi
id
.id
.id
.Kurangnya
.id Asli Daerah (PAD).
j.eajc.ac.id
j.eaj.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
e
e
e
e
n
n
n
n
u
u
u
u
b.ibdaerah
.un
ilib.ib.un
ilib.ib.un
ilib.ib.un perkembangannya.
ilidi
agribisnis
tersebut menghambat
//dig igil
//dig igil
//dig igil
//dig igil

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

agribisnis dan j.amengembangkan
analisis
c.id idpada industri j.aca.icd.id
c.id idkelayakan finansial
c.id id
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enej.ac.
ne ej.
n
n
n
u
u
u
.
.
.
libil.iub.un
libilib.u
libilib.u
libilib.u
i
i
i
i
g
g
g
g
i
i
i
i
pengolahan
kopi di Desa Sidomulyo.
Adapun pengambilan
data dilakukan
pada:
p://d//dig
p://d//dig
p://d//dig
p://d//dig

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

id
c.id id (2) industri j.aca.icd.id
c.id id
tersebut dapatnejditarik
.ajc.a. c.id kesimpulan mengenai
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac. potensi agribisnisnya;
ne ej.
n
n
e
u
u
u
.
.
.
n
libil.iub.un
libilib.u
libilib.u
libilib.u
i
i
i
i
g
g
g
g
i
i
i
i
d g
/d ig
/d ig
/d ig
pengolahan
tp:/p/://di
ttp:/p://dyang kemudian tdianalisis
ttp:/p://d dan UD. Barokah),
ttp:/p://d kopi (UD. Trimulyo

: d
htthpttp://

: d
htthpttp://

: d
htthpttp://

: d
htthpttp://

Penelitian ini bertujuan untuk menginventarisasi data tentang potensi

htthttp:

htthttp:

htthttp:

htthttp:

(1) petani kopi, yang diinventarisasi dalam sofware SIMPPOA dan dari data

h htt

h htt

h htt

h htt

://d
htthpttp:

://d
htthpttp:

://d
htthpttp:

kelayakan usahanya dengan yaitu NPV (Net Present Value), Net B/C Rasio (Net
.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/
.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:
c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

.id

.id

.id

.id

d
ac .id
c.id
j.acPeriod),
j.aofcaReturn),
ac.i
Benefit Cost.uRatio),
PP (Payback
dan BEP.unenj.eajc.ac.id
nenj.ej.ac IRR (Internal Rate
.unenej.
.unenej.
b u
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

b u
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

b u
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

b u
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
/
(Break
Point).
htthpttp:Even

Dari data hasil inventarisasi dapat disimpulkan bahwa di Desa Sidomulyo
d
ac.i .id

d
ac.i .id

d
ac.i .id

d
ac.i .id

j. j.ac
ej. j.ac perkembangan
nej. j.ac
neagribisnisnya,
nej. j.ac
mempunyai
potensi-potensi
yang imendukung
antara
b.un.une
ib.u.une
ib.u.une
ib.u.une
il ib
//dig igil

il ib
//dig igil

il ib
//dig igil

il ib
//dig igil

: ://d
: ://d
: d
:p://d
lain:
Sumber Daya Manusia
5.162 orang
htthpttp(88%)
htthpttpsebanyak
htthpttp:// yang cukup yaitu
htthptt(1)

sebagai petani, (2) Luas
area 75,05 ha dandjenis tanaman kopi Robusta,
luas area
id.id
i .id
id.id
.
.
.
c.id id
c
c
c
a
a
a
enj.eaj.ac.
enj.ej.ac
enj.ej.ac
enj.ej.ac
n
n
n
n
u
u
u
u
.
.
.
.
tersebut gmengalami
peningkatan
dan jenis tanaman kopi
yang termasuk kualitas
ilib ib.u
gilib ib.u
gilib ib.u
gilib ib.u
/di igil
tthpt:t/p://d
h
nomor dua setelah

kopi

/di igil
tthpt:t/p://d
hArabika,
(3)

/di igil
tthpt:t/p://d
h
Produksi kopi ose sebesar

747

/di igil
tthpt:t/p://d
h
kw, masih

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

bisa ditingkatkan, .(4)
menggunakan pengolahan
kering,
id Penanganan pascaacpanen
.id
.id
c.id id
j.eajc.ac.id
j.ej.ac.id
j.eajc.ac.id
enj.eaj.ac.
e
e
e
n
n
n
n
u
u
u
u
.
.
.
.
n
n
n
u
lib .u
lib .ubisa ditingkatkan,igi(5)
lib .u dihasilkan dan masih
lib .dengan
ini berkaitan
mutu kopi
yang
d gilib
digi gilib
digi gilib
digi gilib

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

kopi dan pasar tadisional
dengan hargaacRp.
ada
id
.id
.Agroindustri
.id 14.000/kg, dan (6)
.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.ej.ac.id
j.eajc.ac.id
e
e
e
e
n
n
n
n
.u n
.u n
.u.un
bl.iub.unTrimulyo dan UD.
giliblib.u
giliblib.u produksi masinggiliblibBarokah,
giliUD.
dua yaitu
dengan
kapasitas
://di digi
://di digi
://di digi
://di digi

:// di
httptp://

:// di
httptp://

:// di
httptp://

://d
htthpttp:

:// di
httptp://

ht
ht pengepul, industri pengolahan
ht
ht
Pemasaran,
produk dijual dalam
bentuk kopi ose ke

://d
htthpttp:

://d
htthpttp:

://d
htthpttp:

htthpttp://

htthpttp://

htthpttp://

htthpttp://

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

x

masing 25 kw dan 1,25 kw tiap bulannya, atau baru menampung 42% dari seluruh
produksi kopi di Desa Sidomulyo.
Sedangkan analisis kelayakan UD. Trimulyo didapatkan nilai NPV sebesar
Rp. 370.402.515,3; Net B/C Rasio sebesar 6,25; IRR sebesar 57,83% dengan PP
selama 3 bulan dan BEP sebessar 2.336,32 kg. Sedangkan untuk UD. Barokah
didapatkan nilai NPV sebesar Rp. 71.282.745,97; Net B/C Rasio sebesar 3,8; IRR
sebesar 60,01% dengan PP 9 bulan dan BEP sebanyak 427 kemas atau 106,66 kg.
Keduanya layak dilanjutkan karena nilai NPV ≥ 0, Net B/C Rasio >1, dan IRR >
14%.

xi

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id.id

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt
.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

ej.aj.ac
PRAKATA
b.unune

ili b.
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

Puji syukur ke hadirat Allah SWT atas segala rahmat dan karunia-Nya
.id
j.ac c.id

.id
j.ac c.id

.id
j.ac c.id

.id
j.ac c.id

ne ej.a
ne ej.a
ne ej.a
ne j.a
sehingga ilpenulis
ibil.iub.une dapat menyelesaikan
libil.iub.un
libil.iub.un ”Analisis Potensi
libil.iub.un skripsi yang berjudul
i
i
i
g
g
g
g
i
i
i
i
/d/dig
/d ig
:/p/d://dig
://d dig
tthpt:t/p:/Kabupaten
tthpt:t/p://d
htthpttSkripsi
htthpttp:// Kopi di Desa hSidomulyo
Agribisnis
Kecamatan hSilo
Jember”.

ini disusun untuk .imemenuhi
salah satu .syarat
menyelesaikan pendidikan
strata
.id
ca.icd.id
caicd.id
cacd.id
a
a
a
.
.
.
j.eajc.ac.id
j
j
j
e
e
e
e
.
.
.
j
j
j
n
n
n
n
e
e
e
b.u un
b.u un
b.u un
b.ub.un Jurusan Teknik
satu (S1)
igili ilib.
igili ilib.Teknologi Pertanian,
igili ilib. Pertanian, Fakultas
igili ilipada
Universitas Jember.

://d dig
htthpttp://

://d dig
htthpttp://

://d dig
htthpttp://

://d dig
htthpttp://

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

Saya menyadari
bahwasanya saya
buku
.id
.id
.idtidak akan dapat menyelesaikan
.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
e
e
e
e
n
n
n
n
u
u
u
u
ib.ib.un
ilib.ib.un
ilib.ib.unsaya. Maka dengan
ilib.ib.unyang telah membantu
ildukungan
ini tanpa
dari orang-orang
//dig igil
//dig igil
//dig igil
//dig igil

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

1. Dr. I.B Suryaningrat,
S.TP., MM.,
Dosen Pembimbing
c.id id Utama dan j.aca.icd.id
c.idselaku
c.id id
id
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
ne ej.
n
n
n
u
u
u
.
.
.
libil.iub.un
libilib.u
libilib.u
libilib.u
i
i
i
i
g
g
g
g
i
i
i
i
Dr. Indarto, S.TP., pDEA.,
Asisten yang
telah
://d//dig selaku Dosen Pembimbing
p://d//dig
p://d//dig
p://d//dig

htthttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
c.id id
c.id id
c.id id
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
n
n
n
n
u
u
u
u
.
.
.
.
b ib.u
ilib ib.u
ilib b.u
ilib b.u
igdiilgi ilIr.
/d:/i/gdigili Teknologi Pertanian
/d:/i/gdigili selaku Dekan
//d:/i/gdigil
/Fakultas
2.
Iwan Taruna,
:
:
:/M.Eng.,
:/p/d:/Dr.
/
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h http
h http
h http
h htt

: d
htthpttp://

: d
htthpttp://

: d
htthpttp://

penuh cinta dan dengan gembira saya ucapkan terima kasih kepada:

htthttp:

htthttp:

htthttp:

: d
htthpttp://

memberikan bimbingan, arahan, dan motivasi dalam penyelesaian skripsi

://d
htthpttp:

://d
htthpttp:

://d
htthpttp:

://d
htthpttp:

ini;

://d
htthpttp:

sekaligus Dosen Wali yang telah membimbing selama penulis menjadi
.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/
.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:
c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp
c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

.id

j.acac.id
mahasiswa;
.unenej.

b u
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
pttp:/Dian, Amd.
htth3.

.id
.id
.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
e
e
e
n
n
n
b.u un
b.u un
b.u un
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
d
d
d
/
/
/
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
yang
memberikan
dan bantuan
p:/
htthpttp:/demi
htthpttarahan
htthpttp:telah

terselesaikannya skripsi ini;
d
ac.i .id

d
ac.i .id

d
ac.i .id

d
ac.i .id

c
ej. j.ac
ej.ej.ac
enj.ej.ac Statistik (BPS)
nuenj.ej.atelah
4. Badan
Jember,
membantu
bl.iubn.une
bl.iubyang
bl.iubn.unKabupaten
bl.iubn.uPusat
i
i
i
i
.
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
/di igi
/di igi
://di digi
://di/digi
tthpt:t/p://dpenelitian ini; htthpt:t/p://d
data hterkait
htthpttp://
htthpttp:/memberikan

5. Mas Sunarid yang telah membantu
mengumpulkankan dresponden dan
id.id
i .id
.
.
c.id id
c.i id
c
c
a
a
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.ej.ac
enj.ej.ac
n
n
n
n
u
u
u
u
.
.
.
.
menemani
penulis dalamgiwawancara;
lib ib.u
gilib ib.u
gilib ib.u
gilib ib.u

i il
pt:t/p/d://dig
htth6.
Kepala

Desa

/di igil
tthpt:t/p://d
h
Sidomulyo, Kecamatan

/di igil
tthpt:t/p://d
h
Silo, yang telah

://d
htthpttp:

/di igil
tthpt:t/p://d
h
memberikan izin

://d
htthpttp:

://d
htthpttp:

kepada penulis
di daerah tersebut;
dd
.id d
.id d untuk mengadakan.ipenelitian

c.id id
c i
c i
c i
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
n
n
n
n
u
u
u
u
.
.
.
.
u
7. dPak
selaku pemilik
Trimulyo; Pak
selaku pemilik
b.u
giliblib.u
gilibMastuki,
giliblib.UD.
gilibliSantoso,
lib.u
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digi
:/p/:/i/digi
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h htt
h htt
h htt
h htt

UD. Barokah; dan pada seluruh petani kopi di Desa Sidomulyo yang telah

://d
htthpttp:

d yang penulis
d
d waktu untuk memberikan
meluangkan
informasi-informasi
ac.i .id
ac.i .id
ac.i .id

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
perlukan;
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

xii

8. Rekan kerjaku Aristarianda Wahyu Sulistyono (Anda) yang telah
membantu dalam penelitian ini;
9. Saipul ”Ipul” dan Adit ”Suyar” terima kasih berkat Laptop kalian seminar
proposal dan hasil saya dapat terlaksana;
10. Semua pihak yang tidak dapat disebutkan satu persatu.
Penulis juga menerima segala saran dan kritik dari pihak manapun demi
kesempurnaan skripsi ini. Akhirnya skripsi ini dapat memberikan manfaat dan
informasi yang berguna bagi semua pihak yang membutuhkannya.

Jember, Juni 2010
Penulis

xiii

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

.id
c.id id
j.eajc.ac.id
enDAFTAR
enj.eaj.ac.
ISI
n
n
u
u
.
.
ilib b.u
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdigili
/
/
:
:
p
p
t
t
hthttp
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

Halaman

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
c.id id
c.id id
c.id id
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac. .....................................................................................
n
n
n
n
u
u
u
u
HALAMAN
JUDUL
i
.
.
.
.
giliblib.u
giliblib.u
giliblib.u
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digi
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h htt ii
h htt
h htt
h htt
HALAMAN
PERSEMBAHAN
...................................................................

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

HALAMAN MOTO
......................................................................................
iv
.id
.id
.id

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

HALAMAN PENGESAHAN
.......................................................................
vii
d
d
d
ac.i .id
ac.i .id
ac.i .id

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp
c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
e
e
e
e
n
n
n
n
u
b.u un
b.u un
HALAMAN
vigilibil.iub.un
ilgibil.ib.un
igdiilgi ilib.
igd.......................................................................
igdiilgi ilib.PERNYATAAN
d
d
d
d
/
/
/
/
i
/
/
/
/
:
:
:
:
dig
/
/
/
htthpttp://
htthpttp:/
htthpttp:/
htthpttp:/
HALAMAN PEMBIMBINGAN .................................................................. vi

://d
htthpttp:

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
j.ej.ac
j.ej.ac
j.ej.ac
e
e
e
e
n
n
n
n
u
u
u
u
b. un
lib. .un
lib. .un
lib. .un
ABSTRAK
igdiilgi ilib.
d/viii
d/i/gdiigilib
d/i/gdiigilib
d/i/gdiigilib.....................................................................................................
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
/
p
p
p
p
htthttp:
htthttp:
htthttp:
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
enej.
enej.
enej.
n
n
n
n
u
u
u
u
.
.
.
.
b u
ilib b.u
ilib b.u
ilibilib.u..................................................................................................
igdiilgi ilib.
DAFTAR
/d:/xiv
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdigISI
/
/
/
/
:
:
:
:
/
p
p
p
p
t
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
c.id id
c.id id
DAFTAR GAMBAR
xviii nej.ajc.a.icd.id
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac. .....................................................................................
n
n
n
u
u
u
.
.
.
b.u une
b u
b u
blib.u
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
igdiilgi RUMUS
i
d
d
d
d
/
/
/
/
/
/
/
/
DAFTAR
........................................................................................
xix
:
:
:
:
ttp p://
ttp p://
ttp p://
ttp p://

://d
htthpttp:

RINGKASAN ................................................................................................ x

.id
.id
.id
PRAKATA .....................................................................................................
xii
j.acac.id
j.acac.id
j.acac.id

DAFTAR TABEL ......................................................................................... xvii

h htt

h htt

h htt

h htt

DAFTAR LAMPIRAN ................................................................................. xx
.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/
.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id

.id

.id

.id

ac .id
ac .id
ac .id
BAB 1. PENDAHULUAN
...........................................................................
1 .unenj.eajc.ac.id
nuenj.ej.ac
nuenj.ej.ac
nuenj.ej.ac
u
u
u
.
.
.
b u
b
b
b
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
d
d
d
d
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
/
/
/
/
/
.........................................................
htthpttp:/ 1
htthpttp:/
htthpttp:Masalah
htthpttp:/ 1.1 Latar Belakang

1.2 Permasalahan ........................................................................... 3
d
ac.i .id

d
ac.i .id

://d
htthpttp:

d
ac.i .id

d
ac.i .id

ej. j.ac
nuenj.ej.ac
nuenj.ej.ac dan Manfaat
1.3
..............................................
3 lib.un.uenj.ej.ac
bl.iubn.une
bl.iubPenelitian
bl.iubTujuan
i
i
i
.
.
l
l
l
i
i
i
g
g
g
digi gilib
di gi
di gi
://di digi
tpt:t/p/://3di
tpt:t/p/://di
tpt:t/p/://di
t
t
1.3.1 TujuanhtPenelitian
..............................................................
h
h
htthpttp://
h
h
h

://d
htthpttp:

1.3.2 Manfaat
Penelitian ............................................................
4
d
d
d

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
c.i id
c.i id
c.i id
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
n
n
n
n
u
u
u
u
.
.
.
.
BAB 2. gTINJAUAN
PUSTAKA
5 ilib b.u
ilib b.u
ilib..................................................................
ilib b.u
b.u
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdigili
/d:/i/digili
/
/
/
/
:
:
:
:
p
p
p
p
t
t
t
t
hthttp 5
hthttp
hthttp..........................................................................
hthttp 2.1 Tanaman Kopi

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

2.1.1 .Sejarah
Tanaman Kopi .di
5
id dIndonesia .................................
id d
.id d

ac .i
j.ac.ac.i
nuenj.ej.ac
.ubn.uenejKopi
.ub2.1.2
b
b
i
i
.
l
l
Sistematika
Tanaman
i
i
g li
g li
://di digi
://di digi
htthpttp://
htthpttp://

c.id id
c i
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
n
n
u
u
.
.
...............................................
5giliblib.u
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digi
p
p
t
t
t
t
h htt
h htt

2.1.3 Struktur Buah Kopi ........................................................... 6

://d
htthpttp:

://d
htthpttp:

d
d
d
2.1.4
Jenis
Kopi ..........................................................................
7
ac.i .id
ac.i .id
ac.i .id

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
j.ej.ac
j.ej.ac
j.ej.ac
e
e
e
e
n
n
n
n
b.u un
b.u un
b.u.un ......................................................
b.u.un Pemanenan Buah
i9gdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilibKopi
igdiilgi ilib2.1.5
d
d
d
d
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
/
/
/
/
htthpttp:/
htthpttp:/
htthpttp:/
htthpttp:/

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib xiv
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

2.1.6 Penanganan Pasca Panen ................................................... 11

2.2 Agribisnis .................................................................................. 15
2.2.1 Pengertian Agribisnis ........................................................ 15
2.2.2 Kondisi Agribisnis Kopi Saat Ini ...................................... 16
2.3 Ukuran Kinerja Kelayakan Usaha Tani ................................ 18
2.3.1 Net Present Value (NPV) .................................................. 19
2.3.2 Net Benefit Cost Ratio (Net B/C Rasio) ............................ 19
2.3.3 Internal Rate of Return (IRR) ........................................... 20
2.3.4 Payback Period ...............................................