Peraturan Presiden RI No. 60 Tahun 2013 Tentang Pengembangan Anak Usia Dini Holistik Integratif
! "
# !$
!%&! '(
) *!+!
.)/*(0, 1
$
)(.!0!
! "'! *!
"!)!
!%&! .
"0!,!
*!3!
*,
.
,(0!
.
*!
!,! "!
)%!)"!
!"
' !2
0(!3 ,!' '(
,(
(% 0
) *!+!
! (' !
! " /.,
/3 % 0(!3 ,!' . )0
! 6 ,!%(
0 ' %!,!
!' , +! " '! "!,
*/
-!.! !
. ) /* (' ! *
5
! (' ! +! " ' %!, - )*!' *!
! "!
+! ,( ' 4!0 4!
!3 '! "!,
! !0 ' 3! !
'! .! ! !0
)(' !
+! " , )3 %!, *!)
"0!, +! * )!4!,
',!,(' " 7
0 - )*!'!
*!
/' / !3 *!
'. ) ,(!3 *!
0 ' 4!%, )!!
.
%!0
0 - ) !!
! !02
-$
!%&!
0
( ,(0
! " ! !0 (' ! *
0 ' %!,!
"7
0 ' 4!%, )!!
* 3!0(0!
!%&!
*
*!
.
"!'(%!
.
(3,!
!, '
' ',
!0
'!
)!,()!
/3 ', 0
(%
"0!,!
. )3 *( "!
* * 0!
+! "
+ 3()(%
( "! 2
. ),
! "!
!0'(* .!*! %()(1 ! %()(1
,!.0!
,(
(.!+! .
)! "'! "!
)0 ' !
)*!'!)0!
(%!
* . )3(0!
. )!&!,!
' -!)! '
, ) , ")!' *!
*$
4!
) '*
*!
,
,! "
'
!"!
! !
%()(1 - . )3(
"
! "!
, ")!, 12
" "!, 8
" "!,
#
$
!'!3 9 !+!, 5 6
*/
$
*! "
' ! !%(
*! "
/ /)
!%(
:!,!(
"!'(% .
*
',) *!
"!) ' 3()(' 0
)! " ,(! !*!3!% !+!% *! >!,!(
*! >!,!(
!'+!)!0!, +! "
""! ,
) %!0 !,!( & &
( ! "0!,$
!*!3!% /)! " !,!( 3
! " ( ,(0
3!0(0!
!"! +! "
.
"!'(%!
! !0$
$
) ,!% 8
$
) ,!%
!*!3!%
) '*
0 0(!'!!
'
('!, +! " ' 3! 4(, +! * '
.
! ! *
"!)!
.( 3 0
) ,!%
?!3 0/,!
+ 3
=$
) ,!%
' ! +! "
"! "
"!)!
.( 3 0
!0'(* *!3!
*/
! )!%
*!
""!)! .
*! "
' ! !%(
*/
'!
*! "
!'!)
(.!,
!,!(
:9;$
!*!3!%
. )! "0!,
(
) ()
*! )!%
'
!"!
( '()
) ,!%! *! )!%$
, ) !*!3!%
.
*/
) ,!%!
!"!
!"!
, )0! ,$
596
,
(
,(!
"
! 0 ! ""/,!!
("(' ("!' * !,() /3 %
,(!
,("!' *!
,!,! 0 )4!
("(' ("!'$
!" ! 8
!" !
*(!
)4!'! !
!'!3
!3!
3!0'! !0!
!'!3
,("!' '
("('
0 )4!'! !
. %!0 3!
("!'
*! >!,!(
*! >!,!( 3
!"!
!"! .
! ! *
*!.!,
" 0(,' ),!0!
)0//)* !'
) ,!%
!0'(* *!3!
*
"!
/ 0
0
, )!
, )!
, )0! , *!
+! " * ! ""!. . )3($
!" !
, "!
0) ,!) !,
!'!3 9
5 6
,(0
*(0( " 0 3! -!)!
* . ) ! ,(0! '
5 6
0) ,!) !,
'
* 3!0'! !0!
0 )4! *
5 6
596
! !
*
!"!
! ! *
.( +! ,("!'
',)!' 0 .!*!
3
!0'(*
, )!
0) ,!) !, '
,(!
.!*!
!+!,
% 3! 4(,
//)* !,/)
5 6
*! "
!0'(* .!*! !+!, 5 6 *!
) 0!
*(0( "!
, 0 '
("(' ("!'$
"
! ' 0) ,!) !, '
!0'(* .!*! !+!, 5 6 !+!, 5 6 *!
, )$
("!'
' -!)! 1( "' / !3 /3 % '!3!% '!,( ( ,
!0+!,$
,
*
!"!
' 4!%, )!!
*! !*
("('
(!% ' 0) ,!) !,$
3 "0( "!
!+!, 5 6
,("!'
!"!
! !
!+!, 5 6 * !,() /3 %
!" ! 8
!" !
.!,
!,!
)4!
!'!3
("(' ("!'
*!3!
+ 3
;
""!)!0! )!.!, .!3 " ' * 0 , '!,( 0!3
5, "!6 (3! !,!( ' &!0,( &!0,( !.! 3! * . )3(0! $
!" !
3!0'! !!
3
"
/3 ', 0
!
! "!
!0
, ")!, 1 *
'!
! )!%
!'!3
5 6
) ,!%
! )!%
'!
*
3!0'! !0!
/3 ', 0
"!
"
, ")!, 1 * *! )!%
"!-( 0 .!*! 0
4!0!
! "!
!0
!' "
!' "
+! " * , ,!.0!
/3 %
("(' ("!'$
5 6
!3!
3!0'! !0!
/3 ' , 0
, ")!, 1 '
) ,!%
! )!%
) ,!%
/)"! '!'
3
!"!
0
! "!
! ! *
*!.!,
. )"()(!
!'+!)!0!,!
!"! '&!*!+!
!'+!)!0!,$
"
'!
!0'(* .!*! !+!, 5 6
0 )4!
, ""
!0
'! !
/)"! '!'
/)"! '!'
*
"!
.)/1 '
0 !"! !!
!'+!)!0!, *( ! ('!%! *! ! ""/,!
!'!3
!'!3
5 6
!3!
!'!3
<
"
"
, ")!, 1 '
!+!,
! (.!,
5 6
*!
! "!
! ! *
!+!,
596
*!)
0 ' %!,!
!"!
( '()
'/' !3
0 3(!)"!
("('
)
/3 ', 0
!+!, 5 6
*
5 6
.
* * 0!
"
!"!
! (.!,
("('
> /,! '
*!
*!
!0
. )
'!
(*!+!!
.(!
*!
)*!+!!
+! " , )0! ,$
! "!
(
!0
'!
!0'(* .!*! !+!, 5 6
) ()$
> /,!
"
!"!
! !*
("!'
0
! !0 .
! ! *
!"!
!+!, 5 6 *!
! "!
!0
'!
!0'(* .!*! !+!,
(.!, >?!3 0/,!$
)/A ' *!
! ! *
("('
("!'
!0'(* .!*! !+!, 5 6
!+!, 596 * 3!0'! !0!
' '(!
,(! . )!,()! . )( *! " ( *! "! $
("!'
3!0'! !0!
, ")!, 1
! "!
)*!+!!
, ")!, 1 '
"! 0 ,
("('
, ")!, 1 *!
!0'(* .!*! !+!, 5 6
)/A '
,(0!
! (.!,
)/A '
! ! *
),! ""( " 4!&! 0 .!*!
5;6
("!'
*!
"
.
, ")!, 1 '
("(' ("!'
5 6
)/A '
> /,!
),! ""( " 4!&! 0 .!*!
596
*
/3 ', 0
-! ! . )3 *( "!
("!'
/3 ', 0
'!
!0'(* *!3!
("('
!'+!)!0!, !"! ! *! ( '() 3!
5 6
!0
, ")!, 1$
("!' '
)!'!3
,(0
'!
! (.!,
/3 ', 0
("('
!0
! "!
!"!
> /,! *!.!, *
("(' ("!'
5 6
<
)! "0! . 3!0'! !!
/3 ', 0
!,!(
*$ .
+ * !!
!"
)!
' ),!
!+!, 5 6 *!
0 ,
.!,
. 3!0'! !!
/3 ', 0
5 6
,
'!)! ! *!
"
.)!'!)! ! 3!
! "!
!0
+!
'!
, ")!, 1$
!'+!)!0!, '
!"!
! ! *
!+!, 5 6 * 3!0'! !0!
!0'(* .!*!
' '(!
,(! . )!,()! . )( *! " ( *! "! $
*
"!
B 8
B
!'!3 :
5 6
,(!
("('
"
("!'
! "!
0 .!*!
0!3
!0
) '*
*!3!
3!./)0!
'!
' -!)!
' ,!%(
.
+ 3
""!)!!
/3 ', 0
, ")!, 1
)0!3! .!3 " ' * 0 ,
!,!(
5'!,(6
' &!0,( &!0,(
!.! 3!
* . )3(0! $
5 6
(
) ()
"!)!!
(.!, >?!3 0/,!
"
! "!
* *! )!%
!' "
*
('!
"!
,
!0
3!./)0!
'!
)0!3! .!3 " ' * 0 ,
+ 3
/3 ', 0
!' " 0 .!*!
0 .!*!
.
,(!
, )
5'!,(6 0!3 *!3!
, ")!, 1
("('
!3!
"
("!'
" ) ' -!)!
' ,!%(
!,!(
' &!0,( &!0,( !.! 3! * . )3(0! $
B
!'!3
5 6
"!3!
"
('!, *
!+! +! " * . )3(0!
! "!
! 0!
!0
!"
'!
.!*!
.
+ 3
/3 ', 0
""!)!
""!)!!
, ")!, 1 *
*!.!,!
*!
3! 4!
.
"!)!
) ,!%
!' "
/ 0
!' " 0
, )!
, ) ! >3
, )0! , ' '(! *
!"!
"!
,("!'
./0/0 *! 1( "' $
5 6
5 6
"!3!
!+! +! " * . )3(0!
"
! "!
)/A '
*!
!' "
!0
*
3!
*!
.
'
!+!, 5 6
)
!"!
!+!!
*
"!
+ 3
""!)!!
, ")!, 1 *
! 0!
.!*!
*!
3! 4!
> /,!$
! !*
!0'(* .!*! !+!, 5 6
) ,!%
*!)
0 ,
*
*!.!,!
) ,!%
! .
'!% ' '(!
> /,!
! (.!,
!+!!
.
/3 ', 0
""!)!
! )!% )/A ' *!
5 6
'!
! (.!,
!' "
!"
"!3! 8
'(
,(!
) '(
. )!,()!
! )!% *!.!,
) 3!
+! "
. )( *! "
( *! "! $
B
!'!3
,
,(!
3
, )
0
'
, )
, )!
*) '
% 3! 4(,
*)
)!,()!
3! >.
, )0! ,
. !
) '*
3
! 0 ' -!)!
()(,
!'!3
*! " ,("!'
!"! .
* !,() /3 %
) ,!%
)'! ! '! !
!' "
!' "$
/
!(.(
)!,()!
) '*
(3!
)3!0(
.!*!
,! ""!3
* ( *! "0! $
"!) 8
"!)
' , !.
.
"( *! "!
.
.!,!
/)! "
" ,!%( +!
)!,()!
+! *!3!
) ,!%0!
) '*
!)!
"!)!
*
.( 3 0
*/
, ,!.0! * @!0!),!
.!*! ,! ""!3
=
"(',('
,,*$
$
$
( *! "0! * @!0!),!
.!*! ,! ""!3
:
"(',('
,,*$
9
!3 ! ' '(! *
"! !'3 +!
"!
' !$
.(,
*! "
' 4!%, )!!
'&! ,/
/ '+ *
!0+!,
# !$
!%&! '(
) *!+!
.)/*(0, 1
$
)(.!0!
! "'! *!
"!)!
!%&! .
"0!,!
*!3!
*,
.
,(0!
.
*!
!,! "!
)%!)"!
!"
' !2
0(!3 ,!' '(
,(
(% 0
) *!+!
! (' !
! " /.,
/3 % 0(!3 ,!' . )0
! 6 ,!%(
0 ' %!,!
!' , +! " '! "!,
*/
-!.! !
. ) /* (' ! *
5
! (' ! +! " ' %!, - )*!' *!
! "!
+! ,( ' 4!0 4!
!3 '! "!,
! !0 ' 3! !
'! .! ! !0
)(' !
+! " , )3 %!, *!)
"0!, +! * )!4!,
',!,(' " 7
0 - )*!'!
*!
/' / !3 *!
'. ) ,(!3 *!
0 ' 4!%, )!!
.
%!0
0 - ) !!
! !02
-$
!%&!
0
( ,(0
! " ! !0 (' ! *
0 ' %!,!
"7
0 ' 4!%, )!!
* 3!0(0!
!%&!
*
*!
.
"!'(%!
.
(3,!
!, '
' ',
!0
'!
)!,()!
/3 ', 0
(%
"0!,!
. )3 *( "!
* * 0!
+! "
+ 3()(%
( "! 2
. ),
! "!
!0'(* .!*! %()(1 ! %()(1
,!.0!
,(
(.!+! .
)! "'! "!
)0 ' !
)*!'!)0!
(%!
* . )3(0!
. )!&!,!
' -!)! '
, ) , ")!' *!
*$
4!
) '*
*!
,
,! "
'
!"!
! !
%()(1 - . )3(
"
! "!
, ")!, 12
" "!, 8
" "!,
#
$
!'!3 9 !+!, 5 6
*/
$
*! "
' ! !%(
*! "
/ /)
!%(
:!,!(
"!'(% .
*
',) *!
"!) ' 3()(' 0
)! " ,(! !*!3!% !+!% *! >!,!(
*! >!,!(
!'+!)!0!, +! "
""! ,
) %!0 !,!( & &
( ! "0!,$
!*!3!% /)! " !,!( 3
! " ( ,(0
3!0(0!
!"! +! "
.
"!'(%!
! !0$
$
) ,!% 8
$
) ,!%
!*!3!%
) '*
0 0(!'!!
'
('!, +! " ' 3! 4(, +! * '
.
! ! *
"!)!
.( 3 0
) ,!%
?!3 0/,!
+ 3
=$
) ,!%
' ! +! "
"! "
"!)!
.( 3 0
!0'(* *!3!
*/
! )!%
*!
""!)! .
*! "
' ! !%(
*/
'!
*! "
!'!)
(.!,
!,!(
:9;$
!*!3!%
. )! "0!,
(
) ()
*! )!%
'
!"!
( '()
) ,!%! *! )!%$
, ) !*!3!%
.
*/
) ,!%!
!"!
!"!
, )0! ,$
596
,
(
,(!
"
! 0 ! ""/,!!
("(' ("!' * !,() /3 %
,(!
,("!' *!
,!,! 0 )4!
("(' ("!'$
!" ! 8
!" !
*(!
)4!'! !
!'!3
!3!
3!0'! !0!
!'!3
,("!' '
("('
0 )4!'! !
. %!0 3!
("!'
*! >!,!(
*! >!,!( 3
!"!
!"! .
! ! *
*!.!,
" 0(,' ),!0!
)0//)* !'
) ,!%
!0'(* *!3!
*
"!
/ 0
0
, )!
, )!
, )0! , *!
+! " * ! ""!. . )3($
!" !
, "!
0) ,!) !,
!'!3 9
5 6
,(0
*(0( " 0 3! -!)!
* . ) ! ,(0! '
5 6
0) ,!) !,
'
* 3!0'! !0!
0 )4! *
5 6
596
! !
*
!"!
! ! *
.( +! ,("!'
',)!' 0 .!*!
3
!0'(*
, )!
0) ,!) !, '
,(!
.!*!
!+!,
% 3! 4(,
//)* !,/)
5 6
*! "
!0'(* .!*! !+!, 5 6 *!
) 0!
*(0( "!
, 0 '
("(' ("!'$
"
! ' 0) ,!) !, '
!0'(* .!*! !+!, 5 6 !+!, 5 6 *!
, )$
("!'
' -!)! 1( "' / !3 /3 % '!3!% '!,( ( ,
!0+!,$
,
*
!"!
' 4!%, )!!
*! !*
("('
(!% ' 0) ,!) !,$
3 "0( "!
!+!, 5 6
,("!'
!"!
! !
!+!, 5 6 * !,() /3 %
!" ! 8
!" !
.!,
!,!
)4!
!'!3
("(' ("!'
*!3!
+ 3
;
""!)!0! )!.!, .!3 " ' * 0 , '!,( 0!3
5, "!6 (3! !,!( ' &!0,( &!0,( !.! 3! * . )3(0! $
!" !
3!0'! !!
3
"
/3 ', 0
!
! "!
!0
, ")!, 1 *
'!
! )!%
!'!3
5 6
) ,!%
! )!%
'!
*
3!0'! !0!
/3 ', 0
"!
"
, ")!, 1 * *! )!%
"!-( 0 .!*! 0
4!0!
! "!
!0
!' "
!' "
+! " * , ,!.0!
/3 %
("(' ("!'$
5 6
!3!
3!0'! !0!
/3 ' , 0
, ")!, 1 '
) ,!%
! )!%
) ,!%
/)"! '!'
3
!"!
0
! "!
! ! *
*!.!,
. )"()(!
!'+!)!0!,!
!"! '&!*!+!
!'+!)!0!,$
"
'!
!0'(* .!*! !+!, 5 6
0 )4!
, ""
!0
'! !
/)"! '!'
/)"! '!'
*
"!
.)/1 '
0 !"! !!
!'+!)!0!, *( ! ('!%! *! ! ""/,!
!'!3
!'!3
5 6
!3!
!'!3
<
"
"
, ")!, 1 '
!+!,
! (.!,
5 6
*!
! "!
! ! *
!+!,
596
*!)
0 ' %!,!
!"!
( '()
'/' !3
0 3(!)"!
("('
)
/3 ', 0
!+!, 5 6
*
5 6
.
* * 0!
"
!"!
! (.!,
("('
> /,! '
*!
*!
!0
. )
'!
(*!+!!
.(!
*!
)*!+!!
+! " , )0! ,$
! "!
(
!0
'!
!0'(* .!*! !+!, 5 6
) ()$
> /,!
"
!"!
! !*
("!'
0
! !0 .
! ! *
!"!
!+!, 5 6 *!
! "!
!0
'!
!0'(* .!*! !+!,
(.!, >?!3 0/,!$
)/A ' *!
! ! *
("('
("!'
!0'(* .!*! !+!, 5 6
!+!, 596 * 3!0'! !0!
' '(!
,(! . )!,()! . )( *! " ( *! "! $
("!'
3!0'! !0!
, ")!, 1
! "!
)*!+!!
, ")!, 1 '
"! 0 ,
("('
, ")!, 1 *!
!0'(* .!*! !+!, 5 6
)/A '
,(0!
! (.!,
)/A '
! ! *
),! ""( " 4!&! 0 .!*!
5;6
("!'
*!
"
.
, ")!, 1 '
("(' ("!'
5 6
)/A '
> /,!
),! ""( " 4!&! 0 .!*!
596
*
/3 ', 0
-! ! . )3 *( "!
("!'
/3 ', 0
'!
!0'(* *!3!
("('
!'+!)!0!, !"! ! *! ( '() 3!
5 6
!0
, ")!, 1$
("!' '
)!'!3
,(0
'!
! (.!,
/3 ', 0
("('
!0
! "!
!"!
> /,! *!.!, *
("(' ("!'
5 6
<
)! "0! . 3!0'! !!
/3 ', 0
!,!(
*$ .
+ * !!
!"
)!
' ),!
!+!, 5 6 *!
0 ,
.!,
. 3!0'! !!
/3 ', 0
5 6
,
'!)! ! *!
"
.)!'!)! ! 3!
! "!
!0
+!
'!
, ")!, 1$
!'+!)!0!, '
!"!
! ! *
!+!, 5 6 * 3!0'! !0!
!0'(* .!*!
' '(!
,(! . )!,()! . )( *! " ( *! "! $
*
"!
B 8
B
!'!3 :
5 6
,(!
("('
"
("!'
! "!
0 .!*!
0!3
!0
) '*
*!3!
3!./)0!
'!
' -!)!
' ,!%(
.
+ 3
""!)!!
/3 ', 0
, ")!, 1
)0!3! .!3 " ' * 0 ,
!,!(
5'!,(6
' &!0,( &!0,(
!.! 3!
* . )3(0! $
5 6
(
) ()
"!)!!
(.!, >?!3 0/,!
"
! "!
* *! )!%
!' "
*
('!
"!
,
!0
3!./)0!
'!
)0!3! .!3 " ' * 0 ,
+ 3
/3 ', 0
!' " 0 .!*!
0 .!*!
.
,(!
, )
5'!,(6 0!3 *!3!
, ")!, 1
("('
!3!
"
("!'
" ) ' -!)!
' ,!%(
!,!(
' &!0,( &!0,( !.! 3! * . )3(0! $
B
!'!3
5 6
"!3!
"
('!, *
!+! +! " * . )3(0!
! "!
! 0!
!0
!"
'!
.!*!
.
+ 3
/3 ', 0
""!)!
""!)!!
, ")!, 1 *
*!.!,!
*!
3! 4!
.
"!)!
) ,!%
!' "
/ 0
!' " 0
, )!
, ) ! >3
, )0! , ' '(! *
!"!
"!
,("!'
./0/0 *! 1( "' $
5 6
5 6
"!3!
!+! +! " * . )3(0!
"
! "!
)/A '
*!
!' "
!0
*
3!
*!
.
'
!+!, 5 6
)
!"!
!+!!
*
"!
+ 3
""!)!!
, ")!, 1 *
! 0!
.!*!
*!
3! 4!
> /,!$
! !*
!0'(* .!*! !+!, 5 6
) ,!%
*!)
0 ,
*
*!.!,!
) ,!%
! .
'!% ' '(!
> /,!
! (.!,
!+!!
.
/3 ', 0
""!)!
! )!% )/A ' *!
5 6
'!
! (.!,
!' "
!"
"!3! 8
'(
,(!
) '(
. )!,()!
! )!% *!.!,
) 3!
+! "
. )( *! "
( *! "! $
B
!'!3
,
,(!
3
, )
0
'
, )
, )!
*) '
% 3! 4(,
*)
)!,()!
3! >.
, )0! ,
. !
) '*
3
! 0 ' -!)!
()(,
!'!3
*! " ,("!'
!"! .
* !,() /3 %
) ,!%
)'! ! '! !
!' "
!' "$
/
!(.(
)!,()!
) '*
(3!
)3!0(
.!*!
,! ""!3
* ( *! "0! $
"!) 8
"!)
' , !.
.
"( *! "!
.
.!,!
/)! "
" ,!%( +!
)!,()!
+! *!3!
) ,!%0!
) '*
!)!
"!)!
*
.( 3 0
*/
, ,!.0! * @!0!),!
.!*! ,! ""!3
=
"(',('
,,*$
$
$
( *! "0! * @!0!),!
.!*! ,! ""!3
:
"(',('
,,*$
9
!3 ! ' '(! *
"! !'3 +!
"!
' !$
.(,
*! "
' 4!%, )!!
'&! ,/
/ '+ *
!0+!,