Kajian Performansi Mesin Diesel Stasioner Satu Silinder Menggunakan Supercharger dengan Bahan Bakar Biodiesel Sesamum Indicum

SUPERCHARGER

NON SUPERCHARGER
Beba
n

Putara
n

Mf (Kg / Jam)
Akra Sol

3,5

1800
2000
2200
2400
2600
2800


4,5

1800
2000
2200
2400
2600
2800

0,1562083
02
0,1839786
67
0,1955678
74
0,2343124
53
0,2699686
96
0,29568

0,1895963
36
0,225792
0,2411370
87
0,2642246
81
0,3143939
24
0,34496

Biodiesel
5%
0,17011726

Biodiesel
10%
0,178684317

Biodiesel

15%
0,16896

Biodiesel
20%
0,173686154

Beba
n

Putara
n
1800

0,21228307
7
0,24350117
6
0,26996869
6

0,31439392
4
0,36525176
5
0,19253581
4
0,22375783
8
0,24113708
7
0,29924241

0,223757838

0,206976

0,195567874

0,25872


0,25872

0,215974957

0,272935385

0,27906876

0,25344

0,29924241

0,34496

0,269968696

0,314393924

0,37632


0,288803721

0,201927805

0,16896

0,189596336

0,214113103

0,20526545

0,210484068

0,229973333

0,2483712

0,243501176


0,275968

0,30663111

0,269968696

0,37070328
4
0,40716590
2

0,314393924

0,32256

0,306631111

0,382109538

0,34496


0,326804211

2000
3,5

2200
2400
2600
2800
1800
2000

4,5

2200

Solar
0,1634021
05

0,1853516
42
0,2052654
55
0,2459120
79
0,2670658
06
0,3066311
11
0,1761497
87
0,2087152
94

2600

0,22176
0,2411370
87

0,2790687
64

2800

0,32256

2400

mf
Biodiesel
10%

Biodiesel
15%

Biodiesel
20%

0,18816


0,162334118

0,173686154

0,217869474

0,17997913

0,22176

0,25344

0,261443368

0,241137087

0,28224

0,279068764

0,275968

0,326804211

0,32256

0,302891707

0,365251765

0,359958261

0,354816

0,19712
0,21979752
2
0,24591207
9

0,205265455

0,174909296

0,189596336

0,229973333

0,19869696

0,225792

0,245912079

0,25088

0,25088

0,275968
0,30663111
1
0,35995826
1

0,269968696

0,29568

0,29924241

0,314393924

0,340234521

0,34496

0,370703284

0,40059871

0,407165902

Biodiesel
5%
0,16781837
8
0,20526545
5
0,22997333
3
0,25872
0,31439392
4
0,40716590
2

xvii
Universitas Sumatera Utara

NON SUPERCHARGER

Beba
n

Putara
n

AFR (Kg / Jam)
Akra Sol

3,5

1800
2000
2200
2400
2600
2800

4,5

1800
2000
2200
2400
2600
2800

SUPERCHARGER

88,0397539
5
83,3758192
4
91,9583109
7
90,2971835
4
90,1268115
89,4453233
2
75,3257401
4
74,9636995
4
78,9674425
9
84,0786039
2
77,3915011
8
76,6674199
9

Biodiesel
5%
74,6229554
5
67,2756610
4
67,3395505
5
70,5340263
9
75,7090772
4
69,5117941
2
74,1757288
4
75,6451877
2
81,1609826
6
70,7043984
3
65,6358301
1
63,6552550
9

Biodiesel
10%

Biodiesel
15%

Biodiesel
20%

65,12471398

62,6117263

57,86260558

1800

59,09780291

61,333936

59,50243651

2000

57,24500692

67,4673296

75,92204229

65,89138818

73,9201708

68,87289895

2400

76,00722831

61,333936

74,45258341

2600

77,39150118

61,8450521

76,92297805

2800

62,86728439

65,7423126

55,79684455

1800

66,70065539

66,9988065

62,82469138

2000

71,30070059

63,8895167

60,82281986

70,91736349

60,3755932

66,61546937

2400

74,0266533

67,233068

67,27566104

2600

63,6765516

69,000678

69,59698014

2800

Beba
n

3,5

4,5

Putara
n

2200

2200

Solar
116,534478
4
105,588074
5
103,075086
9
98,9435647
9
95,0676007
8
86,2508474
8
120,112291
3
106,439934
7
104,949179
4
100,902843
3
98,5602276
9
88,5508700
8

Biodiesel
5%
110,946275
3
96,8905816
6
89,7008813
8
81,7785813
2
70,6618054
2
59,7579945
8
110,017747
7
101,073215
3
94,6416706
7
88,1675329
8
89,7008813
8
85,2286152
2

AFR
Biodiesel
10%

Biodiesel
15%

Biodiesel
20%

95,57871692

104,2676912

103,54361

84,97305715

102,8621218

85,86751038

75,13407159

76,88038504

83,35452273

74,96369954

79,60633775

84,33416199

77,68965225

78,71188452

80,33041894

72,40811888

76,41186192

71,55625865

92,76757818

108,8677364

103,2241624

86,02084522

101,1584014

98,38985565

83,88693537

88,55087008

92,76757818

83,85712026

78,71188452

84,84527812

74,0266533

77,73224526

76,66741999

79,90448883

71,30070059

75,34703664

xvii
Universitas Sumatera Utara

SUPERCHARGER

NON SUPERCHARGER
Beba
n

Putara
n

Efisiensi Volumetris (%)
Akra Sol

3,5

1800
2000
2200
2400
2600
2800

4,5

1800
2000
2200
2400
2600
2800

77,3619770
4
77,7287538
7
84,0306467
6
92,0330504
3
98,8043150
7
99,8925540
3
81,0297453
8
87,6317284
1
90,0324495
1
97,5347029
5
98,8043150
7
99,8925540
3

Biodiesel
5%
70,0264403
4
71,1267708
5
75,0279426
3
81,0297453
8
96,2650908
3
95,1768518
7
81,0297453
8
87,6317284
1
93,0333508
8
92,0330504
3
98,8043150
7
97,5347029
5

Biodiesel
10%

Biodiesel
15%

Biodiesel
20%

62,69090365

55,355367

51,6875986

1800

64,52478782

61,2237963

54,62181328

2000

66,02523851

81,0297454

75,02794263

Beba
n

3,5

Putara
n

2200

75,52809286

89,2822242

72,7772666

2400

91,18664235

83,5689696

78,49052114

2600

90,46114971

85,7454475

81,02974538

2800

70,02644034

59,0231353

55,35536695

1800

71,12677085

67,8257793

64,52478782

2000

75,02794263

72,0270413

66,02523851
4,5

2200

83,78057164

78,2789191

75,52809286

2400

93,72586659

86,1081939

81,02974538

2600

90,46114971

88,1032986

83,38759646

2800

Solar
132,005990
4
122,105541
1
120,005445
8
126,505740
8
121,851683
4
117,862491
4
146,673322
6
138,606289
9
132,005990
4
126,505740
8
132,005990
4
127,291490
7

Biodiesel
5%
129,072523
9

Efisiensi Volumetris
Biodiesel
Biodiesel
10%
15%

Biodiesel
20%

124,6723242

117,3386581

124,6723242

124,085631
117,005309
7

115,5052416

115,5052416

118,8053913

108,0049012

114,0051735

114,0051735

110,004992

110,004992

115,5052416

121,0054912

106,620223
108,433492
1
150,340155
7
138,606289
9
132,005990
4
126,505740
8
132,005990
4

121,8516834

121,8516834

116,77453

117,8624914

122,5769911

113,1479918

132,0059904

132,0059904

135,6728234

123,425601

125,4056909

138,6062899

117,0053097

126,0057181

132,0059904

117,7053414

121,0054912

132,0059904

111,6973765

126,9288369

126,9288369

136,72049

132,0059904

127,2914907

136,72049

xvii
Universitas Sumatera Utara

SUPERCHARGER

NON SUPERCHARGER
Beba
n

Putara
n

Daya Aktual (kW)
Akra Sol

3,5

1800
2000
2200
2400
2600
2800

4,5

1800
2000
2200
2400
2600
2800

0,3460257
17
0,3283115
63
0,4637927
43
0,5562729
27
0,6676255
76
0,7587189
84
0,9457449
65
1,1010733
95
1,3545707
16
1,6819034
03
1,7405240
94
1,9583050
8

Biodiesel
5%
0,22774172
8
0,25602379
6
0,31681122
9
0,39303687
1
0,51879970
3
0,54507847
5
0,63687192
5
0,80131887
8
0,99809737
2

Biodiesel
10%

Biodiesel
15%

Biodiesel
20%

0,183014313

0,15405404

0,124069166

1800

0,200861615

0,19433758

0,157121854

2000

0,240620519

0,26929175

0,279381313

0,345309947

0,36623357

0,308807006

2400

0,477572401

0,36193911

0,395155673

2600

0,576589943

0,43670285

0,491819882

2800

0,463097944

0,36436444

0,249544639

1800

0,58950564

0,46274439

0,34433915

2000

0,73470114

0,53262728

0,403333638

1,00964247
1,09276196
2

0,872076058

0,60292292

0,52481473

2400

1,098473575

0,7971956

0,615505996

2600

1,23390412

1,078746601

0,95046004

0,747902085

2800

Beba
n

3,5

4,5

Putara
n

2200

2200

0,91209363
4
1,04475581
2
1,29647231
9
1,55369012
6
1,83505036
7

Biodiesel
5%
0,68550388
1
0,83620317
6
1,15014635
7
1,30907124
5
1,62669683
9

2,25889856
1,73880250
2
2,02754503
2
2,65650932
7
3,11518628
7
3,45153963
1
4,31244270
6

1,77421742
1,46830249
9
1,89258715
4
2,24601998
9
2,60541417
3
3,10594368
9
3,68583890
3

Solar

Daya Aktual
Biodiesel
Biodiesel
10%
15%

Biodiesel
20%

0,60222333

0,650069151

0,386440129

0,727768012

0,779855036

0,512752481

0,850110896

1,123139835

0,603641864

1,020133075

1,268686992

0,822540438

1,257007513

1,677738381

1,027025514

1,629225879

2,122339052

1,345975262

1,211021736

0,977398088

0,986234633

1,466709666

1,19834091

1,17913783

1,794479012

1,597077882

1,371040617

2,101826639

2,048131393

1,688827615

2,494622925

2,38587471

2,000395963

3,038448761

2,982839921

2,519608718

xvii
Universitas Sumatera Utara

SUPERCHARGER

NON SUPERCHARGER
Beba
n

Putara
n

Efisiensi Thermal Aktual (%)
Akra Sol

3,5

1800
2000
2200
2400
2600
2800

4,5

1800
2000
2200
2400
2600
2800

14,736842
73
11,871863
5
15,777079
62
15,794021
93
16,452039
38
17,071008
72
33,185187
88
32,442021
03
37,371269
78
42,347507
15
36,830369
67
37,766939
64

Biodiesel
5%
9,07895287
6
8,17911827
7
8,82350289
4
9,87327913
9
11,1909538
5
10,1206461
2
22,4327290
1
24,2867078
1
28,0705183
2
22,8815793
9
19,991283
20,5518794
7

Biodiesel
10%

Biodiesel
15%

Biodiesel
20%

7,083451164

6,43294721

5,098651091

1800

6,208189658

6,62456866

5,734502018

2000

6,432043015

7,34368174

9,233164831

8,749747665

9,25907782

8,696982859

2400

11,03728764

7,40265622

10,44747744

2600

12,68350259

8,18746645

12,15513891

2800

15,86072416

15,2150328

9,394527336

1800

19,04105474

15,9054552

11,67679899

2000

22,09426285

15,1301411

11,82279092

21,85455262

13,8728721

13,87551901

2400

24,16360638

17,4371374

14,32757534

2600

19,52440665

19,4395378

16,33479656

2800

Beba
n

3,5

4,5

Putara
n

2200

2200

Solar
32,7660656
6
33,0872657
1
37,0757464
9
37,0874577
3
40,3340862
3
43,2437185
8
57,9442910
9
57,0241414
2
70,3186707
6
75,8337499
2
72,6012596
6
78,4793411
2

Effisiensi Thermal Brake
Biodiesel
Biodiesel
Biodiesel
5%
10%
15%
24,4432965
5 19,53074634 24,92946154
24,3772845
6 20,38379988 26,97459159
29,9271256
26,7435679
8 20,46864015
30,2776845
6 22,05600408 28,30130124
30,9614903
6 23,47138938 32,38000231
26,0750300
6 27,21933716 36,70504548
44,5732423
6 36,00183532 34,78738148
51,5255308
8 38,91842373 37,54501736
54,6541487
7 44,52942526 39,62992041
56,4946632
8 47,50858024 43,12201147
60,6131340
6 48,41939213 43,65484035
61,2736263
6 50,01658689 46,35360833

Biodiesel
20%
14,01251168
14,56208374
15,76573809
18,77143608
21,35466764
23,89091864
32,76040607
32,88932721
34,41781114
35,54357813
36,5212974
38,97271564

xvii
Universitas Sumatera Utara

SUPERCHARGER

NON SUPERCHARGER
eba
n

Putara
n

Konsumsi Bahan Bakar Spesifik (gr / kWh)
Akra Sol

3,5

1800
2000
2200
2400

451,435526
8
560,378272
9
421,670836
5
421,218508
7

2600
2800
4,5

1800
2000
2200
2400
2600
2800

404,37141
389,709505
2
200,473005
8
205,065348
9
178,017348
6
157,098606
5
180,631756
4
176,152328
6

Biodiesel
5%

Biodiesel
10%

Biodiesel
15%

Biodiesel
20%

746,974487
829,153698
3
768,600208
9
686,878804
1
606,002513
9

976,3406667

1096,75802

1399,913933

1800

1113,990038

1065,03334

1244,689195

2000

1075,220022

960,742408

773,047252

790,4069576

761,996671

820,7067687

2400

626,5906677

953,088495

683,195799

2600

670,090238
302,314808
2
279,236948
1
241,596756
1
296,384530
6
339,235164
1
329,981799
3

545,2643213

861,730124

587,2144079

2800

436,0369276

463,711552

759,7692193

1800

363,2078962

443,582808

611,2696385

2000

313,0161652

466,313329

603,721469

316,4494626

508,574319

514,4076193

2400

286,20982

404,618392

498,1772932

2600

354,2162155

362,940033

436,961224

2800

Beba
n

3,5

4,5

Putara
n

2200

2200

Solar
179,15058
2
177,41144
84
158,32613
74
158,27614
22
145,53595
43
135,74363
92
101,30522
99
102,93990
56
83,477967
77
77,406955
85
80,853414
38
74,797515
47

Biodiesel
5%
244,810252
9
245,473182
1
199,951364
3

SFC
Biodiesel
10%

Biodiesel
15%

Biodiesel
20%

312,4422298

249,71823

449,4516504

299,3666526

230,7853666

432,4893752

298,1258106

232,7790007

399,4704507

197,636302
193,271368
4
229,490420
4
134,250265
3
116,136010
8
109,487929
9
105,920971
3

276,6697864

219,9666

335,5069092

259,9858849

192,2588192

294,9213074

224,1873085

169,6045034

263,6125715

169,4977459

178,9539984

192,2426263

156,7954031

165,8100448

191,4890645

137,0381473

157,0868915

182,9850967

128,4447968

144,365738

177,1894342

98,7239763
97,6597920
8

126,0286358

142,6036829

172,4458589

122,0041254

134,3011091

161,5988621

xvii
Universitas Sumatera Utara

SUPERCHARGER

NON SUPERCHARGER
Beba
n

Putara
n

Persentase Heat Loss (%)
Akra Sol

3,5

1800
2000
2200
2400
2600
2800

4,5

1800
2000
2200
2400
2600
2800

14,479858
08
15,280647
6
18,552808
49
21,595587
92
22,397291
26
23,065500
56
15,233246
22
15,862887
09
18,176740
23
20,124634
73
20,715847
28
23,395060
1

Biodiesel
5%
11,8241728
1

Biodiesel
10%

Biodiesel
15%

Biodiesel
20%

9,908368248

9,10077442

7,352485226

1800

11,9615619
13,2601480
5
14,5537682
8
17,7742342
6
17,0024209
6
11,0461587
4
13,4278620
4
15,1680841
9

9,582535066

10,139603

8,756889173

2000

10,9655017

13,1500612

12,65852277

14,52086146

17,3260305

12,19117493

2400

18,19618457

15,6369781

13,91269266

2600

20,02923453

16,3810237

15,91317707

2800

9,692800444

10,8566953

9,346659667

1800

11,44509165

11,7274143

11,76862706

2000

14,30617259

13,0987566

12,62525514

15,2638212
15,4401655
9

15,61190611

14,1937129

15,14881421

2400

17,72819073

17,1168237

15,97357222

2600

16,1992348

16,52502887

18,2461901

17,21651971

2800

Beba
n

3,5

4,5

Putara
n

2200

2200

Solar
17,376125
85
19,697281
83
20,194530
61
20,316327
41
21,303740
96
20,960936
79
26,857596
74
28,789320
87
30,347783
52
30,130335
44
31,277532
54
29,787907
53

Biodiesel
5%
16,8709319
7
16,5967425
6
17,0864148
4
16,3736957
8
15,5247646
3
15,4517131
9
27,1878711
7
25,9588233
4
24,3231804
2
23,5165834
23,9209807
7
24,3658804
8

% Heat Loses
Biodiesel
Biodiesel
10%
15%

Biodiesel
20%

12,98742944

12,37840408

10,3638621

13,21283729

14,24864408

9,472708932

13,16331564

12,21058257

10,03491623

14,59317656

13,42784821

11,84336452

16,62853699

15,62217089

12,09395648

19,74312343

15,17140566

10,78922555

21,61611663

21,53220393

16,53151019

20,89666786

22,02343622

17,73530648

21,19961319

21,06053326

18,59117453

21,51820052

19,52771361

18,72247355

19,45777032

20,05923178

19,24877164

21,75927313

19,270799

19,3756501

xvii
Universitas Sumatera Utara