Unia Europejska jako aktor stosunkow mie
Ry* zatd,
Zięba
[ Jnia Europei ska
jako aktor
stosunków
mię dzynafod."rych
r,i
Ryrzafd, Ztęba
tJnia Europei ska
jako aktor
stosunków
międ zsrnarodowych
§fydawnictwo Naukowe Scholar
Warszawa 2003
Redakcja
i korekta: Anna Kaniewska
Projekt okł adki i stron tytuł owych: Marta Kurczewską
Tytuł dotowany ptzez:
Komitet Badań Naukowych
Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego
Fundację Współ pracy Polsko-Niemieckiej
@ Copyright by Ryszard Zięba, Warszawa 2003
I SBN: 83-7383-034-0
Wydawnictwo Naukowe ,,Scholar" Spół ka z o.o.
ul. Krakowskie Przedmięś cie62, 00-322 Warszawa
tel./ fax 828 93 91,826 59 21,828 95 63
dział handlowy: 635 74 04 w.219 lub jw. w. 105, 108
e-mail: [email protected]; www.scholar.com.pl
Wydanie pierwsze
Skł ad i ł amanie: WN ,,Scholar" (Stanisł aw Beczek)
Druk: Paper & Tinta, Warszawa
Spis treś ci
Wstęp
13
Rozdział I
Budowanie unii politycznej państw wspóI noty Europejskiej: od planu
Schumana do Traktatu z Maastricht,, . .
1. Pierwsze próby unifikacji Europy Zachodniej
2. Plany Foucheta
3. ustanowienie Europejskiej współ pracy politycznej: Raport Luksemburski
4. Reformowanie EWP
4,1. Raport Kopenhaski
4.2, Utv,torzenie Rady Europejskiej i Raport Tindemansa
4.3. Raport Londyński
4.4. Projekty utworzenia Unii Europejskiej
5. Jednolity Akt Europejski . .
6. Współ praca w zakresie wymiaru sprawiedliwoś ci i spraw wewnętrznych
6.1. Współ praca w zakresie wymiaru sprawiedliwoś ci
6.2. Współ praca policyjna . . ,
7. Traktat z Maastricht
19
19
24
26
28
ż8
jz
34
36
40
4,|
47
48
50
Rozdział I I
Mechanizm wspólnotowej polityki zagranicznej
1. Kwestie terminologiczne
2. Podstawy traktatowe
3. System decyzyjny
3.1. Rada/ Komisja
3.2. Komisja/ Parlament
4, I nstrumenty wspólnotowej polityki zagranicznej
54
54
56
59
61
64
66
Rozdział I I I
Mechanizm Wspólnej Polityki Zagranicznej
1. Podstawy traktatowe: zakres WPZiB
2. Cę| e i instrumenty WPZiB
3. Rola instytucji w procesie decyzyjnym
3,1.RadaEuropejska
3.2.RadaUniiEuropejskiej
i Bezpieczeństwa
69
69
76
WPZiB
84
.,,...84
......85
3.3. Sekretariat Generalny Rady UE i Wysoki Przedstawiciel do spraw
wPZiB
3,4, Urząd Przewodniczącego i ,,trójka"
3.5. OrganyWBzaangaż owanewsprawyWPZiB
4.FinansowanieWPZiB
89
90
...... 91
,.....94
Rozdział I V
Europejska Polityka Bezpieczeństwa i Obrony . .
1. Geneza Europejskiej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony (ESDP)
2. Zał oż eniaESDP
3. Przygotowania do rea| tzacji Europejskiego Celu Operacyjnego . . . . . . .
3. 1. Tworzenie organów zarządzających
3.2. Budowanie sił szybkiego reagowania i przygotowanie ich do dzińania
3 3, Techniczne problemy rcalizacji Planu Dział an ia na rzęcz Europej skich
Zdolnoś ci Obronnych (ECAP)
4. Problemy spójnoś ci i współ dział ania UE z NATO
4.1, Problem duplikowania funkcji i zasobów
4.2. Problem politycznej zgody na uzywanie zasobów NATO przez UE
96
96
109
113
114
116
.
Rozdział V
l19
124
124
126
PartnerstwoTransatlantyckie
......130
1. Miejsce Europy w strategii polityki zagranicznej USApozimnej
2. Miejsce Ameryki Pół nocnej w strategii polityki zagranicznej Unii
Europejskiej
3. Funkcjonowanie Partnerstwa Transatlantyckiego
wojnie
131
,
142
Rozdział VI
Polityka wobec Europy Środkowej
1. Europa Środkowa
2. Rosja
i
l40
.
Wschodniej
153
157
3. Ukaina
4. Biał oruś
5. Bał kany
5.1.Wojnyjugosł owiańskie
5.2. Destabilizacja w Albanii
5,3.KryzyswKosowie
5.4. Politykastabilizacjiistowarzyszenia
153
160
l63
165
.
......165
...,. | '71
....113
,,,,,.175
Rozdział VI I
Polityka w regionie ś ródziemnomorskim
180
l.
180
Wspólna strategia wobec regionu ś ródziemnomorskiego
2. Dzińania I a rzecz pokoju na Bliskim Wschodzie
3. partnerstwo Euroś ródziemnomorskie
3.1. Antecedencje
3.2. Rozwój procesu barcelońskiego
Rozdział VI I I
Polityka w innych regionach ś wiata
1. Polityka wobec Afryki subsaharyjskiej
l83
190
190
.....193
,
. . .
,
.
204
204
1.1. Polityka rozwojowa wobec grupy AKP
1.2. Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa wobec Afryki
subsaharyjskiej
204
ż 10
2. Polityka wobec Azji i regionu Pacyfiku
214
2.1. Uwarunkowania
214
2.2. Ogllna charakterystyka polityki UE wobec Azji .
216
ż ,3. Japonia
220
2.4. Chiny
221
2.5. I ndie
222
2.6. Koręa Poł udniowa
223
2.7, Australia i Nowa Zelandia
224
2.8. Region Pacyfiku
225
3, Polityka wobec Ameryki Łacińskiej i Karaibów
. . . 226
3.1. Znaczęnie Ameryki Łacińskiej i Karaibów dla Unii Europejskiej . . 226
3.2. Ogólna charakterystyka polityki UE wobec Ameryki Łacińskiej
i karaibów
2ż 8
J.J. Ameryka Środkowa i proces z San Josó
231
3.4, Grupa z Rio i Ameryka Poł udniowa
z33
3.5.
MERCoSUR
233
3.6. Wspólnota Andyjska
235
3.7. Meksyk
236
Rozdział I X
Czy Unia Europejska jest wszechstronnym i globalnym aktorem
międzynarodowym?
239
1. Międzynarodowe atrybuty Unii Europejskiej, Czy UE jest aktorem
stosunków międzynarodowych?
....239
1.1. Zdolnoś ć do dział ań międzynarodowych
. . . . ż 41
| .ż . Zdolnoś ć do reprezentowania siebie w stosunkach międzynarodowych
iutrzymywaniastosunkówdyplomatycznych
..,...
242
1.3. Zdolnoś ć do zawterania umów międzynarodowych
. . 243
2. Rodzaje ról międzynarodowych UE, Czy UE jest wszechstronnym aktorem
międzynarodowym?
244
2.1, Międzynarodowę role ekonomiczne
, , . 245
2,l ,l. Rola lidera zrównoważ onego rozwoju oraz wzofca pomyś lnej
ikompleksowejintegracji
....
...,..245
2.1.2. Rola największego udział owca w handlu ś wiatowym .,.. ..247
2.1,3. Rola dostarczyciela największej pomocy rozwojowej ...... ż 51
2.1.4. Rola donatora największej pomocy humanitarnej . . . . 254
2.2. Międzynarodowe role polityczne i w zakresie bezpieczeństwa . . . . 255
2.2.1. Rola,aktywnegoaktoradyplomatycznego ....255
2,2.2. Rola stabilizatora pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego 259
2.3, Rola atrakcyjnego oś rodka cywilizacyjnego i promotora wartoś ci
kultury europejskiej
.. . . 262
3. Zakł esy przestrzenne ról międzynarodowych UE, Czy UE jest już
mocarstwemś wiatowym?
4.Konkluzje...
Zakończenie ...
Bibliografia
I ndeksnazwisk
...264
......ż 67
,....,ż 70
....275
..ż 99
The European Union as an Actor of I nternational Relations
by Ryszard Zięba
Contents
I ntroduction
13
Chapter I
Building political union of Buropean community members: from the
Schuman Plan to the Maastricht Treaty
1. First attempts at the unification of Western Europe
2. Fouchet Plans
.. ., . .
3. Establishment of the European Political Cooperation: Luxembourg Report
4. Reforming EPC
4.1. Copenhagen Report
4.2. Establishmęnt of the European Council and Tindemans Report . . . ,
4.3. London Report
4.4. Projects of Creating the European Union
5. Single European Act . .
6. Cooperation in Justice and Home Affairs
7.
6.1.Judicialcooperation...
6.2. Police cooperation
Maastricht Treaty
......
19
19
24
26
28
28
32
34
36
40
41
41
48
50
Chapter I I
Mechanism of the Community foreign policy
l. Terminological issues . . .
2. Treaty basis
3. Decision-making system
3.1. Council/ Committee
3.2. Committee/ Parliament
4, I nstruments of the Community foreign policy
54
54
56
59
61
64
66
Chapter I I I
Mechanism of the Common Foreign and Security Policy
. . . , . .
1, Treaty basis: CFSP scope
2. Goals and instruments of CFSP .
3. The role of institutions in CFSP decision-making process
. . . . . .
3.1. European Council
3.2. Councilof theEuropeanUnion
......
3.3. Genera1 Secretariat of the Council and High Representative for CFSP
3.4. Presidency and ,,Troika"
3.5. European Community organs involved in CFSP matters
4. CFSP financing
69
69
16
84
84
85
89
90
9l
94
10
Chapter I V
European Security and Defence Policy
97
1. Origins of the European Security and Defence Policy (ESDP)
96
2. ESDP assumptions
109
3. Preparations for the implementation of the European Headline Goal
113
3.1. Establishment of governing organs
1l4
3.2. Building rapid reaction force and preparing it for action
116
3.3. Technical problems in implementing the European Capabilities Action
Plan(ECAP)....
l19
4. Problems of cohesion and cooperation between the EU and NATO
l24
l24
4.1. Problem of the duplication of functions and capabilities
4.2. Problem of political accord for the use of NATO capabilities by the EU 126
Chapter
V
TransatlanticPartnership
,...130
l.
The place of Europe in the US foreign policy strategy after the Cold War l3l
, . 140
2. The place of North America in the EU foreign policy strategy
. . . . . 142
3. Functioning of the Transatlantic Partnership
Chapter VI
...... 153
......153
Policytowards CentralandEasternBurope
1. Central Europe
2.Russia
3.Ukraine
4.Belarus
5. The Balkans
5.1. Yugoslav wars
..151
......160
......163
.
.
Albania
S.3.KosovoCrisis
5,4. Stabilisation and association policy
5.2. Destabilisation
.
.
165
165
..,.171
...I 73
in
. .
.
1'15
Chapter VI I
Policy in the Mediterranean region
1. Common strategy towards the Mediterranean region . .
2. Activities for peace in the Middle East
3. Euro-Mediterranean Partnership
3.1. Antecedences
3.2. Development of the Barcelona process
180
l80
.
183
190
190
. . . .
.
193
Policy in other regions of the world
.
l. Policy towards Sub-Saharan Africa
,. .. ,
1.1. Development policy towards ACP group
. . .
1.2. Common Foreign and Security Policy towards Sub-Saharan Africa
.
.
.
.
204
204
Chapter VI I I
204
210
11
2. Policy towards Asia and the Pacific region
2.1. Determinants
2,2. General view on the EU policy towards
ż 14
214
Asia
ż I6
.
ż .3. Japan
2.4. China
2.5. I ndia
2.6. South Korea
2.7. Australia and New Zealand . . .
2.8. The Pacific region
3. Policy towards Latin America and the Caribbean region
220
221
3.1. The significance of Latin America and the Caribbean region for the EU
3.2. General view on the EU policy towards Latin America and the
222
223
224
225
226
226
Caribbean region
228
Central America and San Josó process
Rio Group and South America
233
23I
MERCosUR
Andean Community
z)3
ż 35
Mexico
236
Chapter I X
I s the European Union a comprehensive and global international actor? 239
l. I nternational Attributes of the European Union: is the EU an actor of
internationalrelations?
2.
.....239
1.1. Ability to take part in international actions
, . . 241
1,2. Ability to represent itself in intemational relations and to maintain
diplomatic relations
....242
1.3. Ability to conclude international agreements ...
..,243
Categories of the EU international roles: is the EU a comprehensive
international actor?
... ż 44
2.1. I nternational economic roles
, , . 245
2.1.1. The role of the leader of balanced development and of the
pattern of successful andcomplex integration ...
..,245
ż .l.ż .The role of the biggest shareholder of international trade . . . ż 4'7
2.1.3. The role of the biggest development aid provider ... .,... ż 5l
2.1,4. The role of the biggest humanitarian aid donor
..... ż 54
ż ,2, I nternational political and security roles .
. . , . 255
2.2.1, Thę role of active diplomatic actor
. . . ż 55
2.2,2. The role of the stabiliser of peace and international security . 259
2.3. The role of attractive civilisation centre and the promoter of European
iultural values
3. Spatial dimensions of the EU international roles: is
superpower?
4.Summaryremarks
conclusions
Bibliography .
I ndex
..262
thę
EU already
a global
ż 64
...267
270
.
.
275
299
Zięba
[ Jnia Europei ska
jako aktor
stosunków
mię dzynafod."rych
r,i
Ryrzafd, Ztęba
tJnia Europei ska
jako aktor
stosunków
międ zsrnarodowych
§fydawnictwo Naukowe Scholar
Warszawa 2003
Redakcja
i korekta: Anna Kaniewska
Projekt okł adki i stron tytuł owych: Marta Kurczewską
Tytuł dotowany ptzez:
Komitet Badań Naukowych
Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego
Fundację Współ pracy Polsko-Niemieckiej
@ Copyright by Ryszard Zięba, Warszawa 2003
I SBN: 83-7383-034-0
Wydawnictwo Naukowe ,,Scholar" Spół ka z o.o.
ul. Krakowskie Przedmięś cie62, 00-322 Warszawa
tel./ fax 828 93 91,826 59 21,828 95 63
dział handlowy: 635 74 04 w.219 lub jw. w. 105, 108
e-mail: [email protected]; www.scholar.com.pl
Wydanie pierwsze
Skł ad i ł amanie: WN ,,Scholar" (Stanisł aw Beczek)
Druk: Paper & Tinta, Warszawa
Spis treś ci
Wstęp
13
Rozdział I
Budowanie unii politycznej państw wspóI noty Europejskiej: od planu
Schumana do Traktatu z Maastricht,, . .
1. Pierwsze próby unifikacji Europy Zachodniej
2. Plany Foucheta
3. ustanowienie Europejskiej współ pracy politycznej: Raport Luksemburski
4. Reformowanie EWP
4,1. Raport Kopenhaski
4.2, Utv,torzenie Rady Europejskiej i Raport Tindemansa
4.3. Raport Londyński
4.4. Projekty utworzenia Unii Europejskiej
5. Jednolity Akt Europejski . .
6. Współ praca w zakresie wymiaru sprawiedliwoś ci i spraw wewnętrznych
6.1. Współ praca w zakresie wymiaru sprawiedliwoś ci
6.2. Współ praca policyjna . . ,
7. Traktat z Maastricht
19
19
24
26
28
ż8
jz
34
36
40
4,|
47
48
50
Rozdział I I
Mechanizm wspólnotowej polityki zagranicznej
1. Kwestie terminologiczne
2. Podstawy traktatowe
3. System decyzyjny
3.1. Rada/ Komisja
3.2. Komisja/ Parlament
4, I nstrumenty wspólnotowej polityki zagranicznej
54
54
56
59
61
64
66
Rozdział I I I
Mechanizm Wspólnej Polityki Zagranicznej
1. Podstawy traktatowe: zakres WPZiB
2. Cę| e i instrumenty WPZiB
3. Rola instytucji w procesie decyzyjnym
3,1.RadaEuropejska
3.2.RadaUniiEuropejskiej
i Bezpieczeństwa
69
69
76
WPZiB
84
.,,...84
......85
3.3. Sekretariat Generalny Rady UE i Wysoki Przedstawiciel do spraw
wPZiB
3,4, Urząd Przewodniczącego i ,,trójka"
3.5. OrganyWBzaangaż owanewsprawyWPZiB
4.FinansowanieWPZiB
89
90
...... 91
,.....94
Rozdział I V
Europejska Polityka Bezpieczeństwa i Obrony . .
1. Geneza Europejskiej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony (ESDP)
2. Zał oż eniaESDP
3. Przygotowania do rea| tzacji Europejskiego Celu Operacyjnego . . . . . . .
3. 1. Tworzenie organów zarządzających
3.2. Budowanie sił szybkiego reagowania i przygotowanie ich do dzińania
3 3, Techniczne problemy rcalizacji Planu Dział an ia na rzęcz Europej skich
Zdolnoś ci Obronnych (ECAP)
4. Problemy spójnoś ci i współ dział ania UE z NATO
4.1, Problem duplikowania funkcji i zasobów
4.2. Problem politycznej zgody na uzywanie zasobów NATO przez UE
96
96
109
113
114
116
.
Rozdział V
l19
124
124
126
PartnerstwoTransatlantyckie
......130
1. Miejsce Europy w strategii polityki zagranicznej USApozimnej
2. Miejsce Ameryki Pół nocnej w strategii polityki zagranicznej Unii
Europejskiej
3. Funkcjonowanie Partnerstwa Transatlantyckiego
wojnie
131
,
142
Rozdział VI
Polityka wobec Europy Środkowej
1. Europa Środkowa
2. Rosja
i
l40
.
Wschodniej
153
157
3. Ukaina
4. Biał oruś
5. Bał kany
5.1.Wojnyjugosł owiańskie
5.2. Destabilizacja w Albanii
5,3.KryzyswKosowie
5.4. Politykastabilizacjiistowarzyszenia
153
160
l63
165
.
......165
...,. | '71
....113
,,,,,.175
Rozdział VI I
Polityka w regionie ś ródziemnomorskim
180
l.
180
Wspólna strategia wobec regionu ś ródziemnomorskiego
2. Dzińania I a rzecz pokoju na Bliskim Wschodzie
3. partnerstwo Euroś ródziemnomorskie
3.1. Antecedencje
3.2. Rozwój procesu barcelońskiego
Rozdział VI I I
Polityka w innych regionach ś wiata
1. Polityka wobec Afryki subsaharyjskiej
l83
190
190
.....193
,
. . .
,
.
204
204
1.1. Polityka rozwojowa wobec grupy AKP
1.2. Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa wobec Afryki
subsaharyjskiej
204
ż 10
2. Polityka wobec Azji i regionu Pacyfiku
214
2.1. Uwarunkowania
214
2.2. Ogllna charakterystyka polityki UE wobec Azji .
216
ż ,3. Japonia
220
2.4. Chiny
221
2.5. I ndie
222
2.6. Koręa Poł udniowa
223
2.7, Australia i Nowa Zelandia
224
2.8. Region Pacyfiku
225
3, Polityka wobec Ameryki Łacińskiej i Karaibów
. . . 226
3.1. Znaczęnie Ameryki Łacińskiej i Karaibów dla Unii Europejskiej . . 226
3.2. Ogólna charakterystyka polityki UE wobec Ameryki Łacińskiej
i karaibów
2ż 8
J.J. Ameryka Środkowa i proces z San Josó
231
3.4, Grupa z Rio i Ameryka Poł udniowa
z33
3.5.
MERCoSUR
233
3.6. Wspólnota Andyjska
235
3.7. Meksyk
236
Rozdział I X
Czy Unia Europejska jest wszechstronnym i globalnym aktorem
międzynarodowym?
239
1. Międzynarodowe atrybuty Unii Europejskiej, Czy UE jest aktorem
stosunków międzynarodowych?
....239
1.1. Zdolnoś ć do dział ań międzynarodowych
. . . . ż 41
| .ż . Zdolnoś ć do reprezentowania siebie w stosunkach międzynarodowych
iutrzymywaniastosunkówdyplomatycznych
..,...
242
1.3. Zdolnoś ć do zawterania umów międzynarodowych
. . 243
2. Rodzaje ról międzynarodowych UE, Czy UE jest wszechstronnym aktorem
międzynarodowym?
244
2.1, Międzynarodowę role ekonomiczne
, , . 245
2,l ,l. Rola lidera zrównoważ onego rozwoju oraz wzofca pomyś lnej
ikompleksowejintegracji
....
...,..245
2.1.2. Rola największego udział owca w handlu ś wiatowym .,.. ..247
2.1,3. Rola dostarczyciela największej pomocy rozwojowej ...... ż 51
2.1.4. Rola donatora największej pomocy humanitarnej . . . . 254
2.2. Międzynarodowe role polityczne i w zakresie bezpieczeństwa . . . . 255
2.2.1. Rola,aktywnegoaktoradyplomatycznego ....255
2,2.2. Rola stabilizatora pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego 259
2.3, Rola atrakcyjnego oś rodka cywilizacyjnego i promotora wartoś ci
kultury europejskiej
.. . . 262
3. Zakł esy przestrzenne ról międzynarodowych UE, Czy UE jest już
mocarstwemś wiatowym?
4.Konkluzje...
Zakończenie ...
Bibliografia
I ndeksnazwisk
...264
......ż 67
,....,ż 70
....275
..ż 99
The European Union as an Actor of I nternational Relations
by Ryszard Zięba
Contents
I ntroduction
13
Chapter I
Building political union of Buropean community members: from the
Schuman Plan to the Maastricht Treaty
1. First attempts at the unification of Western Europe
2. Fouchet Plans
.. ., . .
3. Establishment of the European Political Cooperation: Luxembourg Report
4. Reforming EPC
4.1. Copenhagen Report
4.2. Establishmęnt of the European Council and Tindemans Report . . . ,
4.3. London Report
4.4. Projects of Creating the European Union
5. Single European Act . .
6. Cooperation in Justice and Home Affairs
7.
6.1.Judicialcooperation...
6.2. Police cooperation
Maastricht Treaty
......
19
19
24
26
28
28
32
34
36
40
41
41
48
50
Chapter I I
Mechanism of the Community foreign policy
l. Terminological issues . . .
2. Treaty basis
3. Decision-making system
3.1. Council/ Committee
3.2. Committee/ Parliament
4, I nstruments of the Community foreign policy
54
54
56
59
61
64
66
Chapter I I I
Mechanism of the Common Foreign and Security Policy
. . . , . .
1, Treaty basis: CFSP scope
2. Goals and instruments of CFSP .
3. The role of institutions in CFSP decision-making process
. . . . . .
3.1. European Council
3.2. Councilof theEuropeanUnion
......
3.3. Genera1 Secretariat of the Council and High Representative for CFSP
3.4. Presidency and ,,Troika"
3.5. European Community organs involved in CFSP matters
4. CFSP financing
69
69
16
84
84
85
89
90
9l
94
10
Chapter I V
European Security and Defence Policy
97
1. Origins of the European Security and Defence Policy (ESDP)
96
2. ESDP assumptions
109
3. Preparations for the implementation of the European Headline Goal
113
3.1. Establishment of governing organs
1l4
3.2. Building rapid reaction force and preparing it for action
116
3.3. Technical problems in implementing the European Capabilities Action
Plan(ECAP)....
l19
4. Problems of cohesion and cooperation between the EU and NATO
l24
l24
4.1. Problem of the duplication of functions and capabilities
4.2. Problem of political accord for the use of NATO capabilities by the EU 126
Chapter
V
TransatlanticPartnership
,...130
l.
The place of Europe in the US foreign policy strategy after the Cold War l3l
, . 140
2. The place of North America in the EU foreign policy strategy
. . . . . 142
3. Functioning of the Transatlantic Partnership
Chapter VI
...... 153
......153
Policytowards CentralandEasternBurope
1. Central Europe
2.Russia
3.Ukraine
4.Belarus
5. The Balkans
5.1. Yugoslav wars
..151
......160
......163
.
.
Albania
S.3.KosovoCrisis
5,4. Stabilisation and association policy
5.2. Destabilisation
.
.
165
165
..,.171
...I 73
in
. .
.
1'15
Chapter VI I
Policy in the Mediterranean region
1. Common strategy towards the Mediterranean region . .
2. Activities for peace in the Middle East
3. Euro-Mediterranean Partnership
3.1. Antecedences
3.2. Development of the Barcelona process
180
l80
.
183
190
190
. . . .
.
193
Policy in other regions of the world
.
l. Policy towards Sub-Saharan Africa
,. .. ,
1.1. Development policy towards ACP group
. . .
1.2. Common Foreign and Security Policy towards Sub-Saharan Africa
.
.
.
.
204
204
Chapter VI I I
204
210
11
2. Policy towards Asia and the Pacific region
2.1. Determinants
2,2. General view on the EU policy towards
ż 14
214
Asia
ż I6
.
ż .3. Japan
2.4. China
2.5. I ndia
2.6. South Korea
2.7. Australia and New Zealand . . .
2.8. The Pacific region
3. Policy towards Latin America and the Caribbean region
220
221
3.1. The significance of Latin America and the Caribbean region for the EU
3.2. General view on the EU policy towards Latin America and the
222
223
224
225
226
226
Caribbean region
228
Central America and San Josó process
Rio Group and South America
233
23I
MERCosUR
Andean Community
z)3
ż 35
Mexico
236
Chapter I X
I s the European Union a comprehensive and global international actor? 239
l. I nternational Attributes of the European Union: is the EU an actor of
internationalrelations?
2.
.....239
1.1. Ability to take part in international actions
, . . 241
1,2. Ability to represent itself in intemational relations and to maintain
diplomatic relations
....242
1.3. Ability to conclude international agreements ...
..,243
Categories of the EU international roles: is the EU a comprehensive
international actor?
... ż 44
2.1. I nternational economic roles
, , . 245
2.1.1. The role of the leader of balanced development and of the
pattern of successful andcomplex integration ...
..,245
ż .l.ż .The role of the biggest shareholder of international trade . . . ż 4'7
2.1.3. The role of the biggest development aid provider ... .,... ż 5l
2.1,4. The role of the biggest humanitarian aid donor
..... ż 54
ż ,2, I nternational political and security roles .
. . , . 255
2.2.1, Thę role of active diplomatic actor
. . . ż 55
2.2,2. The role of the stabiliser of peace and international security . 259
2.3. The role of attractive civilisation centre and the promoter of European
iultural values
3. Spatial dimensions of the EU international roles: is
superpower?
4.Summaryremarks
conclusions
Bibliography .
I ndex
..262
thę
EU already
a global
ż 64
...267
270
.
.
275
299