KONTRAK BAGI HASIL (PRODUCTION SHARING CONTRACT ANTARA PEMERINTAH MELALUI BADAN PELAKSANA KBGIATAN INDUSTRI HULU MINYAK DAN GAS BUMI (BP MIGAS) DENGAN PT. CHEVRON PACIFIC INDONESIA.

KON'I'RAK DAGI TIASIL (PiODUC|ION SIIARING CONTRACI) A1{fl\RA.

PI'MERINTAII MELALUI BAD,{N TDLA(SA,\A KECIA AN INDUSTRI HTJLU
MINYAK DAN GAS BUMI (nP MIC,{S) DEN*GAN PT. CIIEVRON PACIFIc
INDONDSIA
lLia Sani*aPuti-NomorBP,05910l9r, lirlulraslluktrmlrDrverilas Andalat.
34 Halanan,?010)

ABSTIL{(

Bdi sebagaj smbd dayr d@ ybg ljh lerbdarui (,,,kekayDn
alm teqEmi.g di dunia mod€m Indo.estu nengambil
rcrcvaDle) adalin
manfmt dengan mengnubungkan konscp mengudai negm al6 kekaya alm agr
nerpu Densejahtemhan mdyankal sesuai Pasalll ayal (l) Undus-UndmaDsd t94s.
Undms-ljMers Nomor 22 tahun 2001 lenla8 Minyak dd Gas Duni ncmbci
kewdmgm pclalsmm de pc.Easaen kcpada Badm Pclatsea Kcshtm industi Hulu
Miry* .Ln Ga Bmi (BP MIGAS). P'I . Chclron Peinc ldonesia (PT CPI) nelahulb
kerjasama densu RP MICAS dalm bdtuk Konk l Rtg; H$it {PruLtuclion Shari,s
ab,rra.r). Scdikitnya pensetln@ mdyMkd tentus Konr,n Bagi H6il {tan .,sr
refowry ysc diperdebo*@ n,enssc.atke rcnulis untuk ncnclil' du nemberi judul

skipsi "KONIRIX BACI IIASIL (PRODACTtuN SEANNG CONItu4C1')
ANTART{ PEMERINTAH MELALUI BADAN PELAKSANA KECIATAN
INDUSTRI HULU MINTiAK DAl{ GAS BUMI (BP MICAS) DENGAN PT.
CHEVRON PACIFIC INDONESIA". Rm6an nasalal ialah Konhr Bagi Hail
antrr Pdnerinbn nelalui BP MICAS db PI Chevron Pacilic lndonesia- kedua
per,rtrad bagi hasir niny3l dd Cs bmi db biay, I'€nulinn @,tt ruco|.tt ketBa
pemasdbnd l&g linbul db pe.yeleeie sotu lorun pent'elesim sengkeklya. lenulis
mensguoahan netodc peneliLio yundis sosiologis, data yan8 disuatan daia princr dar
dal! sekunder, alal pengunpule dala beruta studi dokumen dm wawdcan. Hasil
pc.elnid ncnyinprlkan Kontnk Baai II6il anlan BP lvllc^S d€ngd PT. cPI pada
eil,t,hRdlbtslol sccra IcnulisnclalDilonL"k slddd. dr nesdsidi lJausul, konbrt
sesui kesepakatm pda pihat. Pola basi hsil niea esuai kes€parah pmpihir yairu,
Mi.yal Bmi sbesd 73,23% BP MIGAS dd 21,71% PT. CPl, Min].I Bmi hdil ton
Proje.r 6l,30% BP MIGAS dh l6,l9a/o PTCPI, Minyak Bunri hrsil pre rerridry rgncn
0 50.000 rdral sebc$ 61,80% BP N4l(lAS de 36,19% tT.Ctl, sesnren 50.000 150.000
bdz?/ sebesar ?2,85% BP MIGAS dan 27.14% PT.CPI. sesner diatas 150.000 bdrcl
31,90% IIP MIGAS dar l8.0r"Z tT. Ctl, dd gs bumi scbes 45,70% BP MIGAS dd
54,2302 rj r'. CPr dcngm pcmbeb an f,itst Tiah&e t,etuteunt (F lP), Dotn^tic Ma*d
Obridn , (DMo). Pajak baei konbllor. dd bebd DMO F?g serta C,Jl necor"/r/ unlxk
RP MIcAs sclElm hasil be^ih prodnksi me|jadi b,gidn dri prra pinak. lemNknan

y.ne rimbul bempr runpre{asi, penafsnM dai nenelhihtn yans diselesikdr dcnear
l.nsrltasi dan.rrrrras? di fl'? 1,t(tnationul Chonit lycon et.e.
Minyal d.n Ga

BAB I

A.

L,tar Bchbng Nh$l,h
Rerlna hidup dan kehid4an mjnusia liJah Fnepas dari alanr dor linehunsmnyd

km.a lal tscbul

dd

kchidupann)r

hubwsd .rltualisnrc dalan tattu]d kcscirnbdgs .lam

menrpakan


t ,l}nd). slnh.r daya alln

(,3,1,,.;,{

daya ara.r ylnB tidak

drrlr dircrbrhrui lunrcnlwublt)

lerbrei dua, }ailu

srnbf

aan yare dap.t diperbinrrui

t drlDle). Sahh salu suinber daya allnr yans lidak dapal dipobahardi rdalah .rnrrak
du

sa!


buni Minl,t db

gas

bmi (migs) adrbn

Nli.l-at dan A.s bumi ldmsul ketar?tur

komodni

lules

puns8una ckonomi

dm kDrnlng d,lur

dunia modeflr.

nrlka seriap ncgara FnA nemiliki sunrber daya niAas berusalE ncndapd mn l;ul dsi
eksploitasi


mis6

denean

nensnubunsk koNcp hak rrnsuasai drn negam

aras

(ekayen alam nrelllui ke8ialln ekononri. I,emlurar dalm pmndans mda.gan mis.s di

bblak n.gam mrmisahkan kell.milikd

sumbcr daya aldn

d.lam bumi pada nerara, bernu jusa hdoncsia ymg

ddi kcpcmilikM rhs

ne*i.i


tnd6th?

limah

lt/ik\t.t dt1

peniedrllh llindia Belanda. Serelah Druklamsi kcn$dckm. har nrnludai dai n.ran

lbs

kck,ytu,ld

dir€nesas

Daltun Pasl

rl

ayat


dal

(i)

da [.layM ]ds r.rk$dung

r Pdsal

drlm

teg tl

{l)

Undea'LrndalA Dasd

19,15

Lrndmc-U dlns D$ar lr45 dialu bahwa buni


dr rn

di ddmn]a dikuNai oleh nelara dan dipdgunrrm unlu(

\eheseFhesrnra kemakmunn Bkvar

da!! nin€rJ

a]!i

'

sesm ptu.l ini

md: {hJg,' llJr

sJru surnbc.

Erbandui (,,ra,crdl1s) migs menempnti poshi ldra pc.ring


pembrgunan negnr,

db kcsejrnblr

r*1,a1. Sesuai

dcl)e UMe!-ljndhs

N.nor 22 laiD 2001 ltnhE Minyal
35 Tanun 2004

dan Cas

Bmri dd PeEturs Pemeri.bh Nonor

Tenrdg KegiarM ljsrlra Hlrlu Miny.l dan

Gas.


ds

kusa daldn nenyelenssamkm kesialan eksplorasi ninyal<
Konbak di bidans ninyak

smtt

do

sar bumi dinulai

mata pcbcrinbn ncmi
gas

sjat zmar

(lMw)

bumi plda Tamb Hindia Beland^ xdala\a lhdischc


Min

diund

/dr.rc Mt,

Sejlt diu.dMgkd

Wet

i

Hindia Belmdr

le.ds ninrat dm

sml ini. Pentunn Perundms undaDsan yms nengatu

skan pada 1anun 1899.

buni

tvet

liti

gas

Undang undans ini

(lM /).

Pcmctinla\1

Hindia BclMda mcnyatatd p€n8uasau nereka atas nincral dm losm di Indonesia.
Perbaike kebijalm dilalulm
telah

lain pada ranb

l9l0 dh 1918

dnerapt Mijnordanantie (Ordonhsi Penambdsd).

Hindia Bcldda

I

etu

Pencn

mcnm6a m

beberapa

Pada lahun 1906

Pada tanuD 1910 Pemerinrrl

Pasl pada ldis.rd ,t/ir, t/.r yang

an Hindia Belanda nempunyai kcse.egd btuk

pcnyclidikm dm cksploil$i.

2. Pcnlclidikd dd Elsplonsi

itu dapat

dih(urb

melakuk

mensadald

ko.ral

penselolan minyak

d& es

sendiri

du

nmlabld

dcr cr p.ru$l.d
be|LtLor..(al
\l
e..f . h. 1 1r rr'n -'kqn denEs'IJr'(ploradT
s.r.eT ro1-.\
urrr e|r om' od 'tr,Jd"d

Shlcm ko.ssi noupaim sualu sisten dimda di
bumi lidah

hsla dibeikar ku6a perllmb aa,

dald

tetapi

lanah.r Peraturan peiama yang nrenjadi dsar huk(m

de g$

bLmi pada

zmm kchftdckm

dibdkm hal n€ngursai al6

pelalsmm pedmbbeo nrinyak

adalan Peiarua. Pemenr1ln Penssmli

Tanun 1960 lenl,ns Pedambms Minya! dm

Ca

Und s-

Buml,

yus

Okrober 1960. Setelah n€ndapat pc^cluium DPR CR pada rahun

R*a-, ""/

' Maia. Rahoar. l99A
rees Qurity rd rdhioros/ conrRr

' Mdh,tu tuummdadji.dkl

roo:r.

rserdd kan umim-uraid yms telah ditemutakan mak! dlpd disinpuue

Bentuk Kontuk Bagi

sud

H6il dilalsmrltu .ldh

Penrennbn neldlui RP MICAS

de.gd Undme-UhddB Nomor 22 Tahu

2001 t€nlrnc Minyak dm

G6

BLmi dan PeEtu6n Penerinran Nomor 35 lhhun 2004 lmbng Kegiard Usaha

llulu Minyat dan Ga
Konlral slandd

*cm

Bdi

dengd PT. Chellon P&iiic lndonsia melalui

tertulis ase dalat dijadil€n pcdonm bagi Ko.taitor

d.lan melalsalm kewajibmya,
sepedi :

nmu

mdih

{l) lbgka wallu Kontal (2) Jbska

Bagi Vilaya\

(4)

dapar dinegosidikan dalam hal.

Waktu Eksplo6i,

(l) Pcnycond

Pros.d Kc{a & Anseeal! {5) tlal dd Kowajibd P@

PilEk, (6) Biaya-Biaya yaitu a. Biaya Op€rasi, b. Biaya Pcrclehe, c. Pembayaru

7

Bonu, d. Biaya Penlsadn, e,Pengembalid Biaya (.,sr r.cor.rr).

(71 Konsuxrsi

pm Fih.l

yaitu, Minya*

Pelatsan poh basi hasil nig6

Bmi

sesuai kescpatatan

sebesr 78.23% BP MIGAS dM 21,71% PT. CPl, Minyal Bumi

Pro.E , 63.300,4 BP MICAS

seeDm G50.000

dr

,@?/ sebeer

16,19% PT.CPI, Minyal

150.000

Bl

M1GAS dm 27.14% PT.CPI. segnen

baGl 81,90% BP MICAS

sebes 45-7elq BP MICAS

Bmi hs\l pre-tetia.]

63,80% BP MICAS .l,n :16.19% PT.CPI, sesmen

t0.000 150.000 rar.e/ sebesar 72.85%

diar6

hdil ton

da

5,1,28%

d

18.09% PT. cPr,

db ga

buni

?T. CPI denAd pdbebanan F Jl

A.

BUKU,AUKU

Abdul Kadn Mulammad. 1990.
Ahmadi Miru.

Il krn

t'erikatan.

PT

Cirra Aditv. Bakri:

2007 rhtd Ko,bak & Peran.ahga rr,ralr.

I,€jaN€ii P€6:

Alnradi Miru. er al..2uJa. Etkun Petjkata Plnjelatan Maktu
sarpa, /JJd Aril. Rajawdli Pes: Jakana.

pa\d

123j

Arienia DaMis ud B. Mdm|20a0. Ansha/e L:tplo.alhn Drillih. Elliiency
For PS(

ll

ih

naba Resion,Clr2000 Qualitr

12 Ocrober 2000.

and Technolo&v conterence

Runbai.

llamb g Suggono.200l, M?r,,1e Pc,elrid" J,t,u

Raja$ali Prcss. Jakdri!.

Rrock. Iloncc R., Dennis R Jenninss, Jose B Fciren, 1996, petr.teun
Accontihg: Pticipb!, Prue.lwe & ls!1es. FonI EdirioD. protessional
Devclopn€nl InslituLe. Texas.
Dahlan. Dkt.2000,

P,Lt P,l.

k Hukun Dkahonilan Bisnk- Citn ,\dirva Bskri

Johnsron. Dmiel. \991. ltuerhdrbnol Peialeth Fi\tat Slstens ahd
Sftdl,,a (',,rrz.f, Pennwell Publishing Conpany. Tule.

Kdnran Arinn 24.2006- s,tsa FNkal
Mi*dj lndo.esjd Prinr Malang

lala

pn.tutian

Anssurun lenda\tan Doti S.td.t

Kasn

.Arilh ZA. 1999. ,'k at MLtt Kuliah i4ktntansi PernM,a,tz, Fdrutbs
Ekonomi. Unive^it$ Islo Riau. Pckmbaru.

P,.a,t!nt Serrddd. teneutpun Asas jahji itu nensikll
.ldlad K.niuk Bugi Htltil dj Bjdan! Ilinyok llm Aat Buhi. t:ik hrti

Mldjedi Ilass. 200s,

Maiar Raiman,

1993, ,4s.rza,?h and

:a ltu.aNr. I

ll

oag Q's

Dewl.pne Fot Oil anl Gat TechhotowI rt-notoAy I orhft'.e )-r I o\-, ;.

ir rd

Mochh Kusun&tmadja.dkl. 2AA2 Rishts Orct Natr
Indokesian Itp.tieh.e. Al6ni rublGher : Bdduns

Rcso

ru!

Tha