ddi documentation bahasa 57

Kat alog D at am ik ro - Bad an Pu sat St at ist ik

In d on esia - Su rv ei An g k at an Kerja
Nasion al 1 9 9 7
Lap oran d it u lis p ad a: D ecem b er 1 8 , 2 0 1 4

Ku n ju n g i d at a k at alog k am i d i: h t t p ://rep osit ory .b p s.g o.id

1

In d on esia - Su rv ei An g k at an Kerja Nasion al 1 9 9 7

Gam baran
I d en t i f i k asi
N OM OR ID
0 0 -SAKERNAS-1 9 9 7 -M1

V er si
D ES K R I P S I V ER S I
v 0 1 : d at a m en t ah d ip eroleh d ari BPS


TAN GGAL PROD U KSI
1 9 9 7 -1 2

Gam b ar an
A BS T R A K
Su rv ei Ten ag a Kerja Nasion al (SAKERNAS) ad alah su rv ei y an g d id esain u n t u k m en d ap at k an g am b aran u m u m d ari
k et en ag ak erjaan d an ju g a u n t u k m em ah am i ap ak ah ad a p eru b ah an d ari st ru k t u r t en ag a k erja an t ar p eriod e p en cacah an .
Sejak su rv ei d im u lai p ad a 1 9 7 6 , t elah m elalu i seran g k aian p eru b ah an m elip u t i cak u p an n y a, frek u en si p en cacah an , ju m lah
sam p el ru m ah t an g g a y an g d iik u t k an , d an t ip e in form asi y an g d ik u m p u lk an . Su rv ei in i ad alah su m b er t erb esar d an p alin g
d ip ercay a m en g en ai d at a k et en ag ak erjaan d i In d on esia. Un t u k set iap ru m ah t an g g a y an g t erp ilih , in form asi u m u m
m en g en ai k on d isi d ari set iap ru m ah t an g g a m elip u t i n am a, h u b u n g an d en g an k ep ala ru m ah t an g g a (KRT), jen is k elam in ,
d an u sia d it an y ak an . An g g ot a ru m ah t an g g a (ART) b eru sia 1 0 t ah u n at au leb ih ak an d it an y ak an leb ih lan ju t t en t an g st at u s
p erk aw in an , p en d id ik an d an st at u s k et en ag ak erjaan n y a.
SAKERNAS d it u ju k an u n t u k m en g u m p u lk an in form asi y an g m em en u h i t ig a t u ju an : 1 . Ket en ag ak erjaan b erd asar p en d id ik an ,
jam k erja, k lasifik asi in d u st ri d an st at u s p ek erjaan , 2 . Tin g k at p en g an g g u ran d an set en g ah p en g an g g u ran b erd asar
k arak t erist ik y an g b erb ed a d an u p ay an y a d alam p en carian p ek erjaan , 3 . Pop u lasi u sia k erja y an g t id ak d alam an g k at an
k erja (m isaln y a sed an g sek olah , m en g u ru s ru m ah t an g g a d an lain -lain ).
D at a y an g d ik u m p u lk an p ad a SAKERNAS t ah u n an 1 9 9 7 , m en cak u p selu ru h p rop in si d i In d on esia d en g an ju m lah sam p el
sek it ar 6 5 ,6 6 4 ru m ah t an g g a d ari selu ru h p rov in si, b aik d i d aerah p erk ot aan m au p u n p erd esaan , d an d at a rep resen t at if
h in g g a t in g k at p rop in si. D at a ru m ah t an g g a u t am a d iam b il d ari h asil p en cacah an k u esion er Kor SAK1 9 9 7 .AK.


JEN I S D A T A
Sam p le su rv ey d at a

U N I T A N A LI S I S
In d iv id u

Ru an g L i n g k u p
CA T A T A N
In form asi k et en ag ak erjaan y an g d ik u m p u lk an d alam Su rv ei An g k at an Kerja Nasion al b erasal d ari in d iv id u an g g ot a ru m ah
t an g g a b eru sia 1 0 t ah u n k e at as, n am u n d at a y an g ak an d it ab u lasik an ad alah d at a y an g m en cak u p u sia 1 5 t ah u n k eat as
(u sia k erja). D at a in d iv id u p ad a an g g ot a ru m ah t an g g a t erd iri d ari:
1 . Id en t ifik asi An g g ot a: n am a, h u b u n g an d en g an k ep ala ru m ah t an g g a, jen is k elam in , u sia, st at u s p erk aw in an d an t in g k at
p en d id ik an . Keg iat an selam a sem in g g u t erak h ir: b ek erja (set id ak n y a sat u jam selam a sem in g g u ), sem en t ara t id ak b ek erja,
m en cari p ek erjaan , sek olah , m elak u k an p ek erjaan ru m ah t an g g a, d an lain -lain (p en siu n an , lu m p u h , d ll).
2 . Bag i m erek a y an g b ek erja d an u n t u k sem en t ara t id ak b ek erja t et ap i m em ilik i p ek erjaan (sep ert i cu t i): m erek a d it an y a
m en g en ai h ari k eselu ru h an b ek erja u n t u k p ek erjaan u t am a m erek a , t ot al ju m lah jam k erja, in d u st ri, p ek erjaan , st at u s
p ek erjaan , d an u p ah t ot al / g aji d alam seb u lan .

2


In d on esia - Su rv ei An g k at an Kerja Nasion al 1 9 9 7

3 . Bag i m erek a y an g sed an g m en cari p ek erjaan : m erek a d it an y a alasan u t am a u n t u k m en cari p ek erjaan , jen is u p ay a d alam
m en cari p ek erjaan , d u rasi m en cari p ek erjaan , d an jen is p ek erjaan (p en u h at au p aru h w ak t u ).
Kon sep d an d efin isi y an g d ig u n ak an d alam p en g u m p u lan d at a k et en ag ak erjaan oleh BPS t id ak b eru b ah sejak 1 9 7 6 , k ecu ali
u n t u k k on sep p en g an g g u ran t erb u k a d an st at u s p ek erjaan , m u lai t ah u n 2 0 0 1 m en g alam i p erlu asan . Pad a SAKERNAS 2 0 0 0
d an seb elu m n y a d efin isi p en g an g g u ran ad alah an g k at an k erja y an g t id ak b ek erja/t id ak m em p u n y ai p ek erjaan d an y an g
sed an g m en cari p ek erjaan . Nam u n , p ad a t ah u n 2 0 0 1 d efin isi t erseb u t d it am b ah d en g an m en cak u p an g k at an k erja y an g
sed an g m em p ersip k an u sah a, y an g m em p u n y ai p ek erjaan t et ap i b elu m m u lai b ek erja, sert a an g k at an k erja y an g t id ak
m en cari p ek erjaan k aren a m erasa t id ak m u n g k in m en d ap at k an p ek erjaan . Kon sep d an d efin isi y an g d ig u n ak an d alam
p en g u m p u lan d at a k et en ag ak erjaan m elalu i SAKERNAS oleh Bad an Pu sat St at ist ik (BPS) ad alah " Th e Lab or Force Con cep t "
y an g d isaran k an oleh In t ern at ion al Lab or Org an izat ion (ILO) an t ara lain :
- An g k at an k erja ad alah p en d u d u k u sia k erja (1 5 t ah u n d an leb ih ) y an g b ek erja, at au p u n y a p ek erjaan n am u n sem en t ara
t id ak b ek erja d an p en g an g g u ran .
- Bek erja ad alah k eg iat an ek on om i y an g d ilak u k an oleh seseoran g d en g an m ak su d m em p eroleh at au m em b an t u
m em p eroleh p en d ap at an at au k eu n t u n g an , p alin g sed ik it 1 jam (t id ak t erp u t u s) d alam sem in g g u y an g lalu .
- Pen g an g g u ran m elip u t i an g k at an k erja y an g t id ak b ek erja/t id ak m em p u n y ai p ek erjaan at au sed an g m en cari p ek erjaan
(d efin isi p en g an g g u ran in i d ip ak ai p ad a SAKERNAS 2 0 0 0 d an seb elu m n y a).
- Set en g ah p en g an g g u r ad alah m erek a y an g b ek erja d i b aw ah jam k erja n orm al (k u ran g d ari 3 5 jam sem in g g u ), d an m asih

m en cari p ek erjaan at au m asih b ersed ia m en erim a p ek erjaan (d ah u lu d iseb u t set en g ah p en g an g g u ran t erp ak sa).
- Ju m lah jam k erja selu ru h p ek erjaan ad alah lam an y a w ak t u d alam jam y an g d ig u n ak an u n t u k b ek erja d ari selu ru h p ek erjaan ,
t id ak t erm asu k jam k erja ist irah at resm i d an jam k erja y an g d ig u n ak an u n t u k h al-h al d i lu ar p ek erjaan selam a sem in g g u
y an g lalu .
- Lap an g an u sah a* ad alah b id an g k eg iat an d ari p ek erjaan /u sah a/p eru sah aan /k an t or t em p at seseoran g b ek erja.
- Jen is p ek erjaan /jab at an * * ad alah m acam p ek erjaan y an g d ilak u k an oleh seseoran g at au d it u g ask an k ep ad a seseoran g
y an g sed an g b ek erja at au y an g sem en t ara t id ak b ek erja.
- St at u s p ek erjaan ad alah st at u s k ed u d u k an seseoran g d alam p ek erjaan at au ak t iv it as b isn is y an g d ijalan in y a (u n t u k
SAKERNAS 2 0 0 0 d an seb elu m n y a b elu m m en am b ah k an p ek erja b eb as d i p ert an ian d an p ek erja b eb as d i n on p ert an ian p ad a
d efin isi st at u s p ek erjaan ).
* ) Klasifik asi lap an g an u sah a/in d u st ri y an g d it erap k an d alam SAKERNAS 1 9 9 7 ad alah Klasifik asi Lap an g an Usah a In d on esia
(KLUI) 1 9 9 7 y an g b erd asark an ISIC Rev .3 . Bila ad a v ariab el d en g an k lasifik asi in d u st ri d en g an v ersi leb ih lam a p ad a d at aset
m ak a art in y a d at a t elah d ik on v ersi k e k lasifik asi v ersi lam a t erseb u t u n t u k k ep erlu an p erb an d in g an d en g an d at a-d at a t ah u n
seb elu m n y a. Klasifik asi in d u st ri p ad a SAKERNAS b erg an t i d ari m asa k e m asa. Secara b eru ru t an m en g g u n ak an KLUI 1 9 7 7 ,
1 9 8 3 d an 1 9 9 0 y an g d isu su n b erd asark an In t ern at ion al St an d ard In d u st rial Classificat ion of All Econ om ic Act iv it ies (ISIC)
rev isi 2 t erb it an t ah u n 1 9 6 8 . KLUI 1 9 9 7 d an KBLI 2 0 0 0 d isu su n b erd asark an ISIC rev isi 3 t erb it an t ah u n 1 9 9 0 . Sed an g k an
KBLI 2 0 0 5 m eru p ak an rev isi KBLI 2 0 0 0 k aren a d it em u k an b eb erap a k eg iat an ek on om i y an g b elu m d icak u p d an ad an y a
k ek u ran g -serasian d alam m en g k lasifik an b eb erap a k eg iat an ek on om i. Selan ju t n y a KBLI 2 0 0 9 k em b ali m eru p ak an
p en y em p u rn aan KBLI 2 0 0 5 d an d isu su n b erd asark an ISIC rev isi 4 .
* * ) Klasifik asi p ek erjaan y an g d it erap k an d alam SAKERNAS 1 9 9 7 d id asark an p ad a Klasifik asi Jab at an /Pek erjaan In d on esia (KJI)

1 9 8 2 y an g m en g acu p ad a In t ern at ion al St an d ard Classificat ion of Occu p at ion s (ISCO) 1 9 6 8 . Bila ad a v ariab el d en g an
k lasifik asi p ek erjaan d en g an v ersi leb ih lam a p ad a d at aset m ak a art in y a d at a t elah d ik on v ersi k e k lasifik asi v ersi lam a
t erseb u t u n t u k k ep erlu an p erb an d in g an d en g an d at a-d at a t ah u n seb elu m n y a. Klasifik asi jen is p ek erjaan p ad a SAKERNAS
ju g a b erk em b an g d ari w ak t u k e w ak t u , u n t u k KJI 1 9 8 2 y an g m en g acu p ad a ISCO 1 9 6 8 d ip eb aru i m en jad i KBJI (Klasifik asi
Bak u Jen is Pek erjaan In d on esia) t ah u n 2 0 0 2 y an g m en g acu p ad a ISCO 1 9 8 8 . Sem p at p u la d ib u at KBJI 2 0 0 0 d an d it erap k an
h an y a p ad a SAKERNAS 2 0 0 0 y an g m en g acu p ad a ASCO (Au st ralian St an d ard Classificat ion of Occu p at ion s) 1 9 9 7 .

T O P I CS
T o p ik

K o sa k a t a

Lab or Mark et s

W orld Ban k

Ed u cat ion

W orld Ban k


U RI

3

In d on esia - Su rv ei An g k at an Kerja Nasion al 1 9 9 7

T o p ik

K o sa k a t a

Prim ary Ed u cat ion

W orld Ban k

Secon d ary Ed u cat ion

W orld Ban k

Tert iary Ed u cat ion


W orld Ban k

Vocat ion al Ed u cat ion

W orld Ban k

Tran sp ort

W orld Ban k

D oin g Bu sin ess / Bu sin ess Reg u lat ion

W orld Ban k

U RI

K EY W O R D S
Ten ag a Kerja, Sek t or Pek erjaan , Sek t or Usah a / Bisn is, Pen g an g g u ran , Set en g ah Pen g an g g u ran , PHK, Pen cap aian Pen d id ik an ,
Perk ot aan / Ped esaan , Jen is Kelam in , Ju m lah Jam Kerja, Gaji / Up ah / Pen d ap at an , St at u s Pek erjaan , Pek erjaan Ut am a,
In d u st ri Ut am a, Bek erja, Jen is Pek erjaan , Lap an g an Usah a, Tran sp ort asi


Cak u p an
CA K U P A N G EO G R A F I S
Cak u p an n asion al* , m en cak u p d aerah p erk ot aan d an p ed esaan , rep resen t at if h in g g a lev el p rov in si.
* ) W alau p u n m en cak u p selu ru h In d on esia, ad a b eb erap a k ead aan k et ik a t id ak sem u a Prop in si d icak u p . Seb ag ai con t oh ,
p ad a t ah u n 2 0 0 0 , Sak ern as t id ak m en cak u p Prop in si Malu k u k aren a k on flik h orizon t al y an g t erjad i d i san a. Selain it u ,
m erd ek an y a Tim or Tim u r p ad a t ah u n 1 9 9 9 ju g a m en g u b ah cak u p an Sak ern as u n t u k t ah u n -t ah u n selan ju t n y a. Set elah it u ,
d en g an ad an y a p em ek aran Prop in si seb ag ai k on sek u en si ot on om i d aerah , p rop orsi sam p el p er Prop in si ju g a b eru b ah ,
sep ert i d i t ah u n 2 0 0 6 k et ik a ju m lah Prop in si su d ah m en jad i 3 3 . W alau p u n d em ik ian , p erb ed aan cak u p an h an y a b erp en g aru h
p ad a b esaran /lev el t id ak p ad a p ola. D i lain p ih ak , p eru b ah an m et od olog i (t erm asu k sam p le size) d ari w ak t u k e w ak t u
k em u n g k in an b esar b erp en g aru h p ad a h asiln y a, m isaln y a d i t ah u n 2 0 0 0 d an 2 0 0 1 , k et ik a u k u ran sam p el ad alah h an y a
3 2 .3 8 4 d an 3 4 .1 7 6 t in g k at p en y ajian d at a ad alah h an y a m ew ak ili u n t u k t in g k at p u lau (u k u ran sam p el t id ak cu k u p b ah k an
u n t u k m em b u at n y a m ew ak ili u n t u k t in g k at p rop in si).

P O P U LA S I
Su rv ei in i m en cak u p selu ru h an g g ot a ru m ah t an g g a (ART) y an g b eru sia 1 0 t ah u n at au leb ih y an g t in g g al d i d alam ru m ah
t an g g a t erseb u t . Ak an t et ap i, ru m ah t an g g a k orp s d ip lom at ik , ru m ah t an g g a y an g t in g g al b aik b lok sen su s k h u su s d an
ru m ah t an g g a k h u su s y an g b erad a d i b lok sen su s b iasa t id ak d ip ilih d alam sam p el.

Pen g h asi l d an Sp on sor

P EN A N G G U N G JA W A B U T A M A
Nam a

A f ilia si

Su b d irek t orat St at ist ik Ket en ag ak erjaan

BPS (Bad an Pu sat St at ist ik )

P EN D A N A A N
Nam a

S in g k a t a n

R o le

Pem erin t ah In d on esia

Pr od u k si M et ad at a
M ET A D A T A D I BU A T O LEH

Nam a

S in g k a t a n

A f ilia si

R o le

Um ar Ab d u lah

UA

W orld Ban k - In d on esia

D at a Cat alog in g St aff

T A N G G A L P R O D U K S I M ET A D A T A
2 0 1 3 -0 3 -0 6
V ER S I D O K U M EN D D I
4


In d on esia - Su rv ei An g k at an Kerja Nasion al 1 9 9 7

Versi k e-1 (6 Maret 2 0 1 3 ): Versi aw al d ari d ok u m en t asi D D I.

I D EN T I T A S D O K U M EN D D I
D D I-0 0 -SAKERNAS-1 9 9 7 -M1 -BPS

5

In d on esia - Su rv ei An g k at an Kerja Nasion al 1 9 9 7

Sam plin g
Pr osed u r Sam p l i n g
D at a y an g d ik u m p u lk an p ad a SAKERNAS 1 9 9 7 , m en cak u p selu ru h p rop in si d i In d on esia d en g an ju m lah sam p el sek it ar
6 5 ,6 6 4 ru m ah t an g g a, b aik d i d aerah p erk ot aan m au p u n p erd esaan , d an d at a rep resen t at if h in g g a lev el p rov in si. Ru m ah
t an g g a k orp s d ip lom at ik , ru m ah t an g g a y an g t in g g al b aik b lok sen su s k h u su s d an ru m ah t an g g a k h u su s y an g b erad a d i b lok
sen su s b iasa t id ak d ip ilih d alam sam p el.
Met od e p en g am b ilan sam p el* u n t u k SAKERNAS 1 9 9 7 ad alah m et od e p en g am b ilan sam p el t ig a t ah ap d en g an k elom p ok
seg m en (k elseg ) seb ag ai u n it p en g am b ilan sam p el u t am a (PSU) d an ru m ah t an g g a seb ag ai u n it p en g am b ilan sam p el
t erak h ir. Kelom p ok seg m en d ip ilih d en g an p rob ab ilit as seb an d in g d en g an u k u ran (PPS) d ari w ilay ah cacah (w ilcah ).
Seju m lah ru m ah t an g g a d iam b il secara acak d ari k elom p ok seg m en y an g d ip ilih . D i d alam d ok u m en t asi len g k ap n y a
d ijelask an t en t an g b ag aim an a u k u ran sam p el d it et ap k an p ad a t iap w ilay ah , at au lan g k ah -lan g k ah st rat ifik asi y an g
d ilak san ak an d an ju g a alok asi u k u ran sam p el d i selu ru h st rat a, b eg it u ju g a p en jelasan len g k ap t en t an g p em b en t u k an
k eran g k a sam p el* * .
Pad a SAKERNAS 1 9 9 0 - 2 0 0 0 ist ilah b lok sen su s d an su b -b lok sen su s t id ak d ig u n ak an , t et ap i ist ilah w ilay ah p en cacah an
(w ilcah ) sert a k elom p ok seg m en (k elseg ) y an g d ig u n ak an . D esain sam p el SAKERNAS 1 9 9 8 m elalu i p em ilih an sam p el y an g
t erp isah u n t u k d aerah p ed esaan d an p erk ot aan .
Ran can g an sam p el d aerah p erk ot aan :
1 . Pad a t ah ap p ert am a, d ip ilih seju m lah w ilcah secara sist em at ik clari D aft ar W ilcah d aerah p erk ot aan h asil Sen su s Ek on om i
1996.
2 . Pad a t ah ap k ed u a, d ari set iap W ilcah t erp ilih , d ip ilih sat u k elom p ok seg m en (k elseg ) secara PPS b erd asark an b an y ak n y a
ru m ah t an g g a d alam k elseg , h asil list in g SE9 6 .
3 . Pad a t ah ap k e t ig a, d ip ilih 1 4 ru m ah t an g g a d ari set iap k elseg t erp ilih secara sist em at ik .
Ran can g an sam p el d aerah p ed esaan :
1 . Pad a t ah ap p ert am a,d ip ilih seju m lah w ilcah secara sist em at ik d ari KCI (Kelom p ok Con t oh In d u k ).
2 . Pad a t ah ap k e d u a, d ari set iap W ilcah t erp ilih , d ip ilih sat u k elom p ok seg m en (k elseg ) secara PPS b erd asark an b an y ak n y a
ru m ah t an g g a d alam k elseg , h asil list in g SP9 0 .
3 . Pad a t ah ap k et ig a, d ip ilih 1 4 ru m ah t an g g a d ari set iap k elom p ok seg m en t erp ilih secara sist em at ik .

* )Met od e p en g am b ilan sam p el SAKERNAS ag ak b erb ed a d i b eb erap a m asa. Seb ag ai con t oh , p ad a t ah u n 1 9 8 6 -1 9 8 9 m et od e
p en g am b ilan sam p el ad alah d en g an m et od e rot asi, d i m an a seb ag ian d ari ru m ah t an g g a t erp ilih p ad a sat u p eriod e t erp ilih
k em b ali p ad a p eriod e b erik u t n y a. Hal in i t erjad i p ad a SAKERNAS t riw u lan an , y an g m em an g d ilak san ak an p ad a p eriod e
t erseb u t . Pad a p eriod e-p eriod e lain n y a serin g d ig u n ak an m et od e sam p lin g d u a sam p ai t ig a t ah ap (m u lt i t ah ap ) u n t u k
SAKERNAS t ah u n an , d i m an a p ad a t ah ap p ert am a d ip ilih b lok sen su s, t ah ap k ed u a su b b lok sen su s (b ila ad a su b b lok sen su s)
d an t ah ap k et ig a ru m ah t an g g a. At au k om b in asi sam p lin g m u lt i t ah ap d an m et od e rot asi (con t oh : SAKERNAS 2 0 0 6 -2 0 1 0 ).
* * )Um u m n y a k eran g k a sam p el SAKERNAS t ah u n an d iam b il d ari h asil p en cacah an sen su s p en d u d u k y an g d ilak san ak an
seb elu m SAKERNAS. Seb ag ai con t oh , SAKERNAS t ah u n an 2 0 0 3 d ig u n ak an k eran g k a sam p el y an g b erasal d ari h asil list in g
p en cacah an ru m ah t an g g a Sen su s Pen d u d u k t ah u n 2 0 0 0 . At au b isa ju g a m en g am b il d ari k eg iat an sen su s ru m ah t an g g a
lain n y a, sep ert i Sen su s Ek on om i (d en g an p en y esu aian d aft ar sam p el), con t oh : SAKERNAS 2 0 0 7 m en g acu h asil SE 2 0 0 6
u n t u k p em b en t u k an k eran g k a sam p el b lok sen su s. Sed an g k an u n t u k SAKERNAS t riw u lan an k eran g k a sam p eln y a ad alah d ari
d aft ar ru m ah t an g g a y an g d ip eroleh d ari k eg iat an Su rv ei Sosial Ek on om i Nasion al (SUSENAS) Kor y an g d ilak san ak an
seb elu m SAKERNAS d ilak u k an . Seb ag ai con t oh , u n t u k k eg iat an SAKERNAS t riw u lan an 2 0 0 2 /2 0 0 3 , k eran g k a sam p el y an g
d ig u n ak an b erasal d ari ru m ah t an g g a d ari k ecam at an t erp ilih SUSENAS 2 0 0 2 .

Pem b ob ot an
Variab el p en im b an g t erd ap at d alam set d at a u n t u k m em b an d in g k an u n it t erk ecil sam p el SAKERNAS d en g an ju m lah p op u lasi
seb en arn y a.

6

In d on esia - Su rv ei An g k at an Kerja Nasion al 1 9 9 7

K u e si on e r
Gam b ar an
Un t u k SAKERNAS, k u esion er t elah d iran can g secara sed erh an a d an rin g k as. D ih arap k an b ah w a resp on d en ak an m em ah am i
t u ju an p ert an y aan su rv ei d an t erh in d ar d ari k esalah an in t erp ret asi sert a m en jag a resp on d en t et ap an t u sias selam a
p en g u m p u lan d at a. Selain it u , d esain k u esion er SAKERNAS d ijag a t et ap st ab il u n t u k m em u d ah k an p erb an d in g an d at a.
Ku esion er ru m ah t an g g a d ib erik an d i set iap ru m ah t an g g a t erp ilih , y an g m en g u m p u lk an in form asi u m u m an g g ot a ru m ah
t an g g a y an g m en cak u p n am a, h u b u n g an d en g an k ep ala ru m ah t an g g a, jen is k elam in d an u sia. An g g ot a ru m ah t an g g a y an g
b eru sia 1 0 t ah u n k e at as k em u d ian d it an y a t en t an g p ek erjaan , p en d id ik an , d an st at u s p erk aw in an m erek a.

7

In d on esia - Su rv ei An g k at an Kerja Nasion al 1 9 9 7

Pen gu m pu lan D ata
Tan g g al Pen g u m p u l an D at a
M u la i
1 9 9 7 -0 8 -0 8

A k h ir
1 9 9 7 -0 8 -3 1

Cy cle
N/A

Jen i s Pen g u m p u l an D at a
Face-t o-face

Cat at an Pen g u m p u l an D at a
Sejak SAKERNAS ru t in d iad ak an p ad a 1 9 8 6 , p elat ih an u n t u k t im p en cacah an ru t in d ilak u k an . Selain it u d ib u at k an p u la u raian
t u g as d an h u b u n g an p eran an t ar jab at an p et u g as d i lap an g an secara cu k u p jelas seh in g g a m em u d ah k an d alam
p elak san aan . Hal y an g m en d u k u n g lain n y a ad alah p et u g as (p en cacah ) y an g d ig u n ak an d alam SAKERNAS, p ad a u m u m n y a
ad alah p eg aw ai Bad an Pu sat St at ist ik y an g ad a d i k ecam at an (Man t ri St at ist ik ) d an BPS k ab u p at en /k ot a set em p at . Seb ag ian
b esar d ari m erek a u m u m n y a t elah m em p u n y ai p en g alam an d alam b erb ag ai su rv ei m au p u n sen su s sert a leb ih m en g u asai
m ed an /lap an g an . Berb ed a d en g an k eg iat an Sen su s Pen d u d u k , SUPAS m au p u n SUSENAS y an g seb ag ian b esar p en cacah
b u k an p eg aw ai Bad an Pu sat St at ist ik , t et ap i t en ag a b an t u an d ari lu ar BPS y an g d iseb u t Mit ra St at ist ik .

K u esi on er
Un t u k SAKERNAS, k u esion er t elah d iran can g secara sed erh an a d an rin g k as. D ih arap k an b ah w a resp on d en ak an m em ah am i
t u ju an p ert an y aan su rv ei d an t erh in d ar d ari k esalah an in t erp ret asi sert a m en jag a resp on d en t et ap an t u sias selam a
p en g u m p u lan d at a. Selain it u , d esain k u esion er SAKERNAS d ijag a t et ap st ab il u n t u k m em u d ah k an p erb an d in g an d at a.
Ku esion er ru m ah t an g g a d ib erik an d i set iap ru m ah t an g g a t erp ilih , y an g m en g u m p u lk an in form asi u m u m an g g ot a ru m ah
t an g g a y an g m en cak u p n am a, h u b u n g an d en g an k ep ala ru m ah t an g g a, jen is k elam in d an u sia. An g g ot a ru m ah t an g g a y an g
b eru sia 1 0 t ah u n k e at as k em u d ian d it an y a t en t an g p ek erjaan , p en d id ik an , d an st at u s p erk aw in an m erek a.

Pen g u m p u l D at a
Nam a

S in g k a t a n

Bad an Pu sat St at ist ik

BPS

A f ilia si

8

In d on esia - Su rv ei An g k at an Kerja Nasion al 1 9 9 7

P e n g ol a h a n D a t a
Pem er i k saan D at a
Tah ap an d ari p em rosesan d at a ad alah seb ag ai b erik u t :
- Bat ch in g
- Ed it in g
- Cod in g
- D at a En t ri
- Valid asi
- Tab u lasi

9

In d on esia - Su rv ei An g k at an Kerja Nasion al 1 9 9 7

Pen ilaian K u alitas D ata
Per k i r aan K esal ah an Pen g am b i l an Sam p el
Sam p lin g error h asil Sak ern as d isajik an p ad a b ag ian ak h ir p u b lik asi Kead aan An g k at an Kerja d i In d on esia m au p u n Kead aan
Pek erja d i In d on esia.

10

In d on esia - Su rv ei An g k at an Kerja Nasion al 1 9 9 7

D e sk r ip si F ile

11

In d on esia - Su rv ei An g k at an Kerja Nasion al 1 9 9 7

D a f t a r V a r ia b e l

12

In d on esia - Su rv ei An g k at an Kerja Nasion al 1 9 9 7

sa k e r n a s9 7

Isi

D aft ar SAK1 9 9 7 .AK d ig u n ak an u n t u k m en cacah sem u a an g g ot a ru m ah t an g g a d alam ru m ah t an g g a
t erp ilih . An g g ot a ru m ah t an g g a y an g b eru m u r 1 0 t ah u n k e at as ak an d it an y ak an m en g en ai p en d id ik an
d an b eb erap a k et eran g an y an g b erh u b u n g an d en g an k et en ag ak erjaan . D aft ar SAK1 9 9 7 .AK t erd iri d ari
em p at b lok y ait u : Blok I : Pen g en alan Tem p at Blok II : Ket eran g an Pen cacah an Blok III : Ket eran g an
An g g ot a Ru m ah Tan g g a Blok IV : Ket eran g an An g g ot a Ru m ah Tan g g a y an g Beru m u r 1 0 Tah u n k e At as

Kasu s

0

Variab el

68

St ru k t u r

Tip e:
Ku n ci: ()

Versi
Pen g h asil

Bad an Pu sat St at ist ik (BPS)

Missin g D at a

V a r ia b e l
ID

Nam a

La b e l

T ip e

Form a t

Pe rt a nya a n

V1

b1p1

Prop in si

d iscret e

n u m eric

Prop in si

V2

b1p2

Kab u p at en /k ot a

d iscret e

n u m eric

Kab u p at en /k ot a*

V3

b1p5

Perk ot aan /p ed esaan

d iscret e

n u m eric

Klasifik asi d esa/k elu rah an

V4

b1p9

Nom or Kod e Sam p el

d iscret e

n u m eric

Nom or Kod e Sam p el SAKERNAS

V5

b1p10

Nom or u ru t ru m ah t an g g a sam p el

d iscret e

n u m eric

V6

b1p12

Ju m lah An g g ot a Ru m ah Tan g g a (ART)

d iscret e

n u m eric

Ju m lah An g g ot a Ru m ah Tan g g a (ART)

V7

b1p13

Ju m lah ART u sia 1 0 t ah u n k e at as

d iscret e

n u m eric

Nom or u ru t An g g ot a Ru m ah Tan g g a

V8

b3p2

n om or u ru t

d iscret e

n u m eric

V9

b3p3

Hu b u n g an d en g an Kep ala Ru m ah Tan g g a
(KRT)

d iscret e

n u m eric

Hu b u n g an d en g an Kep ala Ru m ah Tan g g a (KRT)

V1 0

b3p4

Jen is k elam in

d iscret e

n u m eric

Jen is k elam in

V1 1

b3p5

Um u r (t ah u n )

d iscret e

n u m eric

Um u r (t ah u n )

V1 2

b3p6

St at u s p erk aw in an

d iscret e

n u m eric

St at u s p erk aw in an

V1 3

b3p7

Parit isip asi sek olah

d iscret e

n u m eric

Parit isip asi sek olah

V1 4

b4p0

Nom or u ru t ART u sia 1 0 t ah u n k e at as

d iscret e

n u m eric

Nom or u ru t ART u sia 1 0 t ah u n k e at as

V1 5

b4p1

Pen d id ik an

con t in

n u m eric

V1 6

b4p2

Ju ru san p en d id ik an y an g d it am at k an

con t in

n u m eric

Ju ru san p en d id ik an y an g d it am at k an :

V1 7

b4p3a

Men am at k an /m en y elesaik an p en d id ik an
k et eram p ilan /k u rsu s k om p u t er

d iscret e

n u m eric

Ap ak ah p em ah m en am at k an /m en y elesaik an
p en d id ik an k et eram p ilan /k u rsu s sep ert i d i b aw ah
in i? k u rsu s k om p u t er

V1 8

b4p3b

Men am at k an /m en y elesaik an p en d id ik an
k et eram p ilan /k u rsu s b ah asa

d iscret e

n u m eric

Ap ak ah p em ah m en am at k an /m en y elesaik an
p en d id ik an k et eram p ilan /k u rsu s sep ert i d i b aw ah
in i? k u rsu s b ah asa

V1 9

b4p3c

Men am at k an /m en y elesaik an p en d id ik an
k et eram p ilan /k u rsu s ak u n t an si

d iscret e

n u m eric

Ap ak ah p em ah m en am at k an /m en y elesaik an
p en d id ik an k et eram p ilan /k u rsu s sep ert i d i b aw ah
in i? k u rsu s ak u n t an si

V2 0

b4p3d

Men am at k an /m en y elesaik an p en d id ik an
k et eram p ilan /k u rsu s m ek an ik

d iscret e

n u m eric

Ap ak ah p em ah m en am at k an /m en y elesaik an
p en d id ik an k et eram p ilan /k u rsu s sep ert i d i b aw ah
in i? k u rsu s m ek an ik

13

In d on esia - Su rv ei An g k at an Kerja Nasion al 1 9 9 7

ID

Nam a

La b e l

T ip e

Form a t

Pe rt a nya a n

V2 1

b4p3e

Men am at k an /m en y elesaik an p en d id ik an
k et eram p ilan /k u rsu s elek t ro

d iscret e

n u m eric

Ap ak ah p em ah m en am at k an /m en y elesaik an
p en d id ik an k et eram p ilan /k u rsu s sep ert i d i b aw ah
in i? k u rsu s elek t ro

V2 2

b4p3f

Men am at k an /m en y elesaik an p en d id ik an
k et eram p ilan /k u rsu s b u san a

d iscret e

n u m eric

Ap ak ah p em ah m en am at k an /m en y elesaik an
p en d id ik an k et eram p ilan /k u rsu s sep ert i d i b aw ah
in i? k u rsu s b u san a

V2 3

b4p3g

Men am at k an /m en y elesaik an p en d id ik an
k et eram p ilan /k u rsu s b og a

d iscret e

n u m eric

Ap ak ah p em ah m en am at k an /m en y elesaik an
p en d id ik an k et eram p ilan /k u rsu s sep ert i d i b aw ah
in i? k u rsu s b og a

V2 4

b4p3h

Men am at k an /m en y elesaik an p en d id ik an
k et eram p ilan /k u rsu s g rah a

d iscret e

n u m eric

Ap ak ah p em ah m en am at k an /m en y elesaik an
p en d id ik an k et eram p ilan /k u rsu s sep ert i d i b aw ah
in i? k u rsu s g rah a

V2 5

b 4 p 4 a1

k eg iat an b ek erja

d iscret e

n u m eric

V2 6

b 4 p 4 a2

k eg iat an sek olah

d iscret e

n u m eric

V2 7

b 4 p 4 a3

k eg . m en g u ru s RT

d iscret e

n u m eric

V2 8

b 4 p 4 a4

k eg . cari k erja

d iscret e

n u m eric

V2 9

b 4 p 4 a5

k eg . lain n y a

d iscret e

n u m eric

V3 0

b4p4b

w ak t u t erb an y ak

d iscret e

n u m eric

V3 1

b4p5

k erja m in . 1 jam

d iscret e

n u m eric

V3 2

b4p6

Lap an g an u sah a/b id an g p ek erjaan u t am a
d ari t em p at b ek erja selam a sem in g g u y an g
lalu

d iscret e

n u m eric

V3 3

b4p7a

jm l h ari k erja

d iscret e

n u m eric

V3 4

b4p7b

jm l jam k erja

con t in

n u m eric

V3 5

b4p8

Ju m lah jam k erja p ad a p ek erjaan u t am a
selam a sem in g g u y an g lalu

d iscret e

n u m eric

Ju m lah jam k erja p ad a p ek erjaan u t am a selam a
sem in g g u y an g lalu :.....jam .

V3 6

b4p9

St at u s p ek erjaan u t am a selam a sem in g g u
y an g lalu

d iscret e

n u m eric

St at u s p ek erjaan u t am a selam a sem in g g u y an g
lalu :

V3 7

b4p10

jm l jam u t am a

con t in

n u m eric

V3 8

b4p11

Ap ak ah selam a sem in g g u y an g lalu
m em p u n y ai p ek erjaan t am b ah an

d iscret e

n u m eric

V3 9

b 4 p 1 2 a1

g aji u an g

con t in

n u m eric

V4 0

b 4 p 1 2 a2

g aji b aran g

con t in

n u m eric

V4 1

b4p12b1

k ar. p en d ap at an

d iscret e

n u m eric

V4 2

b4p12b2

k ar. fas. t em p at

d iscret e

n u m eric

V4 3

b4p12b3

fas. jam . seh at

d iscret e

n u m eric

V4 4

b4p12b4

fas. k eselam at an

d iscret e

n u m eric

V4 5

b4p12b5

fas. t ran p ort

d iscret e

n u m eric

V4 6

b4p12b6

k eselu ru h an

d iscret e

n u m eric

V4 7

b4p13

Ap ak ah sed an g m en cari p ek erjaan

d iscret e

n u m eric

Ap ak ah sed an g m en cari p ek erjaan ?

V4 8

b4p14

Alasan u t am a m en cari p ek erjaan

d iscret e

n u m eric

Alasan u t am a m en cari p ek erjaan ?

V4 9

b4p15

Up ay a ap a saja y an g p ern ah d ilak u k an
d alam ran g k a m en cari p ek erjaan

d iscret e

n u m eric

Up ay a ap a sajak ah y an g p ern ah d ilak u k an k et ik a
m en cari p ek erjaan ? (Bacak an set iap jaw ab an ):

V5 0

b4p16

Lam an y a m en cari p ek erjaan

d iscret e

n u m eric

Lam an y a m en cari p ek erjaan : ........ b u lan

V5 1

b4p17

Pek erjaan y an g d icari (p u rn a/p aru h w ak t u )

d iscret e

n u m eric

Pek erjaan y an g d icari:

Lap an g an u sah a/p ek erjaan t em p at
b ek erja/p eru sah aan /k an t or d ari p ek erjaan u t am a
selam a sem in g g u y an g lalu :
...................................................... (t u lisk an
selen g k ap -len g k ap n y a) (d iisi d i BPS)

Ap ak ah selam a sem in g g u y an g lalu m em p u n y ai
p ek erjaan t am b ah an ?

14

In d on esia - Su rv ei An g k at an Kerja Nasion al 1 9 9 7

ID

Nam a

La b e l

T ip e

Form a t

Pe rt a nya a n

V5 2

b4p18

Alasan u t am a t id ak m en cari p ek erjaan

d iscret e

n u m eric

Alasan u t am a t id ak m en cari p ek erjaan :

V5 3

b4p19

Jik a ad a p en aw aran p ek erjaan , ap ak ah
m asih m au m en erim a

d iscret e

n u m eric

Jik a ad a p en aw aran p ek erjaan , ap ak ah m asih m au
m en erim a?

V5 4

b4p20

Ap ak ah p ern ah m em p u n y ai
p ek erjaan /u sah a seb elu m n y a

d iscret e

n u m eric

Ap ak ah p ern ah m em p u n y ai p ek erjaan /u sah a
seb elu m n y a ?

V5 5

b4p21

Berh en t i b ek erja/p in d ah p ek erjaan y an g
t erjad i set elah 3 1 Ju li 1 9 9 7

d iscret e

n u m eric

Bila " Ya" , ap ak ah b erh en t i b ek erja/p in d ah
p ek erjaan y an g t erjad i set elah 3 1 Ju li 1 9 9 7 ?

V5 6

b4p22

Alasan u t am a b erh en t i b ek erja/p in d ah
p ek erjaan set elah 3 1 Ju li 1 9 9 7

d iscret e

n u m eric

Alasan u t am a b erh en t i b ek erja/p in d ah p ek erjaan
y an g t erjad i set elah 3 1 Ju li 1 9 9 7 :

V5 7

b4p23

Lap an g an u sah a/p ek erjaan seb elu m
b erh en t i b ek erja/p in d ah p ek erjaan t erak h ir

d iscret e

n u m eric

Lap an g an u sah a/p ek erjaan seb elu m b erh en t i
b ek erja/p in d ah p ek erjaan t erak h ir:
...................................................... (t u lisk an
selen g k ap -len g k ap n y a) (d iisi d i BPS)

V5 8

b4p23b

b u lan st op k erja

con t in

n u m eric

V5 9

b4p23t

t ah u n st op k erja

con t in

n u m eric

V6 0

b4p24

St at u s/k ed u d u k an seb elu m b erh en t i
b ek erja/p in d ah p ek erjaan t erak h ir

d iscret e

n u m eric

V6 1

b4p25b

b ln cari k erja 1

con t in

n u m eric

V6 2

b4p25t

t h n cari k erja 1

d iscret e

n u m eric

V6 3

b4p26

lap . k erja 1

d iscret e

n u m eric

V6 4

b4p27

jen is k erja 1

d iscret e

n u m eric

V6 5

b4p28

st at u s k erja 1

d iscret e

n u m eric

V6 6

b4p29

k esu lit an cari

d iscret e

n u m eric

V6 7

u p ah

Up ah

d iscret e

n u m eric

V6 8

t im b an g

p en im b an g

con t in

n u m eric

St at u s/k ed u d u k an seb elu m b erh en t i
b ek erja/p in d ah p ek erjaan t erak h ir:

15

In d on esia - Su rv ei An g k at an Kerja Nasion al 1 9 9 7

16

In d on esia - Su rv ei An g k at an Kerja Nasion al 1 9 9 7

P r op i n si ( b 1 p 1 )
F i l e: sak er n as9 7
Ga m b a r a n
Tip e: D isk rit
Form at : n u m eric
W id t h : 8
D esim al: 0
Ran g e: 1 1 -9 4

Ob serv asi Valid : 0
Tid ak Valid : 0

P o p u la si
Selu ru h an g g ot a ru m ah t an g g a
P e r t a n y a a n d a la m k u e sio n e r
Prop in si
I n st r u k si p e w a w a n ca r a
Isian rin cian in i d isalin d ari Rin cian 1 sam p ai 9 Blok I D aft ar SAK1 9 9 8 .D SRT

K a b u p a t e n / k ot a ( b 1 p 2 )
F i l e: sak er n as9 7
Ga m b a r a n
Tip e: D isk rit
Form at : n u m eric
W id t h : 8
D esim al: 0
Ran g e: 1 -7 8

Ob serv asi Valid : 0
Tid ak Valid : 0

P o p u la si
Selu ru h an g g ot a ru m ah t an g g a
P e r t a n y a a n d a la m k u e sio n e r
Kab u p at en /k ot a*
I n st r u k si p e w a w a n ca r a
- Isian rin cian in i d isalin d ari Rin cian 1 sam p ai 9 Blok I D aft ar SAK1 9 9 8 .D SRT
- Coret y an g t id ak p erlu

P e r k ot a a n / p e d e sa a n ( b 1 p 5 )
F i l e: sak er n as9 7
Ga m b a r a n
Tip e: D isk rit
Form at : n u m eric
W id t h : 8
D esim al: 0
Ran g e: 1 -2

Ob serv asi Valid : 0
Tid ak Valid : 0

P o p u la si
Selu ru h an g g ot a ru m ah t an g g a
P e r t a n y a a n d a la m k u e sio n e r
Klasifik asi d esa/k elu rah an
I n st r u k si p e w a w a n ca r a
Isian rin cian in i d isalin d ari Rin cian 1 sam p ai 9 Blok I D aft ar SAK1 9 9 8 .D SRT

N om or K od e S a m p e l ( b 1 p 9 )
F i l e: sak er n as9 7
Ga m b a r a n
17

In d on esia - Su rv ei An g k at an Kerja Nasion al 1 9 9 7

N om or K od e S a m p e l ( b 1 p 9 )
F i l e: sak er n as9 7
Tip e: D isk rit
Form at : n u m eric
W id t h : 8
D esim al: 0
Ran g e: 1 -2 1 7 9 7

Ob serv asi Valid : 0
Tid ak Valid : 0

P o p u la si
Selu ru h an g g ot a ru m ah t an g g a
P e r t a n y a a n d a la m k u e sio n e r
Nom or Kod e Sam p el SAKERNAS
I n st r u k si p e w a w a n ca r a
Isian rin cian in i d isalin d ari Rin cian 1 sam p ai 9 Blok I D aft ar SAK1 9 9 8 .D SRT

N om or u r u t r u m a h t a n g g a sa m p e l ( b 1 p 1 0 )
F i l e: sak er n as9 7
Ga m b a r a n
Tip e: D isk rit
Form at : n u m eric
W id t h : 8
D esim al: 0
Ran g e: 1 -1 6

Ob serv asi Valid : 0
Tid ak Valid : 0

I n st r u k si p e w a w a n ca r a
Isian rin cian in i d isalin d ari Kolom (1 ) Blok IV D aft ar SAK1 9 9 8 .D SRT.

Ju m l a h A n g g ot a R u m a h T a n g g a ( A R T ) ( b 1 p 1 2 )
F i l e: sak er n as9 7
Ga m b a r a n
Tip e: D isk rit
Form at : n u m eric
W id t h : 8
D esim al: 0
Ran g e: 1 -1 5

Ob serv asi Valid : 0
Tid ak Valid : 0

P e r t a n y a a n d a la m k u e sio n e r
Ju m lah An g g ot a Ru m ah Tan g g a (ART)
I n st r u k si p e w a w a n ca r a
Isian in i sam a d en g an n om or u ru t ru m ah t an g g a t erak h ir d i Kolom (1 ) Blok III D aft ar SAK1 9 9 8 .AK

Ju m l a h A R T u si a 1 0 t a h u n k e a t a s ( b 1 p 1 3 )
F i l e: sak er n as9 7
Ga m b a r a n
Tip e: D isk rit
Form at : n u m eric
W id t h : 8
D esim al: 0
Ran g e: 1 -1 4

Ob serv asi Valid : 0
Tid ak Valid : 0

P e r t a n y a a n d a la m k u e sio n e r
Nom or u ru t An g g ot a Ru m ah Tan g g a
I n st r u k si p e w a w a n ca r a

18

In d on esia - Su rv ei An g k at an Kerja Nasion al 1 9 9 7

Ju m l a h A R T u si a 1 0 t a h u n k e a t a s ( b 1 p 1 3 )
F i l e: sak er n as9 7
Isian in i sam a d en g an ju m lah ART u sia 1 0 t ah u n k eat as p ad a Kolom (5 ) Blok III D aft ar SAK1 9 9 8 .AK d an h aru s sam a d en g an
ju m lah k ot ak y an g t erisi d en g an k od e p ad a k olom (6 ) d an (7 ).

n om or u r u t ( b 3 p 2 )
F i l e: sak er n as9 7
Ga m b a r a n
Tip e: D isk rit
Form at : n u m eric
W id t h : 9
D esim al: 0
Ran g e: 1 -1 5

Ob serv asi Valid : 0
Tid ak Valid : 0

H u bu n gan den gan K epala R u m ah T an gga ( K R T ) ( b3 p3 )
F i l e: sak er n as9 7
Ga m b a r a n
Tip e: D isk rit
Form at : n u m eric
W id t h : 8
D esim al: 0
Ran g e: 1 -9

Ob serv asi Valid : 0
Tid ak Valid : 0

D e sk r ip si
a) Kep ala ru m ah t an g g a ad alah seoran g d ari sek elom p ok an g g ot a ru m ah t an g g a y an g b ert an g g u n g jaw ab at as k eb u t u h an
seh ari-h ari d alam ru m ah t an g g a t erseb u t at au oran g y an g d ian g g ap /d it u n ju k seb ag ai k ep ala ru m ah t an g g a.
b ) Ist ri/su am i ad alah ist ri/su am i d ari k ep ala ru m ah t an g g a.
c) An ak ad alah an ak k an d u n g , an ak t iri at au an ak an g k at (ad op si) d ari KRT. d ) Men an t u ad alah su am i/ist ri d ari an ak
k an d u n g , an ak t iri at au an ak an g k at (ad op si).
e) Cu cu ad alah an ak d ari an ak k an d u n g , an ak t iri at au an ak an g k at (ad op si).
f) Oran g t u a/m ert u a ad alah b ap ak /ib u d ari k ep ala ru m ah t an g g a at au b ap ak /ib u d ari ist ri/su am i k ep ala ru m ah t an g g a.
g ) Fam ili lain ad alah oran g -oran g y an g ad a h u b u n g an fam ili/k elu arg a d en g an k ep ala ru m ah t an g g a at au d en g an ist ri/su am i
k ep ala ru m ah t an g g a m isaln y a ad ik , k ak ak , k em en ak an , b ib i, p am an , ip ar, k ak ek d an n en ek .
h ) Pem b an t u ru m ah t an g g a ad alah seseoran g y an g b ek erja seb ag ai p em b an t u y an g m en g in ap d i ru m ah t an g g a t erseb u t
d en g an m en erim a u p ah /g aji b aik b eru p a u an g at au b aran g .
i) Lain n y a ad alah oran g y an g t id ak ad a h u b u n g an fam ili d en g an k ep ala ru m ah t an g g a at au ist ri/su am i k ep ala ru m ah t an g g a,
sep ert i oran g y an g m on d ok d en g an m ak an (in d ek os).
P o p u la si
Selu ru h an g g ot a ru m ah t an g g a
P e r t a n y a a n d a la m k u e sio n e r
Hu b u n g an d en g an Kep ala Ru m ah Tan g g a (KRT)
I n st r u k si p e w a w a n ca r a
Tan y ak an h u b u n g an ART (an g g ot a ru m ah t an g g a) d en g an KRT (k ep ala ru m ah t an g g a) d an isik an k od e y an g sesu ai p ad a
k olom (3 ). Kod e h u b u n g an d en g an KRT t ert era d ib aw ah k ot ak Blok III D aft ar SAK1 9 9 8 .AK.

Je n i s k e l a m i n ( b 3 p 4 )
F i l e: sak er n as9 7
Ga m b a r a n
Tip e: D isk rit
Form at : n u m eric
W id t h : 8
D esim al: 0
Ran g e: 1 -2

Ob serv asi Valid : 0
Tid ak Valid : 0

19

In d on esia - Su rv ei An g k at an Kerja Nasion al 1 9 9 7

Je n i s k e l a m i n ( b 3 p 4 )
F i l e: sak er n as9 7
P o p u la si
Selu ru h an g g ot a ru m ah t an g g a
P e r t a n y a a n d a la m k u e sio n e r
Jen is k elam in
I n st r u k si p e w a w a n ca r a
Tan y ak an jen is k elam in set iap an g g ot a ru m ah t an g g a y an g d icat at p ad a k olom (2 ), k em u d ian isik an Kod e 1 u n t u k lak i-lak i
d an k od e 2 u n t u k p erem p u an . Jan g an m en d u g a jen is k elam in seseoran g b erd asark an n am an y a.

U m ur (tahun) (b3 p5 )
F i l e: sak er n as9 7
Ga m b a r a n
Tip e: D isk rit
Form at : n u m eric
W id t h : 8
D esim al: 0
Ran g e: 1 0 -9 5

Ob serv asi Valid : 0
Tid ak Valid : 0

P o p u la si
Selu ru h an g g ot a ru m ah t an g g a
P e r t a n y a a n d a la m k u e sio n e r
Um u r (t ah u n )
I n st r u k si p e w a w a n ca r a
- Tan y ak an u m u r resp on d en d an t u lisk an jaw ab an n y a p ad a k ot ak y an g t ersed ia. Um u r d ih it u n g d alam t ah u n d en g an
p em b u lat an k e b aw ah at au u m u r m en u ru t u lan g t ah u n t erak h ir seb elu m p en cacah an . Ap ab ila resp on d en su d ah
m en y eb u t k an u m u rn y a, t an y ak an k em b ali ap ak ah su d ah b eru lan g t ah u n seb elu m saat p en cacah an . Perh it u n g an u m u r
d id asark an p ad a k alen d er m aseh i.

St at u s per k aw in an ( b3 p6 )
F i l e: sak er n as9 7
Ga m b a r a n
Tip e: D isk rit
Form at : n u m eric
W id t h : 8
D esim al: 0
Ran g e: 1 -4

Ob serv asi Valid : 0
Tid ak Valid : 0

D e sk r ip si
• Tid ak /b elu m p ern ah b ersek olah ad alah m erek a y an g sam a sek ali b elu m p ern ah b ersek olah , t erm asu k m erek a y an g t elah
t am at at au b elu m t am at Tam an Kan ak -Kan ak d an t id ak m elan ju t k an k e Sek olah D asar.
• Masih b ersek olah ad alah m erek a y an g sed an g b ersek olah d i sek olah form al, m u lai d ari p en d id ik an d asar, m en en g ah at au
t in g g i, t erm asu k p en d id ik an y an g set ara.
• Tid ak b ersek olah lag i ad alah m erek a y an g p ern ah m en g ik u t i p en d id ik an d asar, m en en g ah at au t in g g i, t et ap i p ad a saat
p en cacah an su d ah t id ak b ersek olah lag i. Kh u su s b ag i m erek a y an g sed an g m en g ik u t i k ejar p ak et A1 -A1 0 0 d ian g g ap su d ah
t id ak b ersek olah lag i. Tid ak t erm asu k seb ag ai sek olah form al ad alah k u rsu s-k u rsu s, SESKOAD , SPAMA/D IKLAT PIM III,
SPAMEN/D IKLAT PIM II, SPATI, d an seb ag ain y a.
P o p u la si
ART b eru sia 1 0 t ah u n d an leb ih
P e r t a n y a a n d a la m k u e sio n e r
St at u s p erk aw in an
I n st r u k si p e w a w a n ca r a
Tan y ak an m en g en ai st at u s p erk aw in an k ep ad a resp on d en b eru sia 1 0 t ah u n k e at as d an isik an d i k ot ak y an g t ersed iia.
Kod e u n t u k st at u s p erk aw in an d ap at d ilih at d ib aw ah k ot ak Blok III D aft ar SAK1 9 9 8 .AK

20

In d on esia - Su rv ei An g k at an Kerja Nasion al 1 9 9 7

P a r i t i si p a si se k ol a h ( b 3 p 7 )
F i l e: sak er n as9 7
Ga m b a r a n
Tip e: D isk rit
Form at : n u m eric
W id t h : 8
D esim al: 0
Ran g e: 1 -3

Ob serv asi Valid : 0
Tid ak Valid : 0

P o p u la si
ART b eru sia 1 0 t ah u n d an leb ih
P e r t a n y a a n d a la m k u e sio n e r
Parit isip asi sek olah
I n st r u k si p e w a w a n ca r a
Isik an k od e y an g sesu ai d en g an jaw ab an resp on d en k e d alam k ot ak y an g t ersed ia. Kod e u n t u k p art isip asi sek olah d ap at
d ilih at d i b aw ah k ot ak Blok III D aft ar SAK1 9 9 8 .AK.

N om or u r u t A R T u si a 1 0 t a h u n k e a t a s ( b 4 p 0 )
F i l e: sak er n as9 7
Ga m b a r a n
Tip e: D isk rit
Form at : n u m eric
W id t h : 2
D esim al: 0
Ran g e: 1 -1 5

Ob serv asi Valid : 0
Tid ak Valid : 0

P o p u la si
ART u sia 1 0 t ah u n k e at as
P e r t a n y a a n d a la m k u e sio n e r
Nom or u ru t ART u sia 1 0 t ah u n k e at as

Pen didik an ( b4 p1 )
F i l e: sak er n as9 7
Ga m b a r a n
Tip e: Kon t in y u
Form at : n u m eric
W id t h : 9
D esim al: 0
Ran g e: 0 -9 3

Ob serv asi Valid : 0
Tid ak Valid : 0

Ju r u sa n p e n d i d i k a n ya n g d i t a m a t k a n ( b 4 p 2 )
F i l e: sak er n as9 7
Ga m b a r a n
Tip e: Kon t in y u
Form at : n u m eric
W id t h : 9
D esim al: 0
Ran g e: 2 -2 5

Ob serv asi Valid : 0
Tid ak Valid : 0

P e r t a n y a a n d a la m k u e sio n e r
Ju ru san p en d id ik an y an g d it am at k an :

21

In d on esia - Su rv ei An g k at an Kerja Nasion al 1 9 9 7

M e n a m a t k a n / m e n ye l e sa i k a n p e n d i d i k a n k e t e r a m p i l a n / k u r su s
k om p u t e r ( b 4 p 3 a )
F i l e: sak er n as9 7
Ga m b a r a n
Tip e: D isk rit
Form at : n u m eric
W id t h : 9
D esim al: 0
Ran g e: 1 -2

Ob serv asi Valid : 0
Tid ak Valid : 0

P e r t a n y a a n d a la m k u e sio n e r
Ap ak ah p em ah m en am at k an /m en y elesaik an p en d id ik an k et eram p ilan /k u rsu s sep ert i d i b aw ah in i?
k u rsu s k om p u t er

M e n a m a t k a n / m e n ye l e sa i k a n p e n d i d i k a n k e t e r a m p i l a n / k u r su s
b a h a sa ( b 4 p 3 b )
F i l e: sak er n as9 7
Ga m b a r a n
Tip e: D isk rit
Form at : n u m eric
W id t h : 9
D esim al: 0
Ran g e: 1 -2

Ob serv asi Valid : 0
Tid ak Valid : 0

P e r t a n y a a n d a la m k u e sio n e r
Ap ak ah p em ah m en am at k an /m en y elesaik an p en d id ik an
k et eram p ilan /k u rsu s sep ert i d i b aw ah in i?
k u rsu s b ah asa

M e n a m a t k a n / m e n ye l e sa i k a n p e n d i d i k a n k e t e r a m p i l a n / k u r su s
a k u n t a n si ( b 4 p 3 c)
F i l e: sak er n as9 7
Ga m b a r a n
Tip e: D isk rit
Form at : n u m eric
W id t h : 9
D esim al: 0
Ran g e: 1 -2

Ob serv asi Valid : 0
Tid ak Valid : 0

P e r t a n y a a n d a la m k u e sio n e r
Ap ak ah p em ah m en am at k an /m en y elesaik an p en d id ik an
k et eram p ilan /k u rsu s sep ert i d i b aw ah in i?
k u rsu s ak u n t an si

M e n a m a t k a n / m e n ye l e sa i k a n p e n d i d i k a n k e t e r a m p i l a n / k u r su s
m ek an ik ( b4 p3 d)
F i l e: sak er n as9 7
Ga m b a r a n

22

In d on esia - Su rv ei An g k at an Kerja Nasion al 1 9 9 7

M e n a m a t k a n / m e n ye l e sa i k a n p e n d i d i k a n k e t e r a m p i l a n / k u r su s
m ek an ik ( b4 p3 d)
F i l e: sak er n as9 7
Tip e: D isk rit
Form at : n u m eric
W id t h : 9
D esim al: 0
Ran g e: 1 -2

Ob serv asi Valid : 0
Tid ak Valid : 0

P e r t a n y a a n d a la m k u e sio n e r
Ap ak ah p em ah m en am at k an /m en y elesaik an p en d id ik an
k et eram p ilan /k u rsu s sep ert i d i b aw ah in i?
k u rsu s m ek an ik

M e n a m a t k a n / m e n ye l e sa i k a n p e n d i d i k a n k e t e r a m p i l a n / k u r su s
elek tr o ( b4 p3 e)
F i l e: sak er n as9 7
Ga m b a r a n
Tip e: D isk rit
Form at : n u m eric
W id t h : 9
D esim al: 0
Ran g e: 1 -2

Ob serv asi Valid : 0
Tid ak Valid : 0

P e r t a n y a a n d a la m k u e sio n e r
Ap ak ah p em ah m en am at k an /m en y elesaik an p en d id ik an
k et eram p ilan /k u rsu s sep ert i d i b aw ah in i?
k u rsu s elek t ro

M e n a m a t k a n / m e n ye l e sa i k a n p e n d i d i k a n k e t e r a m p i l a n / k u r su s
b u sa n a ( b 4 p 3 f )
F i l e: sak er n as9 7
Ga m b a r a n
Tip e: D isk rit
Form at : n u m eric
W id t h : 9
D esim al: 0
Ran g e: 1 -2

Ob serv asi Valid : 0
Tid ak Valid : 0

P e r t a n y a a n d a la m k u e sio n e r
Ap ak ah p em ah m en am at k an /m en y elesaik an p en d id ik an
k et eram p ilan /k u rsu s sep ert i d i b aw ah in i?
k u rsu s b u san a

M e n a m a t k a n / m e n ye l e sa i k a n p e n d i d i k a n k e t e r a m p i l a n / k u r su s
b og a ( b 4 p 3 g )
F i l e: sak er n as9 7
Ga m b a r a n
Tip e: D isk rit
Form at : n u m eric
W id t h : 9
D esim al: 0
Ran g e: 1 -2

Ob serv asi Valid : 0
Tid ak Valid : 0

23

In d on esia - Su rv ei An g k at an Kerja Nasion al 1 9 9 7

M e n a m a t k a n / m e n ye l e sa i k a n p e n d i d i k a n k e t e r a m p i l a n / k u r su s
b og a ( b 4 p 3 g )
F i l e: sak er n as9 7
P e r t a n y a a n d a la m k u e sio n e r
Ap ak ah p em ah m en am at k an /m en y elesaik an p en d id ik an
k et eram p ilan /k u rsu s sep ert i d i b aw ah in i?
k u rsu s b og a

M e n a m a t k a n / m e n ye l e sa i k a n p e n d i d i k a n k e t e r a m p i l a n / k u r su s
graha (b4 p3 h)
F i l e: sak er n as9 7
Ga m b a r a n
Tip e: D isk rit
Form at : n u m eric
W id t h : 9
D esim al: 0
Ran g e: 1 -2

Ob serv asi Valid : 0
Tid ak Valid : 0

P e r t a n y a a n d a la m k u e sio n e r
Ap ak ah p em ah m en am at k an /m en y elesaik an p en d id ik an
k et eram p ilan /k u rsu s sep ert i d i b aw ah in i?
k u rsu s g rah a

k e g i a t a n b e k e r ja ( b 4 p 4 a 1 )
F i l e: sak er n as9 7
Ga m b a r a n
Tip e: D isk rit
Form at : n u m eric
W id t h : 9
D esim al: 0
Ran g e: 1 -2

Ob serv asi Valid : 0
Tid ak Valid : 0

k e g i a t a n se k ol a h ( b 4 p 4 a 2 )
F i l e: sak er n as9 7
Ga m b a r a n
Tip e: D isk rit
Form at : n u m eric
W id t h : 9
D esim al: 0
Ran g e: 1 -2

Ob serv asi Valid : 0
Tid ak Valid : 0

k eg. m en gu r u s R T ( b4 p4 a3 )
F i l e: sak er n as9 7
Ga m b a r a n
Tip e: D isk rit
Form at : n u m eric
W id t h : 9
D esim al: 0
Ran g e: 1 -2

Ob serv asi Valid : 0
Tid ak Valid : 0

24

In d on esia - Su rv ei An g k at an Kerja Nasion al 1 9 9 7

k e g . ca r i k e r ja ( b 4 p 4 a 4 )
F i l e: sak er n as9 7
Ga m b a r a n
Tip e: D isk rit
Form at : n u m eric
W id t h : 9
D esim al: 0
Ran g e: 1 -2

Ob serv asi Valid : 0
Tid ak Valid : 0

k e g . l a i n n ya ( b 4 p 4 a 5 )
F i l e: sak er n as9 7
Ga m b a r a n
Tip e: D isk rit
Form at : n u m eric
W id t h : 9
D esim al: 0
Ran g e: 1 -2

Ob serv asi Valid : 0
Tid ak Valid : 0

w a k t u t e r b a n ya k ( b 4 p 4 b )
F i l e: sak er n as9 7
Ga m b a r a n
Tip e: D isk rit
Form at : n u m eric
W id t h : 9
D esim al: 0
Ran g e: 1 -5

Ob serv asi Valid : 0
Tid ak Valid : 0

k e r ja m i n . 1 ja m ( b 4 p 5 )
F i l e: sak er n as9 7
Ga m b a r a n
Tip e: D isk rit
Form at : n u m eric
W id t h : 9
D esim al: 0
Ran g e: 1 -2

Ob serv asi Valid : 0
Tid ak Valid : 0

L a p a n g a n u sa h a / b i d a n g p e k e r ja a n u t a m a d a r i t e m p a t b e k e r ja
se l a m a se m i n g g u ya n g l a l u ( b 4 p 6 )
F i l e: sak er n as9 7
Ga m b a r a n
Tip e: D isk rit
Form at : n u m eric
W id t h : 8
D esim al: 0
Ran g e: 1 -2

Ob serv asi Valid : 0
Tid ak Valid : 0

D e sk r ip si

25

In d on esia - Su rv ei An g k at an Kerja Nasion al 1 9 9 7

L a p a n g a n u sa h a / b i d a n g p e k e r ja a n u t a m a d a r i t e m p a t b e k e r ja
se l a m a se m i n g g u ya n g l a l u ( b 4 p 6 )
F i l e: sak er n as9 7
Lap an g an u sah a/p ek erjaan ialah b id an g k eg iat an d ari p ek erjaan /u sah a/p eru sah aan /k an t or t em p at seseoran g b ek erja, at au
y an g d ih asilk an oleh p eru sah aan /k an t or t em p at resp on d en b ek erja.
Klasifik asi lap an g an u sah a m en g g u n ak an Klasifik asi Lap an g an Usah a In d on esia (KLUI) 1 9 9 7
P o p u la si
ART b eru sia 1 0 t ah u n d an leb ih y an g b ek erja at au sem en t ara t id ak b ek erja
P e r t a n y a a n d a la m k u e sio n