S PSR 1003073 Table of content
DAFTAR ISI
ABSTRAK ........................................................................................................
i
KATA PENGANTAR ......................................................................................
ii
DAFTAR ISI .....................................................................................................
iii
DAFTAR TABEL ............................................................................................
vi
DAFTAR GAMBAR ........................................................................................
viii
DAFTAR LAMPIRAN ....................................................................................
xiii
BAB I PENDAHULUAN .................................................................................
1
A. Latar Belakang Masalah ..........................................................................
1
B. Identifikasi Masalah .................................................................................
3
C. Batasan dan Rumusan Masalah ..............................................................
4
D. Tujuan Penelitian ......................................................................................
4
E. Manfaat Penelitian ....................................................................................
4
F. Sistematika Penulisan ...............................................................................
5
BAB II LANDASAN TEORETIS ...................................................................
7
A. Konsep Batik .............................................................................................
7
1.
Pengertian Batik ...................................................................................
7
2.
Sejarah Singkat Perkembangan Batik ..................................................
8
3.
Perkembangan Batik Jawa Barat .........................................................
14
4.
Fungsi Batik .........................................................................................
20
5.
Unsur-Unsur Visual Seni Rupa ............................................................
21
6.
Prinsip-Prinsip Visual Seni Rupa .........................................................
33
7.
Alat dan Bahan Batik ...........................................................................
39
8.
Jenis-Jenis Teknik Batik ......................................................................
46
9.
Proses dan Tahapan Membatik ............................................................
48
B. Konsep Motif Hias Batik ..........................................................................
52
1.
Pengertian Motif Hias Batik ................................................................
52
2.
Unsur-Unsur Dasar Motif Batik ...........................................................
54
3.
Jenis-Jenis Motif Hias Batik di Indonesia ...........................................
56
iii
Dita Aditia, 2014
Analisis Visual Motif Dan Makna Simbolis Batik Majalengka
Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu
4.
Pola Ulang dalam Penciptaan Motif Hias Batik ..................................
65
C. Konsep Makna Simbolis ...........................................................................
67
1.
Pengertian Makna Simbolis .................................................................
67
2.
Makna Simbolis pada Batik .................................................................
68
BAB III METODELOGI PENELITIAN .......................................................
70
A. Pendekatan dan Metode Penelitian .........................................................
70
B. Lokasi Penelitian .......................................................................................
71
C. Definisi Operasional ..................................................................................
71
D. Instrumen Penelitian ................................................................................
72
E. Teknik Pengumpulan Data ......................................................................
75
F. Teknik Analisis Data .................................................................................
78
G. Pola Pikir Penelitian .................................................................................
81
BAB IV HASIL PENELITIAN DAN PEMBAHASAN ................................
83
A. Sejarah Perkembangan Batik Majalengka ............................................
83
1.
Lokasi Kabupaten Majalengka ............................................................
2.
Kondisi Sumber Daya Alam dan Lingkungan Hidup Wilayah
Kabupaten Majalengka ........................................................................
3.
4.
83
84
Demografi dan Karakteristik Penduduk Kabupaten
Majalengka ...........................................................................................
84
Batik Majalengka .................................................................................
85
B. Visualisasi Ide Gagasan Motif Batik Majalengka ..................................
105
1.
Unsur-Unsur Visual Batik Majalengka ................................................
105
2.
Analisis Unsur-Unsur Visual Batik Majalengka ..................................
128
3.
Prinsip-Prinsip Visual Batik Majalengka .............................................
134
4.
Analisis Prinsip-Prinsip Visual Batik Majalengka ..............................
147
C. Analisis Makna Simbolis Motif Batik Majalengka ................................
148
BAB V KESIMPULAN DAN REKOMENDASI ..........................................
168
A. Kesimpulan ................................................................................................
168
B. Rekomendasi .............................................................................................
170
Dita Aditia, 2014
Analisis Visual Motif Dan Makna Simbolis Batik Majalengka
Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu
iv
DAFTAR PUSTAKA .......................................................................................
173
DAFTAR ISTILAH .........................................................................................
175
LAMPIRAN-LAMPIRAN
RIWAYAT HIDUP
Dita Aditia, 2014
Analisis Visual Motif Dan Makna Simbolis Batik Majalengka
Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu
v
Dita Aditia, 2014
Analisis Visual Motif Dan Makna Simbolis Batik Majalengka
Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu
ABSTRAK ........................................................................................................
i
KATA PENGANTAR ......................................................................................
ii
DAFTAR ISI .....................................................................................................
iii
DAFTAR TABEL ............................................................................................
vi
DAFTAR GAMBAR ........................................................................................
viii
DAFTAR LAMPIRAN ....................................................................................
xiii
BAB I PENDAHULUAN .................................................................................
1
A. Latar Belakang Masalah ..........................................................................
1
B. Identifikasi Masalah .................................................................................
3
C. Batasan dan Rumusan Masalah ..............................................................
4
D. Tujuan Penelitian ......................................................................................
4
E. Manfaat Penelitian ....................................................................................
4
F. Sistematika Penulisan ...............................................................................
5
BAB II LANDASAN TEORETIS ...................................................................
7
A. Konsep Batik .............................................................................................
7
1.
Pengertian Batik ...................................................................................
7
2.
Sejarah Singkat Perkembangan Batik ..................................................
8
3.
Perkembangan Batik Jawa Barat .........................................................
14
4.
Fungsi Batik .........................................................................................
20
5.
Unsur-Unsur Visual Seni Rupa ............................................................
21
6.
Prinsip-Prinsip Visual Seni Rupa .........................................................
33
7.
Alat dan Bahan Batik ...........................................................................
39
8.
Jenis-Jenis Teknik Batik ......................................................................
46
9.
Proses dan Tahapan Membatik ............................................................
48
B. Konsep Motif Hias Batik ..........................................................................
52
1.
Pengertian Motif Hias Batik ................................................................
52
2.
Unsur-Unsur Dasar Motif Batik ...........................................................
54
3.
Jenis-Jenis Motif Hias Batik di Indonesia ...........................................
56
iii
Dita Aditia, 2014
Analisis Visual Motif Dan Makna Simbolis Batik Majalengka
Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu
4.
Pola Ulang dalam Penciptaan Motif Hias Batik ..................................
65
C. Konsep Makna Simbolis ...........................................................................
67
1.
Pengertian Makna Simbolis .................................................................
67
2.
Makna Simbolis pada Batik .................................................................
68
BAB III METODELOGI PENELITIAN .......................................................
70
A. Pendekatan dan Metode Penelitian .........................................................
70
B. Lokasi Penelitian .......................................................................................
71
C. Definisi Operasional ..................................................................................
71
D. Instrumen Penelitian ................................................................................
72
E. Teknik Pengumpulan Data ......................................................................
75
F. Teknik Analisis Data .................................................................................
78
G. Pola Pikir Penelitian .................................................................................
81
BAB IV HASIL PENELITIAN DAN PEMBAHASAN ................................
83
A. Sejarah Perkembangan Batik Majalengka ............................................
83
1.
Lokasi Kabupaten Majalengka ............................................................
2.
Kondisi Sumber Daya Alam dan Lingkungan Hidup Wilayah
Kabupaten Majalengka ........................................................................
3.
4.
83
84
Demografi dan Karakteristik Penduduk Kabupaten
Majalengka ...........................................................................................
84
Batik Majalengka .................................................................................
85
B. Visualisasi Ide Gagasan Motif Batik Majalengka ..................................
105
1.
Unsur-Unsur Visual Batik Majalengka ................................................
105
2.
Analisis Unsur-Unsur Visual Batik Majalengka ..................................
128
3.
Prinsip-Prinsip Visual Batik Majalengka .............................................
134
4.
Analisis Prinsip-Prinsip Visual Batik Majalengka ..............................
147
C. Analisis Makna Simbolis Motif Batik Majalengka ................................
148
BAB V KESIMPULAN DAN REKOMENDASI ..........................................
168
A. Kesimpulan ................................................................................................
168
B. Rekomendasi .............................................................................................
170
Dita Aditia, 2014
Analisis Visual Motif Dan Makna Simbolis Batik Majalengka
Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu
iv
DAFTAR PUSTAKA .......................................................................................
173
DAFTAR ISTILAH .........................................................................................
175
LAMPIRAN-LAMPIRAN
RIWAYAT HIDUP
Dita Aditia, 2014
Analisis Visual Motif Dan Makna Simbolis Batik Majalengka
Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu
v
Dita Aditia, 2014
Analisis Visual Motif Dan Makna Simbolis Batik Majalengka
Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu