S SOS 1102829 Table of content
DAFTAR ISI
PERNYATAAN ................................................................................................................. i
KATA PENGANTAR ...................................................................................................... ii
UCAPAN TERIMA KASIH ............................................................................................iii
ABSTRAK ........................................................................................................................ v
DAFTAR ISI .................................................................................................................... vi
DAFTAR TABEL ............................................................................................................ ix
DAFTAR GAMBAR ........................................................................................................ x
DAFTAR LAMPIRAN .................................................................................................... xi
BAB I PENDAHULUAN ................................................................................................ 1
1.1 Latar Belakang Penelitian ........................................................................................... 1
1.2 Rumusan Masalah Penelitian ...................................................................................... 6
1.3 Tujuan Penelitian ........................................................................................................ 6
1.4 Manfaat Penelitian ...................................................................................................... 7
1.5 Struktur Organisasi Skripsi ......................................................................................... 7
BAB II KAJIAN PUSTAKA ........................................................................................ 10
2.1 Manusia sebagai Mahluk Sosial ................................................................................ 10
2.2 Manusia dan Kebudayaan ........................................................................................ 11
2.3 Masyarakat Pedesaan ................................................................................................ 13
2.3.1 Hakikat Masyarakat Pedesaan ........................................................................... 14
2.3.2 Kehidupan Masyarakat Pedesaan ...................................................................... 15
2.4 Perubahan Kebudayaan ............................................................................................ 19
2.5 Perubahan Sosial ...................................................................................................... 21
2.6 Ciri-ciri Perubahan Sosial ......................................................................................... 24
2.7 Bentuk-bentuk Perubahan Sosial ............................................................................. 26
2.8 Faktor-faktor yang Menyebabkan Perubahan Sosial ................................................ 27
2.9 Proses-proses Perubahan Sosial ................................................................................ 32
2.10 Hubungan Antara Perubahan Sosial dan Kebudayaan ............................................ 32
2.11 Teori Perubahan Sosial Budaya William F Ogburn ................................................ 33
2.12 Desa Wisata ............................................................................................................. 38
2.13 Persepsi Masyarakat terhadap Wisatawan ( Model Irrindex) ................................. 39
Hanifah Gunawan, 2014
Analisis Perubahan Sosial Budaya Masyarakat Desa Cihideung Sebagai Desa Wisata
Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu
vii
2.14 Dampak Sosial Budaya Pariwisata.......................................................................... 40
BAB III METODE PENELITIAN .............................................................................. 41
3.1 Desain Penelitian ....................................................................................................... 41
3.2 Partisipan dan Tempat Penelitian .............................................................................. 42
3.2.1 Partisipan........ ................................................................................................... 42
3.2.2 Tempat Penelitian ........... .................................................................................. 45
3.3 Pengumpulan Data .................................................................................................... 48
3.3.1 Observasi ........................................................................................................... 48
3.3.2 Wawancara.... .................................................................................................... 49
3.3.3 Studi literatur ..................................................................................................... 50
3.3.4 Studi Dokumentasi ............................................................................................ 50
3.4 Analisis Data. ............................................................................................................ 52
3.4.1 Reduksi Data ..................................................................................................... 52
3.4.2 Penyajian Data ................................................................................................... 52
3.4.3 Verifikasi Data .................................................................................................. 52
3.5 Instrumen Penelitian.................................................................................................. 54
3.6 Metode Penelitian...................................................................................................... 55
3.7 Pengujian Keabsahan Data ........................................................................................ 56
3.7.1 Validitas............................................................................................................. 56
3.7.2 Reliabilitas ......................................................................................................... 58
3.7.3 Objektifitas ........................................................................................................ 58
3.8 Isu Etik . ................................................................................................................... 58
BAB IV TEMUAN DAN PEMBAHASAN ................................................................. 60
4.1 Temuan Penelitian ..................................................................................................... 60
4.1.1 Kondisi masyarakat Desa Cihideung sebelum mengalami perubahan dari
kawasan pertanian menjadi desa wisata ............................................................ 60
4.1.2 Perubahan sosial budaya yang terjadi pada masyarakat Desa Cihideung
sebagai desa wisata ........................................................................................... 68
Hanifah Gunawan, 2014
Analisis Perubahan Sosial Budaya Masyarakat Desa Cihideung Sebagai Desa Wisata
Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu
viii
4.1.3 Dampak yang ditimbulkan dari adanya perubahan sosial budaya
masyarakat Desa Cihideung sebagai desa wisata ............................................. 82
4.1.4 Tanggapan masyarakat Desa Cihideung terhadap perubahan sosial
budaya yang terjadi setelah menjadi desa wisata .............................................. 89
4.2 Pembahasan.... .......................................................................................................... 89
4.2.1 Kondisi masyarakat Desa Cihideung sebelum mengalami perubahan dari
kawasan pertanian menjadi desa wisata ............................................................ 89
4.2.2 Perubahan sosial budaya yang terjadi pada masyarakat Desa Cihideung
sebagai kawasan wisata..................................................................................... 99
a. Tahap-tahap pembangunan berbagai macam objek pariwisata
mengubah masyarakat Desa Cihideung................................................................ 100
b. Persepsi masyarakat Desa Cihideung terhadap wisatawan ....................... 102
c. Analisis Proses perubahan sosial budaya yang terjadi pada masyarakat
Desa Cihideung menggunakan Teori Cultural Lag William F Ogburn .... 103
d. Faktor penyebab perubahan sosial budaya pada masyarakat Desa
Cihideung. ................................................................................................. 106
e. Bentuk perubahan sosial budaya yang terjadi pada masyarakat Desa
Cihideung setelah menjadi kawasan wisata. ............................................. 107
4.2.3 Dampak yang ditimbulkan dari adanya perubahan sosial budaya
masyarakat Desa Cihideung sebagai desa wisata ........................................... 108
4.2.4 Tanggapan masyarakat Desa Cihideung terhadap perubahan sosial
budaya yang terjadi setelah menjadi kawasan wisata ..................................... 110
BAB V SIMPULAN DAN REKOMENDASI ........................................................... 112
5.1 Simpulan....... ......................................................................................................... 112
5.2 Rekomendasi .......................................................................................................... 116
DAFTAR PUSTAKA .................................................................................................. 117
LAMPIRAN ................................................................................................................. 120
RIWAYAT HIDUP ..................................................................................................... 131
Hanifah Gunawan, 2014
Analisis Perubahan Sosial Budaya Masyarakat Desa Cihideung Sebagai Desa Wisata
Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu
ix
Hanifah Gunawan, 2014
Analisis Perubahan Sosial Budaya Masyarakat Desa Cihideung Sebagai Desa Wisata
Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu
PERNYATAAN ................................................................................................................. i
KATA PENGANTAR ...................................................................................................... ii
UCAPAN TERIMA KASIH ............................................................................................iii
ABSTRAK ........................................................................................................................ v
DAFTAR ISI .................................................................................................................... vi
DAFTAR TABEL ............................................................................................................ ix
DAFTAR GAMBAR ........................................................................................................ x
DAFTAR LAMPIRAN .................................................................................................... xi
BAB I PENDAHULUAN ................................................................................................ 1
1.1 Latar Belakang Penelitian ........................................................................................... 1
1.2 Rumusan Masalah Penelitian ...................................................................................... 6
1.3 Tujuan Penelitian ........................................................................................................ 6
1.4 Manfaat Penelitian ...................................................................................................... 7
1.5 Struktur Organisasi Skripsi ......................................................................................... 7
BAB II KAJIAN PUSTAKA ........................................................................................ 10
2.1 Manusia sebagai Mahluk Sosial ................................................................................ 10
2.2 Manusia dan Kebudayaan ........................................................................................ 11
2.3 Masyarakat Pedesaan ................................................................................................ 13
2.3.1 Hakikat Masyarakat Pedesaan ........................................................................... 14
2.3.2 Kehidupan Masyarakat Pedesaan ...................................................................... 15
2.4 Perubahan Kebudayaan ............................................................................................ 19
2.5 Perubahan Sosial ...................................................................................................... 21
2.6 Ciri-ciri Perubahan Sosial ......................................................................................... 24
2.7 Bentuk-bentuk Perubahan Sosial ............................................................................. 26
2.8 Faktor-faktor yang Menyebabkan Perubahan Sosial ................................................ 27
2.9 Proses-proses Perubahan Sosial ................................................................................ 32
2.10 Hubungan Antara Perubahan Sosial dan Kebudayaan ............................................ 32
2.11 Teori Perubahan Sosial Budaya William F Ogburn ................................................ 33
2.12 Desa Wisata ............................................................................................................. 38
2.13 Persepsi Masyarakat terhadap Wisatawan ( Model Irrindex) ................................. 39
Hanifah Gunawan, 2014
Analisis Perubahan Sosial Budaya Masyarakat Desa Cihideung Sebagai Desa Wisata
Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu
vii
2.14 Dampak Sosial Budaya Pariwisata.......................................................................... 40
BAB III METODE PENELITIAN .............................................................................. 41
3.1 Desain Penelitian ....................................................................................................... 41
3.2 Partisipan dan Tempat Penelitian .............................................................................. 42
3.2.1 Partisipan........ ................................................................................................... 42
3.2.2 Tempat Penelitian ........... .................................................................................. 45
3.3 Pengumpulan Data .................................................................................................... 48
3.3.1 Observasi ........................................................................................................... 48
3.3.2 Wawancara.... .................................................................................................... 49
3.3.3 Studi literatur ..................................................................................................... 50
3.3.4 Studi Dokumentasi ............................................................................................ 50
3.4 Analisis Data. ............................................................................................................ 52
3.4.1 Reduksi Data ..................................................................................................... 52
3.4.2 Penyajian Data ................................................................................................... 52
3.4.3 Verifikasi Data .................................................................................................. 52
3.5 Instrumen Penelitian.................................................................................................. 54
3.6 Metode Penelitian...................................................................................................... 55
3.7 Pengujian Keabsahan Data ........................................................................................ 56
3.7.1 Validitas............................................................................................................. 56
3.7.2 Reliabilitas ......................................................................................................... 58
3.7.3 Objektifitas ........................................................................................................ 58
3.8 Isu Etik . ................................................................................................................... 58
BAB IV TEMUAN DAN PEMBAHASAN ................................................................. 60
4.1 Temuan Penelitian ..................................................................................................... 60
4.1.1 Kondisi masyarakat Desa Cihideung sebelum mengalami perubahan dari
kawasan pertanian menjadi desa wisata ............................................................ 60
4.1.2 Perubahan sosial budaya yang terjadi pada masyarakat Desa Cihideung
sebagai desa wisata ........................................................................................... 68
Hanifah Gunawan, 2014
Analisis Perubahan Sosial Budaya Masyarakat Desa Cihideung Sebagai Desa Wisata
Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu
viii
4.1.3 Dampak yang ditimbulkan dari adanya perubahan sosial budaya
masyarakat Desa Cihideung sebagai desa wisata ............................................. 82
4.1.4 Tanggapan masyarakat Desa Cihideung terhadap perubahan sosial
budaya yang terjadi setelah menjadi desa wisata .............................................. 89
4.2 Pembahasan.... .......................................................................................................... 89
4.2.1 Kondisi masyarakat Desa Cihideung sebelum mengalami perubahan dari
kawasan pertanian menjadi desa wisata ............................................................ 89
4.2.2 Perubahan sosial budaya yang terjadi pada masyarakat Desa Cihideung
sebagai kawasan wisata..................................................................................... 99
a. Tahap-tahap pembangunan berbagai macam objek pariwisata
mengubah masyarakat Desa Cihideung................................................................ 100
b. Persepsi masyarakat Desa Cihideung terhadap wisatawan ....................... 102
c. Analisis Proses perubahan sosial budaya yang terjadi pada masyarakat
Desa Cihideung menggunakan Teori Cultural Lag William F Ogburn .... 103
d. Faktor penyebab perubahan sosial budaya pada masyarakat Desa
Cihideung. ................................................................................................. 106
e. Bentuk perubahan sosial budaya yang terjadi pada masyarakat Desa
Cihideung setelah menjadi kawasan wisata. ............................................. 107
4.2.3 Dampak yang ditimbulkan dari adanya perubahan sosial budaya
masyarakat Desa Cihideung sebagai desa wisata ........................................... 108
4.2.4 Tanggapan masyarakat Desa Cihideung terhadap perubahan sosial
budaya yang terjadi setelah menjadi kawasan wisata ..................................... 110
BAB V SIMPULAN DAN REKOMENDASI ........................................................... 112
5.1 Simpulan....... ......................................................................................................... 112
5.2 Rekomendasi .......................................................................................................... 116
DAFTAR PUSTAKA .................................................................................................. 117
LAMPIRAN ................................................................................................................. 120
RIWAYAT HIDUP ..................................................................................................... 131
Hanifah Gunawan, 2014
Analisis Perubahan Sosial Budaya Masyarakat Desa Cihideung Sebagai Desa Wisata
Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu
ix
Hanifah Gunawan, 2014
Analisis Perubahan Sosial Budaya Masyarakat Desa Cihideung Sebagai Desa Wisata
Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu