Pengaruh Perbandingan Sari Pepaya dengan Sari Pare dan Konsentrasi Karboksil Metil Selulosa terhadap Mutu Sirup Pepaya-Pare

66

Lampiran 1
Data pengamatan analisis total padatan terlarut (oBrix)
Kombinasi Ulangan
Total
Perlakuan
1
2
S1K1
57,94
58,45
116,39
S1K2
58,93
59,45
118,37
S1K3
59,94
59,92
119,86

S1K4
59,91
60,41
120,32
S2K1
52,92
53,46
106,41
S2K2
53,95
53,93
107,88
S2K3
53,94
54,44
108,39
S2K4
54,93
54,95
109,87

S3K1
48,93
49,92
98,85
S3K2
48,93
49,95
98,88
S3K3
49,94
49,96
99,91
S3K4
49,93
49,99
99,91
S4K1
45,94
46,95
92,89

S4K2
46,94
47,98
94,91
S4K3
46,44
47,93
94,37
S4K4
46,44
48,47
94,91
Total
1682,11
Rataan

Daftar sidik ragam total padatan terlarut (oBrix)
SK
Db
JK

KT
Perlakuan
15
694,6361
46,3091
S
3
684,8104 228,2701
K
3
7,7873
2,5958
K Lin
1
7,3838
7,3838
K Kuad
1
0,3879
0,3879

K Kub
1
0,0157
0,0157
SxK
9
2,0383
0,2265
Galat
16
3,7554
0,2347
Total
31
698,3915
22,5288
Keterangan:
FK = 88.474,57
KK = 0,92%
tn = tidak nyata

** = sangat nyata

Rataan
58,19
59,19
59,93
60,16
53,20
53,94
54,19
54,94
49,43
49,44
49,95
49,95
46,45
47,46
47,19
47,45
52,566


F hit.
197,302
972,556
11,059
31,459
1,653
0,067
0,965

**
**
**
**
tn
tn
tn

F.05
2,35

3,24
3,24
4,49
4,49
4,49
2,54

F.01
3,41
5,29
5,29
8,53
8,53
8,53
3,78

Universitas Sumatera Utara

67


Lampiran 2

Data pengamatan analisis total mikroba (Log CFU/ml)
Ulangan
Perlakuan
I
II
S1K1
3,76
3,69
S1K2
3,70
3,69
S1K3
3,64
3,61
S1K4
3,54
3,62
S1K1

3,70
3,70
S2K2
3,48
3,74
S2K3
3,54
3,62
S2K4
3,58
3,54
S3K1
3,74
3,52
S3K2
3,65
3,52
S3K3
3,64
3,50

S3K4
3,51
3,58
S4K1
3,60
3,58
S4K2
3,63
3,51
S4K3
3,53
3,54
S4K4
3,49
3,52
Total
Rataan

Daftar sidik ragam total mikroba (Log CFU/ml)
SK
Db
JK
KT
F Hit.
Perlakuan 15
0,1122 0,0075
1,183
S
3
0,0499 0,0166
2,632
K
3
0,0559 0,0186
2,949
K Lin
1
0,0555 0,0555
8,773
K Kuad
1
0,0004 0,0004
0,071
K Kub
1
0,0001 0,0001
0,002
SxK
9
0,0063 0,0007
0,111
Galat
16
0,1012 0,0063
Total
31
0,2134
Keterangan:
FK = 414,876
KK = 2,21%
** = Sangat nyata

Total (%)

Rataan (%)

7,45
7,39
7,26
7,17
7,40
7,22
7,17
7,13
7,23
7,17
7,14
7,09
7,18
7,14
7,08
7,01
115,22

3,72
3,70
3,63
3,58
3,70
3,61
3,58
3,56
3,63
3,59
3,57
3,54
3,59
3,57
3,54
3,51
3,60

tn
tn
tn
**
tn
tn
tn

F 0.05
2,35
3,63
3,63
4,49
4,49
4,49
2,54

F 0.01
3,41
5,29
5,29
8,53
8,53
8,53
3,78

Universitas Sumatera Utara

68

Lampiran 3

Data pengamatan analisis kadar vitamin C (mg/100g)
Ulangan
Perlakuan
Total (%)
I
II
S1K1
71,87
67,93
139,80
S1K2
71,90
71,87
143,77
S1K3
79,98
76,00
155,98
S1K4
75,99
83,98
159,96
S2K1
75,91
79,90
155,81
S2K2
75,94
79,96
155,89
S2K3
75,95
83,97
159,92
S2K3
83,96
83,98
167,94
S3K1
79,93
83,96
163,89
S3K2
83,97
87,90
171,87
S3K3
83,85
87,94
171,79
S3K4
87,98
91,98
179,96
S4K1
83,89
82,38
166,27
S4K2
87,95
86,67
174,63
S4K3
91,97
91,68
183,64
S4K4
91,98
95,97
187,95
Total
2639,10
Rataan

Rataan (%)
69,90
71,89
77,99
79,98
77,90
77,95
79,96
83,97
81,95
85,93
85,90
89,98
83,13
87,31
91,82
93,98
82,47

Daftar sidik ragam vitamin C (mg/100g)
SK
Db
JK
KT
F Hit.
Perlakuan
15
1340,5436
89,3696 10,370 **
S
3
948,5178 316,1726 36,689 **
K
3
346,7526 115,5842 13,412 **
K Lin
1
346,0442 346,0442 40,155 **
K Kuad
1
0,5182
0,5182
0,060 tn
K Kub
1
0,1903
0,1903
0,022 tn
SxK
9
45,2732
5,0304
0,584 tn
Galat
16
137,8836
8,6177
Total
31
1478,4272
Keterangan:
FK = 217645,42
KK = 3,56%
** = Sangat nyata
tn = Tidak Nyata

F0.05
2,35
3,63
3,63
4,49
4,49
4,49
2,54

F 0.01
3,41
5,29
5,29
8,53
8,53
8,53
3,78

Universitas Sumatera Utara

69

Lampiran 4

Data pengamatan analisis viskositas (mpas)
Ulangan
Kombinasi
Perlakuan
1
2
S1K1
290
270
S1K2
290
290
S1K3
300
300
S1K4
300
310
S2K1
260
270
S2K2
280
270
S2K3
280
290
S2K4
290
300
S3K1
230
240
S3K2
250
260
S3K3
270
260
S3K4
270
280
S4K1
200
210
S4K2
210
220
S4K3
220
230
S4K4
270
270
Total
Rataan

Total

Rataan

560
580
600
610
530
550
570
590
470
510
530
550
410
430
450
540
8480

280
290
300
305
265
275
285
295
235
255
265
275
205
215
225
270
265

Daftar sidik ragam viskositas (mg/100g)
SK
Db
JK
KT
F Hit.
Perlakuan
15
27800
1853
37,067 **
S
3
19375 6458,3333 129,167 **
K
3
6850 2283,3333
45,667 **
K Lin
1
6760,0
6760,0 135,200 **
K Kuad
1
50
50,0
1,000 tn
K Kub
1
40,0
40,0
0,800 tn
SxK
9
1575
175
3,50 *
Galat
16
800
50,0
Total
31
28600
922,5806
Keterangan:
FK = 2.247.200,00
KK = 2,67%
** = Sangat Nyata
*
= Nyata
tn = Tidak Nyata

F0.05
2,35
3,24
3,24
4,49
4,49
4,49
2,54

F 0.01
3,41
5,29
5,29
8,53
8,53
8,53
3,78

Universitas Sumatera Utara

70

Lampiran 5

Data pengamatan analisis total gula (%)
Ulangan
Perlakuan
I
II
S1K1
67,70
66,15
S1K2
72,01
69,19
S1K3
73,68
70,66
S1K4
73,45
76,64
S2K1
67,44
59,55
S2K2
69,66
68,18
S2K3
72,58
67,64
S2K4
70,14
77,75
S3K1
63,14
48,06
S3K2
67,58
55,74
S3K3
70,19
67,10
S3K4
73,09
68,99
S4K1
48,77
49,12
S4K2
52,00
51,35
S4K3
66,47
67,65
S4K4
70,70
68,42
Total
1078,58
1032,17
Rataan
67,41
64,51

Daftar sidik ragam total gula (%)
SK
Db
JK
KT
Perlakuan 15
1812,098 120,807
S
3
675,719 225,240
K
3
908,943 302,981
S Lin
1
893,219 893,219
S Kuad
1
4,931
4,931
S Kub
1
10,793
10,793
SxK
9
227,436
25,271
Galat
16
288,813
18,051
Total
31
2100,911
Keterangan:
FK = 139.226,76
KK = 6,44%
** = Sangat nyata
tn = Tidak nyata

Total

Rataan

133,85
141,19
144,35
150,08
126,99
137,84
140,21
147,89
111,19
123,32
137,29
142,08
97,89
103,35
134,12
139,12
2110,75

66,92
70,60
72,17
75,04
63,50
68,92
70,11
73,95
55,60
61,66
68,64
71,04
48,94
51,67
67,06
69,56
65,96

F hit.
6,693
12,478
16,785
49,484
0,273
0,598
1,400

**
**
**
**
tn
tn
tn

F.05
2,35
3,63
3,63
4,49
4,49
4,49
2,54

F.01
3,41
5,29
5,29
8,53
8,53
8,53
3,78

Lampiran 6

Universitas Sumatera Utara

71

Data pengamatan analisis nilai pH
Ulangan
Kombinasi
Perlakuan
1
S1K1
4,44
S1K2
4,37
S1K3
4,45
S1K4
4,46
S2K1
4,36
S2K2
4,32
S2K3
4,35
S2K4
4,32
S3K1
4,34
S3K2
4,29
S3K3
4,29
S3K4
4,34
S4K1
4,14
S4K2
4,22
S4K3
4,21
S4K4
4,33
Total
Rataan

2
4,23
4,36
4,41
4,47
4,28
4,26
4,33
4,41
4,22
4,29
4,33
4,33
4,20
4,17
4,22
4,13

Daftar Analisa Sidik Ragam pH
SK
Db
JK
KT
Perlakuan
15
0,1937
0,0129
S
3
0,1590
0,0530
K
3
0,0277
0,0092
K Lin
1
0,0262
0,0262
K Kuad
1
0,0005
0,0005
K Kub
1
0,001
0,001
SxK
9
0,0071
0,0008
Galat
16
0,0632
0,004
Total
31
0,257
0,0083
Keterangan :
FK = 593,97
KK = 1,46%
** = Sangat Nyata
* = Nyata
tn = Tidak nyata

Total

Rataan

8,68
8,73
8,86
8,92
8,64
8,58
8,69
8,73
8,56
8,58
8,62
8,67
8,33
8,39
8,43
8,46
137,87

4,34
4,36
4,43
4,46
4,32
4,29
4,34
4,37
4,28
4,29
4,31
4,34
4,17
4,20
4,22
4,23
4,31

F hit.
3,269
13,413
2,334
6,635
0,122
0,246
0,121

*
**
tn
*
tn
tn
tn

F.05
2,35
3,24
3,24
4,49
4,49
4,49
2,54

F.01
3,41
5,29
5,29
8,53
8,53
8,53
3,78

Lampiran 7

Universitas Sumatera Utara

72

Data pengamatan analisis uji skor warna
Ulangan
Perlakuan
1
2
S1K1
3,27
3,40
S1K2
3,33
3,40
S1K3
3,47
3,33
S1K4
3,47
3,40
S2K1
3,13
3,47
S2K2
3,40
3,27
S2K3
3,40
3,33
S2K4
3,13
3,67
S3K1
3,33
3,20
S3K2
3,07
3,53
S3K3
3,20
3,40
S3K4
3,27
3,27
S4K1
3,00
3,27
S4K2
3,07
3,47
S4K3
3,07
3,47
S4K4
2,93
3,53
Total
Rataan

Daftar sidik ragam skor warna
SK
Db JK
KT
Perlakuan
15
0,1676
0,0112
S
3
0,1193
0,0398
K
1
0,0304
0,0101
K linear
1
1,4951
1,4951
K kuadratik
1
0,4356
0,4356
K kubik
1
0,0160
0,0160
SxK
9
0,0179
0,0020
Galat
16
0,7444
0,0465
Keterangan:
FK = 350,68
KK = 6,52%
** = Sangat nyata
tn = Tidak nyata

Total

Rataan

6,67
6,73
6,80
6,87
6,60
6,67
6,73
6,80
6,53
6,60
6,60
6,53
6,27
6,53
6,53
6,47
105,93

3,33
3,37
3,40
3,43
3,30
3,33
3,37
3,40
3,27
3,30
3,30
3,27
3,13
3,27
3,27
3,23
3,31

F Hit
0,240
0,855
0,218
32,134
9,361
0,344
0,043

tn
tn
tn
**
**
tn
tn

F 0.05 F 0.01
2,35
3,41
3,24
5,29
3,24
5,29
4,49
8,53
4,49
8,53
4,49
8,53
2,54
3,78

Lampiran 8

Universitas Sumatera Utara

73

Data pengamatan uji hedonik warna
Ulangan
Perlakuan
1
2
S1K1
3,07
3,20
S1K2
3,07
3,33
S1K3
3,40
3,13
S1K4
3,40
3,53
S2K1
3,13
3,07
S2K2
3,13
3,20
S2K3
3,20
3,20
S2K4
3,13
3,47
S3K1
3,07
3,07
S3K2
3,20
2,93
S3K3
3,00
3,20
S3K4
3,20
2,93
S4K1
2,87
2,93
S4K2
2,93
2,93
S4K3
2,93
3,00
S4K4
3,07
3,00
Total
Rataan

Total

Rataan

6,27
6,40
6,53
6,93
6,20
6,33
6,40
6,60
6,13
6,13
6,20
6,13
5,80
5,87
5,93
6,07
99,93

3,13
3,20
3,27
3,47
3,10
3,17
3,20
3,30
3,07
3,07
3,10
3,07
2,90
2,93
2,97
3,03

Daftar Analisa Sidik Ragam Warna
SK
Db
JK
KT
F Hit
Perlakuan
15
0,6254
0,0417
2,705 **
S
3
0,4382
0,1461
9,474 **
K
3
0,1215
0,0405
2,628 tn
K linear
1
7,5111
7,5111 487,207 **
K kuadratik 1
0,2222
0,2222
14,414 **
K kubik
1
0,0444
0,0444
2,883 tn
SXK
9
0,0657
0,0073
0,473 tn
Galat
16
0,2467
0,0154
Total
31
0,8721
Keterangan:
FK = 312,08
KK = 3,976%
** = Sangat nyata
tn = Tidak nyata

3,12

F 0.05
2,35
3,24
3,24
4,49
4,49
4,49
2,54

F 0.01
3,41
5,29
5,29
8,53
8,53
8,53
3,78

Lampiran 9

Universitas Sumatera Utara

74

Data pengamatan uji hedonik aroma
Ulangan
Perlakuan
1
S1K1
3,00
S1K2
3,00
S1K3
3,27
S1K4
3,13
S2K1
3,07
S2K2
3,07
S2K3
3,20
S2K4
3,27
S3K1
3,00
S3K2
3,07
S3K3
2,93
S3K4
3,267
S4K1
2,93
S4K2
3,07
S4K3
3,07
S4K4
3,00
Total
Rataan

2
3,13
3,33
3,27
3,53
3,00
3,20
3,27
3,33
3,00
3,07
3,47
3,27
3,00
3,00
3,33
3,47

Total

Rataan

6,13
6,33
6,53
6,67
6,07
6,27
6,47
6,60
6,00
6,13
6,40
6,53
5,93
6,07
6,40
6,47
101

3,07
3,17
3,27
3,33
3,03
3,13
3,23
3,30
3,00
3,07
3,20
3,27
2,96
3,03
3,20
3,23
3,16

Daftar Analisa Sidik Ragam Organoleptik Aroma
SK
Db
JK
KT
F Hit
Perlakuan
15
0,3987
0,0266
0,943 tn
S
3
0,0471
0,0157
0,557 tn
K
3
0,3482
0,1161
4,117 **
K linear
1
21,9040
21,9040 776,891 **
K kuadratik
1
0,0800
0,0800
2,837 tn
K kubik
1
0,3004
0,3004
10,656 **
SxK
9
0,0035
0,0004
0,014 tn
Galat
16
0,4511
0,0282
Total
31
0,8499
Keterangan:
FK = 318,78
KK = 5,320%
** = Sangat nyata
tn = Tidak nyata

F 0.05 F 0.01
2,35
3,41
3,24
5,29
3,24
5,29
4,49
8,53
4,49
8,53
4,49
8,53
2,54
3,78

Universitas Sumatera Utara

75

Lampiran 10

Data pengamatan uji hedonik rasa
Ulangan
Perlakuan
1
2
S1K1
3,20
3,20
S1K2
3,27
3,27
S1K3
3,33
3,53
S1K4
3,73
3,53
S2K1
3,20
3,13
S2K2
3,13
3,33
S2K3
3,27
3,53
S2K4
3,20
3,53
S3K1
3,07
3,07
S3K2
3,13
3,20
S3K3
3,20
3,40
S3K4
3,47
3,20
SSK1
3,00
2,93
S4K2
3,07
3,07
S4K3
3,07
3,20
S4K4
3,13
3,20
Total
Rataan

Daftar sidik ragam uji hedonik rasa
SK
Db JK
Perlakuan
15 0,8210
S
3 0,3860
K
3 0,3749
K linear
1 23,5111
K kuadratik
1 0,0800
K kubik
1 0,4000
SxK
9 0,0601
Galat
16 0,2244
Total
31 1,0454
Keterangan:
FK = 336.70
KK = 3,651%
** = Sangat Nyata
tn = Tidak Nyata

Total

Rataan

6,40
6,53
6,87
7,27
6,33
6,47
6,80
6,73
6,13
6,33
6,60
6,67
5,93
6,13
6,27
6,33
103,8

3,20
3,27
3,43
3,63
3,17
3,23
3,40
3,37
3,07
3,17
3,30
3,33
2,97
3,07
3,13
3,17
3,24

KT
0,0547
0,1287
0,1250
23,5111
0,0800
0,4000
0,0067
0,0140

F Hit
3,902
9,172
8,908
1676,040
5,703
28,515
0,476

**
**
**
**
**
**
tn

F 0.05
2,35
3,24
3,24
4,49
4,49
4,49
2,54

F 0.01
3,41
5,29
5,29
8,53
8,53
8,53
3,78

Universitas Sumatera Utara

76

Lampiran 11

Data pengamatan analisis uji hedonik penerimaan konsumen
Ulangan
Perlakuan
Total
1
2
S1K1
3,33
3,733
7,07
S1K2
3,33
3,80
7,13
S1K3
3,40
3,80
7,20
S1K4
3,67
3,67
7,33
S2K1
3,33
3,53
6,87
S2K2
3,53
3,47
7,00
S2K3
3,53
3,47
7,00
S2K4
3,53
3,67
7,20
S3K1
3,27
3,33
6,60
S3K2
2,87
3,47
6,33
S3K3
3,07
3,20
6,267
S3K4
3,27
3,07
6,33
S4K1
3,07
2,80
5,87
S4K2
3,07
2,93
6,00
S4K3
2,93
3,33
6,27
S4K4
2,87
3,07
5,93
Total
106,4
Rataan

Rataan
3,53
3,57
3,60
3,67
3,43
3,50
3,50
3,60
3,30
3,17
3,13
3,17
2,93
3,00
3,13
2,97
3,33

Daftar sidik ragam uji hedonik penerimaan penerimaan konsumen
SK
Db
JK
KT
F Hit
Perlakuan
15
1,9089
0,1273
3,095 **
S
3
1,7822
0,5941
14,450 **
K
3
0,0144
0,0048
0,117 tn
K linear
1
0,8604
0,8604
20,930 **
K kuadratik
1
0,0000
0,0000
0,000 tn
K kubik
1
0,0640
0,0640
1,557 tn
SxK
9
0,1122
0,0125
0,303 tn
Galat
16
0,6578
0,0411
Total
31
2,5667
Keterangan:
FK = 353,78
KK = 6,098%
** = Sangat nyata
tn = Tidak nyata

F 0.05
2,35
3,24
3,24
4,49
4,49
4,49
2,54

F 0.01
3,41
5,29
5,29
8,53
8,53
8,53
3,78

Universitas Sumatera Utara

77

Kurva Standar Total Gula
Lampiran 12
Kurva standar total gula

60

y = 130,96x - 20,237
r = 0,9996

Konsentrasi

50
40
30
20
10
0
0

0,1

0,2

0,3

0,4

0,5

Absorbansi

Universitas Sumatera Utara