ddi documentation bahasa 257

Kat alog D at am ik ro - Bad an Pu sat St at ist ik

In d on esia - Su rv ei D em og rafi d an
Keseh at an In d on esia 1 9 9 4
Lap oran d it u lis p ad a: D ecem b er 3 0 , 2 0 1 4

Ku n ju n g i d at a k at alog k am i d i: h t t p ://m icrod at a.b p s.g o.id /m ik rod at a/in d ex .p h p

1

In d on esia - Su rv ei D em og rafi d an Keseh at an In d on esia 1 9 9 4

Gam baran
I d en t i f i k asi
N OM OR ID
0 0 -SD KI-1 9 9 4 -M1

Gam b ar an
A BS T R A K
In d on esia Su rv ei D em og rafi d an Keseh at an (SD KI) 1 9 9 4 ad alah p roy ek lan ju t an Su rv ei Prev alen si Kon t rasep si In d on esia
(NICPS) 1 9 8 7 d an SD KI t ah u n 1 9 9 1 . SD KI 1 9 4 4 secara sig n ifik an d ip erlu as d ari su rv ei seb elu m n y a u n t u k m en y ert ak an d u a

m od u l b aru d alam k u esion er p erem p u an , y ait u k em at ian ib u d an k esad aran AID S. Su rv ei ju g a m en elit i k et ersed iaan KB d an
p elay an an k eseh at an , y an g m em b erik an p elu an g u n t u k m en g h u b u n g k an t in g k at k esu b u ran p erem p u an , k elu arg a
b eren can a d an p eraw at an k eseh at an an ak d en g an k et ersed iaan lay an an . SD KI 1 9 9 4 ju g a m em asu k an m od u l p en g elu aran
ru m ah t an g g a, y an g m en y ed iak an cara u n t u k m en g id en t ifik asi st at u s ek on om i ru m ah t an g g a.
SD KI 1 9 9 4 secara k h u su s d iran can g u n t u k m em en u h i t u ju an -t u ju an b erik u t :
- Men y ed iak an d at a m en g en ai fert ilit as, k elu arg a b eren can a, k eseh at an ib u d an an ak , k em at ian ib u d an k esad aran AID S
y an g d ap at d ig u n ak an oleh m an ajer p rog ram , p em b u at k eb ijak an , d an p en elit i u n t u k m en g ev alu asi d an m en in g k at k an
p rog ram y an g ad a
- Men y ed iak an d at a t en t an g k et ersed iaan k elu arg a b eren can a d an lay an an k eseh at an , seh in g g a m en aw ark an p elu an g u n t u k
m en g h u b u n g k an k et ersed iaan lay an an k esu b u ran p erem p u an , k elu arg a b eren can a, d an t at a cara p eraw at an an ak
- Men y ed iak an d at a p en g elu aran ru m ah t an g g a, y an g d ap at d ig u n ak an u n t u k m en g id en t ifik asi st at u s ek on om i ru m ah
t an g g a
- Men y ed iak an d at a y an g d ap at d ig u n ak an u n t u k m en g an alisis t ren d ari w ak t u k e w ak t u d en g an m em erik sa b an y ak m asalah
k esu b u ran , k em at ian d an k eseh at an y an g sam a y an g d ib ah as d alam su rv ei seb elu m n y a (NICPS 1 9 8 7 d an SD KI 1 9 9 1 )
- Men g u k u r p eru b ah an t in g k at k esu b u ran d an p rev alen si k on t rasep si d an fak t or-fak t or y an g m em p en g aru h i p eru b ah an
t erseb u t , sep ert i p ola p erk aw in an , t em p at t in g g al p erk ot aan /p ed esaan , p en d id ik an , k eb iasaan m en y u su i, d an k et ersed iaan
k on t rasep si
- Men g u k u r p erk em b an g an d an p en cap aian p rog ram y an g b erk ait an d en g an k eb ijak an k eseh at an , t eru t am a y an g b erk ait an
d en g an p rog ram p em b an g u n an k eseh at an ib u d an an ak y an g d ilak u k an m elalu i k lin ik k eseh at an m asy arak at d i In d on esia.


JEN I S D A T A
Sam p el Prob ab ilit as

U N I T A N A LI S I S
- Ru m ah t an g g a
- An ak -an ak u sia 5 t ah u n k eb aw ah
- W an it a u sia 1 5 - 4 9 t ah u n
- lak i-lak i

Ru an g L i n g k u p
CA T A T A N
SD KI 1 9 9 4 m en cak u p b eb erap a t op ik seb ag ai b erik u t :
- Pen g elu aran ru m ah t an g g a
- Pen g et ah u an HIV - Pert an y aan u n t u k m en ilai p en g et ah u an /cara-cara u n t u k m en g h in d ari HIV/AID S
2

In d on esia - Su rv ei D em og rafi d an Keseh at an In d on esia 1 9 9 4

- Kem at ian ib u
- Kalen d ar rep rod u k si

- Pen y ed iaan p elay an an

Cak u p an
CA K U P A N G EO G R A F I S
Selu ru h W ilay ah In d on esia

Pen g h asi l d an Sp on sor
P EN A N G G U N G JA W A B U T A M A
Nam a

A f ilia si

Bad an Pu sat St at ist ik (BPS)
Bad an Koord in asi Kelu arg a Beren can a Nasion al (BKKBN)
Kem en t erian Keseh at an
P R O S ED U R LA I N N Y A
Nam a

A f ilia si


Macro In t ern at ion al In c.

R o le
Tech n ical assist an ce an d som e fu n d in g

P EN D A N A A N
Nam a

S in g k a t a n

R o le

Un it ed St at es Ag en cy for In t ern at ion al D ev elop m en t , Jak art a

USAID

Fin an cial assist an ce

Pr od u k si M et ad at a
M ET A D A T A D I BU A T O LEH

Nam a

S in g k a t a n

W orld Ban k , D ev elop m en t Econ om ics D at a Grou p

D ECD G

A f ilia si R o le
D ocu m en t at ion of t h e st u d y

T A N G G A L P R O D U K S I M ET A D A T A
2 0 1 1 -0 4 -2 7
V ER S I D O K U M EN D D I
Version 1 .1 : (Ap ril 2 0 1 1 )

I D EN T I T A S D O K U M EN D D I
D D I-0 0 -SD KI-1 9 9 4 -M1 -BPS

3


In d on esia - Su rv ei D em og rafi d an Keseh at an In d on esia 1 9 9 4

Sam plin g
Pr osed u r Sam p l i n g
In d on esia d ib ag i d alam 2 7 p rop in si. Un t u k im p lem en t asi p rog ram k elu arg a Beren can a, Bad an Koord in asi Kelu arg a
Beren can a Nasion al (BKKBN) m em b ag i p rop in si-p rop in si in i d alam 3 w ilay ah seb ag ai b erik u t :
- Jaw a - Bali : D KI Jak art a, Jaw a Barat , Jaw a Ten g ah , D I Yog y ak art a, Jaw a Tim u r, d an Bali
- Lu ar Jaw a - Bali I : D aerah ist im ew a Aceh , Su m at era Ut ara, Su m at era Barat , Lam p u n g , Nu sa Ten g g ara b arat , Kalim an t an
Barat , Kalim an t an Selat an , Su law esi Ut ara, d an Su law esi Selat an
- Lu ar Jaw a - Bali II : Riau , Jam b i , Ben g k u lu , Nu sa Ten g g ara Tim u r, Tim or-t im u r, Kalim an t an Ten g ah , Kalim an t an Tim u r,
Su law esi Ten g ah , Su law esi Ten g g ara, d an Irian Jay a
Sen su s Pen d u d u k 1 9 9 0 m en u n ju k k an b ah w a Jaw a - Bali m en y u m b an g 6 2 p ersen d ari p op u lasi n asion al, Lu ar Jaw a - Bali
m en y u m b an g 2 7 p ersen p op u lasi n asion al, d an Lu ar Jaw a-Bali II m en y u m b an g 1 1 p ersen . Sam p el SD KI 1 9 9 4 d iran can g
u n t u k m en g h asilk an an g k a est im asi k esu b u ran y an g d ap at d ian d alk an , p rev alen si k on t rasep si d an v ariab el p en t in g lain n y a
u n t u k m asin g -m asin g p rov in si d an u n t u k d aerah p erk ot aan d an p ed esaan d ari t ig a w ilay ah .
Un t u k m en cap ai t u ju an t erseb u t , an t ara 1 .6 5 0 sam p ai 2 .0 5 0 ru m ah t an g g a d ip ilih d i set iap p rov in si d i Jaw a-Bali, 1 .2 5 0
sam p ai 1 .5 0 0 ru m ah t an g g a d i sep u lu h p rov in si d i Lu ar Jaw a-Bali I, d an 1 .0 0 0 sam p ai 1 .2 5 0 ru m ah t an g g a d i m asin g -m asin g
p rov in si d i lu ar Jaw a-Bali II, d en g an t ot al 3 5 .5 0 0 ru m ah t an g g a. D en g an rat a-rat a 0 ,8 p erem p u an y an g p ern ah m en ik ah u sia
1 5 - 4 9 p er ru m ah t an g g a, sam p el d ih arap k an ak an m en g h asilk an sek it ar 2 8 .0 0 0 w an it a u sia su b u r u n t u k w aw an cara

in d iv id u .
Cat at an : Lih at p en jelasan rin ci t en t an g d esain sam p el d i LAMPIRAN A d ari lap oran su rv ei.

Resp on se Rat e
Seb an y ak 3 5 .5 1 0 ru m ah t an g g a d ip ilih u n t u k su rv ei, y an g m an a seb an y ak 3 4 .0 6 0 ru m ah t an g g a b erh asil d ik u n ju n g i. D ari
ru m ah t an g g a y an g d it em u i, 3 3 .7 3 8 (9 9 ,1 p ersen ) b erh asil d iw aw an carai. D alam ru m ah t an g g a t erseb u t , 2 8 .8 0 0 w an it a u sia
su b u r d iid en t ifik asi d an w aw an cara len g k ap d ip eroleh d ari 2 8 .1 6 8 p erem p u an , at au 9 7 ,8 p ersen d ari sem u a w an it a u sia
su b u r. Tin g k at resp on u m u m n y a t in g g i u n t u k w aw an cara b aik ru m ah t an g g a d an in d iv id u , h al in i d iseb ab k an oleh
p en eg ak an h u k u m secara t eg as t erh ad ap p ew aw an cara u n t u k m en g u n ju n g i k em b ali ru m ah t an g g a y an g t elah d ip ilih jik a
t id ak m en em u k an seoran g p u n d i ru m ah resp on d en . Tid ak d iizin k an m en g g an t i ru m ah t an g g a u n t u k ru m ah t an g g a y an g
aw aln y a t elah t erp ilih . Pew aw an cara d ip erin t ah k an u n t u k m em b u at set id ak n y a t ig a k u n ju n g an seb ag ai u p ay a u n t u k
m en g h u b u n g i ru m ah t an g g a at au w an it a y an g m em en u h i sy arat u n t u k w aw an cara.
Cat at an : Lih at t in g k at resp on d irin g k as oleh t em p at t in g g al p ad a Tab el 1 .2 d ari lap oran su rv ei.

4

In d on esia - Su rv ei D em og rafi d an Keseh at an In d on esia 1 9 9 4

K u e si on e r
Gam b ar an

SD KI 1 9 9 4 m en g g u n ak an em p at k u esion er - t ig a d i t in g k at ru m ah t an g g a d an sat u d i t in g k at m asy arak at . Tig a k u esion er
y an g d ib erik an d i t in g k at ru m ah t an g g a ad alah k u esion er ru m ah t an g g a, k u esion er in d iv id u al u n t u k p erem p u an , d an
k u esion er p en g elu aran ru m ah t an g g a. Ku esion er ru m ah t an g g a d an in d iv id u d id asark an p ad a k u eson er D HS Mod el " A" ,
y an g d iran can g u n t u k d ig u n ak an d i n eg ara-n eg ara d en g an p rev alen si k on t rasep si y an g t in g g i. Seb u ah p en y im p an g an
(d ev iasi) d ari p rak t ek D HS st an d ar ad alah p en g ecu alian p en g u k u ran an t rop om et ri an ak -an ak d an ib u -ib u m erek a. Top ik
y an g d ib ah as d alam SD KI 1 9 9 4 y an g t id ak t erm asu k d alam SD KI 1 9 9 1 ad alah p en g et ah u an t en t an g AID S d an k em at ian ib u .
Pen am b ah an d an m od ifik asi m od el k u esion er d ib u at d alam ran g k a m em b erik an in form asi rin ci k h u su s u n t u k In d on esia.
Kecu ali u n t u k m od u l p en g elu aran ru m ah t an g g a, k u esion er d ik em b an g k an t eru t am a d alam b ah asa In g g ris d an
d it erjem ah k an k e d alam Bah asa In d on esia. Jad w al p en g elu aran ru m ah t an g g a d iad ap t asi d ari Mod el k u esion er Su sen as Kor.
Su sen as m eru p ak an su rv ei ru m ah t an g g a n asion al y an g d ilak u k an set iap t ah u n oleh BPS u n t u k m en g u m p u lk an d at a t en t an g
b erb ag ai in d ik at or d em og rafi d an sosial ek on om i p en d u d u k .

5

In d on esia - Su rv ei D em og rafi d an Keseh at an In d on esia 1 9 9 4

Pen gu m pu lan D ata
Tan g g al Pen g u m p u l an D at a
M u la i
1 9 9 4 -0 7


A k h ir
1 9 9 4 -1 1

Cy cle
N/A

Jen i s Pen g u m p u l an D at a
W aw an cara lan g su n g

Cat at an Pen g u m p u l an D at a
UJI COBA
Uji cob a u n t u k SD KI 1 9 9 4 d ilak u k an d i t ig a p rov in si: Ben g k u lu , Jaw a Ten g ah , d an Kalim an t an Selat an . Un t u k set iap p rov in si,
t im d ilat ih t erd iri d ari sat u k oord in at or lap an g an , sat u p en g aw as, seoran g ed it or lap an g an , d an em p at at au lim a
p ew aw an cara. Kep ala St at ist ik Pen d u d u k D iv isi Kan t or St at ist ik Prov in si (PSO) d i set iap p rov in si b ert in d ak seb ag ai
k oord in at or lap an g an d an b ert an g g u n g jaw ab u n t u k m elak san ak an k eg iat an u jicob a d alam / p rov in si n y a. Sem u a p ek erja
lap an g an p en u h w ak t u ialah p eg aw ai k an t or st at ist ik p rop in si.
Pelat ih an u jicob a d im u lai p ad a b u lan D esem b er 1 9 9 3 d en g an p elat ih an u n t u k p elat ih , y an g d ilak u k an oleh p eg aw ai BPS
p u sat d i k an t or p u sat m erek a. Pelat ih an p ek erjaan lap an g an d iad ak an selam a d u a m in g g u p ad a Jan u ari 1 9 9 4 , d iik u t i oleh
p en g u m p u lan d at a, y an g b erlan g su n g selam a d u a m in g g u .

Un t u k u ji cob a lap an g an , t ot al 3 0 0 ru m ah t an g g a y an g t erlet ak d i 6 k ot a d an 6 k lu st er sam p el p ed esaan d ik u n ju n g i. D ari u ji
cob a lap an g an m en g h asilk an 2 3 2 w an it a u sia 1 5 -4 9 p ern ah m en ik ah , m en g k on firm asik an p erk iraan sek it ar 0 ,8 w an it a u sia
su b u r p er ru m ah t an g g a. At as p erm in t aan Ban k D u n ia, jad w al u ji cob a ru m ah t an g g a t erm asu k lem b ar y an g d ig u n ak an
u n t u k m en g u m p u lk an in form asi t en t an g p en g elu aran b u lan an rat a-rat a ru m ah t an g g a. Selam a p en elit ian lap an g an ,
d it em u k an b ah w a m em b erik an k u esion er p en g elu aran ru m ah t an g g a m em p erp an jan g lam a w ak t u w aw an cara . Mem b erik an
k u esion er in d iv id u leb ih aw al m en im b u lk an m asalah seriu s b ag i k u esion er p erem p u an , k aren a resp on d en m en jad i lelah
b ah k an seb elu m w aw an cara u t am a d im u lai.
Masalah y an g d ih ad ap i selam a p elat ih an u jicob a d an lap an g an d ib ah as d an k esalah an d ik orek si oleh p et u g as su rv ei.
D ip u t u sk an b ah w a k u esion er p en g elu aran ru m ah t an g g a ak an d ib erik an secara t erp isah . Berd asark an p en g alam an d alam u ji
cob a lap an g an , k u esion er k et ersed iaan lay an an d iu b ah m en jad i m en cak u p fasilit as k eseh at an d an k elu arg a b eren can a y an g
t erlet ak b erjarak 1 0 k ilom et er d ari sam p el k lu st er d i d aerah p erk ot aan d an b erjarak 3 0 k ilom et er d i d aerah p ed esaan .
PELATIHAN PETUGAS LAPANGAN
Pelat ih an p et u g as lap an g an su rv ei u n t u k su rv ei u t am a d id ah u lu i oleh p elat ih an y an g d iad ak an p ad a b u lan Mei 1 9 9 4 d i Bog or
u n t u k m em p ersiap k an in st ru k t u r d i p u sat -p u sat p elat ih an , m erek a y an g b ert an g g u n g jaw ab at as p u sat -p u sat p elat ih an , d an
p et u g as p en g olah an d at a.
Pelat ih an u n t u k su rv ei u t am a d ilak u k an d i sem b ilan lok asi: Med an , Jam b i, Jak art a, Salat ig a, Malan g , Ku p an g , Sam arin d a, d an
Uju n g Pan d an g . Pelat ih an b erlan g su n g selam a 1 6 h ari, d ari 6 -2 1 Ju n i 1 9 9 4 , d an m elip u t i p rosed u r u n t u k m en cari ru m ah
t an g g a sam p el, m elak u k an w aw an cara, d an m en g isi k u esion er. Prak t ek w aw an cara d an p rak t ek lap an g an ju g a t erm asu k
d alam p elat ih an .
PEKERJAAN LAPANGAN

D at a SD KI 1 9 9 4 d ik u m p u lk an oleh 2 6 0 p ew aw an cara, 8 6 ed it or lap an g an d an 8 6 p en g aw as. Masin g -m asin g d ari 8 6 t im
t erd iri d ari 2 -4 p ew aw an cara, seoran g ed it or lap an g an d an sat u p en g aw as. Sep ert i d alam SD KI seb elu m n y a, ju m lah t im d i
set iap p rov in si d it en t u k an oleh ju m lah clu st er y an g d ip ilih d i p rov in si m asin g -m asin g d an d ist rib u sin y a d i selu ru h w ilay ah .
Karen a sifat sen sit if d ari b eb erap a p ert an y aan y an g d iaju k an d alam su rv ei, sem u a p ew aw an cara d an ed it or lap an g an ad alah
p erem p u an . Nam u n , k aren a alasan log ist ik d an k eam an an , p en g aw as lak i-lak i d ig u n ak an . Seb ag ian b esar p ek erja lap an g an
su rv ei ad alah st af BPS d i t in g k at p rop in si at au k ab u p at en / k ot a.
Tim selesai b ek erja d i set iap clu st er seb elu m p in d ah k e clu st er b erik u t n y a. Um u m n y a, t im b ert an g g u n g jaw ab u n t u k
m en g at u r t ran sp ort asi an t ara t it ik sam p el. Nam u n , d i b eb erap a d aerah k an t or st at ist ik set em p at m en y ed iak an t ran sp ort asi.
Peg aw ai Kan t or BPS Prop in si d an p eg aw ai BPS Pu sat m en g u n ju n g i lap an g an secara b erk ala u n t u k m em an t au k em aju an

6

In d on esia - Su rv ei D em og rafi d an Keseh at an In d on esia 1 9 9 4

p ek erjaan lap an g an . Kerja lap an g an su rv ei u t am a d im u lai p ad a aw al Ju li d i Jak art a d an Jaw a Tim u r, d an p ad a m in g g u k et ig a
b u lan Ju li d i p rov in si-p rov in si y an g t ersisa. Kerja lap an g an su rv ei u t am a selesai p ad a Nov em b er 1 9 9 4 .

K u esi on er
SD KI 1 9 9 4 m en g g u n ak an em p at k u esion er - t ig a d i t in g k at ru m ah t an g g a d an sat u d i t in g k at m asy arak at . Tig a k u esion er
y an g d ib erik an d i t in g k at ru m ah t an g g a ad alah k u esion er ru m ah t an g g a, k u esion er in d iv id u al u n t u k p erem p u an , d an
k u esion er p en g elu aran ru m ah t an g g a. Ku esion er ru m ah t an g g a d an in d iv id u d id asark an p ad a k u eson er D HS Mod el " A" ,
y an g d iran can g u n t u k d ig u n ak an d i n eg ara-n eg ara d en g an p rev alen si k on t rasep si y an g t in g g i. Seb u ah p en y im p an g an
(d ev iasi) d ari p rak t ek D HS st an d ar ad alah p en g ecu alian p en g u k u ran an t rop om et ri an ak -an ak d an ib u -ib u m erek a. Top ik
y an g d ib ah as d alam SD KI 1 9 9 4 y an g t id ak t erm asu k d alam SD KI 1 9 9 1 ad alah p en g et ah u an t en t an g AID S d an k em at ian ib u .
Pen am b ah an d an m od ifik asi m od el k u esion er d ib u at d alam ran g k a m em b erik an in form asi rin ci k h u su s u n t u k In d on esia.
Kecu ali u n t u k m od u l p en g elu aran ru m ah t an g g a, k u esion er d ik em b an g k an t eru t am a d alam b ah asa In g g ris d an
d it erjem ah k an k e d alam Bah asa In d on esia. Jad w al p en g elu aran ru m ah t an g g a d iad ap t asi d ari Mod el k u esion er Su sen as Kor.
Su sen as m eru p ak an su rv ei ru m ah t an g g a n asion al y an g d ilak u k an set iap t ah u n oleh BPS u n t u k m en g u m p u lk an d at a t en t an g
b erb ag ai in d ik at or d em og rafi d an sosial ek on om i p en d u d u k .

7

In d on esia - Su rv ei D em og rafi d an Keseh at an In d on esia 1 9 9 4

P e n g ol a h a n D a t a
Pem er i k saan D at a
Tah ap p ert am a d ari ed it in g d at a d ilak u k an oleh ed it or lap an g an y an g m em erik sa k u esion er u n t u k k et elit ian d an ak u rasi.
Pen g aw as lap an g an k em u d ian m em erik sa k u esion er. D alam b an y ak k asu s, t im m en g irim k an k u esion er k ep ad a k an t or BPS
p u sat m elalu i k an t or st at ist ik m elalu i k ab u p at en /k ot a. D alam k asu s in i, t id ak ad a p em erik saan d ilak u k an d i k an t or st at ist ik
p rop in si t erseb u t . D i k an t or BPS Pu sat , k u esion er m en jalan i p u t aran lain ed it in g , t eru t am a u n t u k k elen g k ap an d an
p en g k od ean t an g g ap an t erh ad ap p ert an y aan t erb u k a-b erak h ir.
D at a d iolah d en g an m en g g u n ak an 1 6 m ik rok om p u t er d an p rog ram k om p u t er D HS, ISSA (In t eg rat ed Sy st em u n t u k An alisis
Su rv ey ). En t ri d at a d an ed it in g k an t or seg era d im u lai set elah p en elit ian lap an g an d im u lai. Kesalah an ran g e d an k esalah an
lain y an g t erlew at d ik orek si p ad a t ah ap en t ri d at a. Pen g olah an d at a d ilak u k an p ad a Nov em b er 1 9 9 4 , d an lap oran aw al d ari
su rv ei d it erb it k an p ad a b u lan Jan u ari 1 9 9 5 .

8

In d on esia - Su rv ei D em og rafi d an Keseh at an In d on esia 1 9 9 4

Pen ilaian K u alitas D ata
Per k i r aan K esal ah an Pen g am b i l an Sam p el
Perk iraan su rv ei sam p el d ip en g aru h i oleh d u a jen is k esalah an : (1 ) k esalah an n on sam p lin g , d an (2 ) k esalah an sam p lin g .
Kesalah an n on sam p lin g ad alah h asil d ari k esalah an y an g d ilak u k an d alam m elak san ak an p en g u m p u lan d at a d an
p en g olah an d at a, sep ert i k eg ag alan u n t u k m en cari d an m ew aw an carai ru m ah t an g g a t erp ilih , k esalah p ah am an p ert an y aan
b aik d ari p ew aw an cara at au resp on d en , d an k esalah an en t ri d at a. Mesk ip u n b erb ag ai u p ay a d ilak u k an selam a p elak san aan
In d on esia Su rv ei D em og rafi d an Keseh at an (SD KI) 1 9 9 4 u n t u k m em in im alk an jen is k esalah an , k esalah an n on sam p lin g t id ak
m u n g k in u n t u k d ih in d ari d an su lit u n t u k d iev alu asi secara st at ist ik .
Sam p lin g error, d i sisi lain , d ap at d iev alu asi secara st at ist ik . Sam p el resp on d en y an g t erp ilih d alam SD KI 1 9 9 4 h an y a salah
sat u d ari b an y ak sam p ely an g b isa t erp ilih d ari p op u lasi y an g sam a, d esain d an u k u ran sam p el y an g d ih arap k an y an g sam a.
Masin g -m asin g sam p el t erseb u t ak an m en g h asilk an h asil y an g ag ak b erb ed a d ari h asil sam p el seb en arn y a y an g t erp ilih .
Kesalah an sam p lin g ad alah u k u ran v ariab ilit as an t ara sem u a sam p el y an g m u n g k in t erp ilih . Mesk ip u n t in g k at v ariab ilit as
t id ak d ik et ah u i secara p ast i, d ap at d ip erk irak an d ari h asil su rv ei.
Seb u ah k esalah an sam p lin g b iasan y a d iu k u r d alam st an d ar error u n t u k st at ist ik t ert en t u (rat a-rat a, p ersen t ase, d ll), y an g
m eru p ak an ak ar k u ad rat d ari v arian s. St an d ar error d ap at d ig u n ak an u n t u k m en g h it u n g in t erv al k ep ercay aan d i m an a d i
d alam n y a n ilai seb en arn y a u n t u k p op u lasi d ap at d iasu m sik an . Misaln y a, u n t u k set iap st at ist ik y an g d ih it u n g d ari su rv ei
sam p el, n ilai st at ist ik y an g ak an b erad a d alam ren t an g p lu s at au m in u s d u a k ali st an d ard error y an g st at ist ik p ad a 9 5
p ersen d ari sem u a k em u n g k in an sam p el d en g an u k u ran d an d esain y an g sam a.
Jik a sam p el resp on d en y an g d ip ilih d ari sam p el acak sed erh an a (SRS) ak an m u n g k in u n t u k m en g g u n ak an ru m u s sed erh an a
u n t u k m en g h it u n g k esalah an sam p lin g . Nam u n , sam p el SD KI 1 9 9 4 ad alah h asil d ari d esain m u lt i-st ag e st rat ified , d an
k aren an y a p erlu u n t u k m en g g u n ak an form u la y an g leb ih k om p lek s. Peran g k at lu n ak k om p u t er y an g d ig u n ak an u n t u k
m en g h it u n g k esalah an sam p lin g u n t u k SD KI 1 9 9 4 ad alah ISSA Mod u l Sam p lin g Error. Mod u l in i m en g g u n ak an m et od e
lin ierisasi Tay lor u n t u k est im asi v arian s u n t u k p erk iraan rat a-rat a d an p rop orsi. Met od e Th e Jack k n ife rep eat ed rep licat ion
d ig u n ak an u n t u k est im asi v arian s st at ist ik y an g leb ih k om p lek s sep ert i t in g k at fert ilit as d an m ort alit as.
Cat at an : Lih at p erk iraan rin ci p erh it u n g an sam p lin g error d i LAMPIRAN C d ari lap oran su rv ei.

Jen i s L ai n Pen i l ai an K u al i t as D at a
Tab el k u alit as d at a:
- D ist rib u si u m u r an g g ot a ru m ah t an g g a
- D ist rib u si u m u r w an it a y an g d iw aw an cara
- Kelen g k ap an lap oran
- An g k a k elah iran d ari t ah u n k alen d ar
- Lap oran u m u r k em at ian d alam h ari
- Lap oran k em at ian d alam b u lan
cat at an : Cat at an : Lih at t ab el leb ih rin ci p ad a LAMPIRAN C d ari lap oran y an g d isajik an d alam d ok u m en t asi in i.

9