PERBANDINGAN UMUR BERANAK PERTAMA, CALVING INTERVAL DAN PRODUKSI SUSU SAPI FH DENGAN SAPI PERSILANGAN SIMMENTAL-FH DI OMPIE FARM KECAMATAN LINTAU BUO UTARA KABUPATEN TANAH DATAR.
PERAANDING.{N IMIJR BER-ANAI( PERTAII!,{, CAI-VING INTSRVAL DAN
DENCAN SAPT TERSILANG.\N SIMMENTAI.FF
PRODU($ SUSU SAPT
DT OMPTO FARM KECAMATAN LIN IAU DUO UTARA
KA RNPA'T',N TANAI{ NATAR
fii
FATRi SUSANTI
FAK-TJL'f AS PETERNAKAN
TJNIVERSITAS ANI}ALAS
PEITBANDIN(;AN I \'IL]RI]I]R{NAK PIR AN'IA. ('ALV I N (; INTERVAL t)AN
PNODIIKSI SI;SI] SAPI FH DEN(;AN SAPI PERSII,A\CA\ SI\IMF,\TAI, FTI
DI oN'PIE FARM KECAMATA\ LINTAIJ BI]o I]TARA
XABT]PATEN TANAH I)ATAR
Frtri
s!{nli,
di bau.h Lriinbin3in
h.llly/aNurdin. MSlJn k tlly Roa. NIS
runRn PLoduksi Teor|k f_ak0har te(ernJk0r
Uf nrfritrs Andrlr5 P&lrng 1009
Dr.
.\rlsTR^(
Pe.chiai
il
bcrlulu.r unlr'}i mengerxhui perbrndnrran unnrr berxnak l]cnlrni,
atlirw intt^rl nrn oroduksi sEr s.p l,ll dcngm srpi pdsil.De.D SlDnnental'Fll.
\rhrog& d4r! d,letlbui...is sapi yarg rcrb.il dipclihan di Ompic l:rnn Kccam.r..
Lrol.u Buo Uro! Kabtr lc lanah Dxtd KcgtrDaad dfi NDclilian nri anrlah scbasii
nmber infomn\r brgi Omtir lin Jn Frl.mal sap, t.fuh Ji Su .ra ll.rat u.trk
ni.nilihjcnis s.pi mrna yrag l.bih blik ditrLibdx dd d,ltolbxnglan bcrd.sdkm dnla
!.ru. bddrt p.mma, .rlr,! ,,/r,r"1drn pn,du[\i llru lntarx \api FII de.gr. srti
lrc.sihnSrn Sinn!. la1-llll vateri p.n.lili.n .dilah nrenglun.krn dala ir u[ \ani Frics
IIdl!nd (FIl) s.hanrxk l7 ckor dm s.pi p.rsil.DgaD SimmcruL'l:Tl scbar)xL lz elor
lrr-! t rh penrrh nrsngxlx.ri dua kclahitur scrara b.ft&ran rl.ngan masa hktasi I lV.
\lerodcrinsdlsunrkrnrdd,r.roJ.nrrr!dnnididibldkturobscflasitnr.d.pdala
r...rrnA nDu herruk nenina. (.lir E trr.l lan FJdulsi {(L lr.dgadibil.
sn rp.l diLiluk.n s.car. ,,/povrr v,,rrnr Gamp€L benujuanl rcfiadap sari Fri.\
H.lLdnd dd sxri rc$ilm-lan S rnmcnftl'l:ll r.n8 lclah mcngaLanri dua leL.himn scc0r0
hcrunrN drn nrcmftrnFi darxr.n r?t,]] )an! lcillat.
llasil tlneliriro nr. udiftlan trilrsa .araa u iL. b.d lcnaDa sati Ill
.laLah 78:88ril3l hari ddn sati tu*ilmgrn S,nnenrJ Fll dxl*i 93.1.11+1,1:l.ll
|ari lt.r.nn.zlt4 n,/.ndl lti Fll rJd$,5185:l+lal.9il luridd srpi pc il&gh
Snnncdtd ljll .d.lah ,1.10 J2 9,1..17 hrrl Rarx Dftln,lsi susu sapi l:ll ldrlrh
I 291 5l+610 05 hc.ll.r/lakt.si dar sapi pcrsilanBm SnnNenral l]ll d.lrh
I 95j.:.111:8lrr lilct.k..rlaktdi. lj.sil atraLnG nxtGik dctrsatr Lii-' mcnuDruklilr
hahu..Drar. unu betunrl Nnadr nxn ulritt! itttttu! sapi lill dcngaD sapi
pernlxn!.n SimDrcnral lrl I
l.
rrur rurbdrm !!ns :rngxr oy rdlP:0.01) Llasil.traLlsG
nrli{it dc.gxr U l-l ni.iunjukkr brhLrd lftrrr nnidtrkii su\u satr FH dcdgai saDi
te^ila.srn sim.rcnhr|H lidd b.rbcda nral0 (P'005). Dari hlsil ljenelilian dlPrt
aisiNpulk.f brhNa kcdua btuusa sapi sama b.ilDra rDluk dipclihara drn dikennr!rgkan
Jr Onrpie lir.n. a[a. ldapi oDrpic fan hanLs lcbih .rcnirlskarkan nranlenren
p..kauinaD dar lahl&sdr t..rLilrr.di r.rur.nx
x-!ar dit.rolch rmduksl
'nnk.naD
nsn tan! Iitrlgidar umtr hctundL Nnanlr ilm./r,,9;,,.,,a? !rng iJcll
ltur krhti : Lnu Brdntk P!
l').t \il t lun Sitndthtll- Fl I
dnu.
ldritx lnl!^.|
I't.A,ksi
lnrr
sn i
all
sdt;
Susu frciup.lan band
prcEnr, katuohidal, lemak.
nc.emdung zt-zat
y$g
nalMb
yang
k!y!
akan
Sizi scpcni
^t-zar
liuDin dan mineral. Selaii itu
penahaDan tubuh selrinssa susu
nc
penring sebagai Fnunjane fungsi tDbuh nranusia
susu jusa
palan bahan
P€miniM
matdd
terhadap susu
tenE meringkat seirins dengan berLmbahnya lunlan pcndudul. tinssinya
kesadaran masyamkot Erhad.p
gizi dan sdnatin Dc.rbaiknya
pendapalan
frrsyanrar. Konsunsi snsn nc.inelat dtui bnun ke bnun- pad! llhun 2006
kon$msi susu sebanyak
21 681
lb.,
mcngalani
2l l2,1To.
dan meniDgkat pada tahun 2007 melladi
sedalgkar produksi susu pada ralrn 2006 hmya
F.ruMdr
pada tahun 2007 meniadi
I 092lon
I 053 1.n (Bada.
Pusat Starisrik.
lrcrbasai uFya leLah dilakuk$ p€nieri ah nntul nMsarasi
kekurMgd produksi
dan
n$abl
susu. dianlannya mcninekatkd produksi susu dengan
frur!
yan8 baik melalui Fningkale ljn)duksi susu per ekor, populasi lemak
dan
produkrivilas lcmal. lopulasi lemok dapat ditnrekalkdr denear mcndatalekdr
bibn sapi peran unggul dari luar nceri scpcrti sati
rH d& pr.drkilnd tcnak
dapat diringkatkan rnelalui pe^ilangan, sedangkan produksi
suu
dapdl
ditingkalkan densao caE me.rperharikan manajemen penrelihaEan lenak.
P'oduksi susu dipenem|i olch bcbenpa
penma
dd .zn,ra i,rd^?/
httoi, dimtdmla unu bermal
darak bednrk). Pelemak harus me.gebhui saar
yans repar unluk Dcn8a$inlon tenali pertana kali kaEn! deq?sa
keldin
dicapai rerlebih dahulu sebcl!'n drwsalubuh rcicapxi dar e3t yane tcpat unlxk
4€ngawinkan temrk keobali setekn
bsa$k aed dipeoleh sak
Maeawinkd tema* pel1lna kali pada
Fodulsi
susu
d
m$
bnm.
setiap
yang ideal akm nenp€roleh
ma! yms lebih beyal (Bsbdi, 200?).
Poduklivilas lem!tr sapi dapat ditingkalko denean nclahl(
persilegm.
SiIDmlaL
Bdss
Sapi
sapi Eropa
yms bmyal disilmgle di indonesia adalah epi
Simenral di Indo.esia lebih dikenal
kdmp@ny! dalm
Fsilmgd 6td
sebqsai sapi potone
keha
nenproduksi dagins. Saai ini di smaren Beat sudah
sapi Sinnenrll (tt al
prpoe) dengd
!d!
sapi FH (lipe p€ian)-
Pmildgan ini dimaksudks unnrk msggabdgkd du sifat atau lebih
yang
b.rb.da ymg emula lerdapaL dalan d@ bmssa temat k€dalm sau bangsa
sildg&
(Hardjosubrclo. 1994). Prcdulsi susu sapi FH di Indonesia belun bisa
4odekati ploduksi susu seperti di daenb aalny! kaena p€ngmh I'nekugm
do mjemen perelihdun. Denge Edtuya p€Eilsgd etra epi Sihneni.l
&lgd epi fH iai diha6*d
haadapt si
derg linskug
bis meningkatkm produlsi
Kdngguld
yds linesi dm nudah
Ilrmpu
'rng
di lndonsia knusuo'€ SunsteF Bm1 *hineea
susu.
!H
sapi
nenghNilkd bmgsa batu
dnlaB
lah menpmyai iendp@ pbduksi
beradaptsi denem
b*brgai linelungh.
susu
Sapi FH jusa
n€milili kekumsm jika dibandinCke doge spi pe$ilmsm Simental-FH
dituDroya bobot lahi
dd
bobot sapil yane
pejdldnya Endah. Keun8sulm sapi SinnenLl
deEn rmpis, neniliki bobot lalir
p€rtumbuhm badm
y
s cepa!
de
Mdan shingga hdga
dlar
bobot
dema kelmin
jul
lain nudlh bemdapisi di
spih yos cukup
c€pal serta
linCgi.
pmn livihsnta
yang
V. KESIMIULAN DAN SARAN
Dlri hlsil
penelilian
yu8 dilaksinake nall
ddpar disinpulkm bdrqu
Mpi yang ada di onpic Fam Kecmarb Linllu Buo Uran Kabupale. Tmah
L
Berdasarkm data umur beEral pedarna
eti
yane lebih baik adalah sapi
FH, taitu 782.33+11.83 htri.
2. Berd,sarkd .t^6
anh'ing intenul sapi yans lebih baik adahn sapi
pe^.lJr.sr \imn'er.:l _H. )Jirr d40.42 44.d hvi
3. Berdasekb daa pnd&si
yang
,1
s
1a
susu kcdua begsa sdpi
nemiliki kemanrpu,n
dalm be.produl6i.
Dilihal ddi dala unur be8mk penana. cahi.e intcrval dan produksi
susu- kedla bangsa sapi
sma baiknla unruk di pelihaE d.n
Onrpie Fam harus ncnpcrbaiki ma.ajeneD perkd*imn asar .4^rns
tk
rdl
bisa diperpendek
dd
persilansan anlda sapi FH dengan sapi Simnenlal
DAFT R PTiS'I'AKA
4,\K.2006 S.ri Bud, Dx)!
Ariel S. Yuliar
dan
L
SaDi
Pe$h Ceralan ke
l0
Krolsius. Yolyal.na.
Roza 1999 Porensi produksi dan rcpr.dutsi us,nr
p.ral mlv! di surareL. Barar. nilel Pe.elnirn
|.lrltas Pclcm.lr Detane.rcn Pendldikin dar K.budaradn l-cnrba,qr
pcrcdrakd sapi
Pcdch(ib llnivc.snxs Anrlxlas. Pldang.
Strnd.d Raar Dllan An8k!
S[lnlil S mar.riBddl l)]d!ng
B.dan Pusar Slalisril. 2003
1008. Badd Pusar
A \\'. 2007. Silal Fengaruh lallor gcnotl dan lr.Skungln rcrhad.p
su hno//s{{.corrol...o.r Di]k\o5 2.1 Juli 20118. ranj :012
Bahlri,
produ[si
B.lar.
ll l99l
Penlmtihn Re!rcJuk\i S0pi Poah IH. lidulra Pcrcmatan
Llni!eBitas Andalrs.
P!du!.
I da D. ll. ll.rlc. 1993 llJntr
ll,rn.airr ltcs\ Yrsllkdl
Blakcl!.
Peremlkan Edhi ke-4 Cadi.I i\l&la
Dims l,cnorid Kabuparcn lanai Ddlar. 2008 PenAenrblnam Sopi
I,cnn iturKaLuFl. ltulLr]r Ddrrr BrrusrngkaL
I)iEklral
Dinas
JcnJeral Pclcmakan lrepandn.n Pcnanian 1008. Keseh.t.n
Reproduksi Di'eklonl Rul
l..drrkn\ih.
P(.i.
E
dir. I$nal
Rrmimnsia, iakal.ra
1996 Nlar.ri Pok.k Keschatan Icurak. tldivcil rs Tcrbukr
Fi iteni :00:. Lanr! bunli.!.
scnicc pcriod dd.xlving inrcnll srpi yrna
diifscmnrali di KecrmJtan (!IU Arc (xbuparc K(inci Stnl)si Frkuhrs
Prr.mrl& IIoive ihs Andrhs. Prda.c
Peoruliabiakan 'Iearal,
Crumedir Widir\arana Indoncsia. Jakan..
H&ti.subrorJ. \)v. l9q,l.
plikisi
di
Lapturgan.
l'f.
ln\an. S.2007 le$andiirsrn penampilan silal rettudLrsi srpi hrsilpcsiLma3n
arld. SiNmcnlal dcngan fcshir d:d sxti Sinnnenlal {ienlon s.pi PO di
Kecmard Rir-d.g Kdbuprlen Peshir Sclatar. Skripsr Fa[ulra
Peremlkrn Unne^ihs AndJis,
Kmruddin ,^. L. lbr.him. A.
P
an8.
D Dt Tan Banda( du ll Bakar.
tcnh di Sunrarera B!Fl. l-aporan
Sjansoddin.
1980 Cls€ sludl t.lurnakan sxti
Peneliliao. Fakuhls Pe'ernlka. Uni!e'snas Ardalas. Padds.
DENCAN SAPT TERSILANG.\N SIMMENTAI.FF
PRODU($ SUSU SAPT
DT OMPTO FARM KECAMATAN LIN IAU DUO UTARA
KA RNPA'T',N TANAI{ NATAR
fii
FATRi SUSANTI
FAK-TJL'f AS PETERNAKAN
TJNIVERSITAS ANI}ALAS
PEITBANDIN(;AN I \'IL]RI]I]R{NAK PIR AN'IA. ('ALV I N (; INTERVAL t)AN
PNODIIKSI SI;SI] SAPI FH DEN(;AN SAPI PERSII,A\CA\ SI\IMF,\TAI, FTI
DI oN'PIE FARM KECAMATA\ LINTAIJ BI]o I]TARA
XABT]PATEN TANAH I)ATAR
Frtri
s!{nli,
di bau.h Lriinbin3in
h.llly/aNurdin. MSlJn k tlly Roa. NIS
runRn PLoduksi Teor|k f_ak0har te(ernJk0r
Uf nrfritrs Andrlr5 P&lrng 1009
Dr.
.\rlsTR^(
Pe.chiai
il
bcrlulu.r unlr'}i mengerxhui perbrndnrran unnrr berxnak l]cnlrni,
atlirw intt^rl nrn oroduksi sEr s.p l,ll dcngm srpi pdsil.De.D SlDnnental'Fll.
\rhrog& d4r! d,letlbui...is sapi yarg rcrb.il dipclihan di Ompic l:rnn Kccam.r..
Lrol.u Buo Uro! Kabtr lc lanah Dxtd KcgtrDaad dfi NDclilian nri anrlah scbasii
nmber infomn\r brgi Omtir lin Jn Frl.mal sap, t.fuh Ji Su .ra ll.rat u.trk
ni.nilihjcnis s.pi mrna yrag l.bih blik ditrLibdx dd d,ltolbxnglan bcrd.sdkm dnla
!.ru. bddrt p.mma, .rlr,! ,,/r,r"1drn pn,du[\i llru lntarx \api FII de.gr. srti
lrc.sihnSrn Sinn!. la1-llll vateri p.n.lili.n .dilah nrenglun.krn dala ir u[ \ani Frics
IIdl!nd (FIl) s.hanrxk l7 ckor dm s.pi p.rsil.DgaD SimmcruL'l:Tl scbar)xL lz elor
lrr-! t rh penrrh nrsngxlx.ri dua kclahitur scrara b.ft&ran rl.ngan masa hktasi I lV.
\lerodcrinsdlsunrkrnrdd,r.roJ.nrrr!dnnididibldkturobscflasitnr.d.pdala
r...rrnA nDu herruk nenina. (.lir E trr.l lan FJdulsi {(L lr.dgadibil.
sn rp.l diLiluk.n s.car. ,,/povrr v,,rrnr Gamp€L benujuanl rcfiadap sari Fri.\
H.lLdnd dd sxri rc$ilm-lan S rnmcnftl'l:ll r.n8 lclah mcngaLanri dua leL.himn scc0r0
hcrunrN drn nrcmftrnFi darxr.n r?t,]] )an! lcillat.
llasil tlneliriro nr. udiftlan trilrsa .araa u iL. b.d lcnaDa sati Ill
.laLah 78:88ril3l hari ddn sati tu*ilmgrn S,nnenrJ Fll dxl*i 93.1.11+1,1:l.ll
|ari lt.r.nn.zlt4 n,/.ndl lti Fll rJd$,5185:l+lal.9il luridd srpi pc il&gh
Snnncdtd ljll .d.lah ,1.10 J2 9,1..17 hrrl Rarx Dftln,lsi susu sapi l:ll ldrlrh
I 291 5l+610 05 hc.ll.r/lakt.si dar sapi pcrsilanBm SnnNenral l]ll d.lrh
I 95j.:.111:8lrr lilct.k..rlaktdi. lj.sil atraLnG nxtGik dctrsatr Lii-' mcnuDruklilr
hahu..Drar. unu betunrl Nnadr nxn ulritt! itttttu! sapi lill dcngaD sapi
pernlxn!.n SimDrcnral lrl I
l.
rrur rurbdrm !!ns :rngxr oy rdlP:0.01) Llasil.traLlsG
nrli{it dc.gxr U l-l ni.iunjukkr brhLrd lftrrr nnidtrkii su\u satr FH dcdgai saDi
te^ila.srn sim.rcnhr|H lidd b.rbcda nral0 (P'005). Dari hlsil ljenelilian dlPrt
aisiNpulk.f brhNa kcdua btuusa sapi sama b.ilDra rDluk dipclihara drn dikennr!rgkan
Jr Onrpie lir.n. a[a. ldapi oDrpic fan hanLs lcbih .rcnirlskarkan nranlenren
p..kauinaD dar lahl&sdr t..rLilrr.di r.rur.nx
x-!ar dit.rolch rmduksl
'nnk.naD
nsn tan! Iitrlgidar umtr hctundL Nnanlr ilm./r,,9;,,.,,a? !rng iJcll
ltur krhti : Lnu Brdntk P!
l').t \il t lun Sitndthtll- Fl I
dnu.
ldritx lnl!^.|
I't.A,ksi
lnrr
sn i
all
sdt;
Susu frciup.lan band
prcEnr, katuohidal, lemak.
nc.emdung zt-zat
y$g
nalMb
yang
k!y!
akan
Sizi scpcni
^t-zar
liuDin dan mineral. Selaii itu
penahaDan tubuh selrinssa susu
nc
penring sebagai Fnunjane fungsi tDbuh nranusia
susu jusa
palan bahan
P€miniM
matdd
terhadap susu
tenE meringkat seirins dengan berLmbahnya lunlan pcndudul. tinssinya
kesadaran masyamkot Erhad.p
gizi dan sdnatin Dc.rbaiknya
pendapalan
frrsyanrar. Konsunsi snsn nc.inelat dtui bnun ke bnun- pad! llhun 2006
kon$msi susu sebanyak
21 681
lb.,
mcngalani
2l l2,1To.
dan meniDgkat pada tahun 2007 melladi
sedalgkar produksi susu pada ralrn 2006 hmya
F.ruMdr
pada tahun 2007 meniadi
I 092lon
I 053 1.n (Bada.
Pusat Starisrik.
lrcrbasai uFya leLah dilakuk$ p€nieri ah nntul nMsarasi
kekurMgd produksi
dan
n$abl
susu. dianlannya mcninekatkd produksi susu dengan
frur!
yan8 baik melalui Fningkale ljn)duksi susu per ekor, populasi lemak
dan
produkrivilas lcmal. lopulasi lemok dapat ditnrekalkdr denear mcndatalekdr
bibn sapi peran unggul dari luar nceri scpcrti sati
rH d& pr.drkilnd tcnak
dapat diringkatkan rnelalui pe^ilangan, sedangkan produksi
suu
dapdl
ditingkalkan densao caE me.rperharikan manajemen penrelihaEan lenak.
P'oduksi susu dipenem|i olch bcbenpa
penma
dd .zn,ra i,rd^?/
httoi, dimtdmla unu bermal
darak bednrk). Pelemak harus me.gebhui saar
yans repar unluk Dcn8a$inlon tenali pertana kali kaEn! deq?sa
keldin
dicapai rerlebih dahulu sebcl!'n drwsalubuh rcicapxi dar e3t yane tcpat unlxk
4€ngawinkan temrk keobali setekn
bsa$k aed dipeoleh sak
Maeawinkd tema* pel1lna kali pada
Fodulsi
susu
d
m$
bnm.
setiap
yang ideal akm nenp€roleh
ma! yms lebih beyal (Bsbdi, 200?).
Poduklivilas lem!tr sapi dapat ditingkalko denean nclahl(
persilegm.
SiIDmlaL
Bdss
Sapi
sapi Eropa
yms bmyal disilmgle di indonesia adalah epi
Simenral di Indo.esia lebih dikenal
kdmp@ny! dalm
Fsilmgd 6td
sebqsai sapi potone
keha
nenproduksi dagins. Saai ini di smaren Beat sudah
sapi Sinnenrll (tt al
prpoe) dengd
!d!
sapi FH (lipe p€ian)-
Pmildgan ini dimaksudks unnrk msggabdgkd du sifat atau lebih
yang
b.rb.da ymg emula lerdapaL dalan d@ bmssa temat k€dalm sau bangsa
sildg&
(Hardjosubrclo. 1994). Prcdulsi susu sapi FH di Indonesia belun bisa
4odekati ploduksi susu seperti di daenb aalny! kaena p€ngmh I'nekugm
do mjemen perelihdun. Denge Edtuya p€Eilsgd etra epi Sihneni.l
&lgd epi fH iai diha6*d
haadapt si
derg linskug
bis meningkatkm produlsi
Kdngguld
yds linesi dm nudah
Ilrmpu
'rng
di lndonsia knusuo'€ SunsteF Bm1 *hineea
susu.
!H
sapi
nenghNilkd bmgsa batu
dnlaB
lah menpmyai iendp@ pbduksi
beradaptsi denem
b*brgai linelungh.
susu
Sapi FH jusa
n€milili kekumsm jika dibandinCke doge spi pe$ilmsm Simental-FH
dituDroya bobot lahi
dd
bobot sapil yane
pejdldnya Endah. Keun8sulm sapi SinnenLl
deEn rmpis, neniliki bobot lalir
p€rtumbuhm badm
y
s cepa!
de
Mdan shingga hdga
dlar
bobot
dema kelmin
jul
lain nudlh bemdapisi di
spih yos cukup
c€pal serta
linCgi.
pmn livihsnta
yang
V. KESIMIULAN DAN SARAN
Dlri hlsil
penelilian
yu8 dilaksinake nall
ddpar disinpulkm bdrqu
Mpi yang ada di onpic Fam Kecmarb Linllu Buo Uran Kabupale. Tmah
L
Berdasarkm data umur beEral pedarna
eti
yane lebih baik adalah sapi
FH, taitu 782.33+11.83 htri.
2. Berd,sarkd .t^6
anh'ing intenul sapi yans lebih baik adahn sapi
pe^.lJr.sr \imn'er.:l _H. )Jirr d40.42 44.d hvi
3. Berdasekb daa pnd&si
yang
,1
s
1a
susu kcdua begsa sdpi
nemiliki kemanrpu,n
dalm be.produl6i.
Dilihal ddi dala unur be8mk penana. cahi.e intcrval dan produksi
susu- kedla bangsa sapi
sma baiknla unruk di pelihaE d.n
Onrpie Fam harus ncnpcrbaiki ma.ajeneD perkd*imn asar .4^rns
tk
rdl
bisa diperpendek
dd
persilansan anlda sapi FH dengan sapi Simnenlal
DAFT R PTiS'I'AKA
4,\K.2006 S.ri Bud, Dx)!
Ariel S. Yuliar
dan
L
SaDi
Pe$h Ceralan ke
l0
Krolsius. Yolyal.na.
Roza 1999 Porensi produksi dan rcpr.dutsi us,nr
p.ral mlv! di surareL. Barar. nilel Pe.elnirn
|.lrltas Pclcm.lr Detane.rcn Pendldikin dar K.budaradn l-cnrba,qr
pcrcdrakd sapi
Pcdch(ib llnivc.snxs Anrlxlas. Pldang.
Strnd.d Raar Dllan An8k!
S[lnlil S mar.riBddl l)]d!ng
B.dan Pusar Slalisril. 2003
1008. Badd Pusar
A \\'. 2007. Silal Fengaruh lallor gcnotl dan lr.Skungln rcrhad.p
su hno//s{{.corrol...o.r Di]k\o5 2.1 Juli 20118. ranj :012
Bahlri,
produ[si
B.lar.
ll l99l
Penlmtihn Re!rcJuk\i S0pi Poah IH. lidulra Pcrcmatan
Llni!eBitas Andalrs.
P!du!.
I da D. ll. ll.rlc. 1993 llJntr
ll,rn.airr ltcs\ Yrsllkdl
Blakcl!.
Peremlkan Edhi ke-4 Cadi.I i\l&la
Dims l,cnorid Kabuparcn lanai Ddlar. 2008 PenAenrblnam Sopi
I,cnn iturKaLuFl. ltulLr]r Ddrrr BrrusrngkaL
I)iEklral
Dinas
JcnJeral Pclcmakan lrepandn.n Pcnanian 1008. Keseh.t.n
Reproduksi Di'eklonl Rul
l..drrkn\ih.
P(.i.
E
dir. I$nal
Rrmimnsia, iakal.ra
1996 Nlar.ri Pok.k Keschatan Icurak. tldivcil rs Tcrbukr
Fi iteni :00:. Lanr! bunli.!.
scnicc pcriod dd.xlving inrcnll srpi yrna
diifscmnrali di KecrmJtan (!IU Arc (xbuparc K(inci Stnl)si Frkuhrs
Prr.mrl& IIoive ihs Andrhs. Prda.c
Peoruliabiakan 'Iearal,
Crumedir Widir\arana Indoncsia. Jakan..
H&ti.subrorJ. \)v. l9q,l.
plikisi
di
Lapturgan.
l'f.
ln\an. S.2007 le$andiirsrn penampilan silal rettudLrsi srpi hrsilpcsiLma3n
arld. SiNmcnlal dcngan fcshir d:d sxti Sinnnenlal {ienlon s.pi PO di
Kecmard Rir-d.g Kdbuprlen Peshir Sclatar. Skripsr Fa[ulra
Peremlkrn Unne^ihs AndJis,
Kmruddin ,^. L. lbr.him. A.
P
an8.
D Dt Tan Banda( du ll Bakar.
tcnh di Sunrarera B!Fl. l-aporan
Sjansoddin.
1980 Cls€ sludl t.lurnakan sxti
Peneliliao. Fakuhls Pe'ernlka. Uni!e'snas Ardalas. Padds.