Air Bersih Kita Tidak Dikelola Secara Benar.
RADARBANDUNG
O RiibiJ
OSelasaTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
o KamisOJuniat
(9
4
6
2122
20
o
OApr
Mar
7
8
23
OMel
•
OSabtu
Minggu
12
13
9
10
11
14
15
25
26
27
28
24
29
30
OJunOJul.Ags
OOkt
OSep
31
ONovODes
Air Bersih Iota Tidal(
D i k e l o l a Secara Benar
,
,
.
AIR
-
I'.
b e rs ih d i In d o n e s ia tid a k d i-
k e lo la s e c a ra b e n a r. A p a b u k tin y a ?
g u n a k a n a ir ta n a h .
p e rm u k a a n
K o n s e rv a s i a ir in i b e lu m
K e tik a m u s im
h u ja n tu ru n , s e la in
p e rh a tia n
m e n im b u lk a n
d a e ra h -d a e ra h
dapat
d a ri b e rb a g a i p ih a k , k a -
b u m i a g a r m a s ih b is a
d im a n fa a tk a n o le h m a n u s ia . A iry a n g
s u d a h te rla n ju r m a s u k k e la u t, te n -
te r-
re n a d i In d o n e s ia a ir
tu tid a k d a p a t d im a n -
k e n a g e n a n g a n d a n b a n jir, s e b a g ia n
m a s ih d ia n g g a p b e r-
fa a tk a n
b e s a r a ir a k a n te rb u a n g la n g s u n g k e
lim p a h
w a k t u l a m a l a g iu n t u k
dan
dapat
p e rlu
ru n a n s e k ira
2 0 m e te r.
H a l in ila h
y a n g m e n y e b a b k a n k e la n g k a a n a ir.
U n tu k itu , p e m a k a ia n a ir ta n a h h a ru s m e m p e rtim b a n g k a n
fa k to r k e -
le s ta ria n n y a , y a n g m e lip u ti fa k to r
d ip e rb a ru i.
m a ra u ,
y a n g m e n g a la m i
y a n g b e rlim p a h b e lu m
d a la m
k e k e rin g a n .
P a d a h a l In d o n e s ia
m e n d a p a t k u c u ra n a ir b e rlim p a h
m e n ja m in ju m la h a ir
b e rs ih .
h u ja n .
A p a b ila d i m u s im
p e rm u k a a n a irta n a h d a n ju g a m e la -
d e n g a n c u ra h h u ja n ra ta -ra ta 2 0 0 0
_ 3 0 0 0 m m /ta h u n .
A i r ,s e b e n a r n y at i d a k
p e rn a h
b e rk u ra n g
h u ja n a ir te ru s te rb u a n g la n g s u n g k e la u t
c a ra ' y a n g b is a d ila k u k a n
s e p e rti
m e n g h e m a t a ir, m e n a n a m
pohon,
R e b o is a s i tid a k d ila k u k a n d i te rn -
d a p a t d im a n fa a tk a n
b is a k ita b a n y a n g k a n
a p a b ila a ir ta n a h m e n g a la m i p e n u -
la u t. S e b a lik n y a , k e tik a m u s im k e banyak
T a p i, a ir
dan
p a n ja n g a n ,
b e n tu k
a ir
te ta p i b e ru b a h b e n tu k m e la lu i p ro -
ta n p a a d a n y a k e ta h a n a n a ir, d ik h a -
p a ty a n g te p a t a g a r e fe k n y a o p tim a l.
ses pem bekuan
a ta u p e n g u a p a n .
w a tirk a n d i m u s im k e m a ra u s e p e rti
A k i b a t n y ak o n s e r v a s i a i r b e r s i h t i d a k
Iu s tru y a n g m e n ja d i p e rm a s a la h a n
s e k a ra n g in i k u a n tita s a ir ta n a h a k a n
b is a d ita w a r la g i. K o n s e rv a s i tid a k
a d a la h a p a k a h a ir itu m a s ih b a g u s
b e rk u ra n g k a re n a te rja d i p e n u ru n a n
h a n y a u n tu k m e n ja g a k e b e ra d a a n
u n tu k d ip a k a i a ta u tid a k . H a l in ila h
p e rm u k a a n a ir ta n a h .
a ir, ta p i ju g a u n tu k m e n in g k a tk a n
yang m em buat
k u a l i t a s a i r . A p a l a g i h i n g g a : '- i n i ,m a -
u n tu k
s ih b a n y a k m a s y a ra k a t y a n g m e n g -
d a n k u a n tita s a ir ta w a r y a n g a d a d i
p e n tin g
b a g i k ita
K e d a la m a n s u m u r d i m a s y a ra k a t
m e m p e rta h a n k a n
k u a lita s
k ita ra ta -ra ta h a n y a b e rk is a r 1 5 m e te r. A p a b ila m u s im k e m a ra u b e rk e -
~~--~~.------------~~--------~~
k u a lita s m a u p u n k u a n tita s .
U n tu k m e n g u ra n g i
.
p e n u ru n a n
k u k a n k e ta h a n a n a ir, a d a b e b e ra p a
d a n m e n g o la h lim b a h c a ir ru m a h
ta n g g a . S e la in itu , d e n g a n
'b u a t p e n a m p u n g a n
mem-
a ir h u ja n , m e -
n y e d ia k a n la h a n u n tu k p e n y e ra p a n
a ir, m e m b u a t re s a p a n b io p o ri, a ta u
m em buat
su m u r re sa p a n ,
m aka
flu k tu a s i m u k a a ir ta n a h p a d a w a k tu m u s im h u ja n d a n k e m a ra u tid a k
te rla lu ta ja m .
, K u a lita s a ir p e rm u k a a n y a n g s a a t
i n f 'f n e n j a d i k o m o d i t a s u t a m a s e b a g ia n b e s a r m a s y a ra k a t d u n ia tid a k
( m u n g k in a k a n b e rta h a n
la m a jik a
tid a k d ib a re n g i d e n g a n p e n d id ik a n
lin g k u n g a n y a n g la y a k , k h u s u s n y a
d a la m p e n g e lo la a n a ir.
A ir b u k a n s a ja k e p e n tin g a n u n tu k
rn in u m ,
m e la in k a n
k e p e n tin g a n
p e rta n ia n d a n p e rik a n a n ju g a k e p e n t i n g a n i n d u s t r i .D e n g a n d e m i k i a n ,
fu n g s i a ir y a n g b e rs ifa t s o s ia l d a n
m ilik u m u rn in i [e la s m e n ja d i ta n g g u n g [a w a b k ita b e rs a m a
m a s a la h
a ir a d a la h
k a re n a
m a s a la h
b e r-
s a m a . K a re n a d a ri s e m u a m a s a la h
a ir y a n g te rja d i, m a n u s ia la h
p a lin g m e ra s a k a n
Kllplni
Hu m a s Unpad
2012
yang
a k i b a t n y a . ( '* )
'
O RiibiJ
OSelasaTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
o KamisOJuniat
(9
4
6
2122
20
o
OApr
Mar
7
8
23
OMel
•
OSabtu
Minggu
12
13
9
10
11
14
15
25
26
27
28
24
29
30
OJunOJul.Ags
OOkt
OSep
31
ONovODes
Air Bersih Iota Tidal(
D i k e l o l a Secara Benar
,
,
.
AIR
-
I'.
b e rs ih d i In d o n e s ia tid a k d i-
k e lo la s e c a ra b e n a r. A p a b u k tin y a ?
g u n a k a n a ir ta n a h .
p e rm u k a a n
K o n s e rv a s i a ir in i b e lu m
K e tik a m u s im
h u ja n tu ru n , s e la in
p e rh a tia n
m e n im b u lk a n
d a e ra h -d a e ra h
dapat
d a ri b e rb a g a i p ih a k , k a -
b u m i a g a r m a s ih b is a
d im a n fa a tk a n o le h m a n u s ia . A iry a n g
s u d a h te rla n ju r m a s u k k e la u t, te n -
te r-
re n a d i In d o n e s ia a ir
tu tid a k d a p a t d im a n -
k e n a g e n a n g a n d a n b a n jir, s e b a g ia n
m a s ih d ia n g g a p b e r-
fa a tk a n
b e s a r a ir a k a n te rb u a n g la n g s u n g k e
lim p a h
w a k t u l a m a l a g iu n t u k
dan
dapat
p e rlu
ru n a n s e k ira
2 0 m e te r.
H a l in ila h
y a n g m e n y e b a b k a n k e la n g k a a n a ir.
U n tu k itu , p e m a k a ia n a ir ta n a h h a ru s m e m p e rtim b a n g k a n
fa k to r k e -
le s ta ria n n y a , y a n g m e lip u ti fa k to r
d ip e rb a ru i.
m a ra u ,
y a n g m e n g a la m i
y a n g b e rlim p a h b e lu m
d a la m
k e k e rin g a n .
P a d a h a l In d o n e s ia
m e n d a p a t k u c u ra n a ir b e rlim p a h
m e n ja m in ju m la h a ir
b e rs ih .
h u ja n .
A p a b ila d i m u s im
p e rm u k a a n a irta n a h d a n ju g a m e la -
d e n g a n c u ra h h u ja n ra ta -ra ta 2 0 0 0
_ 3 0 0 0 m m /ta h u n .
A i r ,s e b e n a r n y at i d a k
p e rn a h
b e rk u ra n g
h u ja n a ir te ru s te rb u a n g la n g s u n g k e la u t
c a ra ' y a n g b is a d ila k u k a n
s e p e rti
m e n g h e m a t a ir, m e n a n a m
pohon,
R e b o is a s i tid a k d ila k u k a n d i te rn -
d a p a t d im a n fa a tk a n
b is a k ita b a n y a n g k a n
a p a b ila a ir ta n a h m e n g a la m i p e n u -
la u t. S e b a lik n y a , k e tik a m u s im k e banyak
T a p i, a ir
dan
p a n ja n g a n ,
b e n tu k
a ir
te ta p i b e ru b a h b e n tu k m e la lu i p ro -
ta n p a a d a n y a k e ta h a n a n a ir, d ik h a -
p a ty a n g te p a t a g a r e fe k n y a o p tim a l.
ses pem bekuan
a ta u p e n g u a p a n .
w a tirk a n d i m u s im k e m a ra u s e p e rti
A k i b a t n y ak o n s e r v a s i a i r b e r s i h t i d a k
Iu s tru y a n g m e n ja d i p e rm a s a la h a n
s e k a ra n g in i k u a n tita s a ir ta n a h a k a n
b is a d ita w a r la g i. K o n s e rv a s i tid a k
a d a la h a p a k a h a ir itu m a s ih b a g u s
b e rk u ra n g k a re n a te rja d i p e n u ru n a n
h a n y a u n tu k m e n ja g a k e b e ra d a a n
u n tu k d ip a k a i a ta u tid a k . H a l in ila h
p e rm u k a a n a ir ta n a h .
a ir, ta p i ju g a u n tu k m e n in g k a tk a n
yang m em buat
k u a l i t a s a i r . A p a l a g i h i n g g a : '- i n i ,m a -
u n tu k
s ih b a n y a k m a s y a ra k a t y a n g m e n g -
d a n k u a n tita s a ir ta w a r y a n g a d a d i
p e n tin g
b a g i k ita
K e d a la m a n s u m u r d i m a s y a ra k a t
m e m p e rta h a n k a n
k u a lita s
k ita ra ta -ra ta h a n y a b e rk is a r 1 5 m e te r. A p a b ila m u s im k e m a ra u b e rk e -
~~--~~.------------~~--------~~
k u a lita s m a u p u n k u a n tita s .
U n tu k m e n g u ra n g i
.
p e n u ru n a n
k u k a n k e ta h a n a n a ir, a d a b e b e ra p a
d a n m e n g o la h lim b a h c a ir ru m a h
ta n g g a . S e la in itu , d e n g a n
'b u a t p e n a m p u n g a n
mem-
a ir h u ja n , m e -
n y e d ia k a n la h a n u n tu k p e n y e ra p a n
a ir, m e m b u a t re s a p a n b io p o ri, a ta u
m em buat
su m u r re sa p a n ,
m aka
flu k tu a s i m u k a a ir ta n a h p a d a w a k tu m u s im h u ja n d a n k e m a ra u tid a k
te rla lu ta ja m .
, K u a lita s a ir p e rm u k a a n y a n g s a a t
i n f 'f n e n j a d i k o m o d i t a s u t a m a s e b a g ia n b e s a r m a s y a ra k a t d u n ia tid a k
( m u n g k in a k a n b e rta h a n
la m a jik a
tid a k d ib a re n g i d e n g a n p e n d id ik a n
lin g k u n g a n y a n g la y a k , k h u s u s n y a
d a la m p e n g e lo la a n a ir.
A ir b u k a n s a ja k e p e n tin g a n u n tu k
rn in u m ,
m e la in k a n
k e p e n tin g a n
p e rta n ia n d a n p e rik a n a n ju g a k e p e n t i n g a n i n d u s t r i .D e n g a n d e m i k i a n ,
fu n g s i a ir y a n g b e rs ifa t s o s ia l d a n
m ilik u m u rn in i [e la s m e n ja d i ta n g g u n g [a w a b k ita b e rs a m a
m a s a la h
a ir a d a la h
k a re n a
m a s a la h
b e r-
s a m a . K a re n a d a ri s e m u a m a s a la h
a ir y a n g te rja d i, m a n u s ia la h
p a lin g m e ra s a k a n
Kllplni
Hu m a s Unpad
2012
yang
a k i b a t n y a . ( '* )
'