Rancangan dan Uji Teknis Mesin Pendingin Jet Uap

RANCANGAN DAN UJI TEKNIS
MESIN PENDINGIN JET UAP

Oleh
FERl ABRAR
F 23.0211

1991
F A K U L T A S T E K N O L O G I PERTANIAN
INSTITUT P E R T A N I A N BOGOR

BQGOR

ABHAR.

FERI

F23.0211.

M o d i f i k a s i H a n c a n g a n d a n Uji


P e n d i n g i n J e t IJap.

Mesin

Abdullal-I, I r . M .

D i bawah b i m b i n g a n D r .

Teknj:.

Kamaruddin

Yamin d a n I r . 'i. A r i s P u r w a ~ i t o .

RINGKASAN

K e b u t u h a n e n e r g i y a n g s e m a k i n m e n i n g k a t memaksa
untuk

mencari


energi

bentuk e n e r g i yang l a i n .

Salah

y a n g b a n y a k t e r s e d i a d i muka buini i n i

rnanusi~

satu

sumbe,

adalah

energ1

M a t a h a r i dari e n e r g i A i r .

Mesin
yang

P e n d i n g i n J e t Uap a d a l a l - I s a l a h s a t u ber1t.uk

~~~edi;;

d a p a t d i g u n a k a n u n t u k memanfaatkan e n e r g i m a t a h a r i

energi a i r .

Dimana m e s i n p e n d i n g i n i n i d a p a t d i g u n a k a n u n t u z

menyimpan d a n mengawetkan Guah-buahan
Tu j u a n

dan sayuran.

d a r i p e n e l i t i a n i n i a d a l a h u n t u k mer-ekayasa


rancang

bangun m e s i n p e n d i n g i n j e t u a p y a n g menggunakan

sebagai

r e f r i g e r a n n y a dan uap air s e b a g a i

sistemnya,

darl

serta

menentukan k i n e r j a

dari

da:.
a;:


fluida

penggerhi

mesin

pendingir,

tersebut.
Komponen u t a m a m e s i n p e n d i n g i n j e t u a p i n i t e r d i r i
sebuah

e j e k t o r , e v a p o r a t o r dart k o n d e n s o r .

penunjang

adanya

sebuah kotak


pendingin,

dar.

Sebagai

kompone-

pompa

sirkulas.

r e f r i g e r a n dan i n s t a l a s i pembangkit uap penggerak.
E j e k t o r y a n g d i b u a t mempunyai u k u r a n p a n j a n g k e s e l u r u h s -

327

mm.


mempunyai

Nosel yang b e r s a t u dengan

bagian

u k u r a n d i a m e t e r l e h e r 2.1 m m .

Evaporator

d e n g a n d i a m e t e r 2.50 m m d a n p a n j a n g 5 0 0 m m .
sur

dirancang

dengan

d i a m e t e r 300

nlm


kepala

dan

Kemudian
tinggi

ejektfir
dibue..
konden
450

NIT.

K e s e l i l r u h a n sister1 d i r a r i c a n g dal.am b e n t u k s a t u k e s a t u a n

yang

k o r ~ p a kd e r i g a n p o s i s i e j e k t o r t e g a k l u r u s .

P e n g u j i a r i d i l a k u k a n d e n g a n diia c a r a , y a n g p e r t a r l a a d a l a i i
dengan
sebeluri

menvakumkan

s i s t e ~ nt e r l e b i h d a h u l u

dilakuitan

p e n g u j i a n . Re d u a a d a l a h

65

cmHg

pengujian

pada


sampai

s i s t e m yang t i d a k divakumkan
P a d a s i s t e m y a n g d i v a k u m k a n , d i g u n a k a n e m p a t macam t e k a ilap p e n g g e r a k y a i t u 3 3 6 . 7 3 6 kPa. Abs. , 3 5 7 . 5 0 1

nari

415.207

kPa.Abs. dan 474.060 kPa.Abs.

kPa. Abs.,

Kemuaian p a d a

sister!

y a n g t i d a k d i v a k u m k a n d i g u n a k a n d u a macaul t e k a n a n u a p p e n g g e ral:

ya i.tu 3 3 6 . 7 3 6 kPa. Abs. d a n 375.972 k P a . Abs.

Sela.u~a

diperoleh
sebesar

2

dua

jato

setiap

perlaituan

p e n u r u n a n s u h u t e r b e s a r d a r i s u h u awal

refrigeran

o

pengujian

C y a i t u pada pengujian

untuk

sistem

yang

divakumkan

dengan t e k a n a n uap penggerak s e b e s a r 336.736 kPa.Abs.
Koef i s i e n
yaitu

sebesar

performansi

(COP 1 r l e s i n

1 . 1 4 5 dengari k a p a s i t a s

pendingin

tertesar

pendinginan

1802.090

kJ/ja.m d i p e r o l e h pada. p e n g u j i a n s i s t e m y a n g d i v a k u m k a n deingan
t e k a n a n u a p p e n g g e r a k 3 5 7 . 5 0 1 kPa. Abs. d a n l a j u uap p e n g g e r a k
8 . 3 5 kg,/jam

RANCANGAN DAN UJI TEKNIS
MESIN PENDINGIN J E T UAP

Oleh

FERI ABRAR
F23.0211

SKRIPSI
S e b a g a i s a l a h s a t u s y a r a t u n t u k memperoleh gelar
SARJANA TEKNOLOGI PERTANIAN
pada Jurusan Mekanisasi Pertanian
Fakultas Teknologi Pertanian
I n s t i t u t P e r t a n i a n Bogor

1 9 9 1
FAKULTAS TEKNOLOGI PERTANIAN
INSTITUT PERTANIAN BOGOR
BOGOR

RANCANGAN DAN U J I TEKNIS
MBSJN PENDINGIN JET UAP

SKRIPSI
S e b a g a i s a l a h s a t u syarat u n t u k memperoleh gelar
SARJANA TEKNOLOGI PERTANIAN
pada Jurnsan Mekanisasi P e r t a n i a n
Fakultas Teknologi Pertanian
I n s t i t i l t P e r t a n i a n Bogor

FERI ABRAR

F23.0211
L a h i r t.angga1 2 1 O k t o b e r 1966
d i Bukittinggi

Disetujai,

n P e m b i m b i n g Utama

I r . M . Yamin
-----------------Dasen Pemhimbing I

....................
Dosen Pembimbing T I

KATA PENGANTAR

P u j i d a n syukur yang setinggi- tingginya penulis panjatkan

k e hadirat Allah S W T , y a n g dengan rahmat dan kurnia

Nya

penulis d a p a t merampungkan rangkaian penelitian yang akhlrnya
terwujud
yang

d a l a m s a t u bentuk tulisan ini.

Semoga

segala

apa

bagi

diri,

telah penulis dapatkan hendaknya bermanfaat

penulis s e n d i r i dan bagi masyarakat pada umumnya.
"Tak

ada

gading y a n g tak

retak",

demikianlah

sebuah

pepatah y a n g penulis s a d a r i betul bahwa a p a yang telah
lis lakukan

masih j a u h d a r i yang diharapkan.

Namun

penupenulis

t e t a p berharap agar apa y a n g telah diperoleh ini mudah-mudahan

merupakan

pendidikan.

sumbangan y a n g berarti

khususnya

bagi

dunia

Untuk itu a t a s segala s a r a n dan kritik yang akan

menyempurnakan tulisan ini tak lupa penulis ucapkan terirnakasi h.
Penyelesaian

tulisan

ini tak terlepas dari

jasa

baik

yang telah diberikan o l e h s e m u a pihak baik kawab-kawan seperjuangan,
turut

para

staf pengajar maupun

instansi

mensukseskan penyusunan tuluisan ini.

terkait
Atas

yang

semuanya

itu penulis menghaturkan banyak terimakasih dan khusus bagi;
1.

Bapak

Dr. Kamaruddin Abdullah, selaku

utama

yang telah mendidik dan membimbing penulis

dosen

pembimbing
selama

d i bangku kuliah s a m p a i penulis d a p a t meraih gelar sarjana.

Kemudian juga tak lupa kepada bapak Ir. M.Yamin

Ir.

Aris

yang

Purwanto s e b a g a i dosen

pembimbing

j u g a telah banyak memberikan arahan

dan

dan

pendamping
dorongan.

s e r t a kepada bapak

Ir.

S u r o s o yang t e l a h b e r s e d i a m e n j a d i

dosen p e n g u j i pada s a a t u j i a n s a r j a n a .
2.

Kemudian

kepada teman-teman,

yang juga

t e l a h sama-sama

Irman, 'Unan, A r i

dan

Diah

s a l i n g m e n g i n g a t k a n d a n memban-

t u d a l a m s e g a l a macam k e s u l i t a n .

3.

Terakhir

u c a p a n t e r i m a k a s i h k e p a d a JICA-IPB

D h a r m a B h a k t i K a l b e (YDBK) y a n g j u g a
penyelesaian

Akhir

dan

Yayasan

t e l a h membantu d a l a m

s t u d i p e n u l i s d i IPB B o g o r i n i .

kata sekali

l a g i p e n u l i s b e r h a r a p semoga

i n i b e r m a n f a a t t e r u t a m a b a g i yang memerlukannya.

W e i 1991

Penulis

tulisan

DAFTAR I S 1
H a 1a m a n

..................................
I S 1 ......................................
T A B E L ....................................
GAMBAR ...................................
L A M P I R A N .................................

K A T A PENGANTAR
DAFTAR
DAFTAR
DAFTAR
DAFTAR

NOMENKLATUR

.

I

PENDAHULUAN

.
B.

.....................................
....................................

..............................
T U J U A N ......................................
I 1.
T I N J A U A N P U S T A K A ................................
A . S I S T E M P E N D I N G I N J E T U A P ....................
1.
P r i n s i p D a s a r ...........................
2 . K o r n p o n e n Ples'in P e n d i n g i n J e t U a p ........
B . P R I N S I P K E R J A P E N D I N G I N T I P E J E T ............
1 1 1 . A N A L I S I S S I S T E M K E R J A E J E K T O R ...................
A N A L I S I S E J E K T O R ............................
1. N o s e 1 ...................................
2 . R u a n g P e n c a m p u r .........................
3.
D i f u s e r .................................
B . A N A L I S I S P I N D A H P A N A S .......................
1. E v a p o r a t o r ..............................
2.
K o n d e n s o r ...............................
I V . RANCANGAN A L A T ..................................
A . KOMPONEN M E S I N P E N D I N G I N ....................
B . RANCANGAN F U N G S I O N A L ........................
A

LATAR BELAKANG

..

i
iii
v i
v i i
x

x i

1
1
3
4
4
4

9
16

21
21

22
25
27

28
28

29
31
31
31

.................................
2.
E v a p o r a t o r ..............................
3.
K o t a k P e n d i n g i n .........................
4 . P i p a P e n d i n g i n ....................... 1.
K o n d e n s o r ...............................
5.
C . RANCANGAN STRUKTURAL ........................
1.
E j e k t o r .................................
2.
E v a p o r a t o r ..............................
K o t a k p e n d i n g i n .........................
3.
1.

Ejektor

...............................
V.
PERCOBAAN .......................................
A
ALAT DAN BAHAN ..............................
B . TEMPAT DAN WAKTU ............................
C . PENGUJIAN ALAT ..............................
1.
P a r a m e t e r D a n A l a t U k u r .................
2 . P r o s e d u r P e n g u j i a n ......................
V I . H A S I L DAN PEMBAHASAN ............................
A . PENAMPILAN EJEKTOR ..........................
1. U a p P e n g g e r a k ...........................
2 . T e k a n a n H i s a p ...........................
K o m p r e s i U a p ............................
3.
PENAMPILAN EVAPORATOR .......................
B.
1.
T e k a n a n .................................
2 . S u h u R e f r i g e r a n .........................
PENAMPILAN KONDENSOR ........................
C.
D . PENAMPILGN MESIN PENDINGIN ..................
4

.

Kondensor

31
35
35
36
36
37
37
40
41
43

44
44
45
45
45
46
49
49
49
51
59
62
62
64

71
74

V I I

.

............................

80

..................................

80

KESIMPULAN DAN SARAN
A

.

KESIMPULAN

.......................................
D A F T A R P U S T A K A ........................................
L A N P I R A N ..............................................
B.

SARAN

82
83
85