ANALISIS PERBANDINGAN COST-EFFECTIVENESS ANTIBIOTIK PENGOBATAN DEMAM TIFOID ANAK DI RSD dr. SOEBANDI JEMBER

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/


giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u

b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i

l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u

b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.

.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id

.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.

j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d

aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt


d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t

t
hhtt

h

ANALISIS PERBANDINGAN COST-EFFECTIVENESS ANTIBIOTIK
PENGOBATAN DEMAM TIFOID ANAK
DI RSD dr. SOEBANDI JEMBER

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l

i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

SKRIPSI

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

Oleh :
Yuka Setennisia T. Y.
NIM 072210101031

.id

.id

ac
nej.

b.u

gili
://di

p

.id

ac
nej.

b.u

gili
://di

http

b.u

gili
://di

http
id

.id

ac
nej.

ac
nej.

b.u

gili
://di

http
id

id

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

ca.c.id
aj.FARMASI
aj.ca.c.id
aj.ca.c.id
BAGIAN
KLINIK DAN KOMUNITAS
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
FAKULTAS FARMASI
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgJEMBER
idgigil
UNIVERSITAS
igil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt2012
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
ANALISIS
PERBANDINGAN
COST-EFFECTIVENESS
ANTIBIOTIK
i
i
i
l
l
l
i
i
i
li
idgigili PENGOBATAN DEMAM
idgigiTIFOID
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
ANAK
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp
hthttp
hthttp
DI RSD dr.hSOEBANDI
JEMBER

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
SKRIPSI

diajukan untuk melengkapi
salah
id satu syarat
ca.cid.id
ca.cid
ca.cid.id tugas akhir dan memenuhi
.
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
j.
Program Studi
Farmasi
ej. (S1)
u.n
nej.
n
nemenyelesaikan
.bu.n
.bu.n
.buntuk
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
dan mencapai gelar
igigili Farmasi
/digigili
/dSarjana
/digigili

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

:/ /d
hthtp
ttp:/

:/ /d
hthtp
ttp:/

:/ /d
hthtp
ttp:/

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

e
j.a
n
e
u
n
.
u
b
idgiigliilib.
d
/
/
:
/
hthtp
ttp:/

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

Oleh :
Yuka Setennisia T. Y.
.id
j.ac c.idNIM 072210101031

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
BAGIAN
KOMUNITAS
ne
ne
ne FARMASI KLINIKilDAN
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
i
i
i
i
i
gigil
FAKULTAS/dFARMASI
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p/://idJEMBER
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
UNIVERSITAS
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
2012

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
ne j.
ii ilibi.bu.une
idgigil
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
Skripsi ini sayailipersembahkan
untuk:
b
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
1.
Allah
SWT
dan
Nabi
Muhammad
SAW
yang
dengan
tuntunan
serta
limpahan
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp

h

PERSEMBAHAN

kasih-Nya dalam rangkaian nafas kehidupanku;

ca.cid.id 2.
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
3.
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
d
d
id.idTK Dharma Wanita Ngrendeng,
aj.ca.ci .id 5. Bapak dan Ibu Guruku
aj.ca.cdi
aj.ca.ci .idSDN 02 Ngrendeng, ej.aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne dan SMAN 1 Boyolangu
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
SMPN
1
Tulungagung,
Tulungagung;
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
6.
Almamater
Fakultas
Farmasi
Universitas
Jember.
p
hhttp
hhttp
hhttp

h

4.

.cid.id dan Papa Drs. Purwoko
d
Mama Dra. Hj. Purbo
limpahan kasih
c.cid.isegala
.acRahayu
.aatas

jej.a
jej.a
e
e
n
n
u
u
n
n
.
.
u
u
b
b
sayang, g
dan dukungan g
igliilipengorbanan
igliilib. hidupku;
b.
iddoa,
idsepanjang
d
d
i
i
/
/
/
/
:
:
/
/
p
thtp
hAdikku
hthtPutra;
ttp:/ tersayang Yuko Demarsia
ttp:/
Tante Dra. Hj. Rahyu Setiani, M. Pd., Uti Hj. Siti Mariyati;

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
ne j.
iii ilibi.bu.une
idgigil
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
e
ne
ne
nkesulitan
ne apabila kamu telah selesai
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.Maka
u
u
u
u
Sesungguhnyailisetelah
itu ada kemudahan.
b
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
(dari
suatu
urusan)
maka
kerjakan
(urusan
yang
lain)
dengan
sungguh

sungguh.
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

MOTTO

Dan hanya kepada Tuhan-Mu lah hendaknya kamu berharap.

ca.cid.id(QS Al-Insyiraah : 5-8) j.aca.cid.id
a
.
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

A Thousand mile journey begin with the first step.

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
(Lao Tzu)

Kerjakan apa yang kamu inginkan dengan penuh tanggung jawab tanpa menyakiti

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
d
d
.cid.id dan tetap menjadi
aj.ca.ci .id Jalani apa yang sudahedigariskan
aj.ca.ci .id
aj.casendiri
aj.ca.ci .id oleh-Nya dengan caramu
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
diri
sendiri.
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
p
hhttp
hhtt(uk)
hhttp

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

d

d

i id
.i
dan merugikan
.ac.c.lain.
j.ac c.id dirimu sendiri ataupunjorang

e
j.a
n
e
u
n
.
u
b
idgiigliilib.
d
/
/
:
/
hthtp
ttp:/

e
j.a
n
e
u
n
.
u
b
(Purbo Rahayu)
idgiigliilib.
d
/
/
:
/
hthtp
ttp:/

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
ne j.
iv ilibi.bu.une
idgigil
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

NIM : 072210101031
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
ej.
nej.
nsesungguhnya
nej. yang berjudul: ”Analisis
nej.
.bu.n
.bu.n
.builmiah
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
menyatakan
dengan
bahwa
karya
.
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Perbandingan
Cost-Effectiveness Antibiotik
p
tp di RSD
hthttp
hthttp Pengobatan Demam Tifoid
hthtAnak

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

PERNYATAAN

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
Saya
yang
bertanda
tangan
di
bawah
ini:
t
t
hhtt
hhtt
Nama : Yuka Setennisia T. Y.

dr. Soebandi Jember” adalah benar-benar hasil karya sendiri, kecuali kutipan yang

d
d
d.id
d
pada
mana pun, dan j.ac.cid
aj.ca.ci .id sudah saya sebutkan sumbernya,
aj.ca.ci .id belum pernah diajukan
aj.ca.ciinstitusi
.
.
.
j
j
j
a .i
.
e
e
e
e
j
n
n
n
n
e
e
e
e
un
bli.bu.keabsahan
bukan karya gjiplakan.
dan kebenarangisinya
liibli.bu.un
liibli.bu.un
liibli.bu.unSaya bertanggung jawab
liatas
i
i
i
i
g
g
i
i
i
i
i
//d ig
://d/dig
://ddig
://d/dig tinggi.
p
sesuai
p://d
tp:// sikap ilmiah yang harus
hthtp
hthtp
hthtdijunjung
ttp:/
tdengan
ttp:/

h

Demikian pernyataan ini saya buat dengan sebenarnya, tanpa adanya tekanan

d
d
ca.cid.isanksi
ca.cid.id serta bersedia mendapat
ca.cid.id dan paksaan dari pihak
manapun
akademik jika j.ac.ci .id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
a
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.pernyataan ini tidak benar.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
ternyata
di
kemudian
hari
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp
hthttp
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
n
ne
ne 29 Mei 2012
.bu.n
.buJember,
u
u
b
b
.
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
Yang menyatakan,
hhtt
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
.
e
e
n
nej.
nejSetennisia
.bu.n
.buYuka
u
u
b
b
.
i
i
l
l
i
i
T.
Y.
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp
NIM 072210101031

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
ne j.
v ilibi.bu.une
idgigil
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

SKRIPSI

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

id
id
ANALISIS PERBANDINGAN
COST-EFFECTIVENESS
.ac.c.id
.ac.c.id ANTIBIOTIK

jej.a
jej.a
e
e
n
n
u
u
n
n
.
.
u
u
b
b
ANAK
lib.
idgiigliilib.PENGOBATAN DEMAM
idgiigliiTIFOID
d
d
/
/
/
/
:
:
/
/
thtp
DI RSD dr.hSOEBANDI
JEMBER
hthtp
ttp:/
ttp:/

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
ca.cid.id
Oleh
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
Yukahth
Setennisia
T. Y.
hthttp
ttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

NIM 072210101031

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id Pembimbing
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
tp
hthttDosen
hthtFRS.
Pembimbing Utama h:thDrs.
ttp Prihwanto Budi S., Apt., Sp.

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

Dosen Pembimbing Anggota : Drs. Wiratmo, Apt.

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
ne j.
vi ilibi.bu.une
idgigil
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne Perbandingan Cost-Effectiveness
ne Antibiotik Pengobatan
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
Skripsi berjudul
“Analisis
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
/:d
/:d
/pada:
//:d
//:d
/Jember”
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Demam
Tifoid
Anak
di
RSD
dr.
Soebandi
telah
diuji
dan
disahkan
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp

h

PENGESAHAN

Hari, tanggal : Selasa, 29 Mei 2012

: Fakultas.aFarmasi
ca.cid.id Tempat
ca.cid.id Universitas Jember j.aca.cid.id
a
.
j
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
//:d
/
/
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
t
t
thttpPenguji
p
hthttp
hTim

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
d
Sekretaris,
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

h

aj.cac.id
.
j
e
n e
iibli.bu.un
lAnggota
i
g
i
I,
:p//:d
/dig
/
t
hthtp
t

ca.cid.id
cac.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
Anggota II, ://didgigili
/:d
/
:
/
/
/
p
t
hthtp
hthttp
ttp:/

h

d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
e M. Farm.
Diana Holidah
SF.,
Lestyo
Wulandari
S.Si., Apt., M. Farm.
ne
ne
nApt.,
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil NIP. 19760414 200212://2d001
idgigil 200501 2 002
d
NIP.
//:d
//:d
//:19781221
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
:
t
t
t
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

Ketua,

Drs. Prihwanto Budi S., Apt., Sp. FRS.
NIP. 19640927 199203.i1d006

Drs. Wiratmo, Apt.
NIP. 19591027
.id 199802 1 001

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
Mengesahkan .une
nej.
nej.
.bu.n
u
u
b
b
.
i
i
l
l
i
i
b
gigili
idgigili Dekan Fakultas Farmasi
idUniversitas
Jember,
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
.
.
e
e
Prof.
n
nej Ph.D.
nej Drs. Bambang Kuswandi,
.bu.n
.bu.M.Sc.,
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
g il 1 002
NIP. 19690201/d199403
idgigil
:p//:d
:p/://idig
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
neej.
vii ilibi.bu.un
idgigil
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

RINGKASAN

c.id

ig
p://d

ilib

j.a
.une

d
d
d
ac.i
ac.i
ac.i
.
.
.
j
j
j
e
e
e
Analisis Perbandingan
.un Cost-Effectiveness Antibiotik
.un Pengobatan Demam Tifoid
.un
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
ig
//digdr. Soebandi Jember; tYuka
:RSD
://dSetennisia
://di2012;
Anak tdi
T. Y., 072210101031;
p
p
p
t
t
t
t
h
h
h
68 halaman; Fakultas Farmasi Universitas Jember.

Indonesia merupakan salah satu negara endemik demam tifoid. Sedangkan
untuk kasus demam tifoid di Kabupaten Jember, berdasarkan data dari Dinas
Kesehatan Kabupaten Jember tahun 2010, terdapat 25.996 penderita dan masuk 15
besar kesakitan di Wilayah Kabupaten Jember dan insiden terbesar terjadi pada usia
anak – anak. Banyak terdapat pilihan antibiotik yang digunakan untuk pengobatan
demam tifoid. Biaya perawatan pada demam tifoid tergolong besar karena masa
perawatan yang panjang..
Penelitian ini bertujuan untuk mengetahui biaya antibiotik perhari, total biaya
antibiotik selama masa perawatan untuk mengetahui obat dengan keefektifan paling
baik pada pengobatan demam tifoid pada pasien anak dengan biaya termurah
menggunakan metode Cost Effectiveness Analysis (CEA). CEA merupakan metode
analisis yang dipergunakan dalam memilih suatu yang terbaik dari beberapa alternatif
yang tersedia dengan membandingkan biaya dan efektivitas.
Hasil penelitian dilihat dari data sekunder dari catatan rekam medis pasien
demam tifoid anak yang menjalani rawat inap di RSD dr. Soebandi Jember selama
periode 2010. Analisis data menggunakan analisis deskriptif, analisis biaya perhari,
analisis biaya antibiotik total selama masa perawatan dan analisis statistik yaitu
Kruskal-Wallis dengan post hoc test menggunakan metode Mann-Whitney dengan
bantuan program SPSS. Analisis ditekankan pada biaya langsung berupa biaya
antibiotik tanpa memperhitungkan biaya langsung lainnya seperti biaya ruang
perawatan, biaya obat penyerta dll serta biaya tidak langsung. Analisis statistik
hanya dilakukan pada data yang memenuhi persyaratan untuk dilakukan uji
statistik.
viii

ili

ili

//dig

ili

/dig
ttp:/

ili

/dig
ttp:/

h

/dig
ttp:/

h

h

h

Kasus demam tifoid pada anak – anak selama tahun 2010 di RSD dr.
Soebandi berjumlah 137 pasien. 84 pasien memenuhi kriteria inklusi. Sedangkan 53
pasien termasuk dalam kriteria eksklusi. Hasil penelitian dikelompokkan menjadi
tiga yaitu biaya antibiotik perhari, biaya total antibiotik dan efektivitas biaya atau
cost-effectiveness.
Berdasarkan hasil penelitian pada 84 pasien selama 2010, biaya antibiotik
perhari terendah adalah viccilin dengan biaya Rp 11.459. Kemudian Cefixime
sebesar Rp. 18.150; Ceftriaxone sebesar Rp. 19.617; Cefotaxime sebesar Rp. 21.368;
Kombinasi Ceftriaxone dan Thiamphenicol sebesar Rp. 26.081; Kombinasi
Ceftriaxone dan Comthycol sebesar Rp. 29.578; Kombinai Ceftriaxone dan Sporetik
sebesar Rp. 41.483; Kombinasi Ceftriaxone dan Cefixime sebesar Rp. 44.894;
Ceftazidime sebesar Rp. 79.002; Kombinasi Ceftazidime dan Thiamphenicol sebesar
Rp. 85.495; Kombinasi Ceftazidime dan Gentamicin sebesar Rp. 98.540; Kombinasi
Ceftazidime dan Comthycol sebesar Rp. 113.454 dan Kombinasi Ceftriaxone dan
Cefspan sebesar Rp. 117.793.
Biaya total antibiotik merupakan rata – rata keseluruhan biaya antibiotik yang
digunakan selama masa perawatan yaitu : Viccilin sebesar Rp 48.070; Cefixime
sebesar Rp. 72.600; Ceftriaxone sebesar Rp. 102.882; Cefotaxime sebesar Rp.
114.995; Kombinasi Ceftriaxone dan Cefixime sebesar Rp. 179.576; Kombinasi
Ceftriaxone dan Thiamphenichol sebesar Rp. 180.447; Kombinasi Ceftriaxone dan

c.id

ilib.
g
i
d
//

u

a
nej.

Sporetik sebesar Rp. 191.110; Kombinasi Ceftriaxone dan Comthycol sebesar Rp.
218.143;

id

c.
Ceftazidimej.asebesar
.une

Rp.

436.392;

id

.
Kombinasi
j.ac

.une

Ceftazidime

dan

.u

b
b
Thiamphenichol
gilib
igili sebesar Rp. 512.754; Kombinasi
igili Ceftriaxone dan Cefspan isebesar

://d
://d
://d
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h dan Gentamicin sebesar Rp.
h 591.240 dan
Rp.h 588.965; Kombinasi Ceftazidime
Kombinasi Ceftazidime dan Comthycol sebesar Rp. 680.724.
Didapatkan urutan antibiotik dengan keefektifan biaya (cost-effectiveness) dari
yang tertinggi adalah: viccillin, ceftriaxone, cefotaxime, kombinasi ceftriaxone dan
sporetik, ceftazidime, kombinasi ceftriaxone dan thiamphenichol dan terakhir
kombinasi ceftriaxone dan comthycol.
ix

.id

ac
nej.

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
ne
ne
nehadirat Allah SWT yang
ne melimpahkan rahmatilibdan
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.telah
u
u
u
u
Puji syukur
ke
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hidayah-Nya
sehingga
penulis
dapat
menyelesaikan
penelitian
dan
penyusunan
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp

h

PRAKATA

skripsi yang Berjudul “Analisis Perbandingan Cost-Effectiveness Antibiotik

.cid.id di RSD dr. Soebandi Jember”
ca.cid.id Pengobatan Demam Tifoid
caAnak
ca.cid.idyang disusun sebagai j.aca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.
e
e
e
e
n
u.n
nej.
nejmencapai
nej. (S.Farm) pada Fakultas
nej.
.bu.n
.buntuk
.bu.Farmasi
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
salah
satu
syarat
derajat
Sarjana
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Farmasi
p
hthttpUniversitas Jember.
hthttp
hthttp
Penulis menyadari bahwa skripsi ini tidak akan terselesaikan dengan baik

d
d
ca.cid.idkarena itu penulis j.aca.cid.id
aj.ca.ci .id tanpa bantuan dan edukungan
aj.ca.ci .id dari berbagai pihak,
aj.oleh
.
.
.
j
j
j
e
e
e
n
n
n
n
ej.
e
e
e
u
u
u
u
n
n
n
n
.
.
.
.
u
u
u
u
b
b
b
b
.
.
.
.
i
i
i
i
menyampaikan
ucapan
terima
kasih
yang
tak
terhingga
kepada:
idgiigl ilib
idgiigl ilib
idgiigl ilib
idgiigl ilib
d
d
d
/
/
/
/
//:d
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
thtp
1. hProf.
p
hthtp
ttp: Farmasi
ttp: Drs. Bambang Kuswandi,hthtM.Sc.,
ttp: Ph.D selaku Dekan Fakultas

3.

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

d
d
ca.cid.id
a
.
j
a
a
e
e
e
ej.
nej.
nAnggota
nej.selaku Dosen Pembimbing
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
Drs. Wiratmo,
Apt.
atas
segala
arahan,
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp kepada penulis;
thttp
dan saran yang telahhdiberikan
hthttp
hbimbingan
.ci .id
.i id Sp. FRS. selaku Dosen
Drs. Prihwanto Budi
Utama dan
j.acPembimbing
j.acS.,c.Apt.,

h

Diana Holidah, SF., Apt., M. Farm. dan Lestyo Wulandari, S. Si., Apt., M. Farm.

d
d
ca.cid.id
a
.
j
.
.
.
e
e
e
j
nej
nej
nepenulisan
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
membangun
dalam
skripsi
ini;
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t Lestyo Wulandari, S. Si.,hApt.,
4. hNia
hhtdan
htt M. Farm.
htt Kristiningrum, S. Farm., Apt.
.ci .id dan kritik yang
.i id banyak memberikan
selaku dosen penguji
j.acasaran
j.acac.yang

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
5.
idgigili
//:d
p //

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

h

Universitas Jember;

ca.cid.id 2.
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

h

6.

h

selaku Dosen Pembimbing Akademik yang telah banyak memberikan bimbingan

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
u.n
nej.
nej. ilmunya kepada penulis
nej. Farmasi, yang telahilmemberikan
.bFakultas
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
i
i
Dosen-dosen
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp menjalani kuliah.
hselama
hthttp
hthttp
kepada penulis;

h

Mama Dra. Hj. Purbo Rahayu dan Papa Drs Purwoko tersayang yang telah

id

ca.cid.id
a
.
j
.
e
j
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
uuknemolor setahun. My lovely
b
b
i
i
liiblpa,
l
l
i
i
i
maaf yaigma
brother
Yuko
Demarsia
Putra
yang
i
i
i
idgigil
idgigil
dig
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
htelah
hhtt
hhtt ini;
htt menjadi partner of crime selama

h

ca.cid.id
a
.
j
neej.
x ilibi.bu.un
idgigil
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

id

a.ca.c.id doa, pengorbanan danej.dukungan
a.ca.c.id yang tiada henti,
memberikan kasih
ej.sayang,

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

7.

Tante tersayang Dra. Hj. Rahyu Setiani dan Uti tersayang Hj. Siti Mariyati, maaf

d
d
d
d
ya te ti, uk’nya ndableg;
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
ne
ne
nS.e Farm., Apt., makasihilmz
nesemua bantuaanya, akhirnya
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.buatas
u
u
u
u
8. Sigit Bayuilib
Argo,
b
b
b
.
i
i
i
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
d
//:d
//:d
//:bisa
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
adek
sedikit
menyusulmu;
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp
9.

h

Keluarga Besar H. Muchyi Wirminto, Alm Soejono dan Bambang Argo;

id.idsegala dukungan, bantuanadan
id
ca.cid.id 10. Bagus “ank” Setyawan
ca.atas
ca.cid.segalanya;
ca.cid.id
a
a
a
c
.
.
.
.
j
j
j
j
.
e
e
e
e
j.
n
nej.
nejdan
nesepi
nej.
.bu.n
.bu.Putra
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
11.
Feri
Mahendra
R.
Yudho
Pramono
Jember
tanpa
kalian;
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttpMulyadi, Mz Saifuz, P. Sukri,
12.hMz
Mz Ridwan, P. Satar, P. Supar
dan seluruh
p
hthttp
hthttp

h

keluarga besar Farmasi Unej atas segala bantuan dan kemudahan yang telah

d
d
d
d
diberikan;
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
neyang telah banyak membantu
ne dan menyemangati iuntuk
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
13.
Teman

teman
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
menyelesaikan
skripsi
ini,
Linda,
Novi,
Vinta,
Dete,
Finish,
mb
Windy,
p
hhttp temanhhttp
hhttp

h

teman seperjuangan di Farmasi Komunitas dan teman-teman ajibers Farmasi

d.id tidak akan pernah
d
ca.cid.id
ca.ciyang
ca.cid.iterima
ca.cid.id
Universitas Jemberj.2007,
kasih atas kekompakan
a
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
n
nej.
nej.
nej. ini;
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.selama
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
bisa
dilupakan
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp Jl. Mastrip 1 no 57a yang
thttp Daliyanto dan keluargahbesar
p
14.hBapak
hthtelah
ttp menjadi

h

rumah kedua;

d
d
d
d
aj.ca.ci .id 15. Segenap civitas eakademika
aj.ca.ci .id yang telah banyak ej.aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id Fakultas Farmasi Universitas
.
.
.
j
j
j
e
e
n
e
ne
ndisebutkan
ne pihak yang yang tidak
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.semua
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
membantu
dan
dapat
satu
per
satu.
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
p
menyadari masih banyak
hhttpkekurangan dalam penulisanhskripsi
hhttPenulis
http ini, oleh

h

sebab itu penulis mengharap kritik dan saran yang membangun demi kesempurnaan

d
id
ca.cid.berharap
ca.cid.id skripsi ini. Akhirnya, penulis
ca.cid.id
ca.cid.ibermanfaat.
semoga skripsi inij.dapat
a
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
//:d
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp29 Mei 2012
hthttp
hthttp
Jember,
Penulis

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
neej.
xi ilibi.bu.un
idgigil
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
Halaman
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
HALAMAN
JUDUL
...................................................................................................
i
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp

h

DAFTAR ISI

HALAMAN PERSEMBAHAN ............................................................................... iii

iv
ca.cid.id HALAMAN MOTTOj...............................................................................................
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.buv.n
u
u
u
u
b
b
b
b
HALAMAN
PERNYATAAN
...................................................................................
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
HALAMAN
vi
p
hthttp PEMBIMBINGAN ..............................................................................
hthttp
hthttp
HALAMAN PENGESAHAN ................................................................................. vii

d
d
d
d
viii j.ac.cid
aj.ca.ci .id RINGKASAN .........................................................................................................
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
a .i
.
e
e
e
e
j
n
n
n
n
e
e
e
e
PRAKATA g.................................................................................................................
liibli.bux.un
liibli.bu.un
liibli.bu.un
liibli.bu.un
i
i
i
i
g
g
g
i
i
i
i
//d ig
://d/dig xii
://d/dig
://d/dig
p://d
DAFTAR
hthtp
hthtp
hthtp
ttp:/
ttp:/ISI .............................................................................................................
ttp:/

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

h

DAFTAR TABEL ..................................................................................................... xv

d
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id DAFTAR LAMPIRANj.a............................................................................................
xvi j.ac.ci .id
a
a
.
.
j
j
a
e
e
e
e
nej.
nej.
nej. ........................................................................................
nej.
.bu1.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
BAB
1.
PENDAHULUAN
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
1
hthttp
hthttp
hthttp1.1 Latar Belakang ........................................................................................

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

h

h

1.2 Rumusan Masalah ................................................................................... 4

d
d
ca.cid.id
a
.
j
.
.
.
e
e
e
n ej
nej
nej
.bu5.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
liibli.bu.un...................................................................................................
1.4igManfaat
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
dig
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
BAB
6
hhtt
hhtt
hh2.tt TINJAUAN PUSTAKA ..............................................................................
.i
.i
1.3 Tujuan ......................................................................................................
4
j.acac.id
j.acac.id

h

2.1 Demam Tifoid ........................................................................................ 6

id

ca.cid.id
a
.
j
e
e
e
n
nej.
nej.
nej.Demam Tifoid .....................................................................
.buGejala
.bu7.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
.
i
i
i
l
l
l
i
i
i
2.1.2
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp 2..1.3 Patogenesis.....................................................................................
hthttp
hthttp
8
id

. d
2.1.1 Pengertian,
dan Penularan jDemam
.aca.c.idTifoid .................... 6
j.acac.iPenyebab,

h

2.1.4 Manifestasi Klinis .......................................................................... 9

id

ca.cid.id
a
.
j
.
e
nej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
2.1.6
Penatalaksanaan
demam
Tifoid
....................................................
12
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtTifoid
2.1.7 Komplikata Demam
..........................................................
14
id

c. .id
c. id
2.1.5 Diagnosis
9
ej.a.ac........................................................................................
ej.a.ac.

h

2.2 Antibiotika ............................................................................................ 15

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
xii

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

2.2.1 Pengertian Antibiotika ................................................................. 15

ca.cid.id
a
.
.
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
n
n
nej
nej
nej ......................................
.bu.n
.buAntibiotika
.bu.Tifoid
u
u
u
2.2.3
untuk Terapi Demam
17
b
b
b
.
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
:p//:d
:p//:d
:p...................................................................
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
2.2.4
Resistensi
Antibiotika
21
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
d
d
2.2.2 Penggolongan
16
ac.ci .id Antibiotika ............................................................
ac.ci .id

2.3 Farmakoekonomi ................................................................................ 22

id
id
2.3.1 Farmakoekonomi
.........................................................................
22
.ac.c.id
.ac.c.id

ca.cid.id
a
.
j
j
j
a
a
e
e
e
n
nej.
nej.
nej.
.buTerminologi
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
2.3.2
Farmakoekonomi
....................................................
23
.
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
(CEA) .............................................
28
hthttp 2.3.3 Cost EffectivenesshthAnalysis
hthttp
ttp

h

BAB 3. METODOLOGI PENELITIAN .............................................................. 30

ca.cid.id
a
.
j
a
a
.
.
.
e
e
e
ej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
u
un
u
b
bli.bu.n
b
i
i
i
3.2 gDefinisi
Operasional.............................................................................
30
l
l
l
i
i
i
i
i
idgigil
idigi
idgigil
/:d
//:d
//:d
:
:p/3.3
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
Objek dan Kriteria Pengambilan
Data ..............................................
31
hhttp
hhtt
hhttp
.cid.id Penelitian .............................................................
.id
3.1 Tempat dan
30
j.acwaktu
j.ac c.id

h

3.3.1 Objek Penelitian ............................................................................ 31

d
d
ca.cid.id
a
.
j
a
a
e
e
neej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
liibli.bu.undan Sampel ...........................................................................
3.4igPopulasi
32
i
i
i
idgigili
idgigili
ig
/:d
/:d
/:d
/
/
/
d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
32
hthttp
hthttp
hthttp 3.4.1 Populasi .........................................................................................
.i
.ci .id
3.3.2 Kriteria
Data ...........................................................
31
j.ac c.id
j.acPengambilan

h

3.4.2 Sampel .......................................................................................... 32

d
d
ca.cid.id
a
.
j
.
.
.
e
e
e
n ej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
liibli.bu.un Penelitian ........................................................................
3.5igRancangan
32
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
dig
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
3.5.1 Jenis Penelitian..............................................................................
32
hhtt
hhtt
hhtt
.i
ca.ci .id
3.4.3 Besarj.a
Sampel.................................................................................
32
j.acac.id

h

3.5.2 Teknik Perolehan Data ................................................................. 33

id

ca.cid.id
a
.
j
e
e
e
n
ej.
nej.
n............................................
nej.Penyajian dan Analisis
.buTeknik
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
.
i
i
i
l
l
l
i
i
i
3.5.4
Data
33
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp3.6 Definisi Operasional ............................................................................
hthttp
hthttp
34
id

.
.
3.5.3 Pengumpulan
33
j.acac.id data .........................................................................
j.acac.id

h

3.7 Prosedur Pengumpulan Data ............................................................. 34

d
d
id.id
.cid.id
aj.ca.c........................................................................................
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
3.8 Analisis e
Data
35 ej.a.c
.
.
.
j
j
j
a
e
e
nej
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
BAB
4.
HASIL
DAN
PEMBAHASAN
.................................................................
36
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhttp4.1 Hasil Penelitian ....................................................................................
hhttp
hhttp
36

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
xiii

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

4.1.1 Profil Penggunaan Antibiotika pada Pengobatan Demam Tifoid

ca.cid.id
a
.
.
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
j
n
u.n
nej
neAnalisis
nej .....................................
.bu.n
.buHasil
.b
u
u
u
4.1.2
Biaya Antibiotik
per
Hari
37
b
b
b
.
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
4.1.3
Hasil
Analisis
Efektifitas
Biaya
Pengobatan
Demam
Tifoid
t
t
t
hhtt ....... 37
hhtt
hhtt
d
Anak a............................................................................................
37
c.cid.id
ac.ci .id

h

4.2 Pembahasan ......................................................................................... 41

id.id Pengobatan Demam aTifoid
id
4.2.1 Analisis
.ac.cProfil
. c.c.id Anak di RSD dr.

ca.cid.id
a
.
j
j
j
a
a
e
e
e
n
nej. Periode 2010.................................................................
nej.
nej.
.buSoebandi
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
43
.
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
tp di RSD
hthttp 4.2.2 Analisis Biaya Antibiotik
hthttp Pengobatan Demam Tifoid
hthtAnak

h

dr. Soebandi Jember .................................................................... 45

ca.cid.id
a
.
j
a
a
.
.
.
e
e
e
n
n
nej
nej Tifoid Anak di RSDilidr.
nej Jember ......................
.bu.n
.buDemam
.buSoebandi
u
u
u
b
b
b
.
.
i
i
58
l
l
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
/:d
//:d
:pObat
:p//:d
:p/dalam
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
4.2.4
Peranan
Apoteker
Menentukan
Pilihan
yang
hhtt
hhtt
hhtt
.id.id
.idid
4.2.3 Analisis
Cost-Effectiveness
Pengobatan
j.ac cPerbandingan
j.ac c.Antibiotik

h

Digunakan untuk Pengobatan Demam Tifoid Anak .................... 63

d
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id BAB 5. Penutup ........................................................................................................
66 j.ac.ci .id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
a
e
e
e
e
nej.
nej.
nej. ..........................................................................................
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
5.1
Kesimpulan
66
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
67
hthttp
hthttp
hthttp5.2 Saran ....................................................................................................

h

DAFTAR PUSTAKA ............................................................................................... 68

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

xiv

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
d
d
d
aj.ca.ci .id