ANALISIS KELAYAKAN FINANSIAL INDUSTRI ENZIM PROTEASE BIDURI (Studi Kasus di Koperasi Ponpes Al-Ishlah Grujugan Bondowoso)

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i

:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n

u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i

l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u

b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne

.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j

e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u

b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.

.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j

e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

SKRIPSI


d
d
d
d
aj.ca.ci .idKELAYAKAN FINANSIAL
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
ANALISIS
e
e
e

e
ne
ne
neBIDURI
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
INDUSTRI
ENZIM
PROTEASE
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
/:d
/:d
:p/Kasus
:p/Al-Ishlah
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
(Studi
di
Koperasi
Ponpes
Grujugan
Bondowoso)
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt

d.id
Enzim
ca.cid.id The Financial Feasibility
ca.cid.id Analysis of the Biduri
ca.ciProtease
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.
e
e
e
e
n
ej. Cooperation of Al-Ishlah
(a Case Study
School inb.un
nej.
nthe
nejBoarding
nej.
.bu.n
.buin
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
.
.
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
b
ig ili
idgigili
idgigili
idgigili
Grujugan Bondowoso)
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t dan memenuhi salah satuhsyarat
hhtdiajukan
hhtakhir
guna melengkapi tugas
htt
untuk menyelesaikan program S1 Jurusan Teknologi Hasil

Pertanian
Fakultas Teknologi Pertanian
ca.cid.idUniversitas Jember j.aca.cid.id
a
.
j
e j.
e j.

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d.id Basuki Putranto
.ciAgung
c
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
NIM
051710101089
a
.
.
e
e
nej
nej
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili PERTANIAN ://didgigili
JURUSAN
TEKNOLOGI
HASIL
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp
FAKULTAS TEKNOLOGI
PERTANIAN hthtp
ttp:/

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

n e
liibli.bu.un
i
g
i
:p//:d
/dig
/
t
hthtp
t

n e
liibli.bu.un
i
g
i
:p//:d
/dig
/
t
hthtp
t

UNIVERSITAS JEMBER
2011
.id
.id
j.acac.id
j.acac.id

e
n
ej.
u
n
.
u
b
.
i
idgiigl ilib
d
/
/
:
/
/
hthtp
ttp:

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

e
n
ej.
u
n
.
u
b
.
i
idgiigl ilib
d
/
/
:
/
/
hthtp
ttp:

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

PERSEMBAHAN

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
Skripsi ini saya
persembahkan
untuk:
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:p//:d
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
1. htBapak
dan
ibu,
adek,
kakak,
serta
seluruh
keluarga
besarku
yang
selalu
tp
t
t
hthttp
hthttp
htt
memberikan doa, cinta, kasih sayang serta dukungan sampai saat ini.

2.

id.id telah setia menemani dan
Eva Marreliana K, S.H
dukungan
.id.id
ac.yang
acmemberikan

4.

Orang-orang terbaik dalam hidupku yang telah memberikan warna dan

ca.cid.id
a
c
c
.
.
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
nej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
sampai saat
ini.
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
3. htAlmamater
Fakultas
Teknologi
Pertanian
Universitas
Jember.
tp
t
t
t
t
hhtt
hhtt
htt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
keceriaan dalam hidupku.
ac.ci .id

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
.
j
j
j
a
e
e
e
j.
j.
neS.TP,
neBrian
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
Wimbiilib
Rendra
Dona
Suryangga
S.TP,
Purna
S.TP,
Bayu
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttpHanggoro S.TP, Galih Setyohadi
hthttpS.TP;
hthttp
Kayawan FTP (Mas Adri, Dodik, Agus, Tasor, Dian, Ponco);

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
ca.cid.id
a
.
j
.
.
e
e
u.n
nej
nej
.b’05;
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
Angkatan
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt Kakak-kakak angkatan dan adik-adik
hhtt
angkatan.
ca.ci .idAmin, Boby;
Edo, Amir, Ganis
j.aS.H,

5.

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

Buat semua temen-temenku yang enggak bisa disebutin satu per satu.

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ii

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

MOTTO

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
li
idgigili Allah tidak merubah keadaan
idgigisesuatu
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
Sesungguhnya
kaum sehinggatp
mereka
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
merubah keadaan yang ada pada diri mereka sendiri.

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ar-Ra’d (13) :11)
.cid.i(Q.S.
d
c
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
a
.
.
e
e
nej
nej
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

iii

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
Saya
yang
bertanda
tangan
di
bawah
t
t
hthttp
hthttp ini :

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

PERNYATAAN

Nama : Agung Basuki Putranto

d
d
d
: 051710101089
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
n
e
nsesungguhnya
ne ilmiah yang berjudulilib: .bu.n
ne
.bu.n
.bu.tulis
menyatakan dengan
bahwa karya
u
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
/:d
:p//:d
:p/Enzim
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
”Analisis
Kelayakan
Finansial
Industri
Protease
Biduri
(Studi
Kasus
di
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
NIM

Koperasi Ponpes Al-Ishlah Grujugan Bondowoso)”

adalah benar-benar hasil

d
id.id
karya sendiri, kecuali jika
sumbernya dan belum
ac.cdisebutkan
ac.ci .idpernah diajukan

ca.cid.id
a
.
.
.
j
j
j
a
a
.
e
e
e
nejserta
nej.bertanggung jawab atas
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
pada institusi imanapun,
bukan
karya
jiplakan.
Saya
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
keabsahan
sikap ilmiah yang harus
p
p
hthttp dan kebenaran isinya sesuai
hthttdengan
hthttdijunjung
tinggi.

ca.cid.id
a
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
ej
nej
nejdari pihak manapuniliserta
nbersedia
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
tekanan dan ilpaksaan
mendapat
sanksi
i
i
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
:p//:d
:p//:d
:ppernyataan
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
akademik
jika
ternyata
di
kemudian
hari
ini
tidak
benar.
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
id
id
Demikian pernyataan
.ac.c.idini saya buat dengan sebenarnya,
.ac.c.id tanpa adanya

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
j.
nej.
neJember,
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
14
Juli
2011
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
Yang menyatakan,
hthttp
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
neAgung Basuki Putrantoilib.bu.n
.bu.n
u
u
b
i
l
i
i
i
idgigil
idgigil
//:d
:
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
NIM 051710101089
hhttp
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

iv

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

SKRIPSI

ANALISIS KELAYAKAN FINANSIAL
dENZIM PROTEASE BIDURI
d
d
d
INDUSTRI
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
(Studi Kasus di
Koperasi
Ponpes Al-Ishlah
Grujugan
Bondowoso) .unne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
gigil
gigil
giigliiblib.u
i
idgigil
i
i
d
d
d
/
/:d
/
/
/
/
/
//
p: ://d
p: ://d
p: ://d

hthtttp

hthtttp

hthtttp

The Financial Feasibility Analysis of the Biduri Protease Enzim

.cid.id
ca.cid.id (a Case Study in the
caCooperation
ca.cid.id
ca.cid.id
of
Al-Ishlah
Boarding
School
in
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej. Grujugan Bondowoso)
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
ig ili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

Oleh
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej. Agung Basuki Putranto
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
NIM 051710101089
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
Dosen Pembimbing
Utama
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
p
Dosen
Anggota I
hthttPembimbing

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
Pembimbing

Dosen Pembimbing Anggota II

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej. S.TP, MM
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
: Dr. I. iB.
Suryaningrat,
i
i
gigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
d
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hth: Dr.
ttp Yuli Witono, S.TP, MP hthttp
: Ir. Noer Novijanto , M.App. Sc

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
v

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

PENGESAHAN

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
Skripsi
dengan
judul :
t
hthttp

Analisis Kelayakan Finansial Industri Enzim Protease Biduri (Studi Kasus di

did
Koperasi Ponpes Al-Ishlah
Bondowoso)
ac.i .Grujugan
je. j.ac
e
n
u
n
.
giigliiblib.u
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

Oleh :

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
neej.
Tim pengujiil:ibi.bu.un
idgigil
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

DPU,

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
Dr.
Ida
Bagus
Suryaningrat
S.TP., MM.
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

NIP 197008031994031004

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
DPA
I,
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej. DPA II,
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp

.id.id
Dr. Yuli Witono S.TP.,
j.ac cMP.

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
ca.cid.id M.App. Sc.
Ir. Noer
Novijanto
a
a
.
.
j
j
a
.
.
.
e
e
e
j
n
nej
nej
ne194808281974121004
.bu.n
.bu.n
.buNIP
u
u
u
b
b
b
.
i
i
i
NIP 196912121998021001
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
ca.cid.iFakultas
ca.cid.id
Dekan
Teknologi Pertanian,
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

Mengesahkan

Dr. Ir. Iwan Taruna M.Eng

d.id 196910051994021001 c.id.id
aj.ca.ciNIP
.
j
je.aj.ac
e
e
n
n
e
u
u
n
n
.
.
giigliiblib.u
giigliiblib.u
i
i
d
d
/
/
/
/
: /d
: /d
hthtp
hthtp
ttp:/
ttp:/
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

vi

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ABSTRAK

.id

.id

.id

.id
.id
aj.cacgigantea)
aj.cacbergetah
aj.cac.id
Biduri (Calotropis
merupakan tanaman
yang dapat
.
.
.
j
j
j
e
e
e
n e
n e
e akar, batang, kulit, biji,b.daun,
dimanfaatkanilimulai
undari
bli.bu.n
liilibu.un sampai bunganya. Enzim
liibli.bu.un
i
i
g
g
g
i
i
i
i
g
d
protease
biduri
tanaman biduri://dengan
/:d
:p//:d
:p/dari
/dig diperoleh sebagai hasil
/dipengolahan
/dig
/
/
/
p
p
p
:
t
t
t
t
t
t
p
t
t
t
hht
hht pada tanaman tersebut. Penelitian
hht
memanfaatkan
getah yang terdapat
ini
bertujuan menganalisa kelayakan finansial industri enzim protease biduri dengan
metode Net Present Valueid(NPV), Net Benefit Cost Ratio
id.id(Net B/C Ratio),
.c.id Break Even Point (BEP),
.cPayback
c
c
ca.cid.id
a
a
a
Internal Rate of Return
(IRR),
Period
(PP)
.
.
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
n
nej
nej
nej
.bu.kepekaan
.bu.n
.bu.n
dan mengetahui
perusahaan terhadap
kenaikan
biaya operasional,
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
il
idgpendapatan,
idgigkeduanya
idgigil
igil
/:d
penurunan
dan gabunganp:antara
dengan metode
//:d
/Analisis
:p//:d
:
/
/
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhttp bahwa industri enzim protease
hhttp biduri
Sensitivitas.
Hasil penelitian menunjukkan
secara finansial layak diusahakan, dengan nilai NPV sebesar
Rp. 3.733.871.263,00 ; Net
id.idB/C ratio sama dengan a14,89
id.iddan IRR sebesar
.
.
c
c
ca.cid.id
a
a
c
c
.
.
.
243,79%, serta Payback
Period
dalam
jangka
waktu
0,49
tahun
atau
5
bulan.
j
j
j
a
a
e
e
e
j.
j.
nebiaya
nesebesar
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
Sensitivitas kenaikan
operasional
berturut-turut
10%,
20%,
30%,
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgpendapatan
idg30%,
idgigili
igili
igili bahkan penggabungan
/:d
/:d
/:d
penurunan
sebesar 10%, p20%,
antara
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
t
t
t
p
tp
hthttoperasional
hthtpenurunan
hth20%,
ttp serta
biaya
sebesar 30% dan
pendapatan sebesar
biaya operasional sebesar 30% dan penurunan pendapatan sebesar 30%masih
layak untuk diusahakan. .iNilai
investasi menjadi tidak
d.id
.cid.idlayak bila terjadi
ca.cid.id
c
c
a
a
a
c
.
.
.
j
j
j
penggabungan antara
biaya
operasional
sebesar
58%
dan
penurunan
pendapatan
a
a
.
.
.
e
e
e
ej
nej
nej NPV terletak padaililevel
nnegatif
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
sebesar 60%,
dengan
(-)
yaitu
sebesar
i
i
l
l
i
i
i
i
i
ig il
digigil
digigil
Rp. t-1.683.904.
//dig
p://:d
tp://://d
tp://://d
hthttp

hthttp

hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

vii

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

RINGKASAN

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
d
/:Kelayakan
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
Analisis
Finansial
Industri
Enzim
Protease
Biduri
(Studi
Kasus
di
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
Koperasi Ponpes Al-Ishlah Grujugan Bondowoso); Agung Basuki Putranto;

d
051710101089; 2011: 61
Jurusan Teknologi Hasil
.id.id
achalaman;
ac.i .idPertanian Fakultas
je. j.ac
je. j.ac
e
e
n
n
u
u
n
n
.
.
Teknologi Pertanian
Universitas Jember.
giigliiblib.u
giigliiblib.u
i
i
d
d
/
/
/
/
: /d
: /d
hthtp
hthtp
ttp:/
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

Ketersediaan enzim protease di dunia belum mencukupi kebutuhan,

did
.cid.id
sementara pemakaian enzim
bagi industri pangan
meningkat,
ac.ci .protease
accenderung

ca.cid.id
a
.
.
.
j
j
j
a
a
e
e
e
j.
nedicari
nej. Biduri (Calotropis
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
oleh karena itu
perlu
sumber-sumber
enzim
tersebut.
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
gigantea)
hthttp merupakan tanaman bergetah,
hthttp dari seluruh bagian tanaman
hthttpini akan
mengalir getah pada tempat yang dilukai atau dipotong dan kemudian dapat

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
j
a
.
.
.
e
e
e
j
n
nej
nebertujuan
nej finansial dari industri
.bu.n
.bu.ini
.bu.n
u
u
u
b
b
b
Penelitian
menganalisa
kelayakan
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
:p//:d
:p
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
enzim
protease
biduri.
Untuk
mendapatkan
data
digunakan
metode
observasi,
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
digunakan sebagai bahan
c.cid.idenzim protease.
.abaku

metode wawancara dan pengisian kuisioner, serta studi pustaka. Kemudian data

idid
yang tersebut diolah dengan
Net Present Value.a
(NPV),
c.cid.id Net Benefit Cost
.ac.c.metode

ca.cid.id
a
.
j
j
j
a
a
e
e
e
j.
j.
neInternal
nej.
neBreak
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
Ratio (Net B/C
Ratio),
Rate
of
Return
(IRR),
Even
Point
(BEP),
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp
Payback
hthttp Period (PP) serta Analisis hSensitivitas.
hthttp
Hasil Penelitian menunjukkan total biaya investasi sebesar Rp.

.id.id tersebut terdiri dari.ackredit
.id
268.800.000,00. Sumber
j.ac cbiaya
j c.id (75%) sebesar

ca.cid.id
a
.
j
a
a
.
.
.
e
e
e
ej
u.n
ndana
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.b67.200.000,00.
u
u
u
b
b
b
i
i
i
201.600.000,00
dan
sendiri
(25%)
sebesar
Biaya
produksi
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
merupakan
hhttp semua jenis biaya yanghharus
hhttpproduksi
http dikeluarkan untuk kebutuhan
enzim protease biduri tiap tahunnya selama 10 tahun. Biaya produksi yang

d

ca.cid.id
a
.
j
e
e
e
j.
ej.
netetap
nej.
nbiaya
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
196.224.000,00
biaya
dan
Rp.
72.880.000,00
tidak
tetap.
Industri
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
p Rp.
p diusahakan, dengan nilai
enzim
biduri secara finansial
hthttprotease
hthttNPV
hthttlayak
d

.i .id
ca.ci .id terdiri dari Rp.
dibutuhkan sebesar Rp.
per tahun,j.ayang
j.acac269.104.000,00

3.733.871.263,00, Net B/C ratio 14,89 dan IRR sebesar 243,79%. Analisis

id

id
ca.cid.id
a
.
j
.
.
e
e
j
u.n
nej
neoperasional
.bu.n
.biaya
u
u
b
b
i
i
l
l
sensitivitas kenaikan
berturut-turut
i
i
b
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

.
.c.id dalam jangka
Payback Period menunjukkan
j.acac.idbahwa modal investasi akan
j.acakembali

e
n
ej.
u
n
.
u
b
.
i
waktu + 5 ibulan.
giigl ilib Analisis
d
/
/
d
:
/
/
hthtp
ttp:

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

viii

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

sebesar 10%, 20%, dan 30% serta penurunan penerimaan sebesar 10%, 20% dan

id.id dan penurunan
30% bahkan gabungan antara
c.id.id biaya operasional sebesarc.30%

ca.cid.id
a
a
a
c
c
.
.
.
j
j
j
a
a
.
e
e
e
u.n
nejgabungan
nej.
nej.
.bu.n
.boperasional
.bu.n
penerimaan 20%,
dan
antara biaya
sebesar 30% dan
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
penurunan
penerimaan
30%,
tidak
merubah
keputusan
usaha
enzim
protease
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
biduri sehingga tetap layak untuk diusahakan. Nilai kriteria investasi tidak layak

dd
ketika gabungan antara biaya
sebesar 58% dan
penerimaan
.id.id
ac.i .ioperasional
acpenurunan
je. j.ac
e
n
u
n
.
60%, karenailibnilai
NPV
gigilib.u
i
d
/
/
Rp.ht-1.683.904.
tp: ://d
http

je. j.ac
e
n
u
n
.
terletak pada ilevel
negatif
gigliiblib.u
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

(-)

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
yaitu sebesar
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ix

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

PRAKATA

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
d
/:d
/:Tuhan
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
Segala
puji
dan
syukur
ke
hadirat
Yang
Maha
Esa
atas
segala
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp cinta

dan karunia-Nya, sehingga penulis dapat menyelesaikan karya ilmiah tertulis yang

d
berjudul “Analisis Kelayakan
.id.id Biduri (Studi
ac.i .idFinansial Industri EnzimacProtease

ca.cid.id
a
c
c
.
.
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
nej Al-Ishlah GrujuganiliBondowoso)”.
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
Kasus di Koperasi
Ponpes
Karya tulis ilmiah
u
u
u
b
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
/:d
:p//:d
:p/syarat
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
inihdisusun
untuk
memenuhi
salah
satu
dalam
menyelesaikan
pendidikan
t
t
thtp
t
t
hhtt
hhtt
tt
strata satu (S1) pada Jurusan Teknologi Hasil Pertanian, Fakultas Teknologi

d
Pertanian, Universitas Jember.
ac.ci .id

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
.
j
j
j
a
e
e
e
n
nej. ini tidak lepas dari
nej. berbagai pihak, oleh
nej.
.bu.n
.bubantuan
.bu.n
u
u
u
Penyusunan
skripsi
b
b
b
.
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
karena
p
hthttpitu penulis ingin menyampaikan
hthttpucapan terima kasih yang tiada
hthttterhingga
kepada :

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
Pembimbing
Utama
t
hhtt

id.id
.cid.id selaku Dekan Fakultas
1. Dr. Ir. Iwan Taruna
Pertanian
.acM.Eng,
.ac.cTeknologi

jej.a
jej.a
e
e
n
n
u
u
n
n
.
.
u
u
b
b
Universitas
Jember;
.
.
i
i
idgiigl ilib
idgiigl ilib
d
d
/
/
/
/
:
:
/
/
/
/
: Bagus Suryaningrat S.TP.,
: selaku Dosen
2. hDr.
thtp
hthtp
ttpIda
ttpMM.,

yang telah memberikan ijin dan memberikan bimbingan dalam penyusunan

.cid.id
Karya Ilmiah Tertulis
.acini;

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
j
a
eej.
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
unS.TP.,MP.,
u
u
bli.bu.n
b
b
3. Dr. YuligiWitono
selaku Dosen
Pembimbing
Anggota
I
dan
Ir.
i
i
i
l
l
l
i
i
idigi
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp Novijanto M.App. Sc., selaku
hNoer
hthttp Dosen Penguji yang telahhthmeluangkan
ttp
waktu dan pikiran serta perhatiannya guna memberikan bimbingan dan

.id
.id.id
pengarahan demi terselesaikannya
Karya Ilmiah Tertulis
j.ac c.id
j.ac cini;

ca.cid.id
a
.
j
a
a
.
.
.
e
e
e
j
nejFauzi, M.Si., selakuiliKetua
nej
neJurusan
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
4. Ir. Mukhmammad
Teknologi
Hasil
l
l
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
dan selaku Dosen Pembimbing
hPertanian
hhttp Akademik yang telah hmembimbing
http
http
penulis selama perkuliahan;

d

d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.ci .idtelah memberikan begituj.banyak
5. bapak dan ibu dosen
aca.ci .idilmu yang sangat
j.ayang
une
nej.

e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
ig
/:d
/:d
/
/
d
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
thttp teknisi dan karyawan dihFakultas
thttp Teknologi Pertanian;
6. hseluruh
bli.b.upenulis;
bermanfaat
igiliibagi

7. teman seangkatan dan seperjuangan “THP 2005” dan semua pihak yang tidak

id

id

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

. id
.id satu yang turut membantu
dapat disebutkan jsatu
pelaksanaan
.aca.cper
j.acac.dalam

e
n
ej.
u
n
.
u
b
.
i
idgiigl ilib
d
/
/
:
/
/
hthtp
ttp:

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

e
n
ej.
u
n
.
u
b
.
i
idgiigl ilib
d
/
/
:
/
/
hthtp
ttp:

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
x

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

penelitian baik secara langsung maupun tidak langsung, terima kasih untuk

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
j.
n
u.n
nemenerima
nej.dari semua pihak demi
nej.
.bjuga
.bu.saran
.bu.n
Penulis
segala kritikildan
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
kesempurnaan
skripsi
ini.
Akhirnya
penulis
berharap,
semoga
tulisan
ini
dapat
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
kalian semua.

bermanfaat.

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
d
:p//:d
:p//:2011
/
/
/
/
p
p
Jember,
14
Juli
t
t
t
t
hhtt
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
Penulis
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

xi

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
Halaman
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

DAFTAR ISI

HALAMAN JUDUL .............................................................................

i

d
d
HALAMAN PERSEMBAHAN
ac.i .id ...........................................................
ac.i .id

ii
ca.cid.id
a
c
c
.
.
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
j
n j
ne...........................................................................
nej
.bu.n
.bu.n
HALAMAN iMOTTO
iiiilib.bu.une
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
HALAMAN
PERNYATAAN...............................................................
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt iv
HALAMAN PEMBIMBINGAN..........................................................

v

d
d
HALAMAN PENGESAHAN...............................................................
ac.ci .id
ac.ci .id

vi
ca.cid.id
a
.
.
.
j
j
j
a
a
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
ABSTRAK .............................................................................................
vii
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
RINGKASAN
........................................................................................
hthttp
hthttp
hthttp viii
PRAKATA .............................................................................................

x

xii
ca.cid.id
a
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
nej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
DAFTAR GAMBAR.............................................................................
xv
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
DAFTAR
TABEL
.................................................................................
t
t
t
hhtt xvi
hhtt
hhtt

id
id
DAFTAR ISI..........................................................................................
.ac.c.id
.ac.c.id

DAFTAR LAMPIRAN .........................................................................

xviii

id.id
id
BAB 1. PENDAHULUAN
.ac.c...................................................................
.ac.c.id

1
ca.cid.id
a
.
j
j
j
a
a
e
e
e
j.
neBelakang
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
1.1
Latar
...........................................................
1
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp 1.2 Permasalahan..............................................................
hthttp 2
hthttp
1.3

Batasan Masalah.........................................................

1.4

.id
c.cid.id .......................................................
Tujuan
j.aPenelitian
j.ac c.id

2.1

Tanaman Biduri (Calotropis gigantea) ......................

3

ca.cid.id
3
a
.
j
a
a
.
.
.
e
e
e
nej Penelitian .....................................................
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
1.5
Manfaat
3
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
BAB
hht2.tp TINJAUAN PUSTAKAh.......................................................
hhttp 4
http
4

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
2.2 Enzim............................................................................
5
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
j.
neProtease
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
2.3
Enzim
............................................................
5
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp 2.4 Peranan Penting Studi
hthttp 6
hthttpKelayakan.............................
2.5

Analisis Kelayakan Finansial Usaha .........................

6

id
id
ca.cid.id
7
a
.
j
.
.
.
e
e
e
ej
ej
u.n
nNet
nej
nRatio)...............
.bu.n
.bu.n
.bB/C
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
2.5.2
Benefit
Cost
Ratio
(Net
8
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
.c.id Value (NPV) ....................................
.
2.5.1 Net
j.acaPresent
j.acac.id

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

xii

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

2.5.3 Internal Rate of Return (IRR) .............................

8

2.5.4 Break
id Point (BEP)......................................
c.id.Even
c.id.id

9
ca.cid.id
a
a
a
c
c
.
.
.
j
j
j
a
a
e
e
e
ej.
nPayback
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
2.5.5
Period (PP) ...........................................
10ilib.bu.n
u
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
d
/:d
/:.............................................
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
2.5.6
Analisis
Sensitivitas
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp 10

d
GAMBARANac
UMUM
.id.id PERUSAHAAN .............................
ac.i .id

12
ca.cid.id
a
c
c
.
.
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
n j
nejUmum.............................................................
nej
.bu.n
.bu.n
3.1 ilibSejarah
12ilib.bu.une
u
u
b
i
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
3.2
Proses
Pengolahan.......................................................
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt 12

BAB 3.

15
ca.cid.id
a
.
.
.
j
j
j
a
a
e
e
e
nej.dan Waktu Penelitian
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
4.1 ilibTempat
...................................
15
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
4.1.1 Tempat Penelitian
hthttp
hthttp .............................................
hthttp 15

BAB 4.

d.id
d
METODOLOGI
ac.ciPENELITIAN..........................................
ac.ci .id

4.1.2

Waktu Penelitian ...............................................

15

15
ca.cid.id
a
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
j
nej
neAlat
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
4.2.1
....................................................................
15
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
4.2.2
Bahan.................................................................
t
t
t
hhtt 15
hhtt
hhtt
4.2

id
.cid.id
Alat dan
.acBahan............................................................
.ac.c.id

4.3

Metode Pengumpulan Data........................................

15

Wawancara
15
ca.cid.id dan Kuisioner ................................
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
j.
neObservasi...........................................................
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
4.3.2
15
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
4.3.3 Studi Pustaka.....................................................
hthttp
hthttp 16
hthttp
4.3.1

4.4

Metode Analisis Data ..................................................

16

id.id Value (NPV) ..................................
.id
4.4.1 j.Net
ac.cPresent
j.ac c.id

ca.cid.id
16
a
.
j
a
a
.
.
.
e
e
e
j
n
ej
neNet
nej
nRatio)
.bu.n
.bu.n
.buB/C
u
u
u
b
b
b
.
i
i
i
4.4.2
Benefit
Cost
Ratio
(Net
.............
17
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
:p//:d
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
4.4.3 Internal Ratehh
ofttReturn
(IRR)............................
hhtt
hhttp 18
4.4.4 Break Even Point (BEP) ....................................

18

ca.cid.id Period (PP) .........................................
ca.cid.id
ca.cid.id
4.4.5 jPayback
19
a
a
a
.
.
.
j
j
e
e
e
j.
neAnalisis
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
4.4.6
Sensitivitas...........................................
19
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp 4.5