a genetic-based fuzzy-tabu controller for mobile robot randomised navigation in unknown environment.

­


   


     




 

   


  

  

ÔÔº 






     
            
    

  

 

   
      

½

½


¾

¿

½   


! 
" #""
$

  #""
%&' ( 
'


%( !" 
"  
'
"' )++!+, ' ""++!+


¾   !'
"
$

  - 

'
'

./! %&'  !0
!0 
1 2' '  +


¿   3  
! .  
$

  

" #""
%&' 422

' 
2 5%46
-" 4

7 89

 4""
 
2 
'
!+"
+



 
 




 





          
    

 
  
       


Æ

 


             
    Æ
 
    
    
               ! 
          
    ""
 
 
        
      
   

     #   
  " 
 
   "    
  $ 

" 
 
              "  ""
            !    
    "   
  
        
 $      
        

   
     
  





:
 



" 
"'! $//


 ;


/ 3'
 & 

 
   
  
    


   
 


      

   
   



  
   
   ! "
℄ 
   
 
   $%! &      
 
  




    
      
  



 '
    
  
 
%  
 
 '
 
  
 

   
  (
 




  







   
 
) " %*℄ & 





 


  
 


    


     
 
   
      

 
  

+%  

 
  %) 
    
   
 
   
 &    
  


 
  

  
)


  

  


  
  
  
      

 


 ",℄    )
  
 
 



  
! 
 
      -  

   "
℄ +%    
  
 
    
 
%   
%  

 % 

 

%
   

 
 

 
  
 



 

   
 .
 

 
  

       
  


   
%
         


 
/   
 "

℄ ' 
 
 
   %
/
 


     
  
  
  

  %) 
%  
 
  

  0
"
℄  0 

 
   

%
    
)



 
    
  
   
  

 
  
  

   
     
  /

0   

%  

 
    0 ' 1 2

2
 22 "
3℄     
     



  
  
     
%
 
 '
4 
"
5℄ 
      
 
    4

    
%
 
   '
 
  

% 

 
   
  Æ

    0  
 

  
 


  "
6%
7℄
'
%  
 
  
/
)   


 

  &    
 
 


 

   
 



' 
  

   
   
   

 


      
8  .   
   
 
%
 


   9-
  '
 ' "
*℄ ' 
 
 
%
   -  
   

    
 

   -  1 
  


   1   


 

  ' 


 
         ' 


  
 


   

  
     


 
 


    
 ' -   
 '

 '% 

 +
 - 

%  
 
 

   
 '%!
 "
,℄    '
  
  
    

 
  
 &  
 ' 
 
    :

  
 -    
  % '
" ℄ 
 


  :
        
 
'  
 2 '
 
  ' 

    
 


 
    
  
 
    
  
8
 &  % '  "
℄   
   ;
 
 

 



      
  


   

   

 

 



   
%  

 
  " ℄ 
 
-


  
 
  
   ' 



 

  
    


  
  

56



56


  ' 


    %  
< => 
 %


 = 0>    = >
 -



 = '>   1 /    +
  

 


    
) /




  
    ?

   


   0  '

  
 
 

.
  
 
      
)  
 %  
 
   


   %  
 


  
   
   (
   
 
   
 
 
) 

  



   
'   
    
 Æ

  %  
=
> +%  

 
   
@  
  %

 

 )  
 
",℄ A
 
  
 

 
 
  )  

= > +%  
        
  /
 
  
 
  &   
 
 

 

  '
 
  

 
)   



 
   
 
    
 
  
 
          

  

 
 "
℄
=3> '
    %  

    



 
   
 
   

 

?

 
   
 
  
 


  
 
   
- " 3℄
=5> '
 
 
  
  %  
  

 
 
 
     Æ
   
 



  1   
 
 
   

  -
 



   %  
=6> 


  
1 
   

 
 
   
'   
   
   

  (

-
   

&  
 
  %    
 
 



   
 8 
     


 ' 
 




 


  
 


    



  


   %       

' 
 
 
)  
 


   
    
 


    
 

     

  
 

 '  11


  
     
 


  

   
   
  
 8 

   
 ?


  

 1 
 
) 
  1  

   11% 


 ' 1



 
  


   
 Æ
 
  


 
  
  (
 -
   

  11 



 
 
   - 
 ' 
    


 " 5℄ 
 
%11
 

  
 1  
 1 4
%11 
 

 
  1  11  
 


  
%11   
  " 6℄ 
  

 

  
  
  
 

   
 
    

&  
   
 1  
     

 ' 
  ) 
 
  
 
   
& 1  

    
 
      
11% 


 


 
  

 
  Æ

 
 
 

   
 
1  


    
 

   1 

 '
  

 
1    & +
   


   11% 



 
  ' 
 
1   
  +
 3 +
   
 
    +
 5  

   
+
 6
 !!"#$ %%& B





  
  /  
 

 
  
  ?
   
   
 
    

 
 3C Æ 
   

 
   


 = >   
  
 
 
 = >   
8 
 =  > B

    
    ",℄   
 =    > < =Ê  >  Ê   D "  ℄
=
>


  =
"
= > = >℄ > 
"
= > = >>℄  
"
= > = >℄   >
= >
 =     > D
 =
  "   ℄ E




 "   ℄  

  
 8




    
8
- 
 
   

     
   
 
?
 = >  =>   ?
 =
>  =>  (
 



" = >  =>℄    
    

   
  
  

   
 )   (



:

 D      
=3>



=>
 
=>
=5>

 <   D  E  =    >
 = >  => D
'  
     
%
 
   : !  

 
  
 


   
%
  
11% 


=?'!> ) 
    
 


  
  




  ' 


  
 8 
 < =>  

    

  = >  =>   
 

 
 8 

 
  

 =
>  => 
(
   



    

    

 
)
 

?'!   


    
 

   
 




      
 
    =+'F>      =F'F>
+'F 
 
 11 
  
  

 
 
 

 


   
1  

   8 
   

 8


  
    
  
1 
  
 
    
   
   
  
 


  
1  

   8 
   
  
 8


  
   
  ' 
  
 

 

 
     $   "  ℄   9
 
  
     ?
 3 
    +'F


D 6 E = " ℄   "
 ℄>
 D  "
℄ ÎÊ  
 D 6 E = " ℄   "
 ℄>
  D 
    


 " 

  " 

ÎÊ   " 


ÎÊ

'   F'F 
    

    
 
    '    
     

  D          

=6>
=C>
=7>
=*>




    

    
 

?'!         
  '    11
     +'F      
)    
  
   ?
 5 
   
 
  
 

  
11 
' 
   
    
 
 ?
 
 8

       

 
 
   
 
 
   
   
 
   
   




 !

 


  
 


    


56

56


 

5
6

' 11% 



   
   
 
< =>

    

 
  
   
   = 
) > = > 


  
  

      
   
  = 
) > =
>
  
  
  
      
 

= 
) >









 

0 
 
  
 

 
 11% 


   
 
 
 
1

 
 
 G    F'F  
    

 


       11


    
 
         F'F     

   -
  
 
   -  
) 

 8  '
   
     
 
   
   


!

!


  
  

 

' 


   11% 


< => 

 
    
  = >%=> 
  


  
   



 !

&   
        


    
 

  .
   
    
  
  %
     +'F   

     

 - 

 
 &   
    
   



        
)          +'F %
   

   


    
   
 F'F ?   
       
  
 





   
   
 

 
 
%
 %   ?
 6      
  
  
   
 
   



   
 


 
   
 
  ?
 6    
 
 
  
   )
  
 
  
   !   

 





    
)   -  
) 0
 
     
  %     
  " C℄
3 &&
'(!# ?
 11  
 
   




 

   



 '

 
 
  
 
    
  
  
" 7℄ +   1
 
  
  

    
   
 




   11  ?
  1  





 
    ;
 =

  




>  
) 


 


     

   11  


 
   '  
 
 
 


  (

   

 B

 1 
 
)

   
  

   



 



  
 
  

  
1 11  
 
    


 

 
      
 
 ?

 


    11    
 
 

 
 1 
 

  
 






 


  
 


    


3
 ) *& +!!" (&($&,*' +
,   
   
11% 


   
  
       
1
 
 
 ' 
1 

  

  

   
   1 
  4
  
1  



     


=  "> =#  ">  #"   
#
=,>
 = > D

Æ

 = Æ  > =Æ 
> 


 
  ?
 5 

  
      


 
    
 

 A
   * 

 

 B    

 

=> 

  
 
 

 
  
   11  
   
 
 
   

 B
  

 


  
  = 
℄
?
 C 
  (
      
1  
 



56

56

5
6

' (
  

 

=>   11 %

 
< => (
  
$
 (
  


 = >  $ D     H
8   =
> 
$ D 6

  
 H 

8


 "

 
  ?
 C   

 /  6      

  


 '  
5  
 
 
 
 
   
  
5 
    

 


 => D "=>℄
 $  " 

=
>
¾
 => D "=>℄
=

>

=
>

=> D =>
' 
  
   
1
 
 
  


 

  
 
 
   
     
1  


    
 
     B    



 
 
   

   
   


 B 
    


 



  

 

 )  
    
   
 
   
"  " 
℄  % D
     5
=
3>
"  " 
℄  % D 5
 5     65
=
5>


 




 


  
  

 "



   
   )  


  
  


 


=
6>

<         
  

         

=
C>
< 
 

=
7>
<  
            
 <    
     

       
=
*>
  
  


 
    
  
'   5


  C 

    
1 
3  %& ,&%&
 '   
 
      
 
  

    

   



 4
     
 
 
  


  
  
  &
  
  
  
    
 
  



     

 
     
 
 

        
   



 ' 
 
  
 
 

       
 

 9


 
   


 =
  
  

   


  >  



   


   


 !


  
 

   


  

   
   

   


 " *℄
?

  

    11      
 


 
      
 11
 & 


 
  


 /  1
  
   

    11
 
 
  
 
11


 3  
   

  
 


  
 
 
 ) 7
  


 7
 
 


 
*
=
,>
  
  D 66 6C
2    
 
   
  
  
    
   (
  

33
#* '%#& '##(&&, 2   
 
 

 

   

    
  
1  


 
  -  
) 
 
   
   
-  
 
 
  


 



   "


= >
  "

!   
 

   
 
    

  ?
 7    

 




   
  
       
  
  

 )   



! 
 

  
  


  

 
 
 

  
  

 '

  
    

   1   

  
   
8 

  
    
%
    


   
 '  
1
 
 *3 
 

  
  = 
 > 




"

" "



"

"



"

"

"

"

"

"

"

"



"

"

"

"

"

"

"

"

"

"



"

"

" "

"

"

"

"

"

" "

"

"



"

"

"



"

"

%

"

"

"

"



"

"

"

"

   

!

!







!

"  "     "

"

"

"

"



 #

 


  
 


    


56

56

5
6

5!6


 # '
    
    


(
   !    < =>  = > 
   
   
      
 
  
 
 =
>  => 
 
!
  
 
  

 


 $

' 
 
   
< =>
-
= >

 =
> 1  => 0- 
)




 ="  "     "  >
 
 
  ="  "
    " >   

%
  ="   "  >

&,, +


35
' 1 


   1  

%

   11



 
 A
   
   

     
  .  
 
  
 
 
 )  
 
 
   


  
 

   
       
  1 

   

 ?
     
   


  
  ?
 * 

-

 1%)  0

' 11  


   1    
 

 1 11


   
  )   




  
  

 

B    

 
 
 &  
 

 =>  

       
)   
    

 

     
  :  4
 

 & ?
 *
   =>  (
   
     =

> 

      

  
 ' 
1
 
1  
)   
       
8


 
=
>
 
 
D   

     
 
   % 
      
 11



 % 
    

&  
 

 =>   
  -
  
  %

    
      /
 


   
  
  
  



 
 

  



 


D
*      

= >


     
 
      
8
    
   %  


 ?
 ,    1

 
  


    ?

  
1
   
 
 

    
    1

      


     

 

 '   
! 
  
 
  ' 

F)  
 

        

  
  
 
  1    
  
 
 

  

    


    '
 

 


 )     
    
 
 

 
    
  




     

' 1
   
 F

 
  F 
 
  
  




F 3


   
  
 =>  F 5 


 
  
  
 =>
&  ' 1  


 
!
 
& ?F! C I

0 ) ?F! 6
*3 I C67
. ?F! 535
I
*


 %

 

 


  
 


    


'
   
1 

   11
 
 
< =>  


 = >  1



    
  =
>  1



    


 '


 
  
   
  % 


 
 
8


  ) 
 
   1
)
  

' 
1

       

 ! ?



  
 

 
    ?F!
5
(%#
&, B  

 

  
  
%
 

- 1 

   
 

 
 

  
  
   
   
1 
 

  
  
  
    (
  
 -

  


  
 ?


  



 '  
  0F *   4A1 & !

 


  
   J

   
 

  ?

 

1
  11


   
 ) 
 

 

   )
B       11


   %  

   
  1  (
   
1
 

   
    
 ?

3   

      
   1 11% 



  
  
 => '
 
 
  

 
    
   
  G)  
%  
  
 

     
  
Æ
 
   

'    


 


  * (
 % 


 
  0 22 4  ' '% 

 '%
!
  '% 

   '% 

 


 B
 

 


  
 
  ;
   
  

%

   %  

  
    
 


  
  


 

'
   
1 

   11

 

< =>  


 = >  1



 
 
  =
>  1



 
 






 

' J

   
 


 

 

 


  
 


    



  +   1 
   
 

 =>  C (
 
)
 
< =>
  = >
1 =
> 


 => 

  =>  
  => 
 
&  +
 
 
 
*&,,
#!&
#- . #- / ) #' 
#% (#
9





 0 1

$ D 3 K D


 0 1

$ D 3 K D
=2
> D *






#,,# 0 1

$ D 3 K D
D


&





+ D

$

+ D

&

$
D


$
"

D 6


 %)*(
+ D 6


=.F D
3,>
0 +
6 3 ,3
66 
,
I
5,, *

5
 5
I
*56
*
55 C
I
* 5
*C
3 7,6
I
*5C 56
3C5 ,6
I
 , 3*3
C3
 3
I
C6*  7
** C6
I
C 6 C,
C5 63
I

=.F D 56 >
0 +
6 *C

757 
6
I
6 6 73
75, 
6
I
676

C
76,  6
I
675


,
37*7 C

3I
C
5C 6
C 6 , 6
I
C 53 
5 5
*
I
C3* **
*C* 555
I
67*7 *C
C
*5
I

=.F D 55 >
0 +
5*C5
 ,
75  6
C6I
5*,7
 C
765  ,
I
6
57 ,,
7CC  7
I
6C 6 3,
3
C3 C6*
*3I
663

 ,


 7 6 3
C*I
6C 5
*5
C*3 536
C3I
C  C 3
5
7366 
55I
6,37 3C
53
*  3
3CI

=.F D 365>
0 +
37C 5C
76* 

* I
37*


7C6  6
C I
5 CC 6*
7*  C
6I
5*C3

3
6 C, 3 *
3I
57
3 ,6
6

*3
I
5 75 36
63 7 5
,
I
657C ,3
36 3
I
556


7
,7* 73
I

=.F D
**>
0 +
* 3
5
7 6 
7
I
3 6 *
73C  6
I
373 66
7
3  ,
6I
3 56 C3
3
C 6 3 *
66I
3*66 557
5
,5,
I
3*C7 7C
*
3 ,67
I
3*,7 36,
3CC
3*
I
37C5 355
7
35
I

=.F D
6,>
0 +
*C C
7C5  6
I
,36 75
3 
I
367
C
77
 C
I
337  3
*75 3,C
I
73 3 *
35 ,C
I
6 , 5

55 
,
I
,, 7
65 3*
I
5 5,
3

I

 F
 =>
?

 F
 =>
?

 F
 =>
?

 F
 =>
?

 F
 =>
?

 F
 =>
?

 F
 =>
?

 F
 =>
?

 F .2 3/ 4 52 26 .6 4 27 23 62 4 66 53 68 4 42 /. .3 4 9. .6 74 4 /2
 => 4 46 4 4/ 4 9. 4 4/ 4 93 4 42 4 96 4 45 . ./ 4 49 4 ./ 4 4/
?

4:
4:
4:
4:
4:
4:

  
  
 
 
    
  ' 
 
 




  
  
 
    ' 
 
    
  



     
 
 
  

 Æ
   
   
 '

   

  
    
 



  
  




     
 

-
    %

 

  
  
  ?

3=> $
  
 
   
  " 36℄ 
 

 -





   
  
 
 ' 
  =+>
   
8   
        


 ?

5    
  
   
 



-
   
)
  ?

3=>



  '     
- 
 ) 
 
  
  
 

 
  
    
  '%!
 
 
 
   
 
 
 
 


 


 
 
  
 &  1%
) 
  

   4  

    

 
  
   

 
 
   

.


   1 
    
  
 
  &


     
   
        

 
     '  

 

  
  
 

 22  4  &   
   '%    '%  


 


   

      
  
8 
 
 

    !
  
  
  
 

  



     
  

  
 
    
 
   

 
  
        
)  
   

     Æ
 
 0

  
 



 
%      
   
  
 
(
 -
 

   
' 
      
  


 
  
  
 
 
   


   11% 



'


  
    
)    -  

) = >  

    %  
 
  


   (




 

  
 
    
 (


 ?

6 
  
  
  
  
 
!

!!

 


  
 


    



 !   
 

-
    %

 

  
  
  ?

3=> $ 

 
    
     

 






   



  1


  
  
 =>   1
%


  
  
 => .F     
 
& 

9


*&,,
#!&
#- .
#- /
) #'

#% (#

.

 =.
>
 F


0 + 0 + 
6

5
 * 
.49 6.
5*33 3, *3  , .43 8/
5* 5 *
,

5 .49 38
3*67 

,7 
3 .49 87
3*
*3

3 
5 ./3 37
* * 35 
 , ..5 74

.

 =>
 F


0 + 0 + 
5, 3* 
 3 .46 52
57*5 5C *3  7 .47 92
575, 75 **  C .46 22
37 3  , ,  6 .47 .6
 7 73

*  , ..6 58
7,3 3

,  * ../ 77

.

 =>
 F


0 + 0 + 
5C 35  7  .47 .9
57
7 56 *
 .42 53
5C75 77 *C  5 .47 67
3C7,  5 *7  3 .45 85


C *


 * ../ 77
76  5 
 .48 93

  
  ?

3=> ' 
   
 



   ! 
   
    +  
%

 
 ' 
 
 
   
  )  

%  
 

   

 

 
 

 &       
  
   

 

   


  
   


  


'  3    
 
  11% 


  1


  
  
 =>   
  
 =
>
2   
  
  
 => 

 


 & 
     
     


     
' 
 
   1



  



  
  %  

  

   
   
  
  
  
  
  (




  
  

!


%,

6
&  
  
   %    %

 
   
    )  
 ' 
 
)  
- %  
 

   
 
 =
>  
   )  
 = >   
    
 
=3> 
    
 =5> 
  Æ
  ) 

 
  
  =6>  
  
  (

 B 


 %

 
  
    
 
) ' 


 
/
 
 
 
 8 
  


  

    
 

   11


    

  
 
  
    
 ' 11


    
 


    


  
  Æ
 
 ?


  
%  1 
 
)
   1 




 '
 
 




     
  
   
  

 


   
  
%  
  

  
  (

 
 
  
  






 & 
     &
+)  +) +888

+


 
'

 ! 
' (((   
  %
    +
 9

+
  %&' +