DESAIN IMPLEMEN TASI ALARM PEMANTAU ISI DAN ALIRAN INFU S DIGITAL DENGAN MENGGNAKA N FUZZY LOGIC BERBASIS WIRELESS

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

u

.id/


j.ac

.une
b
i
l
i
ig

d

ac.
nej.

lib.u

:/

.u


http
.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:


id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/

:

http

ht
.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

gilib
i
d

/
/
:

http

http

http

tp

.id/

.u

.u

.u


ht

h

ib.u

il
JURUSAN TEKNIK
digELEKTRO
/
/
:
p
FAKULTAS
htt TEKNIK
UNIVERSITAS JEMBER
2013
/
.id


ac
nej.

lib.u

i
/dig
/
:
p
t
t

ac
nej.

ac
nej.

gilib

i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

.id/

.id/

.u

gilib
i
d

/
/
:

ht

ht

Wahyu Muldayani

.id/

tp

ac.
nej.

u

ilib.


/
/
c.idNIM. 081910201059 j.ac.id
a
.
j
.une
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
://di

://di
http
http

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

id/

dig
tp://

http

ht

ht

id/

ac.
nej.

Oleh gilib.u
/di

u

ilib.

dig
tp://

a
nej.

http

id/

u

.u

http

id/

ac.
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

://di

http

ht

.id/

ac
nej.

SKRIPSI lib.u
gi

.u

/
c.id

ht

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

tp

digi
tp://

ac
nej.

ac
nej.

ALIRAN INFUS DIGITAL DENGAN MENGGNAKAN FUZZY
/
/
/
c.id
c.id
c.id BERBASIS WIRELESS
a
a
a
.
.
.
LOGIC
j
j
j
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://di
://di
://di
http
http
http

.u

ilib.

.id/

.id/

.id/

.id/

dig
tp://

ht

ht

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

u

u
u
u
ilib.
ilib.
ilib.
g
g
g
i
i
i
d
d
d
//
://
:// IMPLEMENTASIttALARM
DESAIN
PEMANTAU h
ISI
ttp:DAN
h p
http

lib.u

digi
tp://

ac.
nej.

ilib.

dig
tp://

ht

.id/

id/

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ht

ht

id/

ac.
nej.

ilib.

dig
tp://

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

id/

u

ilib.

dig
tp://

ac
nej.

.u

.u

http

id/

ac.
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

tp://

gilib
i
d
/
/
:

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

id/

ac.
nej.

ht
id/

ac.
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

u

.id/

lib.u

digi
tp://

/

.id
j.ac

une

lib.
i
g
i
://d

tp

.id/

j

id/
.ac.

lib.u

id/
.ac.

lib.u

.u

http
.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

lib.u

u
Wahyu Muldayani
ilib.
g
i
d
NIM. 081910201059
p://

i
/dig
/
:
p
t
t

ht

h

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

ht
.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

b.u

gili
JURUSAN TEKNIK
ELEKTRO
S1
i
d
/
/
:
FAKULTAS
http TEKNIK
UNIVERSITAS JEMBER
2013
.id/
.id/

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

tp

.id/

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

Oleh

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ht

ht

.id/

.u

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

htt

.id/

ac
nej.

ht
id/

j

http
nej

i
/dig
/
:
p
t
t

tp

.u

une

h

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

http

ilib.
g
i
d
/
:/

http

ht

gilib
i
d
/
/
:

http

ilib.
g
i
d
/
:/

nej

http

.u

une

u

.u

gilib
i
d
/
/
:

diajukan guna melengkapi tugas akhir dan memenuhi syarat-syarat
untuk menyelesaikan Program Studi Teknik Elektro (S1)
/
id/
mencapai gelar Sarjana Teknik
c.id
.ac.
.adan

id/

ac.
nej.

ac
nej.

.id/

gilib
i
d
/
/
:

ht

i

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

ht

.id/

ac
nej.

SKRIPSI

.u

http

digi
tp://

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

tp

ht

ht

LOGIC
/
d/BERBASIS WIRELESS
i
.
c.id
c
a
a
.
.
j
j
.une
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
://di
://di
http
http

.u

ilib.
g
i
d
/
:/

u

ilib.

dig
tp://

ht

.id/

tp

u

ac.
nej.

/
/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
une
.une
.PEMANTAU
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
DESAIN
IMPLEMENTASI
ALARM
ISI
DAN
i
i
i
g
g
g
/di
/di
/di
ttp:/
ttp:/
ttp:/
h
h
h
ALIRAN INFUS DIGITAL DENGAN MENGGNAKAN FUZZY

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

id/

ac.
nej.

ilib.

dig
tp://

ht

ht

id/

ac.
nej.

ilib.

dig
tp://

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

id/

u

ilib.

dig
tp://

ac
nej.

.u

.u

http

id/

ac.
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

ht
id/

id/

ac.
nej.

ac.
nej.

ac.
nej.

u
u
u
Alhamdulillah,
ilib.
ilib. telah memberikan limpahan
ilib.segala puji bagi Allah SWT,yang

u

ilib.

dig
tp://

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

PERSEMBAHAN
http

id/

id/

ac.
nej.

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

//dig
//dig
//dig
:
:
:
p
p
p
t
t
t
t
t
t
nikmath yang sangat luar biasa kepadah penulis, dan tidak lupa juga sholawat
kepada
h

ht

Nabi besar Muhammad SAW yang telah membawa kita semua menuju peradaban

/
/
/
.id/
cmempersembahkan
c.id kerendahan hati, penulis
c.idmanusia yang lebih baik.j.Dengan
tugas j.ac.id
a
a
a
.
.
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
akhir
ini
untuk:
g
g
g
g
di
://di
://di
://di
tp://
http
http
http
1. Bapak dan Ibu yang selalu mendoakan dan selalu mendukung baik secara moral

.u

dan materi.

.id/
.id/
.id/
c
c
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
2. Adik dan Kakak yang
selalu menjadi motivasi, penulis
selalu mendoakan agar ne
.une
.une
b
b
i
i
lib.u
l
l
i
i
i
g
g
g
i
i
i
sukses
//d
://d
://d
:selalu.
http
http
http

ht

untuk
/
/
/ sukses.
.id/ menjadi motivasi penulis
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
4. Semua Dosenib
Jurusan
une Universitas Jember lyang
.une
.Teknnik
.une Teknik Elektro Fakultas
b
b
i
i
l
l
i
i
i
g
g
/dig M.T
:/S.T.,
://di Terutama Bapak Sumardi,
://di
p
p
p
telah
membimbing
dan
memberikan
ilmu.
t
t
t
t
t
t
h
h
h

ht

id/
.ac.

nej

gilib
i
d
/
/
:

ht

tp

3. Keluarga besar yang ada di jember dan banyuwangi yang memberikan doa serta

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

tp

selaku DPU dan Bapak H.R.B.Moch.Gozali, ST., MT selaku DPA yang telah

.id/ guna memberikan .ac.id/
.id/pikirannya seta perhatiannya
.id/ meluangkan waktu .dan
c
c
c
a
a
a
.
.
j
j
j
j
.une
.une ini.
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
bimbingan
dan
pengarahan
demi
terselesainya
skripsi
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
dig
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
tp://
t
t
t
h
h
5. Teman-teman
teknik, khususnya h
teknik elektro angkatan 2008 mulai
dari NIM
/
c.id

.u

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

c
6. Teman-teman PKMemantan
j.ac NIM 08-22 dan Eka Nova.
ej.a

a
nej.

ilib
//dig

081910201001-081910201061 yang mendukung dan memberikan motivasi.

u
.un
.un
b
b
i
i
l
l
ilib.
i
i
g
g
g
i
i
i
7. Teman-teman
cangkruk
NIM
belakang
08-12,
13,
17,
31,
33,
34,
35,
36,
mantan
d
d
d
://
://
://
http
http
http

tp:

ht

ht

37, 48, 52, 53, 54, dan 58.

8.
/
/ 25, 36, mantan 37,
/ Teman-teman bermain Dota
d23,
d/NIM belakang 08-12, 14, 18,
i
i
.
.
c.id
c
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
48, 51, 52, dan 53.
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
/dig
/dig
/dig
9. Keluarga
ttp:/ 54.
ttp:/ besar 33, keluarga 53 dan keluarga
ttp:/ baru NIM belakang ; keluarga

.id
j.ac

une

lib.
i
g
i
://d

tp

h

h

h

ht

10. Teman Rupa-rupa ; Ditya, Nila, Selviana, Wahyu, Intan, Fery, Rio, NIM 08-31,

.u

tp

gilib
i
d
/
/
:

/
/
.id/ Dewi, Nayla, Wanda, .Lita,
c.id
c.idmbak, bibik, tante dan mamaku.
a
a
.
j
j
.une
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
://di
://di
p
p
t
t
t
t
h
h

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

ht

ii

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

id/

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

.id/

ac
nej.

ac
nej.

u

.id/

ht

h

.id/

/

menyerahig!”ilib.

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

/d
ttp:/
h(Obito)

http

ht
.id/

.id/

.id/

c untuk memulai, begitu juga
ac
“Tidak ada katanterlambat
ej.a
nej. untuk mengakhiri”
.u

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
(Miroku)
d
/
/
:
http

http

http

ht

“Setiap orang adalah
id/ sendiri”
id/ arsitek dari keberuntungannya

id/

ac.
nej.

ac.
nej.

(Sallust)

.u

.u

igilib
d
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

lib.u

une

une

gilib
i
d
/
/
:

tp

ht

ht

i
/dig
/
:
p
t
t

/

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

u

.id
.id
“Orang yang jenius hanya
j.ac bodoh yang pantang
j.ac mampu dikalahkan oleh orang
http

ac
nej.

ac.
nej.

ilib.

dig
tp://

ac
nej.

/dig
/
:
p
t
(shinichi
kudo)
ht

lib.
i
g
i
://d

tp

ht
id/

memulainya dariilnol”
ib.u

h

lib.
i
g
i
://d

http

“Nol adalah awal dari segalanya,
Tidak ada yang bias dicapai
.id/ jika kita tidak
.id/

lib.u

.id/

gilib
i
d
/
/
:

ttp
hMOTTO

i
/dig
/
:
p
t
t

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

.id/
.id/
c
c
a
a
.
.
j
ej
.unTOK”.
.uneApapun yang terjadi “BUDAL
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
(WahyutpMuldayani)
://di
://di
p
t
t
t
h
h

lib.u

digi
tp://

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

igilib
d
/
/
:
tp

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

u

ilib.

dig
tp://

ht

ht

ht

ht

id/

ac.
nej.

“Integritas tak perlu aturan”

.id/

ac
nej.

lib.u

lib.u

digi
tp://

/
.id/ (Albert Camus)
c.id
a
.
j
.une
b
i
l
i
g
://di
http

i
/dig
/
:
p
t
t

h

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ht

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

tp

.u

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

ht

h

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

tp

lib.u

i
/dig
/
:
p
t
t

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

ht

iii

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

lib.u

u

ttp:/

ht

ht

: 081910201059
/

/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
menyatakan dengan
skripsi
.une
.une yang berjudul “Desain
.unesesungguhnya bahwa ilib
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
g
Implementasi
Aliran
://di Fuzzy
://di Infus Digital Menggunakan
://diAlarm Pemantau Isi dan
http
http
http

ht

/
/
/
/
saya sebutkan sumbernya,
.idsudah
c.idinstitusi manapun, dan j.ac.id
c.id belum pernah diajukan jpada
a
a
.
.
j
e bertanggung jawab atas.ukeabsahan
ne
bukan karya jiplakan.
dan kebenaran isinya
.une
.unSaya
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://di
://di tinggi.
://di
sesui dengan
http
http
http sikap ilmiah yang harus dijunjung

ht

id/
.ac.

nej

digi
tp://

ac.
nej.

ilib.

dig
tp://

h
nama : Wahyu Muldayani
NIM

id/

.u

.u

:/

ht

id/

ac.
nej.

lib
Saya/d
yang
igilibbertanda tangan di bawah/ini:
digi

http

gilib
i
d
/
/
:

http

id/

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ac
nej.

.u

.u

PERNYATAAN
http

id/

ac.
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

Logic Berbasis Wireless” adalah benar-benar hasil karya sendiri, kecuali kutipan yang

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

tp

Demikian pernyataan ini saya buat dengan sebenarnya, tanpa adanya tekanan

/
/
/ serta bersedia mendapat.idsanksi
/
akademik jika
c.id
c
c.id
c.iddan paksaan dari pihakj.manapun
a
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
.une
.une
.uhari
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
ternyata
dikemudian
pernyataan
ini
tidak
benar.
i
i
i
i
g
g
g
dig
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
tp://
t
t
t
h
h
h
id/

id/

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ac
nej.

i
/dig
/
:
p
t
t

i
/dig
/
:
p
t
t

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ht
.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

tp

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

.u

.u

ac
nej.

http

.id/

ac
nej.

ht
.id/

.u

http

.id/

gilib
i
d
/
/
:

:/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

tp

.u

.id/

ac
nej.

.u

.u

.id/

ac
nej.

http

.id/

.id/

ac
nej.

ht

ilib
NIM. 081910201059
/dig

h

h

u

ilib.

dig
tp://

/
c.id Muldayani
Wahyu
a
.
j
ne

lib.u

lib.u

lib.u

ac.
nej.

ht

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

Yang menyatakan

ht

ht

digi
tp://

u

ilib.

dig
tp://

id/

/
Jember,
c.id 23 Januari 2013

a
nej.

ht

iv

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

ht

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ht
id/

id/

id/

u

ilib.

dig
tp://

ac
nej.

.u

.u

ttp
SKRIPSI
h

id/

ac.
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ht
ht
ht
DESAIN IMPLEMENTASI ALARM PEMANTAU ISI DAN
/
/
/
/
FUZZY
DENGAN MENGGNAKAN
c.id
c.id
c.id
c.id ALIRAN INFUS DIGITAL
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
LOGIC
BERBASIS
WIRELESS
g
g
g
g
di
://di
://di
://di
tp://
http
http
http

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac.
nej.

u

ilib.

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

lib.u

digi
tp://

id/
.ac.

lib.u

http

ht
id/

ht

ht

Pembimbing :

.id/

.id/

.ac
: Sumardi, S.T.,
nejM.T.

ac
nej.

lib.u

lib.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ht

.id/

.id/

.u

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

tp

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

tp

.id/

.id/

ac
nej.

.u

.u

ht

h

.id/

.id/

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

h

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

.u

i
i
i
Dosen
/dig
/dig Moch. Gozali, S.T., M.T.
/dig Pembimbing Anggota tp: :H.R.B.
/
/
/
:
:
p
p
t
t
t
t
t

h

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac.
nej.

ht

Dosen Pembimbing
Utama
nej

nej

.id/

u

ilib.

dig
tp://

ht
id/
.ac.

ht

id/

id/

id/

dig
tp://

http

/
.id/ Wahyu Muldayani
c.id
a
.
j
.une
b
i
l
i
g
NIM 081910201059
://di
p
t
t
h

http

tp

.u

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

p
httOleh

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

ht

v

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

ht

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

ht

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

PENGESAHAN
http

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

ht

/
.id/ Isi dan Aliran Infus .ac.id/
.id/Implementasi Alarm Pemantau
.idSkripsi
c
c
c
yang
berjudul
“Desain
a
a
a
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g dan
gBerbasis Wireless” telah //diuji
g Menggunakan Fuzzy Logic
Digital dengan
dig
: di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
tp://
t
t
t
h
h
h pada:
disahkan
Hari, tanggal : Rabu, 23 Januari/ 2013

/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
Tempat
: Laboratorium
Jaringan Komputer, Jurusan
.une
.une Teknik Elekto,
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
i
://di
://dJember.
://di Fakultas Teknik, Universitas
http
http
http

id/
.ac.

nej

lib.u

digi
tp://

/

/

.id
j.ac

.id
j.ac

gilib
i
d
/
/
:

/

.id
j.ac

une

une

.
gilib
i
d
/
/
:

ilib.

ilib.

/dig
ttp:/

Penguji II,

ac.
nej.

u

u

ilib.

ilib.

ig
Bambang
S.T., M.T.
://dSupeno,
p
t
t
h
NIP. 19690630 199512 1 001

i
/dig
/
:
p
t
t

h

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

u

ilib.

gilib
i
d
/
/
:

http

ht
.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

tp

ht

.id/

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

lib.u

h

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

i
/dig
/
:
p
t
t

Ir. Widyono :Hadi,
dig M.T.
tp //
t
h
NIP. 19610414 198902 1 001

http

ht

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

tp

ht

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

u
u
ilib.
ilib. Satryo Budi Utomo, S.T.,
g
i
M.T.
d
/
ttp:/ 1 002
NIP. 19850126 h
200801

dig
tp://

Mengesahkan,ilib.u
ig
/dTeknik
/
Dekan Fakutas
:
p
t
ht
Universitas Jember

lib.u

lib.u

digi
tp://

ac
nej.

ac.
nej.

ac.
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

id/

id/

id/

id/

ht

h

h

Penguji I,

ac.
nej.

ht

H.R.B. Moch.
Gozali, S.T., M.T.
/
d/
i
.
c.id
c
a
a
NIP.
19690608
199903
1
002
.
.
j
j
une
une

/dig
ttp:/

http

tp

ac
nej.

.u Pembimbing Anggota, ilib.u
g
://di
http

Sumardi, S.T., M.T.
.id/
NIP. 19670113 199802
j.a1c001

ht

vi

id/

ac.
nej.

ht

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

.
gilib
i
d
/
/
:

Menyetujui:

ne
Pembimbing.uUtama,

une

lib.
i
g
i
://d

dig
tp://

ht

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ht
.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ttp
Isi dan Aliran Infus Digital
http
httpDesain Implementasi AlarmhPemantau

tp

Menggunakan Fuzzy Logic Berbasis Wireless.

u

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ac.
nej.

ib.u

il
Wahyu Muldayani
//dig
:

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

http

ht

id/

id/

id/

d/
ac.i

nej.

ilib.

dig
tp://

ht

ht

ht

Jurusan Teknik Elektro, Fakultas Teknik, Universitas Jember

ac
nej.

ac
nej.

ABSTRAK

u
u
ilib.
ilib.
g
g
i
i
d
d
/
/
merupakan unsur yang
tp:
ttp:/ Tanpa
ttp:/paling penting dalam kehidupan.
tKesehatan
h
h
h
sehat, manusia tidak dapat melakukan apa-apa baik untuk diri sendiri maupun untuk
.u

.u

ilib
//dig

ac
nej.

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

ilib
//dig

tp:

ht

orang lain. Di rumah sakit, penggunaan infus dinilai sebagai cara paling ampuh bagi
/
/
/
/
c.id yang sakit tidak enak j.ac.id
c.idpengganti makan. Karenaj.orang
c.idpasien untuk menambah energi
a
a
a
.
.
j
j
makan. Sejalan dengan
.une
.une dan teknologi yang sudah
.uneperkembangan ilmu pengetahuan
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
merambah
ke
segala
aspek
kehidupan
masyarakat
kami
membuat
berupa
alat
bantu
g
g
ig
dig
://di
://di
p://d Logick
tp://
yaitu Alarm
httFuzzy
http Digital dengan Menggukana
http Pemantau Isi dan Aliran Infus
Berbasis Wireless suatu alat bantu paramedik untuk mengurangi bahaya ketika terjadi
human error sehingga paramedic dapat menjalankan tugasnya dengan baik dan
/
/
/
/
defisien.
i
.
c.idmemiliki error sebesar j.ac.id
c.id mendeteksi volume isi jinfus
c
Ketelitian alat inij.a
dalam
a
a
.
.
j
ne
ne
ne
ne
12,6%.
lib.u
lib.u
lib.u
lib.u

digi
digi
digi
/
/
/
/
/
/
:
:
:
p
p
p
htt .
httDigital, teknologi, pasien, efisien
htt Kata kunci: sehat, infus, Infus

igi

d
tp://

u

ilib.

dig
tp://

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

i
/dig
/
:
p
t
t

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ht

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

tp

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

lib.u

h

.id/

.id/

ac
nej.

i
/dig
/
:
p
t
t

h

h

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

lib.u

lib.u

ac
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

i
/dig
/
:
p
t
t

ht

ht

.id/

lib.u

digi
tp://

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ht

.id/

ac
nej.

id/

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ht

ht

id/

id/

id/

ac.
nej.

ht

vii

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

ht

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ht
.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

Design
Digital Content and Flow
httpInfuse
http
http Implementation Alarm Monitoring

tp

id/

nej.

u

ilib.

dig
tp://

Using Fuzzy Logic based Wireless.

d/
ac.i

ac.
nej.

ht

lib.u

digi
tp://

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ht

ht

Jurusan Teknik Elektro, Fakultas Teknik, Universitas Jember

.id/

.id/

.id/

/
c.id

a
nej.

id/

id/

ac.
nej.

u
ilib.
g
i
d
/
WahyuttpMuldayani
:/
h

u

ilib.

dig
tp://

ht

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

u
u
u
ABSTRACT
ilib.
ilib.
ilib.
g
g
g
i
i
i
d
d
d
/ can not
Health istpthe
:// Without healthy, human beings
:// most important element inttplife.
ttp:/
ht
do anything
good for yourself and forhothers. At the hospital, the usehof intravenous

ht

rated as the most powerful way for patients to increase energy meal replacements.
/
people are not feeling
of science
id/
.id/
.development
.id/sick eating. In line with .the
c
c
c
c.idBecause
a
a
a
a
.
.
.
j
j
j
j
and technology has penetrated
into every aspect of ournlives
e to make a tool that Alarm
ne
.une
.u Fuzzy-Logick
.uContent
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
Monitoring
Digital
and
Flow
Infuse
with
Based
Wireless
g
ig
dig
//dig
://devent
://di
paramedics
of human error so h
that
tp://
ttp:paramedics
ttpthe
http a tool to reduce the dangerhin
can carry out their duties properly and efficiently. The accuracy of the tool is to detect
the content of infusion volume has an error of 12.6%.

://d

://d

u

ilib.

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

i
/dig
/
:
p
t
t

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ht

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

tp

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

lib.u

h

.id/

.id/

ac
nej.

i
/dig
/
:
p
t
t

h

h

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

lib.u

lib.u

ac
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

i
/dig
/
:
p
t
t

ht

ht

.id/

lib.u

digi
tp://

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ht

.id/

ac
nej.

id/

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ht

ht

id/

id/

id/

ac.
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

u

.
.
Keywords: health,
igilib patient, efficient.
igilibinfuse, Digital infuse, technology,

tp

dig
tp://

ac
nej.

ac
nej.

u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

ht

viii

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

ht

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac.
nej.

b.u

b.u

ht

2013: ….halaman; Jurusan Teknik
Jember.
/
/ Elektro Fakultas Teknik Universitas

id/
.ac.

lib.u

id/

li Aliran Infus Digital dengan
Desain Implementasi
Alarm Pemantau /d
Isi
igili
igidan
igili
d
d
/
/
/
/
/
:
:
:
ttp
ttp
http
Menggunakan
Fuzzy logic BerbasishWireless; Wahyu Muldayani, h081910201059;

nej

digi
tp://

ht

id/

ac.
nej.

ac.
nej.

b.u

u

ilib.

dig
tp://

.u

http

id/

id/

ac.
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

RINGKASAN
http

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

.id

.id

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

u
u
u
ilib.
ilib.
ilib.
g
g
g
i
i
i
d
d
d
Kesehatan
penting dalam kehidupan.
:// Tanpa
://
:// merupakan unsur yangttppaling
http
h
http

ht

kesehatan, manusia tidak dapat melakukan apa-apa baik untuk diri sendiri maupun

/
/
/
/
orang lain. Tak jarang .orang
.iduntuk
c.idsembuh bagaimanapun j.ac.id
c id yang sakit berusaha untuk
a
a
.
.
j
j
une sering kita lihat padaliborang
caranya. Sesuatu
.une
.une yang sedang sakit adalah
.yang
b
b
i
i
l
l
i
i
i
g
g
/dig infus dinilai sebagaitpcara
://di paling
://di
penggunaan
ttp:/
ht
http infus. Di rumah sakit, hpenggunaan

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

tp

ht

ampuh bagi pasien untuk menambah energi pengganti makan. Karena orang yang

/
/
d/ pengetahuan dan
.id/
dengan perkembangan
c.id
c.iilmu
c.idsakit tidak enak makan.j.acSejalan
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
.une
.uaspek
.une merambah ke segala
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
teknologi
yang
sudah
kehidupan
masyarakat,
i
i
i
i
g
g
g
dig
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
tp://
t
t
t
h
h akan kemudahan juga semakin
h
menyebabkan
tuntutan dan keinginan
tinggi.

ht

Demikian pula halnya pada perkembangan dan teknologi dalam bidang peralatan

ht

yang lebih efektif.
/
/
dmasyarakat
id/ Sakit yang masih
id/ Selama ini banyak Rumah
.
.
c.id
c
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e dilengkapi dengan roller
menggunakan pemberian
.une
.unyang
.une cairan infus secara manual,
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
i
://di Terapi
://dSagung
://di pengaturan aliran. Menurut
clamp untuk
Seto (2001, Pemberian
http
http
http

ht

nej.

u

ilib.

dig
tp://

.id/
.id/
.id/
c
c
c
a
a
a
.
.
.
kesehatan juga semakin
j mempermudah paramedik nej
j canggih, yang bertujuan untuk
.une
.une
b
b
ib.u
i
i
l
l
iltepat
i
i
g
g
g
i
i
i
atau operator.
Sehingga
dapat
memberikan
proses
pelayanan
secara
cepat
dan
d
d
d
/
/
/
:/
:/
:/
http
http
http

d/
ac.i

kepada pasien yang berada di Rumah Sakit dalam meningkatkan mutu kesehatan

c.i
ej.a

.un

ilib
//dig

tp:

Intravena atau disebut dengan terapi pemberian cairan infus). Untuk hal mengaturan

/
/
infus, perawat haruscmengetahui
total volume infus,c.faktor
id/ tetesan, dan total
.id/
.idtetesan
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une
.unedapat membahayakan kondisi
.unesesuai resep dokter, agarilitidak
waktu pemberianiliinfus
b
b
b
i
l
i
ig
dig
/dig
p://d bagaimana jika terjadihthuman
tp:// error pada perawat? hMisalnya
ttp:/
pasien.httTapi
saja

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

tp

perawat lupa untuk mengecek waktu pemberian atau pergantian infus. Maka bisa

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

ht

ix

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

ht

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ht
.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

dibayangkan
untuk membuat warning
httpalarm infus
http
http akibatnya. Penyusun berupaya

tp

ht

yang dapat didengar dan dimonitoring secara digital di ruang perawat.

id/ metode yang dapat digunakan
.id/ untuk mengontrol .ac.id/
.satu
.id/ Fuzzy logic adalah salah
c
c
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
gIsi dan
g
g
inputan agar/dmenghasilkan
outputan yang diinginkan.
Alat “Alarm Pemantau
dig
://di
://di
:/ i
p
p
p
t
t
t
tp://
t
t
t
h
h
Aliranh Infus Digital dengan Menggunakan
Fuzzy Logic Berbasis
Wireless”

ht

menggunkan dua inputan untuk/ proses fuzzy logic. Inputan /pertama berupa nilai
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ADC sebagai variabel
ne sensor tekanan flexiforce.une
unetekanan yang dihasilakan uoleh

id/
.ac.

nej

.u
igilib

ilib.
ilib.
ilib.
g
g
g
i
i
i
d
d
d
Inputan tkedua
photodiode.
://
://yang dihasilakan oleh sensor
:// berupa jumalah tetesan infus
http
http
ht p

d
tp://

ht

Kedua inputan diproses menggunakan fuzzy logic untuk menghasilkan volume infus.

/
/
/
fuzzy yang digunakan.id
dari metode
.id/
.idMetode
c.id
cKarakteristik
c adalah metode fuzzy sugeno.
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
fuzzy sugeno adalah
konstanta-konstanta
.une
.une untuk dimasukan kedalam
.unmenentukan
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
//dig dari perhitungan persamaan
://di garis
://di
persamaan
ttp:didapat
http
http fuzzy. Konstanta-konstantahini

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

tp

ht

dari tiap-tiap inputan untuk menghasikan outputan yang linier. Aliran infus dapat

/
/
/
.id/ volume dengan jumlah.atetesan
c.id infus. Komunikasi j.ac.id
cantara
c.iddilihat dari tampilan grafik
a
a
.
.
j
j
j
ne
.une
.une komunikasi wireless untuk
.ukomputer
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
antara
alat
dengan
perawat
menggunakan
i
i
i
i
g
g
g
dig
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
tp://
t
t
t
h rumah sakit. Alarm berbunyih satu kali pada
h
mempermudahkan
pemasangan alat pada

ht

saat volume infus sebesar 250ml dan berbunyi sebanyak tiga kali pada saat volume

nej.

u

ilib.

dig
tp://

.id/
.id/
.id/
c
c
c
a
a
a
.
.
.
infus kurang dari 50ml.
Sistem
kerja alat dapat bekerjane
dengan
baik dalam mengubah nej
j
j
u
.u
.une
b
b
i
i
l
l
ilib.
i
i
g
g
g
i
i
i
tampilan isi
dan
aliran
infus
secara
digital.
Nilai
error
persen
terbesar
pada
alat
dalam
d
d
d
/
/
/
:/
:/
:/
http
http
http

d/
ac.i

pengukuran volume infus sebesar 12.6%.

ac
nej.

i
/dig
/
:
p
t
t

i
/dig
/
:
p
t
t

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ht

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

tp

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

lib.u

h

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

i
/dig
/
:
p
t
t

h

h

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

lib.u

lib.u

lib.u

digi
tp://

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

ht

x

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

ht

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

ht
id/

id/

.
.
.
Puji syukur kehadirat
j.acdan rahmatnya sehingga nej.ac
j.ac Allah SWT, atas hidayahnya
e
e
n
n
u
u
lib.u
ilib.
ilib. mestinya. Shalawat serta
kami dapat /menyelesaikan
skripsi ini sebagaimana
digi
/digsalam
/dig

ac.
nej.

u

ilib.

.u

id/

id/

dig
tp://

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

PRAKATA
http

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

:/

:/

:/

http sumber
http Nabi Muhammad SAW sebagai
http
semoga
Allah SWT limpahkan kepada

inspirasi dan membuat kami lebih
/ kuat dan menatap setiap hal/ yang penuh optimis

/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
dan berfikir positif, dalam
une dalam menjalani persaingan
.une
.kami
.une menunjang kemampuan
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
/di nantinya.
globalisasi
://di
://di
:/kerja
http
http
http

ht

/
/
/
/
penyusunan skripsi .iini,
.iddalam
c.id proposal sampai j.ac.id
c d baik dari proses pembuatan
a
a
.
.
j
j
penyusunan akhirlibskripsi
moral dan sikap lserta
.une
.une
.une , mengenai ilmu yangilibbermanfaat,
b
i
i
i
g
g
g
://di kami
://di
://di
tanggung
http
http skripsi ini. Dengan demikian
http jawab dalam menyelesaikan

ht

id/
.ac.

nej

lib.u

digi
tp://

ht

Dalam pelaksanakanya kami tidak lepas dari kesulitan dan permasalahan

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

tp

mengucapkan terima kasih pada:

/
/
/
/
c.id
c.id .
c.iddukungan yang tak henti-hentinya
c.id1. Bapak dan Ibu tercintaj.aatas
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.uneselaku Dosen Pembimbing
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
2.
Sumardi,
S.T.,
M.T.
Utama,
i
i
i
i
g
g
g
dig
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
tp://
t
t
t
h
h Moch. Gozali, S.T., M.T.hselaku Dosen Pembimbing Anggota
H.R.B.
dan juga
Bambang Supeno, S.T., M.T, Satryo Budi Utomo, S.T., M.T, dan Khairul Anam,

.id/
.id/
.id/
c
c
c
a
a
a
.
.
.
S.T., M.T, dan Agus
pembimbing pembantu nej
j
j Irwan K. Amd., S.T. selakunedosen
u
.u
.une
b
b
i
i
l
l
ilib.
i
i
g
g
g
i
i
i
dan Teknisi
Laboratorium
yang
memberikan
arahan
dan
saran-saran
dalam
d
d
d
/
/
/
:/
:/
:/
http
http
http

ht

/
/ Seluruh Dosen Teknik Elektro
d3.
id/ dapat saya sebutkan
id/ Universitas Jember yangactidak
.
.
c.id
c
a
a
.
.
.
j
j
j
satu-persatu, terima
telah
.une
.unediberikan.
.unekasih atas bimbingan yang
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
i
di NIM
://dari
://delektro
://di teknik, khususnya teknik
4. Teman-teman
angkatan 2008 mulai
http
http
http

ht

d/
ac.i

nej.

u

ilib.

dig
tp://

ht

penyelesaian skripsi ini.

c.i
ej.a

.un

ilib
//dig

tp:

081910201001-081910201061 yang mendukung dan memberikan motivasi.

/
/
/
/ Kepada seluruh pihak .yang
pendidikan di
.id5.
c.id
c.id
c id telah membantu menyelesaikan
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
.une
.une satu- persatu .
.unini
Universitas Jember
yang tidak dapat saya isebutkan
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
g
dig
/dig
://di
tp:// penyusunan skripsi ini htentunya
ttp:/ masih banyak kekurangan
http baik dalam
htDalam

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

tp

isi maupun analisisnya, oleh karena itu kami mengharapkan pada para pembaca dapat

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

ht

xi

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

ht

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ht
.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

p manjadikan lebih baik, kami
tp berguna
merefisi
http berharap semoga skripsi inihtdapat
httdan

tp

bagi pembaca, terima kasih.

d/
ac.i

nej.

u

ilib.

dig
tp://

u

i
/dig
/
:
p
t
t

h
ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

i
/dig
/
:
p
t
t

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ht

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

tp

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

lib.u

h

.id/

.id/

ac
nej.

i
/dig
/
:
p
t
t

h

h

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

lib.u

lib.u

ac
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

i
/dig
/
:
p
t
t

ht

ht

.id/

lib.u

digi
tp://

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ht

.id/

id/

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ht

ht

id/

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

id/

u

ilib.

dig
tp://

ac
nej.

.u

.u

http

id/

ac.
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

igi

://d
http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

Penulis
lib.u

http

http

tp

ht
.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

ht

c
ej.a
Jember, januari 2013
n
u
.
igilib
d
/
/
:
http

ac
nej.

lib.u

lib.u

h

u

ilib.

dig
tp://

.id/

ac
nej.

i
/dig
/
:
p
t
t

ac.
nej.

ht

.id/

lib.u

gilib
i
d
/
/
:

u

ht

.id/

ac
nej.

digi
tp://

ac.
nej.

ilib.

dig
tp://

ht

id/

id/

id/

ac.
nej.

ilib.

dig
tp://

ht

ht

xii

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ilib.

ac.
nej.

u

ilib.

ht

Halaman

id/

u

u

ilib.

dig
tp://

gilib
i
d
/
/
:

http

id/

ac.
nej.

ac
nej.

.u

.u

DAFTAR
http ISI

id/

ac.
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

u
ilib. i

g
g
ig
HALAMAN
..................................................................................
://di
://di
://dSAMPUL
http

http

http

id/

ac.
nej.

HALAMAN PERSEMBAHAN ...................................................................

ht

ii

MOTTO ...................................................................................
iii
/
/
dHALAMAN
id/
id/
.
.
c.id
c
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
HALAMAN PERNYATAAN
.......................................................................
iv
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://di
://di
://di
HALAMAN
v
http
http
http PEMBIMBING .......................................................................

c.i
ej.a

.un

ilib
//dig

tp:

HALAMAN PENGESAHAN .......................................................................

ht

vi

/
/
/
/
.....................................................................................................
vii
.idABSTRAK
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une
b
b
b
ABSTRACT ....................................................................................................
viii
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h
RINGKASAN ................................................................................................
ix

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

tp

PRAKATA .....................................................................................................

xi

DAFTAR TABEL .........................................................................................

xvii

/
/
/
/
c.id
c.id
c.id
c.idDAFTAR ISI ..................................................................................................
a
a
a
a
xii
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
DAFTAR GAMBAR
.....................................................................................
dig
://di xv
://di
://di
p
p
p
t
t
t
tp://
t
t
t
h
h
h

ht

BAB
1. PENDAHULUAN .............................................................................
/
/
/

d
ac.i
.
j
e
n

u

ilib.

dig
tp://

ht

1.4 Manfaat.......................................................................................... ......... 2
/
/
/
/
1.5 Batasan Masalah.....................................................................
......... 3
c.id
c.id
c.id
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
ne
BAB 2. TINJAUAN
b.4un
b.un
b.uPUSTAKA....................................................................
b.un

igili
igili
igili
d
d
d
/
/
/
/
/
/
:
:
:
ttp Sensor Flexiforce...........................................................................
http ......... 5
http
h2.1

gili

di
tp://

1
d
d
i
i
.id/
.
.
c
c
c
a
a
a
.
.
.
j
j
......... .1unej
1.1 Latar Belakang
.une
.une ..............................................................................
b
b
i
i
l
l
i
i
igilib 2
ig
ig
1.2:/Perumusan
Masalah.......................................................................
.........
d
d
d
/
/
/
/
/
:
:
ttp Tujuan............................................................................................
http ......... 2
http
h1.3

ht

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

tp

.id/

ac
nej.

2.2 Infus............................................................................................... ......... 6
2.3 Wireles module Xbee
Stater Kit....................................................
......... 7
/
d/
d/
i
i
.
.
c.id
c
c
.........
7
2.4 Mikrokontroler
Atmega16
.....................................................
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.8une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
2.4.1
Konfigurasi
pin
ATMega16.................................................
.........
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://di
://di
://di
http ......... 10
http
http 2.4.2 Organisasi Memori ..............................................................
2.5 RS-232........................................................................................... ......... 11
2.6 Operational Amplifier
......... 13
/
/
/ ...................................................................

.u

gilib
i
d
/
/
:

tp

j.a
.une

/dig
ttp:/

/dig
ttp:/

ht

h

h

h

j.a
.une

ilib

ilib

ilib

/dig
ttp:/

xiii

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

ht

c.id

c.id

c.id

j.a
.une

ht

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ht
.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http ......... 14
http .................................................
http 2.7 LCD (liquid Cristal Display)

tp

ht

2.8 Buzzer .................................................................................... ......... 15
/
2.9 Sensor Tetesan
..............................................................
......... 16
.id/
.id/
.idInfus
c
c
c
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
......... 17
2.10Fuzzy Logik...................................................................................
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
ig 17
System Fuzzy ..............................................................
.........
dig
/dig
://d
://di
:/2.10.1
p
p
p
t
t
t
tp://
t
t
t
h
h 2.10.2
......... 19
Struktur Dasar hFuzzy Logic Controller.......................
2.10.3
Fuzzification................................................................ ......... 22
/
/
/
/
......... 23
2.10.4
Defuzzificztion............................................................
c.id
c.id
c.id
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
BAB 3. METODOLOGI
.une
b24
b.un
b.un PENELITIAN ......................................................
b.un

d/
ac.i

igili

igili

igili

gili

di
tp://

/d
://d
://d
3.1:/Tempat
dan Waktu Penelitian
.......................................................
......... 24
http
http
http
3.2 Tahapan Perancangan.................................................................... ......... 24
3.3 Desain Sistem Perangkat............................................................... ......... 25
/
/
/
/
d
i
.
c.id
c.id
c.id ...................................................................
c
3.3.1
Alat
dan
Bahan
.........
25
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une............................... .........
.une
.une
b
b
b
b
26
3.3.2
Perancangan
dan
Pembuatan
Mekanik
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
dig
/dig
://di
://di
tp://
ttp:/Gambar Rangkaian........................................................................
http ......... 28
http
h3.4
3.5 Perancangan Sistem....................................................................... ......... 29
3.4.1 Perancangan Hardware
.......................................................
......... 29
/
d/
d/
d/
i
i
i
.
.
.
c.id
c
c
c
a
a
a
a
.
.
.
.
.........
31
3.4.2
Perancangan
Software
........................................................
j
j
j
j
.une
.une................................ .........
.une Program Perancangan
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
3.4.3
Flowchart
Alat
33
g
g
g
dig
://di 35
://di
://di DAN PEMBAHASANtt.........................................................
p
p
p
t
t
tp://
t
t
BAB 4.
HASIL
h
h
h

4.1 Pengujian Terhadap Sensor........................................................... ......... 35
......... 35
4.1.1 Sensor Flexiforce
.id/
.id/
.id/ ................................................................
c
c
c
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
4.1.1 b
Sensor
.........b36
.une
.une
.une Tetesan Infus...........................................................
.une
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
ig 38
dig
.........
4.2
Fuzzy Logic..................................................................
/dig
://d
://di
:/Pengujian
p
p
p
t
t
t
tp://
t
t
t
h
h
h4.3 Pengujian Alarm............................................................................
......... 48
4.4 Pengujian Wireless........................................................................ ......... 49
/
/
/
/
d
......... 53
4.5 Pengujian Tampilan
c.id
c.id
c.id pada Komputer.............................................
c.i
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
4.6 Pengujian
Alat..........................................................
.........
55
.une
.une
.unKeseluruhan
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
i
di
/di 57
/di
BAB 5.ttPENUTUP..........................................................................................
p://d
tp://
ttp:/
ttp:/

ht

ht

ht

ht

d/
ac.i

h

h

h

ht

ht

5.1 Kesimpulan.................................................................................... ......... 57
......... 58
5.2 Saran..............................................................................................
/
d/
d/
d/
i
i
i
.
.
.
c.id
c
c
c
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
DAFTAR
PUSTAKA
.....................................................................................
59
ne
ne
ne
ne

gi
gi
gi
LAMPIRAN....................................................................................................
://di xviii
://di
://di
http

http

http

tp

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

tp

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

ht

.id/

.id/

.id/

gilib
i
d
/
/
:

lib.u

lib.u

lib.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ht

xiv

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

u

ilib.

dig
tp://

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

.u

http

ht
id/

id/

id/

id/

ac.
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

DAFTAR
http GAMBAR

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

ac.
nej.

Halaman
ib.u

u

ilib.

dig
tp://

ac.
nej.

il

dig
tp://

Gambar
ht
ht
ht 2.1. Flexiforce ..................................................................................

4

Gambar 2.2. Gambar Cairan Ringer Laktat ...................................................

5

ht

/
/
/
/
c.id
c.idXbee................................................................
c.idGambar 2.3. Modul Wireless
7 j.ac.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
Gambar
2.4.
Pin
ATmega16...........................................................................
9
g
g
g
g
di
/di
/di
/di
/
/
/
:
:
:
p
p
p
t
t
t
tp://
ht
ht Memori .......................................
ht 2.5. Map Memori Program Flash
Gambar
10
Gambar 2.6. Data Memory.............................................................................

id/
.ac.

.u

11

.id/

c
Gambar 2.7. Pin Konfigurasi
RS232 9 Pin ....................................................
12 nej.a
ej
ej
n
n
u
u
u
.
.
.
b
gilib13
giliRS
gilib
i
i
i
d
d
d
Gambar 2.8.
Konfigurasi
Pin
dan
Blok
Diagram
232
..............................
/
/
/
/
/
/
:
:
:
http
http
http

ht

2.10. Konfigurasi LCD
15
/
/
/16x2..............................................................
/
.idGambar
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
Gambar 2.11. Buzzer........................................................................................
16
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
ig
://di 16
://di
://dSensor
Gambar
2.12.
Tetesan
Infus
.................................................................
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h

ht

nej

gilib
i
d
/
/
:

id/
.ac.

id/
.ac.

tp

Gambar 2.9. Op Amp .....................................................................................

14

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

tp

Gambar 2.13. Fuzzy System ............................................................................

17

/
/
2.14. Fuzzy Kontroler
18
.id/
.id/
.id........................................................................
.idGambar
c
c
c
c
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
Gambar
2.15.
Fuzzification..............................................................................
22
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
dig
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
tp://
t
t
t
h
h
h 2.16. Defuzzification ..........................................................................
Gambar
23
Gambar 3.1. Desain Alat Tampak Luar ..........................................................

/
c.id

lib.u

ttp:
ttp:
ttp:
h
h
h
Gambar 3.4. Rangkaian Sistem Minimum Mikrokontroler ...........................

28

Gambar
3.5. Rangkaian Sensor/Tetesan Infus ...............................................
/
/

28

Gambar 3.8. Blok Diagram Receiver.............................................................

31

.id
j.ac

.id
j.ac

tp

ht

id/

ht

.id/

c
ej.a
e
e Sensor Flexiforce ....................................................
Gambar 3.6. Rangkaian
29
n
n
n
u
u
u
.
.
.
gilib30
gilib
gilibDiagram Transmiter.........................................................
i
i
i
d
d
d
/
/
/
/
/
/
Gambar t3.7.
Blok
:
:
:
http
http
ht p

une

ht

/
/
/
3.9. Blok DiagramcPerancangan
Software .......................................
32
.id/
.idGambar
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

26

27 ej.ac.
n
n
.un
.u
.u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
i
Gambar 3.3.//dSkema
Sistem Wireless Alat .....................................................
//di 27
//di

.id
j.ac

lib.
i
g
i
://d

/
c.id

/
c.id

a
Gambar 3.2. Desain Alat
Dalam .......................................................
ej.a
ej.Tampak

a
nej.

digi
tp://

tp

ht

xv

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

ht

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

tp

ht
.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

p Flowchart Program Sistem
Gambar
http
httpKeseluruhan...................................
htt3.10.

34

Gambar 4.1. Tegangan Flexiforce Saat Infus Penuh......................................

35

ht

/
.id/
.id/
.id/ Saat Infus Kosong ...................................
.idGambar
c
c
c
c
4.2.
Tegangan
Flexiforce
35
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g Infus...................................//dig 37
g
Gambar 4.3./dTegangan
Saat Terdeteksi Tetesan
dig
:
://di
:/ i
p
p
t
t
tp://
t
t
http
h Tetesan Infus...................................
h 4.4. Tegangan Saat Tidak Ada
Gambar
37
38

lib.u

Gambar 4.8. Fuzzifikasi Volume ...................................................................

47

id
.ac.

id
.ac.

.id/

c
ej
ej Tekanan ..................................................................
Gambar 4.6. Fuzzifikasi
39unej.a
n
n
u
u
.
.
.
igilib41
igilib
igilib
d
d
d
/
/
/
Gambar t4.7.
Fuzzifikasi
Tetesan....................................................................
/
/
/
:
:
:
http
http
ht p

ht

/
/
/
/
4.9. Pengaturan PORT
50
.idGambar
c.id
c.id
c.id XBee Wireless.............................................
a
a
a
.
.
.
j
j
j
Gambar 4.10. Pengaturan
50
.une
.une
.une Receiver Wireless...................................................
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
ig
://di 51
://di...............................................
p://dPengaturan Transmiter Wireless
Gambar
http
http
htt4.11.

ht

nej

digi
tp://

Gambar 4.5. Fuzzy Metode Sugeno...............................................................
/
/

id/
.ac.

ht

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

tp

Gambar 4.12.Komunikasi Serial USB Berhasil...............................................

51

/
/
/
.id/
53
c.id
c.id
cKomputer...........................................................
c.id