UAS Tertulis Bhs.Jawa 2012 2013

UJIAN SEKOLAH DASAR (US)

  

TINGKAT SEKOLAH DASAR

TAHUN PELAJARAN 2012 / 2013

LEMBAR SOAL

  1. Tulislah lebih dahulu nomor pesertamu pada kolom yang tersedia di lembar jawaban yang disediakan !

  1. Manut crita ing ndhuwur watake Prabu Duryudana yaiku ....

  PETUNJUK UMUM :

  D. satengahing alas

  C. omahe Mbah Marto

  B. Tegal Kurusetra

  A. kedhung

  D. seneng tetulung 2. Latar panggonan crita kasebut yaiku ....

  C. grapyak

  B. jirih

  A. kendel

  “Akeh kang nandang tatu lan bakal nandang cacat salawase urip. Ambune getih kang amis tur banger ngebaki Tegal Kurusetra. Sawise mangerteni wadyabalane kasoran lan ora duwe bala maneh, Prabu Duryudana mlayu saka tengah-tengahing paprangan. Dheweke rumangsa keweden. Luwih-luwih mentas meruhi Patih Sengkuni nemahi tiwas ana tangane Werkudara. Prabu Duryudana mlayu lan mlebu sajroning alas. Ndilalah dheweke tumeka ing sawijining kedhung. Sabanjure Prabu Duryudana njegur lan umpetan ing kono kanthi sarana silem, “ Mbah Marto kendel sedhela.

  2. Periksa dan bacalah soal-soal sebelum menjawabnya !

  Mata Pelajaran : Bahasa Jawa Hari Tanggal : April 2013 Waktu : 90 menit Dimulai pukul : 10.30 WIB Diakhiri pukul : 12.00 WIB

  Wenehana tandha ping ( X ) aksara A, B, C, utawa D ing sangarepe wangsulan kang bener ana lembar jawaban kang sumadia ! Wacanen kanthi permati !

  9. Periksalah pekerjaanmu sebelum diserahkan kepada Pengawas US !

  8. Mintalah kertas buram kepada Pengawas US jika diperlukan !

  Dibetulkan : A B C D

  7. Apabila ada jawaban yang kamu anggap salah dan kamu ingin memperbaikinya, coretlah dua garis lurus mendatar pada jawabanmu yang salah, kemudian berilah tanda silang (X) pada huruf yang kamu pilih ! Contoh : Pilihan semula : A B C D

  6. Kerjakan pada lembar jawaban yang disediakan, dengan bolpoin/pulpen yang bertinta biru atau hitam !

  5. Dahulukan menjawab soal-soal yang kamu anggap mudah !

  3. Laporkan kepada Pengawas US kalau terdapat tulisan yang kurang jelas, rusak atau jumlah soal kurang ! 4. Jumlah soal sebanyak 50 butir soal pilihan ganda.

  “ Wis ora bisa kaetung maneh akehe prajurit kang dadi korban perang gedhe kang uga sinebut Perang Baratayuda,” mangkono Mbah Marto miwiti critane. Putune wis padha lungguh nggatekake critane simbahe. Pancen, sore kuwi putu-putune ngrubung simbahe merga wis kangen ngrungokake crita.

  3. Sawise mangerteni wadyabalane kasoran lan ora duwe bala maneh, Prabu Duryudana mlayu saka tengah-tengahing paprangan. Kasoran tegese ....

  A. Kapan bapake ibune jagong ?

  C. nampa tamu

  D. tindak nyambut gawe

  7. Kepriye anggone Tutik nampa tamu ?

  A. disuwun nunggu ing latar

  B. diinjen luwih dhisik

  C. dipinarakke

  D. dibukakke lawang 8. Pitakon kang trep kanggo paragraf kapisan yaiku….

  B. Sapa sing tunggu omah amarga tindak jagong ?

  A. rapat ing kelurahan

  C. Geneya Tutik nampa tamu ?

  D. Geneya Tutik ana ngomah dhewekan ? 9. bw= putih Tulisan Aksara Jawa ing ndhuwur unine ....

  A. kucing putih

  B. abang putih

  C. bawang putih

  D. kacang putih

  Soal nomer 10 -13 ana gegandhengane karo wacan iki ! Atusan taun kepungkur, ana sawujining randha karo anake papat. Kanggo nguripi kulawargane, randha iku mau nyambut gawe abot. Supaya anak-anake dadi dewasa lan nduweni kawruh kang murwat.

  B. tindak jagong

  6. Wektu Pak Dirjo nothok lawang Bapal lan IbuneTutik lagi ngapa ?

  A. menang

  Soal nomer 5 - 8 ana gegandhengane karo wacan iki !

Nampa Tamu

  B. kendel

  C. wedi

  D. kalah 4. Amanate crita ing ndhuwur yaiku ....

  A. Tumindak bener bakal entuk kanugrahan

  B. Sapa kang digdaya bakal menang

  C. Paprangan gawe rekasane warga

  D. Aja daksiya marang wong liya

  Sore kuwi, Tutik ana ngomah dhewekan amarga bapak lan ibune lagi tindak jagong. Kanggo ngisi wektu,

Tutik maca buku sing dipilih mau esuk ing perpustakaan sekolah. Thok… thok… thok…, swarane lawang ngarep

sajake ana sing nothok.

  D. maca buku

  Tutik mlaku cepet-cepet marani lawang ngarep. Dheweke eling welinge ibuke, yen ana tamu diinjen

korden dhisik banjur yen wis kenal lagi dibukakake lawang. Tutik nginjen alon-alon. Jebule Pak Dirjo, kancane

bapake Tutik sakantor. Tutik alon-alon mbukak lawang.

  “ Oh, Pak Dirjo, mangga Pak, pinarak rumiyin,” Titik manggakake tamune. “ Ya, Tik. Kok sepi ! Bapakmu

tindak, to?” Pak Dirjo takon. “Inggih Pak, nembe jagong kalih ibu dhateng pak lurah. Sakecakaken rumiyin nggih,

Pak !” Tutik banjur mlaku memburi arep gawe unjukkan kanggo tamune.

  Kapethik saka Remen Basa Jawa SD Kelas VI

  5. Apa kang ditindakake Tutik kanggo ngisi wektu lodhang ?

  A. maca koran

  B. sinau

  C. nampa tamu

  Salah sijine anake aran Dampo Awang.

  Ing sawijining dina, anake papat njaluk palilah arep lelana, nanging sadurunge ninggalake omah, biyunge menehi pecahan piring. Kanthi piweling sapa bae sing kasil bisa urip mulya, aja lali marang sedulur lan biyunge. Kanthi pecahan piring iku kanggo nyocokake.

  Kocapa, si Dampo Awang bareng urip mulya ora ngakoni adhi lan sedulure, klebu biyunge dhewe malah ditundhung supaya lunga saka ngarepe. Ibune banjur nyepatani yen angin gedhe lan banyu segara bakal arep ngelemake awak, kapal, lan barang-barange. Dumadakan ore let sedhela bae, pangandikane biyunge mau dadi kasunyatan.

  10. Irah-irahan kang trep kanggo crita ing ndhuwur yaiku ....

  A. Biyunge Dampo

  B. Dampo Awang

  C. Angin Gedhe

  D. Pecahan Piring 11. Crita Dampo Awang ing ndhuwur kadadeyan rikala ....

  A. Atusan taun kepungkur

  B. Dampo Awang lali marang biyunge

  C. Mbok Randha sengsara

  D. Mbok Randha maringi pecahan piring 12. Watake Dampo Awang yaiku ....

  A. gagah lan prakosa

  B. srakah lan gumedhe

  C. seneng weweh

  D. pinter lan loman 13. Amanat saka crita Dampo Awang yaiku ....

  A. aja gampang supata

  B. aja ngunggulake ing samubarang

  C. wong iku kudu nrima ing pandum

  D. ora kena duraka marang wong tuwa 14. aibulgis[r Tulisan Aksara Jawa ing ndhuwur unine ....

  A. Ibu Sari

  B. Ibune Sari

  C. ibu lagi sare

  D. ibune lagi sare

  Soal nomer 15 lan 16 magepokan karo sesorah ! .......

  Ingkang salajengipun kula nyulihi rencang-rencang, ngaturaken gunging panuwun dhumateng Bapak/Ibu Guru, ingkang sampun nyengkuyung saha ngrawuhi acara punika. Ugi atur panuwun dhumateng rencang saha adhik-adhik ingkang sampun paring pambiyantu dhateng tumapaking acara.

  Bapak/Ibu Guru ingkang kinurmatan, kula sarencang siswa kelas enem ngaturaken gunging panuwun, awit panggulawenthah saha sedaya wucalan ingkang sampun keparingaken dhumateng kula sarencang. Dene kula sarencang boten saget atur piwales punapa-punapa kejawi namung atur panuwun ingkang tanpa pepindhan. .......

  15. Perangan pidhato ing ndhuwur kalebu .....

  A. adangiyah

  B. pambuka

  C. surasa basa

  D. wasana basa 16. Pidhato ing ndhuwur ngandhakake ....

  A. syukurane kelas enem

  B. perpisahan kelas enem

  C. atur wakil kelas enem

  D. syukurane kelas enem

  Soal nomer 17 lan 18 magepokan karo pacelathon !

  Ibu : “ War,kowe lagi apa? Kok, Ibu ora krungu swaramu ?” Warsana : “ Kula nembe ningali TV, Bu.” Ibu : “ Apa kowe wis nggarap PR, Le?” Warsana : “ Sampun, Bu. Sampun rampung sedaya.” Ibu : “ Acara apa ta sing kosenengi?” Warsana : “ Ningali berita Bu, amargi kathah seserepan angkang seget kula pendhet.” Ibu : “ Oh, ngono ta, ning aja terus kebablasen nganti bengi, ya.” Warsana : “ ....”

  17. Isi pacelathon ing ndhuwur yaiku ....

  A. aturan nonton TV

  B. ngisi wektu lodhang

  C. nonton video

  D. nonton TV 18. Pacelathon ing ndhuwur ngemu amanat ....

  A. nonton TV luwih penting kareben tambah pengalaman

  B. kena nonton TV yen wis rampung kewajibane

  C. yen wis rampung nggarap PR kudu nonton TV

  D. nonton TV iku ora dilarang nagara 19. Gunemane Ibu lan Warsana ditindakake ing wayah ....

  A. esuk

  B. awan

  C. sore

  D. bengi

  Soal nomer 20-21 magepokan karo geguritan ! Bocah Mituhu Murid iku kudu manut marang guru

  Rukun marang kanca Aja drengki aja srei Aja climut aja jail aja nakal Putra iku kudu bekti marang ibu

  .....

  20. Tembung climut ing geguritan ndhuwur nduweni teges ....

  A. seneng colong jupuk

  B. sneng mangan

  C. seneng ngamuk

  D. seneng anut grubyuk 21. Geguritan ing ndhuwur ngemu pitutur kanggo ....

  A. kanca

  B. guru

  C. wong tuwa

  D. murid 22. Pesene pengarang ing geguritan ing ndhuwur yaiku dadi bocah kudu ....

  A. drengki

  B. nurut kancane

  C. nurut aturan

  D. climut 23. ?aiwkSeptiLm. yen ditulis nganggo aksara latin unine ....

  A. iwak sepat lara

  B. iwak sepat lima

  C. salak sepet lima

  D. selak cepet-cepet

  Soal nomer 24 lan 25 magepokan karo tembang macapat ! Kinanthi Anoman malumpat sampun

  Prapteng witing nagasari Mulat mangadap katingal Wanodya kang kuru aking Gelung rusak wor lan kisma Kang iga-iga kaeksi 24. Wanodya kang kuru aking padha tegese karo wanita kang ....

  A. mepe sega aking

  B. kurugan sega aking

  C. luru sega aking

  D. gering banget 25.Tembang Kinanthi ing ndhuwur ngemot piwulang ....

  A. yen wis dipercaya kudu ditindakake

  B. nindakake kuwajiban kanthi ati seneng

  C. Anoman iku kethek kang bagus

  D. dadi satriya kudu wani mati

  26. Gatekna gambar wayang ing ngisor iki !

  1

  2

  3

  4 Urutan punakawan ing ndhuwur saka sing tuwa kang bener yaiku ....

  A. 1 , 4 , 2 , 3

  B. 2 , 1 , 4 , 3

  C. 3 , 1 , 2 , 4

  D. 4 , 3 , 1 , 2 27. Gambar wayang ing sisih kiwa arane ....

  A. Puntadewa

  B. Arjuna

  C. Sadewa

  D. Nakula

  28. Satriya kang sekti mandraguna, putrane Raden Werkudara, isa mabur tanpa elar, duwe aji-aji narantaka, lan kasatriyane ing Pringgandani. Gambar ing ngisor iki kang trep tumrap pratelan ing dhuwur yaiku....

  A.

  C.

  B.

  D.

  29. ... Pak Hartono, akeh tamu kang padha ...ing sekolahan. Tembung kang trep kanggo ngisi ukara yaiku ....

  A. samantuke, dugi

  B. samulihe, teka

  C. sakondure, rawuh

  D. sakondure, teka

  30. Bapak sapunika nembe ... koran wonten ruang tamu. Tembung kang trep kanggo ngisi ceceg-ceceg ing ndhuwur yaiku ....

  A. maos

  B. maca

  C. tumbas

  D. mundhut

  31. Telung dina udan deres ora ana mandhege, mula ing ngendi-endi padha banjir. Sawah, omah, lan

  sadhengah barang padha klelep. Banjir gawe kapitunan wong akeh. Kabeh mau amarga ... ora nganggo petung.

  Ukara sing bener kanggo ngisi paragraf ing ndhuwur yaiku ....

  A. tumindak ngawur

  B. alase ditanduri

  C. lemahe dipaculi

  D. alase padha ditegori

  Soal nomer 32 lan 34 magepokan karo pacelathon ! Bapak : “ No, Tono .................!” Tono : “ Kula, Pak ! Kula kelas sekawan.” Bapak : “ Apa kuwajibanmu ing omah ?” Tono : “ .............................. .” Bapak : “ Kowe mbiyantu pagaweyan sing entheng-entheng bae !” Tono : “ Inggih Pak !”

  32. Ukara kang trep kanggo ngganepi pacelathone Tono ing ndhuwur kang bener yaiku ....

  A. “ Kuwajiban kula mbiyantu bapak, biyung, lan sinau. “

  B. “ Kuwajiban kula mbiyantu bapak. “

  C. “ Kuwajiban kula mbiyantu ibu. “

  D. “ Kuwajiban kula sinau. “ 33. Kanggo ngganepi pitakone bapak ing pacelathon ndhuwur kang bener yaiku ....

  A. Saiki kowe ning ngendi ?

  B. Saiki kowe lagi ngapa ?

  C. Saiki kowe kelas pira ?

  D. Saiki kowe sekolah ing ngendi ? 34. 1. Bocahe gedhe dhuwur lan anteng.

  2. Mulane akeh kancane sing seneng srawung.

  3. Manawa guneman ora tau gawe tatuning liyan.

  4. Arya bocah kelas enem SD Banyuasin.

  Ukara-ukara ing ndhuwur yen digawe paragraf kang runtut yaiku ...

  A. 4 , 1 , 3 , 2

  B. 4 , 3 , 2 , 1

  C. 1 , 4 , 2 , 3

  D. 1 , 4 , 3 , 2

  35. Gatekna gambar ing ngisor iki ! Ukara kang trep karo gambar ing sisih kiwa yaiku ....

  A. Sulastri didhawuhi Pak Guru nembang Macapat.

  B. Sulastri nangis amarga didukani karo Pak Guru.

  C. Sulastri disetrap Pak Guru amarga ora nggarap PR.

  D. Sulastri didhawuhi menyang UKS amarga lara.

  36. Kanggo kancaku

  Ratna Ing Surabaya Pamuji rahayu tumrap sliramu, Ratna, layangmu wis tak tampa, bungah rasane atiku. Kahanan lan kulawargaku sehat-sehat wae. Semono uga pamujiku kahananmu tansah pinayungan dening Gusti. Oh ya, saiki aku lagi sengkut anggone sinau supaya lulus ujian. Mula sawise ujian, tak suwun aku bisa sapetemon karo sliramu. ..... Mitramu Ukara panutup kang trep kanggo perangan layang ing ndhuwur yaiku ....

  A. Muga-muga Gusti Allah tansah menehi kapinteran marang aku lan sliramu.

  B. Aku ing ngomah uga tansah slamet, rahayu, lan ora ana alangan apa-apa.

  C. Aja lali lo, Ratna. Besuk aku dijak dolan menyang Kebon binatang ing Surabaya.

  D. Wis ya, Ratna. Mengko yen ana longgare wektu, tak kirimi kabar maneh.

  37. Manut pratelan panutuping layang kanggo wong tuwa kang bener yaiku....

  A. Mengkene kang saged kula aturaken kanggo bapak.

  B. Mekaten ingkang saged kula aturakan kagem bapak.

  C. Mengkene ingkang saged kula aturaken ngarsane bapak.

  D. Mekaten kanggo bapak kang tak aturke.

  Soal nomer 38 lan 39 magepokan karo pacelathon ! Bocah telu padha bebarengan gawe layangan. Dheweke ora tuku dadi. Edi prigel banget nyisiki pring, bisa gilig kaya biting. Edi gawe ragangane, Santosa nggunting dluwange karo ngelim, Teguh kebagiyan nggambari. Bar bedhug wis rampung entuk layangan telu.

  38. Urutane gawe layangan miturut wacan ing ndhuwur kang bener yaiku ....

  A. Pring dikethok – digawe ragangan – ditempeli dluwang – digunting

  B. Pring dikethok – disigar – disisiki – ditempeli dluwang – dilem ing ragangan – digunting

  C. Pring dikethok – disigar – ditaleni bolah – ditempeli kertas – digunting

  D. Pring disigar – disisiki kaya biting – digawe ragangan – kertas digunting – dilem ing ragangan 39. Wacan ing ndhuwur ngandhakake cara ....

  A. dodolan layangan

  B. ngundha layangan

  C. gawe layangan

  D. nggambari layangan 40. Wingi sore Toni lunga. Ukara ing dhuwur yen ditulis nganggo aksara jawa kang bener yaiku.… A. ?wizi[sox[toniluz.

  B. ?wizi[so[r[toniluz.

  C. ?dizi[so[r[toniluz.

  D. ?wizi[so[r[toniauz.

  41. Bu Sunarto dhahar kacang Ukara ing ndhuwur yen ditulis nganggo Aksara Jawa yaiku ....

  A. ? busuf/[toda/kc=.

  B. ?busun/[toda/kw=.

  C. ? vusun/[toda/kc=.

  D. ? busun/[toda/kc= .

  42. Lik Tardi duwe wedhus loro.

  Yen ditulis aksara Jawa kang bener yaiku ....

  A. ? likT/difu[wwefu[sLo[ro .

  B. ? likT/fifu[wwedu[sLo[ro .

  C. ? likT/fifuwe[wdu[sLo[ro .

  D. ? likT/fisu[wwedu[fLo[ro .

  43. Pak Wardoyo ngasta matematika. Anggone nerangake cetha. Pinuju Pak Wardoyo nerangake

  bocah-bocah nggatekake. Bocah-bocah gampang ngerti. Yen pinuju nerangake kerep diselingi lelucon. Pak Wardoyo pinter nglucu.

  Ringkesan wacan ing ndhuwur yaiku ....

  A. Pak Wardoyo guru matematika

  B. Pak Wardoyo guru lucu C. Pak Wardoyo pinter nglucu.

  D. Pak Wardoyo yen nerakake cetha, muride padha nggatekake.

  44. Gatekna geguritan ing ngisor iki !

  Bocah Sekolah Jam setengah pitu mangkat sekolah Wira-wiri saben esuk Mlebu menyang pamulangan Saka bapa lan ibu guru Kanthi tlaten uga taberi Wiwit kelas siji tekan saiki Aku,ora bakal ....

  Ukara kang trep kangggo nutugake geguritan ing ndhuwur yaiku ....

  A. Leren lamun durung antuk ijasah

  B. Mandheg dalan banjur dolanan bal-balan

  C. Metu lamun durung ketemu ilmu

  D. Kelakon sedyaku ngudi ilmu 45. Gambar ing sisih kiwa nyritakake prastawa .....

  A. gunung mbledhos

  B. lemah longsor

  C. angin lesus

  D. banjir bandang 46. ... reginipun kebo sajodho ? Tembung kang trep kanggo ngganepi ukara pitakon ing ndhuwur yaiku ....

  A. kados pundi

  B. pinten

  C. sinten

  D. wonten pundi

  47. Punapa ginanipun sugih bandha, menawi ... nandhang sakit? Tembung kang trep kanggo ngisi ceceg-ceceg ing ukara yaiku ....

  A. sedanipun

  B. dhaharipun

  C. gesangipun

  D. sarenipun 48. Ukara ngoko alus kang bener ing ngisor iki yaiku ....

  A. Pak Guru nembe kemawon teka.

  B. Pak Guru lagi bae dugi.

  C. Pak Guru lagi bae rawuh.

  D. Pak Guru nembe kemawon rawuh.

  49. Ukara krama ing ngisor iki kang bener yaiku….

  A. Adhik dereng sare, bapak malah tindak malih.

  B. Sasampunipun adhik tilem, bapak lajeng tindak.

  C. Budhe teka saka Jakarta nitih sepur.

  D. Bapak sare, kula lajeng siram.

  50. Simbah apa lara ta kok mung turu bae ? Yen dikramakake dadi ....

  A. Simbah punapa gerah ta kok namung tilem bae ?

  18. B

  6. B

  16. B

  26. D

  36. D

  46. B

  7. C

  17. D

  27. B

  37. B

  47. C

  8. D

  28. A

  35. A

  38. D

  48. C

  9. C

  19. D

  29. C

  39. C

  49. B

  10. B

  20. A

  30. A

  40. B

  45. A

  25. A

  B. Simbah punapa sakit ta kok namung sarean kemawon ?

  32. A

  C. Eyang punapa gerah ta kok namung tilem kemawon ?

  D. Eyang punapa gerah ta kok namung sarean kemawon ?

  KUNCI JAWAB UJIAN SEKOLAH (US) BAHASA JAWA TAHUN PELAJARAN 2012 / 2013

  1. B

  11. A

  21. D

  31. D

  41. D

  2. C

  12. B

  22. C

  42. B

  15. C

  3. D

  13. D

  23. B

  33. C

  43. D

  4. A

  14. C

  24. D

  34. A

  44. C

  5. D

  50. D