RPS Filsafat Pendidikan S3 PEP

KEMENTERIAN RISET, TEKNOLOGI, DAN PENDIDIKAN TINGGI

  UNIVERSITAS NEGERI YOGYAKARTA Pascasarjana Universitas Negeri Yogyakarta

RENCANA PEMBELAJARAN SEMESTER

  Program Studi : S3 Penelitian dan Evaluasi Pendidikan Nama Mata Kuliah : Filsafat Pendidikan Kode: PAS9201 SKS: 2 Semester :

  1 Mata Kuliah Prasyarat : - Dosen Pengampu : Prof. Dr. Marsigit, M.A. Deskripsi Mata Kuliah : Mata Kuliah ini dimaksudkan untuk memberi kesempatan dan pelayanan kepada mahasiswa untuk membangun pemahaman dan teori tentang filsafat ilmu. Kajian perkuliahan meliputi:

  1. Ontologi, Epistemologi dan Aksiologi filsafat pendidikan meliputi: a.

  Educational Idealism b. Educational Realism c. Educational

  Monoism/Spiritualism d. Educational Pluralism e. Educational Absolutism f.

  Educational Formalism g.

  Educational Rationalism h. Educational Naturalism i. Educational Scienticism j. Educational Relativism k.

  Educational Materialism l. Educational

  Existentialism m.

  Educational Perenialism n. Educational Modernism o. Educational Pos

  Modernism p. Educational

  Constructivism q. Educational Socio- constructionism

  30% 100 menit A 1

  3

  Lisan Tulis Portofolio

  1. Menentukan tesis, anti- tesis dan melakukan

  Dengan ekspositori, diskusi, presentasi dan

  Educational Realism Ekspositori, diskusi, presentasi, refleksi

  Ontologi filsafat pendidikan: a. Educational Idealism b.

  1-3 Mengembangkan tesis, anti-tesis dan melakukan sintesis terhadap

  9 Pertemuan Ke- Sub Capaian Pembelajaran (SubKomp) Bahan Kajian/ Pokok Bahasan Bentuk/ Model Pembelajaran Pengalaman Belajar Indikator Penilaian Teknik Penilaian Bobot Penilaian (per subkomp) Waktu Ref

  8

  7

  6

  5

  4

  2

  2. Ontologi, Epistemologi dan Aksiologi ideologi pendidikan a.

  1

   Mampu melakukan riset dan mengambil keputusan strategis dengan akuntabilitas dan tanggung jawab penuh atas semua aspek pengembangan Filsafat Ilmu (Pendidikan). 

  Ilmu (Pendidikan).  Mampu memecahkan permasalahan sains, teknologi, dan atau seni di dalam bidang keilmuannya melalui pendekatan dan penerapan Filsafat Ilmu (Pendidikan).

  Capaian Pembelajaran :  Mampu merencanakan dan mengelola sumberdaya di bawah tanggung jawabnya, dan mengevaluasi secara komprehensif kerjanya dengan memanfaatkan IPTEKS untuk menghasilkan langkah-langkah pengembangan dan penerapan Filsafat

  Egalitarianism Ideology of Education n. Elitism Ideology of Education o. Meritocracy Ideology of Education p. Scienticism Ideology of Education q. Critical Education r. Pancasila Ideology of Education

  Materialism Ideology of Education m.

  Heterogonomous/multicultural Ideology of Education l.

  Monoculture Ideaology of Education k.

  Pragmaticism Ideology of Education h. Capitalism Ideology of Education i. Contemporary Ideology of Education j.

  Liberalism Ideology of Education f. Socialism Ideology of Education g.

  Education c. Conservatism Ideology of Education d. Humanisticism Ideology of Education e.

  Industrial Trainer Ideology of Education b. Technological Pragmatism Ideology of

pendidikan Monoism/Spiritualism mahasiswa dapat terhadap d. mengembangkan ontologi

  Educational Pluralism e. tesis, anti-tesis filsafat

  Educational Absolutism f. dan melakukan pendidikan

  Educational Formalism g. sintesis terhadap

  Educational Rationalism h. ontologi filsafat

  Educational Naturalism i. pendidikan

  Educational Scienticism j. Educational Relativism k.

  Educational Materialism l. Educational Existentialism m.

  Educational Perenialism n. Educational Modernism o. Educational Pos Modernism p. Educational Constructivism q. Educational Socio- constructionism

  1. Lisan 30% 100 A 1

  • – 4-6 Mengembangkan Epistemologi filsafat Ekspositori, Dengan

  Menentukan tesis, anti-tesis pendidikan: diskusi, ekspositori, tesis, anti- Tulis menit dan melakukan

  a. presentasi, diskusi, tesis dan Portofolio Educational Idealism sintesis terhadap b. refleksi presentasi dan melakukan

  Educational Realism epistemologi c. refleksi sintesis

  Educational filsafat Monoism/Spiritualism mahasiswa dapat terhadap pendidikan d. mengembangkan epistemologi

  Educational Pluralism e. tesis, anti-tesis filsafat

  Educational Absolutism f. dan melakukan pendidikan

  Educational Formalism g. sintesis terhadap

  Educational Rationalism h. epistemologi

  Educational Naturalism i. filsafat

  Educational Scienticism j. pendidikan

  Educational Relativism k.

  Educational Materialism l. Educational Existentialism m.

  Educational Perenialism n. Educational Modernism o. Educational Pos Modernism p.

  30% 100 menit A 1

  30% 100 menit A 1

  Lisan Tulis Portofolio

  Menentukan tesis, anti- tesis dan melakukan sintesis terhadap ontologi

  Dengan ekspositori, diskusi, presentasi dan refleksi mahasiswa dapat mengembangkan 1.

  Education Ekspositori, diskusi, presentasi, refleksi

  Ideology of Education c. Conservatism Ideology of

  Education b. Technological Pragmatism

  Ontologi ideologi pendidikan: a. Industrial Trainer Ideology of

  10-12 Mengembangkan tesis, anti-tesis dan melakukan sintesis terhadap ontologi ideologi pendidikan

  Tes tertulis 20% 100 menit

  Ujian Sisipan

  Lisan Tulis Portofolio

  constructionism 7-8 Mengembangkan tesis, anti-tesis dan melakukan sintesis terhadap aksiologi filsafat pendidikan

  Menentukan tesis, anti- tesis terhadap aksiologi filsafat pendidikan

  Dengan ekspositori, diskusi, presentasi dan refleksi mahasiswa dapat mengembangkan tesis, anti-tesis terhadap aksiologi filsafat pendidikan 1.

  Ekspositori, diskusi, presentasi, refleksi

  Educational Perenialism n. Educational Modernism o. Educational Pos Modernism p. Educational Constructivism q. Educational Socio- constructionism

  Educational Materialism l. Educational Existentialism m.

  Educational Rationalism h. Educational Naturalism i. Educational Scienticism j. Educational Relativism k.

  Educational Absolutism f. Educational Formalism g.

  Monoism/Spiritualism d. Educational Pluralism e.

  Educational Realism c. Educational

  Aksiologi filsafat pendidikan: a. Educational Idealism b.

  • – 9

  30% 100 menit A 1

  Pancasila Ideology of Education dan melakukan sintesis terhadap ontologi ideologi pendidikan pendidikan

  Lisan Tulis Portofolio

  Menentukan tesis, anti- tesis dan melakukan sintesis terhadap terhadap epistemologi ideologi

  Dengan ekspositori, diskusi, presentasi dan refleksi mahasiswa dapat mengembangkan tesis, anti-tesis dan melakukan 1.

  Ekspositori, diskusi, presentasi, refleksi

  Education d. Humanisticism Ideology of

  Ideology of Education c. Conservatism Ideology of

  Industrial Trainer Ideology of Education b. Technological Pragmatism

  Epistemologi ideologi pendidikan: a.

  13-14 Mengembangkan tesis, anti-tesis dan melakukan sintesis terhadap epistemologi ideologi pendidikan.

  Education q. Critical Education r.

  Education e.

  Meritocracy Ideology of Education p. Scienticism Ideology of

  Education n. Elitism Ideology of Education o.

  Education m. Egalitarianism Ideology of

  Ideology of Education l. Materialism Ideology of

  Education k. Heterogonomous/multicultural

  Education j. Monoculture Ideaology of

  Education i. Contemporary Ideology of

  Education h. Capitalism Ideology of

  Education g. Pragmaticism Ideology of

  Liberalism Ideology of Education f. Socialism Ideology of

e.

  Liberalism Ideology of Education f. Socialism Ideology of

  15-16 Mengembangkan tesis, anti-tesis dan melakukan sintesis terhadap aksiologi ideologi pendidikan.

  Lisan Tulis Portofolio

  1. Menentukan tesis, anti- tesis dan melakukan sintesis terhadap terhadap aksiologi ideologi pendidikan.

  Dengan ekspositori, diskusi, presentasi dan refleksi mahasiswa dapat mengembangkan tesis, anti-tesis dan melakukan sintesis terhadap

  Ekspositori, diskusi, presentasi, refleksi

  Education e. Liberalism Ideology of

  Education d. Humanisticism Ideology of

  Ideology of Education c. Conservatism Ideology of

  Education b. Technological Pragmatism

  Aksiologi ideologi pendidikan: a. Industrial Trainer Ideology of

  Education terhadap epistemologi ideologi pendidikan.

  Education g. Pragmaticism Ideology of

  Education q. Critical Education r. Pancasila Ideology of

  Education p. Scienticism Ideology of

  Education n. Elitism Ideology of Education o. Meritocracy Ideology of

  Education m. Egalitarianism Ideology of

  Ideology of Education l. Materialism Ideology of

  Education k. Heterogonomous/multicultural

  Education j. Monoculture Ideaology of

  Education i. Contemporary Ideology of

  Education h. Capitalism Ideology of

  30% 100 menit A 1 – f.

  Socialism Ideology of Education g. Pragmaticism Ideology of

  Education h. Capitalism Ideology of

  Education i. Contemporary Ideology of

  Education j. Monoculture Ideaology of

  Education k. Heterogonomous/multicultural

  Ideology of Education l. Materialism Ideology of

  Education m. Egalitarianism Ideology of

  Education n. Elitism Ideology of Education o.

  Meritocracy Ideology of Education p. Scienticism Ideology of

  Education q. Critical Education r.

  Pancasila Ideology of Education aksiologi ideologi pendidikan.

  30% 100 menit Penilaian: Penilaian meliputi kemampuan lisan, tulis dan portfolio dengan aspek-aspek meliputi: 1.

UJIAN AKHIR

  Motivasi mempelajari dan mengembangkan filsafat ilmu (Pendidikan) 2. Sikap yang menunjang pengembangan filsafat ilmu(Pendidikan) 3. Pengetahuan aspek pengembangan filsafat ilmu (Pendidikan) 4. Keterampilan pengembangan filsafat ilmu (Pendidikan) 5. Pengalaman pengembangan filsafat ilmu (Pendidikan)

  Penetapan Nilai Akhir:

  (Bobot nilai per subkomp x 70) + (Nilai UAS x 30) NA = ----------------------------------------------------------------

  100

  KETERANGAN : Evaluasi Hasil Belajar :

  No. Komponen Bobot (%)

  1. Partisipasi kuliah 20%

  2. Tugas-tugas 30%

  3. Ujian tengah semester 20%

  4. Ujian akhir semester 30% Jumlah 100%

  Referensi :

A. Daftar Literatur/Referensi: 1.

  Bolzano, B., 1810, “Appendix: On the Kantian Theory of the Construction of Concepts through Intuitions” in Ewald, W., 1996, “From Kant to Hilbert: A Source Book in the Foundations of Mathematics, Volume

  I”, Oxford: Clarendon Press 2. Ernest, P., 1994, Mathematics, Education and Philosophy: An International Perspective. The Falmer Press: London.

3. Ernest, P., 2002, What Is The Philosophy Of Mathematics Education? 4.

  Eves, H and Newsom, C.V., 1964, “An Introduction to the Foundation & Fundamental Concepts of Mathematics”, New York: Holt, Rinehart and Winston 5. Ewald, W., 1996, “From Kant to Hilbert: A Source Book in the Foundations of Mathematics, Volume I”, Oxford: Clarendon Press 6. Hers, R., 1997, What is Mathematics, Really?, London: Jonathan Cape 7. Kant, I., 1781, Critic of Pure Reason, Translatedby J.M.D. Meiklejohn 8. Mayer, F., 1951, “A History of Modern Philosophy”, New York: American Book Company 9. Perry, R.B., 1912, Present Philosophical Tendencies: A Critical Survey of Naturalism Idealism Pragmatism and Realism Together with a Synopsis of the Pilosophy of William James, New York: Longmans Green and Co.

B. Literatur tambahan 1.

  Royce's, J., 1892, The Spirit of Modern Philosophy, Lecture 4: Kant "The Rediscovery of the Inner Life: From Spinoza to Kant, Boston: Houghton, Mifflin (1892): 101-134.

  2. IT Press, 1992, p. 27 Searle, J.R., 1992, 3.

  Shore, E., 2004, Some Esential Points in Reading The Critique of Pure Reason, 20th The World Congress Phylosophy

  4. 5.

  Smit, H., 2003, “Lisa Shabel: Mathematics in Kant’s Critical Philosophy.”, <Notre Dame Philosophical Reviews>.

6. Soehakso, RMJT, 1989, “Some Thought on Philosophy and Mathematics”, Yogyakarta: Regional Conference South East Asian Mathematical

  Society 7. Stefanik, R., 1994, “Structuralism, Category Theory and Philosophy of Mathematics”, <http://www.mmsysgrp.com/mathstrc.htm> 8.

  Stefanik, R., 1994, “The Structures of Reality Truth, Invariance and Scientific Objectivity”, MSG Press: Washington.

  Suber, P., 2000, Alignments with the Categories, 9.

  

  Tait, W.W., 1983, “Beyond the axioms: The question of objectivity in mathematics”, 10.

  Tuchanska, B.,1999, “Is a Non-Foundationalist Epistemology Possible?”, <http://www.Google.com/Tuchanska> 11. Wegner, P., 2004, “Modeling, Formalization, and Intuition.” Department of Computer Science. <http://www.google.com/ wiki/Main+Page> 12. Weir A., 2004, “A Neo-Formalist Approach to Mathematical Truth”, <http://en. wikipedia.org/wiki/GNU_FDL> 13. Wilder,R.L., 1952, Introduction to the Foundation of Mathematics, New York

  Mengetahui, Dosen Pengampu

  Ketua Prodi Mata Kuliah

  Prof. Dr. Achmad Dardiri Prof. Dr. Marsigit, MA

  NIP.: NIP: 195707191983031004