KAJIAN YURIDIS TINDAKAN UNLOCKING OLEH PENGGUNA PAKET BUNDLING PONSEL ESIA DITINJAU DARI UNDANG UNDANG NO.19 TAHUN 2002 TENTANG HAK CIPTA

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/

/
:

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

gilib

i
d
/
/
:

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac

nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i

d
/
/
:

http

http

://

http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

SKRIPSI

KAJIAN YURIDIS TINDAKAN UNLOCKING OLEH PENGGUNA
PAKET BUNDLING PONSEL ESIA DITINJAU DARI
UNDANG UNDANG NO.19 TAHUN 2002
TENTANG HAK CIPTA

JURIDICAL REVIEW UNLOCKING BY ESIA BUNDLING
USER REVIEWED IN ACT NUMBER 19
YEAR 2002 ABOUT COPYRIGHT

IWAN SANDI PANGARSO
NIM : 070710101133

KEMENTERIAN PENDIDIKAN DAN KEBUDAYAAN
.id/

ac
nej.

.une
b
i
l
i
g
FAKULTAS
://diHUKUM
p
t
t
h

une

u

.
gilib
i
d
/
/
:

.
gilib
i
d
/
/
:

http

http

/

/

.id
j.ac

.id
j.ac

une

une

.
gilib
i
d
/
/
:

.
gilib
i
d
/
/
:

.id/

j.ac

2012

.id/

j.ac

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http i

http

http

.id/

.id/
.id/
UNIVERSITAS
JEMBER
j.ac
j.ac

.id/

j.ac

.id/

j.ac

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

.un

.id/

.u

http

:/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

d/
ac.i

nej.

http

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

http

UNIVERSITAS JEMBER

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

j.ac

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http ii

http
j.ac

ac
nej.

.u

.u

.u

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

http

://

http

http

/
/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une FAKULTAS HUKUM
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
http
h
h 2012
h

.id/

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

http

.u

://

http

http

gilib
gilib DAN KEBUDAYAAN
gilib
i
i
i
KEMENTERIAN
PENDIDIKAN
d
d
d
/
/
/
/
/
/
:
:
:

http

gilib
i
d
/
/
:

.u

/
/
/
IWAN
c.id
c.id
c.id SANDI PANGARSO
a
a
a
.
.
.
j
j
j
NIM : 070710101133
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h
.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

http

.id/

.u

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

://

http

http

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

http

.id/

ac
nej.

/
/
/
JURIDICAL REVIEW
c.id
c.idBUNDLING
c.id UNLOCKING BY jESIA
a
a
a
.
.
.
j
j
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
USER
REVIEWED
IN
ACT
NUMBER
19
g
g
g
://
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h
YEAR 2002 ABOUT COPYRIGHT

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

b.un

ili
TENTANG HAK
/dig CIPTA
http

http
ac
nej.

://

http

id/

id/

c.
c.
UNDANG
ej.a 2002
ej.a UNDANG NO.19 TAHUN

gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

PAKET BUNDLING PONSEL ESIA DITINJAU DARI

d/
ac.i

.u

://

http

http
ac
nej.

ac
nej.

nej.

gilib
i
d
/
/
:

.u

gilib
i
d
/
/
:

lib.u
lib.u
lib.u
i
i
i
g
g
g
i
i
i
KAJIAN
OLEH PENGGUNA
//d
://d
:UNLOCKING
://d YURIDIS TINDAKAN
http
http
http

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

://

http

.id/

ac
nej.

SKRIPSIib.u
l
digi
/
/
:
p
htt

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

j.ac

.id/

j.ac

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

://

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

*

.u

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

://

http

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http
.id/

.id/

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

lib
(Booker T. Washington)
digi

http

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

ac
nej.

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

://

http

Kita Harus Mulai Dari Dasar, Bukan Dari Atasnya”

nej.

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

d/
ac.i

.u

://

http

http

igi
digi
dDengan
digi
/
/
/
/
/
/
:
:
:
Mengolah
Tanah
sama
Luhurnya
Menulis
Sebuah
Sajak
p
p
p
htt
htt
htt

http

gilib
i
d
/
/
:

.u

gilib
i
d
/
/
:

“Tiada bangsa
itu menyadari bahwa lib.u
.u
libbangsa
lib.udapat hidup makmur Sampai

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

://

http

.id/

ac
nej.

MOTTO ib.u
l
digi
/
/
:
p
htt

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

Dikutip dari buku : Menuju Puncak Prestasi, Yogyakarta : Kanisius, 1990, hlm. 2

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

j.ac

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http iii

http
j.ac

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.id/

d/
ac.i

.id/

j.ac

.id/

j.ac

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

.u

gilib
i
d
/
/
:

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

:

:

://

http

http

http

http

://

http
.id/

ac
nej.

u

u

d/
ac.i

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

Saya persembahkan
ilib. skripsi ini kepada :digilib.
//
//dig

http

.id/

ac
nej.

http

.id/

.id/

ac
nej.

://

http

.id/

ac
nej.

lib.u
i
g
i
PERSEMBAHAN
://d
http

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

1. Orang Tuaku Tercinta, Ayahanda Boy dan Ibunda Sutiana yang telah tulus

.id/
.id/
.id/
c
c
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ikhlas telah mencurahkan
kasih sayang, doanserta
pengorbanan tanpa keluh
.une
.u e
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
ig memberikan arti dalam://perjalanan
kesah
hidupku ;
dig
://
://di
://ddan
p
p
p
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h

2. Alma Mater yang kubanggakan dan kucintai Fakultas Hukum Universitas

d/
ac.i

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

://d

d
tp://
htdidikannya
;

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

j.ac

.id/

.id/

j.ac

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http iv

http

http

://

http

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

http

.id/

.u

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.u

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

://

http

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

://

http
.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://d

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

ac
nej.

ib
3. Bapak/Ibu
bimbingan, kesabaran
igilib dan
igilib guru dan Dosen atasigililmu,

http

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

Jember ;

.id/

j.ac

.id/

j.ac

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

DITINJAU DARI
/
/NO.19
/ UNDANG UNDANG
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
une CIPTA
.une
.HAK
.une 2002 TENTANG
TAHUN
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h

http

ac
nej.

.u

http

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

nej.

http

p
htt2012

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

j.ac

.id/

j.ac

://

http

http

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http v

http

http

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

.u

.u

.id/

ac
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

://

http

http

g
://di

.id/

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

g
://di

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

UNIVERSITAS
JEMBER /
/
d
d
i
ac.i
ac.
.
.
j
j
e
e
un
un FAKULTAS HUKUM
ilib.
ilib.

d/
ac.i

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

://

http

.id/

ac
nej.

http
.u

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

.u

http

.id/

http

ac
nej.

/
/
/
c.id
c.id
c.id SANDI PANGARSO
a
a
a
IWAN
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une
b
b
b
NIM
:
070710101133
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

://

http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

://

http

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

Diajukan Sebagai
lib.u
lib.u Gelar Sarjana Hukumigpada
lib.uSalah Satu Syarat Memperoleh
i
i
i
g
g
i
i
d
d
program StudipIlmu
://d
tp://
t :// Hukum pada
t
t
h
h
http
Fakultas Hukum Universitas Jember

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

://

http

http

/
/
.id/ SKRIPSI
c.id
c.id
a
a
.
.
j
j
.une
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
://
://di
://di
p
p
t
t
t
t
http
h
h

http

http

.u

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

/
/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
KAJIANibYURIDIS
TINDAKANibUNLOCKING
OLEH ib.une
.une
.une
l
l
l
i
i
digi
dig
dig
/
/
/
/
/
/
://
:
:
:
p
p
p
t
http
httBUNDLING PONSELhtESIA
htt PENGGUNA PAKET

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

j.ac

.id/

j.ac

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

une

une

.
gilib
i
d
/
/
:

.u

http

http

ac
nej.

d/
ac.i

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

.id/

j.ac

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http vi
j.ac

://

http

.id/

gilib
i
d
/
/
:

http

http

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.u

ac
nej.

://

http

.id/

ac
nej.

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

http

ac
nej.

.u

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.id/

.u

http

://

http

http

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

a
nej.

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

://

http

http

EDI WAHJUNI, S.H. M.Hum
/
/
NIP.
c.id 196812302003122001 c.id

http

http

.u

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

a
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

.id/

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

.id/

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

g
://di

http

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

u
Pembantu Pembimbing
ilib. :

http

http

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.id/

id/

http

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

://di

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

.
.
MARDI
M.H
j.ac
j.ac HANDONO, S.H.,
e
e
n
n
u
u
.
.
NIP. 196312011989021001
gilib
gilib

://di

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

id/

.id/

ac
nej.

://

http

.id/

ac
nej.

http

http

http

gilib
i
d
/
/
:

http

/ Pembimbing

.id
j.ac

ac
nej.

.u

.u

http

/

.id
j.ac

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

://

http

.id/

Oleh

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

TANGGAL
27 JUNI 2012 .id/
/
/
c.id
c
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h

.id/

.
gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

://

http

lib.u
lib.u
lib.u
i
i
i
g
g
g
i
i
i
/d
/d
://d
SKRIPSI INIhTELAH
DISETUJUI http:/
ttp:/
http

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

j.ac

.id/

j.ac

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

/
c.id
c.i
c.i
a
a
a
.
.
.
j
j
j
PAKET BUNDLING
HANDPHONE ESIA
.une DITINJAU DARI ilib.une
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
g
dig TAHUN 2002 p://dig
://
://NO.19
://di UNDANG UNDANG
p
p
t
t
t
t
http
htt
h
h
TENTANG HAK CIPTA

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

/

une

.
gilib
i
d
/
/
:

http

http

://

http

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

j.ac

.id/

j.ac

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http vii

http

http

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

://

http

.id/

.id/

.id/

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

lib.u
lib.u
lib.u
i
i
i
Prof.Dr.M.ARIEF
AMRULLAH,S.H.M.Hum
g
g
g
i
i
i
://d
://d
://d
NIP.196001011988021001
http
http
http

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

Universitas Jember
/
/
d/Fakultas Hukum
i
.
c.id
c.id
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
.une
.une
Dekan, ilib.un
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
g
://
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h

.id/

ac
nej.

://

http

htt

lib.u
lib.u
i
i
g
g
i
i
d
d
Mengesahkan,
tp://
tp://
t
t
h
h
Kementerian Pendidikan Nasional dan Kebudayaan

http
.id
j.ac

.id/

ac
nej.

EDIlibWAHJUNI,
S.H. M.Hum lib.u
.u
i
g
igi
i
p://d
p://d NIP. 196812302003122001

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

://

http

.id/

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

ac
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

htt

htt

://

http

http

.id/

ac
nej.

MARDI HANDONO,
lib.u S.H., M.H
i
g
i
NIP. 196312011989021001
p://d

.u

gilib
i
d
/
/
:

a
nej.

http

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

http

http

ac
nej.

PembantucPembimbing,
.id/

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

http

Pembimbing,

ac
nej.

://

http

http

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

gilib
i
d
/
/
:

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

http PANGARSO
IWAN SANDI
NIM : 070710101133

http

http

://

http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

p
httOleh
:

http
ac
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

://

http

http

KAJIAN YURIDIS TINDAKAN
UNLOCKING OLEH
d/ PENGGUNA
d/

d/
ac.i

.u

.u

/
/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
PENGESAHAN
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h

nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

j.ac

.id/

j.ac

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

u

.
gilib
i
d
/
/
:

.u

.id/

ac
nej.

Bulan

://d

http

http

.u

gilib
i
d
/
/
:

:

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http

Ketua,

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

a
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http

http

.id/

/
Sekretaris,
c.id

.u

.u

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

/
/
d/
c.id
c.id
c.iPANITIA
a
a
a
PENGUJI
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

gilib
i
d
/
/
:

http

http

gilib
i
d
/
/
:

http

nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ib.u

il
Universitas/Jember,
/dig

://

http
.id/

ac
nej.

d/
.id/
Diterima
oleh Panitia Penguji
ac.iFakultas Hukum

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

a
nej.

Tahun igilib. : 2012

ac
nej.

http

: Juli .id/
c

u

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

: 11

.id/

ac
nej.

.u

.u

tp
htTanggal

://

http

http
.id/

/
c.id
a
.
j
n: eRabu

gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

Hari

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http pada :
http
Dipertahankan
dihadapan Panitia Penguji

http

://

http

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

/
/
/
.id/
NUZULIA KUMALA
c.id SARI, S.H, M.H. j.ac.id
cM.H.
c.idISWI HARIYANI, S.H,
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
NIP. 196212161988022001
NIP.
.une
.u198406172008122003
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
://
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h
h
.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

/
/
/
.idAnggota
Penguji :
c.id
c.id
a
a
.
.
j
j
.une
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
://
://di
://di
p
p
t
t
t
t
http
h
h

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

MARDI HANDONO, S.H., M.H.
d/
d/
NIP.
ac.i
ac.i 196312011989021001

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.u

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

.id/

j.ac

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

httpviii
j.ac

://

http

http

gilib
i
d
/
/
:

http

http

gilib
i
d
/
/
:

.u

.u

.u

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

http

http

://

http

http
.id/

.u

http

.u

....................................

nej

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

EDI WAHJUNI, S.H., M.Hum.
id/
.id/ 196812302003122001
.ac.
.acNIP.

nej

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

.id/

nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

....................................

.id/

j.ac

.id/

j.ac

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

/
/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
PERNYATAAN
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h

/
/
/
.id/ bertanda tangan di bawah
c.id
c.id
c.idini :
cYang
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
//dig SANDI PANGARSO
://
://di
:IWAN
://di
://di
Nama
:
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h
h
.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

: 070710101133

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

NIM

gilib
i
d
/
/
:

://

http

tp
Menyatakan
Yuridis
http karya tulis dengan judulhtKajian
http dengan sebenarnya, bahwa

http

Tindakan
Unlocking Oleh Pengguna
Paket Bundling iPonsel
Esia Ditinjau
/
/
/
/
c.id
c. d
c.id
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
hasil
.une
.une Hak Cipta ; adalah
.uneNo.19 Tahun 2002 iTentang
.une Dari Undang Undang
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
g
g
g
g
://
://di pada
://di
://dikecuali jika disebutkanttsumbernya
://di
karya sendiri,
dan belum pernah
diajukan
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h
h
institusi manapun, serta bukan karya jiplakan. Penulis bertanggung jawab atas

/
/
/
.id/
c.idyang harus dijunjung j.ac.id
c.id sesuai dengan sikap ilmiah
ckeabsahan
a
a
a
.
.
.
j
j
j
dan
kebenaran
isinya
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
tinggi.
://
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h
h
Demikian pernyataan ini dibuat dengan sebenarnya tanpa ada tekanan dan

id/ bersedia mendapatkanacsanksi
.id/ akademik apabila .ac.id/
.id/
dari pihak manapun
c.serta
cpaksaan
a
a
.
.
.
j
j
j
nej
ne
ne
ne
u
u
u
u
.
.
.
.
b
b
b
b
li
li
li
li
ternyata dikemudian
tidak
digi
digibenar.
digi hari pernyataan ini
digi
/
/
/
/
/
/
/
/
://
:
:
:
:
p
p
p
p
http
htt
htt
htt
htt
ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id
j.ac

.
gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

j.ac

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http ix
j.ac

://

http

http

gilib
i
d
/
/
:

http

http

gilib
i
d
/
/
:

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

ac
nej.

://

http

.id/

ac
nej.

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

/dig

http

.id/

ac
nej.

id/

:/
http

gilib
i
d
/
/
:

http

http

://

http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

gilib
i
d
/
/
:

.
.
IWAN
j.ac SANDI PANGARSOnej.ac
e
n
u
u
ilib.
ilib. NIM : 070710101133

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

http

/dig

:/
http

http

http

://

http

id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

.
gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

.id
j.ac

une

une

une

.
gilib
i
d
/
/
:

.u

gilib
i
d
/
/
:

Yang
/ menyatakan,

/

/

.id
j.ac

ac
nej.

ttpJuni 2012
Jember,h20

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

j.ac

.id/

j.ac

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

://

http

http

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

/
/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
KASIH
.une
.une
.une UCAPAN TERIMA
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

lib
lib
Segala
gilibdan syukur penulis ucapkan
digi Maha
digi Kehadirat Allah SWT Yang
dipuji

://

tp://
tp://
tp://
t
t
t
h
h
h
Pengasih Lagi Maha Penyayang atas segala Rahmat serta Hidayah-Nya, sehingga

http

/
penulis
dapat menyelesaikan
dengan judul : Kajian
d/
.id/
c.id Yuridis Tindakan
c.iskripsi

ac
nej.

a
nej.

.id/

ac
nej.

u
Unlocking OlehilPengguna
Paket Bundling iPonsel
ib.u
lib.u Esia Ditinjau Dari Undang
ilib.

.u

gilib
i
d
/
/
:

a
nej.

http

//dig

//dig

//dig

://

:
: Hak Cipta. Penulisan
:
Undang
http skripsi ini
http
httpNo.19 Tahun 2002 Tentang

http

merupakan
tugas akhir sebagai /syarat untuk menyelesaikan /Program Studi Ilmu
/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
Hukum pada Fakultas
.une
.uneserta mencapai gelar sarjana
.uneHukum Universitas Jember

.id
j.ac

une

.
gilib
i
d
/
/
:

http

http

ilib

gilib
gilib
i
i
d
d
/
/
/
/
hukum tpada
: Jember.
: Fakultas Hukum Universitas
http
h tp

/dig
ttp:/

://

http

h

Penulis pada kesempatan ini ingin mengucapkan terima kasih kepada

/
/
id/
c.id
c.ini,
c.idmembantu dalam penulisan
a
a
a
.
.
.
.
pihak-pihak
yang
telah
banyak
antara
lain
:
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
1. Bapak :/Mardi
/
/dig Handono, S.H., M.H.
://disekaligus
://diselaku dosen pembimbing
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
ttp:/
t
t
t
t
h
h
h
h
h
sebagai Pembantu Dekan II yang dengan penuh perhatian, kesabaran, tulus dan
d/
ac.i

/
.id/ penulisan skripsi .ac.id/
.id/ikhlas memberikan arahan,
cselama
c.idnasehat, serta bimbingan
a
a
.
.
j
j
nej
ne
ne
u
u
u
.
.
.
b
b
b
ini di tengah-tengah
kesibukan beliau ; igili
li
li
digi
d
digi
/
/
/
/
/
/
://
:
:
:
p
p
p
t Wahjuni, S.H. M.Hum,
http
htt
httselaku dosen pembantu pembimbing
2. IbuhtEdi
yang

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

/
/ penulis sehingga
/masukan dan arahan kepada
.id/telah banyak memberikan
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
skripsi ini dapat
;
une
.une
.une
.terselesaikan
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
dig Panitia Penguji skripsi
dig
://
://;di
://Ketua
p
p
3. IbuhtIswi
t
t
tp://Hariyani, S.H., M.H., selaku
t
t
http
h
h

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

4. Ibu Nuzulia Kumala Sari, S.H, M.H., selaku Sekretaris Panitia Penguji skripsi
.id/
.id/
.id/
.id/
c
c
c
c
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
5. Bapak Prof Dr. M.
Arief Amrullah S.H M.Hum,
Dekan Fakultas Hukum
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
Universitas
://
://di
://di
://di Jember ;
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h
h
6. Bapak Echwan Iriyanto, S.H M.H dan Edi Mulyono, S.H M.Hum selaku

/
id/
id/
.id/Pembantu Dekan I dan.aIIIc.Fakultas
c.id
c.Jember
Hukum Universitas
;
a
a
.
.
j
j
j
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
7. Ibu Dra. Tutik
g penulis menuntut ilmu//;dig
g Patmiati, selaku DPA /selama
: /di
://di
p
p
tp://
tp:
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
8. Bapak dan Ibu dosen serta seluruh karyawan-karyawati Fakultas Hukum

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

/
/
segala
.id/ bekal hidupku ;
.id/Universitas Jember atas
c.id
cuntuk
c.id ilmu dan pengetahuan
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une
.une tercinta, yang selalu ipenulis
.uneIbunda Sutinah serta keluarga
9. Ayahanda Boy
dan
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
g
g
ig
://
://di
://di
://dbanggakan,
p
p
p
t
t
t
t
t
t
cintai
dan
http
h
h
h

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

j.ac

.id/

j.ac

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http x

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

j.ac

.id/

j.ac

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

/
/
/
/
c.id
c.id
c.id
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
terimakasih untuk.usemuanya,
persaudaraan yang
ne
ne
.une
.upenulis,
.une 10. Sahabat-sahabat
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
tidakttp
akan
://
://di kita kekal abadi ; ttp://di
://diterlupakan, semoga persaudaraan
://di
p
p
t
t
t
t
http
h
h
h
h
11. Rekan-rekan seperjuangan di Fakultas Hukum Universitas Jember angkatan

/
/
id/
.id/2007 dan Teman KKM
c.id UMKM atas segala j.ac.id
c.(Sigit)
a
a
di
Dinas
Koperasi
dan
.
.
j
j
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
ig ;
persahabatan
/
://di
://dini
://di dan kebersamaan selama
p
p
p
t
t
t
ttp:/
t
t
t
h
h
h
h
12. Semua pihak dan rekan-rekan yang tidak dapat disebutkan satu-persatu yang

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

/
/
/
.id/telah memberikan bantuannya
c.id
c.idini ;
c.id dalam penyusunan skripsi
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
.une
.uini,
.une bahwa pada skripsi
b
b
b
i
i
i
Sangat
disadari
masih
banyak
ditemukan
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
http
h pengetahuan
h
kekurangan
dan kelemahan akibath keterbatasan kemampuan serta

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

penulis.
Oleh karena itu, perlu.idadanya
kritik dan saran yang
dari para
/
/
.idmembangun
.id/

pembaca demi kesempurnaan
skripsi ini. iAkhirnya
penulis mengharapkan,
lib.u
l b.u
lib.u
i
i
i
g
g
g
i
i
i
://d
://d menambah khasanahttpreferensi
://d skripsi ini minimalttpdapat
mudah-mudahan
serta
h
h
http

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

bermanfaat bagi pembaca sekalian.

.id
j.ac

une

.
gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

http

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

j.ac

.id/

.id/

j.ac

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http xi

http

http

://

http

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

://

http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

://

http
.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

ac
nej.

lib.u
lib.u
i
i
g
g
i
i
IWAN SANDI PANGARSO
://d
://d
http
http
NIM : 070710101133

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

://

http

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

igili

://d
http

http

http

http

://

http

/
.id/ 18 Juni 2012
Jember,
c.id
a
.
j
e
Penulis,
b.un

ac
nej.

.u

.u

.u

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http
.id/

.id/

.id/

/

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

.id/

j.ac

.id/

j.ac

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

RINGKASAN
Salah satu cara dalam meraih simpati pasar adalah dengan melakukan
penjualan secara bundling. Bundling adalah menjual ponsel berikut kartunya
secara bersama-sama dan tidak (bermaksud) terpisahkan. Ponsel yang dijual
tersebut dibuat sedemikian rupa sehingga tidak dapat digunakan dengan kartu
yang tidak satu paket bersama ponsel tersebut. Bundling ini dilakukan dengan cara
kerja sama antara penyedia layanan (provider) dan pembuat ponsel. Strategi ini
pula yang kemudian diikuti oleh operator CDMA Esia dengan pabrikan telepon
seluler dari Cina Huawei. Strategi bundling ini diwujudkan dalam bentuk ponsel
Huawei C2601 berikut nomor esia yang telah terisi di dalamnya. Pada saat ini
berkembang ponsel bundling yang di unclock atau (dibuka kunci perangkat
lunaknya) dan diisi dengan kartu selain yang ada dalam paket. Tindakan ini dapat
dikategorikan sebagai bentuk pelanggaran hak cipta. Berdasarkan latar belakang
di atas, penulis ingin mengkaji dan menuangkan hal tersebut dalam bentuk
penulisan skripsi dengan judul : “Kajian Yuridis Tindakan Unlocking Oleh
Pengguna Paket Bundling Ponsel Esia Ditinjau dari Undang Undang No.19 Tahun
2002 tentang Hak Cipta”
Permasalahan dalam skripsi ini meliputi 3 (tiga) hal yaitu (1) Bagaimana
syarat dan ketentuan yang berlaku dalam paket bundling handphone Esia? (2)
Apakah pelanggaran terhadap syarat dan ketentuan berlaku dalam paket tersebut
dapat dikenai sanksi? dan (3) Bagaimanakah perlindungan hukum hak cipta
terhadap paket bundling handphone Esia? Tujuan umum dilaksanakannya
penulisan skripsi ini yaitu : untuk memenuhi syarat-syarat dan tugas guna
mencapai gelar Sarjana Hukum pada Fakultas Hukum Universitas Jember,
menambah wawasan ilmu pengetahuan dalam bidang hukum khususnya Hukum
perlindungan hukum hak cipta terhadap paket bundling handphone Esia.
Selanjutnya, tujuan khusus yang hendak dicapai dari penulisan skripsi ini
antara lain : Untuk memahami dan mengetahui (1) syarat dan ketentuan yang
berlaku dalam paket bundling handphone Esia ; (2) sanksi yang dapat dikenakan
atas pelanggaran terhadap syarat dan ketentuan berlaku dalam paket bundling
handphone Esia dan (3) perlindungan hukum hak cipta terhadap paket bundling

xii

.id/

j.ac

.id/

j.ac

.id/

j.ac

.id/

j.ac

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

handphone Esia. Metode penelitian dalam penulisan skripsi ini menggunakan
pendekatan masalah pendekatan undang-undang (statute approach) dan
pendekatan konseptual (conceptual approach). Bahan hukum yang dipergunakan
adalah bahan hukum primer, bahan hukum sekunder serta bahan non hukum
sebagai sumber bahan hukum penunjang, dengan analisa bahan hukum deduktif.
Hasil penelitian yang diperoleh antara lain bahwa berdasarkan beberapa
syarat dan ketentuan yang berlaku tersebut, pengguna paket bundling handphone
esia mempunyai kewajiban untuk menggunakan perangkat handphone dengan
sebagaimana mestinya, khususnya menggunakan handphone sesuai dengan syarat
dan ketentuan yang berlaku termasuk hanya mempergunakan perangkat bundling
handphone tersebut dengan operator telepon CDMA esia saja. Unlocking dapat
merusak eksklusifitas hak cipta dalam paket bundling. Untuk itulah jalan akhir
yang dapat ditempuh dalam masalah adanya pelanggaran dengan melalui
unlocking handphone ini adalah melalui sanksi pidana sebagaimana disebutkan
dalam Undang-Undang No.19 Tahun 2002 tentang Hak Cipta. Atas pelanggaran
Hak Cipta, maka pelaku unlocking paket bundling handphone ini dapat diancam
dengan hukuman penjara selama 7 tahun atau denda maksimum 5 milyar rupiah.
Perlindungan hukum terhadap unlocking paket bundling esia dan
handphone Huawei adalah dengan jalur hukum, salah satu bentuknya nampak
pada Putusan Pengadilan Nomor 814/Pid.B/2008/PN.JKT.PST, dimana terdakwa
dinyatakan bersalah oleh pengadilan karena melakukan tindak pidana hak cipta
dan oleh karenanya, terdakwa dijatuhi hukuman pidana penjara selama satu tahun
enam bulan, serta hukuman membayar denda sebanyak Rp. 1.500.000,- (Satu juta
lima ratus ribu rupiah) kemudian diperkuat oleh Putusan Pengadilan Tinggi DKI
Jakarta No. 210/PID/ 2008/PT.DKI pada 21 Agustus 2008.
Saran yang dapat diberikan, penegakan hukum di pada kasus unlocking
paket bundling mempunyai dampak yang baik untuk melindungi penciptanya.
Penegakan hukum pada unlocking paket bundling pada dasarnya harus dilakukan
secara tuntas tidak saja terbatas pada razia yang dilakukan pada para pedagang,
dan pemakainya, tetapi juga harus dilakukan dengan motivasi dan kemauan yang
kuat untuk menegakkan hukum khususnya bidang Hukum Hak atas Kekayaan
Intelektual di Indonesia.

xiii

.id/

j.ac

.id/

j.ac

.id/

j.ac

.id/

j.ac

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

.u

gilib
i
d
/
/
:

id/

.id/

.id/

.id/

Hal.ej.ac.

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

://

http

http

/
/
.id/
c.id
c.id
a
a
.
.
j
j
DAFTAR ISI
.une
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
://
://di
://di
p
p
t
t
t
t
http
h
h

http

http

.u

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

.un

.u

.u

ilib
ilib
Halaman Sampul/d
Depan………………………………………………………….......
igilib
/dig
/dig
tp:/
tp:/
tp:/
t
t
t
h
h
h
Halaman Sampul Dalam ……………………………………………………….........

http

i

://

http

ii

iii c.id/
a
neivj.
u
u
u
u
Halaman
Persembahan
………………………………………………………….......
.
.
.
.
b
b
b
b
li
li
li
li
digi
digi
digi
digi
/
/
/
/
/
/
/
/
://
:
:
:
:
p
p
p
p
Halaman Persyaratan
Gelar ………………………………………………………...
v
http
htt
htt
htt
htt
Halaman Persetujuan .......................................................…………………………..
vi

/
/
/
Halaman
c.id
c.id
c.id Motto …..…………….……..…………………………………..................
a
nej.

a
nej.

a
nej.

.id/
.id/
.id/
.id/
c
c
c
c
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
Halaman Pengesahan …..……………………..…………………………………….
vii
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
Halaman Penetapan
viii
/
://di
://di
://di Panitia Penguji ………………………………………………..
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
ttp:/
t
t
t
t
h
h
h
h
h
Halaman Pernyataan ………………………………………………………………..
ix
x ac.id/

/
d/
d/
Halaman
c.id
ac.i
ac.i Ucapan Terima Kasiha…………………………………………………….

ej.
nxii
u
u
u
u
.
.
.
.
Halaman
Ringkasan
………………………………………………………………...
b
b
b
b
li
li
li
li
digi
digi
digi
digi
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
p
p
p
p
xiv
Halaman Daftar
htt
htt
htt Isi …..……………………..……………………..………………...
htt
nej.

nej.

nej.

xvi

Halaman/ Daftar Lampiran ………………………………………………………......
/
/

.id
j.ac

uneBAB I

.
gilib
i
d
/
/
:

http

1.2

http

.id/

ac
nej.

BAB iII
d/

.

ac
nej.

.u

http

d/
ac.i

nej.

.u

d/
d/
1.4.2 Pendekatan
ac.i
ac.i Masalah ...…..……………….…………….....

5 ac.id/

ne6j.

nej.

nej.

9

2.1.2 Perlindungan Hak Atas Kekayaan Intelektual (HaKI).........

12

/
c.id
c.
c.
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
2.1 Hak Atas
Intelektual (HaKI)
.........................................
.une9
.une
.unKekayaan
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
ig
/dig
/dig
://
:/.............
:/Kekayaan
://d2.1.1
9
Pengertian Hak Atas
Intelektual (HaKI)
p
p
p
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h

d/
ac.i

.u

nej.

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

httpxiv
j.ac

.id/

d/
ac.i

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

20

2.2.2 Fungsi Hak Cipta ..................................................................

http
.id/

http

http

gilib
i
d
/
/
:

j.ac

.id/

j.
j.
17j.ac
Hak Cipta
......................................................................................
e
e
e
n
n
n
u
u
u
.
.
.
gilib 17
gilib
gilibPengertian Hak Cipta //..........................................................
i
i
i
2.2.1
d
d
d
/
/
/
/
:
:
:

2.2

d/
ac.i

http

d/
ac.i

d/
ac.i

nej.

.u

://

http

7

TINJAUAN PUSTAKA
id/
id/ ……………....................................................

http

http

gilib
i
d
/
/
:

4

://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
1.4.4 Analisis BahanhHukum …………………..........................
h
h

/

gilib
i
d
/
/
:

Rumusan Masalah …..……………………………………….…...

.u
.u
.u
1.4.3
gilib
gilib
gilib Sumber Bahan Hukum ……………………………….......

lib.u
i
g
i
d

gilib
i
d
/
/
:

://

http

/
/
/
c.id
c.id
c.id………………………………………...............
Tujuan Penelitian
4
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
1.4 //dMetode
Penelitian …..………………….………………..….........
5
/
://di
://di
: i
p
p
p
t
t
t
ttp:/
t
t
t
h
h
h
h
1.4.1 Tipe Penelitian …………………………………………....
5

.un

:/
http

.id/

j.ac
e
e
e
PENDAHULUAN
…..……………………..………………..…….…....
1
n
n
n
u
u
u
.
.
.
gilib
gilib
gilibBelakang …..……………………..…………..…........…....
i
i
i
d
d
d
/
/
/
1.1
Latar
1
/
/
/
:
:
:
http
http
http

/
c.id 1.3
a
.
j
e

gilib
i
d
/
/
:

.id
j.ac

.id
j.ac

://

http

.id/

j.ac

.id/

j.ac

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

d/
ac.i

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

id/
BAB
.ac. III

nej

lib.u
i
g
i
d

://

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

/
/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
2.2.2 .Lisensi
une Hak Cipta ...............................................................
.une25
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
ig Bundling ..............................................................................
2.3
26
://
://di
://di
://dPaket
p
p
p
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h
2.3.1

Pengertian Paket Bundling ...............................................

26

2.3.2

Bentuk
j.
ej. Bentuk Paket Bundling e........................................

c
e28j.a

d/
ac.i

d/
ac.i

n
n
n
ib.uUnsur Unsur Paket Bundling
lib.u 28
lib.u............................................
i
i
g
g
i
i
/d
/d
:
ttp:/
ttp:/
h
http 2.3.4 Manfaat PakethBundling
29
...................................................

Sanksi Atas Pelanggaran
Terhadap Syarat
.id/ Dan Ketentuan
.id/

ac
nej.

ac
nej.

l

digi

/
ttp:/ Perlindungan
h3.3

http

.id/

ac
nej.

l
l
digi
digiCipta Pada Paket p:Bundling
/
/
htt
/

/

.id
j.ac

.id
j.ac

http
40

/ 4.2

Saran-saran ..………………..……………………….....................

uneDAFTAR BACAAN lib.une
digi
LAMPIRAN-LAMPIRAN
/
/
:
p
htt

http

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

j.ac

.id/

.id/

j.ac

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

http xv

http

http

://

http

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.u

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

://

http
.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

http

http

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

une

.
gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

.id
j.ac

://

http

50

/

/

.id
j.ac

.id/

ac
nej.

uneBAB IV PENUTUPlib…………………………………….......................................
.une
.une
b
i
lib.u 49
l
i
i
i
g
g
g
i
i
i
/d
://d
://d
49
ttp:/ Kesimpulan …..……………………..……………........................
http
http
h4.1
.id
j.ac

://

://
Hukum
httpHak

Handphone Esia ............................................................................

/

.id
j.ac

.
gilib
i
d
/
/
:

://

http

Berlaku
b.u .........................................
ib.u 35
ib.uDalam Paket HandphoneiEsia

.u

http

://

http

nej.
u
u
u
.
.
.
b
b
b
3.1 Syarat
dalam paket bundling
li
li
li dan ketentuan yang igberlaku
digi
d i
digi
/
/
/
/
/
/
:
:
:
p
p
p
htt
htt
htt handphone Esia ..............................................................................
30
nej.

nej.

.id/ 3.2

.
gilib
i
d
/
/
:

.id/

30 ac.id/

d/
d/
PEMBAHASAN…………………….......................................................
ac.i
ac.i

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

http

igil
//d2.3.3

http

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

j.ac

.id/

j.ac

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

d/
ac.i

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

j.ac

.id/

.id/

j.ac

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

httpxvi

http

http

://

http

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

://

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

http

.id/

.u

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

http

ac
nej.

.u

.u

ac
nej.

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

http

gilib
i
d
/
/
:

://

http

http

1. Undang – Undang no 19 tahun 2002 tentang Hak Cipta

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

/
/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une DAFTAR LAMPIRAN
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
http
h
h
h

nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

j.ac

.id/

j.ac