MATERI PEMBELAJARAN AKSARA JAWA
MATERI PEMBELAJARAN AKSARA JAWA
A. AKSARA DENTAWYANJANA / CARAKAN
B. AKSARA MURDA
Murda tegesipun sirah. Ing basa Walanda dipunsebat hoofd wondene ing basa Inggris dipunsebat Head. Aksara murda tegesipun aksara sirah utawi aksara sesirah (Walanda: hoofd letter, Inggris: Capital). Aksara murda cacahipun wonten 7, inggih menika : a. Tata cara panyeratanipun aksara murda 1) Panyeratan aksara murda saben setunggal tembung cekap setunggal kemawon, inggih menika aksara ingkang ngajeng piyambak. Menawi aksara ingkang ngajeng piyambak boten wonten murdanipun, aksara wingkingipun ingkang wonten murdanipun.
Tuladha = Dipaprawira
f % p] wi r
= Prawiramartaya
%] wi r m/ t y
= Raden Ajeng Kartini
r [ f n\ Aje= @/ ti ni 2) Aksara murda boten saged dados sesigeging wanda.
Tuladha = Rukmini
ru kMi ! i
b. Panganggening Aksara Murda 1) Nyerat asma leluhur, nama tiyang
Tuladha : = Raseksi Trijatha
r se k Si #]i jq
= Sutomo
$u [ t o [ m o
2) Nyerat papan panggenan Tuladha :
= Purworejo
%u/ [ wo x [ j o
3) Nyerat nama sasi lan taun Tuladha :
= Januari
j !u a ri
= Masehi
m [ $ ai
C. AKSARA SWARA
a. Tata cara panyeratanipun aksara swara Aksara swara boten saged dipunginakaken kangge pasangan, menawi ing sawingkingipun wanda sigeg, kedah dipunpangku.
Tuladhanipun:
1. O[kTobe/ = Oktober 2. pk\If]is\ = Pak Idris Aksara swara boten saged dipunparingi sandhangan. Pramila, lepat menawi nyerat kados ing ngandhap menika :
1. leresipun kedah Aimm\ Imm\ (Imam)
2. Aum/ leresipun kedah Um/ (Umar)
b. Panganggening aksara swara 1) Nyerat nama tiyang
Tuladha : = Ibnu
I bN u
2) Nyerat tembung manca Tuladha :
= Inggris
I= g]i s\
3) Nyerat papan panggenan Tuladha :
= Indramayu
I nF` m yu
4) Nyerat nama sasi Tuladha :
= April
A p]i l\
D. AKSARA REKAN
= sya Pasangan (______ )
S+ s+
a. Panganggening Aksara Rekan 1) Aksara rekan dipunginakaken kangge nyerat tembung manca, langkung- langkung tembung Arab.
Tuladhanipun: p+Æt]h = fitrah f+kt\ = dzakat
2) Menawi aksara rekan karaketan sandhangan pepet, cecak ingkang cacahipun 3 dumunung ing salebeting pepet, wondene karaketan sandhangan wulu, layar utawi cecak, cecak ingkang cacahipun 3 dumunung ing sisih kiwa sandhangan. Tuladha : f+Æki/ = dzikir Panyeratanipun angka Jawa 1) Titikane angka Jawa kalih aksara Jawa sanesipun yaiku pada pangkat ( ;.....;).
Ginanipun pada pangkat: Ngapit angka Jawa -
Tuladha
?Ani m=ktSe [kolhjm\ ;7.
( Ani mangkat sekolah jam 7. ) Tetenger yen ana tembung yaiku / kayata kang mratelakake bab/barang - luwih saka loro.
Tuladha ?a di ku c c [ a ;3; y ai ku; A ni, E m, E sTi. ( Adhiku cacahe 3 yaiku Ani, Eka, Esti. )
2) Menawi wonten ing sawingkingipun angka jawa wonten pada lingsa utawi pada lungsi, wingking angka jawa boten ngangge pada pangkat.
Tuladha : = Mangkate jam 7, mulihe jam ?m=k[tTjm\;7,muli[ajm\;10.
10.
3) Angka cacah diserat tanpa angka Jawa.
Tuladha: = setengah kilo
se te zh ki [ lo
(Kapethik saking Buku Wewaton Panulise Basa Jawa Nganggo Aksara Jawa)