AKIBAT HUKUM PEMALSUAN IDENTITAS STATUS PERKAWINAN DALAM AKTA PERKAWINAN YANG TELAH DITERBITKAN (Studi Putusan Mahkamah Agung Republik Indonesia Nomor 441 K/Pdt/1992

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i

:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n

u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i

l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u

b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne

.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j

e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u

b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.

.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j

e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
d

d
aj.ca.ci .id SKRIPSI
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u

u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
AKIBAT
HUKUM PEMALSUAN
IDENTITAS STATUS
PERKAWINAN DALAM AKTA PERKAWINAN
d
.cid.id
YANG
DITERBITKAN
ca.ci .id
caTELAH
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
j.
nej.
neMahkamah
nej. Indonesia
nej.
(Studi Putusan
AgungiliRepublik
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
ig ili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
Nomor 441 tK/Pdt/1992)
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
LEGAL EFFECT OF MARRIAGE STATUS IDENTITY FORGERY
d
d
d
.
.cid.id
ON THE
DEED ISSUED
aj.ca.ci .id
aj.caci .id
aj.cMARRIAGE
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
a
e
e
e
e
ne
ne
nofe the Supreme Court
ne of Indonesia ilib.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
(The Legal iStudy
Republik
u
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
:p//:d
:p//:d
:p//:d
Decision Number
441
K/Pdt/1992)
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

JAN FREDDY FRANSISKUS TURNIP
id : 060710101137
.NIM

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

je.aj.cac.id
e
n
liibli.bu.un
i
g
i
://d/dig
hthtp
ttp:/

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili NASIONAL RI ://didgigili
KEMENTERIAN
PENDIDIKAN
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthtp
hthttp JEMBER
UNIVERSITAS
ttp:/
FAKULTAS HUKUM
d
d
d
aj.ca.ci .id 2010
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
d
d
aj.ca.ci .id SKRIPSI
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
AKIBAT
HUKUM
PEMALSUAN
IDENTITAS
STATUS
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
PERKAWINAN DALAM
AKTA PERKAWINAN
YANGidTELAH DITERBITKAN
id.id
.
c
ca.c.id
ca.cid.idIndonesia
ca.cid.id
a
a
a
a
c
.
.
.
.
j
j
j
j
(Studi
Putusan
Mahkamah
Agung
Republik
a
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
Nomor 441 K/Pdt/1992)
ig ili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
LEGAL EFFECT OF MARRIAGE STATUS IDENTITY
d
d
d
d
FORGERY
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id ON THE MARRIAGE
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
DEED ISSUED
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
gigil Republik of Indonesia
idgigil
ig il
idgigilStudy of the Supreme
idCourt
/:d
(The
//:d
:p//:d
:pLegal
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt 441 K/Pdt/1992)
Decision Number

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

JAN FREDDY FRANSISKUS TURNIP
idd : 060710101137
id
.ac.c.iNIM
.ac.c.id

jej.a
e
n
u
n
.
u
b
.
i
idgiigl ilib
d
/
/
:
/
/
hthtp
ttp:

jej.a
e
n
u
n
.
u
b
.
i
idgiigl ilib
d
/
/
:
/
/
hthtp
ttp:

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
KEMENTERIAN
PENDIDIKAN
NASIONAL
RI
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
UNIVERSITAS
JEMBER
FAKULTAS
HUKUM
d.id
d
d
i
.
c
aj.ac
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
2010
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
i

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

SKRIPSI

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
idgigilHUKUM
idgigilIDENTITAS
idgigili
AKIBAT
PEMALSUAN
STATUS
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttpPERKAWINAN DALAM
hthttp AKTA PERKAWINAN
hthttp
YANG TELAH DITERBITKAN
d
d
(Studi Putusan
Agung Republik
ca.cid.id
aj.Mahkamah
aj.ca.ci .idIndonesia
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne Nomor 441 K/Pdt/1992)
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt

LEGAL EFFECT
d.id MARRIAGE STATUS
d
ca.ciOF
ca.cid.iIDENTITY
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ON THE MARRIAGE
n
nej.
nej.
nej.
.bu.FORGERY
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
DEED :ISSUED
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp
hthttpLegal Study of the Supreme
hthttp Court Republik of h
(The
Indonesia
Decision Number 441 K/Pdt/1992)
d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
thttp
hthttp
JAN FREDDYhFRANSISKUS
TURNIP

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

NIM : 060710101137

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
ht ttp
hthttp
KEMENTERIAN PENDIDIKAN
NASIONALhRI
UNIVERSITAS
JEMBER .id
.cid.id
c
ca.cid.id
cac.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
a
FAKULTAS
HUKUM
.
.
.
e
e
e
nej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
2010
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ii

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
n
ej.
nHIDUP
nej.
nej.
.bu.n
.bu.TANGGUNGJAWAB,
.bu.n
“JALANILAH
DENGAN
PENUH
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
BUKAN
SEPERTI
ORANG-ORANG
YANG
hthttp
hthttp
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

MOTTO

TIDAK MENGETAHUI MAKNA HIDUP

id
id
TETAPI
.ac.c.idSEPERTI MEREKA YANG
.ac.c.id

jej.a
e
ej .a
n
n
* nej
u
u
n
.
.
u
u
b
b
MENGETAHUINYA”
.
.
i
i
idgiigl ilib
idgiigl ilib
d
d
/
/
/
/
:
:
/
/
/
/
hthtp
hthtp
ttp:
ttp:

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
*
il The Purpose Driven Life,
idgig2008,
idgigil Mas, Malang
Rick Warren,
Gandum
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

iii

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

PERSEMBAHAN

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.:cid.id
ca.cid.id
Kupersembahkan
skripsi ini kepada
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
ig ili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttpdan Ibunda B. Sinaga, BAhtercinta
thttp yang
1. htAyahanda
tercinta W. Turnip, h
S.Pd.
http
telah sabar dan tulus mendidik, membesarkan, mendoakan, dan memberikan

d
d
d
ca.cid.id selama ini;
kasih sayang kepada
aj.penulis
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
e
u.n
ne Hukum Universitas Jember
ne
nyang
ne
.bFakultas
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
2.
Alma
Mater
penulis
banggakan;
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
3. hhBapak/Ibu
Guru dan Bapak/Ibu
yang telah tulus dan h
bekerja
hhDosen
tt
tt
htt keras

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

untuk membimbing, mengajarkan, dan membekali ilmu pengetahuan dengan

d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

.ci .ikenal
d lelah.
penuh kesabaran dan
j.acatak

e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

iv

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
AKIBAT HUKUM PEMALSUAN IDENTITAS STATUS
PERKAWINAN
DALAM AKTA PERKAWINAN
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
n
nej. TELAH DITERBITKAN
nej.
nej.
.bu.YANG
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
ili
idgigPutusan
idgigili Republik Indonesia
idgigili
(Studi
Mahkamah
Agung
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttpK/Pdt/1992)
hthttp
hthttp
Nomor h
441

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
LEGAL
EFFECT
OF
MARRIAGE
STATUS
IDENTITY
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
:p//:d
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
FORGERY ON
MARRIAGE
hhtt
hhttTHE
hhttp
DEED ISSUED
id.id Supreme Court Republik
ca.cid.id (The Legal Studyj.of
ca.the
ca.cid.idof Indonesia
ca.cid.id
a
a
a
a
c
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
Number 441 K/Pdt/1992)
n
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.Decision
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
ig ili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

SKRIPSI

d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt Hukum
hhtt sebagai salah satu syarat
hhuntuk
tt memperoleh gelar Sarjana
Diajukan
dalam Program Studi Ilmu Hukum pada Fakultas Hukum Universitas
Jember
id
id

aj.ca.c.id
.
j
e
n e
liibli.bu.un
i
g
i
:p//:d
/dig
/
t
hthtp
t

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

dd FRANSISKUS TURNIP
d
JAN FREDDY
aj.ca.ci .iNIM
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
:
060710101137
e
e
n e
n e

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

aj.ca.c.id
.
j
e
n e
liibli.bu.un
i
g
i
:p//:d
/dig
/
t
hthtp
t
liibli.bu.un
i
g
i
://d/dig
hthtp
ttp:/

liibli.bu.un
i
g
i
://d/dig
hthtp
ttp:/

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
ht ttp
hthttp
KEMENTERIAN PENDIDIKAN
NASIONALhRI
UNIVERSITAS
JEMBER id
d.id
d
i
.
c
aj.aFAKULTAS
aj.ca.ci .id
aj.ca.c.id
c
.
.
.
j
j
j
HUKUM
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
2010
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
v

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
INI TELAH DISETUJUI
n
nej.
nej.
.bu.SKRIPSI
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
2010
idgigili TANGGAL 19 OKTOBER
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
Oleh:
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
Pembimbing,
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp
Hj. LILIEK ISTIQOMAH,
S.H., M.H.

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

PERSETUJUAN

NIP. 194905021983032001

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej. Pembantu Pembimbing,
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
n
ne
ne
.bu.n
.buS.H.
u
u
b
b
.
i
i
l
l
i
i
NANANG
SUPARTO,
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
NIP.
195711211984031001
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

vi

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

PENGESAHAN

ca.cid.id Skripsi dengan judul : j.aca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
ig ili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
AKIBAT
HUKUM
PEMALSUAN
IDENTITAS
STATUS
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp AKTA PERKAWINAN hthttp
PERKAWINAN DALAM

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

YANG TELAH DITERBITKAN
(Studi Putusan.iMahkamah
Agung Republik Indonesia
d.id
d
aj.cacNomor
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
441
K/Pdt/1992)
e
e
n e
n e

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.un
.bu.un
.bu.n
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
EFFECT OF MARRIAGE
hhLEGAL
hhtt STATUS IDENTITY FORGERY
hhtt
tt
ON THE MARRIAGE DEED ISSUED
(The Legal Study of the Supreme Court Republik of Indonesia
d
.id
aca.ci .id Number 441 K/Pdt/1992)
j.Decision
j.acac.id

e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
Oleh
:idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
JAN
TURNIP
ne FREDDY FRANSISKUS
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
NIM : 060710101137
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt
Pembimbing

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

Pembantu Pembimbing

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

Hj. LILIEK ISTIQOMAH, S.H., M.H.
NIP. 194905021983032001
.id

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

NANANG SUPARTO, S.H.
NIP. 195711211984031001
.id

d
aj.cac.id
aj.ca.ci .id
aj.cac.id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
Mengesahkan
idgigil
idgigil
idgig:il
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
Kementerian
Pendidikan
Nasional
Republik
Indonesia
hhtt
hhtt
hhtt
Universitas Jember
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

Fakultas Hukum
Dekan,

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d

d

ca.ciARIEF
ca.ci .id
Prof. Dr.
AMRULLAH, S.H.,
.id
ajM.
aj.M.Hum.
.
.
j
j
.
e
e
n e
n e
ib.u.un NIP. 196001011988021001
ib.u.un

idgiigl ilib
d
/
/
:
/
/
hthtp
ttp:

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

idgiigl ilib
d
/
/
:
/
/
hthtp
ttp:

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

vii

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
ig ili
idgigidili hadapan Panitia Penguji
idgig:ili
Dipertahankan
d
/:d
/:d
/:pada
/
/
:
:
/
/
//dig
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

: 25
d
d Tanggal
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
Bulan
:bOktober
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
ig il
/:d
:p//:d
Tahun
: 2010
/
/
//dig
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

PENETAPAN PANITIA PENGUJI

Hari

: Senin

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

Diterima oleh Panitia Penguji Fakultas Hukum Universitas Jember.

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
c.idid

a c.
Ketua,
neje. j.a

liibli.bu.un
i
g
i
://d/dig
hthtp
ttp:/

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

Panitia Penguji :

d
did
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .Sekretaris,
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.
e
e
e
e
j.
nejPOESOKO,
nej.
neMOH.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
Prof.
Dr.
HEROWATI
S.H.,
M.H.
ALI,
S.H.,
M.H.
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
ili
idgig194804281985032001
idgigili
idgigili
ig ili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
197210142005011002
:
:
:
/
/
/
/
/
/
//dig
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

.cid.idAnggota Penguji :
c
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
a
.
.
e
e
nej
nej
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

…………………………
id M.H.
ca.cid.S.H.,
ca.cid.id Hj. LILIEK ISTIQOMAH,
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
NIP. 194905021983032001
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
ig ili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp

d
d NANANG SUPARTO,cS.H.
aj.a.ci .id
aj.ca.ci .id NIP. 195711211984031001
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
ig il
/:d
:p//:d
/
/
//dig
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

…………………………
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

viii

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
Saya sebagai
diigbawah
ig ili
idgipenulis
gili yang bertanda tangan
igili ini :
/:d
/:d
/:d
/
/
d
:
:
/
/
//dig
/
/
p
p
t
t
thttp
hthttp Nama : Jan FreddyhFransiskus
Turnip

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

PERNYATAAN

NIM

: 060710101137

d
d
d
d
aj.ca.ci .id bahwa skripsi yang
aj.ca.ci .id Menyatakan dengan sesungguhnya
aj.ca.ci .id : Akibat Hukum
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
berjudul
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgIdentitas
ig il
idgigil Akta Perkawinan Yang
idgigil
Pemalsuan
Status Perkawinan//Dalam
Telah
igil
/:d
:p//:d
:p:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt Agung Republik Indonesia
hhtt No. 441
Diterbitkan
(Studi Putusan Mahkamah
K/Pdt/1992) adalah benar-benar karya sendiri, kecuali jika dalam pengutipan

ca.cid.id substansi disebutkan jsumbernya,
ca.cid.id dan belum pernahj.adiajukan
ca.cid.id pada institusi
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
li
ig ili
idgigibukan
idgigili
idgdan
manapun,
serta
karya jiplakan. Saya
bertanggung
jawab atas keabsahan
igili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp isinya sesuai dengan sikap
hthilmiah
hthttp
ttp yang harus dijunjung tinggi.
kebenaran

Demikian pernyataan ini saya buat dengan sebenarnya, tanpa adanya
d
d.id
d.id
i
.
.cid.id
c
aj.ca.ci .id
aj.ac tekanan dan paksaan edari
aj.capihak
aj.ca.cisanksi
.
.
.
.
j
j
j
j
lain
serta
bersedia
mendapat
akademik
jika
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil hari pernyataan ini :tidak
idgbenar.
ternyata:/dikemudian
igil
/:d
/:d
//:d
//:d
:
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhttp
hhttp
hhttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
n
nej.
nej. 19 Oktober 2010 ilib.bu.n
.bu.Jember,
u
u
b
i
l
i
idgigili Yang menyatakan, ://didgigili
/:d
/
:
/
/
/
p
t
hthtp
hthttp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil Jan Freddy Fransiskus:/Turnip
/:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhttp
hhtt
NIM 060710101137

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ix

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

UCAPAN TERIMA KASIH

d.id
.cid.id Esa atas segala
ca.cid.id
ca.cipanjatkan
caMaha
ca.cid.id
a
a
a
a
Puji
syukur
penulis
kepada
Tuhan
Yang
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
rahmat dan
sehingga penulis
ig ili
idgipenyertaan-Nya,
idgigili diberi kemudahan, kesabaran,
idgigili
gili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp terbaik dalam menyelesaikan
hthttp semangat, dan hikmahhyang
hthttp skripsi
kekuatan,
dengan judul : “AKIBAT HUKUM PEMALSUAN STATUS PERKAWINAN

d
d
d
ca.cid.id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id TERHADAP AKTAePERKAWINAN
ajDITERBITKAN
aj.ca.ci .id
YANG TELAH
(Studi
.
.
.
.
j
j
j
j
.
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
Putusan
Mahkamah
Agung
Republik
Indonesia
Nomor
441
K/Pdt/1992)”
yang
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt guna memenuhi salah satuhhsyarat
hhtt studi
tt
disusun
untuk menyelesaikan program
ilmu hukum dan mencapai gelar sarjana hukum pada Fakultas Hukum Universitas

ca.cid.id Jember.
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
Penulis
bahwa tanpa bimbingan,
ig ili
idgigilmenyadari
idgigili dorongan dan bantuan
idgdari
igili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp
tp Oleh
hthttp pihak, penulis tidak dapathmenyelesaikan
hthtbaik.
berbagai
skripsi ini dengan
karena itu, penulis mengucapkan terima kasih yang sebesar-besarnya kepada :

d
d
dd
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id 1. Ibu Hj. Liliek Istiqomah,
aj.ca.ci .iS.H.,
aj.ca.ci .idyang telah banyak
.
.
.
.
M.H., Dosen Pembimbing,
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
meluangkan
ilmu,
idgigil
ig il
idgigil waktu dan pikirannya://dguna
idgigil memberikan bimbingan,
/:d
//:d
:
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
:
t
t
t
t
t
t
hhttp
hnasehat,
hhttp kepada penulis dalam menyelesaikan
pengarahan dan dorongan
htt
skripsi ini;

ca.cid.idS.H., Dosen Pembantu j.Pembimbing,
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id 2. Bapak Nanang Suparto,
a
a
a
a
.
.
.
j
j
j
yang
telah
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
gigili
ili
idmeluangkan
idgigili
idgigdalam
ig ili
banyak
waktu dan pikirannya
mengarahkan, memberikan
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
//dig
p
p
p
t
t
t
thttp
hilmu
hthttp skripsi
hthttp penulis hingga terselesaikannya
dan nasehat serta mendampingi
ini;

d
d
did
.cid.id
aj.caPoesoko,
aj.ca.ci .id 3. Ibu Prof. Dr. Herowati
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .Penguji;
.
.
.
.
j
j
j
j
S.H.,
M.H.
Ketua
Panitia
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil Ali, S.H., M.H. Sekretaris
ig il
idgigil
idgigil Penguji;
4. Bapak
Moh.
Panitia
/:d
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt Hukum
hhtt S.H., M.Hum., Dekan Fakultas
htt Prof. Dr. M. Arief Amrullah,
5. hBapak

Universitas Jember;
d
i
.
d
ca.cid.id
cac.i
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
6. Bapak Echwan nIriyanto,
S.H., M.H., Pembantu
Dekan I Fakultas Hukum neej.
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.ue
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
b
i
i
iibli.bu.un
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
l
l
l
g
g
g
g
i
i
i
i
i
i
i
Universitas
Dekan
/:d
//:d
:p//:d
:p
:p//:d
/dig Jember; Bapak MardittpHandono,
/digII
/dig S.H., M.H., Pembantu
/
//dig
/
/
p
t
thtp
t
t
t
t
hFakultas
h
h
t
t M.H.,
ht Bapak H. Eddy Mulyono, hS.H.,
Hukum Universitas Jember;
Pembantu Dekan III Fakultas Hukum Universitas Jember;

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

x

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

7. Ibu Ikarini Dani Widiyanti, S.H., M.H., Dosen Pembimbing Akademik (DPA),

yang selalu memberikan
ca.cid.id
ca.cid.id bimbingan, konsultasij.adan
ca.cid.idmasukan selama
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
j.
n
nej.
nej.di Fakultas Hukum Universitas
neJember;
nej.
.bu.n
.bukuliah
.bu.n
.bu.n
melaksanakan
u
u
u
u
b
b
b
b
.
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
ig ili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
8. hSeluruh
Dosen
pengajar
dan
sengenap
Staff
Akademik
di
lingkungan
Fakultas
t
t
t
thttp
hthttp
hthttp
Hukum Universitas Jember, terima kasih atas segala bantuan, bimbingan ilmu,

d
d
d
d
dan fasilitas yang diberikan;
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
u.n
netersayang Ayahanda W.ilibTurnip,
ne
neS.Pd. dan Ibunda tercinta
ne
.btuaku
.bu.n
.bu.n
.bu.n
9. Kedua orang
u
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
/:d
:p//:d
:p//:d
:p/sayang,
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
B.
Sinaga,
BA
yang
telah
mencurahkan
segenap
cinta
dan
kasih
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
mendidik, dan memberi semangat serta tak pernah lelah berdoa demi

kelancaran dan kesuksesan
ca.cid.id
ca.cid.idmasa depanku;
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
j.
n
nej.
nekakak-kakakku
nej.
nej.
.bu.n
.bu.dan
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
10.
Abang-abang
tersayang,
Sardianto
Ignasius
Turnip,
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
ig ili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
S.Kom.
dan
Darmiah
Girsang;
Noventry
Vincencia
Turnip,
S.Pd.
hthttp
hthttp
hthttp dan
Evansius Nainggolan; keponakanku tersayang Willyana Sadarma Putri Turnip,

d
d
id
serta seluruh keluarga
ca.cid.id dan doa yang
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.tercinta
aj.motivasi
c.id atas segala dorongan
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
telah kalian
berikan;
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
/:d
:p//:d
:p//:d
:p/mendampingi,
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
t
t
11.hKartina
Sari
Tarigan
yang
telah
sabar
memberi
dukungan
moral
t
thtp
t
hhtt
hhtt
tt
dan semangat dalam menyelesaikan skripsi ini;

d.id mencurahkan semua kebaikan
ca.citulus
ca.cid.id
ca.cid.iddan kasih sayang
ca.cid.id 12. Mami Sjane yang telah
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej. ini;
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
serta
bantuannya
selama
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
ig ili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
//dig
p
p
p
t
t
t
thttp
13.hSaudara-saudara
sepelayanankuht dittpUnit Kegiatan MahasiswahtKerohanian
http
h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

Katolik (UKMKK) Universitas Jember: Kak Suzan, Mbak cathy, Mas Willy,

.idid Nico, Yogi, Nana, Sari,
.cid.id Rangga, Billy,
Mas Edy, Brian, Vincen,
j.ac c.Apri,
j.acGoretti,

ca.cid.id
a
.
j
a
a
.
.
.
e
e
e
n
nejCelin, Lilin, Hans, Alfa,
nej
nej Flos, Henry, Dimas,
.bu.n
.bu.n
.bu.Alusia,
u
u
u
b
b
b
i
i
i
Yosephin,
Bentina,
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
lain yang tidak h
dapat
hKadek,
http Ratry, serta semuanyahteman-teman
http penulis
http
sebutkan satu persatu yang telah memberikan kenangan yang indah dalam

.cid.id
ca.cid.id dorongan semangat dalam
ca.cid.id
ca.cid.id
camenyelesaikan
pelayanan dan memberikan
skripsi
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
ini;
i
i
i
i
idgigili
ig ili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp
thttp Bang
14.hSaudara-saudara
sepelayanankuhthdi
ttp NHKBP Jember: Bang hHardi,

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

Perbandos Purba, Bang Sahat Simamora, Bang Olo Purba, Bang Jacky

id
id
ca.cid.id
a
.
j
.
.
.
e
e
e
n
nej Austin Siallagan, Arie
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.buSimamora,
u
u
u
b
b
b
.
i
i
i
l
l
l
Aristarkus
Sihombing,
Andika
Sembiring,
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
.c.id
. .id Nico Pasaribu,
Manalu, Bang Andar
Bang Roberto Sinaga,
j.acaPanjaitan,
j.acacBang

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

xi

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

Adi Sidabutar, Erick Sihotang, Melisa Sitorus, May Simamora, Nugraha

id.id Van Bastian
Situngkir, Ria Situngkir,
c.id.idRafles Situmorang, Marlinac.Sinaga,

ca.cid.id
a
a
a
c
c
.
.
.
j
j
j
a
a
e
e
e
j.
j.
n
u.n
neSaragih,
neGinting,
nej.
.bRini
.buLisa
.bu.n
Simanjuntak,
Saulina Silitonga,
Tike Sitorus, Ise
u
u
u
b
b
b
.
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
Simbolon,
Asyer
Pasaribu,
Meylona
Siadari,
Maria
Tobing,
Eightky
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
Nainggolan, Firman Situmorang, Dita Ringo-ringo, Grace Pasaribu serta

d.id yang tidak dapat penuliscsebutkan
d
semuanya teman-teman
satu persatu
ac.ilain
a .i .id

ca.cid.id
a
c
c
.
.
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
u.n
u.n
nej
nej dalam pelayanan dan
nej
.bmemberikan
.bindah
.bu.n
yang telah
kenangan yang
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
memberikan
dorongan
semangat
dalam
menyelesaikan
skripsi
ini;
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
15. Saudara-saudaraku seiman di wilayah II khususnya Lingkungan Bernadeth

.cid.id bergabung dan
yang dengan tulus apenuh
ca.cid.id
ca.cid.id kasih menerima penulis
cauntuk
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
u.n
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bbersama-sama
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
berpelayanan
selama
ini;
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
ig ili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
16.hSeluruh
teman-temanku
khususnya
angkatan
2006
di
Fakultas
Hukum
thttp
hthttp
hthttp
Universitas Jember yang telah memberikan kenangan indah di kampus tercinta

d
d
d
d
ini;
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
u.n
ne
ne
nelangsung maupun tidak
ne yang telah berkenan
.bu.n
.bu.n
.bu.baik
.blangsung
u
u
u
u
b
b
b
b
17. Semua pihak
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
d
/:d
:p//:penulis
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
membantu
penulis
dalam
menyelesaikan
skripsi
ini
yang
tidak
dapat
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
sebutkan satu-persatu.

d.id
Semoga Tuhan .Yang
berkat serta
ca.cid.idMaha Esa menganugerahkan
ca.cid.id
ca.cibalasan
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
j.
n
u.n
nej. jasa dan amal baik
nej.
netelah
nej.
.bu.segala
.bu.n
.byang
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
rahmat-Nya
atas
diberikan.
Penulis
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
ig ili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
//dig
p
p
p
t
t
t
thttpmembangun bagi kesempurnaan
mengharapkan
saran dan kritikan h
yang
hthttp
hthttp skripsi
ini, akhir kata penulis berharap, semoga skripsi ini bermanfaat bagi pembaca dan

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id khasanah ilmu pengetahuan.
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
ig il
/:d
:p//:d
/
/
//dig
p
t
t
hhtt

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
//:d
:
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
Jember, 19 h
Oktober
hhtt
http 2010

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
Penulis
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

xii

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

RINGKASAN

id sahnya suatu perkawinan
id
ca.cid.id
ca.cid.syarat
ca.cidmenurut
ca.cid.id
.
a
a
a
a
Salah
satu
unsur
dari
Pasal
2
UU
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
No. 1 Tahun
perkawinan. Pencatatan
ili
ig ili
idgi1974
idgigpencatatan
idgigili
gili Tentang Perkawinan adalah
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp merupakan suatu keharusan,
hthttpkarena merupakan akte resmi
hthyang
ttp dapat
perkawinan
dipergunakan sebagai bukti otentik tentang adanya perkawinan. Pencatatan

d
d
d
ca.cid.idakta perkawinan yang jdikeluarkan
ajdalam
aj.ca.ci .id perkawinan dituangkan
aj.ca.ci .id oleh pegawai
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
.
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
pencatat
berdasarkan
ketentuan
yang
berlaku.
Salah
satu
unsur
yang
paling
utama
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt yang meliputi status perkawinan
hhtt
di hdalam
dari
htt akta perkawinan adalah identitas
para pihak yang ingin melaksanakan perkawinan tersebut. Status perkawinan

ca.cid.id memiliki akibat hukum
ca.cid.idpara pihak yang terikatj.dalam
ca.cid.idsuatu perkawinan
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
bagi
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
tersebut. /d
Oleh
itu perlu diperhatikan
dalam pemberian identitas
li
ili
ig ili
idgigikarena
idgigbahwa
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
:
t
t
t
hthttpstatus perkawinan bagi parahthpihak
ttp yang ingin melaksanakanhthperkawinan
ttp
berupa
tersebut harus dilakukan dengan benar dan sejujur-jujurnya agar tidak terjadi salah

d
d
did
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id sangka mengenai diriesuami
aj.ca.ci .atau
aj.ca.ci .id suatu masalah
.
.
.
.
istri sehingga tidak menimbulkan
j
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
di kemudian
il yang berujung pada /sengketa
idgigil
ig il
idgighari
idgigil di Pengadilan, dalam:/Perkara
/:d
/:d
:p//:d
:p/:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhttp
hhtt 441 K/Pdt/1992.
hhtt
Nomor
Rumusan masalah meliputi 3 (tiga) hal, diantaranya : pertama, apakah

.cid.id
caperkawinan
ca.cid.id
ca.cid.idalasan pembatalan
ca.cid.id pemalsuan identitas status
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
dapat
digunakan
sebagai
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b