ENERAPAN MODEL PEMBELAJARAN PROBLEM POSING UNTUK MENGURANGI KESALAHAN SISWA DALAM MENYELESAIKAN SOAL MATEMATIKA POKOK BAHASAN SISTEM PERSAMAAN LINEAR KELAS X-2 SMA NEGERI GRUJUGAN SEMESTER GANJIL TAHUN AJARAN 2010/2011

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u

b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i

l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u

b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.

.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id

.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.

j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d

aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t

t
hhtt

h

PENERAPAN MODEL PEMBELAJARAN PROBLEM POSING UNTUK
MENGURANGI KESALAHAN SISWA DALAM MENYELESAIKAN
SOAL MATEMATIKA POKOK BAHASAN SISTEM PERSAMAAN
LINEAR KELAS X-2 SMA NEGERI GRUJUGAN SEMESTER
GANJIL TAHUN AJARAN 2010/2011

SKRIPSI

Oleh :
Dina Wati Anggarani
NIM 060210101011

ca.cid.id
a
.

j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
ne
ne
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
JURUSAN PENDIDIKAN
idgigili
idgigili MIPA
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp FAKULTAS KEGURUAN
hthttp DAN ILMU PENDIDIKAN
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

.id

.id

c .id PENDIDIKAN MATEMATIKA
c id
PROGRAM
ej.aj.acSTUDI
ej.aj.ac.

UNIVERSITAS JEMBER
2011

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

PENERAPAN MODEL.id
PROBLEM
UNTUK
d
id
cacPEMBELAJARAN
ca.cid.iPOSING
ca.cid.id
.
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
MENGURANGI
SISWA DALAM
ej.
nKESALAHAN
nej.MENYELESAIKANilib.bu.n
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
SOAL
POKOK BAHASAN
idgMATEMATIKA
idgigili SISTEM PERSAMAAN
idgigili
igili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
GRUJUGAN SEMESTER
hthttpLINEAR KELAS X-2 SMA
hthNEGERI
hthttp
ttp
GANJIL TAHUN AJARAN 2010/2011

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
SKRIPSI
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt Program
hhtt sebagai tugas akhir dan memenuhi
hhtt salah satu syarat untuk menyelesaikan
Diajukan
Studi Pendidikan Matematika (S1)
dan mencapai
gelar Sarjana Pendidikan
d

h

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

aj.ca.ci .id
.
j
e
n e
liibli.bu.un
i
g
i
:p//:d
/dig
/
t
hthtp
t

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

Oleh :
d
d.id
i
.
c
aj.ac Dina Wati Anggarani ej.aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
NIM 060210101011
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
ili
idgigPROGRAM
idgigili MATEMATIKA ://didgigili
STUDI PENDIDIKAN
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthtp
hthttp
ttp:/
JURUSAN PENDIDIKAN
MIPA

h

FAKULTAS KEGURUAN
DAN ILMU PENDIDIKAN
id
id

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

aj.ca.c.id
aj.ca.c.id
.
.
j
j
e
e
ne
ne UNIVERSITAS JEMBER
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
2011
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
i
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
l
Dengan
Maha Pengasih lagi
idgiMaha
idgigilmenyebut nama Allah://dSwt
idgigiyang
gil
//:d
:
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
:
t
t
t
t
t
t
hhttpsenantiasa
hhtt
hhttp sholawat serta salam semoga
Penyayang,
atas rahmat dan hidayahNya,

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

PERSEMBAHAN

tercurah kepada Nabi Muhammad Saw. Syukur alhamdulilah, dengan segala

id.id
.cid.id
ca.cid.id ketulusan dan kerendahan
cahati
ca.ckepada:
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
saya
persembahkan
skripsi
ini
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
gigililimpahan kasih sayang,//perhatian,
idgigili
idgigili dan Bapakku “Bisan”
idatas
idgigili
1. Ibuku//d“Wartini”
d
/:d
//:d
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
:
:
t
t
t
thttp keringat, dan doa yang selalu
p
tp
hpeluh
hthttpmengiringi setiap langkahku,
hthtpengorbanan

h

dan kesabaran dalam mendidik sejak kecil, semoga Allah selalu memberikan

d
d
did
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id ampunan dan pertolongan
aj.ca.ci .serta
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
membalas
dengan
surganya.
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
il
il
il
idgigBara
idgigil
idgigSugiarti,
idgigPembimbing
2. Dra. //Titik
M.Pd selaku Dosen
I dan Drs. /Toto
d
/:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
:
t
t
t
t
t
t
p
hhttp waktu,
hSetiawan,
http
http
M.Si selaku Dosen h
Pembimbing
II yang telah meluangkan

h

pikiran, dan perhatian guna memberikan bimbingan dan pengarahan dalam

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
terselesaikannyanpenulisan
skripsi ini.
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.ue
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgtinggi,
idgigilisejak SD hingga perguruan
Guru-guruku
igili terima kasih atas bimbingannya,
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp
p
tp Swt memberikan yang
hthttterbaik
hthtAllah
hdidikannya
yang tulus, semoga
dan

h

d.id membalas jasa kalian. c.id.id
d
d
i
.
c
aj.ac 4. Teman-teman angkatan
aj.ca.ci .idyang kalian berikan, ej.aj.ca.ci .id
aj.ac2006, terima kasih atas semangat
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
gigil mewujudkan harapan dan
idgigil
idgigil
idgigil kalian.
idAllah
semoga
cita-cita
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhttp
h tp
hhttp
5. Almamater
Fakultas Keguruan danhtIlmu Pendidikan Universitas Jember.

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
3.
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
ii
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil disamping kesulitan,:/ada
idgkelonggaran.
”...sesungguhnya,
Karena itu, bila
d
igil
/:d
//:engkau
//:d
//:d
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhttptekun...”
hhttpselesai dari satu pekerjaan, garap
hhttppulalah urusan yang lain dengan
telah

h

MOTTO

(Surin, Bactiar)*

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
”Didalam
kegagalan
dan
kesusahan
itu
tersembunyi
pengalaman,
rahasia
hidup
dan
p
p
p
t
t
t
p
hthttp
hthttp
hthttp
nesehat-nasehat kebijaksanaan yang berharga. Orang yang banyak cobaanya maka
ilmunya akan bertambah-tambah”.
.id
.id
j.a.cac.id(Djamalus Djohan)** j.a.cac.id

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

e
n
u
nej
.
u
b
.
i
l
i
b
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

e
n
u
nej
.
u
b
.
i
l
i
b
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
Dikutip dari:
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
d
/:d
/:d
/:&
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
*)Surin,
Bactiar.
1978.
Terjemah
Tafsir
AL-QUR’AN
30
juz
Arab
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

dan Latin. Bandung : Fa. Sumatra

d
d.id diDunia.
**) Djohan, Djamalus.
aj.ca.ci .id1991. Nasehat Orang-Orang
aj.ca.ciPintar
.
.
j
j
e
e
n
Jakarta
une
une: Pustaka Al Husna
b.uPusat
b.un

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
neej.
iii ilib.bu.un
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id Menyatakan dengan sesungguhnya
ca.cid.id bahwa skripsi yang jberjudul
ca.cid.id ” Penerapan Model j.aca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
.
e
e
e
e
nej.
nej.Posing Untuk Mengurangi
nejKesalahan
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
Pembelajaran
Problem
Siswa
Dalam
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp Kelas X
Menyelesaikan
Soal Mtematika Pokok
Sistem Persamaan hLinear
p
p
hthttp
hthttBahasan

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

PERNYATAAN

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
u.n
ne tangan di bawah ini:ilib.bu.n
ne
.bbertanda
u
u
b
Saya yang
i
l
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
Nama
:
Dina
Wati
Anggarani
t
t
hhtt
hhtt
NIM : 060210101011

SMA Negeri Grujugan Semester Ganjil Tahun Ajaran 2010/2011” adalah benar-

d
d
did
d
jika dalam pengutipan
aj.ca.ci .id benar hasil karya sendiri,
aj.ca.ci .kecuali
aj.ca.ci .idsubstansi disebutkan ej.aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
nepernah diajukan pada iinstitusi
nemanapun, serta bukan ikarya
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
sumbernya,
dan
belum
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
jiplakan.
dan kebenaran isinya
hhsesuai
hhttpSaya bertanggung jawab atas
hhkeabsahan
ttp dengan
ttp

h

sikap ilmiah yang harus dijunjung tinggi.

d adanya tekanan j.ac.cid.id
id saya buat dengan sebenarnya
ca.cid.itanpa
ca.cid.ini
ca.cid.id
Demikian pernyataan
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
j.a
j.
j.
j.
n
n
n
n
e
e
e
e
u
u
u
u
n
n
n
n
.
.
.
.
u
u
u
u
b
b
b
b
liilib.pihak manapun serta bersedia
dan paksaanigidari
lib.
idgiigliijika
idgiigliilib.mendapat sanksi akademik
idgiigliilib.
g
d
d
d
i
/
/
/
/
/
/
//:d
d
:
:
:
/
/
:// benar.
tp
p //
ternyata
tidak
hthtp
hthtp
ttp:/
ttp
ttpdi:/kemudian hari pernyataanhthini

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
did
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .Jember,..................
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
Yang
menyatakan,
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

id Wati Anggarani
ca.cid.id
ca.cid.Dina
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
NIM.
060210101011
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
neej.
iv ilib.bu.un
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
n
u.n
ne
ne PEMBELAJARAN
ne
.bu.n
.bu.MODEL
.b
u
u
u
b
b
b
PENERAPAN
PROBLEM
POSING UNTUK
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
MENGURANGI
KESALAHAN tSISWA
DALAM MENYELESAIKAN
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
SOAL MATEMATIKA POKOK
BAHASAN SISTEM PERSAMAAN

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

HALAMAN PENGAJUAN

LINEAR KELAS X-2 SMA NEGERI GRUJUGAN SEMESTER
.id
.id
GANJIL
j.acac.idTAHUN AJARAN 2010/2011
j.acac.id

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
aj.ac
aj.ac
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
ne
neStrata Satu Pada Program
nPendidikan
.bu.n
.bu.n
ProgramiliSarjana
Studi
Matematika ilib.bu.n
u
u
u
b
b
i
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
Jurusan
Pendidikan
Matematika
dan
Ilmu
Pengetahuan
Alam
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
d
d
: 060210101011
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
neMatematika
ne Studi
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
Program
: Pendidikan
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Angkatan
Tahun
:
2006
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt

h

e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

SKRIPSI

Diajukan Sebagai
d
c.idSalah
c.id.iPendidikan
.id Satu Syarat Menyelesaikan

Fakultas Keguruan dan Ilmu Pendidikan

ca.cid.id Universitas Jember j.aca.cid.id
a
.
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
Oleh
hthttp :
hthttp
Nama

: Dina Wati Anggarani

NIM

Daerah Asal

: Situbondo

Tempat,
c.cid.id Lahir
.aTanggal

.cid.id 1988
: Situbondo, 02
.acjanuari

jej.a
e
n
u
n
.
u
b
idgiigliilib.
d
/
/
:
/
hthtp
ttp:/
Dosen Pembimbing I

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
//:d
//:d
:
/
/
/
/
p
t
t
Dra.
Titik
Sugirati,
M.Pd
p
hhttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

NIP. 19580304 198303 2 003

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

jej.a
e
n
u
n
.
u
b
idgiigliilib.
d
/
/
:
/
Disetujui
hthtp
ttp:/ oleh :

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

Dosen Pembimbing II

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
Drs.
Toto
Bara
Setiawan,
M.Si
hhtt
hhtt

h

NIP. 19581209 198603 1 003

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
v
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne “Penerapan Model Pembelajaran
ne Problem Posing Untuk
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
Skripsiiliberjudul
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Mengurangi
Kesalahan
Siswa
Dalam
Menyelesaikan
Soal
Mtematika
Pokok
Bahasan
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp

h

PENGESAHAN

Sistem Persamaan Linear Kelas X-2 SMA Negeri Grujugan Semester Ganjil Tahun

.cid.id dan disahkan oleh Fakultas
ca.cid.id Ajaran 2010/2011” telah
cadiuji
ca.cid.idKeguruan dan Ilmu j.aca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
j.
nej.
neJember
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
Pendidikan
Universitas
pada:
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hariht ttp: Rabu
p
hthttp
hthttp
h

h

tanggal : 9 Maret 2011

d
d
aj.ca.ci .id tempat : Ruang Matematika
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
//:d
//:d
:
/
/
/
/
p
t
t
p
Ketua
hhttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
Tim Penguji
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
Sekretaris
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
n
nej.
nej.
.bu.M.APP,Sc
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
Drs.
Antonius
C.P,
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/
//:d
:
/
/
NIP.
19690928
199302 1 001
/
/
p
t
p
hthttp

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
ej.
nej.
nDrs.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
Toto
Bara
S,
M.Si
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
NIP.
19581209
198603
1 003
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp

h

Anggota I

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
//:d
//:d
:
/
/
/
/
p
t
t
Dra.
Titik
Sugiarti,
M.Pd
p
hhttp

Anggota II

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
/:d
:p/P,
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
Drs.
Didik
Sugeng
hhtt M.S
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
Mengesahkan
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
Dekan
Fakultas
Keguruan
dan
Ilmu
Pendidikan
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
il M.Hum
idgigil
idgigS.H,
Drs. H. Imam tMuchtar,
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
hhtt
hhtt 198003 1 005
NIP. 19540712

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
vi
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

NIP. 19580304 198303 2 003

NIP. 19681103 199303 1 001

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne Problem Posing Untuk
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
Penerapan Pembelajaran
Mengurangi
Kesalahan Siswa
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Dalam
Menyelesaikan
Soal
Matematika
Pokok
Bahasan
Sistem
Persamaan
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp

h

RINGKASAN

Linear Kelas X-2 SMA Negeri Grujugan Semester Ganjil Tahun Ajaran

id.id halaman; Program
060210101011; 2010:
ca.cid.id
ca.cid.id 2010/2011; Dina Watij.aAnggarani,
ca.cid.id
ca.c114
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
j.
u.n
nej.
nej. Jurusan Pendidikan
neFakultas
nej.
.bu.n
.bu.n
.b
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
Studi
Pendidikan
Matematika
MIPA
Keguruan
dan
Ilmu
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
//:d
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Pendidikan
p
hthttp
hthttp Universitas Jember. hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

h

Mutu pendidikan tidak terlepas dari faktor-faktor penentu dalam kegiatan
belajar mengajar seperti guru, siswa, mata pelajaran, metode pengajaran, dan sarana
serta fasilitas sekolah lainnya. Berdasarkan hasil observasi dan wawancara yang
dilakukan terhadap guru pengajar bidang studi matematika kelas X SMA Negeri
Grujugan (Selasa, 2 Februari 2010) diketahui masih rendahnya hasil belajar
matematika yang diperoleh siswa kelas X-2. Metode yang digunakan oleh guru
monoton dan masih terpaku pada materi buku ajar saja. Guru matematika kelas X-2
juga jarang menggunakan strategi pembelajaran dengan model pengajuan soal yang
dibuat oleh siswa, sehingga siswa lebih banyak berlatih secara rutin dari soal-soal
buku ajar saja. Hal ini menghambat kreativitas siswa untuk berpikir kreatif sehingga
siswa merasa kesulitan dalam memecahkan masalah matematika yang pada akhirnya
siswa banyak melakukan kesalahan dalam menyelesaikan soal matematika. Salah satu
alternatif untuk mengatasi kesulitan siswa dalam menyelesaikan soal matematika
adalah dengan menggunakan pembelajaran dengan model pengajuan soal (problem
posing).
Adapun tujuan dari penelitian ini adalah untuk mengetahui penerapan model
pembelajaran problem posing, untuk mengetahui kualitas soal yang dibuat oleh siswa,
untuk

mengetahui kecenderungan kesalahan

yang

dilakukan siswa dalam

menyelesaikan soal sistem persamaan linear, dan untuk mengetahui efektivitas model

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
neej.
vii ilib.bu.un
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

idgiigliilib.
//:d
p //

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

pembelajaran

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

problem

posing

untuk

mengurangi

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

kesalahan

siswa

h

dalam

menyelesaikan soal sistem persamaan linear.
Penelitian ini merupakan penelitian tindakan kelas (classroom action
research) yang terdiri dari 4 tahap yaitu yaitu perencanaan atau planning, tindakan
atau acting, pengamatan atau observing dan refleksi atau reflecting. Subjek penelitian
adalah siswa kelas X-2 SMA Negeri Grujugan yang berjumlah 25 siswa. Metode
yang digunakan untuk pengumpulan data adalah metode observasi, tes, wawancara,
dan dokumentasi. Analisa data yang digunakan adalah deskriptif kualitatif dan
kuantitatif. Data yang akan dianalisis dalam penelitian ini adalah aktivitas siswa
secara individu dan kelompok, skor tes, jenis kesalahan siswa dalam menyelesaikan
soal sistem persamaan linear berdasarkan tipe-tipenya, dan efektivitas pembelajaran
problem posing.
Hasil yang didapat dari penelitian ini adalah persentase aktivitas siswa pada
pembelajaran I sebesar 75,8%, pada pembelajaran II sebesar 80,63%, pada
pembelajaran III sebesar 86,18%, dan pada pembelajaran IV sebesar 90,18%.
Berdasarkan data tersebut aktivitas siswa mengalami peningkatan dari pembelajaran I
(siklus I) sampai pembelajaran IV (siklus II). Persentase aktivitas guru juga
mengalami peningkatan dari pertemuan I sampai pertemuan IV yaitu pada
pembelajaran I adalah 92,3% dan pembelajaran IV adalah 100%. Kualitas soal yang
dibuat oleh siswa dari pembelajaran I sampai pembelajaran IV semakin baik, ditinjau
dari segi bahasa yang digunakan oleh siswa dalam membuat soal sistem persamaan
linear. Komposisi kesalahan siswa mengalami penurunan dari pendahuluan sampai
pada siklus II. Persentase kesalahan yang dilakukan siswa pada tes pendahuluan
sebesar 69,12%, pada siklus I sebesar 42,28%, dan pada siklus II sebesar 27,41%.
Kesimpulan yang didapat dari hasil analisis data dan pembahasan adalah
penerapan pembelajaran problem posing berjalan dengan baik dan efektif. Hal ini
dapat

dilihat

dari

berkurangnya

kesalahan

yang

dilakukan

siswa

dalam

menyelesaikan soal sistem persamaan linear.

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
neej.
viii ilib.bu.un
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
e
ne
ne
ne
nmemberikan
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
Puji syukur
kehadirat
Allah Swt yangilib
telah
rahmat danilib
dan
i
i
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
/:d
//:d
//:d
//:d
/skripsi
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hidayah-Nya
sehingga
diselesaikannya
yang
berjudul
”Penerapan
t
t
t
p
hhttp Model
hhttp
hhttp

h

KATA PENGANTAR

Pembelajaran Problem Posing untuk Mengurangi Kesalahan Siswa dalam

ca.cid.id Menyelesaikan Soal Matematika
ca.cid.id Pokok Bahasan SistemjPersamaan
ca.cid.id Linear Kelas X-2 j.aca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
e
e
e
e
ej.
nej.
nej. Semester Ganjil Tahun
nAjaran
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
SMA
Negeri
Grujugan
2010/2011”.
Tujuan
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
penyusunan
p
hthttp skripsi ini untuk memenuhi
hthttp salah satu syarat dalamhthmenyelesaikan
ttp
pendidikan Strata Satu (S1) pada Program Studi Pendidikan Matematika, Jurusan

d
d
id.id Ilmu Pendidikan,
.cid.id IPA, Fakultas Keguruan
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id Pendidikan Matematika
aj.cadan
aj.ca.cdan
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
Universitas
Jember.
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
p
skripsi ini tidak h
lepas
hhttPenyusunan
ttp karena itu
httpdari bantuan berbagai pihak,hholeh
d
d
ca.cid.id
a
.
j
a
a
e
e
e
n
ej.
nej.
nFakultas
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.Pendidikan
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
Ketua jurusan
Matematika
dan
IPA,
Keguruan
dan
Ilmu
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp
Universitas Jember. hthttp
hthttp
hPendidikan
.i d
.i d Ilmu Pendidikan Universitas
Dekan Fakultas Keguruan
j.ac c.iJember
j.ac c.idan

h

3. Ketua Program Studi Pendidikan Matematika FKIP UNEJ

d
id Pembimbing II, danj.Dosen
ca.cid.idPembahas yang telah j.aca.cid.id
ca.cid.Dosen
Iadan
aj.ca.ci .id 4. Dosen Pembimbing
a
.
.
j
j
.
.
e
e
e
e
n
n
n
n
ej.
ej
ej
e
u
u
u
u
n
n
n
n
.
.
.
.
u
u
u
u
b
b
b
b
.
.
.
.
i
i
i
i
meluangkan
ib penulisan skripsi ini/digiigl ilib
ib pikiran, dan perhatiannya
idgiigl ilib
idgiigl ildalam
idgiigl ilwaktu,
d
d
/
/
//:d
/
/
:/ /d
:
:
/
/
/
/
/
/
p
thtp
p
5. hDosen
yang telah memberikan
hthtp
hthtMatematika
ttp:/ilmu dan
ttp:
ttp: Program Studi Pendidikan

ca.cid.id 6.
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
7.

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

h

disampaikan terima kasih kepada:

ca.cid.id 1.
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
2.
i
idgigili
//:d
p //

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

h

membimbing dengan penuh kesabaran.

id

ca.cid.id
a
.
j
e
e
e
nej.
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
terselesaikannya
skripsi
ini.
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttpBambang Rohadi, terima kasih
p
hMas
hthsemangatnya.
hthttbanyak
atas doa, dorongan, dan
ttp

h

id

. id telah memberikan doa,.adorongan,
.
Bapak dan Ibuku tercinta
j.a.cac.yang
j .cac.id dan arahan demi

h

8. Mahasiswa Pendidikan Matematika angkatan 2006, terima kasih atas kerja sama

.id

d
dan semangatnya. ej.a.c
ac.i

nej
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
neej.
ix ilib.bu.un
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

9. Semua pihak yang telah membantu baik tenaga maupun pikiran dalam

ca.cid.id
a
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
j
n
nej
netelah
nejdari Allah SWT.
.bu.n
.buyang
.bu.n
u
u
u
b
b
b
dan bimbingan
diberikan mendapat
balasan
.
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
/:d
:p/skripsi
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Dihrapkan
kritik
dan
saran
dari
semua
pihak
demi
kesempurnaan
ini.
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
id
.cid.id tidak dapat disebutkan satu
penyusunan skripsi ini
c.id semoga bantuan
.acyang
.ac.persatu,

h

Semoga skripsi ini dapat bermanfaat.

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
Jember,
Maret
2011
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
//:d
/
:
/
/
/
/
p
t
Penulis
p
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
Dina
Wati
Anggarani
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
//:d
//:d
:
/
/
/
/
p
t
t
p
NIM.
hh060210101011
ttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
x
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

DAFTAR ISI

d
d
d
ca.cid.id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
Halaman ej.a
j
j
j
.
e
e
e
nej
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil i
idgigil
idgiJUDUL
idgigil
gil
//:d
//:d
//:d
//:d
HALAMAN
..................................................................................
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp
HALAMAN PERSEMBAHAN ..................................................................
ii

h

HALAMAN MOTTO .................................................................................
iii
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
HALAMAN PERNYATAAN
.....................................................................
iv
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgiPENGAJUAN
idgigili
idgigiliv
gili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
HALAMAN
........................................................................
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp
hthttp
hthttp

h

vii
.cid.id RINGKASAN..............................................................................................
.cid.id
.cid.id
ca.cid.id
c
c
c
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
a
a
a
.
.
.
.
e
e
e
e
j
KATA PENGANTAR
ix
nej
nej
ne.................................................................................
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
DAFTAR
ISI
...............................................................................................
xi
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp

h

xvii
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id DAFTAR TABEL .......................................................................................
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
DAFTAR GAMBAR...................................................................................
xviii
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
BAB
1.
PENDAHULUAN
..........................................................................
1
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp
hthttp
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

HALAMAN PENGESAHAN .....................................................................

DAFTAR LAMPIRAN ...............................................................................

1.1 Latar Belakang.........................................................................

vi

xiv

1

d
4
aj.ca.ci .id
aj.ac.
aj.ac.
.
.
.
j
j
j
e
e
e
1.3 Tujuan
......................................................................................
ne
ne
ne
.b4u.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
:p//:d
:p//:d
:p1.4
/
/
/
Manfaat ....................................................................................
5
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
1.2 Rumusan Masalah
c.idid
c.idid ...................................................................

BAB 2. TINJAUAN PUSTAKA .................................................................

6

2.1 PembelajarancMatematika
di Sekolah ....................................
.id.id
c.id.id

6
ca.cid.id
a
a
a
c
c
.
.
.
j
j
j
a
a
e
e
e
nej.
nej.
nej. Problem Posing .................................................
.bu.n
.b9u.n
.bu.n
2.2 Pembelajaran
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
2.3
Materi
Sistem
Persamaan
Linear
............................................
11
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
2.4 Jenis-jenis Kesalahan Siswa ....................................................

h

12

d.id
2.4.1 Kesalahan
Data..............................................
c.iPenggunaan
c.id.id

d
12
aj.ac
aj.ca.ci .id
aj.ac
.
.
.
j
j
j
e
e
e
u.n
ne
ne
ne Interpretasi Bahasail...........................................
.bKesalahan
.bu.n
.bu.n
2.4.2
13
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
d
:p//:d
:p//:d
:p//:Definisi
/
/
/
/
/
/
p
p
p
2.4.3
Kesalahan
Teorema
atau
......................................
15
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
xi
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

2.4.4 Kesalahan Teknis ..............................................................

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

16

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

Halaman

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
g l
2.5 iFaktor-Faktor
Penyebab Kesalahan
idgigil17
idgigil .......................................
digi
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt 2.6 Aktivitas Siswa dalam hPenerapan
Model Pembelajaran
htt
.idd

.idd

c .i ..................................................................
c i
2.4.5 Kesalahan
ej.aj.acLain
ej.aj.ac.

Problem Posing .........................................................................

16

18

d
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.iMengurangi
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
2.7
Efektivitas
Pembelajaran
Problem
posing
untuk
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
gigili
idgigili
idKesalahan
idgigili Soal Matematika .....
idgigili19
Siswa dalam Menyelesaikan
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp
p
hth3.ttpMETODE PENELITIAN h
hthttp
BAB
..............................................................
21

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

3.1 Daerah dan Subjek Penelitian .................................................

h

h

21

d
d
.id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
je.aj.cac.id .................................................................
j
3.2 DefinisinOperasional
21
e
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.un
.bu.n
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
gigil
idgigil22
idPendekatan
idgi.............................................
dan Jenis Penelitian
gil
//:d
:p//:d
:p3.3
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt 3.4 Prosedur Penelitian ..................................................................
hhtt
22
23
d
d
i
i
.
.
d
d
ca.cid.id
cac.i
cac.i
a
a
a
.
.
.
j
j
j
3.4.2 Pelaksanaan
Siklus I ..........................................................
24 neej.
e
e
nej.
nej.
.bu.un
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
l
l
l
g
g
g
i
i
i
i
i
i
ig Pelaksanaan Siklus II.........................................................
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/dig 25
/dig
/d3.4.3
/
/
/
p
p
t
t
t
t
t
t
t
h
h
hthtp
t 3.5 Metode Pengumpulan Data
ht
ht .....................................................
26

h

3.4.1 Tindakan Pendahuluan ......................................................

27
d
d.id
d.id
i
i
.
.
c
c
aj.ca.ci .id
aj.ac
aj.ac
.
.
.
j
j
j
e
e
e
3.5.2 Wawancara........................................................................
27
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
gigil Tes ....................................................................................
idgigil28
idgigil
id3.5.3
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt 3.5.4 Dokumentasi .....................................................................
30

h

3.5.1 Observasi ..........................................................................

3.6 Metode Analisa d
................................................................
30
i Data
id.id
id.id
.
.
.
d
i
c
c
ca.cid.id
c
.
a
a
a
a
c
c
c
.
.
.
.
j
j
j
j
a
a
a
e
e
e
BAB 4. HASIL DAN
.......................................................
34uneej.
ej.
nej.
nPEMBAHASAN
nej.
.bu.n
.bu.n
.b.un
.bu.n
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
l
l
l
l
g
g
g
g
i
i
i
i
i
i
i
i
g
g
g
g
d
d
d
d
4.1
Tindakan
Pendahuluan............................................................
34
i
i
i
i
//
://://d
:// d
:// d
thtp
thtp
p://d
tp://
tp://
hthtp
h
h
t
t
ttp4.2
Pelaksanaan Siklus...................................................................
35

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

35
.ci .id
.ci .id
c
ca.cid.id
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
j
Siklus I ...............................................
35
u.n
nej
nej
nePerencanaan
.b4.2.1a
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
il I ................................//didgigil36
idgigil 4.2.1b Pelaksanaan Tindakan
idgigSiklus
:p//:d
:
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
tp://
hhtt
hthtp
hhtt
t
4.2.1c Observasi ................................................................
44

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

h

4.2.1 PelaksanaandSiklus I ..........................................................
d

ca.cid.id
a
.
j
neej.
xii ilib.bu.un
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

Halaman

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
gigil Pelaksanaan Siklus II.........................................................
idgigil49
id4.2.2
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
4.2.2a PerencanaanhSiklus
49
htt II ..............................................
.idd

.idd

c i
aj.cac.i ..................................................................
4.2.1d
ej.Refleksi
ej.aj.ac.

4.2.2b Pelaksanaan Tindakan Siklus II...............................

45

50

ca.cid.id ................................................................
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
4.2.2c
Observasi
57
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili4.2.2d Refleksi ..................................................................
idgigili
idgigili58
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp4.3 Analisa Data .............................................................................
hthttp
hthttp
60
4.3.1 Analisa Data Hasil Observasi ............................................

h

60

d
d
.cid.id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .idData Hasil Observasi Siswa
aj.ca........................
.
.
.
j
j
j
4.3.1a
Analisa
60
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil64
idgigil 4.3.1b Analisa Data Hasil
idgigil Guru .........................
Observasi
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt 4.3.2 Analisa Data HasilhTes
htt Akhir Siswa ..................................
66
67
d
d
i
i
.
.
d
d
ca.cid.id
cac.i
cac.i
a
a
a
.
.
.
j
j
j
4.3.4 Kualitas
Soal yang Dibuat Siswa .......................................
68 neej.
e
e
nej.
nej.
.bu.un
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
l
l
l
g
g
g
i
i
i
i
i
i
ig Kesalahan Siswa ...............................................................
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/dig 73
/dig
/d4.3.5
/
/
/
p
p
t
t
t
t
t
t
t
h
h
hthtp
t
ht
ht
4.3.5a Komposisi Kesalahan
Siswa ..................................
73

h

4.3.3 Analisa Data Hasil Wawancara..........................................

75
d
d.id
d.id
i
i
.
.
c
c
aj.ca.ci .id
aj.aPada
aj.4.5.b1)
c Siklus I ....
c Analisis Kesalahan Siswa
.
.
.
j
j
j
a
e
e
e
75
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil Siswa Pada Siklus II:...//didgigil85
idgigil
4.5.b2) Analisis:/Kesalahan
/:d
:p//:d
/
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hthtp
hhttpPembelajaran Problem Posing
hhtt 4.3.6 Efektivitas Siswa Pada
ttp:/

h

4.3.5b Analisis Kesalahan Siswa .....................................

100
i .id
i .id
.
.
c
ca.cid.id
c
a
a
a
c
c
.
.
.
j
j
j
a
a
e
e
4.4 Temuan
Penelitian
...................................................................
101uneej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
bli.b.un
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
l
l
g
g
g
i
i
i
i
i
i
g
g
g
d
d
d
4.5
Pembahasan
.............................................................................
105
i
i
i
:// d
:// d
:// d
thtp
thtp
thtp
tp://
tp://
tp://
h
h
h
t
t
t
BAB 5. KESIMPULAN DAN SARAN .......................................................
110

h

Untuk Mengurangi
Kesalahan Siswa .................................
d
d

5.1 Kesimpulan ..............................................................................
110
.cid.id
.cid.id
.cid.id
c
c
ca.cid.id
c
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
a
a
a
.
.
.
.
e
e
e
e
5.2 Saran.u........................................................................................
111
n
nej
nej
nej
nej
.bu.n
.bu.