Bh. Krishnamurti: A Tribute (in Kannada)
¨ÝÅËvÜ »ÝÐÝËhÝn®Ü¨ÜÈÉ PÝÇ…xÊæÇ…®Ü ËaÝÃÜWÜÙÜ®Üã° ×í©QR, ÖæãÓÜ ËaÝÃÜWÜÙÜ®Üá° ±ÜÅ£±Ý©Ô¨ÜÊÜÃÜá C£¤àaæWæ ¯«Ü®ÜÃÝ¨Ü »Ü©Å PÜêÐÜ¡ÊÜáã£ì¿áÊÜÃÜá.
AÊÜÃÜ ÍÜÅÊÜá©í¨ÝX »ÝÐÝËhÝn®ÜPæR ÊÜáÖÜñÜÌ¨Ü Óݧ®Ü ÔQRñÜá. AÊÜÄWæ ×àWæãí¨Üá ®Üáw ®ÜÊÜá®Ü...
¨ÝÅËvÜ »ÝÐÝËhÝn®¨
Ü Ü ©WÜg
Y »Ü. PÜêÐÜ¡ÊáÜ ã£ì
vÝ.GÓ… G®… ÎÅà«ÜÃÜ
¿á¨ÝÌñܨÝÌ BWÜáÊÜâ©ÆÉ. EaÝcÃO
Ü ¿
æ áÈÉ «Ü̯WÜÙáÜ ÓÜí¨Ü»ì
Ü ÊÜ®áÜ ° A®ÜáÓÜÄÔ,
Aí¨ÜÃæ ±Ü¨WÜ ÙÜ È
Ü É ñÜÊáÜ ¾ ÊÜááí¨æ Aí¥ÜÊÝ ×í¨æ ŸÃÜáÊÜ «Ü̯Àáí¨Ü (ÓÜí—)
±ÜÅ»ÝËñÜÊÝX, ÓÜÖg
Ü ÊÝX Ÿ¨ÜÇÝWÜáñܤÊ.æ AÊÜâWÜÙÜ ÓÜÌÃÜã±Ü樆 áÜ ° ËÊÜÄÓÜáÊÜ
¯¿áÊÜáWÜÙ®Ü à°æ ÃÜã²ÓÜŸÖÜá¨Üá. D ¯¿áÊÜ៨ܜñ¿
æ á®Üá° PÜívÜá×w¨ÝWÜ Jí¨Üá
PÝÅí£Ááà EípÝX »ÝÐÝËhÝn®PÜ Ræ Jí¨Üá ËhÝn®Ü ÍÝTæ¿á ±ÜÅ£Ðæ§ ŸíñÜá. C¨æà
¯¿áÊÜáWÜÙ®Ü áÜ ° A®ÜáÓÜÄÔÁáà ÓÜíÓÜRƒñÜÊâÜ ±ÜÑì¿á®…, ÇÝÂq®…, XÅàP…, ÃÜÐÂÜ ®…,
gÊÜáì®… CñÝ© ¿áãÃæãಿᮅ »ÝÐæWÙÜ Ü hÝn£»ÝÐæÁáí¨Üá ԨܜÊÝÀáñÜá
¨ÝÅËvÜ »ÝÐæWÙÜ áÜ ÓÜíÓÜRƒñÜg®ÜÂÊÜÆÉÊíæ ¨Üá PÝÇ…xÊÇ
æ … Ԩܜ±w
Ü Ô¨Ü᪠PÜãvÜ
CÊÜâWÜÚí¨ÜÇàæ . PÜêСÜÊáÜ ã£ì¿áÊÜÃáÜ Ô¨Üœ±w
Ü Ô¨Ü ‘Dravidian Languages’
(¨ÝÅËvÜ »ÝÐæWÙÜ áÜ ) GíŸ E¨ÜY†í¥ÜÊâÜ , PÝÇ…xÊÇ
æ …®Ü WÜÅí¥Ü樆 áÜ ° ×í¨æ ÖÝQ D
ûæàñÜÅ¨Ü ŸWæX®Ü AñÜÂíñÜ A—PÜêñÜ bñÜÅ|Êæ¯ÔPæãíw¨æ.
ÓÜá
ÊÜÞÃÜá 25 Pæãàq g®ÜÃáÜ ÊÜÞñÜ®ÝvÜáÊÜ ¨ÝÅËvÜ »ÝÐÝ PÜáoáퟨÜ
26 »ÝÐæWÙÜ áÜ ÓÝËÃÝÃÜá ÊÜÐì
Ü WÜÚí¨Ü DX®Ü ±ÝQÓݤ®Ê
Ü äÜ ÓæàĨÜíñæ ¨Üü|
HÐÝ嬆 ÖÜÆÊÜâ PÜvæ E±ÜÁãàWÜÊÝWÜᣤÊ.æ ÃÝŸp…ì PÝÇæ$x ÌÇ…, "D »ÝÐæWÙÜ áÜ
ÓÜíÓÜ¢ñÜ©í¨Ü Ÿí¨Ü¨ªÆ
Ü É, AÊÜâWÜÙÜ ÊÜáãÆ ±Ü¨PÜ ã
æ àÍÜ ÖÝWÜã ÊÝÂPÜÃ|
Ü ÊÜÂÊÜÓ§Á
æ áà
¸æàÃæ¿ÞX¨æ' Gí¨Üá ±ÜÅaáÜ Ãܱw
Ü Ô 150PÜãR ÖæaáÜ c ÊÜÐì
Ü WÜÙÝXÊæ. B¨ÜÃã
Ü D
»ÝÐæWÙÜ Ü ÊÜáãÆ, ËPÝÓÜ, ÖÜÃÖ
Ü áÜ , ÓÜÌÃÜã±Ü, JÙÜ/ÖæãÃÜ ÓÜíŸí«ÜWÙÜ áÜ , »ÝÃÜñ¨
Ü Ü
aÜÄñæÅ¿áÈÉ AÊÜâWÜÙÜ ±ÝñÜÅ& CÊÜâWÜÙÜ ŸWæY ®ÝÊÜâ £Ú¨ÜáPæãÙÜÛ¸æàPݨܨªàæ
ÖæaÝcX¨æ. D ûæàñÜŨÈ
Ü É ÓÜá©àZì PÝÆ ¨Üáw¨Üá ®ÜÊáÜ ¾ £ÚÊÜÚPæ¿á®Üá°
ËÓܤÄÔ, ñÜÊáÜ ¾ ±ÝíwñÜ嬆 BÙÜ&AWÜÆWÜÚí¨Ü »ÝÃÜ£à¿á »ÝÐÝËhÝn®PÜ Ræ
AíñÝÃÝÑóà¿á TÝ£¿á®Üá° ñÜí¨ÜáPæãor ˨ÝÌíÓÜÃíæ ¨ÜÃæ ±æäÅ.»Ü©ÅÃÝgá
PÜêСÜÊáÜ ã£ì. PÜÙ¨
æ Ü ÊÝÃÜ, ñÜÊáÜ ¾ 84®æà ÊÜ¿áÔÕ®È
Ü É Pæã®æ¿ááÔÃæÙ¨
æ Ü AÊÜÃÜ
¯«Ü®©
Ü í¨Ü »ÝÐÝËhÝn®Ü JŸº ©WÜYgÊÜ®áÜ ° PÜÙ¨
æ áÜ Pæãíw¨æ.
»Ü. PÜêСÜÊáÜ ã£ìWÜÙáÜ Bí«ÜűÅÜ ¨àæ ÍÜ¨Ü KíWæãàÇ…®ÜÈÉ 1928ÃÜÈÉ ÖÜáqr¨ÃÜ áÜ .
WÜáíoãÄ®ÜÈÉ, ñæÆáWÜá »ÝÐæ ÊÜáñÜᤠÓÝ×ñܨÜÈÉ ¹.G. B®ÜÓ…ì K©, 1948ÃÜÈÉ
Bí«ÜÅ Ë.Ë.Wæ ±ÜÅ¥Ê
Ü áÜ Óݧ®Ü ±Üv¨
æ áÜ , AÇæÉà E±Ü®ÝÂÓÜPÃÜ ÝX ®æàÊÜáPÜWã
æ ívÜÃáÜ .
AÈÉ ñæÆáWÜá QſޱܨWÜ ÙÜ Ü «ÝñÜáÃÜã±ÜWÙÜ ®Ü áÜ ° ËÍæÉàÑÔ, Óæãà¨ÜÃÜ »ÝÐæWÙÜ Ü
hÝn£±Ü¨WÜ ÙÜ ã
æ í©Wæ ÖæãàÈÔ¨ÜÃáÜ . 1953ÃÜÈÉ ´ÜâÇ…¸æÅ„p… &Ô¾ñ… ÊÜááí¨…r
´æÇã
æ àα… ±Üv¨
æ áÜ AÊæáÄPÜPRæ ÖæãàX, ±æ¯Ç
Õ Ìæ à¯¿Þ Ë.Ë.¿áÈÉ Gí.G.
ÊÜÞw¨ÜÃáÜ . ÊÜáñæ¤ ÃÝP…´æÆÃ… ´æÇã
æ à BX PÝÂÈ´æäà¯ì¿Þ Ë.Ë.¨Ü ŸPÜìÈWæ
ÖæãàX, ±ÜÅԨܜ ¨ÝÅËvÜ »ÝÐÝñÜý Gí.¹. GÊæá®æãà AÊÜÃÜ ¯¨æàìÍÜ®¨
Ü È
Ü É
WÝÅgáÁáàp… ÓÜíÍæãà«Ü®æ ÊÜÞw 1957ÃÜÈÉ ²Ga….w ±Ü¨Ë
Ü WÜÚÔ¨ÜÃáÜ .
AÊÜÃÜ ÓÜí±ÜÅŸí«Ü¨Ü ±ÜÄÐÜRƒñÜ ÃÜã±ÜÊÝ¨Ü Telugu Verbal Bases ("ñæÆáWÜá
QÅÅ¿Þ «ÝñÜáWÜÙáÜ )A®Üá° PÝÂÈ´æäà¯ì¿Þ Ë.Ë.¨Ü ±ÜÅÓÝÃÝíWÜÊâÜ 1961ÃÜÈÉ
±ÜÅPq
Ü ÔñÜá. C¨Üá ÖæÓÄÜ Wæ ñæÆáWÜ®áÜ ° PÜáÄñÝX¨ÜªÃã
Ü A¨ÜÃÜ ËÓݤÃÊ
Ü Ý¨Ü ÖÜÃÖ
Ü áÜ ,
ËÍæÉàÐÜOÝ aÝñÜá¿áì ÖÝWÜã ñèƯPÜ JÙÜ®ã
æ àoWÜÚí¨Ü ®ÜËà®Ü ¨ÝÅËvÜ
»ÝÐÝ ËhÝn®¨
Ü Ü ÓæàËá®ÜÇ… pæP…Õ$r Gí¨Üá TÝ£ ±ÜvÀ
æ áñÜá. AÊÜÃáÜ 1962ÃÜÈÉ
EÓݾ¯¿á Ë.Ë.¨ÜÈÉ pÝÂWæãàÃ… ±æäÅ´Óæ ÃÜ … BX ®æàÊÜáPÜWã
æ ívÜá AÈÉ
»ÝÐÝËhÝn®Ü Ë»ÝWÜ Óݧ²Ô¨ÜÃáÜ . AÈÉ AÊÜÃáÜ ÖÜÆÊÝÃÜá ñæÆáWÜá ÊÜáñÜá¤
¨ÝÅËvÜ »ÝÐÝËhÝn¯WÜÚWæ ñÜø
Ü àæ £ ¯àw, A¨Ü®áÜ ° »ÝÃÜñ¨
Ü Ü E®Üñ° Ü A«Ü¿á®Ü
Pæàí¨ÜÅWÙÜ Ç
Ü ã
æ Éí¨ÝX ¸æÙÔæ ¨ÜÃáÜ .
¨ÝÅËvÜ »ÝÐæWÙÜ Ü ÊÜáãÆ ÃÜã±Ü, aÝÄ£ÅPÜ ËPÝÓܨÈ
Ü É ®Üv¨
æ Ü ±ÜÅQÅÁáWÜÙÜ
ÊæçhÝn¯PÜ ±Üâ®ÜÃÅÜ a®Ü ,æ D PÜáoáíŸ¨Ü JÙÜWáÜ í±ÜâWÜÙÜ ±ÜÃÓÜ Ã³Ü Ü ÓÜíŸí«ÜWÙÜ áÜ
PÜêСÜÊáÜ ã£ì¿áÊÜÃÜ ±ÜÅÊáÜ áS ÓÜíÍæãà«Ü®ÝÓÜQ¤¿ÞX¨ÜªÃã
Ü AÊÜÃáÜ ñæÆáWÜá
»ÝÐæ¿á ÊÝÂPÜÃ|
Ü , aÜÄñæÅ, ÎûÜ|, ÓÝ×ñÜ ×àWæ ÖÜÆÊÝÃÜá B¿ÞÊÜáWÜÙÜ ŸWæY
®ÜvÔæ ÃÜáÊÜ ÓÜíÍæãà«Ü®Wæ ÙÜ áÜ AÐæàr ÊÜåèÈPÜÊÝXÊæ. ñæÆáWÜá "ÊÜÞí¨ÜÈPÜ ÊÜ꣤±¨
Ü Ü
PæãàÍÜí' GíŸ ÎàÑìPæ¿áÈÉ AÊÜÃáÜ ±ÜÅPq
Ü ÔÃÜáÊÜ ±Ü¨PÜ ã
æ àÍÜWÙÜ áÜ (C¨ÜáÊÜÃWæ ã
Ü
JíŸñÜᤠÓÜí±ÜâoWÜÙáÜ Ÿí©Êæ) »ÝÃÜñ¨
Ü Ç
Ü Éæà ÊæãorÊã
æ ¨ÜÈWæ ¸æàÃæ ¸æàÃæ ÊÜ꣤WÙÜ È
Ü É
ŸÙÜP¿
æ áÈÉÃáÜ ÊÜ ÍÜá¨Üœ ¨æàÔ ñÝí£ÅPÜ ÍÜŸªWÙÜ ®Ü áÜ ° ÊÜÂÊÜÔ§ñÜ ÄࣿáÈÉ ÓÜíWÜÅ×Ô,
AÊÜâWÜÙÜ A¥ÜìWÜÙ®Ü áÜ ° ¯¨æàìÎÓÜáÊÜâ¨ÜÃÜ ÊÜáãÆPÜ ¨æàÍÜ»ÝÐæWÙÜ Ü A¼ÊÜê©œWæ
¨ÝÄÊÜÞwPæãqrÊ.æ PÜêСÜÊáÜ ã£ì AÊÜÃáÜ hÝ®… XÌ®… AÊÜÃã
æ vÜ®æ ŸÃæ©ÃÜáÊÜ
"G WÝÅÊáÜ Ã… B´… ÊÜÞvÜ®…ì ñæÆáWÜá' (B«Üá¯PÜ ñæÆáWÜá ÊÝÂPÜÃ|
Ü ), ÊÜáñÜá¤
"PæãívÜ' GíŸ ŸávÜPo
Ü ár g®ÝíWÜ¨Ü »ÝÐæ¿á ÊÝÂPÜÃ|
Ü AÊÜÃáÜ ÊÜ|ì®ÝñÜP¾ Ü
ÊÝÂPÜÃ|
Ü PæR PæãqrÃáÜ ÊÜ ±ÜÅÊáÜ áS PæãvÜáWæWÙÜ áÜ .
aÝÄ£ÅPÜ ÊÜáñÜᤠñèƯPÜ ¨ÝÅËvÜ »ÝÐÝËhÝn®Ü
»ÝÐÝËhÝn®¨
Ü È
Ü É PÜÙ¨
æ Ü ÍÜñÊ
Ü Þ
Ü ®Ü¨Ü Êæã¨ÜÆÈÉ ®Üv¨
æ Ü (ÓÜÓã
Ü Ã…)
PÝÅí£Àáí¨ÝX »ÝÐæ¿á ÓÜÊáÜ PÝÈà®Ü ÊÜÂÊÜÓ§æ (ÊÝÂPÜÃ|
Ü )¨Ü A«Ü¿á®ÜÊâÜ
ÊÜááíaÜã~Wæ Ÿí¨Üá aÝÄ£ÅPÜ A«Ü¿á®Ü ×ígÄÀáñÜá. 1960ÃÜÈÉ ÖÜÃw
Ü ¨Ü
aÝËáÕ$R ËaÝÃÜPÝÅí£Àáí¨ÝX »ÝÐæ¿á ÊÝPÜÂÃÜa®Ü ,æ «Ü̯ÓÜíÁãàg®æ CÊÜâWÜÙÜ
hÝWÜ£PÜÊÝX A®ÜÌ¿áÊÝWÜáÊÜ ¯¿áÊÜáWÜÙÜ A®æÌàÐÜOæ ÊÜááSÂÊÝX aÝÄ£ÅPÜ
A«Ü¿á®Ü C®Üã° ÊÜáãÇæWæ gÃÜáXñÜá. B¨ÜÃã
Ü aÝÄ£ÅPÜ »ÝÐÝËhÝn®¨
Ü Ü
±ÝÅÊáÜ áSÂÊÜ®áÜ ° PÜvWæ ~
Ü ÓÜÇÝWܨáÜ . »ÝÐæWÙÜ áÜ ÓÜññÜ Ê
Ü ÝX Ÿ¨ÜÇÝWÜáñݤ CÃÜáñܤÊ.æ
Cí¨Üá ®ÝÊÜâ ÊÜÞñÜ®ÝvÜáÊÜ PÜ®v
°Ü Ü IÊÜñáÜ ¤ ÊÜÐì
Ü WÜÙÜ ®ÜíñÜÃÜ Ÿ¨ÜÇÝXÃÜáñܤ¨&æ
±Ü¨WÜ ÙÜ Ü E±ÜÁãàWܨÈ
Ü É, ®ÜáwWÜoárWÙÜ È
Ü É ÊÜÞñÜÅÊÆ
Ü É; EaÝcÃO
Ü æ ÊÜáñÜá¤
ÊÝÂPÜÃ|
Ü ¨ÜÈÉ PÜãvÜ. Jí¨Üá »ÝÐæ¿á Jí¨Üá PÝÆ¨Ü ±ÝŨàæ ÎPÜ A¥ÜÊÝ
ÓÝÊÜÞiPÜ ÊÜÂñÝÂÓÜWÙÜ áÜ JoárWã
Ü w ±ÜÅ»àæ ¨ÜWÙÜ ÝX (dialects), D
ÊÜÂñÝÂÓÜWÙÜ áÜ ±ÜÃÓÜ Ã³Ü Ü ÓÜíÊÜÖ®Ü Wæ æ AvÜx ŸÃÜáÊÜÐáÜ r ÖæaÝc¨ÝWÜ, PÝÇÝ®ÜíñÜè
Ü È
Ü É
¸æàÃæ »ÝÐæWÙÜ ÝX ¸æÙ¿
æ ááÊÜâ¨Üá ÓÜÖg
Ü ÊÜÐàræ . B¨ÜÃ,æ D Ÿ¨ÜÇÝÊÜOWæ ÙÜ áÜ
PÝ¿áìûæàñÜÅ¨Ü ÖÜÃÖ
Ü áÜ
±æäÅ. PÜêСÜÊáÜ ã£ì¿áÊÜÄWæ »ÝÐæ¿á ÓÝÊÜÞiPÜ B¿ÞÊÜáWÜÙÆ
Ü ãÉ ËÍæàÐÜ BÓÜQ¤ÀáñÜá¤.WÝÅí¦PÜÊÜáñÜá¤ÊÝÂÊÜÖÝÄPÜ»ÝÐæWÙÜ Ü®ÜváÜ ÊæCÃÜáÊÜAWÝ«ÜÊÜÂñÝÂÓÜWÚÜ í¨ÝX
»ÝÐæ¿á®Üá° PÜÈ¿ááÊÜâ¨ÜÃÈ
Ü É, ÆÈñÜÊÝX E±ÜÁãàXÓÜáÊÜâ¨ÜÃÈ
Ü É EípÝWÜáÊÜ
AwxWÙÜ ®Ü áÜ ° AÊÜÃáÜ AÄ£¨ÜªÃáÜ . ÍÝÇæWÙÜ È
Ü É ÊÝÂÊÜÖÝÄPÜ Íæ„È¿á®Üá° "±ÜÅÊÞ
Ü |
»ÝÐæ'(standard language)¿ÞX PÜÈÓܸàæ PæíŸ ±ÜÅW£Ü ±ÜÃÜ ¯ÆáÊÜâ ñæÆáWÜá
Íæ„ûÜ~PÜ ±ÜűíÜ aܨÈ
Ü É ±ÜÅ»ÝÊÜÍÝÈ¿ÞÀáñÜá. AíñæÁáà, »ÝÃÜ£¿á »ÝÐæWÙÜ Ü
B«Üá¯àPÜÃ|
Ü , ±ÜÅÊÞ
Ü ~àPÜÃ|
Ü , ÊÜÞ«ÜÂËáàPÜÃ|
Ü CíñÜÖÜ ËaÝÃÜWÙÜ ®Ü áÜ ° PÜáÄñÜá
ÓÜíQÃÜ|WÜÙ®Ü áÜ ° ®ÜvÔæ AUÆ »ÝÃÜñÜ ÊÜáor¨È
Ü É ÊÜÞWÜì¨ÜÍì
Ü ®Ü ¯àw¨ÜÃáÜ .
Íæçû~
Ü PÜ ÓæàÊæ
PÜáÊÜÞÃÜÊÝÂÓÜ®Ü ®æ®±
Ü âÜ
PÜêÐÜ¡ÊÜáã£ì¿áÊÜÃÜ BÓÜQ¤¿á ÖÜÃÜÖÜá »ÝÐÝËhÝn®ÜPÜRÐærà
ÔàËáñÜÊÝXÃÜÈÆÉ. PÜÙæ¨Ü ÊÜÐÜì AÊÜÃÜ®Üá° »æàq¿Þ¨ÝWÜ,
PÜáÊÜÞÃÜÊÝÂÓÜ®Ü ŸWæY ÊÜÞñÜ®Ýw¨æª. ñÜûÜ| ÊÝȾàQ ÖæàWæ ñܮܰ
ÃÜã±ÜPÜWÜÙÜÈÉ ÊÜáãñÜì ÊÜÓÜá¤WÜÙÜ®Üá° AÊÜáãñÜì ˨ÜÂÊÜÞ®ÜWÜÚWæ
ÖæãàÈÓÜáÊÜ A±ÜÃÜã±Ü¨Ü ñÜíñÜÅÊÜ®Üá° E±ÜÁãàXÓÜáñݤ®æí¨Üá
ñæãàÄÓÜáÊÜ ñÜÊÜá¾ ÖÜÙæ¿á ±ÜÅŸí«Ü¨Ü ±ÜÅ£¿á®Üá° Pæãoár
BÍÜc¿áì±ÜwÔ¨ÜÃÜá. AÊÜÃÜ ÓÝ×ñÝÂÓÜQ¤ AÊÜÃÜ®Üá° ŸÆÉ
GÆÉÄWÜã AÊÜÃÜá E¨ÝÖÜÄÓÜᣤ¨Üª ÓÜíÓÜRƒñÜ, ñæÆáWÜá PÝÊÜÂWÜÙÜ
E¨ÝÖÜÃÜOæWÜÚí¨ÜÇæà £Ú¿áᣤñÜá¤. AÊÜÃÜá PÜËWÜÙÜã
BX¨ÜªÃÜá. 13®æà ÊÜÐÜì¨ÜÇæÉà ŸÃæ¿áÆá ±ÝÅÃÜí¼Ô¨Ü AÊÜÃÜá
QÌp… Cíw¿Þ aÜÙÜÊÜÚÀáí¨Ü ±æÅàÃÜOæWæãívÜá 300 ±Ü¨ÜÂWÜÙÜ
"ÊÜÞñÜê ÓÜí¨æàÍÜí' GíŸ SívÜPÝÊÜÂÊÜ®Üá° WÝÅí¦PÜ ñæÆáWÜá
ÍæçÈ¿áÈÉ ŸÃæ¨ÜÃÜá. A¨Üã ÓæàĨÜíñæ ÖÜÆÊÜâ PÝÊÜÂWÜÙÜ®Üá° ÓæàÄÔ
1998ÃÜÈÉ "b®Ü°®Ý ±Ü¨ÝÂÆá' GíŸ ±ÜâÓܤPܨÜÈÉ ±ÜÅPÜqÔ¨ÜÃÜá.
Pæã®æ¿áÊÜÃæWÜã BÍÜáPÜËñæWÜÙÜ®Üá° ÃÜbÓÜáñݤ C¨ÜªÃÜá. C¨ÜÆɨæ
£PÜR®Ü®Ü PÝÊÜ嬆 concordance (A®ÜáPÜÅÊÜá~Pæ) ÃÜbԨܪÃÜá.
P܃ÐÜ¡ÊÜáã£ì¿áÊÜÃÜá »ÝÃÜñÜ¨Ü A£ ±ÜţѧñÜ »ÝÐÝËhÝn¯
Gí¨Üá ÊÜÞ®ÜÂÃÝX¨ÜªÃÜá. AÊÜÄWæ A®æàPÜ Äࣿá Óܮݾ®ÜWÜÙÜá
Ÿí¨ÜÊÜâ. Pæàí¨ÜÅ ÓÝ×ñÜ APÝvæËá¿á ´æÇæãàα…, ÈíXÌÔrP…
ÓæãÓæ„q B´… AÊæáàÄPÝ¨Ü WèÃÜÊÜ ÓܨÜÓÜÂñÜÌ (»ÝÃÜ£à¿áÃÜÈÉ
ÓÜá¯à£ PÜáÊÜÞÃ… aÜoiìAÊÜÃÜ ®ÜíñÜÃÜ D WèÃÜÊÜ ÔQR¨Üáª
CÊÜÄWæà) , ÓÝRqÐ… APÝvæËá¿á PÜÃæÓݳíwíW… ÓܨÜÓÜÂñÜÌ,
ÈíXÌÔrP… ÓæãÓæ„q B´… Cíw¿Þ¨Ü, ¨ÝÅËw¿á®… ÈíXÌÔrP…
AÓæãàÔÁáàÍÜ®… ®Ü A«ÜÂûÜñæ, ÖÜÆÊÝÃÜá ±ÜÅԨܜ AíñÜÃÜÃÝÑóà¿á
ËÍÜÌ˨ÝÂÆ¿áWÜÙÜÈÉ (AÊæáÄPÝ¨Ü CȮݿå…, ËÓÝR¯Õ®…,
ÓÝr®… ´Üv…ì ÊÜáñÜᤠBÓæóàÈ¿á, g±Ý®ÜáWÜÙÜÈÉ, CñÝ©),
ÓÝr®… ´Üv…ì ®Ü "ÓæíoÃ… ´ÝÃ… ¹ÖæàË¿áÃÜÇ… Óæ„®ÜÕÓ…'
ÖÝWÜã "²Å®…Õ o®… ®Ü C¯Õ$roáÂp… B´… AvÝÌ®…Õ$x ÓÜrwàÓ…'
®ÜÈÉ ´æÇæãàα…, ñæÆáWÜá APÝvæËá¿á Óܮݾ®Ü, CñÝ©. AÊÜÃÜ
80®æ g®Ü¾©®ÜPÝRX ÈíXÌÔrP… ÓæãÓæ„q B´… Cíw¿Þ AÊÜÃÜ
WèÃÜÊÝ¥Üì Jí¨Üá WÜÅí¥ÜÊÜ®Üá° ±ÜÅPÜqÔñÜá.
±æäÅ. PÜêСÜÊáÜ ã£ì¿áÊÜÃáÜ PæàÊÜÆ Ë¨ÜÌ£¤®Ü ±ÜígÃÜPRÜ Ðàræ ÔàËáñÜÊÝXÃÜÈÆÉ.
1962ÃÜÈÉ EÓݾ¯¿Þ Ë.Ë.¨ÜÈÉ »ÝÐÝËhÝn®Ü Ë»ÝWÜ Óݧ²Ô, A¨ÜÃÜ A«ÜÂûÜÃÝX
A¨Üá »ÝÃÜñ¨
Ü Ü Êæã¨ÜÆ Center for Advanced Study in Linguistics
BWÜáÊÜíñæ A¼ÊÜê©œ ±ÜwÔ¨ÜÃáÜ . ñÜÊáÜ ¾ ËÍÜÌ˨ÝÂÆ¿á¨ÜÈÉ wà®… B¨ÜÃã
Ü
»ÝÐÝËhÝn®Ê
Ü âÜ Ë.Ë.WÜÙÈ
Ü É Jí¨Üá K©®Ü ËÐÜ¿áÊÝX AÙÜÊw
Ü Pæ¿ÞWÜáÊÜÈÉ
ÊÜáñÜᤠ»ÝÐÝËhÝn®¨
Ü Ü Ë»ÝWÜWÙÜ áÜ ±ÝÅÃíÜ »ÜÊÝX ¸æÙ¿
æ ááÊÜâ¨ÜÃÈ
Ü É AÊÜÃáÜ
ÓÜá©àZì PÝÆ ÊÜááS ±ÝñÜÅ ÊÜ×Ô¨ÜÃáÜ . »ÝÃÜñ¨
Ü È
Ü É »ÝÐÝËhÝn®¨
Ü Ü ËPÝÓÜPRæ ÓæàÊæ
ÓÜÈÉÔ¨ÜÃáÜ . Öæç¨ÃÜ Ý¸Ý©®Ü Pæàí©Åà¿á ËÍÜÌ˨ÝÂÆ¿á¨Ü Óݧ±PÜ Ü PÜáƱܣ¿ÞX
A¨ÜÃÜ ¸è©œPÜ ËPÝÓÜPRæ »Ü¨ÅÜ Ÿá®Ý© ÖÝQPæãorÃáÜ . Cí¨Üá A¨Üá »ÝÃÜñ¨
Ü Ü
ÍæÅàÐÜu ˨ÝÂÓÜíÓæ§WÙÜ Ç
Ü ã
æ Éí¨ÝX ÖæÓÃÜ ÝX¨ÜªÃæ B ÍæÅà¿áÔÕWæ PÜêСÜÊáÜ ã£ì¿áÊÜÃÜ
ÊÜáÖÜñÝÌPÝíûæ, WÜá|±Üû±
Ü ÝñÜ ÊÜáñÜᤠ¯Ðæu PÝÃÜ|.
ÊÜááS ±ÜÅPo
Ü OæWÙÜ áÜ : ñæÆáWÜá ÊÜŸìÇ… ¸æàÓÜÓ… (1961), ÊÜÞí¨ÜÈPÜ ÊÜ꣤
±Ü¨PÜ ã
æ àÍÜí (1962, 1972), G ¸æàÔP… PæãàÓ…ì C®… ÊÜÞvÜ®…ì ñæÆáWÜá
(1968), PæãívÜ BÃ… PÜã¹ (1969), ñæÆáWÜá »ÝÐÝ aÜÄñÜÅ (1970), £PÜR®Ü
±Ü¨±
Ü ÅÜ ÁãàWÜ PæãàÍÜí (1971), ÇÝÂíWæÌàh…, GgáPæàÍÜ®…, Gív… ÓæãÓæçq
(1998), PÜí±ÝÂÄqÊ… ¨ÜÅËw¿á®… ÈíXÌÔrP…Õ (2001), ¨ÜÅËw¿á®…
ÇÝÂíWæÌgÓ… (2003), ÓÜw
r àÓ… C®… ñæÆáWÜá ÈíXÌÔrP…Õ (2010) ÊÜáñÜᤠG
WÝÅÊáÜ Ã… B´… ÊÜÞvÜ®…ì ñæÆáWÜá (1985). CÊÜÆɨæ ÓÜáÊÜÞÃÜá 100PÜãR ÖæaáÜ c
ÇæàS®ÜWÙÜ ®Ü áÜ ° ˨ÜÌñÜ£³ ÅPWæ ÙÜ È
Ü É ±ÜÅPq
Ü Ô¨ÜªÃáÜ . C¨æà gã®… 15ÃÜí¨Üá ¨ÝÅËvÜ
»ÝÐÝÓÜíÓ槿á A—ÊæàÍÜ®¨
Ü È
Ü É »ÝÐÜ| ÊÜÞw¨ÜªÃáÜ . ñÜÊáÜ ¾ BñÜP¾ ñÜ ¿
æ á®Üã° ÓæàĨÜíñæ
GÃÜváÜ ÖæãÓÜ ±ÜâÓܤPWÜ ÙÜ ®Ü áÜ ° ÊÜááXÓÜáÊÜâ¨ÜÃÈ
Ü É¨ªÃÜ áÜ .
±æäÅ. P܃ÐÜ¡ÊáÜ ã£ì¿áÊÜÃáÜ WÜá|±Üû±
Ü Ý£¿ÞX¨ÜªÃáÜ . QÄ¿á ˨ÝÌíÓÜÃã
æ vÜ®æ¿áã »ÝÐæ¿á ±ÜÅQÅÁáWÜÙ®Ü áÜ ° PÜáÄñÜá ±ÜÅSÃÜÊÝ¨Ü aÜaì
æ Wæ ñæãvÜWáÜ £¤¨ªÃÜ áÜ .
ÊݨܨÈ
Ü É ñÜ¥ÂÜ Ë¨ÜªÃæ ñÜÊáÜ ¾ ËaÝÃÜPRæ ËÃÜá¨ÜœÊÝ¨Ü AíÍÜÊݨÜÃã
Ü ÓÜíñæãàÐÜÊÝX
J²³Pã
æ ÙÜáÛ£¤¨ªÃÜ áÜ . A¸Ýì®Ü¨Ü CÈ®Ý¿å… ËÍÜÌ˨ÝÂÆ¿á¨ÜÈÉ AÊÜÃã
æ vÜ®æ
¨ÝÅËvÜ »ÝÐÝËhÝn®¨
Ü Ü Ë¨Ý¦ì¿ÞWÜáÊÜ ÓÜáÁãàWÜ ®Ü®WÜ æ ¨æãÃÜQñÜá¤.
®Ý¯®Üã° ²Ga…. w ÊÜááXÓÜáÊÜâ¨ÜPRæ Êæã¨ÜÇàæ ®Ü®®°Ü áÜ ° ËÍÝÌÓÜ©í¨Ü PÜívÜá
EÓݾ¯¿á ËÍÜÌ˨ÝÂÆ¿á¨ÜÈÉ ÄàvÜÃ… ÖÜá¨æª¿á®Üá° B´ÜÃ… ÊÜÞw¨ÜªÃáÜ .
®Ü®°Ü PÜ®v
°Ü Ü ÊÝÂPÜÃ|
Ü ÊÜ®áÜ ° ËÊÜÃÊ
Ü ÝX K© qàPæ ÊÜÞw¨ÜªÃáÜ . Ö愨ÜÃݸݩ®Ü
Pæàí©Åà¿á ËÍÜÌ˨ÝÂÆ¿á¨Ü PÜáƱܣ¿Þ¨ÝWÜ ÊÜáñæ¤ BÖÝÌ¯Ô ñÜáí¸Ý
WèÃÜÊ©
Ü í¨Ü ®æãàwPæãíw¨Üª®áÜ ° ®Ý®Üá ÊÜáÃæ¿ááÊÜí£ÆÉ. GÐæãàr ÓÜÆ ]àÊÜá£
ÍÝÂÊÜáÆÊÜᮾ Ê
Ü ÃÜ ã
æ í©Wæ AÊÜÃÜ ÊÜá®æ¿áÈÉ B£¥ÜÂPæR »ÝX¿ÞX¨æªà®æ. AÊÜÃÜ ÓÝÊÜâ
»ÝÃÜ£à¿á »ÝÐÝËhÝn®PÜ Ræ ÊÜáñÜᤠ®Ý®Üã ÓæàĨÜíñæ AÊÜÃÜ A®æàPÜ ÓÜÊáÜ PÝÈà®ÜÃáÜ
ÊÜáñÜᤠQÄ¿áÄWæ ŸÖÜá ¨æãvÜx ®ÜÐ.rÜ
(ÇæàSPÜÃáÜ Óæràp… ¿áã¯ÊÜÔìq B´… ®Üã¿ÞP…ì®ÜÈÉ »ÝÐÝËhÝn®¨
Ü Ü
wÔríXÌÐ…r ±æäÅ´Óæ ÃÜ … ÊÜáñÜᤠ»ÝÃÜ£à¿á A«Ü¿á®Ü Pæàí¨ÜÅ¨Ü ¯¨æàìÍÜPÃÜ áÜ ).
AÊÜÃÜ ÍÜÅÊÜá©í¨ÝX »ÝÐÝËhÝn®ÜPæR ÊÜáÖÜñÜÌ¨Ü Óݧ®Ü ÔQRñÜá. AÊÜÄWæ ×àWæãí¨Üá ®Üáw ®ÜÊÜá®Ü...
¨ÝÅËvÜ »ÝÐÝËhÝn®¨
Ü Ü ©WÜg
Y »Ü. PÜêÐÜ¡ÊáÜ ã£ì
vÝ.GÓ… G®… ÎÅà«ÜÃÜ
¿á¨ÝÌñܨÝÌ BWÜáÊÜâ©ÆÉ. EaÝcÃO
Ü ¿
æ áÈÉ «Ü̯WÜÙáÜ ÓÜí¨Ü»ì
Ü ÊÜ®áÜ ° A®ÜáÓÜÄÔ,
Aí¨ÜÃæ ±Ü¨WÜ ÙÜ È
Ü É ñÜÊáÜ ¾ ÊÜááí¨æ Aí¥ÜÊÝ ×í¨æ ŸÃÜáÊÜ «Ü̯Àáí¨Ü (ÓÜí—)
±ÜÅ»ÝËñÜÊÝX, ÓÜÖg
Ü ÊÝX Ÿ¨ÜÇÝWÜáñܤÊ.æ AÊÜâWÜÙÜ ÓÜÌÃÜã±Ü樆 áÜ ° ËÊÜÄÓÜáÊÜ
¯¿áÊÜáWÜÙ®Ü à°æ ÃÜã²ÓÜŸÖÜá¨Üá. D ¯¿áÊÜ៨ܜñ¿
æ á®Üá° PÜívÜá×w¨ÝWÜ Jí¨Üá
PÝÅí£Ááà EípÝX »ÝÐÝËhÝn®PÜ Ræ Jí¨Üá ËhÝn®Ü ÍÝTæ¿á ±ÜÅ£Ðæ§ ŸíñÜá. C¨æà
¯¿áÊÜáWÜÙ®Ü áÜ ° A®ÜáÓÜÄÔÁáà ÓÜíÓÜRƒñÜÊâÜ ±ÜÑì¿á®…, ÇÝÂq®…, XÅàP…, ÃÜÐÂÜ ®…,
gÊÜáì®… CñÝ© ¿áãÃæãಿᮅ »ÝÐæWÙÜ Ü hÝn£»ÝÐæÁáí¨Üá ԨܜÊÝÀáñÜá
¨ÝÅËvÜ »ÝÐæWÙÜ áÜ ÓÜíÓÜRƒñÜg®ÜÂÊÜÆÉÊíæ ¨Üá PÝÇ…xÊÇ
æ … Ԩܜ±w
Ü Ô¨Ü᪠PÜãvÜ
CÊÜâWÜÚí¨ÜÇàæ . PÜêСÜÊáÜ ã£ì¿áÊÜÃáÜ Ô¨Üœ±w
Ü Ô¨Ü ‘Dravidian Languages’
(¨ÝÅËvÜ »ÝÐæWÙÜ áÜ ) GíŸ E¨ÜY†í¥ÜÊâÜ , PÝÇ…xÊÇ
æ …®Ü WÜÅí¥Ü樆 áÜ ° ×í¨æ ÖÝQ D
ûæàñÜÅ¨Ü ŸWæX®Ü AñÜÂíñÜ A—PÜêñÜ bñÜÅ|Êæ¯ÔPæãíw¨æ.
ÓÜá
ÊÜÞÃÜá 25 Pæãàq g®ÜÃáÜ ÊÜÞñÜ®ÝvÜáÊÜ ¨ÝÅËvÜ »ÝÐÝ PÜáoáퟨÜ
26 »ÝÐæWÙÜ áÜ ÓÝËÃÝÃÜá ÊÜÐì
Ü WÜÚí¨Ü DX®Ü ±ÝQÓݤ®Ê
Ü äÜ ÓæàĨÜíñæ ¨Üü|
HÐÝ嬆 ÖÜÆÊÜâ PÜvæ E±ÜÁãàWÜÊÝWÜᣤÊ.æ ÃÝŸp…ì PÝÇæ$x ÌÇ…, "D »ÝÐæWÙÜ áÜ
ÓÜíÓÜ¢ñÜ©í¨Ü Ÿí¨Ü¨ªÆ
Ü É, AÊÜâWÜÙÜ ÊÜáãÆ ±Ü¨PÜ ã
æ àÍÜ ÖÝWÜã ÊÝÂPÜÃ|
Ü ÊÜÂÊÜÓ§Á
æ áà
¸æàÃæ¿ÞX¨æ' Gí¨Üá ±ÜÅaáÜ Ãܱw
Ü Ô 150PÜãR ÖæaáÜ c ÊÜÐì
Ü WÜÙÝXÊæ. B¨ÜÃã
Ü D
»ÝÐæWÙÜ Ü ÊÜáãÆ, ËPÝÓÜ, ÖÜÃÖ
Ü áÜ , ÓÜÌÃÜã±Ü, JÙÜ/ÖæãÃÜ ÓÜíŸí«ÜWÙÜ áÜ , »ÝÃÜñ¨
Ü Ü
aÜÄñæÅ¿áÈÉ AÊÜâWÜÙÜ ±ÝñÜÅ& CÊÜâWÜÙÜ ŸWæY ®ÝÊÜâ £Ú¨ÜáPæãÙÜÛ¸æàPݨܨªàæ
ÖæaÝcX¨æ. D ûæàñÜŨÈ
Ü É ÓÜá©àZì PÝÆ ¨Üáw¨Üá ®ÜÊáÜ ¾ £ÚÊÜÚPæ¿á®Üá°
ËÓܤÄÔ, ñÜÊáÜ ¾ ±ÝíwñÜ嬆 BÙÜ&AWÜÆWÜÚí¨Ü »ÝÃÜ£à¿á »ÝÐÝËhÝn®PÜ Ræ
AíñÝÃÝÑóà¿á TÝ£¿á®Üá° ñÜí¨ÜáPæãor ˨ÝÌíÓÜÃíæ ¨ÜÃæ ±æäÅ.»Ü©ÅÃÝgá
PÜêСÜÊáÜ ã£ì. PÜÙ¨
æ Ü ÊÝÃÜ, ñÜÊáÜ ¾ 84®æà ÊÜ¿áÔÕ®È
Ü É Pæã®æ¿ááÔÃæÙ¨
æ Ü AÊÜÃÜ
¯«Ü®©
Ü í¨Ü »ÝÐÝËhÝn®Ü JŸº ©WÜYgÊÜ®áÜ ° PÜÙ¨
æ áÜ Pæãíw¨æ.
»Ü. PÜêСÜÊáÜ ã£ìWÜÙáÜ Bí«ÜűÅÜ ¨àæ ÍÜ¨Ü KíWæãàÇ…®ÜÈÉ 1928ÃÜÈÉ ÖÜáqr¨ÃÜ áÜ .
WÜáíoãÄ®ÜÈÉ, ñæÆáWÜá »ÝÐæ ÊÜáñÜᤠÓÝ×ñܨÜÈÉ ¹.G. B®ÜÓ…ì K©, 1948ÃÜÈÉ
Bí«ÜÅ Ë.Ë.Wæ ±ÜÅ¥Ê
Ü áÜ Óݧ®Ü ±Üv¨
æ áÜ , AÇæÉà E±Ü®ÝÂÓÜPÃÜ ÝX ®æàÊÜáPÜWã
æ ívÜÃáÜ .
AÈÉ ñæÆáWÜá QſޱܨWÜ ÙÜ Ü «ÝñÜáÃÜã±ÜWÙÜ ®Ü áÜ ° ËÍæÉàÑÔ, Óæãà¨ÜÃÜ »ÝÐæWÙÜ Ü
hÝn£±Ü¨WÜ ÙÜ ã
æ í©Wæ ÖæãàÈÔ¨ÜÃáÜ . 1953ÃÜÈÉ ´ÜâÇ…¸æÅ„p… &Ô¾ñ… ÊÜááí¨…r
´æÇã
æ àα… ±Üv¨
æ áÜ AÊæáÄPÜPRæ ÖæãàX, ±æ¯Ç
Õ Ìæ à¯¿Þ Ë.Ë.¿áÈÉ Gí.G.
ÊÜÞw¨ÜÃáÜ . ÊÜáñæ¤ ÃÝP…´æÆÃ… ´æÇã
æ à BX PÝÂÈ´æäà¯ì¿Þ Ë.Ë.¨Ü ŸPÜìÈWæ
ÖæãàX, ±ÜÅԨܜ ¨ÝÅËvÜ »ÝÐÝñÜý Gí.¹. GÊæá®æãà AÊÜÃÜ ¯¨æàìÍÜ®¨
Ü È
Ü É
WÝÅgáÁáàp… ÓÜíÍæãà«Ü®æ ÊÜÞw 1957ÃÜÈÉ ²Ga….w ±Ü¨Ë
Ü WÜÚÔ¨ÜÃáÜ .
AÊÜÃÜ ÓÜí±ÜÅŸí«Ü¨Ü ±ÜÄÐÜRƒñÜ ÃÜã±ÜÊÝ¨Ü Telugu Verbal Bases ("ñæÆáWÜá
QÅÅ¿Þ «ÝñÜáWÜÙáÜ )A®Üá° PÝÂÈ´æäà¯ì¿Þ Ë.Ë.¨Ü ±ÜÅÓÝÃÝíWÜÊâÜ 1961ÃÜÈÉ
±ÜÅPq
Ü ÔñÜá. C¨Üá ÖæÓÄÜ Wæ ñæÆáWÜ®áÜ ° PÜáÄñÝX¨ÜªÃã
Ü A¨ÜÃÜ ËÓݤÃÊ
Ü Ý¨Ü ÖÜÃÖ
Ü áÜ ,
ËÍæÉàÐÜOÝ aÝñÜá¿áì ÖÝWÜã ñèƯPÜ JÙÜ®ã
æ àoWÜÚí¨Ü ®ÜËà®Ü ¨ÝÅËvÜ
»ÝÐÝ ËhÝn®¨
Ü Ü ÓæàËá®ÜÇ… pæP…Õ$r Gí¨Üá TÝ£ ±ÜvÀ
æ áñÜá. AÊÜÃáÜ 1962ÃÜÈÉ
EÓݾ¯¿á Ë.Ë.¨ÜÈÉ pÝÂWæãàÃ… ±æäÅ´Óæ ÃÜ … BX ®æàÊÜáPÜWã
æ ívÜá AÈÉ
»ÝÐÝËhÝn®Ü Ë»ÝWÜ Óݧ²Ô¨ÜÃáÜ . AÈÉ AÊÜÃáÜ ÖÜÆÊÝÃÜá ñæÆáWÜá ÊÜáñÜá¤
¨ÝÅËvÜ »ÝÐÝËhÝn¯WÜÚWæ ñÜø
Ü àæ £ ¯àw, A¨Ü®áÜ ° »ÝÃÜñ¨
Ü Ü E®Üñ° Ü A«Ü¿á®Ü
Pæàí¨ÜÅWÙÜ Ç
Ü ã
æ Éí¨ÝX ¸æÙÔæ ¨ÜÃáÜ .
¨ÝÅËvÜ »ÝÐæWÙÜ Ü ÊÜáãÆ ÃÜã±Ü, aÝÄ£ÅPÜ ËPÝÓܨÈ
Ü É ®Üv¨
æ Ü ±ÜÅQÅÁáWÜÙÜ
ÊæçhÝn¯PÜ ±Üâ®ÜÃÅÜ a®Ü ,æ D PÜáoáíŸ¨Ü JÙÜWáÜ í±ÜâWÜÙÜ ±ÜÃÓÜ Ã³Ü Ü ÓÜíŸí«ÜWÙÜ áÜ
PÜêСÜÊáÜ ã£ì¿áÊÜÃÜ ±ÜÅÊáÜ áS ÓÜíÍæãà«Ü®ÝÓÜQ¤¿ÞX¨ÜªÃã
Ü AÊÜÃáÜ ñæÆáWÜá
»ÝÐæ¿á ÊÝÂPÜÃ|
Ü , aÜÄñæÅ, ÎûÜ|, ÓÝ×ñÜ ×àWæ ÖÜÆÊÝÃÜá B¿ÞÊÜáWÜÙÜ ŸWæY
®ÜvÔæ ÃÜáÊÜ ÓÜíÍæãà«Ü®Wæ ÙÜ áÜ AÐæàr ÊÜåèÈPÜÊÝXÊæ. ñæÆáWÜá "ÊÜÞí¨ÜÈPÜ ÊÜ꣤±¨
Ü Ü
PæãàÍÜí' GíŸ ÎàÑìPæ¿áÈÉ AÊÜÃáÜ ±ÜÅPq
Ü ÔÃÜáÊÜ ±Ü¨PÜ ã
æ àÍÜWÙÜ áÜ (C¨ÜáÊÜÃWæ ã
Ü
JíŸñÜᤠÓÜí±ÜâoWÜÙáÜ Ÿí©Êæ) »ÝÃÜñ¨
Ü Ç
Ü Éæà ÊæãorÊã
æ ¨ÜÈWæ ¸æàÃæ ¸æàÃæ ÊÜ꣤WÙÜ È
Ü É
ŸÙÜP¿
æ áÈÉÃáÜ ÊÜ ÍÜá¨Üœ ¨æàÔ ñÝí£ÅPÜ ÍÜŸªWÙÜ ®Ü áÜ ° ÊÜÂÊÜÔ§ñÜ ÄࣿáÈÉ ÓÜíWÜÅ×Ô,
AÊÜâWÜÙÜ A¥ÜìWÜÙ®Ü áÜ ° ¯¨æàìÎÓÜáÊÜâ¨ÜÃÜ ÊÜáãÆPÜ ¨æàÍÜ»ÝÐæWÙÜ Ü A¼ÊÜê©œWæ
¨ÝÄÊÜÞwPæãqrÊ.æ PÜêСÜÊáÜ ã£ì AÊÜÃáÜ hÝ®… XÌ®… AÊÜÃã
æ vÜ®æ ŸÃæ©ÃÜáÊÜ
"G WÝÅÊáÜ Ã… B´… ÊÜÞvÜ®…ì ñæÆáWÜá' (B«Üá¯PÜ ñæÆáWÜá ÊÝÂPÜÃ|
Ü ), ÊÜáñÜá¤
"PæãívÜ' GíŸ ŸávÜPo
Ü ár g®ÝíWÜ¨Ü »ÝÐæ¿á ÊÝÂPÜÃ|
Ü AÊÜÃáÜ ÊÜ|ì®ÝñÜP¾ Ü
ÊÝÂPÜÃ|
Ü PæR PæãqrÃáÜ ÊÜ ±ÜÅÊáÜ áS PæãvÜáWæWÙÜ áÜ .
aÝÄ£ÅPÜ ÊÜáñÜᤠñèƯPÜ ¨ÝÅËvÜ »ÝÐÝËhÝn®Ü
»ÝÐÝËhÝn®¨
Ü È
Ü É PÜÙ¨
æ Ü ÍÜñÊ
Ü Þ
Ü ®Ü¨Ü Êæã¨ÜÆÈÉ ®Üv¨
æ Ü (ÓÜÓã
Ü Ã…)
PÝÅí£Àáí¨ÝX »ÝÐæ¿á ÓÜÊáÜ PÝÈà®Ü ÊÜÂÊÜÓ§æ (ÊÝÂPÜÃ|
Ü )¨Ü A«Ü¿á®ÜÊâÜ
ÊÜááíaÜã~Wæ Ÿí¨Üá aÝÄ£ÅPÜ A«Ü¿á®Ü ×ígÄÀáñÜá. 1960ÃÜÈÉ ÖÜÃw
Ü ¨Ü
aÝËáÕ$R ËaÝÃÜPÝÅí£Àáí¨ÝX »ÝÐæ¿á ÊÝPÜÂÃÜa®Ü ,æ «Ü̯ÓÜíÁãàg®æ CÊÜâWÜÙÜ
hÝWÜ£PÜÊÝX A®ÜÌ¿áÊÝWÜáÊÜ ¯¿áÊÜáWÜÙÜ A®æÌàÐÜOæ ÊÜááSÂÊÝX aÝÄ£ÅPÜ
A«Ü¿á®Ü C®Üã° ÊÜáãÇæWæ gÃÜáXñÜá. B¨ÜÃã
Ü aÝÄ£ÅPÜ »ÝÐÝËhÝn®¨
Ü Ü
±ÝÅÊáÜ áSÂÊÜ®áÜ ° PÜvWæ ~
Ü ÓÜÇÝWܨáÜ . »ÝÐæWÙÜ áÜ ÓÜññÜ Ê
Ü ÝX Ÿ¨ÜÇÝWÜáñݤ CÃÜáñܤÊ.æ
Cí¨Üá ®ÝÊÜâ ÊÜÞñÜ®ÝvÜáÊÜ PÜ®v
°Ü Ü IÊÜñáÜ ¤ ÊÜÐì
Ü WÜÙÜ ®ÜíñÜÃÜ Ÿ¨ÜÇÝXÃÜáñܤ¨&æ
±Ü¨WÜ ÙÜ Ü E±ÜÁãàWܨÈ
Ü É, ®ÜáwWÜoárWÙÜ È
Ü É ÊÜÞñÜÅÊÆ
Ü É; EaÝcÃO
Ü æ ÊÜáñÜá¤
ÊÝÂPÜÃ|
Ü ¨ÜÈÉ PÜãvÜ. Jí¨Üá »ÝÐæ¿á Jí¨Üá PÝÆ¨Ü ±ÝŨàæ ÎPÜ A¥ÜÊÝ
ÓÝÊÜÞiPÜ ÊÜÂñÝÂÓÜWÙÜ áÜ JoárWã
Ü w ±ÜÅ»àæ ¨ÜWÙÜ ÝX (dialects), D
ÊÜÂñÝÂÓÜWÙÜ áÜ ±ÜÃÓÜ Ã³Ü Ü ÓÜíÊÜÖ®Ü Wæ æ AvÜx ŸÃÜáÊÜÐáÜ r ÖæaÝc¨ÝWÜ, PÝÇÝ®ÜíñÜè
Ü È
Ü É
¸æàÃæ »ÝÐæWÙÜ ÝX ¸æÙ¿
æ ááÊÜâ¨Üá ÓÜÖg
Ü ÊÜÐàræ . B¨ÜÃ,æ D Ÿ¨ÜÇÝÊÜOWæ ÙÜ áÜ
PÝ¿áìûæàñÜÅ¨Ü ÖÜÃÖ
Ü áÜ
±æäÅ. PÜêСÜÊáÜ ã£ì¿áÊÜÄWæ »ÝÐæ¿á ÓÝÊÜÞiPÜ B¿ÞÊÜáWÜÙÆ
Ü ãÉ ËÍæàÐÜ BÓÜQ¤ÀáñÜá¤.WÝÅí¦PÜÊÜáñÜá¤ÊÝÂÊÜÖÝÄPÜ»ÝÐæWÙÜ Ü®ÜváÜ ÊæCÃÜáÊÜAWÝ«ÜÊÜÂñÝÂÓÜWÚÜ í¨ÝX
»ÝÐæ¿á®Üá° PÜÈ¿ááÊÜâ¨ÜÃÈ
Ü É, ÆÈñÜÊÝX E±ÜÁãàXÓÜáÊÜâ¨ÜÃÈ
Ü É EípÝWÜáÊÜ
AwxWÙÜ ®Ü áÜ ° AÊÜÃáÜ AÄ£¨ÜªÃáÜ . ÍÝÇæWÙÜ È
Ü É ÊÝÂÊÜÖÝÄPÜ Íæ„È¿á®Üá° "±ÜÅÊÞ
Ü |
»ÝÐæ'(standard language)¿ÞX PÜÈÓܸàæ PæíŸ ±ÜÅW£Ü ±ÜÃÜ ¯ÆáÊÜâ ñæÆáWÜá
Íæ„ûÜ~PÜ ±ÜűíÜ aܨÈ
Ü É ±ÜÅ»ÝÊÜÍÝÈ¿ÞÀáñÜá. AíñæÁáà, »ÝÃÜ£¿á »ÝÐæWÙÜ Ü
B«Üá¯àPÜÃ|
Ü , ±ÜÅÊÞ
Ü ~àPÜÃ|
Ü , ÊÜÞ«ÜÂËáàPÜÃ|
Ü CíñÜÖÜ ËaÝÃÜWÙÜ ®Ü áÜ ° PÜáÄñÜá
ÓÜíQÃÜ|WÜÙ®Ü áÜ ° ®ÜvÔæ AUÆ »ÝÃÜñÜ ÊÜáor¨È
Ü É ÊÜÞWÜì¨ÜÍì
Ü ®Ü ¯àw¨ÜÃáÜ .
Íæçû~
Ü PÜ ÓæàÊæ
PÜáÊÜÞÃÜÊÝÂÓÜ®Ü ®æ®±
Ü âÜ
PÜêÐÜ¡ÊÜáã£ì¿áÊÜÃÜ BÓÜQ¤¿á ÖÜÃÜÖÜá »ÝÐÝËhÝn®ÜPÜRÐærà
ÔàËáñÜÊÝXÃÜÈÆÉ. PÜÙæ¨Ü ÊÜÐÜì AÊÜÃÜ®Üá° »æàq¿Þ¨ÝWÜ,
PÜáÊÜÞÃÜÊÝÂÓÜ®Ü ŸWæY ÊÜÞñÜ®Ýw¨æª. ñÜûÜ| ÊÝȾàQ ÖæàWæ ñܮܰ
ÃÜã±ÜPÜWÜÙÜÈÉ ÊÜáãñÜì ÊÜÓÜá¤WÜÙÜ®Üá° AÊÜáãñÜì ˨ÜÂÊÜÞ®ÜWÜÚWæ
ÖæãàÈÓÜáÊÜ A±ÜÃÜã±Ü¨Ü ñÜíñÜÅÊÜ®Üá° E±ÜÁãàXÓÜáñݤ®æí¨Üá
ñæãàÄÓÜáÊÜ ñÜÊÜá¾ ÖÜÙæ¿á ±ÜÅŸí«Ü¨Ü ±ÜÅ£¿á®Üá° Pæãoár
BÍÜc¿áì±ÜwÔ¨ÜÃÜá. AÊÜÃÜ ÓÝ×ñÝÂÓÜQ¤ AÊÜÃÜ®Üá° ŸÆÉ
GÆÉÄWÜã AÊÜÃÜá E¨ÝÖÜÄÓÜᣤ¨Üª ÓÜíÓÜRƒñÜ, ñæÆáWÜá PÝÊÜÂWÜÙÜ
E¨ÝÖÜÃÜOæWÜÚí¨ÜÇæà £Ú¿áᣤñÜá¤. AÊÜÃÜá PÜËWÜÙÜã
BX¨ÜªÃÜá. 13®æà ÊÜÐÜì¨ÜÇæÉà ŸÃæ¿áÆá ±ÝÅÃÜí¼Ô¨Ü AÊÜÃÜá
QÌp… Cíw¿Þ aÜÙÜÊÜÚÀáí¨Ü ±æÅàÃÜOæWæãívÜá 300 ±Ü¨ÜÂWÜÙÜ
"ÊÜÞñÜê ÓÜí¨æàÍÜí' GíŸ SívÜPÝÊÜÂÊÜ®Üá° WÝÅí¦PÜ ñæÆáWÜá
ÍæçÈ¿áÈÉ ŸÃæ¨ÜÃÜá. A¨Üã ÓæàĨÜíñæ ÖÜÆÊÜâ PÝÊÜÂWÜÙÜ®Üá° ÓæàÄÔ
1998ÃÜÈÉ "b®Ü°®Ý ±Ü¨ÝÂÆá' GíŸ ±ÜâÓܤPܨÜÈÉ ±ÜÅPÜqÔ¨ÜÃÜá.
Pæã®æ¿áÊÜÃæWÜã BÍÜáPÜËñæWÜÙÜ®Üá° ÃÜbÓÜáñݤ C¨ÜªÃÜá. C¨ÜÆɨæ
£PÜR®Ü®Ü PÝÊÜ嬆 concordance (A®ÜáPÜÅÊÜá~Pæ) ÃÜbԨܪÃÜá.
P܃ÐÜ¡ÊÜáã£ì¿áÊÜÃÜá »ÝÃÜñÜ¨Ü A£ ±ÜţѧñÜ »ÝÐÝËhÝn¯
Gí¨Üá ÊÜÞ®ÜÂÃÝX¨ÜªÃÜá. AÊÜÄWæ A®æàPÜ Äࣿá Óܮݾ®ÜWÜÙÜá
Ÿí¨ÜÊÜâ. Pæàí¨ÜÅ ÓÝ×ñÜ APÝvæËá¿á ´æÇæãàα…, ÈíXÌÔrP…
ÓæãÓæ„q B´… AÊæáàÄPÝ¨Ü WèÃÜÊÜ ÓܨÜÓÜÂñÜÌ (»ÝÃÜ£à¿áÃÜÈÉ
ÓÜá¯à£ PÜáÊÜÞÃ… aÜoiìAÊÜÃÜ ®ÜíñÜÃÜ D WèÃÜÊÜ ÔQR¨Üáª
CÊÜÄWæà) , ÓÝRqÐ… APÝvæËá¿á PÜÃæÓݳíwíW… ÓܨÜÓÜÂñÜÌ,
ÈíXÌÔrP… ÓæãÓæ„q B´… Cíw¿Þ¨Ü, ¨ÝÅËw¿á®… ÈíXÌÔrP…
AÓæãàÔÁáàÍÜ®… ®Ü A«ÜÂûÜñæ, ÖÜÆÊÝÃÜá ±ÜÅԨܜ AíñÜÃÜÃÝÑóà¿á
ËÍÜÌ˨ÝÂÆ¿áWÜÙÜÈÉ (AÊæáÄPÝ¨Ü CȮݿå…, ËÓÝR¯Õ®…,
ÓÝr®… ´Üv…ì ÊÜáñÜᤠBÓæóàÈ¿á, g±Ý®ÜáWÜÙÜÈÉ, CñÝ©),
ÓÝr®… ´Üv…ì ®Ü "ÓæíoÃ… ´ÝÃ… ¹ÖæàË¿áÃÜÇ… Óæ„®ÜÕÓ…'
ÖÝWÜã "²Å®…Õ o®… ®Ü C¯Õ$roáÂp… B´… AvÝÌ®…Õ$x ÓÜrwàÓ…'
®ÜÈÉ ´æÇæãàα…, ñæÆáWÜá APÝvæËá¿á Óܮݾ®Ü, CñÝ©. AÊÜÃÜ
80®æ g®Ü¾©®ÜPÝRX ÈíXÌÔrP… ÓæãÓæ„q B´… Cíw¿Þ AÊÜÃÜ
WèÃÜÊÝ¥Üì Jí¨Üá WÜÅí¥ÜÊÜ®Üá° ±ÜÅPÜqÔñÜá.
±æäÅ. PÜêСÜÊáÜ ã£ì¿áÊÜÃáÜ PæàÊÜÆ Ë¨ÜÌ£¤®Ü ±ÜígÃÜPRÜ Ðàræ ÔàËáñÜÊÝXÃÜÈÆÉ.
1962ÃÜÈÉ EÓݾ¯¿Þ Ë.Ë.¨ÜÈÉ »ÝÐÝËhÝn®Ü Ë»ÝWÜ Óݧ²Ô, A¨ÜÃÜ A«ÜÂûÜÃÝX
A¨Üá »ÝÃÜñ¨
Ü Ü Êæã¨ÜÆ Center for Advanced Study in Linguistics
BWÜáÊÜíñæ A¼ÊÜê©œ ±ÜwÔ¨ÜÃáÜ . ñÜÊáÜ ¾ ËÍÜÌ˨ÝÂÆ¿á¨ÜÈÉ wà®… B¨ÜÃã
Ü
»ÝÐÝËhÝn®Ê
Ü âÜ Ë.Ë.WÜÙÈ
Ü É Jí¨Üá K©®Ü ËÐÜ¿áÊÝX AÙÜÊw
Ü Pæ¿ÞWÜáÊÜÈÉ
ÊÜáñÜᤠ»ÝÐÝËhÝn®¨
Ü Ü Ë»ÝWÜWÙÜ áÜ ±ÝÅÃíÜ »ÜÊÝX ¸æÙ¿
æ ááÊÜâ¨ÜÃÈ
Ü É AÊÜÃáÜ
ÓÜá©àZì PÝÆ ÊÜááS ±ÝñÜÅ ÊÜ×Ô¨ÜÃáÜ . »ÝÃÜñ¨
Ü È
Ü É »ÝÐÝËhÝn®¨
Ü Ü ËPÝÓÜPRæ ÓæàÊæ
ÓÜÈÉÔ¨ÜÃáÜ . Öæç¨ÃÜ Ý¸Ý©®Ü Pæàí©Åà¿á ËÍÜÌ˨ÝÂÆ¿á¨Ü Óݧ±PÜ Ü PÜáƱܣ¿ÞX
A¨ÜÃÜ ¸è©œPÜ ËPÝÓÜPRæ »Ü¨ÅÜ Ÿá®Ý© ÖÝQPæãorÃáÜ . Cí¨Üá A¨Üá »ÝÃÜñ¨
Ü Ü
ÍæÅàÐÜu ˨ÝÂÓÜíÓæ§WÙÜ Ç
Ü ã
æ Éí¨ÝX ÖæÓÃÜ ÝX¨ÜªÃæ B ÍæÅà¿áÔÕWæ PÜêСÜÊáÜ ã£ì¿áÊÜÃÜ
ÊÜáÖÜñÝÌPÝíûæ, WÜá|±Üû±
Ü ÝñÜ ÊÜáñÜᤠ¯Ðæu PÝÃÜ|.
ÊÜááS ±ÜÅPo
Ü OæWÙÜ áÜ : ñæÆáWÜá ÊÜŸìÇ… ¸æàÓÜÓ… (1961), ÊÜÞí¨ÜÈPÜ ÊÜ꣤
±Ü¨PÜ ã
æ àÍÜí (1962, 1972), G ¸æàÔP… PæãàÓ…ì C®… ÊÜÞvÜ®…ì ñæÆáWÜá
(1968), PæãívÜ BÃ… PÜã¹ (1969), ñæÆáWÜá »ÝÐÝ aÜÄñÜÅ (1970), £PÜR®Ü
±Ü¨±
Ü ÅÜ ÁãàWÜ PæãàÍÜí (1971), ÇÝÂíWæÌàh…, GgáPæàÍÜ®…, Gív… ÓæãÓæçq
(1998), PÜí±ÝÂÄqÊ… ¨ÜÅËw¿á®… ÈíXÌÔrP…Õ (2001), ¨ÜÅËw¿á®…
ÇÝÂíWæÌgÓ… (2003), ÓÜw
r àÓ… C®… ñæÆáWÜá ÈíXÌÔrP…Õ (2010) ÊÜáñÜᤠG
WÝÅÊáÜ Ã… B´… ÊÜÞvÜ®…ì ñæÆáWÜá (1985). CÊÜÆɨæ ÓÜáÊÜÞÃÜá 100PÜãR ÖæaáÜ c
ÇæàS®ÜWÙÜ ®Ü áÜ ° ˨ÜÌñÜ£³ ÅPWæ ÙÜ È
Ü É ±ÜÅPq
Ü Ô¨ÜªÃáÜ . C¨æà gã®… 15ÃÜí¨Üá ¨ÝÅËvÜ
»ÝÐÝÓÜíÓ槿á A—ÊæàÍÜ®¨
Ü È
Ü É »ÝÐÜ| ÊÜÞw¨ÜªÃáÜ . ñÜÊáÜ ¾ BñÜP¾ ñÜ ¿
æ á®Üã° ÓæàĨÜíñæ
GÃÜváÜ ÖæãÓÜ ±ÜâÓܤPWÜ ÙÜ ®Ü áÜ ° ÊÜááXÓÜáÊÜâ¨ÜÃÈ
Ü É¨ªÃÜ áÜ .
±æäÅ. P܃ÐÜ¡ÊáÜ ã£ì¿áÊÜÃáÜ WÜá|±Üû±
Ü Ý£¿ÞX¨ÜªÃáÜ . QÄ¿á ˨ÝÌíÓÜÃã
æ vÜ®æ¿áã »ÝÐæ¿á ±ÜÅQÅÁáWÜÙ®Ü áÜ ° PÜáÄñÜá ±ÜÅSÃÜÊÝ¨Ü aÜaì
æ Wæ ñæãvÜWáÜ £¤¨ªÃÜ áÜ .
ÊݨܨÈ
Ü É ñÜ¥ÂÜ Ë¨ÜªÃæ ñÜÊáÜ ¾ ËaÝÃÜPRæ ËÃÜá¨ÜœÊÝ¨Ü AíÍÜÊݨÜÃã
Ü ÓÜíñæãàÐÜÊÝX
J²³Pã
æ ÙÜáÛ£¤¨ªÃÜ áÜ . A¸Ýì®Ü¨Ü CÈ®Ý¿å… ËÍÜÌ˨ÝÂÆ¿á¨ÜÈÉ AÊÜÃã
æ vÜ®æ
¨ÝÅËvÜ »ÝÐÝËhÝn®¨
Ü Ü Ë¨Ý¦ì¿ÞWÜáÊÜ ÓÜáÁãàWÜ ®Ü®WÜ æ ¨æãÃÜQñÜá¤.
®Ý¯®Üã° ²Ga…. w ÊÜááXÓÜáÊÜâ¨ÜPRæ Êæã¨ÜÇàæ ®Ü®®°Ü áÜ ° ËÍÝÌÓÜ©í¨Ü PÜívÜá
EÓݾ¯¿á ËÍÜÌ˨ÝÂÆ¿á¨ÜÈÉ ÄàvÜÃ… ÖÜá¨æª¿á®Üá° B´ÜÃ… ÊÜÞw¨ÜªÃáÜ .
®Ü®°Ü PÜ®v
°Ü Ü ÊÝÂPÜÃ|
Ü ÊÜ®áÜ ° ËÊÜÃÊ
Ü ÝX K© qàPæ ÊÜÞw¨ÜªÃáÜ . Ö愨ÜÃݸݩ®Ü
Pæàí©Åà¿á ËÍÜÌ˨ÝÂÆ¿á¨Ü PÜáƱܣ¿Þ¨ÝWÜ ÊÜáñæ¤ BÖÝÌ¯Ô ñÜáí¸Ý
WèÃÜÊ©
Ü í¨Ü ®æãàwPæãíw¨Üª®áÜ ° ®Ý®Üá ÊÜáÃæ¿ááÊÜí£ÆÉ. GÐæãàr ÓÜÆ ]àÊÜá£
ÍÝÂÊÜáÆÊÜᮾ Ê
Ü ÃÜ ã
æ í©Wæ AÊÜÃÜ ÊÜá®æ¿áÈÉ B£¥ÜÂPæR »ÝX¿ÞX¨æªà®æ. AÊÜÃÜ ÓÝÊÜâ
»ÝÃÜ£à¿á »ÝÐÝËhÝn®PÜ Ræ ÊÜáñÜᤠ®Ý®Üã ÓæàĨÜíñæ AÊÜÃÜ A®æàPÜ ÓÜÊáÜ PÝÈà®ÜÃáÜ
ÊÜáñÜᤠQÄ¿áÄWæ ŸÖÜá ¨æãvÜx ®ÜÐ.rÜ
(ÇæàSPÜÃáÜ Óæràp… ¿áã¯ÊÜÔìq B´… ®Üã¿ÞP…ì®ÜÈÉ »ÝÐÝËhÝn®¨
Ü Ü
wÔríXÌÐ…r ±æäÅ´Óæ ÃÜ … ÊÜáñÜᤠ»ÝÃÜ£à¿á A«Ü¿á®Ü Pæàí¨ÜÅ¨Ü ¯¨æàìÍÜPÃÜ áÜ ).