INJAUAN YURIDIS STATUS ANAK YANG LAHIR SETELAH PERCERAIAN SEBAB LI’AN MENURUT HUKUM ISLAM

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i

:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n

u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i

l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u

b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne

.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

.id

.id

ac
nej.

b.u

gili
://di

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i

i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

.id

ac
nej.

b.u

gili
://di

.id

ac
nej.

b.u

gili
://di

http

http

ac
nej.

b.u

gili
://di

http

PROPOSAL PENELITIAN SKRIPSI

TINJAUAN YURIDIS STATUS ANAK YANG LAHIR
SETELAH PERCERAIAN SEBAB LI’AN
MENURUT HUKUM ISLAM

JURIDICAL REVIEW STATUS OF CHILDREN BORN
AFTER THE CAUSE DIVORCE LI’AN
BY ISLAMIC LAW

Oleh
ZAKHIYA LISNA WATI
NIM 060710101036

KEMENTERIAN PENDIDIKAN NASIONAL
FAKULTAS HUKUM
d
i
.
.cid.id
c
JEMBER j.ac
aj.aUNIVERSITAS
c.id
.

j
a
.
e
e
j
un e
2011 ilib.u.n
une
ilib. .un

idgigilib
d
/
/
:
/
/
hthtp
ttp:

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

idgigilib
d
/
/
:
/
/
hthtp
ttp:

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

SETELAH
.iddPERCERAIAN SEBAB LI’AN
.idd

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

TINJAUAN YURIDIS STATUS ANAK YANG LAHIR

je.aj.cac.i
je.aj.cac.i
e
e
n
n
MENURUT
HUKUM
ISLAM
u
u
igliibli.b.un
igliibli.b.un
g
g
i
i
d
d
i
i
:// /d
:// /d
hthtp
hthtp
ttp:/
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

JURIDICAL REVIEW
.iddBORN
.idd STATUS OF CHILDREN

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

je.aj.cac.i
je.aj.cac.i
e
e
n
n
THE CAUSE DIVORCE
un
liibli.bu.unLI’AN
liibli.bu.AFTER
i
i
g
g
i
i
ig
://d/dLAW
://d/dig
BY ISLAMIC
hthtp
hthtp
ttp:/
ttp:/

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
d
Oleh
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne ZAKHIYA LISNAiliWATI
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
l
i
i
i
idgigil
idgigil
NIM 060710101036
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

://d/dig
hthtp
ttpi :/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

KEMENTERIAN PENDIDIKAN NASIONAL
HUKUM
.cid.FAKULTAS
d
i
ca.cid.id
c
a
a
.
.
j
j
UNIVERSITAS
JEMBER
a
.
.
e
e
nej
nej
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
2011
i
i
i
i
ig il
ig il

://d/dig
hthtp
ttp:/

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

SKRIPSI

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
gigili
idgigili
idTINJAUAN
idgiANAK
gili YANG LAHIR ://d
/:d
/:d
/
/
YURIDIS STATUS
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
:
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
SETELAH PERCERAIAN SEBAB LI’AN

MENURUT
HUKUM ISLAM .idd
.cid.id
c
a
.
jej.a
je.aj.cac.i
e
e
n
n
liibli.bu.un
liibli.bu.un
i
i
g
g
i
i
://d/dig
://d/dig
hthtp
hthtp
ttp:/
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

AFTER.iTHE
dd CAUSE DIVORCE LI’AN
.idd

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

JURIDICAL REVIEW STATUS OF CHILDREN BORN

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

je.aj.cac.i
je.aj.cac.i
e
e
n
n
BY
ISLAMIC
LAW
u
u
igliibli.b.un
igliibli.b.un
g
g
i
i
d
d
i
i
:// /d
:// /d
hthtp
hthtp
ttp:/
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

.cid.id
ca.cid.id
caZAKHIYA
a
a
.
.
j
j
LISNA
WATI
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
NIM
060710101036
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
idgigilKEMENTERIAN
idgigili
idgigili NASIONAL
/:d
/:d
/:d
PENDIDIKAN
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp HUKUM
FAKULTAS

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

UNIVERSITAS JEMBER
d
2011
ac.ci .id

je. j.a
e
n
u
n
.
giigliiblib.u
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhttii

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

MOTTO

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
j.
n
nej.
nej.
neketenangan
.bu.n
.budan
Syukur idapat
menciptakan
kebahagiaan
abadi. ilib.bu.n
u
u
u
b
b
.
i
i
l
l
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
keinginan hanya akan
thttp
hthtenang
hMenuruti
hthttpmembuat hidup selalu tak
ttp
karena selalu diburu keinginan itu sendiri yang tak pernah

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

did
d
kata akhir. j.ac.ci .id
aj.ca.ci .mengenal
.
j
a
.
e
e
ne
nej
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

.cid.id (Ariev Sauqi, 2004:140)
ca.cid.id
c
a
a
.
.
j
j
a
.
.
e
e
nej
nej
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
ig il
/:d
:p//:d
/
//dig
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhttiii

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

Kupersembahkan skripsi ini kepada:

ca.cid.id
a
a
a
c
c
.
.
.
j
j
j
a
a
e
e
e
j.
nej.
neyang
nej.dan mendoakanku; ilib.bu.n
.bu.n
.bu.n
Aisyahilitercinta
tak pernah lelah membimbing
u
u
u
b
b
i
l
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
2.
Alma
Mater
Fakultas
Hukum
Universitas
Jember
yang
aku
banggakan;
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
1. Kedua orang tuaku
Ayahanda Zaenal Irianto
id
c.id.tercinta
c.id.id dan Ibunda Siti

3. Adikku tersayang dan tercinta;

4. Guru-guru sejakacTK
yang telah
.id.idsampai Perguruan Tinggiacterhormat
.id.id

ca.cid.id
a
c
c
.
.
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
ej membimbing denganb.u.n
nej yang tak ternilai harganya
ndan
nej
.bu.n
.bu.n
memberikan
ilmu
u
u
u
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
b
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
:p
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
penuh
kesabaran;
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
5. Serta semua pihak yang membutuhkan karya ini untuk tujuan mulia.

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhttiv

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

TINJAUAN YURIDIS STATUS ANAK YANG LAHIR

nej
nej
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
MENURUT HUKUM
idgigili
idgigiliISLAM
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
SKRIPSI b.u.n
ne
u
i
l
i
b
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

Fakultas
ca.cid.idHukum Universitas Jember
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
ZAKHIYA LISNA WATI
e
e
u.n
nej.
nej.
.
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
b
NIM 060710101036
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
idgigilKEMENTERIAN
idgigili
idgigili NASIONAL
/:d
/:d
/:d
/
/
/
PENDIDIKAN
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp HUKUM
FAKULTAS

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

d

d

c.i id
c.ci .id
SETELAH
ej.a.ac.PERCERAIAN SEBAB
ej.a.aLI’AN

Untuk memperoleh gelar Sarjana Hukum dalam Program Studi Ilmu Hukum pada

UNIVERSITAS JEMBER
id
2011
.ac.c.id

jej.a
e
n
u
n
.
u
b
.
i
idgiigl ilib
d
/
/
:
/
/
hthtp
ttp:

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhttv

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

24 Juni 2011
.cid.id
caTANGGAL,
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
d
Oleh:
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
Pembimbing
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

SKRIPSI INI TELAH DISETUJUI

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

SUGIJONO, S.H., M.H
NIP.
.id 195208111984031001

je.aj.cac.id
e
n
liibli.bu.un
i
g
i
://d/dig
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

Pembantu Pembimbing

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
d
YUSUF
LLM
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .idADIWIBOWO, S.H., e
.
.
j
j
e
ne
ne NIP. 197810242005011002
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhttvi

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

PENGESAHAN

ca.cid.id
ca.cid.id Skripsi dengan judul: j.aca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
TINJAUAN
STATUS ANAK
ili
idgigili
ig ili
idgigYURIDIS
idgigiliYANG LAHIR SETELAH
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
PERCERAIAN
SEBAB LI’AN MENURUT
HUKUM ISLAM. hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
Oleh:
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhttLISNA WATI
ZAKHIYA

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

NIM 060710101036

Pembimbing

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

Pembantu Pembimbing

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id SUGIJONO, S.H., jM.H
ca.cid.id
a
a
.
.
j
e
e
NIP. 195208111984031001
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
ig ili
idgigili
/:d
/:d
/
:
/
/
//dig
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

YUSUF ADIWIBOWO,
ca.cid.id S.H., LLM
a
.
j
NIP. 197810242005011002
nej.
.une

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
Mengesahkan:

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
.cid.id
ca.cid.id
aj.ca.ci .id
aj.Indonesia
aj.caPendidikan
.
.
.
j
j
j
Departemen
Nasional
Republik
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
g il
Universitas/dJember
idgigil
idgigil
:p//:d
:p/://idig
:p//:d
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt Hukum
hhtt
Fakultas

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

je.aj.ac
je.aj.ac
Prof.Dr.M.ARIEF
AMRULLAH, S.H.,M.Hum
e
e
n
n
u
u
n
n
.
.
b u
b u
NIP. 196001011988021001
igiliilib.
igiliilib.

c.id.id

c.id.id

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

://d/dig
hthtp
ttp:/

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

Dekan,

:p//:d
//dig
hthtp
ttvii

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
u.n
nej.
nej. Panitia Penguji pada:
nej.
.bu.n
.bdihadapan
.bu.n
Dipersembahkan
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
ig ili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
//dig
/
/
p
p
Hari
:
Jumat
t
t
hthttp
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
d
: Juni
aj.ca.ci .id Bulan
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
Tahun
:ib2011
u
u
b
i
l
l
i
i
i
i
ig il
idgigil
/:d
:p//:d
/
//dig
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

PENETAPAN PANITIA PENGUJI

Tanggal

: 24

Diterima oleh Panitia Penguji Fakultas Hukum Universitas Jember

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
Panitia
Penguji
b
b
i
i
l
l
i
i
ig ili
idgigili
/:d
/:d
/
:
/
//dig
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

Ketua

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

Sekretaris

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

Hj. LILIEK ISTIQOMAH, S.H., M.H
NIP. 194905021983032001
.idd

je.aj.cac.i
e
n
u
igliibli.b.un
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
SUGIJONO,
S.H., M.H

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

EDY SRIONO, S.H., M.H.
NIP. 195505041984031001
.idd

je.aj.cac.i
e
n
u
igliibli.b.un
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

Anggota Penguji

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt
..............................

NIP. 195208111984031001

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
t
hhtviii

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

YUSUF ADIWIBOWO, S.H., LLM
NIP. 197810242005011002

..............................

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
ig ili
idgigili tangan di bawah ini:://didgigili
Saya yang
bertanda
/:d
/:d
/
:
/
/
//dig
/
p
t
hthttp
hthtp
ttp:/

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

Nama

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
Fakultas
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhttProgram Studi/Jurusan
Nim

PERNYATAAN

: Zakhiya Lisna Wati

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
: Hukum
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
t Hukum
hh: tIlmu
: 060710101036

Menyatakan dengan
sesungguhnya bahwa .id
d
id ilmiah yang
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.ibenar
cackarya
.
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ej. LAHIR SETELAHb.u.n
berjudul “ TINJAUAN
nej.
nej.
nej.YURIDIS STATUS iANAK
nYANG
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
b
li
idgigili
ig ili
idgigiSEBAB
idgigili hasil karya sendiri,://kecuali
d
/:d
/:d
/:d
/
/
PERCERAIAN
LI’AN “ adalah
benar-benar
:
:
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
:
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
kutipan yang sudah saya sebutkan sumbernya, belum pernah diajukan pada

atas
d
d
d karya jiplakan. Saya bertanggungjawab
d institusi manapun, dan cbukan
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.a.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
keabsahan dan kebenaran
ilmiah
ne
ne yang harus dijunjung
ne isinya sesuai denganilsikap
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
ig il
/:d
:p//:d
:p//:d
:p//:d
tinggi.
/
/
/
/
/
/
//dig
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
Demikian pernyataan ini saya buat dengan sebenarnya, tanpa ada tekanan

id.id akademik jika
ca.cid.id dan paksaan dari pihakj.amana
ca.cid.id
ca.csanksi
ca.cid.idpun serta bersedia mendapat
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
ej. pernyataan ini tidak benar.
ternyata di kemudian
nej.
nej.
nhari
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
ig ili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
//dig
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
Jember,

Juni 2011

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

Yang menyatakan,
c.idid

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

je.aj.ac.
e
n
u
n
.
giigliiblib.u
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
a
c
.
.
j
j
a
e
e
ej.
nej.
n060710101036
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhttix

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

id.id Wati
Zakhiya
c.Lisna

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

TERIMA KASIH c.id
.cid.id
id
ca.cid.id
caUCAPAN
.
a
a
a
c
.
.
.
j
j
j
a
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
Berkat
rahmat
Allah
S.W.T
yang
Maha
Pengasih
dan
Maha
Penyayang
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp

yang telah meridhoi dan member kekuatan serta rahmat-Nya, sehingga penulisan

d
d
d
ca.cid.id YANG LAHIR
aj.ca.ci .id skripsi dengan judul: e“TINJAUAN
aj.ca.ci .id YURIDIS STATUS
ajANAK
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
.
e
e
e
ne
ne
ne diselesaikan, sebagai
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
SETELAH iPERCERAIAN
SEBAB LI’AN”
dapat
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
ig il
idgigil
idgigil
idgigil
/:d
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
pemenuhan
tugas
akhir
guna
melengkapi
dan
memenuhi
salah
satu
syarat
untuk
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

mencapai gelar Sarjana Hukum di Universitas Jember.

ca.cid.id
a
.
.
.
j
j
j
a
a
e
e
e
n
n
nej.
nej. meluangkan waktunya
nej. membimbing, nasehat,
.bu.n
.bu.bersedia
.bu.untuk
u
u
u
yang telah
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
dan memberikan arahan sehingga
thttp
hthttp
hthttppenulisan skripsi ini dapathterselesaikan
.cid.id
1. Bapak Sugijono,aS.H.,
skripsi ini
c.cid.idM.H., Pembimbing dalamacpenyusunan

dengan baik;

ca.cid.id
a
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
j
j
u.n
nej
nememberikan
.bu.n
.buntuk
u
u
une
b
b
bli.bu.n
telahgbersedia
untuk meluangkan waktu
bimbingan,
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idigi
//:d
:p//:d
:p//:d
:p
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
nasehat,
dorongan
motivasi
dan
arahan
hingga
terselesaikannya
skripsi
ini;
hhtt
hhtt
hhtt
id
2. Bapak Yusuf Adiwibowo,
yang juga
c.cid.id
.ac.c.id S.H., LLM, Pembantu.aPembimbing

3. Hj. Liliek Istiqomah, S.H., M.H., Ketua Penguji Skripsi;

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
a
.
e
e
e
nej.
nejDekan
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
5. Bapak
Prof.Dr.M.Arief
Amrullah,
S.H.,M.Hum.,
Fakultas
Hukum
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Universitas Jember
hthttp
hthttp
hthttp
4. Edy Sriono, S.H.,
c.cid.idSekretaris Penguji;
j.aM.H.,

6. Bapak Echwan Irianto, S.H., M.H., selaku Pembantu Dekan I, Bapak

ca.cid.id
a
.
j
a
a
.
.
.
e
e
e
j
ej
u.n
nej
nIII;
neM.H.,
.bu.n
.bu.n
.bS.H.,
u
u
u
b
b
b
i
i
i
Mulyono,
selaku
Pembantu
Dekan
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
hhtAkademik
h7.httAsmara Budi Dyah Dharma hS,hS.H.,
tt selaku Dosen Pembimbing
.idid dan Bapak Eddy
d
c.cid.iM.H.,
Mardi Hardono,j.a
S.H.,
selaku Pembantu Dekan
j.ac c.II,

yang telah memberikan masukan-masukan yang berarti bagi penulis;

d

ca.cid.id
a
.
j
e
e
e
n
ej.
nej.
nej.
npikiran
.bu.n
.bu.n
.bumemberikan
u
u
u
b
b
b
.
i
i
i
l
l
l
mencurahkan
dan
tenaganya
untuk
ilmu
pengetahuan
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
kepada para mahasiswanya; hthttp
hthttp
hthttp
d

.i id
ca.ci .idFakultas Hukum Universitas
8. Bapak dan Ibuj.a
dosen
yang telah
j.acac.Jember

9. Seluruh staf dan Karyawan Fakultas Hukum Universitas Jember;

id
id
ca.cid.id
a
.
j
.
.
.
e
e
e
j
n
u.n
nej
nemotivasi
nej memberikan tuntutan
.bu.dan
.bmendidik,
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
merawat,
anaknya
dalam
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhttx
hhtt
hhtt
.
10. Ayahanda dan jIbunda
.aca.c.idtercinta yang telah memberikan
j.acac.id segalanya untuk

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

menatap masa depan dengan penuh kesuksesan dan kebahagiaan dalam

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
c
.
.
.
j
j
j
a
e
e
e
ej.
u.n
nej.
nej.Intan Pratiwi tersayang
ntercinta
.bu.n
.bu.n
.bdan
11. AdikkuilibSakhina
yang memberikan
u
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
semangat
dalam
menjalani
hidupku;
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
menjalani kehidupan;
c.id.id

12. Keluarga besarku ( Pakde Kusaeni, Bapak Syahri dan Ibu Syahri, Mbk

did yang selalu
Indrawati, Ibu aMunfa’a,
c.id.id Ibu Sauma, Ibu Nur
ac.i .Aini)

ca.cid.id
a
c
c
.
.
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
n
nej
nej skripsi ini,;
nej
.bu.n
.bu
.bu.n
memberikan
dukungan
dan motivasi dalam
penulisan
u
u
u
b
b
b
.
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
:p
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
13.
Bapak
H.
Drs.
Tarwito,
dan
Ibu
Hj.
Suyatmi
yang
telah
memberikan
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
masukan-masukan yang sangat berarti bagi penulis;

ca.cid.id
a
.
.
.
j
j
j
a
a
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
selamailini;
b
b
b
i
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Anak-anak kozan Jawa 2 No.10
thttp
tp copai,
hthteli,
h15.
hthttp(via, rohma, anggi, anis, umi,
d
d.id
14. Kondang Wicaksono,
penulis
ac.ci .idyang telah sabar dan telaten
ac.cimenghadapi

cici, leeng dan semuanya yang tidak bisa kusebutkan satu-satu) yang tak

ca.cid.id
a
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
nej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
skripsiku
terselesaikan;
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
/:d
//:d
:p/Hukum
:p//:d
:p
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
16.
Teman-teman
angkatan
2006
senasib
dan
seperjuangan
Fakultas
hhtt
hhtt
hhtt
d
id.id
henti-hentinya .memberikan
aku semangat dan
sehingga
ac.ci .id
.ac.cdukungan

Universitas Jember (cicil, bella, villa, hendra, agung, hendri, doni) terima

ca.cid.id
a
.
j
a
a
e
e
e
j.
nej.
nej.
neSehingga
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
tak henti-henti.
terselesaikan
skripsi
ini;
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp
Temen-temen KKM di Pengadilan
hthNita,
hthttp Negeri Jember (Mbk Rizka,
h17.
ttp Ayu)
id
.id
kasih atas doa jdan
yang telah memberikan
c.id
.ac.dukungannya
j.ac c.id motivasi yang

yang telah memberikan dukungan dan motivasi;

ca.cid.id
a
.
j
a
a
.
.
.
e
e
e
j
u.n
nej
nej
nemendoakan
.bu.n
.bmemberikan
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
banyak
telah
aku
dan
motivasi
untuk
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhttmenyelesaikan skripsi ini. hhtt
.id
c.cid.id terima kasih
18. Semua teman-temanku
j.ac c.id yang belum kusebutkanj.anamanya,

.cid.iddapat memberikan manfaat
id berguna bagi
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.dan
Semoga skripsij.ac
ini
a
a
a
.
.
.
j
j
j
a
e
e
e
e
ej.
u.n
nej.
nej.perceraian, bagi agama
npengetahuan
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bhukum
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
pengembangan
ilmu
dalam
bidang
i
i
i
i
idgigili
ig ili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
//dig
p
p
p
t
t
t
danhtbangsaku.
hthttp
hthttp
http

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

Jember, 24 Juni 2011

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
Penulis
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhttxi
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d



Berdasarkan Undang-Undang Nomor 1 Tahun 1974 tentang Perkawinan
adalah ikatan lahir batin antara seorang pria dengan seorang wanita sebagai suami
istri dengan tujuan membentuk keluarga (rumah tangga) yang bahagia dan kekal
berdasarkan Ketuhanan Yang Maha Esa. Tujuan dari suatu perkawinan adalah
untuk membentuk suatu keluarga (rumah tangga) yang bahagia dan kekal
berdasarkan Ketuhanan Yang Maha Esa. Namun dalam keadaan tertentu terdapat
hal-hal yang menghendaki putusnya perkawinan itu dalam arti bila hubungan
perkawinan tetap dilanjutkan, maka kemudaratan akan terjadi. Akibat dari
terjadinya perceraian tersebut, yang kemudian menjadi korban tidak lain adalah
anak keturunannya.
Berdasarkan latar belakang tersebut penulis mengkaji dalam bentuk skripsi




   
 



  
  
  
 
”
dengan judul “
 

permasalahan yang akan di bahas berdasarkan latar belakang tersebut adalah
Bagaimana Status Hukum Anak yang Lahir Setelah Perceraian Sebab Li’an,
Apakah Akibat Hukum Pengakuan Anak yang Lahir Setelah Perceraian Sebab
Li’an dan Bagaimana Hadlonah (Hak Asuh Anak) Setelah Perceraian Li’an.
Tujuan

Umum

dari

penulisan

skripsi

ini

adalah

syarat

untuk

menyelesaikan program studi ilmu hukum dan mencapai gelar sarjana strata satu
Fakultas Hukum Universitas Jember. Sedangkan Tujuan Khususnya adalah untuk
mengkaji dan memahami permasalahan yang ada dalam penulisan skripsi ini.
Metode penelitian yang digunakan dalam penulisan skripsi ini adalah bertipe
yuridis normatif. Tipe yuridis normatif adalah penelitian yang difokuskan untuk
mengkaji penerapan kaidah-kaidah atau norma-norma dalam hukum positif.
Pendekatan yang digunakan dalam penulisan skripsi ini adalah pendekatan
Undang-Undang (statute approach) dan pendekatan koseptual (conceptual
approach).
Perceraian yang dapat disebut perceraian sebab Li’an adalah Li`an terjadi
karena suami menuduh isteri berbuat zina dan atau mengingkari anak dalam
xii

lib

i
/dig

lib

igi
d
/
/
:
ttp

h

lib

igi
d
/
/
:
ttp

h

lib

igi
d
/
/
:
ttp

h

kandungan atau yang sudah lahir dari isterinya, sedangkan isteri menolak tuduhan
dan atau pengingkaran tersebut. Status hukum anak yang lahir setelah perceraian
sebab li’an meurut Pasal 162 Kompilasi Hukum Islam menyebutkan bahwa:
“Bilamana li`an terjadi maka perkawinan itu putus untuk selamanya dan anak
yang dikandung dinasabkan kepada ibunya, sedang suaminya terbebas dari
kewajiban memberi nafkah”.
Anak li’an tersebut bisa dijadikan sebagai anak angkat oleh orang lain.
Syarat utama dari pengangkatan anak adalah harus mendapat persetujuan dari
kedua orang tua (Bapak/Ibu) atau keluarganya. Begitu pula pengangkatan anak
terhadap anak yang lahir sebab perceraian li’an, dalam hal ini harus mendapat
persetujuan dari sang ibu dan keluarga dari sang ibu.
Pasal 100 Kompilasi Hukum Islam menyebutkan bahwa: “Anak yang lahir
di luar perkawinan hanya mempunyai hubungan nasab dengan ibunya dan
keluarga ibunya”. Jadi apabila anak tersebut lahir setelah adanya perceraian li’an
atau sebab zina, maka anak tersebut diserahkan ke ibunya dan keluarga ibunya.
Pihak bekas suami ibu dari anak li’an dan keluarga dari bekas suami terputus
hubungan perdata dengan anak tersebut dan bekas suami tersebut tidak
mempunyai kewajiban untuk memberikan nafkah terhadap anak li’an
Kepada para pihak istri, janganlah melakukan perselingkuhan dengan
orang lain apalagi sampai melakukan perbuatan zina yang dilarang oleh agama.
Perbuatan tersebut untuk menghindari terjadinya perceraian Li’an, akibat dari
perceraian itu dapat merugikan pihak anak yang dilahirkan dari perceraian li’an.

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
t
hhtxiii

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

 

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.
e
e
e
e
n
nej.
nej.
nej$"!
nej.
.bu.n
.bu."#
.bu.n
………………………………………...
i ilib.bu.n

!

u
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
ig ili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
HALAMAN
SAMPUL
DALAM
………………………………………..
t
t
t
hthttp ii
hthttp
hthttp
HALAMAN MOTTO …………………………………………………...

iii

d
d
d
d
iv
aj.ca.ci .id HALAMAN PERSEMBAHAN
aj.ca.ci .id ………………………………………...
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
HALAMAN iPRASYARAT
GELAR …………………………………...
v ilib.bu.une
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
ig il
idgigil
idgigil
idgigil
/:d
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
HALAMAN
PERSETUJUAN
………………………………………….
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt vi
HALAMAN PENGESAHAN …………………………………………...

vii

PENGUJI ……………………..
viii
id
ca.cid.id
ca.cid.id HALAMAN PENETAPAN
ca.cid.PANITIA
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
HALAMAN
PERNYATAAN
…………………………………………...
ix
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
ig ili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
HALAMAN
hthttp x
hthttp UCAPAN TERIMAKASIH
hthttp ……………………………...
HALAMAN RINGKASAN ……………………………………………..

xii

d
d
d.id
d
xiv
ca.ci………………………………………………
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
ajISI
aj.ca.ci .id HALAMAN DAFTAR
.
.
.
.
j
j
j
j
.
e
e
e
e
ne
ne
ne LAMPIRAN …………………………………...
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
HALAMAN
DAFTAR
xvii
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
ig il
/:d
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
//dig
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

BAB 1. PENDAHULUAN
1
ca.cid.id
a
.
j
a
a
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
1.2 Rumusan
Masalah
....................................................................
4
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
tp Tujuan Penulisan ......................................................................
hthttp 4
hthttp
htht1.3

.id
.cid.id
1.1 Latar Belakang
j.ac c.id
j.ac ……………………………………………….

%&'&% ()*)+, -.). &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
c.idid
c.idid&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
%&'&0 ()*)+,
12)3)3
ej.a.ac.
ej.a.ac.

/
/

ca.cid.id
a
.
j
.
e
n
nej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.Penulisan
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
1.4 Metode
......................................................................
5
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
/
hhtt
hhtt
hhtt %&4&% (56 76,689+, &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

%&4&0 76,:6;+9+,