Sistem Kontrol Alat Ukur Fluida Menggunakan Water Flow Sensor Yf-S201

SISTEM KONTROL ALAT UKUR FLUIDA
MENGGUNAKAN WATER FLOW SENSOR YF-S201

TUGAS AKHIR

ROIS ALGHAFAR SITANGGANG
132411023

PROGRAM STUDI D-3 METROLOGI DAN INSTRUMENTASI
DEPARTEMEN FISIKA
FAKULTAS MATEMATIKA DAN ILMU PENGETAHUAN ALAM
UNIVERSITAS SUMATERA UTARA
MEDAN
2016

1
Universitas Sumatera Utara

SISTEM KONTROL ALAT UKUR FLUIDA
MENGGUNAKAN WATER FLOW SENSOR YF-S201


TUGAS AKHIR
Diajukan untuk melengkapi tugas dan memenuhi syarat memperoleh Ahli
Madya

ROIS ALGHAFAR SITANGGANG
132411023

PROGRAM STUDI D-3 METROLOGI DAN INSTRUMENTASI
DEPARTEMEN FISIKA
FAKULTAS MATEMATIKA DAN ILMU PENGETAHUAN ALAM
UNIVERSITAS SUMATERA UTARA
MEDAN
2016
2
Universitas Sumatera Utara

PERSETUJUAN

Judul


:

Sistem Kontrol Alat Ukur Fluida Menggunakan
Water Flow Sensor Yf-S201

Kategori

:

Tugas Akhir

Nama

:

Rois Alghafar Sitanggang

Nomor Induk Mahasiswa :

132411023


Program Studi

:

D3 Metrologi Dan Instrumenntasi

Departemen

:

Fisika

Fakultas

:

Matematika Dan Ilmu
Universitas Sumatera Utara


Pengetahuan

Alam

Medan, 25 Juli 2016

Mengetahui

Menyetujui

Ketua Program Studi

Dosen Pembimbing

D3 Metrologi Dan Instrumentasi

Tugas Akhir

Dr. Diana A. Barus, M.Sc


Junedi Ginting, S.Si., M.Si

NIP. 19660729 199203 2 002

NIP. 197306222003121001

i
Universitas Sumatera Utara

PERNYATAAN

SISTEM KONTROL ALAT UKUR FLUIDA
MENGGUNAKAN WATER FLOW SENSOR YF-S201

TUGAS AKHIR
Saya mengakui bahwa tugas akhir ini adalah hasil karya sendiri.Kecuali
beberapa kutipan dan ringkasan yang masing-masing disebutkan sumbernya.

Medan,


Juli 2016

Rois Alghafar Sitanggang
132411023

ii
Universitas Sumatera Utara

PENGHARGAAN

Alhamdulillahirobbil’alamin,

segala

puji

dan

syukur


bagi

Allah

Subhanahuwata’ala yang telah melimpahkan barokah, rahmat, hidayah-Nya dan
menganugerahkan

kemudahan

serta

kelancaran

sehingga

penulis

dapat

menyelesaikan penulisan Tugas Akhir ini sesuai waktu yang telah di tetapkan

yang merupakan salah satu syarat dalam mencapai gelar Ahli Madya pada
Program Studi D3 Metrologi dan Instrumentasi. Tak lupa pula sholawat dan salam
semoga senantiasa tercurahkan kepada Rasulullah Sallallahu’alaihiwassalam sang
pembawa petunjuk dan selalu menjadi inspirasi dan tauladan bagi penulis.
Demi kelancaran dalam penyelesaian laporan Tugas Akhir ini tidak lepas
dari bantuan berbagai pihak terutama kepada Ayahanda Kasiruddin Sitanggang
dan Ibunda Renni Wati, yang telah memberikan bantuan moril maupun materil,
semangat dan do’a yang begitu besar kepada penulis.
Terima kasih penulis sampaikan kepada Bapak Junedi Ginting, M.Si
selaku pembimbing 1 dan Dr. Diana A Barus, M.Sc selaku Ketua Program Study
D3 Metrologi & Instrumentasi FMIPA USU yang sekaligus pembimbing 2 saya,
Dekan dan Wakil Dekan FMIPA USU, seluruh Staff dan Dosen D3 Metrologi &
Instrumentasi FMIPA USU, Pegawai D3 Metrologi & Intrumentasi FMIPA USU
dan seluruh teman teman D3 Metrologi & Intrumentasi angkatan 2013 yang telah
membantu penulis menyelesaikan Tugas Akhir.

iii
Universitas Sumatera Utara

ABSTRAK


Telah dibuat alat ukur dan pengontrol debit air berbasis mikrokontroller
ATMega16. Alat ini dibuat untuk mengukur dan mengontrol aliran air pada suatu
penampungan cairan supaya mempermudah pekerjaan dalam bidang industri serta
mengetahui nilai kebenaran cairan yang di kontrol.Dalam penggunaan dan
pemanfaatan sistem Instrumentasi ini pekerjaan manusia akan terselesaikan
dengan waktu yang cepat, tepat dan akurat.

iv
Universitas Sumatera Utara

ABSTRACK

Has made a measuring instrument and birth-control discharge of water
based mikrokontroller atmega16 .This instrument is made to measure and control
the flow of water in a shelter ease a liquid so that the work in the field of
industrial and knowing the value of the truth of a liquid in control .In the use and
utilization of instrumentation system this work will be intractable human with
time fast , proper and accurate .


v
Universitas Sumatera Utara

DAFTAR ISI

Persetujuan ..................................................................................................... i
Pernyataan ...................................................................................................... ii
Penghargaan ................................................................................................... iii
Abstrak ............................................................................................................ iv
Abstrack .......................................................................................................... v
Daftar Isi ......................................................................................................... vi
Daftar Tabel.................................................................................................... viii
Daftar Gambar ............................................................................................... ix
Daftar Lampiran ............................................................................................ x

BAB 1. PENDAHULUAN
1.1 Latar Belakang .................................................................................. 1
1.2 Rumusan Masalah............................................................................. 2
1.3 Tujuan Penulisan .............................................................................. 2
1.4 Batasan Masalah ............................................................................... 2

1.5 Sistematika Penulisan ....................................................................... 3

BAB 2. LANDASAN TEORI
2.1 Water Flow Sensor Yf-S201............................................................. 4
2.2 Mikrokontroller ATMega16 ............................................................. 6
2.2.1 Konfigurasi Pin ATMega16 ...................................................... 7
2.2.2 Port Sebagai Input/output Digital ............................................. 8
2.2.3 Peta Memori .............................................................................. 9
2.2.4 Pulse Width Modulation (PWM) .............................................. 10
2.3 Relay ................................................................................................. 12
2.4 Key Pad 3x4...................................................................................... 13
vi
Universitas Sumatera Utara

2.5 LCD 16X2 ........................................................................................ 14
2.6 IC Regulator 7805 ............................................................................ 15

BAB 3 PERANCANGAN DAN PEMBUATAN
3.1 Perancangan Blok Diagram .............................................................. 16
3.2 Flow Chart Sistem ............................................................................ 17
3.31 Perancangan Rangkaian Minimum Sistem ..................................... 18
3.3.1 Rangkaian Mikrokontroller ATMega16 ................................... 18
3.3.2 Rangkaian LCD (Liquid Crystal Display) ................................ 18
3.3.3 Rangkaian Relay ....................................................................... 19
3.3.4 Rangkaian Water Flow Sensor.................................................. 20
3.3.5 Rangkaian Kypad 3x4 ............................................................... 21
3.4 Rangkaian Keseluruhan Sistem ........................................................ 22
3.5 Pemrograman Sistem ........................................................................ 23

BAB 4 HASIL DAN PEMBAHASAN
4.1 Hasil .................................................................................................. 33
4.2 Pembahasan ...................................................................................... 33

BAB 5 KESIMPULAN DAN SARAN
5.1 Kesimpulan ....................................................................................... 34
5.2 Saran ................................................................................................. 34

Daftar Pustaka................................................................................................ 35

vii
Universitas Sumatera Utara

DAFTAR TABEL

3.1 Tombol Key Pad Perancangan ................................................................... 21
4.1 Tabel Hasil Pengujian ................................................................................ 33

viii
Universitas Sumatera Utara

DAFTAR GAMBAR

2.1 Water Flow Sensor Yf-S201 ...................................................................... 5
2.2 ATMega16 ................................................................................................. 6
2.3 Port Input/Output Digital ........................................................................... 9
2.4 Peta Memori ............................................................................................... 10
2.5 Key Pad 3x4 ............................................................................................... 13
2.5 LCD 16x2 ................................................................................................... 14
3.1 Diagram Blok ............................................................................................. 16
3.2 Rangkaian Minimum ATMega16 .............................................................. 18
3.3 Rangkaian LCD.......................................................................................... 19
3.4 Rangkaian Relay ........................................................................................ 20
3.5 Rangkaian Water Flow Sensor ................................................................... 20
3.6 Rangkaian Key Pad .................................................................................... 21
3.7 Rangkaian Keseluruhan ............................................................................. 22

ix
Universitas Sumatera Utara

LAMPIRAN

x
Universitas Sumatera Utara