Desain Interior Hotel Butik dengan Konsep Adaptasi Film ‘The Grand Budapest Hotel’ di Surakarta

  

Desain Interior Hotel Butik dengan Konsep Adaptasi Film

‘The Grand Budapest Hotel’ di Surakarta

Disusun Untuk memenuhi Syarat Mendapatkan Gelar Sarjana Seni Rupa

Program Studi Desain Interior Fakultas Sastra dan Seni Rupa

  

Universitas Sebelas Maret

Surakarta

Disusun Oleh :

Wahyu Windriana

  

C0810041

Program Studi Desain Interior

Fakultas Seni Rupa dan Desain

  

Universitas Sebelas Maret

Surakarta

2017

  Karya ini kupersembahkan kepada : 1.

  Bapak dan Ibu tercinta, atas doa, bimbingan, nasehat, dan kesabaran yang telah diberikan.

  2. Kakak dan Adik sebagai penyemangat.

  3. Teman-teman Desain Interior yang sudah membantu dan menemani selama menimba ilmu.

  4. Seluruh sahabat, teman kos, dan rekan-rekan yang senantiasa membantu baik tenaga, pikiran maupun motivasi.

  5. Seluruh pihak yang terlibat dalam membantu menyelesaikan karya ini yang tidak dapat disebutkan satu persatu.

  

“And whoever strives, he strives for his own benefit. Surely, Allah is free from the needs of the world s” (QS Al-Ankabut : 6)

“Allah never changes the condition of the people unless they survive to change themself” (QS Ar-Ra‟d : 11) Puji syukur Penulis panjatkan kehadirat Allah SWT atas segala rahmat dan hidayah-Nya yang tak terhingga ini, karena anugerah dan bimbingan-Nya, penulis dapat menyelesaikan penyusunan Laporan Tugas Akhir, dengan judul “Desain Interior Hotel Butik dengan Konsep Adaptasi Film „The Grand Budapest

  

Hotel‟ di Surakarta” ini dengan tepat waktu. Untuk itu, pada kesempatan yang baik

  ini penulis tidak lupa untuk mengucapkan terima kasih kepada : 1.

  Drs. Ahmad Adib, M.Hum., Ph.D selaku Dekan Fakultas Seni Rupa dan Desain Universitas Sebelas Maret Surakarta.

  2. Anung B. Studyanto, S.SN, M.T, selaku Ketua Program Studi Desain Interior Fakultas Seni Rupa dan Desain.

  3. Mulyadi, S.Sn., M.Ds, selaku Pembimbing Akademik.

  4. Drs. Djoko Panuwun, M.Sn, selaku Dosen Pembimbing I Tugas Akhir.

  5. Iik Endang Siti Wahyuningsih, S.Sn., M.Ds, selaku Dosen Pembimbing II Tugas Akhir.

  6. Seluruh dosen, staff dan rekan-rekan program studi Desain Interior UNS, terima kasih atas ilmu serta pengalaman yang akan sangat bermanfaat.

  7. Keluarga yang tak henti memberikan dukungan serta mendoakan hingga selesainya penyusunan karya ini.

  8. Seluruh kawan, sahabat, yang selalu memberikan semangat dan motivasinya.

  Penulis menyadari bahwa dalam penulisan karya ini masih jauh dari sempurna serta terdapat banyak kekurangan. Oleh karena itu, penulisa sangat mengharapkan kritik dan saran yang sifatnya membangun demi kesempurnaan karya ini.

  Surakarta, 20 Mei 2017 Penulis

  1 Wahyu Windriana

  2

  3 Djoko Panuwun Iik Endang Endang Wahyuningsih

ABSTRAK

  Kota Surakarta adalah kota dengan kategori MICE (Meeting, Incentive,

  

Convention and Exhibition) . Orang-orang yang datang ke kota Surakarta biasanya

  bertujuan untuk keperluan bisnis. Sedikit orang yang datang ke kota Surakarta untuk keperluan wisata dikarenakan tujuan wisata di Surakarta terhitung sedikit. Dengan menawarkan hotel dengan konsep hotel butik diharapkan dapat menambah daftar tempat yang layak dikunjungi di kota Surakarta, dengan begitu dapat menarik lebihh banyak wisatawan. Permasalahan yang akan dibahas dalam perancangan ini adalah (1)Bagaimana merancang interior hotel butik yang nyaman dan sesuai dengan konsep? (2) Bagaimana merancang sebuah hotel butik yang menawarkan suasana otentik dengan mengadaptasi sebuah film? (3) Bagaimana merancang sistem sirkulasi dan interior hotel butik yang nyaman sesuai dengan sistem ergonomi dan antropometri? Tujuan dari perancangan interior ini adalah (1) Merancang interior butik yang nyaman yang sesuai dengan konsep yaitu mengadaptasi film

  „The Grand

Budapest Hotel‟. (2) Merancang sebuah hotel butik yang mengadaptasi dari sebuah

  film berjudul „The Grand Budapest Hotel‟ yang menawarkan suasana otentik. (3) Merancang sistem sirkulasi dan interior hotel butik yang nyaman sesuai dengan sistem ergonomi dan antropometrinya. Metode perancangan yang digunakan adalah (1) Studi literatur melalui media cetak dan media elektronik. (2) Observasi langsung ke lapangan untuk memperoleh data secara riil. (3) Dokumentasi berupa foto-foto. (4) Analisa data. Dari analisa ini dapat disimpulkan beberapa hal : (1) Perencanaan dan perancangan interior hotel butik membutuhkan konsep dan programmingg yang baik dalam segi kualitas maupun kuantitas. (2) Penggunaan elemen estetis, pemilihan warna, dan penerapan aksesoris yang ikonik mengadaptasi dari film dihadirkan untuk memberikan kesan mendalam pada suasana. (3) Layout dan material hal yang sangat berhubungan dengan keamanan dan kenyamanan pengunjung.

  _______________________________________________________

  1 Mahasiswa, Program Studi Desain Interior dengan NIM C0810041

  2 Dosen Pembimbing I

  3 Dosen Pembimbing II

HALAMAN JUDUL……………………………………………………………..i

  HALAMAN PERSETUJUAN ............................................................................ ii HALAMAN PENGESAHAN ............................................................................. iii SURAT PERNYATAAN.................................................................................... iv HALAMAN PERSEMBAHAN .......................................................................... v HALAMAN MOTTO ......................................................................................... vi KATA PENGANTAR ....................................................................................... vii ABSTRAK ........................................................................................................ viii DAFTAR ISI ....................................................................................................... ix DAFTAR BAGAN ........................................................................................... xiii DAFTAR TABEL ............................................................................................. xiii DAFTAR GAMBAR ........................................................................................ xiii

  BAB I PENDAHULUAN ................................................................................... 1 I. A. Latar Belakang ....................................................................................... 1 I. B. Batasan Masalah ...................................................................................... 2 I. C. Rumusan Masalah ................................................................................... 3 I. D. Tujuan ..................................................................................................... 3 I. E. Manfaat .................................................................................................... 3 I. F. Metode Desain ......................................................................................... 4 I. G. Skema Pola Pikir Konsep Desain ............................................................ 6 I. H. Sistematika Penulisan .............................................................................. 7

  II. A. PENGERTIAN JUDUL ......................................................................... 9

  II. A. 1.Desain ............................................................................................ 9

  II. A. 2. Interior ........................................................................................... 9

  II. A. 3. Desain Interior ............................................................................. 10

  II. A. 4. Butik/Boutique ............................................................................. 10

  II. A. 5. Hotel ............................................................................................ 10

  II. A. 6. Butik/Boutique Hotel ................................................................... 11

  II. A. 7. Film .............................................................................................. 11

  II. A. 8. The Grand Budapest Hotel .......................................................... 11

  II. A. 9. Kota Surakarta ............................................................................. 11

  II. B. TINJAUAN UMUM TENTANG HOTEL .......................................... 12

  II. B. 1. Definisi Hotel ............................................................................... 12

  II. B. 2. Sejarah Hotel................................................................................ 12

  II. B. 3. Klasifikasi Hotel .......................................................................... 16

  II. B. 4. Jenis Hotel ................................................................................... 19

  II. B. 5. Fasilitas Hotel .............................................................................. 23

  II. C. TINJAUAN KHUSUS TENTANG HOTEL BUTIK .......................... 25

  II. C. 1. Sejarah Hotel Butik ..................................................................... 26

  II. C. 2. Karakteristik Hotel Butik ............................................................ 26

  II. D. TINJAUAN FILM

  “THE GRAND BUDAPEST HOTEL”.................. 30 II. D. 1.

  Definisi “The Grand Budapest Hotel” ........................................ 30

  2. Arsitektur “The Grand Budapest Hotel” ..................................... 34

  II. D. 3. Sinopsis “The Grand Budapest Hotel” ........................................ 36

  II. E. TINJAUAN KOTA SURAKARTA ..................................................... 40

  II. E. 1. Kota Surakarta.............................................................................. 40

  II. E. 2. Sejarah Kota Surakarta................................................................. 41

  II. F. TINJAUAN HOTEL DARI SEGI INTERIOR .................................... 42

  II. F. 1. Lantai ............................................................................................ 42

  II. F. 2. Dinding ......................................................................................... 44

  II. F. 3. Ceiling .......................................................................................... 45

  II. F. 4. Pintu, Jendela, Ventilasi ............................................................... 46

  II. F. 5. Dekorasi dan Aksesori ................................................................. 47

  II. G. INTERIOR SISTEM ............................................................................ 47

  II. G. 1. Pencahayaan ................................................................................ 47

  II. G. 2. Penghawaan ................................................................................. 49

  II. G. 3. Akustik ........................................................................................ 50

  II. H. ORGANISASI RUANG ...................................................................... 50

  II. H. 1. Organisasi Terpusat ..................................................................... 50

  II. H. 2. Organisasi Linear ........................................................................ 51

  II. H. 3. Organisasi Radial ........................................................................ 52

  II. H. 3. Organisasi Cluste ........................................................................ 52

  II. H. 4. Organisasi Grid ........................................................................... 53

  II. I. SISTEM SIRKULASI ........................................................................... 54

  II. J. 1. Ergonomi dan Antopometri .......................................................... 56

  II. J. 2. Estetika dan Keindahan ................................................................ 56

  II. I. K. WARNA ........................................................................................... 57

  BAB III STUDI LAPANGAN ......................................................................... 64 III. 1. HOTEL AMANJIWO, MAGELANG ................................................ 64 III. 1. A. Sejarah Singkat .......................................................................... 64 III. 1. B. Fasilitas dan Pelayanan Hotel .................................................... 65 III. 1. C. Elemen Pembentuk Ruang ......................................................... 72 III. 1. D. Warna ......................................................................................... 73 III. 2. GREENHOST BOUTIQUE HOTEL, JOGJAKARTA ...................... 73 III. 2. A. Sejarah Singkat .......................................................................... 74 III. 2. B. Fasilitas dan pelayanan Hotel .................................................... 74 III. 2. C. Elemen Pembentuk Ruang ......................................................... 80 III. 2. D. Warna ......................................................................................... 80 III. 3. ROEMAHKOE HERITAGE HOTEL, SOLO .................................... 81 III. 3. A. Sejarah Singkat .......................................................................... 81 III. 3. B. Fasilitas dan pelayanan Hotel .................................................... 82 III. 3. C. Elemen Pembentuk Ruang ......................................................... 84 III. 3. D. Warna ......................................................................................... 84 BAB IV PROGRAMMING ............................................................................. 85 IV. A. ANALISA EXISTING ....................................................................... 85

  IV. A. 2. Asumsi Lokasi ........................................................................... 85

  IV. A. 3. Potensi Lingkungan ................................................................... 86

  IV. A. 4. Status Kelembagaan .................................................................. 86

  IV. B. PROGRAMMING .............................................................................. 86

  IV. B. 1. Sistem Operasional .................................................................... 86

  IV. B. 2. Program Kegiatan ...................................................................... 86

  IV. B. 3. Analisa Interior .......................................................................... 87

  IV. B. 4. Spesifikasi Pengguna ................................................................. 87

  IV. B. 5. Program Ruang .......................................................................... 88

  IV. B. 6. Besaran Ruang ........................................................................... 88

  IV. B. 7. Pola Hubungan Antar Ruang ..................................................... 89

  IV. B. 8. Zoning dan Grouping ................................................................. 89

  IV. C. KONSEP DESAIN ............................................................................. 92

  IV. C. 1. Ide Gagasan................................................................................ 92

  IV. C. 2. Tema .......................................................................................... 92

  IV. C. 3. Karakter dan Suasana............................................................... 101

  IV. C. 4. Aspek Penataan Ruang ............................................................ 104

  IV. C. 5. Aspek Penataan Ruang ............................................................ 104

  IV. C. 6. Aspek Desain Furniture dan Elemen Estetik ........................... 106

  IV. C. 7. Aspek Interior Sistem .............................................................. 106

  IV. C. 8. Aspek Keamanan ..................................................................... 107

  V. A. KESIMPULAN ................................................................................. 108

  V. B. SARAN .............................................................................................. 109

  DAFTAR PUSTAKA ..................................................................................... 110 LAMPIRAN .................................................................................................... 111

  

DAFTAR BAGAN

Bagan 1.1 : Pola Pikir Konsep Desain ................................................................ 6

  

DAFTAR TABEL

Tabel 2.1 : Klasifikasi hotel beserta ketetapan jumlah minimal kamar standar hotel sesuai dengan klasifikasinya ..................................................................... 19Tabel 2.2 : Penggambaran secara kata dalam deskripsi hotel butik ................... 27Tabel 4.1 : Besaran Ruang ................................................................................. 89

  

DAFTAR GAMBAR

Gambar 2.1 : Gorlitzer Warenhaus, Gorlitz ...................................................... 34Gambar 2.2 : Scene di TGBH ............................................................................ 35Gambar 2.3 : Scene di film TGBH ..................................................................... 35Gambar 2.4 : Pfunds Molkerei, Dresden ............................................................ 36Gambar 2.5 : Skema Warna ............................................................................... 59Gambar 3.1 : Rotunda terlihat dari luar bangunan ............................................. 64Gambar 3.2 : Kamar di Borobudur Pool suite ................................................... 65Gambar 3.3 : Kamar di Garden suite ................................................................. 66Gambar 3.4 : Kamar di Borobudur suite ............................................................ 66Gambar 3.5 : Kamar di Garden pool suite ......................................................... 67Gambar 3.6 : Dalem Jiwo Suite.......................................................................... 68Gambar 3.7 : Perpustakaan yang ada di Amanjiwo ........................................... 69Gambar 3.9 : Gallery di Amanjiwo.................................................................... 70Gambar 3.10 : Pool pada Amanjiwo .................................................................. 71Gambar 3.11 : Pelayanan spa di Amanjiwo ....................................................... 71Gambar 3.12 : Ruang gym pada Amanjiwo ....................................................... 72Gambar 3.13 : Tampak depan Greenhost Boutique Hotel ................................. 73Gambar 3.14 : Erick Room ................................................................................. 75Gambar 3.15 : Futura Room .............................................................................. 75Gambar 3.16 : Kamar Rempah 1........................................................................ 76Gambar 3.17 : Kamar Rempah 2........................................................................ 76Gambar 3.18 : Kamar Studio Kita 1................................................................... 77Gambar 3.19 : Kamar Studio Kita 2................................................................... 77Gambar 3.20 : Kamar Studio Kita 3................................................................... 77Gambar 3.21 : Peralatan untuk tea spa .............................................................. 78Gambar 3.22 : Suasana Art Kitchen ................................................................... 78Gambar 3.23 : Attic vertical farming ................................................................. 79Gambar 3.24 : Pool di Greenhost ....................................................................... 79Gambar 3.25 : Gym di Greenhost ....................................................................... 79Gambar 3.26 : Ruang meeting di Greenhost ...................................................... 79Gambar 3.27 : Genetika art space dan toko merchandise ................................. 80Gambar 3.28 :Tampak depan Roemahkoe Heritage Hotel ................................ 81Gambar 3.29 : Executive room di Roemahkoe Heritage Hotel ......................... 82Gambar 3.30 : Deluxe room ............................................................................... 83Gambar 3.32 : Gamelan yang dimainkan setiap malam minggu ....................... 83Gambar 4.1 : Site plan butik hotel ..................................................................... 85Gambar 4.2 : Pola Hubungan Antar Ruangf ...................................................... 89Gambar 4.3 : Zoning .......................................................................................... 90Gambar 4.4 : Grouping ...................................................................................... 90Gambar 4.5 : TGBH tahun 1932 ........................................................................ 92Gambar 4.6 : TGBH tahun 1932 ........................................................................ 92Gambar 4.7 : TGBH tahun 1932 ........................................................................ 94Gambar 4.8 : TGBH tahun 1932 ........................................................................ 94Gambar 4.9 : Transformasi Desain .................................................................... 94Gambar 4.10 : Transformasi Desain .................................................................. 95Gambar 4.11 : Transformasi Desain .................................................................. 95Gambar 4.12 : TGBH tahun 1968 ...................................................................... 95Gambar 4.13 : TGBH tahun 1968 ...................................................................... 96Gambar 4.14 : TGBH tahun 1968 ...................................................................... 96Gambar 4.15 : TGBH tahun 1968 ...................................................................... 96Gambar 4.16 : TGBH tahun 1968 ...................................................................... 96Gambar 4.17 : Transformasi Desain .................................................................. 97Gambar 4.18 : Madame C.V.D.u.T. ................................................................... 97Gambar 4.19 : Madame C.V.D.u.T. ................................................................... 98Gambar 4.20 : Madame C.V.D.u.T. ................................................................... 98Gambar 4.21 : Transformasi Desain .................................................................. 99

  Gambar 4.23 : MENDL‟S ................................................................................ 100

  Gambar 4.24 : MENDL‟S ................................................................................ 100

  Gambar 4.25 : MENDL‟S ................................................................................ 101