ANALISA PERANCANGAN BEJANA TEKAN (SHELL THICKNES, ELIPSODIAL HEAD 2:1, NOZZLE NECK) PADA SHELL & TUBE HEAT EXCHANGER TIPE BEU

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://


j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l

://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e

n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:

p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n

u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p

htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.

n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:

p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n

u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi

p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n

u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

id

id

id

id

ac. .id
ac. .id
ac. .id
ac. c.id
ANALISA
nuenj.ej.ac (SHELL b.unuenj.ej.ac
nuenj.ej.acBEJANA TEKAN
nuenj.ej.aPERANCANGAN
u
u
u
.
.
.
b
b
b
i
i
i
i
.
.
.
.
gil lib
gil lib
gil lib
gil lib
THICKNES,
ELIPSODIAL
NECK)httpPADA
:/p/d:/i/digi
://di digi
://di digi HEAD 2:1,ttpNOZZLE
://di digi
h http://
htthpttp://
htthpttp://
t
t
SHELL & TUBE HEAT EXCHANGER TIPE BEUh
c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c id
c c.id
.ajc.ac.id
.ajc.ac.idmelengkapi tugas
diajukan
dan memenuhi.usalah
syarat
enj.eaj.ac.
enj.eaj.asatu
enjakhir
enjguna
n
n
n
n
e
e
u
u
u
.
.
.
giliblib.u
gilibilib.u (S1)
giliblib.u
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digMesin
:/p/d:/i/digi Program Studi tTeknik
:/p/d:/i/digi untuk menyelesaikan
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
h htt
h htTeknik
h htmencapai
h htt
t
t
dan
gelar Sarjana

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

d
ac.i .id

h http

h http

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

d id
STUDI.aSTRATA
1 TEKNIK.ac.icd.id
c.id id
c.iPROGRAM
j a
enj ej.ac.
enj.eaj.ac.
n
n
u
u
.ubn.uenej.
.
.
JURUSAN
TEKNIK
MESIN
b
b
b
u
u
i
i
i
.
.
l
l
l
i
i
i
b
b
g li
g li
g li
://di digi
://d:/i/digi
://di digi
TEKNIK
htthpttp://
htthpttpFAKULTAS
htthpttp://

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

ac .id
nuenj.ej.ac
u
.
b
gili lib.
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajic.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

SKRIPSI

.id

.id

.id

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

Oleh;

d
ac.i .id

ej. j.ac
ej. j.ac
IYUS
bl.iubn.une
bl.iubn.SURIYANTO
une
i
i
l
l
i
i
g
g
i igi 051910101019 ://di digi
/dNIM
ttp ://
ttp:/ ://d

UNIVERSITAS JEMBER
2010
.id

://d
htthpttp:

.id

PERSEMBAHAN

Skripsi ini saya persembahkan untuk:
1. Bapak, Ibu sekeluarga. Terima kasih atas semua cinta, kasih sayang,
pengorbanan, perhatian, doa, motivasi dan bimbingan kalian. Semoga Allah SWT
selalu melimpahkan rahmat dan karunia-Nya serta membalas semua kebaikan
yang telah dilakukan;
2. Almamater Jurusan Teknik Fakultas Teknik Mesin Universitas Jember;
3. Semua Guru-guru mulai dari SD sampai PT, tiada ilmu yang saya dapatkan tanpa
perantara beliau semua;
4. Saudar/i Ruliana K, yang telah dengan sabar menemani saya baik dalam keadaan
susah ataupun senang;
5. Sahabat-sahabat, teman-teman teknik mesin semuanya yang telah memberi
banyak dukungan terima kasih yang sebesar-besarnya.

ii

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi MOTTO
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

d
.id
.id id
.id
ajc.a.ic.id menentukan
“Berjuang walaupun
yang maha
j.eajc.ac.id
j.ekuasa
j.eajc.ac.biarkan
j.eajc.ac.idsampai detik terakhir,
e
e
e
e
n
n
n
n
b.u un
b.u un
b.u.un
b.u un
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilibhasilnya”
igdiilgi ilib.
d
d
d
d
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
/
/
/
/
ttp p:/
ttp p:/
ttp p:/
ttp p:/

://d
htthpttp:

id
.id id
.id
.id
ca.icd.id yang besar berasal
yang kecil” nej.eajc.a. c.id
j.eajc.ac.dari
j.eajsesuatu
j.eajc.ac.id yang kecil, karena
j.eajc.ac.id “Mulailah darinesesuatu
e
e
e
.
n
n
n
u
u
u
u
u
lib. .un
lib. .un
lib. .un
lib. .un
lib. .un
d/i/gdiigilib
d/i/gdiigilib
d/i/gdiigilib
d/i/gdiigilib
d/i/gdiigilib
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
:
p
p
p
p
p
htthttp:
htthttp:
htthttp:
htthttp:
htthttp:

://d
htthpttp:

h htt

h htt

h htt

h htt

“Tiada kata tidak bias, jika kita mau mencoba”
c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

ca.icd.id
j.eaiii
e
.
j
n
u
ilgibil.ib.un
g
i
d
i
/
:/ d
htthpttp://

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

PERNYATAAN

Saya yang bertanda tangan di bawah ini:
Nama : Iyus Suriyanto
NIM

: .051910101019

menyatakan dengan sesungguhnya bahwa karya tulis yang berjudul: “Analisa
Perancangan Bejana Tekan (Shell Thicknes, Elipsodial Head 2:1, Nozzle Neck) Pada
Shell & Tube Heat Exchanger Tipe BEU” adalah benar-benar hasil karya sendiri,
kecuali jika disebutkan sumbernya serta bukan karya jiplakan. Saya bertanggung
jawab atas keabsahan dan kebenaran isinya sesuai dengan sikap ilmiah yang harus
dijunjung tinggi.
Demikian pernyataan ini saya buat dengan sebenarnya, tanpa adanya tekanan
dan paksaan dari pihak manapun serta bersedia mendapat sanksi akademik jika
ternyata di kemudian hari pernyataan ini tidak benar.

Jember,

Juli 2010

Yang menyatakan;

Iyus Suriyanto
NIM 051910101019

iv

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
c.id id
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
n
n
u
u
.
.
giliblib.u
giliblib.u
:/p/d:/i/digi SKRIPSI ttp:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

://d
htthpttp:

.id
.id d
.id.id
.icd.id
.id
ANALISA
TEKAN
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.i(SHELL
j.eajc.acBEJANA
j.eajc.aPERANCANGAN
j.eajc.ac.id
e
e
e
e
e
n
n
n
n
n
u
u
u
u
u
lib. .un
lib. .un
lib.ib.un
lib. .un
lib. .un
d/i/gdiigilib
d/i/gdiigilib
d/i/gdiigilHEAD
d/i/gdiigilib ELIPSODIAL
d/i/gdiigilib
THICKNES,
2:1,
NOZZLE
NECK)
PADA
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
:
p
p
p
p
p
htthttp:
htthttp:
htthttp:
htthttp:
htthttp:

://d
htthpttp:

SHELL & TUBE HEAT EXCHANGER TIPE BEU

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

.id
j.eajc.ac.id
enOleh
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
c.id id
c.id id
c.id id
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
n
n
n
n
u
u
u
u
.
.
.
.
ilib b.u
ilib b.u
ilibilib.u
ilib b.u
: Moh. Nurkoyim
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdigili K., S.T., M.T.
/d:/i/gdigUtama
/d:/i/gdigili Dosen Pembimbing
/
/
/
/
:
:
:
:
p
p
p
p
t
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
hthttp

://d
htthpttp:

IYUS SURIYANTO
NIM .051910101019

Pembimbing

Dosen Pembimbing Anggota : Ir. Digdo Listyadi S., M.Sc.
c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajvc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

PENGESAHAN
Skripsi berjudul ”Analisa Perancangan Bejana Tekan (Shell Thicknes, Elipsodial
Head 2:1, Nozzle Neck) Pada Shell & Tube Heat Exchanger Tipe BEU” telah diuji
dan disahkan oleh Fakultas Teknik Universitas Jember pada:
hari

:

tanggal :
tempat : Fakultas Teknik Universitas Jember

Tim penguji
Ketua,

Sekretaris,

Moh. Nurkoyim K., S.T., M.T.
NIP 19691122 199702 1 001

Ir. Digdo Listyadi S., M.Sc.
NIP 19680617 199501 1 001

Anggota I,

Anggota II,

Yuni Hermawan.,S.T.,M.T
NIP. 19750615 200212 1 008

Sumarji.,S.T.,M.T
NIP. 19680202 199702 1 001

Mengesahkan
Dekan Fakultas Teknik,

Ir. Widyono Hadi, M.T.
NIP 19610414j198902 1 001

vi

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
c.id id
c.id id
c.id id
c.id id
SUMMARY
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
n
n
n
n
n
u
u
u
u
u
.
.
.
.
.
b u
b u
ilib b.u
giilgibilib.u
giliblib.u
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
/d:/i/gdigili
:/p/d:/Head
:/p/d:/Thickness,
:/pPressure
:/p/d:/i/dSettings
:/p/d:/i/digi
/
/
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
Analysis
Up
Plans
Vessel
(Shell
Elipsodial
h htt
h htt
h htt
h htt
h htt

://d
htthpttp:

.id of Engineer; .ac.icd.id
.id Engineering; Faculty
.id 67 page; Mechanical
.id 051910101019; .2010;
j a
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
e
e
e
e
n
n
n
n
University
Jember.
.ubn.uenej.
.ub.un
.ub.un
.ub.un
.ub.un
b
b
b
b
b
i
i
i
i
i
l
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
g l
g l
g l
g l
g l
://di digi
://di digi
://di digi
://di digi
://di digi
htthpttp://
htthpttp://
htthpttp://
htthpttp://
htthpttp://
Heat exchanger is an equipment which has function to transfer heat from one

://d
htthpttp:

2:1, Nozzle Neck) in Shell & Tube Heat Exchanger Type BEU; Iyus Suriyanto,

media to the other, especially in fluida in one phase or two phase. Shell and tube heat

.id
.id
.id id
.id.id
.id
one from theneother
is shell and ntube.
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.type
j.eajc.actype,
j.eajc.ac.id exchanger has nmany
e
e
e
e
n
n
u
u
u
u
u
lib. .un
libil.ib.un writer use inigithis
lib. .un
libl.ib.untube has manyigitype
lib. .un
Shell
d//digilib
d/i/gdiigwhich
d//digilib too, one of ptype
d/i/gdiigiand
d/i/gdiigilib
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
:
p
p
p
p
:
htthtdesign
htthttpBEU.
htthttp: to analysis is type
htthttp:
tp:
ttp:
minithesis
In settings up
of equipment,htthgenerally

://d
htthpttp:

many engineering design use standard to be the main analysis of basic calculation. In
id iddesign calculation. ac.id.id
c.id id
c.of
c.id id be the main source
c.id id the fact standard jcannot
enj.eaj.ac.
enj.ej.ac
enj.eaj.ac.
en.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
n
n
n
n
n
u
u
u
u
u
.
.
.
.
.
Generally
b to
.u be the one source
.u that the standard
liis
lib .u designer has a main
ilibofb.u
ilgibilibset
ilib b.u
d/i/gdiigilib
d/i/gdiigilib
/d:/i/gdigili
/makes
/d:/i/gdimany
/calculation,
/d:/i/gdigili
/
/
/
/
/
:
:
:
:
:
p
p
p
p
p
design
for
this
reason
designer
can’t
a
valuation
of
optimum
t
t
t
t
t
:
:
hthttp
hthttp
hthttp
hthttp
hthttp

value for the equipment which show how much the value of design from the real
condition. So that .idcan be important to .icomparing
the data standard
with the
d
.id
.id
c.id id
id
c.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.condition).
j.eajc.ac.(which
j.eajc.ac.id fundamental analysis
a
enj.eaj.ac.
e
e
e
e
show
the
real
n
n
n
n
n
u
u
u
u
u
.
.
.
.
.
n
n
n
n
b u
b ib.u
libilib.u
ilib ib.u
giliblib.u
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilminithesis
In
writerp:made
of pressure
d/i/gdiigstandard
//d:vessel
//for
//d:/i/gdigial data comparable
:
:
:/p/d:/this
:/p/d:/i/digi
/
/
p
p
p
p
/
t
t
t
t
t
:
t
t
t
t
t
p
p
h httuse
h httanalysis).
h http (membrane stress
h httthe fundamental analysis
h htt
from
The writer
the
thickness, longitudinal stress, tangential stress, and radial growth to be factors which
.id
.id
.icd.id
.id
ca.icd.id
pressure vessel
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.(ASME).
j.eastandard
j.eajc.ac.id to compared with
a
e
e
e
e
e
.
j
n
n
n
n
n
u
n
b.u un
bl.iub.ufinal
b.u un
libil.iub.un
From
value of thedigcalculation
in this minithesis,
ilgibil.ib.un
igdithat
igdiilgi ilib. can be summarize
igdiilgithe
igdiilgi ilib.
i
d
d
d
d
g
/
/
/
/
/
i
i
/
/
/
/
/
:
:
:
:
:
d
/
/
/
/
/
tpttp:/
:/
tthpttp:/
thehtmechanical
design or hstandard
design (ASME)
htthpttpfactors
htthpthas
htthpttp:/
tp:/ a value comparable
h
(thicknes, stress, and radial growth) more than fundamental analysis (membrane
stress analysis). The
in, with
d
i
.id
.idvalue of thickness.acis.icd.i0,305
.id difference average
.
j.eajc.ac.id
j ej.a d
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
e
e
e
e
e
n
n
n
n
n
percentage
of
thickness
increase
value
is
164%.
u
u
u
u
u
. n
lib. .un
lib. .un
lib. .un
ilgibil.ib.un
giilgibilib.u
d/i/gdiigilib
d/i/gdiigailibdecrease valuep://toward
d/i/gdmechanical
d/i/longitudinal
d/i/gdiigilib
/
/
/
/
i
/
/
/
/
In
stress
of
design
has
:
:
:
:
d
p
p
p
p
htthttp:
htthttp:
htt ttp:
htthttp:
htthttp:
fundamental
design, in new hcondition 55% and corroded
condition 82%. In tangential
stress of mechanicalddesign has decrease value
toward fundamentald design, in new
id
id.id
i .id
id.id
.
.
.
c.i id
c
c
c
a
a
a
c
j.ej.acRadial growth ofnmechanical
and
condition
design hasunej.eajc.a. c.id
enj.eaj.ac.
e82%.
enj.ej.acorroded
enj.ej.ac condition 54%
n
n
n
u
u
u
u
.
.
.
.
.
n
n
ilib b.u
ilgibilib.u
ilib b.u
ilgibilib.u too, in new condition
ilib b.u
a decrease
56%.
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdcondition
/d:/i/gdigili 70% and corroded
/d:/i/gdivalue
/d:/i/gdigili
i
/
/
/
/
/
:
:
:
:
:
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
thttpbe summarized that
thttpcomparing all data hcan
hthin
hthtMore
hthttp
tp
ttpnozzle
specific, from hthe
neck, which settings up with mechanical design (standard) has not an optimum value,
d
id id condition. So
i
.id idis to much than the
.
d
c.id id
c.real
cpart
c.id id of thickness this
c i because the requirement
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
n
n
n
n
n
u
u
u
u
u
.
.
.
.
.
this part igof
neck has the
the other part
.u
ilibin
ilib ibfrom
ilibworst
ilibilinozzle
b.u
ib.u
ib.u economical /value
giliblib.u
//d:/i/gdigil
/ d:/i/gdigil
//d:/i/gdigil
:
:
:exchanger
:/p/d://digshell
:/p/d:/i/digi
p
p
p
p
p
equipment
and
tube
heat
type
BEU.
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h ttp
h ttp
h ttp
h tt
h tt
h

h

h

h

h

://d
htthpttp:

://d
htthpttp:

://d
htthpttp:

://d
htthpttp:

://d
htthpttp:

://d
htthpttp:

.id
.icd.id
.icd.id
.id
.id
exchanger
type BEU, Shell
Longitudinal
j.eajc.ac.id
j.eajc.astress,
j.eajc.athickness,
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id Keyword: Heat
e
e
e
e
e
n
n
n
n
n
u
b.u un
b.u un
bl.iub.un
b.u un
stress, Radial
ilgibil.ib.un
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
igdiilgi growth.
igdTangential
igdiilgi ilib.
i
d
d
d
d
d
/
/
/
/
/
i
/
/
/
/
/
:
:
:
:
:
/
/
/
/
/
htthpttp:/
htthpttp:/
htthpttp:/
htthpttp:/
htthpttp:/

://d
htthpttp:

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

ca.icd.id
j.eavii
e
.
j
n
u
ilgibil.ib.un
g
i
d
i
/
:/ d
htthpttp://

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

RINGKASAN
Analisa Perancangan Bejana Tekan (Shell Thicknes, Elipsodial Head 2:1, Nozzle
Neck) Pada Shell & Tube Heat Exchanger Tipe BEU; Iyus Suriyanto,
051910101019; 2010; 67 halaman; Jurusan Teknik Mesin Fakultas Teknik
Universitas Jember.
Heat exchanger merupakan alat yang berfungsi untuk mentransfer panas dari
media satu ke media lain khususnya untuk media fluida, baik satu fasa maupun
banyak fasa. Salah satu tipe dari heat exchanger adalah tipe shell and tube.
Shell & tube heat exchanger mempunyai banyak tipe, salah satunya tipe BEU
(TEMA). Spesifikasi equipment ini dapat digunakan dalam banyak kondisi. Selain itu
dari segi perawatan yang lebih dapat dikontrol.
Dalam perancangan desain biasanya engineering design menggunakan standar
sebagai dasar analisis perhitungan. Dalam kenyataannya standar belum dapat
dikatakan sebagai sumber yang riil dalam melakukan suatu perancangan equipment.
Umumnya tolak ukur seorang desainer praktisi adalah standar. Sehingga
kebanyakan seorang desainer praktisi tidak mengetahui seberapa besar nilai tepat
guna suatu alat. Maka dari itu perlu dilakukan suatu pembandingan dengan kondisi
dasar (fundamental), hal ini untuk mengetahui seberapa besar aspek-aspek tambahan
yang diberikan oleh standar.
Dalam penelitian ini dilakukan pembandingan data dari nilai ketebalan,
tegangan longitudinal, tegangan tangensial, dan defleksi, dari mekanikal desain
bejana tekan pada alat penukar kalor tipe BEU (heat exchanger) dengan analisa
fundamental (membrane shell analysis).
Dari hasil desain yang dikalkulasikan dengan mekanikal desain memiliki nilai
yang berlebih dibandingkan dengan desain fundamental. Rata-rata selisih nilai
ketebalan adalah 0,305 in dengan persentase kenaikan nilai ketebalan mekanikal
desain terhadap fundamental desain adalah 164%.
Pada tegangan longitudinal terjadi penurunan nilai tegangan longitudinal
mekanikal desain terhadap fundamental desain, pada kondisi baru 55% dan pada
kondisi terkorosi 82%. Penurunan nilai ini terjadi pula pada tegangan tangensial dan
pertambahan radius. Untuk tegangan tangensial pada kondisi baru terjadi penurunan
54% dan pada kondisi terkorosi terjadi penurunan 82%, dan untuk pertambahan
radius terjadi penurunan pada kondisi baru 70% dan pada kondisi terkorosi 56 %.
Hasil yang lebih spesifik lagi, dari pembandingan data secara keseluruhan maka
dapat disimpulan bahwa pada bagian nozzle neck shell & tube heat exchanger tipe
BEU yang didesain dengan menggunakan mekanikal desain, memiliki nilai yang
kurang tepat guna. Nilai ketebalan yang terlalu berlebih dengan kondisi kerja yang
cukup rendah akan mengurangi nilai ekonomis pada bagian nozzle neck.
Kata Kunci: Alat Penukar Panas type BEU, Ketebalan Shell, Tegangan
Longitudinal, Tegangan Tangensial, Pertambahan Radius.

viii

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

://d
htthpttp:

.icd.id salam semoga .ac.icd.id
.icd.id
.id.id
.id
menyelesaikan
ini. Shalawat
j a
j.eajc.adan
j.eajc.penelitian
j.eajc.acdapat
j.eajc.ac.id karunia-Nya penulis
a
e
e
e
e
n
n
n
n
.ubn.uenej.
.ub.un
.ub.un
.ub.un
.ub.un
b
b
b
b
b
i
i
i
i
i
l
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
g igil
g il
g gil
g l
/digdigil
tetapttp:/ptercurah
limpahkan ttpatas
besarttpnabi
SAW
://di yang
://di digMuhammad
://di dijunjungan
://di digi
d
htthpttp://
h http://
h http://
h htt ://
htthpttp://

://d
htthpttp:

c.id id
KATA PENGANTAR
ej.aj.ac.

n e
libil.iub.un
i
g
i
://d dig
htthpttp://

Segala puji penulis panjatkan kepada Allah SWT karena atas segala rahmat dan

membimbing segala gerak langkah hidup kita.
d
.id
.id
.id
.id
ajc.a.ic.id diberi judul “Analisa
Penelitiannej.eyang
j.eajc.ac.id Tekan (Shell nej.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id Perancangan neBejana
j.eajc.ac.id
e
e
n
n
u
u
u
u
u
b. un
lib. .un
lib. .un
ilgibil.ib.un
ilgibil.ib.un
igdiilgi ilib.
d/i/gdTipe
d/&
d/i/gdiigilib Neck) Pada Shell
d/i/gdElipsodial
d/i/gdiigilib
/
/
/
/
/
i
i
/
/
/
/
/
:
:
:
:
:
Thicknes,
Head
2:1,
Nozzle
Tube
Heat
Exchanger
/
p
p
p
p
p
htthttp:
htthttp:
htthttp:
htthttp:
htthttp:

://d
htthpttp:

BEU” ini disusun untuk memenuhi syarat kelulusan dalam kurikulum pada Jurusan
.id
c.id id
c.id id
c.id.id
c.id id
j.eajc.ac.id Teknik, Universitas
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.acJember.
eFakultas
enj.eaj.ac. Teknik Mesin,
n
n
n
n
n
u
u
u
u
u
.
.
.
.
.
n
b u
ilib b.u
ilibilib.u
ilib b.u
ilib b.u
igdiilgi ilib.
/d:/pihak
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdigkasih
/d:/i/gdigili mengucapkan terima
/d:/i/gdigili
/
/
/
/
/
:
:
:
:
:
/
p
p
p
p
p
Penulis
yang
sebesar-besarnya
kepada
seluruh
t
t
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
hthttp
hthttp

://d
htthpttp:

yang telah memberikan bimbingan, dukungan, dan arahan kepada penulis selama
c.id id
c.id id
c.id id
c.id.id
c.id id
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj:.eaj.ac.
enj.eaj.ackhususnya
enj.eaj.ac. penyusunan laporan,
kepada
n
n
n
n
n
u
u
u
u
u
.
.
.
.
.
b u
giliblib.u
giilgibilib.u
giilgibilib.u
giliblib.u
igdiilgi ilib.
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/penulis
:/p/d:karunia
:/p/d:/i/dSWT,
:/p/d:/i/digi
d
/
p
p
p
p
p
/
t
t
t
t
t
1.
Allah
karena
dengan
dan
hidayahnya
dapat
menyelesaikan
t
t
t
t
t
h htt
h htt
h htt
h htt
h htt

://d
htthpttp:

Skripsi ini.

.id
.icd.id
.id
.id.id
.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.tidak
j.eajc.ac.iduntuk bertahan ndan
j.eajc.actelah
j.eajc.ac.id 2. Bapak/Ibu nyang
a
e
e
e
e
e
n
n
n
memberikan
contoh
mudah
putus
b.u un
b.u un
b.u un
b.u un
b.u un
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
d
d
d
d
d
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
tthpttp:dalam
menjalani hidup,
selelu di panjatkan
htthpttp:/ buat
htthpttp:yang
htthpttp:/serta dengan do’a-nya
hasa
htthpttp:/

penulis. Terima kasih banyak Bapak/Ibu.

.id
.id
.id
.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
e
e
e
e
n
n
n
n
3.
Bapak
Moh.
Nurkoyim
K.,
S.T.,
M.T,
selaku
pembimbing
utama
u
u
u
u
lib. .un
lib. .un
lib. .un
lib. .un
d/i/gdiigilib
d/i/gdiigilib
d/i/gdiigilib
d/i/gdiigilib
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
p
p
p
p
tthttp: Ir Digdo Listyadi
htthttp:anggota
htthM.sc.,
htthttp:
4. hBapak
selaku pembimbing
ttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

://d
htthpttp:

5. Bapak Andi S., S.T., M.T, yang selalu memberikan arahan untuk terselesaikannya

c.id id
c.id id
c.id id
c.id id
c.id id
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
n
n
n
n
n
u
u
u
u
u
.
.
.
.
.
Skripsiiliini.
b b.u
ilib b.u
ilib b.u
ilib b.u
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdigili
/
/
/
/
/
:
:
:
:
:
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
thttp
thttp
hthttp yang
hthttp
ttp
6. hSeluruh
dosen JurusanhTeknik
Mesin, FakultashthTeknik,
Universitas Jember
c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
7.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt
8.

://d
htthpttp:

dengan sabar memberikan
ilmunya kepada
penulis.
id
id

c.id id
c.id id
c. id
c. id
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
n
n
n
n
u
u
u
u
.
.
.
.
Bapak
S.T, selaku igpembimbing
lapangan di
Gresik.igiliblib.u
u
iblib.Petrokimia
liblib.u
iliblib.u
gilPT.
giMardada.,
/d igi
:/p/d:/i/digi
:/p/d://digi
:/p/d:/i/digi
p
p
p
t
t
t
tthpt:t/p://d
t
t
t
h
h
h
hBapak
t
t
t
t
h
h
htt
Waluyo Sirdjo., S.T, selaku pembimbing lapangan di PT. Petrokimia

Gresik.

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

ca.icd.id
j.eaix
e
.
j
n
u
ilgibil.ib.un
g
i
d
i
/
:/ d
htthpttp://

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

9. Sdr. Alifia Rahman selaku senior yang selelu memberikan bimbingan dan
motivasi untuk terselesaikannya skripsi ini.
10. Sdr/i. Ruliana K. yang selalu memberikan sesuatu terbaik untuk terselesaikannya
skripsi ini.
11. Teman-teman yang tidak dapat saya sebutkan satu persatu namanya, yang juga
telah memberikan dorongan semangat, pemikiran dll.

Semoga apa yang telah kita lakukan adalah untuk kebaikan dan semoga juga
penelitian ini dapat bermanfaat bagi semua pihak, khususnya bagi penulis pribadi dan
perusahaan tempat penulis melakukan penelitian.

Jember,

Juli 2010

Penulis

x

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

://d
htthpttp:

.id
.id
.id
.id
i nej.ajc.a.icd.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id...................................................................................................
j.eajc.ac.id HALAMAN JUDUL
e
e
e
e
n
n
n
n
u e
u
u
u
u
ilgibil.ib.un
ilgibil.ib.un
ilgibil.ib.un
ilgibil.ib.un
ilgibil.ib.un
g
g
g
g
g
i
i
i
i
i
d
d
d
d
d
i
HALAMAN
:// di ii
:// di
:// d.................................................................................
:// di PERSEMBAHAN
:// di
htthpttp://
htthpttp://
htthpttp://
htthpttp://
htthpttp://

://d
htthpttp:

c.id id
DAFTAR
ej.aj.ac. ISI

n e
libil.iub.un
i
g
i
://d dig
htthpttp://

Halaman

HALAMAN MOTTO ................................................................................................ iii
id
.id
.id
.id
.id
iv nej.eajc.a. c.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id HALAMAN PERNYATAAN....................................................................................
e
e
e
e
n
n
n
n
u
u
u
u
u
lib. .un
lib. .un
libil.ib.un
lib. .un
lib. .un
d/i/gdiigilivb
d/i/gdiigilib
d/i/gdiig...............................................................................
d/i/gdiigilibPEMBIMBINGAN
d/i/gdiigilib
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
:
HALAMAN
p
p
p
p
p
htthttp:
htthttp:
htthttp:
htthttp:
htthttp:

://d
htthpttp:

HALAMAN PENGESAHAN.................................................................................... vi
c.id id
c.id id
c.id id
c.id id
c.id id
vii
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac. SUMMARY.u...............................................................................................................
n
n
n
n
n
u
u
u
u
.
.
.
.
iliblib.u
ilib b.u
ilib b.u
ilib b.u
ilib b.u
/d:/i/gdigiix
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdigili .............................................................................................................
/d:/i/gdigili
/
/
/
/
/
:
:
:
:
:
p
p
p
p
p
RINGKASAN
t
t
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
hthttp
hthttp

://d
htthpttp:

KATA PENGANTAR ............................................................................................... xi
c.id id
c.id id
c.id id
c.id id
c.id id
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac. DAFTAR ISI
............................................................................................................
xiii
n
n
n
n
n
u
u
u
u
u
.
.
.
.
.
giilgibilib.u
giliblib.u
giliblib.u
gilibilib.u
giliblib.u
:/p/d:/i/dxvii
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digTABEL
:/p/d:/i/digi
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
DAFTAR
..................................................................................................
t
t
t
t
t
h htt
h htt
h htt
h htt
h htt

://d
htthpttp:

DAFTAR GAMBAR ............................................................................................. xviii

.id
.id
.id
.id
.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id ...........................................................................................
j.eajc.ac.id DAFTAR LAMPIRAN
e
e
e
e
e
n
n
n
n
n
xix
b.u un
b.u un
b.u un
b.u un
b.u un
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
d
d
d
d
d
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
:
/
/
/
/
/
htthpttp:/
htthpttp:/
htthpttp:/
htthpttp:/
htthpttp:/
.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

1. PENDAHULUAN.................................................................................................. 1
1.1

id
.ac. c.id

id
.ac. c.id

id
.ac. c.id

id
.ac. c.id

j
j
j ej.a
Latar
Masalah
.............................................................................
1unej ej.a
une ej.a
une ej.a
uneBelakang
ilib. .un
ilib. .un
ilib. .un
ilib. .un

b
g lib
g lib
g lib
/digdigili
://di digi
://di digi
://d:/i/digi
tthpt:t/p://Perumusan
htthpttp://
htthpttp://
htthpttp.....................................................................................
h1.2
masalah
2

1.3

://d
htthpttp:

://d
htthpttp:

Batasan masalah...........................................................................................
2
d
d
d

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
c.i id
c.i id
c.i id
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
n
n
n
n
u
u
u
u
.
.
.
.
1.3 Tujuan
ilib 3b.u
ilib b.u
ilib b.u
ilib b.u Penelitian .........................................................................................
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdigili
/
/
/
/
:
:
:
:
p
p
p
p
t
t
t
t
thttp Manfaat Penelitian
p
hthttp
hthttp
hthtt.......................................................................................
h1.4
3

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
2.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
c.id id
c.id id
c.id id
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
n
n
n
n
u
u
u
u
.
.
.
.
TINJAUAN
gilibli4b.u
giliblib.u
giliblib.u
giliblib.u PUSTAKA ........................................................................................
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digi
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h htt
h htt
h htt
h2.1
htt Definisi Umum .............................................................................................
4

://d
htthpttp:

2.2

Shell & Tube
5
.id
.id
.id Heat Exchanger .....................................................................

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
e
e
e
e
n
n
n
n
u un
b.u un
b.u un
b.u un
Standar ....................................................................................
ilgibil.ib.Lingkup
igdiilgi ili5b.
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
ig2.2.1
d
d
d
d
/
/
/
/
i
/
/
/
/
:
:
:
:
d
/
/
/
/
htthpttp:/
htthpttp:/
htthpttp:/
htthpttp:/

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

ca.icd.id
j.eaxi
e
.
j
n
u
ilgibil.ib.un
g
i
d
i
/
:/ d
htthpttp://

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

2.2.2 Shell and Tube Heat Exchanger Ukuran dan Penentuan Tipe.............. 6
2.2.3 Struktur Shell and Tube Heat Exchanger ............................................ 9
2.2.4 Seleksi Shell & Tube Heat Exchanger ................................................ 10
2.2.5 Aplikasi Shell & Tube Heat Exchanger .............................................. 13
2.2.6 Keunggulan Shell & Tube Heat Exchanger ........................................ 13
2.2.7 Part Bejana Tekan yang Dianalisis..................................................... 13
2.3

Elastisitas ................................................................................................... 14

2.4

Tarikan Dan Tekanan ................................................................................ 14
2.4.1 Pembebanan Batang Secara Aksial..................................................... 15
2.4.2 Tegangan Normal................................................................................ 16
2.4.3 Regangan Normal................................................................................ 16
2.4.4 Kurva Tegangan-Regangan................................................................. 17
2.4.5 Batas Elastis (Elastic Limit) ................................................................ 18

2.5

Modulus Elastisitas .................................................................................... 18
2.5.1 Modulus Young................................................................................... 18
2.5.2 Modulus Volume (Bulk) ..................................................................... 19
2.5.3 Modulus Keuletan (Modulus Of Resilence) ....................................... 19
2.5.4 Modulus Kekerasan (Modulus Of Toughness).................................... 19
2.5.5 Modulus Tangen ................................................................................ 19
2.5.6 Modulus Spesifik ................................................................................ 20

2.6

Tegangan & Regangan .............................................................................. 20
2.6.1 Tegangan (Stress)................................................................................ 20
2.6.2 Regangan (Strain) ............................................................................... 21
2.6.3 Rasio Poisson ...................................................................................... 22
2.6.4 Hubungan Stress dan Strain ................................................................ 22

2.7

Analisis Fundamental Bejana Tekan ....................................................... 23
2.7.1 Membran Stress Analisis yang Diakibatkan Uniform Internal
Pressure .............................................................................................. 27
2.7.2 Analisis Pertambahan Radius Bejana Tekan Akibat Defleksi (et)..... .34

xii

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

2.8

Analisis Fundamental Cylindrical Shell .................................................. 37

.id id
cSilinder............
c.id id pada Bejana Tekan
c.id id Tegangan Longitudinal
2.8.1 Analisis
38 ej.ac.a.icd.id
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
n ej
n
n
n
u
u
u
.
.
.
libil.iub.un
libilib.u
libilib.u
libilib.u
i
i
i
i
g
g
g
g
i
i
i
i
d g
d g
d ig
d dig Analisis Tegangan
pada Bejana
tp://://di 39
tp://://diTekan Silinder ...............
tp://://dTangensial
tp://://2.8.2

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

hthttp

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
.id
.id Tekan Silinder. ........................................................................
Bejana
39 nej.ajc.a.icd.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
e
e
e
n
n
n
u e
u
u
u
ilgibil.ib.un
ilgibil.ib.un
ilgibil.ib.un
ilgibil.ib.un
g
g
g
g
i
i
i
i
d
d
d
d
Analisis Pertambahan
:// di
:// di Silinder
:// di Radius BejanattTekan
:// 2.8.4
di
htthpttp://
h hpttp://
htthpttp://
htthpttp://

hthttp

hthttp

hthttp

2.8.3 Analisis Ketebalan (Thickness) Yang Dibutuhkan

://d
htthpttp:

://d
htthpttp:

Akibat Defleksi (et)............................................................................. 40
.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

id
id
id
u
u
u
lib.ib.un
ilgibil.ib.un
ilgibil.ib.un
d/i/gdiigilTekan
d/i/gdLongitudinal
d/i/g2.9.1
/
/
/
i
i
/
/
/
:
:
:
d
Analisis
Tegangan
pada
Bejana
p
p
p
htthttp:
htthttp:
htthttp:

2.9

id

ac. .id
ac. .id Heads...........................................
ac.a. c.id
Analisis
Semiellipsoidal
40 nej.eajc.a. c.id
nej.ej.ac
nej.ej.ac
nej.ejFundamental
u
ilgibil.ib.un
g
i
d
/
i
:/ d
htthpttp://

://d
htthpttp:

Semiellipsoidal 2 : 1 ......................................................................... 41
c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilibilib.u
ilib b.u
iliblib.u
ilib b.u
/d:/i/gdig43
/d:/i/gdigili
/d:/i/2gdi:gi1.........................................................................
/d:/i/gdigili
/
/
/
/
:
:
:
:
p
p
p
p
Semiellipsoidal
t
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
hthttp
.id

.id

.id

id
j.acac.id
j.acac.pada
j.acac.id Tegangan Tangensial
2.9.2
Analisis
Bejana Tekan
.unenej.
.unenej.
.unenej.

://d
htthpttp:

2.9.3 Analisis Ketebalan yang Dibutuhkan Bejana Tekan
c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt
.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

id
c.id id
c.id id
c.id id
.ajc.a. c.id
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enjSemiellipsoidal
2 : 1.........................................................................
44
n
n
n
n
e
u
u
u
u
.
.
.
.
giliblib.u
gilibilib.u
giliblib.u
giilgibilib.u
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digSilinder
:/p/d:/i/digi Radius BejanattTekan
:/p/d:/i/2.9.4
d
p
p
p
p
t
t
t
Analisis
Pertambahan
t
t
t
h htt
h htt
h htt
h htt

Akibat Defleksi (et).......................................................................... 45
d
ac.i .id

d
ac.i .id

d
ac.i .id

d
ac.i .id

nej. j.ac
nej. j.ac
nej. j.acDesain ......................................................................................
2.10 Mekanikal
47 nej. j.ac
ib.u.une
ib.u.une
ib.u.une
ib.u.une
il ib
//dig igil

il ib
//dig igil

il ib
//dig igil

il ib
//dig igil

: d
: d
: d
d
tthpt:tp://Tekanan
Internal........................................................................................
htthpttp:// 50
htthpttp://
htthpttp://
h2.11

.id
.id
.id
.id
.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
e
e
e
e
e
n
n
n
n
n
3.
METODOLOGI
PENELITIAN
........................................................................
51
u
u