PELAKSANAAN PERKAWINAN USIA MUDA DAN PENGARUHNYA TERHADAP TINGKAT PERCERAIAN DI KABUPATEN KERINCI PROVINSI JAMBI.
PELAIGANA,{N PERT'-AWINAN USL{ MUDA DAN PENCARUTINYA
TERHADAP TINCL-AT PERCDR{IAN DI LABI?ATEN KERINCT
PROVINSI JAMBI
(
Nanr : DELA EVIHARISA, No. Bn : 061.t0061, Flkult$ Htrkub
U ve6il$ Andalas, Jlnlah Illllnan : 66, T,hun 2010 )
A}STRAK
KedewM. alaupur kenalmcm dalad h.l fisik. nenial dln hrleri dalm
perka{ind adalan ncrup*u ds& untuk mencdpai tuium dm ciLl cila ddi
;-!d$rM qoldJps J" riud md l' od\al Ed dctoL 11 !"ralar dr I o '* id
ire luEe remp{+rih a'du merJdJd r'-" cnaJt nl rrt .r d Kcotodrer
t,e'r.i Pro. , 'dbi Jia pcr\asr ) 'g rcaa r md! nc 'Adl.iboltm
kdus pcrcenian rtena klrtr8nya tesadm utu! belissgungjawab
meninglatnya
bctudah langga bagi s@]i isbi Pemas.lalm ddm Pendliiid ini
yailu i apakn yog mcnjadi ala$ dilalulmya perka*itu sia nuda di KabuPaten
kednci ircviNi Jmbi, baeainanakn pcblsaMn perkawin& usia muda teGebut di
(abupaten Kcrirci, sena bagainanar.n pcnemb perklwind usia muda leGebul
p.trearu r KoblDcren kPnn, "rc\'bi lmb' D'lm pcn 'id
dald k€lndupu
vairu
lnr. nj, p_r, r"rs.undJM mflooe raJ"\drd
'o'ol'Ci
'tridih' un Me bcrdl I
rc';.lak rerli"p r a clJF dP gd me in- .e' u I on,
fa&ia
/
de kcnudis dihubmsk denem
tel.ltu3 vmg diLmpkd di
nsyaolal. Penelide y a dilaklld ini beBild desknptif vaitu nembenkM
penjeldd Gnlang sutu embam *eadm. su6aia d$ k.ndhi ddi objet penelidd
yms dilalulm. Sunb€. dah bc6sl dIi &/./ R.r.ar.n dan l ibrd.! rcset.h lenis
d.ra -vog digu,.lo adllai dab sckunder dr dala prlncr' Popul$i dalm peclilia
ini adalan Pelala perkawjnd usia nruda di KaboFlcn Kerinci trovi.si Jmbi,
ptubohilnr lanlli,& vairu dengm
pcMilo @pel dilaLakan denge lcktik
"an
dilakukb
mclalui studi dokdd4 de
daia
;m p,ry,she s,'npl,ts. Penswpuld
awdm. Data yde dip€oleh diola! scwa eA?',s dd kt,ldi,a Selojuhva d1tx
yans dileolch diolal secm knaliralil Hasil ddi penelitim ini adakn : l) Ada 5
(linra) al:@dil ssugkenya pelka*ind usia muda di kabupaFn Kcdnci Prolinsi
Jmbi. yaitu kama alas moal, ktrem k(elalialtdalu, kNm pensarun omeiua,
kmna kena@ sendiri. dm Kdena fakor elonomi 2) PelatsM perkawind usia
duda di Kabupalen Kerinci lolinsi Janbi beluh sesuai densan kerenh dalm
pel ? ayat (2) undbe udtrg nomoi I hnun l9?4 te.lang pdkawine, telaLa
pe*aMnd usia muda ndsisali pertawi.m tcscbut densd @a nd]niluldi
mu, menikr! di bavah i4gs, aiau nenikln di bawah rangm lerlebih danulu setelah
mu culap bN didaitrkm di KU,4. l) Pe*avino uria nuda di &bupalen Kerinci
remral. bcrpengdrn Ehadap tinslst Perccni , l$blllti d i I 0 rEsponden lerdapdt 4
rstondcn yms bercmi aiau 405 dri l0 rcsponden,Yag b€cerai detr8m also
kmna hal kc-1, kdna oialgtu, dd krena takor ekonori P*1u dilalnkm
nura. M r 'l arrselar I'., Js rr cr" per I "J ']d pcnin (a u
Der rul
'
'ld
ral u nel rr 'n3d 1 a pertrt'ld L'';."-."^- d- " ,e'u,ernad,o
nuda tnGunya di KabuFt€n Kcinci liovinsi Jmbi. serra pelu addva pengawd@
tdg keft dan pih! yms be cneg agar neipulasi wur tiddk terjadi laci
I
BAB
A. Lrtrr Behklne M*!r!h
nnpala stu ilcla )tus nouju}Ia nlbuc@ dlan etu
pribadi ddgd p.ibadi lain. Sebu2n ittlan Fitawim tcrjadi k'm arlalya t@k
Perkawim
pribadi. psitoloers
dm
fisik te stug
hubmem p€mikahtr ini
nmprla!
pria
p€lyat@
upa'z
be.beda tabiatnye Sejlk adanla Undeg
'ug
P€rkawinan,
dd stug wdilt
-
tar pribadi
Und6g Nomo!
U.d6e Nobor I Talu
Talu
1974 tenl,ng Pcrkapin
4
1975
I Tolu
l9?4 tent.ls
yds berbuyi : P*nawim
iolah
lertas Pelals@ Uddg
p€ngertie
Undas Undag Nonor I Talm
diatu ddm pasal I
d
i p€rk wilM itu *ndni
1974ldrang Perkawimie^cbuq
ikabr Iahir balin otaE
Frug
weila Fba€ai sumi islri deoge tujM n€nb€ntuk kelEsa (
mrul
d{ atar individu
yeg benrru st@ efekif $jat laeerl I Okobd r9?5 yaitu sjat
b€rlaLuya Pemturu Peneii an Nomor 9
baJDgia
Obn *bab itu
pria
Iua!
dmso €orus
&nega
) yms
dm k€kd bqd6&kd Kehrhm Ymg Mrtu Ee". Perkawinm ebagai jal
dapal
nmjudld telwsa ( luah
KetrhM Yoa
bqldssug
l!,talB
emu
hidup
t
n8€a ) yms
&lEsia da kekal berdlgkm
Es ini dibakudte bahm patnwiM itu
de tidik bobn be6!l]ir
begilu
eja
hetrddoya
P€mbenhrkm kelwga
yog b.n sia da keksl itu barulai MddLm KetunM Yms Man" Es.
utuk n€obq.su rud talgg4 p6ti
Im6ia ydg mel&emskq
p€-lkawino
enMya
dapal nenp€mleh kebstagi@ baik basi dnilya
d€nsd
hrrald Etui
naupu basi orug otug di
ataupu kemtsnge
mcropatm
ddu
dns utuk
sekiiamya,
hal
khuNrya kelugu'€ sndiri.
tujw dd cila
cita d&i pert win
Fldin
Kede@
tsik nslal dd @len daLm p.*awim
men€pai
Sctiap
q
a&lan
*€laupm
denikiu ndih bdyal juga mssot! nrdy ltat di lndonesi! lmg krmg nenpfhati(m
Ull ini
rrau nedtadeitrF.
dapal dilihal
ddi
hasil penelitian yan8 dilakulon Pusal Kajian
dd
Dm Perlinduso An.l (PpA) yes nenlabkd b,n{a lebih
20 poscn
ndyoralar
di Indonesia noikahlm sak m€reka dalm usia
Talm.
Hal ini dapd disebabkm l@ena admya pensaJUh
ybg tidat n€madai.
sosjal
Menurul lielentum
nencapt
mu l9 (sembilb
(cnm b€16)
Tanu
pel
beld)
suatu
llhu
Undd8 Nonor
kedua
a
Und
7 ayal (2)
g
dislen$i
p€nyetan
wu
L'trdss Nonor
kePada pcngodilm alau pejabd
minimal seFfti
I r,nu
16
Menurut pasd
adolah
sbaeai sumi
muda
. Jadi
isti
I Undsg
deng@
Y
lrodp6s
lin ydg
nnda
utul
nenhina
penelilim ini adalan
d
b€lm m€moubi
basi pibat
Unddg Nobor
bnn-d
batir
Gmbild bel4) bnb
I
Tanu
esa.
dlae setug
pna dmga
soms mita
baiagia
Sem mud tidrr adt s6tug pu
coDzo r0/01 ooTpdolahs
bagi
19741entang Perkawind,
tujM utlk nmb€ntuk keluga yas lclol dd
s MatE
-
perenph
bdginsril@ p€lkawirmya b€Elnn deng& sMtu pdeEiar.
rhnprdod
16
ydg tehn diElaPk dalm p4al7 rlat (l) Undmg
(end b€la) ialu
berdMkd Ke$nmm
naih sgat
t974 tentare P€rtawina4 ]€itu 19
sutu ilol&
mu
peikawim usia muda ini
yas dinalcud dald
sEtu arau kedua b€lan pinak
pihal lali - lali dm
p€rtawim
uia
pria sudab
b3nsa "Dalam hal penyimlogan rerhadap
omg 1u pin3i pria naupun soita
langga. Perkawina.
perkawnn yms
Tah@ 19?4
Un.tbg Nonor I
perkawim yms satu al"u kedua bela! pinak nsih rclatil nuda
Imal
I
dtn pih,r v&ila sudan mencapai
Pdkrwim nenyal1rd
(l) p6al ini d.p,t ncni
adalan
(l) Undmg
ulM . nmu ddm ketenlm pael
19?4 tenrary
ditujuk oleh
7 ay.t
nenlat3ld bobM lerkavin& h&ya diizinlmjika pilak
lmtang Perk.wind
ayal
lin8kuge
diii
nds
vms
dedikim
BAD
ry
PDNUTT,IP
Dei
l.
mid
pada
bab
bab sebelmya. mata dapat
Pelaku p€.tawinm
sia
p€mit$
yflg sgal
di usia
nuda di Kabupaten Keiinci, pmvinsi Jmbi melalakfl
nuda dm betun
nehduni
utuk nelaktua{a prkawim sbagailrma yms
4?t (l) Und s - Undas Nono!
Gebbiltu bels) ralm bagi pihat
pcrdpw ete lah
2. Pelats@ peikawim uia
pdyinpdg
pelgadiltu
leila.
rerbadap ayal
arau pejabar lain
Pelaku
neEka lalurm
telan ditctalkar dalaft p6at 7
laki dm 16(enmbels) knun baei pitak
atsd y s dapat dhinpulkan
b) tdena
nenjadi 5
k€na@ sodid (3cplr: c)
*aeia fakor omgru
(t o%)j e)
kMa dsm
nnda di Kabupalen Keinci povimi
Jdbi belM
d)
- mdeg& yae
neneatu rnreg Frkawintu, yaitu
ktssn}t
u,!
lati
sesui denge pemn@ p€mdds
ienlas Prka*inaa
nininal
Tahu t9Z4 Enrtug ?erkawinm yaitu t9
al6e nodl (4oytj
kd€m kecelal@ / natu (t 0%);
baras
I
diebabkan oleh
alasla yaitu : a) kden!
.tikenukate kcsihpuld
pa$l
Unl{g -
b6la*u di Indonesia yag
Undang Nomoi
? ayar (2) yme d€nyatat
TERHADAP TINCL-AT PERCDR{IAN DI LABI?ATEN KERINCT
PROVINSI JAMBI
(
Nanr : DELA EVIHARISA, No. Bn : 061.t0061, Flkult$ Htrkub
U ve6il$ Andalas, Jlnlah Illllnan : 66, T,hun 2010 )
A}STRAK
KedewM. alaupur kenalmcm dalad h.l fisik. nenial dln hrleri dalm
perka{ind adalan ncrup*u ds& untuk mencdpai tuium dm ciLl cila ddi
;-!d$rM qoldJps J" riud md l' od\al Ed dctoL 11 !"ralar dr I o '* id
ire luEe remp{+rih a'du merJdJd r'-" cnaJt nl rrt .r d Kcotodrer
t,e'r.i Pro. , 'dbi Jia pcr\asr ) 'g rcaa r md! nc 'Adl.iboltm
kdus pcrcenian rtena klrtr8nya tesadm utu! belissgungjawab
meninglatnya
bctudah langga bagi s@]i isbi Pemas.lalm ddm Pendliiid ini
yailu i apakn yog mcnjadi ala$ dilalulmya perka*itu sia nuda di KabuPaten
kednci ircviNi Jmbi, baeainanakn pcblsaMn perkawin& usia muda teGebut di
(abupaten Kcrirci, sena bagainanar.n pcnemb perklwind usia muda leGebul
p.trearu r KoblDcren kPnn, "rc\'bi lmb' D'lm pcn 'id
dald k€lndupu
vairu
lnr. nj, p_r, r"rs.undJM mflooe raJ"\drd
'o'ol'Ci
'tridih' un Me bcrdl I
rc';.lak rerli"p r a clJF dP gd me in- .e' u I on,
fa&ia
/
de kcnudis dihubmsk denem
tel.ltu3 vmg diLmpkd di
nsyaolal. Penelide y a dilaklld ini beBild desknptif vaitu nembenkM
penjeldd Gnlang sutu embam *eadm. su6aia d$ k.ndhi ddi objet penelidd
yms dilalulm. Sunb€. dah bc6sl dIi &/./ R.r.ar.n dan l ibrd.! rcset.h lenis
d.ra -vog digu,.lo adllai dab sckunder dr dala prlncr' Popul$i dalm peclilia
ini adalan Pelala perkawjnd usia nruda di KaboFlcn Kerinci trovi.si Jmbi,
ptubohilnr lanlli,& vairu dengm
pcMilo @pel dilaLakan denge lcktik
"an
dilakukb
mclalui studi dokdd4 de
daia
;m p,ry,she s,'npl,ts. Penswpuld
awdm. Data yde dip€oleh diola! scwa eA?',s dd kt,ldi,a Selojuhva d1tx
yans dileolch diolal secm knaliralil Hasil ddi penelitim ini adakn : l) Ada 5
(linra) al:@dil ssugkenya pelka*ind usia muda di kabupaFn Kcdnci Prolinsi
Jmbi. yaitu kama alas moal, ktrem k(elalialtdalu, kNm pensarun omeiua,
kmna kena@ sendiri. dm Kdena fakor elonomi 2) PelatsM perkawind usia
duda di Kabupalen Kerinci lolinsi Janbi beluh sesuai densan kerenh dalm
pel ? ayat (2) undbe udtrg nomoi I hnun l9?4 te.lang pdkawine, telaLa
pe*aMnd usia muda ndsisali pertawi.m tcscbut densd @a nd]niluldi
mu, menikr! di bavah i4gs, aiau nenikln di bawah rangm lerlebih danulu setelah
mu culap bN didaitrkm di KU,4. l) Pe*avino uria nuda di &bupalen Kerinci
remral. bcrpengdrn Ehadap tinslst Perccni , l$blllti d i I 0 rEsponden lerdapdt 4
rstondcn yms bercmi aiau 405 dri l0 rcsponden,Yag b€cerai detr8m also
kmna hal kc-1, kdna oialgtu, dd krena takor ekonori P*1u dilalnkm
nura. M r 'l arrselar I'., Js rr cr" per I "J ']d pcnin (a u
Der rul
'
'ld
ral u nel rr 'n3d 1 a pertrt'ld L'';."-."^- d- " ,e'u,ernad,o
nuda tnGunya di KabuFt€n Kcinci liovinsi Jmbi. serra pelu addva pengawd@
tdg keft dan pih! yms be cneg agar neipulasi wur tiddk terjadi laci
I
BAB
A. Lrtrr Behklne M*!r!h
nnpala stu ilcla )tus nouju}Ia nlbuc@ dlan etu
pribadi ddgd p.ibadi lain. Sebu2n ittlan Fitawim tcrjadi k'm arlalya t@k
Perkawim
pribadi. psitoloers
dm
fisik te stug
hubmem p€mikahtr ini
nmprla!
pria
p€lyat@
upa'z
be.beda tabiatnye Sejlk adanla Undeg
'ug
P€rkawinan,
dd stug wdilt
-
tar pribadi
Und6g Nomo!
U.d6e Nobor I Talu
Talu
1974 tenl,ng Pcrkapin
4
1975
I Tolu
l9?4 tent.ls
yds berbuyi : P*nawim
iolah
lertas Pelals@ Uddg
p€ngertie
Undas Undag Nonor I Talm
diatu ddm pasal I
d
i p€rk wilM itu *ndni
1974ldrang Perkawimie^cbuq
ikabr Iahir balin otaE
Frug
weila Fba€ai sumi islri deoge tujM n€nb€ntuk kelEsa (
mrul
d{ atar individu
yeg benrru st@ efekif $jat laeerl I Okobd r9?5 yaitu sjat
b€rlaLuya Pemturu Peneii an Nomor 9
baJDgia
Obn *bab itu
pria
Iua!
dmso €orus
&nega
) yms
dm k€kd bqd6&kd Kehrhm Ymg Mrtu Ee". Perkawinm ebagai jal
dapal
nmjudld telwsa ( luah
KetrhM Yoa
bqldssug
l!,talB
emu
hidup
t
n8€a ) yms
&lEsia da kekal berdlgkm
Es ini dibakudte bahm patnwiM itu
de tidik bobn be6!l]ir
begilu
eja
hetrddoya
P€mbenhrkm kelwga
yog b.n sia da keksl itu barulai MddLm KetunM Yms Man" Es.
utuk n€obq.su rud talgg4 p6ti
Im6ia ydg mel&emskq
p€-lkawino
enMya
dapal nenp€mleh kebstagi@ baik basi dnilya
d€nsd
hrrald Etui
naupu basi orug otug di
ataupu kemtsnge
mcropatm
ddu
dns utuk
sekiiamya,
hal
khuNrya kelugu'€ sndiri.
tujw dd cila
cita d&i pert win
Fldin
Kede@
tsik nslal dd @len daLm p.*awim
men€pai
Sctiap
q
a&lan
*€laupm
denikiu ndih bdyal juga mssot! nrdy ltat di lndonesi! lmg krmg nenpfhati(m
Ull ini
rrau nedtadeitrF.
dapal dilihal
ddi
hasil penelitian yan8 dilakulon Pusal Kajian
dd
Dm Perlinduso An.l (PpA) yes nenlabkd b,n{a lebih
20 poscn
ndyoralar
di Indonesia noikahlm sak m€reka dalm usia
Talm.
Hal ini dapd disebabkm l@ena admya pensaJUh
ybg tidat n€madai.
sosjal
Menurul lielentum
nencapt
mu l9 (sembilb
(cnm b€16)
Tanu
pel
beld)
suatu
llhu
Undd8 Nonor
kedua
a
Und
7 ayal (2)
g
dislen$i
p€nyetan
wu
L'trdss Nonor
kePada pcngodilm alau pejabd
minimal seFfti
I r,nu
16
Menurut pasd
adolah
sbaeai sumi
muda
. Jadi
isti
I Undsg
deng@
Y
lrodp6s
lin ydg
nnda
utul
nenhina
penelilim ini adalan
d
b€lm m€moubi
basi pibat
Unddg Nobor
bnn-d
batir
Gmbild bel4) bnb
I
Tanu
esa.
dlae setug
pna dmga
soms mita
baiagia
Sem mud tidrr adt s6tug pu
coDzo r0/01 ooTpdolahs
bagi
19741entang Perkawind,
tujM utlk nmb€ntuk keluga yas lclol dd
s MatE
-
perenph
bdginsril@ p€lkawirmya b€Elnn deng& sMtu pdeEiar.
rhnprdod
16
ydg tehn diElaPk dalm p4al7 rlat (l) Undmg
(end b€la) ialu
berdMkd Ke$nmm
naih sgat
t974 tentare P€rtawina4 ]€itu 19
sutu ilol&
mu
peikawim usia muda ini
yas dinalcud dald
sEtu arau kedua b€lan pinak
pihal lali - lali dm
p€rtawim
uia
pria sudab
b3nsa "Dalam hal penyimlogan rerhadap
omg 1u pin3i pria naupun soita
langga. Perkawina.
perkawnn yms
Tah@ 19?4
Un.tbg Nonor I
perkawim yms satu al"u kedua bela! pinak nsih rclatil nuda
Imal
I
dtn pih,r v&ila sudan mencapai
Pdkrwim nenyal1rd
(l) p6al ini d.p,t ncni
adalan
(l) Undmg
ulM . nmu ddm ketenlm pael
19?4 tenrary
ditujuk oleh
7 ay.t
nenlat3ld bobM lerkavin& h&ya diizinlmjika pilak
lmtang Perk.wind
ayal
lin8kuge
diii
nds
vms
dedikim
BAD
ry
PDNUTT,IP
Dei
l.
mid
pada
bab
bab sebelmya. mata dapat
Pelaku p€.tawinm
sia
p€mit$
yflg sgal
di usia
nuda di Kabupaten Keiinci, pmvinsi Jmbi melalakfl
nuda dm betun
nehduni
utuk nelaktua{a prkawim sbagailrma yms
4?t (l) Und s - Undas Nono!
Gebbiltu bels) ralm bagi pihat
pcrdpw ete lah
2. Pelats@ peikawim uia
pdyinpdg
pelgadiltu
leila.
rerbadap ayal
arau pejabar lain
Pelaku
neEka lalurm
telan ditctalkar dalaft p6at 7
laki dm 16(enmbels) knun baei pitak
atsd y s dapat dhinpulkan
b) tdena
nenjadi 5
k€na@ sodid (3cplr: c)
*aeia fakor omgru
(t o%)j e)
kMa dsm
nnda di Kabupalen Keinci povimi
Jdbi belM
d)
- mdeg& yae
neneatu rnreg Frkawintu, yaitu
ktssn}t
u,!
lati
sesui denge pemn@ p€mdds
ienlas Prka*inaa
nininal
Tahu t9Z4 Enrtug ?erkawinm yaitu t9
al6e nodl (4oytj
kd€m kecelal@ / natu (t 0%);
baras
I
diebabkan oleh
alasla yaitu : a) kden!
.tikenukate kcsihpuld
pa$l
Unl{g -
b6la*u di Indonesia yag
Undang Nomoi
? ayar (2) yme d€nyatat