Multimedia Modul 1 BM

KEMENTERIAN PELAJARAN MALAYSIA

Kurikulum Standard Sekolah Rendah

TEKNOLOGI MAKLUMAT DAN KOMUNIKASI

MODUL EKSPLORASI MULTIMEDIA:
1.0 Mengkaji Multimedia

TAHUN 4
Terbitan

Bahagian Pembangunan Kurikulum

2013

Cetakan Pertama 2013
© Kementerian Pelajaran Malaysia
Hak Cipta Terpelihara. Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian
artikel, ilustrasi dan isi kandungan buku ini dalam apa-apa juga bentuk dan dengan
cara apa-apa jua sama ada secara elektronik, fotokopi, mekanik, rakaman atau cara

lain sebelum mendapat kebenaran bertulis daripada Pengarah, Bahagian
Pembangunan Kurikulum, Kementerian Pelajaran Malaysia, Aras 4-8, Blok E9,
Parcel E, Kompleks Pentadbiran Kerajaan Persekutuan, 62604 Putrajaya.

RUKUN NEGARA
BAHAWASANYA negara kita Malaysia mendukung
cita-cita untuk mencapai perpaduan yang lebih
erat dalam kalangan seluruh masyarakatnya;
memelihara satu cara hidup demokratik; mencipta
masyarakat yang adil bagi kemakmuran negara
yang akan dapat dinikmati bersama secara adil
dan saksama; menjamin satu cara yang liberal
terhadap tradisi-tradisi kebudayaannya yang kaya
dan berbagai-bagai
corak; membina satu
masyarakat progresif yang akan menggunakan
sains dan teknologi moden;
MAKA KAMI, rakyat Malaysia, berikrar akan
menumpukan seluruh tenaga dan usaha kami untuk
mencapai cita-cita tersebut berdasarkan atas prinsipprinsip yang berikut:








KEPERCAYAAN KEPADA TUHAN
KESETIAAN KEPADA RAJA DAN NEGARA
KELUHURAN PERLEMBAGAAN
KEDAULATAN UNDANG-UNDANG
KESOPANAN DAN KESUSILAAN

iii

Pendidikan di Malaysia adalah suatu usaha
berterusan ke arah lebih
memperkembangkan potensi individu
secara menyeluruh dan bersepadu untuk
melahirkan insan yang seimbang dan

harmonis dari segi intelek, rohani, emosi
dan jasmani berdasarkan kepercayaan dan
kepatuhan kepada Tuhan. Usaha ini adalah
bertujuan untuk melahirkan warganegara
Malaysia yang berilmu pengetahuan,
berketerampilan, berakhlak mulia,
bertanggungjawab dan berkeupayaan
mencapai kesejahteraan diri serta
memberikan sumbangan terhadap
keharmonian dan kemakmuran keluarga,
masyarakat dan negara.

iv

Draf
020413

M ODUL EM 1
Sta nd a rd
ka nd ung a n:


1.0

Me ng ka ji Multime d ia

Sta nd a rd
p e m b e la ja ra n:

1.1

Me nye na ra ika n e le m e n m ultime d ia
(te ks, im e j, a ud io , vid e o d a n a nim a si)

1.2

Me m b ua t p e rb a nd ing a n sa iz fo rm a t fa il
b a g i se tia p e le me n m ultim e d ia se p e rti
untuk te ks, im e j (*.jp e g ,*. b m p ,*. tiff),
a ud io (*.m id i, *.w a v, *.m p 3) d a n vid e o
(*.a vi,*.m p e g ).


Ma sa :

60 minit

1

Draf
020413

NOTA RUJUKAN
MULTIMEDIA
Multim e d ia m e rujuk ke p a d a g a b ung a n d ua a ta u le b ih e le m e n
m ultim e d ia ia itu te ks, im e j, a ud io , vid e o d a n a nima si.

TEKS
C o nto h: b uku c e rita

IMEJ
C o nto h: g a m b a r a ir

te rjun

AUDIO
Multim e d ia

C o nto h: b unyi b urung

VIDEO
C o nto h: ra ka m a n
b e rita

ANIMASI
C o nto h : Bo b o i Bo y

2

Draf
020413

ELEMEN TEKS DALAM MULTIMEDIA

Te ks ia la h se b a ra ng aksara ya ng d i ta ip p a d a ko mp ute r.
Aksara te rd iri d a rip a d a :

Ab ja d
(A hing g a Z)

No m b o r (se b a ra ng
no m b o r 0 hing g a 9)

Aksara

C o nto h sim b o l:
-Ta nd a b a c a a n ( .
-Ta nd a -ta nd a

, ; : ‘ “)
( $ + - =)

Te ks me rup a ka n a sa s uta m a p e nya lura n se sua tu m a klum a t. Te ks
b e ra d a d a la m b e ntuk p e rka ta a n, a ya t a ta u p e re ng g a n.

Ia
d ig una ka n untuk m e nya m p a ika n se sua tu id e a a ta u fa kta .

1.

Mukataip (Ty pe fac e )
Muka ta ip ( typ e fa c e )

ia la h re ka b e ntuk se sua tu a ksa ra .
Te rd a p a t p e lb a g a i je nis m uka ta ip d i d a la m ko m p ute r.
Anta ra nya ia la h:
1.1
Arial
1.2
Comic Sans MS
1.3
Times New Roman
Pe rb a g a i je nis muka ta ip ( typ e fa c e s) d a n fo n ( fo nt) m e m b e ri
d a ya
ta rika n

ke p a d a
se sua tu
te ks d a la m
se sua tu
p e rse m b a ha n m ultim e d ia ya ng d ib ua t.

2.

Fon (Fo nt)
Fo n ( fo nt) ia la h sa iz-sa iz

ya ng

te rte ntu b a g i m uka ta ip .

C o nto hnya :
2.1
14 p o int Time s Ne w Ro m a n b e rm a ksud m uka ta ip
b e rje nis Times New Roman d a n sa iznya ia la h 14.
3


Draf
020413

2.2

3.

20 p o int Luc id a Ha nd w riting
b e rm a ksud m uka ta ip
b e rje nis Lu ci d a H a n d w r i t i n g d a n sa iznya ia la h 20.

Kategori Teks
Te rd a p a t d ua ka te g o ri te ks ia itu:
3.1
Se rif (a d a d e ko ra tif)
Se rif m e rujuk ke p a d a d e ko ra tif p a d a hujung se sua tu
a ksa ra .
C o nto h:


x
x
x
x

3.2

Times New Roman
R avie
Book Antiqua
Palatino Linotype

Sa n Se rif (tia d a d e ko ra tif)
Ma ksud nya tia d a d e ko ra tif p a d a hujung a ksa ra .
C o nto h:

x
x
x
x

Arial
Tahoma
Calibri

C e ntury G o thic

TIADA
DEKORATIF

ADA
DEKORATIF

(perhatikan

(perhatikan pada
hujung aksara)

TAHUKAH ANDA?

Pe rka ta a n sa ns b e rm a kna “ ta np a ” d a la m
b a ha sa Pe ra nc is, m a ka fo n sa ns se rif b e rm a kna
fo n ya ng tid a k m e m p unya i se rif a ta u ta np a se rif.

4

Draf
020413

YANG MANA SATU?
A. Ka te g o ri te ks m a na ka h ya ng
se sua i untuk m e nulis KAD HARI JADI?

B. Ka te g o ri te ks m a na ka h ya ng
se sua i untuk m e nulis SURAT KIRIMAN
RASMI?
SERIF ATAU SANS SERIF?

4.

Struktur Teks
Te rd a p a t d ua je nis struktur te ks ia itu
4.1
Te ks Line a r
Te ks Line a r ia la h te ks b ia sa
4.2

Te ks Tid a k Line a r
Te ks Tid a k Line a r ia la h te ks ya ng me ng g una ka n p a uta n
( links). Ia jug a d ike na li se b a g a i Hip e rte ks.

5. Format Fail Teks
Ka m u a ka n m e mp e la ja ri d ua je nis fo rma t fa il te ks ia itu:
5.1
Te xt (*.txt)
Me rup a ka n fo rma t te ks ya ng p a ling a sa s. Ia ha nya
m e m fo rm a t a ksa ra a sa s ta np a se b a ra ng g a ya ( style ).
5.2

Ric h Te xt Fo rm a t (*.rtf)
Me rup a ka n fo rma t te ks ya ng me m fo rm a tka n a ksa ra
ya ng d itulis d a la m p e lb a g a i g a ya ( style ). Ma ksud nya ,
a ksa ra b o le h d ita ip d e ng a n m e le ta kka n p e lb a g a i je nis
m uka ta ip , sa iz muka ta ip d a n ke sa n fo nt se p e rti huruf
te b a l a ta u huruf c o nd o ng . Te ks d a la m fo rm a t ini jug a
b o le h d itulis d a la m b e ntuk p e re ng g a n d a n b o le h
d ile ta kka n p e nja ja ra n ( a lig n te xt- ka na n, kiri, te ng a h
a ta u ke la ra sa n ( justify) .

5

Draf
020413

Ta np a Se b a ra ng G a ya ? Ap a Ma ksud nya ???
Ma ksud nya a ksa ra ya ng d ita ip tidak diletakkan sebarang ke sa n
fo nt se p e rti :
-d ite b a lka n ( b o ld )
-d ig a riska n ( und e rline )

.txt

m e ng g una ka n
p e risia n No te p a d .

-d ic o nd o ng ka n ( ita lic )
-d ip o to ng ( strike o ut)

.rtf

m e ng g una ka n
p e risia n
p e m p ro se sa n
p e rka ta a n.

6.

Saiz Fail
Sa iz fa il Text( *.txt) lebih kecil b e rb a nd ing sa iz fa il Rich Text
Format ( *.rtf).

Panduan Menggunakan Teks dalam Multimedia
x Pa stika n Te ks ya ng Dig una ka n Bo le h Dib a c a
x Pe m iliha n Wa rna Te ks ya ng Be rse sua ia n
x Pe m iliha n Sta il Te ks ya ng Be rse sua ia n
x G una ka n Te ks ya ng Ring ka s te ta p i Pa d a t
x Aw a si Kua ntiti Te ks p a d a Pa p a ra n

6

Draf
020413

ELEMEN IMEJ DALAM MULTIMEDIA
1.

Jenis Imej:
1.1
1.2
1.3
1.4
1.5
1.6

2.

Peranan imej dalam multimedia
2.1
2.2
2.3
2.4
2.5
2.6

3.

Fo to g ra f a ta u g a m b a r fo to
Lukisa n
Ka rtun
G ra f a ta u c a rta
Iko n, sim b o l, g a ris d a n b uta ng
Dia g ra m

Me ng hib urka n
Me m b e ri m a kluma t
Me d ia ko m unika si
Me nya mp a ika n c e rita
Me m ujuk
Me nza hirka n p e ra sa a n d a n e m o si

Imej terbahagi kepada 2 kategori
3.1

Im e j ve kto r
Im e j ve kto r ia la h im e j je nis lukisa n a ta u ime j b e ra sa ska n
o b je k. Ime j ini d iha silka n m e ng g una ka n p e risia n te rte ntu.

3.2

Im e j b itma p
Im e j b itm a p jug a d ike na li se b a g a i ime j ra ste r. Ime j ini
m e rup a ka n im e j se b e na r d a la m ke hid up a n se ha ria n kita
se p e rti g a m b a r fo to d a ri ka m e ra d ig ita l,ko le ksi g a m b a r
ya ng d iimb a s d e ng a n p e ng imb a s im e j d a n se b a g a inya .

7

Draf
020413

4.

Pe rb e za a n d ia nta ra im e j ve kto r d a n b itm a p a d a la h se p e rti
ja d ua l 1.1 d ib a w a h:
Ja d ua l 1.1

IMEJ VEKTOR

IMEJ BITMAP

Sa iz fa il ke c il
Mud a h untuk d iub a hsua i
Te rha sil m e la lui la ka ra n a ta u
lukisa n
Se sua i untuk c a rta , g ra f d a n
d ia g ra m .

5.

Sa iz fa il b e sa r
Susa h untuk d iub a hsua i
Mud a h d iha silka n
m e ng g una ka n ka m e ra d ig ita l,
p e ng imb a s d a n se b a g a inya
Se sua i untuk m e m a p a rka n im e j
d a la m kua liti ya ng re a listik
se p e rti fo to .

Pe rb e za a n d ia nta ra fo rma t fa il ime j d ig ita l d a n b itm a p a d a la h
se p e rti ja d ua l 1.2 d ib a w a h:
Ja d ua l 1.2

Format fail imej vektor
x *.c g m / C G M ( C o mp ute r
G ra p hic s Me ta file )

Format fail imej bitmap
x *.b m p / BMP ( Wind o ws
Bitma p )

x *.d xf/ DXF ( C o mp ute r-Aide d
De sig n)

x *.p ng / PNG ( Po rta b le
Ne two rk G ra p hic d )

x *.e p s/ EPS ( Enc a p sula te d
Po stSc rip t)

x *.tg a / TG A ( Ta rg a )
x *.tiff/ TIFF ( Ta g g e d Ima g e File
Fo rma t)
x *.jp e g / JPEG ( Jo int
Pho to g ra p hic Exp e rts
G ro up )
x *.g if/ G IF ( G ra p hic s
Inte rc ha ng e Fo rma t)

6.

Warna dalam imej
Im e j b o le h d iw a kili d e ng a n w a rna 4 b it, 8 b it, 16 b it se hing g a
b e rmillio n w a rna .

8

Draf
020413

ELEMEN AUDIO DALAM MULTIMEDIA
Aud io ia la h g e lo m b a ng b unyi ya ng b o le h d ita fsir o le h te ling a
m a nusia .
Me la lui
a ud io ,
p e ng g una
b o le h
m e nja d ika n
p e rse m b a ha n me re ka le b ih inte ra ktif d e ng a n m e m a sukka n sua ra
la ta r, m uzik a ta u la g u.

1.

Tujuan audio dalam multimedia
Pe ng g una a n a ud io d a la m m ultim e d ia d a p a t m e m b a ntu
p ro se s p e nya mp a ia n le b ih m a nta p d a n b e rke sa n. Ini ke ra na
a ud io b o le h m e nja d i m e d ium b a ha n b a ntu se kira nya m urid
tid a k b e rke up a ya a n untuk m e liha t d e ng a n b a ik. Di sa m p ing
itu, p e ng g una a n a ud io jug a b o le h m e nimb ulka n sua sa na
ya ng m e na rik d a n c e ria . Aud io jug a d a p a t m e ning ka tka n
m o tiva si d i ka la ng a n m urid -murid a g a r le b ih b e rmina t
m e ng ikuti se sua tu p e nya m p a ia n ma klum a t.

TAHUKAH ANDA?
Te rd a p a t d ua je nis a ud io d i
d a la m m ultime d ia ia itu:

Mono – m e ng g una ka n sa tu
sa lura n a ud io sa ha ja .
C o nto hnya fa il b e rfo rm a t MIDI.

Stereo – m e ng g una ka n d ua
sa lura n a ud io . C o nto hnya fa il
b e rfo rm a t m p 3.

9

Draf
020413

2.

Jenis-jenis fail format audio
Pe rb e za a n d ia nta ra tig a je nis fo rma t a ud io a d a la h se p e rti
ja d ua l 1.3 d ib a w a h:
Ja d ua l 1.3

Fail wave

Fail MIDI

wa ve fo rm a udio
file

music a l instrume nt
dig ita l inte rfa c e

*.w a v

*.m id

Bo le h d ib ua t
p e nyunting a n

Bo le h d ib ua t
p e nyunting a n

C o nto h :

Sa iz fa il ke c il d a n
padat
C o nto h :

*.m p 3
Bo le h m e ng e c ilka n
sa iz fa il b a g i
fo rma t MIDI d a n
w a ve
Sa iz fa il ke c il d a n
padat
C o nto h :

negaraku.wav

negaraku.mid

negaraku.mp3

Sa iz fa il b e sa r

3.

Fail MP3
Mo ving p ic ture
e xp e rt g ro up le ve l
3

Penggunaan audio dalam multimedia
Wa la up un ke sa n a ud io d i d a la m m ultim e d ia m e m p unya i
b a nya k ke le b iha n, na m un p e ng g una a nnya p e rlu d ira nc a ng
d e ng a n te liti. Be rikut m e rup a ka n b e b e ra p a a sa s b a g a ima na
a ud io d a p a t d ig una ka n d e ng a n b e rke sa n d a la m se se b ua h
p e rse m b a ha n m ultim e d ia .
3.1
3.2

3.3
3.4

Aud io ha nya d ig una ka n jika b e rse sua ia n d e ng a n isi
ka nd ung a n p e rse m b a ha n.
Pa stika n p e ng g una m e mp unya i ka w a la n ya ng p e nuh
te rha d a p
a ud io
ya ng
d ig una ka n.
C o nto hnya ,
p e ng g una b e rup a ya untuk m e ng a w a l ke ting g ia n b unyi
a ud io , m e m b e rhe ntika n a ud io d a n se b a g a inya .
G una ka n sa iz fa il ya ng tid a k te rla lu b e sa r b a g i tujua n
ra ka m a n a ta u se m a sa m e nyim p a n fa il a ud io .
Ela kka n p e ng g una a n a ud io ya ng sa m a d i d a la m
se sua tu p e rse m b a ha n untuk m e ng e la kka n ke b o sa na n.

10

Draf
020413

3.5

Ela kka n
m e ng g una ka n
a ud io
se kira nya
b o le h
m e ng g a ng g u p e rse m b a ha n. C o nto hnya , sla id untuk
m e m b e rika n p e ne ra ng a n te nta ng se sua tu m a klum a t.

ELEMEN VIDEO DALAM MULTIMEDIA
Vid e o ia la h sa tu siri ime j ya ng d isusun d a n d im a inka n d e ng a n
p a nta s. Susuna n im e j ini d ib ua t se c a ra b e b e ra p a siri im e j d a la m
sa tu sa a t (fra me p e r se c o nd a ta u fp s). Se m a kin b a nya k fp s
se m a kin je la s p a p a ra n vid e o nya . Wa la u b a g a ima na p un ke je la sa n
vid e o b e rg a ntung ke p a d a ke p a d a p ikse l a ta up un b it w a rna nya .
Anta ra re so lusi w a rna ya ng b ia sa d ig una ka n ia la h 8 b it, 16 b it, 24
b it. Se m a kin ting g i re so lusi w a rna se m a kin m e na rik d a n je la s
w a rna nya . Ra ka m a n vid e o d ig una ka n untuk hib ura n, d ra m a ,
m uzik, d o kum e nta ri, ka rtun, g a m b a r a nima si d a n se b a g a inya .
Vid e o d a la m siste m o p e ra si w ind o w d isimp a n d a la m b e ntuk;
Ja d ua l 1.4

Fail AVI

Fail MPEG

Audio Vide o Inte rle a ve

Mo tio n Pic ture Exp e rt G ro up

*.a vi

*.m p g / *.m p e g

Sa iz fa il ya ng b e sa r

Sa iz fa il ya ng ke c il

C o nto h:

C o nto h:

pakmamat.avi

pakmamat.mpeg a ta u
pakmamat.mpg.

11

Draf
020413

ELEMEN ANIMASI DALAM MULTIMEDIA
Anim a si d ig una ka n untuk m e m b e ri g a m b a ra n p e rg e ra ka n b a g i
se sua tu o b je k. Ia m e rup a ka n sua tu p ro se s m e nja d ika n se sua tu
o b je k ke liha ta n hid up a ta u m e m b e ri g a m b a ra n b e rg e ra k ke p a d a
se sua tu ya ng p a d a d a sa rnya a d a la h sta tik.
Pe ng g una a n a nim a si m a m p u m e nc e ria ka n p ro se s p e nya m p a ia n
d ima na p e rse mb a ha n ya ng d isa m p a ika n itu ke liha ta n le b ih hid up
a ta u re a listik. Ia jug a m a m p u m e na rik mina t m urid d e ng a n mud a h
d a n p e m b e la ja ra n a ka n le b ih m e nye ro no kka n.

1.

Animasi GIF (Animate d G IF)
Anim a si G IF (Anim a te d G IF) m e rujuk ke p a d a siri im e j sta tik
b e rfo rm a tka n g if d a n ia nya d isusun b e ruruta n d e ng a n
m e ng g una ka n p e risia n-p e risia n a nim a si g if. Ap a b ila d ima inka n
m e ng g una ka n p e la ya r w e b , im e j-ime j sta tik a ka n ke liha ta n
b e rg e ra k m e ng ikut susuna n ya ng te la h d ite ta p ka n. Ia
d ig una ka n te ruta m a nya b a g i tujua n p e ng ha sila n p a p a n
p e ng ikla na n.

2.

Animasi Berkomputer
Anim a si b e rko mp ute r m e rujuk ke p a d a a nim a si ya ng d ib e ntuk
d a n d iha silka n d e ng a n m e ng g una ka n te kno lo g i ko m p ute r d a n
e le ktro nik. Ka te g o ri a nim a si b e rko m p ute r te rd iri d a rip a d a
a nima si 2 Dim e nsi (2D) d a n a nim a si 3 Dim e nsi (2D).

12

Draf
020413

3.

Animasi 2 Dimensi
Anim a si 2 d im e nsi m e rujuk ke p a d a p e rg e ra ka n o b je k ya ng
m ud a h m e re nta si skrin se se b ua h skrin p a p a ra n. Ia jug a d ike na li
se b a g a i a nim a si line a r. Anta ra ka e d a h ya ng d ig una ka n ia la h:
3.1

Anim a si La lua n (Pa th Anima tio n)
x Pe rg e ra kka n o b je k d ise p a nja ng la lua n ya ng te la h
d ite ta p ka n p a d a skrin sa m a a d a g a risa n lurus a ta u
le ng kung a n.
x Bia sa nya o b je k ya ng b e rg e ra k tid a k a ka n b e rub a h
ke p a d a o b je k ya ng la in na m un b e rub a h d a ri se g i sa iz
d a n b e ntuk.
x C o nto hnya : Pe rg e ra ka n b e ntuk se g itig a d a ri sa iz ke c il
ke b e sa r d a la m p e risia n MS Po w e r Po int.

3.2

Anim a si Se l (C e ll Anima tio n)
x Sa tu siri fra m e a ta u se l ya ng m a na o b je knya a ka n
d ilukis b e rula ng ka li b a g i m e ng ha silka n sa tu ilusi
p e rg e ra ka n.
x Bia sa nya m e rujuk ke p a d a sub o b je k d a la m se sua tu
fra m e a nima si.
x C o nto hnya : p e rg e ra ka n ka ki, ka ki d ia ng g a p sa tu se l.

3.3

Anim a si Skrin a ta u Tra nsa ksi O b je k
x Me rujuk ke p a d a ka e d a h p a p a ra n se se b ua h skrin ya ng
d ip e rse m b a hka n.
x C o nto hnya : Skrin b e rte rb a ng a n d a ri sa tu a ra h a ta u
skrin se m a kin ka b ur se b e lum d ig a ntika n skrin
p e rse m b a ha n ya ng b a ru.

4.3

Anim a si Fo n d a n Iko n
x Anim a si Fo n m e rujuk ke p a d a a nim a si ke p a d a a ksa ra
d a n m a m p u m e ng hid up ka n p e rse m b a ha n e le ktro nik.
x Anim a si Iko n d ike na li se b a g a i a nim a si ’ sp rite ’ ya ng
m e lib a tka n p e rtuka ra n iko n ya ng se d ia a d a ke p a d a
iko n la in.
x C o nto hnya : Pe rg e ra ka n ya ng b e rg o ya ng -g o ya ng ,
b e rke lip -ke lip .
13

Draf
020413

4.

Animasi 3 Dimensi (3D)
Anim a si 3 d ime nsi m e rujuk ke p a d a o b je k tig a d im e nsi
te rb e ntuk m e ne rusi p e rm o d e la n a ta u fo rm ula m a te m a tik ya ng
m a m p u d ip a p a r d a ri se tia p sud ut p a nd a ng a n. Anta ra ka e d a h
ya ng d ig una ka n ia la h:
4.1
4.2
4.3
4.4

Pe ng ha sila n Pa p a n C e rita (Sto ryb o a rding )
Pe m o d e la n (Mo d e lling ) d a n Pe nc a ha ya a n (Lig hting )
Pe m e ta a n (Ma p p ing )
Re nd e ring d a n Anim a si

Anta ra fa il fo rma t a nima si ia la h fo rm a t d a rip a d a p e risia n
Auto De sk 3D Stud io & Anim a to r (*.fli, *.flc ) d a n Ma c ro m e d ia
Dire c to r (*.d ir). Anim a si jug a d isimp a n se b a g a i klip vid e o ya ng
m e m p unya i fo rma t fa il Q uic k Time (*.m o v) d a n Vid e o untuk
fo rma t Wind o w s (*.a vi).

KEPERLUAN PERKAKASAN
Ko mp ute r Multime d ia

KEPERLUAN PERISIAN
MS Pa int, Re a l Pla ye r, MS Po w e rPo int, No te p a d , MS Wo rd

14

Draf
020413

AKTIVITI 1.1
Objektif: Me mb e za ka n a nta ra huruf Se rif d a n Sa ns Se rif
Langkah 1: Tulis sa tu p e rka ta a n d e ng a n m e ng g una ka n m uka ta ip
c ip ta a n a nd a se nd iri d a la m rua ng a n ya ng d ise d ia ka n
d i b a w a h a ta u me ng g una ka n ke rta s la in.

Langkah 2: C ub a te ntuka n sa m a a d a m uka ta ip c ip ta a n ka mu itu
b e rje nis Se rif a ta u Sa ns Se rif. Ke na p a ?

15

Draf
020413

AKTIVITI 1.2
Objektif: Me mb ua t p e rb a nd ing a n sa iz fo rma t fa il rtf d a ntxt
Langkah 1: Murid m e m b ina sa tu fo ld e r d a n d ib e ri na m a SAIZ FAIL
TEKS.
Langkah 2: Murid m e m b uka p e risia n MS Wo rd d a n me na ip sa tu
huruf m e ng g una ka n fo n C a lib ri sa iz 24. C o nto hnya
huruf s.

RAJAH 1.1

Langkah 3: Sim p a n fa il te rse b ut d e ng a n na m a Contoh Fail Teks d i
d a la m fo ld e r ya ng d ib ina ta d i. (se m a sa m e nyim p a n fa il
p a stika n ka m u me milih Pla in Te xt (*.txt) p a d a rua ng a n
Sa ve a s typ e ).

16

Draf
020413

Langkah 4: Murid m e m b uka p e risia n MS Wo rd d a n me na ip huruf
ya ng sa ma .

RAJAH 1.2
Langkah 5: Sim p a n ( sa ve ) fa il te rse b ut d e ng a n na ma Contoh Fail
RTF d i d a la m fo ld e r SAIZ FAIL TEKS. (se m a sa m e nyimp a n
fa il p a stika n ka m u m e m ilih Ric h Te xt Fo rm a t (*.rtf) p a d a
rua ng a n Sa ve a s typ e ).

Langkah 6: Buka fo ld e r SAIZ FAIL TEKS d a n g e ra kka n kurso r p a d a
fa il Contoh Fail Teks. Klik te tikus se b e la h ka na n.
Pe rha tika n sa iz fa il p a d a rua ng a n ‘ p ro p e rtie s’ ya ng
te rte ra .

Langkah 7: G e ra kka n p ula kurso r ke p a d a fa il Contoh Fail RTF. Klik
te tikus se b e la h ka na n. Pe rha tika n sa iz fa il p a d a
rua ng a n ‘ p ro p e rtie s’ ya ng te rte ra .

Langkah 8: G uru a ka n b e rta nya fa il m a na ya ng le b ih b e sa r d a n
m a na ya ng le b ih ke c il.

17

Draf
020413

AKTIVITI 2.1
Objektif: Murid mengkategorikan imej mengikut format imej.

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

RAJAH 1.3
18

Draf
020413

Langkah 1: Pe rha tika n im e j d i a ta s.
Langkah 2: Pilih im e j ya ng se sua i untuk d im a sukka n ke d a la m
p e rse m b a ha n m ultim e d ia a nd a b e rd a sa rka n ta juk
“Sekolahku” d a n m a sukka n no mb o r g a m b a r-g a mb a r
te rse b ut ke d a la m ja d ua l d i b a w a h.
Ja d ua l 1.5

Tulis nombor imej seperti dalam
Rajah 1.3 mengikut jenisnya.
Vektor

Bitmap

Langkah 3: Be rd a sa rka n ko le ksi im e j d i a ta s, p ilih b e b e ra p a ke p ing
g a m b a r.

Langkah 4: Be rd a sa rka n g a m b a r te rse b ut, fikirka n satu ta juk
p e rse m b a ha n d a n ja la n c e rita ya ng se sua i.

19

Draf
020413

Ja d ua l 1.6

Nombor bagi
setiap imej

Tajuk persembahan

AKTIVITI 2.2
Objektif: Murid membuat perbandingan kualiti dan saiz mengikut
format imej.
Langkah 1: Murid a ka n m e nc a ri sa tu im e j m e ng g una ka n e njin
c a ria n.

Langkah 2: Sa lin d a n ta m p a l ime j te rse b ut ke d a la m p e risia n MS
Pa int.

Langkah 3: Sim p a n im e j te rse b ut ke d a la m 3 fo rm a t b e rla ina n ia itu
* .b m p , *.jp e g d a n *.tiff.

Langkah 4: Ba nd ing ka n ke tig a -tig a fa il te rse b ut d a ri se g i:
a ) kua liti fo rma t im e j
b ) sa iz fa il se tia p fo rm a t

20

Draf
020413

AKTIVITI 3.1
Objektif: Murid membuat penyesuaian antara imej dan audio
untuk memberikan kesan bermakna kepada
persembahan multimedia.
Langkah 1: Murid m e no nto n sla id Po w e rPo int a ud io .p p t ya ng
m e ng a nd ung i e le m e n ime j d a n a ud io .

Langkah 2: Murid m e m b e ri p e nd a p a t te nta ng sla id ya ng d ito nto n.
Langkah 3: Murid d iminta m e m b ua t p e na m b a hb a ika n untuk fa il
a ud io .p p t d a n m e m ilih e le m e n ime j d a n a ud io ya ng
te rd a p a t d a la m fo ld e r imej_akt3.1dan folder
audio_akt3.1.

Langkah 4: Murid b o le h m e ng g una ka n kre a tiviti m a sing -m a sing
b a g i m e ng ha silka n sa tu p e rse m b a ha n ya ng m e na rik
d a n b e rm a kna .

AKTIVITI 3.2

Objektif: Murid membuat perbandingan kualiti dan saiz mengikut
format audio.
Langkah 1: G uru m e m inta m urid me m b uka fo ld e r em1 ya ng
m e ng a nd ung i se kum p ula n fa il.

21

Draf
020413

Langkah 2: Murid m e nc a ri fo rm a t fa il a ud io .
Langkah 3: Murid m e nc a ri sa iz fa il d e ng a n m e ng e lik ka na n te tikus
ke p a d a fa il-fa il a ud io b a g i m e m b uka ‘ p ro p e rtie s’ .
Langkah 4: Murid m e ng isi b utira n ya ng d id a p a ti ke d a la m ja d ua l
1.7 d i b a w a h.
Ja d ua l 1.7
Na m a Fa il

ne g a ra ku_1 ne g a ra ku_1

ne g a ra ku_1

Je nis fo rma t
fa il
Sa iz fa il

Langkah 5: Murid m e m b a nd ing ka n sa iz fa il-fa il a ud io b e rp a nd uka n
p a d a ja d ua l ya ng d iisi.

Langkah 6: Murid m e m b ua t rum usa n b e rke na a n fo rma t fa il d a ri
se g i:
a ) kua liti fo rma t fa il a ud io
b ) sa iz fa il se tia p fo rm a t fa il a ud io

22

Draf
020413

AKTIVITI 4
Objektif: Murid membuat perbandingan kualiti dan saiz mengikut
format video.

Langkah 1: G uru m e m a p a rka n ke d ua -d ua fa il vid e o
p a km a m a t.m p e g d a n p a kma m a t.a vi) d i skrin
m e ng g una ka n a p lika si w ind o w s me d ia p la ye r.

Langkah 2: Murid m e nc a ta t m a klum a t ya ng d ip e ro le h d a rip a d a
p a p a ra n vid e o b e rd a sa rka n m a klum a t d a n d iisi d i
d a la m ja d ua l 1.8 d i b a w a h:

Perbandingan

Ja d ua l 1.8
pakmamat.avi

pakmamat.mpeg

Sa iz Fa il
Kua liti Pa p a ra n
(Je la s / Kura ng
Je la s)
Pe ra tus (%)
p e rb e za a n
p e njim a ta n sa iz
Ke simp ula n

23

Draf
020413

AKTIVITI 5
Objektif: Murid membuat lakonan dan teknik selak kertas untuk
memahami konsep animasi.
“Lakonan Animasi”
Langkah 1: Murid d ib a ha g i ke p a d a e m p a t kum p ula n.
Langkah 2: G uru m e nye ra hka n ka d tug a sa n ya ng m e ng a nd ung i
a ra ha n ke p a d a se tia p kum p ula n.

Langkah 3: Be rp a nd uka n ka d tug a sa n ya ng d ib e ri o le h g uru, m urid
b e rb inc a ng te nta ng a p a ya ng p e rlu d ila kuka n.

Langkah 4: Se tia p kum p ula n p e rlu m e nc ip ta d a n me m b ua t
p e rg e ra ka n b e rp a nd uka n ka d tug a sa n.

K U MP U L AN 1

K U MP U L AN 2

ANDA DIK E H E NDAK I
ME L AK ONK AN
P E R GE R AK AN “K AP AL
T E R B ANG ME NDAR AT ”

ANDA DIK E H E NDAK I
ME L AK ONK AN
P E R GE R AK AN “P R OS E S
B U NGA B E R K E MB ANG”

24

Draf
020413

K U MP U L AN 3

K U MP U L AN 4

ANDA DIK E H E NDAK I
ME L AK ONK AN
P E R GE R AK AN “K AD
B E R L AINAN WAR NA
YANG B E R T E R B ANGAN ”

ANDA DIK E H E NDAK I
ME L AK ONK AN
P E R GE R AK AN “AL U NAN
OMB AK B AGI K AD
HURUF ”

Langkah 5: Se si p e rse m b a ha n d ija la nka n.
Langkah 6: Murid p e rlu me nya ta ka n je nis a nima si ya ng
d ip e rse m b a hka n.

Langkah 7: Be rd a sa rka n a nim a si ya ng te la h d ila ko nka n, m urid p e rlu
m e nc ip ta sa tu p e rg e ra ka n ya ng me la m b a ng ka n
a nima si se tia p kum p ula n.

Langkah 8: Te rje ma hka n La ng ka h 1 hing g a La ng ka h 7 d e ng a n
m e ng g una ka n te knik se la k ke rta s.
No ta g uru: 1. G uru p e rlu me nye d ia ka n ka d huruf d a n ka d ya ng b e rwa rna

se b e lum a ktiviti dija la nka n.
2. G uru a ka n me minta murid me nye dia ka n ke rta s se la k.

25

Draf
020413

AKTIVITI 6
Objektif: Murid membuat NEMONIK elemen multimedia yang telah
dipelajari.
Langkah 1: G uru m e ne ra ng ka n e le m e n m ultim e d ia m e ng g una ka n
ka e d a h NEMO NIK untuk m e m ud a hka n m urid
m e ng ing a t.
C o nto h:
a . Te ks
b . Imej
c . Aud io
d . Vid e o
e . Anim a si
C o nto hd a la m b e ntuk a ya t :
To yo ta Gra nd is Ad a la h Va n Aya h

Langkah 2: Se c a ra b e rkum p ula n, m urid c ub a ka e d a h NEMO NIK
se nd iri ya ng le b ih m ud a h untuk d iing a t.

Langkah 3: Se c a ra b e rkum p ula n, m urid c ub a p ula b ua t ka e d a h
NEMO NIK se nd iri untuk m e ng ing a t.

26

Draf
020413

PENILAIAN 1
1. Se na ra ika n lima e le m e n m ultime d ia ya ng te la h a nd a p e la ja ri.
a ) _____________
b ) _____________
c ) _____________
d ) _____________
e ) _____________

1. Ta nd a ka n (√) p a d a te ks b e rje nis Se rif d a n (X) p a d a te ks b e rje nis
Sa ns Se rif.

a)

EKSPLORASI MULTIMEDIA

b)

EKSPLORASI MULTIMEDIA

c)

EKSPLORASI MULTI MEDI A

d)

EKSPLO RASI MULTIMEDIA

2. Nya ta ka n 2 ka te g o ri im e j.
a ) ___________________
b ) ___________________

27

Draf
020413

3. Sua ika n fa il a ud io d i b a w a h d e ng a n je nis fo rma t a ud io ya ng
se sua i.
ne g a ra ku.m id

Mo ving p ic ture
e xp e rt g ro up le ve l 3

ne g a ra ku.m p 3

wa ve fo rm a udio
file

ne g a ra ku.w a v

music a l instrume nt
dig ita l inte rfa c e

4. Na m a ka n 2 fo rma t vid e o .
a ) ___________________
b ) ___________________

5. Be rika n 2 ka te g o ri a nim a si 2 d im e nsi (2D) ya ng te la h a nd a
p e la ja ri.
a ) ___________________
b ) ___________________

28

Draf
020413

PENILAIAN 2
Langkah 1: Klik fo ld e r e le me n im e j.
Langkah 2: Di d a la m kum p ula n, p e rha ti d a n re ko d ka n sa iz fa il im e j
(b m p , jp e g , tiff) d i d a la m fo ld e r im e j, sa iz fa il a ud io
(w a v, m p 3, m id i) d i d a la m fo ld e r a ud io d a n sa iz fo ld e r
vid e o (m p e g d a n a vi) d i d a la m fo ld e r vid e o ke d a la m
ja d ua l ya ng d ise d ia ka n d i b a w a h.

Langkah 3: Se te la h m urid m e re ko d ka n ha sil, g uru m e nunjukka n
p e rb a nd ing a n ime j d e ng a n 3 fo rma t fa il b e rla ina n
(b m p ,jp e g ,tiff), a ud io (mid i,w a ve ,m p 3) d a n vid e o
(a vi,m p e g ) m e ng g una ka n sla id p e rse m b a ha n
( em1.ppt) untuk m e nunjukka n p e rb e za a n se b e na r
se tia p fa il d a la m fo rm a t ya ng b e rla ina n.

Perbandingan saiz format fail yang berlainan
ELEMEN

FORMAT FAIL

SAIZ FAIL

*.b m p

Imej

*.jp e g
*.tiff
*.w a v

Audio

*.m p 3
*.m id
*.m p e g

Video

*.a vi
29

Draf
020413

Langkah 4: Se te la h m urid m e re ko d ka n ha sil, g uru m e nunjukka n
Perbandingan saiz format fail yang berlainan dengan
menggunakan simbol (>) untuk lebih daripada dan (