Peternakan Jabar 2011.
P ik ir a n R a k y a t
o
4
0 Rabu
Selasa
5
6
20
21
Mar
0 Apr
o
•
7
9
@
22
0 Mei
10
24
0 Jun
can
~~--=------.:
0 Jumat
Kamis
8
0 Sabtu
11
12
25
0 Minggu
13
26
27
P
te rn a k a n
te la h
0 Ags
O le h R O C H A D I T A W A F
s a p i.
D in a s
o le h
Jaw a
Pe-
B a ra t
0 Sep
k e g ia ta n
y a itu
m e re a lis a s ik a n
29
in s e n tif
p e rb ib ita n
d id u k u n g
yang
d ib e rik a n
p e m b ib ita n ,
k a re n a d id u g a s e k ita r
a n d a la n n y a ,
b e tin a
Jaw a
0 Nov
Q Okt
kepada pengusaha
m encanangkan
em pat
p ro d u k tif
rib u
200
te rp o to n g
R P H d a n s e c a ra n a s io n a l
di
s e rta
B a ra t s e b a g a i p ro v in s i d o m b a ,
d i J a w a B a ra t s e k ita r 5 0 rib u a n
p ro g ra m
e k o r.
ta m a ,
s e ju ta s a p i ta h a p
in te g ra s i
dengan
dan
p e rsu su a n .
s p e k tif
p ro g ra m
m e n u ru t
hem at
m enghadapi
dan
p e r-
p e ru n g g a sa n
p e rta n ia n ,
tru k tu ris a s i
p e n u lis
ta n ta n g a n ,
d ik a re n a k a n
p e n g a ru h
akan
b e rb a g a i k e b ija k a n
yang
rin ta h
s e n d iri.
s e rta
k o n tra p ro -
d ila k u k a n
pem e-
T o lo k
ukur
p ro v in s i
ta
ekor
b a ru
Jabar
dom ba
te rc a p a in y a
la in
p o p u la s in y a
yang
m encapai
10
saat
5 ,8 ju ta
B e rd a sa rk a n
pada
p ro g ra m
pada
k e b ija k a n
te rs e b u t
p e m e rin -
lo k a l
k e b ija k a n
ra s
dom ba
po-
m em asukkan
ekor
T im u r.
gem uk
se c a ra
n a je m e n
ru m a h
w a n . T e rta ta n y a
dom ba,
Pada
d a la m
m a-
p o to n g
he-
pasar
dengan
m e n a rik
d a g in g
s e n d irin y a
p ro d u k si
dan
p ro d u k tiv ita s n y a .
s i s i in i,
in i
s o s ia l,
dom ba
di baw ah
naung-
a n H im p u n a n .P e te r n a k
ba
dan
K a m b in g
(H P D K I) d e n g a n
m anya
D om -
In d o n e s ia
a k tiv ita s u ta -
m e la k u k a n
sangat
re le v a n
ngan
k e g ia ta n
p la s m a
dan
dom ba,
m u tu
n u tfa h
te rn a k
sapi
gabung
d a la m
pasar
in d u s tri
susu
te rn a k
kem bang
. ra p k a n .
a n te rn a k
b e lu m
ngubah
c a ra
n a s ib
dengan
anak
D i s e lu ru h
in i m e ru p a k a n
pem bangunan
m e m e rlu k a n
w a k tu
p a n ja n g
nak
p e re k o n o m ia n
b e ra d a p ta s i.
d a ta ra n
re n d a h
k e m u d ia n
yang
tin g g i
yang
P e n g a m a ta n
la k u k a n
d a ri
p a n a s ,'
d ik e m b a n g k a n
d a ta ra n
te rn a k
D om ba
y a n g b e ra sa l
yang
te rh a d a p
di
di
tin g k a t
p e rn a h
itu , J a w a
p la s m a
b a G a ru t
akan
w in a ri
yang
itu ,
b a s is
p ro g ra m
da
d im u la i d e n g a n m e m a n -
te rn y a ta
cukup
fa a tk a n
k e u n g g u la n
tifw ila y a h
s e n tra
dom p u la
konsum si
d ila k u k a n
d a la m
ra n ta i
in g in
itu , jik a p e m e rin p e rd e -
s a a n , re a lis a s i p ro g ra m
in i s a n -
g a t d in a n tik a n
p e te rn a k
P eru n ggasan
RPH
(lo g is tik ),
dan
ta
(p a -
m a s ih m e n d o m in a s i
m e-
te rn a k
p o la
S e te la h
usaha
(rearing)
d a la m
dom ba
d ia w a li
s e k to r
n ila i
deh ilir
dom ba
dengan
tu n d a
m enangkar
d u k tif
sapi
b e ra sa l
p e n ja rin g a n
tra -s e n tra
m e n a ta
m e la k u k a n
RPH
h a s il
p e ru n g g a sa n
ra s ) s e la m a
p e ru sa h a a n
te rn a k a n
b a g ia n
ra k y a t,
besar
hanya
in i, te rn y a -
s w a s ta
besar
usaha pe-
s e h in g g a
p e te rn a k
sebagai
b u ru h
se-
ra k y a t
di kan-
S e la in
p ro -
m e re k a
sangat
te rg a n tu n g
dan
kepada
in -
(IB ) d a ri se n -
dengan
(a y a m
d u n ia
s e n d iri.
b e tin a
d a ri
Pada
dangnya
yang
pengem bangan
p o to n g
sapi
p o to n g ,
b e tin a
s e m in a s i b u a ta n
nak
itu ,
p e m b e sa ra n
sapi
p e ra h .
pe-
penggem ukan
a tu -
m em bangun
trib u s i),
te rn a k
m em benahi
O le h k a re n a
ta h
p ro d u k ti-
p e m e rin ta h
ngan
b a ik , k a re n a
n ila i
S e p e rti
in i
te re a l-
ra n b iro k ra s i d a n a d m in is tra s i.
(d is -
sangat
y a itu
b e lu m
d a g in g
y a n g se h a ru sn y a
2011,
is a s i d e n g a n
Pem -
(IP M ). P a -
p ro g ra m
2010,
m a s ih
pasar
p ro g ra m
pada
In d e k s
n a ta a n ,
sebagai
pengem bangan
de-
ra n ta i p a s o k
g iz i
y a n g b e rd a m p a k
te re n c a n a
B a ra t.
K e b ija k a n
konsum en,
di
dan
p e rd e sa a n
e k o n o m i.
p e rk e m b a n g a n
g a ru t
a s li J a w a
lin g k a ra n
bagi
M a n u s ia
ta h u n
te rn y a ta
p ro g ra m
p e te rn a k
m e n in g k a tk a n
so k a n ).
dom ba
sapi
h a ru s
a ta u
a n d a la n
u n tu k
p e rk a -
k a p a n ja n g
akan
pusat
in i
d u n ia ,
ta m b a h
P o la
usaha
bagi
m e n a ta
w ila y a h
sebagai
d a g in g
P ro g ra m
. ngan m em benahi
v ita s n y a , s e h in g g a d a la m ja n g ru g ik a n
k o m p a ra -
Ja w a B a ra t
n a s io n a l.
in i
s e k o la h )
te rh a d a p
re n a
te ra n c a m
m e n u ru n k a n
p o s itif
ham s
B a ra t y a n g
tid a k
pe-
p ro g ra m
m akanan
m e n in g k a tk a n
m a s y a ra k a t,
p e n u lis
n u tfa h
k e b e ra d a a n n y a .
m e m ilik i
s e k a lig u s
le m b a p .
d im u la i
S e la in
Jabar
bangunan
k e m a tia n n y a
m e m ilik i
sangat
itu . O le h k a -
tin g g i.
akan
b e lu m
in i
m e n g in g a t
u n tu k
k e b e ra d a a n
Ja b a r,
In fo rm a si
p e n tin g ,
n g a la m a n
dom ba ekor gem uk asal
J a tim
e k o r.
IP S ,
school milk.
n g a r a ta u te rc a ta t p o p u la s i te r-
ekor gem uk
d i lu a r
(p ro g ra m
te rd e ju ta
m esapi
m e m a n fa a tk a n
m e re a lis a s ik a n
ta m b a h a n
lo k a l.
u n tu k
y a itu m e m b u k a
B a ra t,
s a tu
tid a k
p e te rn a k
yang
te rs e b u t
m encapai
im p o r
p ro d u k si
S a tu -s a tu n y a
te rn a k
sapi
ra s io
y a itu 7 0 p e rs e n im p o r
y a itu
p e rn a h
b e rd ih a -
lo k a l te ta p
g a ru t
sapi di Jaw a
te rn y a ta
tid a k
yang
B ahkan,
d a n 3 0 p e rse n
dan
pe-
ra k y a t s e la -
ta h u n
b a ru
s e ja ra h p e rk e m b a n g -
p e n g o la h a n
s e p e rti
d a n p ro d u k si
b e ru b a h
pete r-
G K S I te rh a d a p
sa p i p e ra h
ra k y a t,
S e ju ta sa p i p o to n g
yang
(IP S ), m e n y e b a b k a n
PM TAS
D a la m
p e ra h
pasar
pengem bangan
m u ra h
p o s is i ta w a r
p e ra h
de-
dom ba
bag1
bunga
S a p ip e r a h
L em ahnya
g e n e tik
k a ita n n y a
m e n ja g a
dengan
d a n e k o n o m is
u n tu k
p e te r-
y a n g d a p a t d ia k s e s .
m a p u lu h a n
p e m b e rd a y a a n
p e te rn a k
y a n g b e ra d a
bankan,
dan penga-
d a g in g
p a sa r.
p e m e rin ta h
te k n is ,
d a g in g ,
s to k
d a ri
K e b ija k a n
a k a n m e n y u litk a n
k a re n a
M is a ln y a ,
m e n in g k a tk a n
dengan
Jaw a
se h a ru sn y a ,
B a ra t.
dengan
s e n i d a n k e ta n g k a s a n
k e p a d a k e a rifa n
Jaw a
p u la s i
m em bangun
yang
y a itu b e rb a s is
K e-
tid a k b e rb a s is
la n d a s a n
p e te rn a k a n
d is trib u s i
k e lo m p o k
0-
in i
c a ra s o s ia lis a s i p o la k o n s u m s i,
p e n in g k a ta n
in i
ta h y a n g k o n tra p ro d u k tif.
b ija k a n
P e n a ta a n
in i
p e la k s a n a a n
in i
k e p a s tia n la h a n d a n m o d a l p e rg a ru t.
akan
e k o r.
d a n k o ta ,
s e la m a
n a k a n s a p i tid a k d id u k u n g o le h
ju -
p e n g a m a ta n ,
p e ra s io n a ln y a
te rk e n d a la
sebagai
a n ta ra
dom ba,
te rn y a ta
m e n g in g a t
tu ra n
T ernak dom ba
peny a itu
la h a n u s a h a a b a d i
d i tin g k a t k a b u p a te n
ik lim
s tra te g is
ris ik o
K e b ija k a n
y a n g d ip e rlu k a n
k e te rs e d ia a n
k u a tn y a
p e ru b a h a n
d u k tif
im p o r s a p ! b ib it d e n g a n
k e g a g a la n n y a .
dukung
le b ih
m e la k u k a n
re s-
te ru ta m a
d a n lin g k u n g a n
in i a k a n
d a rip a d a
P e r-
k e n d a la
o le h
P ro g ra m
m enapak
te rs e b u t
b e rb a g a i
15
30
31
J abar 2 11
0 Jul
K e g ia ta n in i h a m s
2011,
14
28
a y a a n k re d it u s a h a
ADA
VUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
te r-
p e m b i-
pakan
k e te rs e d ia a n
D O e dan
d a ri p e ru sa h a a n
n a s io n a l.
D a la m
itu ,
ra n g k a
m u ltipem -
b e rd a y a a n
p e te rn a k a n
ra k y a t,
pada
se h a ru sn y a
pem e-
2011
•
Des
rin ta h
m e m fa s ilita s i
p e rb ib ita n
usaha
p e ru n g g a sa n
pakan
unggas
yang
bahan
b a k u d o m e s tik .
dan
b e rb a s is
M odel
in te g ra s i a y a m d e n g a n p e rta n ia n ,
khsusnya
ja g u n g
k e d e la i m e n ja d ik a n
p rio rita s
yang
sanakan
dan
p ro g ra m
h a ru s
s e re n ta k ,
d ila k -
d i s e n tra -
s e n tra p e n g e m b a n g a n p e ru n g gasan.
S e la in itu , d a la m
tis ip a s i
m engan-
k e b ija k a n
J a k a rta
te rh a d a p
di
DKI
p e la ra n g a n
p e m o to n g a n a y a m , s e la y a k n y a
pada
2011
si Jaw a
P e m e rin ta h
P ro v in -
B a ra t se g e ra m e m fa -
s ilita s i u s a h a k e c il m e n e n g a h
(U K M )
u n tu k
R PA dengan
J ik a
in i tid a k
dam pak
m em bangun
fa s iIita s k h u s u s ,
d ip rio rita s k a n ,
k e b ija k a n
D K I J a k a rta
P e m p ro v
tid a k
a k a n b e r-
a rti b a g i p e m b a n g u n a n
ru n g g a sa n d i J a b a r.
pe-
S e la in itu , p ro g ra m p e m b e rd a y a a n u n g g a s lo k a l te rn y a ta
m a s ih
b e lu m
te rg a li
dengan
b a ik . M is a ln y a , k o m e rs ia lis a s i
b is n is
unggas
lo k a l
(b e b e k ,
a n g s a , b e Iib is , a y a m k a m p u n g ,
dan
s e b a g a in y a )
m em enuhi
tre n
u n tu k
k e b u tu h a n
ra k y a t. A rtin y a , p a ra p e n e n tu
k e b ija k a n
h a ru s
k o n s u m e n a ta s te rn a k o rg a n ik .
p e n d e k a ta n
P o te n s i u n g g a s lo k a l in i, s a n g a t
ngan
lu a r
b ia s a
te ru ta m a
ta rik a n p e rm in ta a n
dengan
DCBA
(d e m a n d )
m a s y a ra k a t y a n g k o n d u s if,
kam panye.
pe-
o le h Iim b a h
lo k a l d e -
k e a rifa n n y a
p a d a s u a tu k a w a s a n p e n g e rn bukannya
p e n d e k a ta n
ru b a h a n ik lim d a n lin g k u n g a n
y a n g d ia k ib a tk a n
k e k u a ta n
bangan,
Ancaman lingkungan
G e n c a rn y a
m e la k u k a n
budaya
P e n d e k a ta n
dapat
dengan
b is n is s e m a ta .
o p e ra s io n a ln y a
d ila k u k a n
sebagai
b e rik u t; s e b e n a rn y a
g ia n
b ia y a
ada seba-
p ro d u k si
yang
te rn a k y a n g m e n g h a s ilk a n g a s
h a ru s d ita n g g u n g p e m e rin ta h ,
m e th a n
s e h in g g a
m e ru p a k a n
ancam an
apat
p e te rn a k
yang
d ija w a b o le h u p a y a p e n a n g g u -
c o n to h ,
d a la m
dang N o.
1 8 /2 0 0 9
te rn a k a n
dan
. la n g a n n y a .
P ro g ra m
pem an-
fa a ta n b io g a s a s a l te rn a k
pengom posan
m e ru p a k a n
y a n g h a ru s
(c o m p o s tin g )
ja w a b a n
C o n to h
p a tu t
u n tu k
sem ua
m en-
p ra sa n g k a
L e b ih -le b ih
k u a tn y a
budaya
kom pos
Sebagai
U n d a n g -U n te n ta n g P e -
K e s e h a ta n
d o m a in n y a
H e-
a d a la h
p e m e rin ta h ,
yang
s e la m a in i s e b a g ia n b e s a r p e . te rn a k m e m b ia y a in y a s e n d iri.
H al
te rs e b u t
m a n a tk a n
m enga-
bahw a
b ia y a
p ro -
duksi
b ib it
dapat
d ire d u k s i
o le h
p e m e rin ta h ,
dengan
m e m b e rik a n b e rb a g a i in s e n tif.
de-
J ik a in i d iIa k u k a n , k ira n y a p a -
pupuk
da
2011
k ita
akan
pem bangunan
m e lih a t
p e te rn a k a n
h a ru s
ra k y a t d i p e rd e s a a n a k a n Ie b ih
m e la lu i in o v a s i
b a ik la g i, y a itu u s a h a n y a a k a n
asal
te rn a k
d ib e rd a y a k a n
m ik ro b a .
s a in g .
bulo k a l
p e ta n i, y a n g m e m b u a t
b e rd a y a
d-
p ro d u k
w a n b a h w a p e rb ib ita n
desa
Sum edang,
ru k te rs e b u t.
ngan
d i p e rd e -
d i D e sa H a u r-
d is e b a rlu a s k a n
ja w a b
d a la m
k o n g k re t
m a n d irie n e rs i
gom bong,
am puh,
d ib u k tik a n
k e g ia ta n s e h a ri-h a ri
saan.
dan
ra k y a t
m e n g h a s iIk a n
bagi pengem bangan
p e te rn a k a n d i J a w a B a ra t, jik a tid a k
Pem bangunan
p e te rn a k a n
b e rk e m b a n g
S e m o g a .* * *
s e c a ra k o n d u s if.
h a k ik a tn y a m e m b a n g u n p e te rnakan
90
ra k y a t, k a re n a
p e rse n
p e te rn a k a n
d i ta n g a n p e te rn a k
saan.
h a ru s
O le h
k a re n a
m e ru b a h
a g rib is n is
ke
w i l a y a h fa r m i n g
m a s ih
ham s
pengem bangan
s e k ita r
b e ra d a
d i p e rd e itu ,
k ita
p a ra d ig m a
p e n d e k a ta n
P e n u lis ,
, S o s ia l
te r n a ka n
(F a p e t)
P a d ja d ja r a n
Sa p i
dan
(P P SK I)
d iIa k u k a n
bagi
Ika ta n
Kerba u
dan
In d o n e s ia
S e kje n
P e te r n a k
In d o n e s ia
K e tu a
S a r ja n a
P e-
U n ive r s ita s
(U n p a d ),
P e r h im p u n a n
yang
J ur usa n
F a ku lta s
DPP
s ys te m ,
p e te rn a k a n
dosen
E ko n o m i
I
PE
P e te r n a ka n
(ISP I).
r
o
4
0 Rabu
Selasa
5
6
20
21
Mar
0 Apr
o
•
7
9
@
22
0 Mei
10
24
0 Jun
can
~~--=------.:
0 Jumat
Kamis
8
0 Sabtu
11
12
25
0 Minggu
13
26
27
P
te rn a k a n
te la h
0 Ags
O le h R O C H A D I T A W A F
s a p i.
D in a s
o le h
Jaw a
Pe-
B a ra t
0 Sep
k e g ia ta n
y a itu
m e re a lis a s ik a n
29
in s e n tif
p e rb ib ita n
d id u k u n g
yang
d ib e rik a n
p e m b ib ita n ,
k a re n a d id u g a s e k ita r
a n d a la n n y a ,
b e tin a
Jaw a
0 Nov
Q Okt
kepada pengusaha
m encanangkan
em pat
p ro d u k tif
rib u
200
te rp o to n g
R P H d a n s e c a ra n a s io n a l
di
s e rta
B a ra t s e b a g a i p ro v in s i d o m b a ,
d i J a w a B a ra t s e k ita r 5 0 rib u a n
p ro g ra m
e k o r.
ta m a ,
s e ju ta s a p i ta h a p
in te g ra s i
dengan
dan
p e rsu su a n .
s p e k tif
p ro g ra m
m e n u ru t
hem at
m enghadapi
dan
p e r-
p e ru n g g a sa n
p e rta n ia n ,
tru k tu ris a s i
p e n u lis
ta n ta n g a n ,
d ik a re n a k a n
p e n g a ru h
akan
b e rb a g a i k e b ija k a n
yang
rin ta h
s e n d iri.
s e rta
k o n tra p ro -
d ila k u k a n
pem e-
T o lo k
ukur
p ro v in s i
ta
ekor
b a ru
Jabar
dom ba
te rc a p a in y a
la in
p o p u la s in y a
yang
m encapai
10
saat
5 ,8 ju ta
B e rd a sa rk a n
pada
p ro g ra m
pada
k e b ija k a n
te rs e b u t
p e m e rin -
lo k a l
k e b ija k a n
ra s
dom ba
po-
m em asukkan
ekor
T im u r.
gem uk
se c a ra
n a je m e n
ru m a h
w a n . T e rta ta n y a
dom ba,
Pada
d a la m
m a-
p o to n g
he-
pasar
dengan
m e n a rik
d a g in g
s e n d irin y a
p ro d u k si
dan
p ro d u k tiv ita s n y a .
s i s i in i,
in i
s o s ia l,
dom ba
di baw ah
naung-
a n H im p u n a n .P e te r n a k
ba
dan
K a m b in g
(H P D K I) d e n g a n
m anya
D om -
In d o n e s ia
a k tiv ita s u ta -
m e la k u k a n
sangat
re le v a n
ngan
k e g ia ta n
p la s m a
dan
dom ba,
m u tu
n u tfa h
te rn a k
sapi
gabung
d a la m
pasar
in d u s tri
susu
te rn a k
kem bang
. ra p k a n .
a n te rn a k
b e lu m
ngubah
c a ra
n a s ib
dengan
anak
D i s e lu ru h
in i m e ru p a k a n
pem bangunan
m e m e rlu k a n
w a k tu
p a n ja n g
nak
p e re k o n o m ia n
b e ra d a p ta s i.
d a ta ra n
re n d a h
k e m u d ia n
yang
tin g g i
yang
P e n g a m a ta n
la k u k a n
d a ri
p a n a s ,'
d ik e m b a n g k a n
d a ta ra n
te rn a k
D om ba
y a n g b e ra sa l
yang
te rh a d a p
di
di
tin g k a t
p e rn a h
itu , J a w a
p la s m a
b a G a ru t
akan
w in a ri
yang
itu ,
b a s is
p ro g ra m
da
d im u la i d e n g a n m e m a n -
te rn y a ta
cukup
fa a tk a n
k e u n g g u la n
tifw ila y a h
s e n tra
dom p u la
konsum si
d ila k u k a n
d a la m
ra n ta i
in g in
itu , jik a p e m e rin p e rd e -
s a a n , re a lis a s i p ro g ra m
in i s a n -
g a t d in a n tik a n
p e te rn a k
P eru n ggasan
RPH
(lo g is tik ),
dan
ta
(p a -
m a s ih m e n d o m in a s i
m e-
te rn a k
p o la
S e te la h
usaha
(rearing)
d a la m
dom ba
d ia w a li
s e k to r
n ila i
deh ilir
dom ba
dengan
tu n d a
m enangkar
d u k tif
sapi
b e ra sa l
p e n ja rin g a n
tra -s e n tra
m e n a ta
m e la k u k a n
RPH
h a s il
p e ru n g g a sa n
ra s ) s e la m a
p e ru sa h a a n
te rn a k a n
b a g ia n
ra k y a t,
besar
hanya
in i, te rn y a -
s w a s ta
besar
usaha pe-
s e h in g g a
p e te rn a k
sebagai
b u ru h
se-
ra k y a t
di kan-
S e la in
p ro -
m e re k a
sangat
te rg a n tu n g
dan
kepada
in -
(IB ) d a ri se n -
dengan
(a y a m
d u n ia
s e n d iri.
b e tin a
d a ri
Pada
dangnya
yang
pengem bangan
p o to n g
sapi
p o to n g ,
b e tin a
s e m in a s i b u a ta n
nak
itu ,
p e m b e sa ra n
sapi
p e ra h .
pe-
penggem ukan
a tu -
m em bangun
trib u s i),
te rn a k
m em benahi
O le h k a re n a
ta h
p ro d u k ti-
p e m e rin ta h
ngan
b a ik , k a re n a
n ila i
S e p e rti
in i
te re a l-
ra n b iro k ra s i d a n a d m in is tra s i.
(d is -
sangat
y a itu
b e lu m
d a g in g
y a n g se h a ru sn y a
2011,
is a s i d e n g a n
Pem -
(IP M ). P a -
p ro g ra m
2010,
m a s ih
pasar
p ro g ra m
pada
In d e k s
n a ta a n ,
sebagai
pengem bangan
de-
ra n ta i p a s o k
g iz i
y a n g b e rd a m p a k
te re n c a n a
B a ra t.
K e b ija k a n
konsum en,
di
dan
p e rd e sa a n
e k o n o m i.
p e rk e m b a n g a n
g a ru t
a s li J a w a
lin g k a ra n
bagi
M a n u s ia
ta h u n
te rn y a ta
p ro g ra m
p e te rn a k
m e n in g k a tk a n
so k a n ).
dom ba
sapi
h a ru s
a ta u
a n d a la n
u n tu k
p e rk a -
k a p a n ja n g
akan
pusat
in i
d u n ia ,
ta m b a h
P o la
usaha
bagi
m e n a ta
w ila y a h
sebagai
d a g in g
P ro g ra m
. ngan m em benahi
v ita s n y a , s e h in g g a d a la m ja n g ru g ik a n
k o m p a ra -
Ja w a B a ra t
n a s io n a l.
in i
s e k o la h )
te rh a d a p
re n a
te ra n c a m
m e n u ru n k a n
p o s itif
ham s
B a ra t y a n g
tid a k
pe-
p ro g ra m
m akanan
m e n in g k a tk a n
m a s y a ra k a t,
p e n u lis
n u tfa h
k e b e ra d a a n n y a .
m e m ilik i
s e k a lig u s
le m b a p .
d im u la i
S e la in
Jabar
bangunan
k e m a tia n n y a
m e m ilik i
sangat
itu . O le h k a -
tin g g i.
akan
b e lu m
in i
m e n g in g a t
u n tu k
k e b e ra d a a n
Ja b a r,
In fo rm a si
p e n tin g ,
n g a la m a n
dom ba ekor gem uk asal
J a tim
e k o r.
IP S ,
school milk.
n g a r a ta u te rc a ta t p o p u la s i te r-
ekor gem uk
d i lu a r
(p ro g ra m
te rd e ju ta
m esapi
m e m a n fa a tk a n
m e re a lis a s ik a n
ta m b a h a n
lo k a l.
u n tu k
y a itu m e m b u k a
B a ra t,
s a tu
tid a k
p e te rn a k
yang
te rs e b u t
m encapai
im p o r
p ro d u k si
S a tu -s a tu n y a
te rn a k
sapi
ra s io
y a itu 7 0 p e rs e n im p o r
y a itu
p e rn a h
b e rd ih a -
lo k a l te ta p
g a ru t
sapi di Jaw a
te rn y a ta
tid a k
yang
B ahkan,
d a n 3 0 p e rse n
dan
pe-
ra k y a t s e la -
ta h u n
b a ru
s e ja ra h p e rk e m b a n g -
p e n g o la h a n
s e p e rti
d a n p ro d u k si
b e ru b a h
pete r-
G K S I te rh a d a p
sa p i p e ra h
ra k y a t,
S e ju ta sa p i p o to n g
yang
(IP S ), m e n y e b a b k a n
PM TAS
D a la m
p e ra h
pasar
pengem bangan
m u ra h
p o s is i ta w a r
p e ra h
de-
dom ba
bag1
bunga
S a p ip e r a h
L em ahnya
g e n e tik
k a ita n n y a
m e n ja g a
dengan
d a n e k o n o m is
u n tu k
p e te r-
y a n g d a p a t d ia k s e s .
m a p u lu h a n
p e m b e rd a y a a n
p e te rn a k
y a n g b e ra d a
bankan,
dan penga-
d a g in g
p a sa r.
p e m e rin ta h
te k n is ,
d a g in g ,
s to k
d a ri
K e b ija k a n
a k a n m e n y u litk a n
k a re n a
M is a ln y a ,
m e n in g k a tk a n
dengan
Jaw a
se h a ru sn y a ,
B a ra t.
dengan
s e n i d a n k e ta n g k a s a n
k e p a d a k e a rifa n
Jaw a
p u la s i
m em bangun
yang
y a itu b e rb a s is
K e-
tid a k b e rb a s is
la n d a s a n
p e te rn a k a n
d is trib u s i
k e lo m p o k
0-
in i
c a ra s o s ia lis a s i p o la k o n s u m s i,
p e n in g k a ta n
in i
ta h y a n g k o n tra p ro d u k tif.
b ija k a n
P e n a ta a n
in i
p e la k s a n a a n
in i
k e p a s tia n la h a n d a n m o d a l p e rg a ru t.
akan
e k o r.
d a n k o ta ,
s e la m a
n a k a n s a p i tid a k d id u k u n g o le h
ju -
p e n g a m a ta n ,
p e ra s io n a ln y a
te rk e n d a la
sebagai
a n ta ra
dom ba,
te rn y a ta
m e n g in g a t
tu ra n
T ernak dom ba
peny a itu
la h a n u s a h a a b a d i
d i tin g k a t k a b u p a te n
ik lim
s tra te g is
ris ik o
K e b ija k a n
y a n g d ip e rlu k a n
k e te rs e d ia a n
k u a tn y a
p e ru b a h a n
d u k tif
im p o r s a p ! b ib it d e n g a n
k e g a g a la n n y a .
dukung
le b ih
m e la k u k a n
re s-
te ru ta m a
d a n lin g k u n g a n
in i a k a n
d a rip a d a
P e r-
k e n d a la
o le h
P ro g ra m
m enapak
te rs e b u t
b e rb a g a i
15
30
31
J abar 2 11
0 Jul
K e g ia ta n in i h a m s
2011,
14
28
a y a a n k re d it u s a h a
ADA
VUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
te r-
p e m b i-
pakan
k e te rs e d ia a n
D O e dan
d a ri p e ru sa h a a n
n a s io n a l.
D a la m
itu ,
ra n g k a
m u ltipem -
b e rd a y a a n
p e te rn a k a n
ra k y a t,
pada
se h a ru sn y a
pem e-
2011
•
Des
rin ta h
m e m fa s ilita s i
p e rb ib ita n
usaha
p e ru n g g a sa n
pakan
unggas
yang
bahan
b a k u d o m e s tik .
dan
b e rb a s is
M odel
in te g ra s i a y a m d e n g a n p e rta n ia n ,
khsusnya
ja g u n g
k e d e la i m e n ja d ik a n
p rio rita s
yang
sanakan
dan
p ro g ra m
h a ru s
s e re n ta k ,
d ila k -
d i s e n tra -
s e n tra p e n g e m b a n g a n p e ru n g gasan.
S e la in itu , d a la m
tis ip a s i
m engan-
k e b ija k a n
J a k a rta
te rh a d a p
di
DKI
p e la ra n g a n
p e m o to n g a n a y a m , s e la y a k n y a
pada
2011
si Jaw a
P e m e rin ta h
P ro v in -
B a ra t se g e ra m e m fa -
s ilita s i u s a h a k e c il m e n e n g a h
(U K M )
u n tu k
R PA dengan
J ik a
in i tid a k
dam pak
m em bangun
fa s iIita s k h u s u s ,
d ip rio rita s k a n ,
k e b ija k a n
D K I J a k a rta
P e m p ro v
tid a k
a k a n b e r-
a rti b a g i p e m b a n g u n a n
ru n g g a sa n d i J a b a r.
pe-
S e la in itu , p ro g ra m p e m b e rd a y a a n u n g g a s lo k a l te rn y a ta
m a s ih
b e lu m
te rg a li
dengan
b a ik . M is a ln y a , k o m e rs ia lis a s i
b is n is
unggas
lo k a l
(b e b e k ,
a n g s a , b e Iib is , a y a m k a m p u n g ,
dan
s e b a g a in y a )
m em enuhi
tre n
u n tu k
k e b u tu h a n
ra k y a t. A rtin y a , p a ra p e n e n tu
k e b ija k a n
h a ru s
k o n s u m e n a ta s te rn a k o rg a n ik .
p e n d e k a ta n
P o te n s i u n g g a s lo k a l in i, s a n g a t
ngan
lu a r
b ia s a
te ru ta m a
ta rik a n p e rm in ta a n
dengan
DCBA
(d e m a n d )
m a s y a ra k a t y a n g k o n d u s if,
kam panye.
pe-
o le h Iim b a h
lo k a l d e -
k e a rifa n n y a
p a d a s u a tu k a w a s a n p e n g e rn bukannya
p e n d e k a ta n
ru b a h a n ik lim d a n lin g k u n g a n
y a n g d ia k ib a tk a n
k e k u a ta n
bangan,
Ancaman lingkungan
G e n c a rn y a
m e la k u k a n
budaya
P e n d e k a ta n
dapat
dengan
b is n is s e m a ta .
o p e ra s io n a ln y a
d ila k u k a n
sebagai
b e rik u t; s e b e n a rn y a
g ia n
b ia y a
ada seba-
p ro d u k si
yang
te rn a k y a n g m e n g h a s ilk a n g a s
h a ru s d ita n g g u n g p e m e rin ta h ,
m e th a n
s e h in g g a
m e ru p a k a n
ancam an
apat
p e te rn a k
yang
d ija w a b o le h u p a y a p e n a n g g u -
c o n to h ,
d a la m
dang N o.
1 8 /2 0 0 9
te rn a k a n
dan
. la n g a n n y a .
P ro g ra m
pem an-
fa a ta n b io g a s a s a l te rn a k
pengom posan
m e ru p a k a n
y a n g h a ru s
(c o m p o s tin g )
ja w a b a n
C o n to h
p a tu t
u n tu k
sem ua
m en-
p ra sa n g k a
L e b ih -le b ih
k u a tn y a
budaya
kom pos
Sebagai
U n d a n g -U n te n ta n g P e -
K e s e h a ta n
d o m a in n y a
H e-
a d a la h
p e m e rin ta h ,
yang
s e la m a in i s e b a g ia n b e s a r p e . te rn a k m e m b ia y a in y a s e n d iri.
H al
te rs e b u t
m a n a tk a n
m enga-
bahw a
b ia y a
p ro -
duksi
b ib it
dapat
d ire d u k s i
o le h
p e m e rin ta h ,
dengan
m e m b e rik a n b e rb a g a i in s e n tif.
de-
J ik a in i d iIa k u k a n , k ira n y a p a -
pupuk
da
2011
k ita
akan
pem bangunan
m e lih a t
p e te rn a k a n
h a ru s
ra k y a t d i p e rd e s a a n a k a n Ie b ih
m e la lu i in o v a s i
b a ik la g i, y a itu u s a h a n y a a k a n
asal
te rn a k
d ib e rd a y a k a n
m ik ro b a .
s a in g .
bulo k a l
p e ta n i, y a n g m e m b u a t
b e rd a y a
d-
p ro d u k
w a n b a h w a p e rb ib ita n
desa
Sum edang,
ru k te rs e b u t.
ngan
d i p e rd e -
d i D e sa H a u r-
d is e b a rlu a s k a n
ja w a b
d a la m
k o n g k re t
m a n d irie n e rs i
gom bong,
am puh,
d ib u k tik a n
k e g ia ta n s e h a ri-h a ri
saan.
dan
ra k y a t
m e n g h a s iIk a n
bagi pengem bangan
p e te rn a k a n d i J a w a B a ra t, jik a tid a k
Pem bangunan
p e te rn a k a n
b e rk e m b a n g
S e m o g a .* * *
s e c a ra k o n d u s if.
h a k ik a tn y a m e m b a n g u n p e te rnakan
90
ra k y a t, k a re n a
p e rse n
p e te rn a k a n
d i ta n g a n p e te rn a k
saan.
h a ru s
O le h
k a re n a
m e ru b a h
a g rib is n is
ke
w i l a y a h fa r m i n g
m a s ih
ham s
pengem bangan
s e k ita r
b e ra d a
d i p e rd e itu ,
k ita
p a ra d ig m a
p e n d e k a ta n
P e n u lis ,
, S o s ia l
te r n a ka n
(F a p e t)
P a d ja d ja r a n
Sa p i
dan
(P P SK I)
d iIa k u k a n
bagi
Ika ta n
Kerba u
dan
In d o n e s ia
S e kje n
P e te r n a k
In d o n e s ia
K e tu a
S a r ja n a
P e-
U n ive r s ita s
(U n p a d ),
P e r h im p u n a n
yang
J ur usa n
F a ku lta s
DPP
s ys te m ,
p e te rn a k a n
dosen
E ko n o m i
I
PE
P e te r n a ka n
(ISP I).
r