Staff Site Universitas Negeri Yogyakarta materi seni tembang
Seni Tembang
09/05/17
PAIKEM
• Yo nyinau basa Jawa, muga-muga tansah
rena
Para kanca mangga samya suka-suka
Sesarengan ngudi kawruh kang utama
Pembelajaran, aktif, intensif, kreatif, efektif, menyenangkan
CIRI PAIKEM
1. Imitating (dhoyong)
2. Remembering (drill)
3. Reformulating
4. Creating: ukara
5. justifiying: lesson study
Metode INKO I: PAIKEMLEARNING
• 1. 2 3 5 6 1 5 2 3 5 3 2 1 (ayo sinau aksara
Jawa) 3 x, saya alon
• 2. Apalke ngucap: “Hanacaraka”, diwalik
• 3. Apalke karo merem: nulis
• 4. Lelagon: “Hanacaraka” munggah gaya
“Cocak Rawa”, sinau basa Jawa
• 5. Main kertu “Hanacaraka”
• 6. Dramatisasi kisah Ajisaka: wawan rembug
Ajisaka karo abdine sakloron
Lagon Sinau Basa Jawa
•
•
•
•
•
•
•
•
Sinau-sinau basa Jawa
Basa Jawa sing prasaja
Kudu bisa gawe suka rena
Lan manehe aja gawe rekasa
Senenge-senenge ora ngantuk
Yen ngantuk olehe gethuk
Gethuke marahi watuk
Yen digoyang “ser” marahi ….
Metode
Metode INKO
INKO II:
II: JOYFULJOYFULLEARNING
LEARNING
Disebut strategi:
GEMBIRA: gemar, minat,
biasa, ria
Lumbung Desa: thok-ethek-thok-thok ethek
Jamuran Sl. 9
•
•
•
•
Bk: celuk 66 6 1 5
2 3 22 6 1 2 1 6 1 5
2 3 22 2 6 2 1 2 6 2 1 22 23 1 6 5
5 5 2 3 2 3 5 6
• Jamuran ya gegethok jamur apa
• Ya gegethok jamur gajih mbejijih saara-ara
• sira mbedhe jamur apa
Langkah Bermain Satu
1. Rong ulihan mandheg
2. Thek-thuk-thuk-thek-thekthuk (3 x), baru “Jamur
…..”
3. Sing “dadi” njedhekake
jamur ……
4. Sing kalah cepet, diceblek,
“dadi”
5. Sing “dadi” maca geguritan
JAMUR CEPAKI
6. Golek sing “dadi” nganti
loro, siji maca Permainan A
(warna pink)
Langkah bermain dua
• 1. Wacanen nggunakake ngelmu: pipalanda
•
•
•
•
•
•
2. Yen wis ketemu, cakna apa karepe, nganggo “peraga”
3. Rampung: Liyane nembangke
Si kancil bocah umuk
Ndadak kepengin mabur
Ayo enggal digebuk
Mundhak dadi wong kufur
Metode INKO III:
JANGESGERSEM
1. Semaken manut ubenge jarum jam
2. Tulisan tembung sing ditemokake
3. Susunen dadi ukara
4. Coba tembangna dadi 2 kelompok, sing plegakpleguk, “dadi”, njoged, ngenut lagu pungkasan
5. Kelompok sing menang gandhengan, sing kalah
nlusup ngisor tangan/kelek
6. Liyane nglagokake dolanan DUGA
7. Sing dadi guru siji, seka kelompok menang: nakoni
singa kalah: wingi dolanan nyang ndi, kok dha
seneng-seneng
8. Jawaban urut, nganggo unggah-ungguh
Joyful-Learning
• Gladhen vokal: gambang suling, katekate, ris-risan pandhan
• Gladhen swara onomatope: dherrr,
jrenggg, nyos,
• Gladhen ngguyu: lakak-lakak,
• Gladhen nesu: sereng,
• Gladhen nangis: trenyuh
09/05/17
09/05/17
PAIKEM
• Yo nyinau basa Jawa, muga-muga tansah
rena
Para kanca mangga samya suka-suka
Sesarengan ngudi kawruh kang utama
Pembelajaran, aktif, intensif, kreatif, efektif, menyenangkan
CIRI PAIKEM
1. Imitating (dhoyong)
2. Remembering (drill)
3. Reformulating
4. Creating: ukara
5. justifiying: lesson study
Metode INKO I: PAIKEMLEARNING
• 1. 2 3 5 6 1 5 2 3 5 3 2 1 (ayo sinau aksara
Jawa) 3 x, saya alon
• 2. Apalke ngucap: “Hanacaraka”, diwalik
• 3. Apalke karo merem: nulis
• 4. Lelagon: “Hanacaraka” munggah gaya
“Cocak Rawa”, sinau basa Jawa
• 5. Main kertu “Hanacaraka”
• 6. Dramatisasi kisah Ajisaka: wawan rembug
Ajisaka karo abdine sakloron
Lagon Sinau Basa Jawa
•
•
•
•
•
•
•
•
Sinau-sinau basa Jawa
Basa Jawa sing prasaja
Kudu bisa gawe suka rena
Lan manehe aja gawe rekasa
Senenge-senenge ora ngantuk
Yen ngantuk olehe gethuk
Gethuke marahi watuk
Yen digoyang “ser” marahi ….
Metode
Metode INKO
INKO II:
II: JOYFULJOYFULLEARNING
LEARNING
Disebut strategi:
GEMBIRA: gemar, minat,
biasa, ria
Lumbung Desa: thok-ethek-thok-thok ethek
Jamuran Sl. 9
•
•
•
•
Bk: celuk 66 6 1 5
2 3 22 6 1 2 1 6 1 5
2 3 22 2 6 2 1 2 6 2 1 22 23 1 6 5
5 5 2 3 2 3 5 6
• Jamuran ya gegethok jamur apa
• Ya gegethok jamur gajih mbejijih saara-ara
• sira mbedhe jamur apa
Langkah Bermain Satu
1. Rong ulihan mandheg
2. Thek-thuk-thuk-thek-thekthuk (3 x), baru “Jamur
…..”
3. Sing “dadi” njedhekake
jamur ……
4. Sing kalah cepet, diceblek,
“dadi”
5. Sing “dadi” maca geguritan
JAMUR CEPAKI
6. Golek sing “dadi” nganti
loro, siji maca Permainan A
(warna pink)
Langkah bermain dua
• 1. Wacanen nggunakake ngelmu: pipalanda
•
•
•
•
•
•
2. Yen wis ketemu, cakna apa karepe, nganggo “peraga”
3. Rampung: Liyane nembangke
Si kancil bocah umuk
Ndadak kepengin mabur
Ayo enggal digebuk
Mundhak dadi wong kufur
Metode INKO III:
JANGESGERSEM
1. Semaken manut ubenge jarum jam
2. Tulisan tembung sing ditemokake
3. Susunen dadi ukara
4. Coba tembangna dadi 2 kelompok, sing plegakpleguk, “dadi”, njoged, ngenut lagu pungkasan
5. Kelompok sing menang gandhengan, sing kalah
nlusup ngisor tangan/kelek
6. Liyane nglagokake dolanan DUGA
7. Sing dadi guru siji, seka kelompok menang: nakoni
singa kalah: wingi dolanan nyang ndi, kok dha
seneng-seneng
8. Jawaban urut, nganggo unggah-ungguh
Joyful-Learning
• Gladhen vokal: gambang suling, katekate, ris-risan pandhan
• Gladhen swara onomatope: dherrr,
jrenggg, nyos,
• Gladhen ngguyu: lakak-lakak,
• Gladhen nesu: sereng,
• Gladhen nangis: trenyuh
09/05/17