Warta FT Maret 2014 for web
Dia lo g Ma na je m e n
Te le ko m unika si
“Pe lua ng d a n Ta nta ng a n
Re g ula si IC T INDO NESIA ”
Me la njutka n ke sukse sa n
Dia lo g
Ma na je me n
Te le ko munika si se ri-1 d a n se ri ke -2, Pro g ra m S2
Ma na je me n Te le ko munika si De p a rte me n Te knik
Ele ktro Unive rsita s Ind o ne sia ke mb a li a ka n me nye le ng g a ra ka n Dia lo g Ma na je me n Te le ko munika si se ri-3 d e ng a n me ng a mb il to p ik “ Pe lua ng
d a n Ta nta ng a n Re g ula si IC T Ind o ne sia ” . (IC T =
info rma tio n a nd c o mmunic a tio ns te c hno lo g y ).
Pe rke mb a ng a n te kno lo g i info rma si d a n ko munika si (e ng lish : IC T) ya ng c e p a t te la h me nuntut p a ra
a kto r d a la m e ko siste m te kno lo g i untuk se la lu b e ra d a p ta si p a d a se tia p p e lua ng d a n ta nta ng a n. O p e ra to r d a n Ve nd o r me re sp o n d e ng a n imp le me nta si b isnis d a n a p lika si b e rb a g a i te kno lo g i ja ring a n
d a ta , te rma suk LTE d a n WiMAX. Dia lo g ini me mb a ha s te nta ng b a g a ima na se ja tinya ma sya ra ka tla h ya ng ha rus d iuntung ka n d e ng a n p e rub a ha n
ya ng d ina mis te rse b ut, se rta b a g a ima na d e ng a n
re sp o n Pe me rinta h se la ku re g ula to r. Se la in itu d ia lo g ini jug a me mb a ha s a p a ka h siste m re g ula si d i
Ind o ne sia sa a t ini te la h me mfa silita si p e ma nfa a ta n
te kno lo g i se c a ra p o sitif se rta b a g a ima na ko nse p
re g ula si ya ng id e a l a g a r b a ng sa ini sia p me ng ha d a p i b e rb a g a i p e rub a ha n d a n me ng a mb il ma nfa a t d a ri p e lua ng ya ng a d a . Se rta b a g a ima na RUU
Te le ko munika si / Ko nve rg e nsi ya ng b a ru sia p untuk
me ng a ntisip a si b e rb a g a i ta nta ng a n ma sa d e p a n.
Dia lo g Ma na je me n Te le ko munika si se ri-3 d ise le ng g a ra ka n p a d a Se la sa 25 Fe b rua ri 2014 b e rte mp a t d i Rua ng C he vro n – G e d ung De ka na t La nta i
1 - Fa kulta s Te knik Unive rsita s Ind o ne sia – Ka mp us
UI De p o k, p ukul 09.30 – 12.00 WIB. Ac a ra ini a ka n
me mp e rte muka n e mp a t p e la ku uta ma se kto r
te le ko munika si na sio na l ya itu o p e ra to r, ve nd o r,
re g ula to r d a n a ka d e misi. Pe se rta d ia lo g ya ng a ka n
ha d ir d ia nta ra nya Pro f. Dr. Ka la m ulla h Ra m li (Dirje n
Perangkat Pos dan Informatika Kominfo – exoficio
Ke tua Ba d a n Re g ula si Te le ko munika si Ind o ne sia ),
Dr. Se tya nto P Sa nto sa ( Ke tua Ma sya ra ka t Te le ma tika / MASTEL ), Ko e sm a riha ti (ma nta n ko misio ne r BRTI), se rta ja ja ra n ma na je me n ind ustri se lula r na sio na l (Te lko mse l, Ind o sa t, Eric sso n, Te lko m),
se rta ma ha siswa p a sc a sa rja na p ro g ra m Ma na je me n Te le ko munika si DTE - FTUI. Be rtind a k se b a g a i mo d e ra to r d a n fa silita to r a d a la h tim d o se n
De p a rte me n Te knik Ele ktro Unive rsita s Ind o ne sia .
Maret 2014
Dia lo g Ma na je me n Te le ko munika si a d a la h sa la h
sa tu b e ntuk ta ng g ung ja wa b mo ra l d a ri Pro g ra m Pa sc a Sa rja na Ma na je me n Te le ko munika si ya ng d ise le ng g a ra ka n o le h De p a rte me n
Te knik Ele ktro Fa kulta s Te knik Unive rsita s Ind o ne sia (DTE- FTUI). Dia lo g ini d ise le ng g a ra ka n se c a ra
rutin d a n b e rtujua n me mb a ng un sine rg i p o sitif
se luruh sta ke ho ld e r d i se kto r te le ko munika si na sio na l d e ng a n b e ro rie nta si p a d a ke p e nting a n
na sio na l d a n p e mb a ng una n ne g a ra Ind o ne sia .
Pro g ra m Pa sc a Sa rja na Ma na je me n Te le ko munika si a d a la h p ro g ra m ya ng d ise le ng g a ra ka n o le h De p a rte me n Te knik Ele ktro Unive rsita s Ind o ne sia se ja k
ta hun 1997. Kurikulum d ira nc a ng d e ng a n me ng ko mb ina sika n a sp e k te knik te le ko munika si d a n
ma na je me n te kno lo g i, te rma suk a sp e k re g ula si d a n
so sia l e ko no mi. De ng a n me ne ka nka n p a d a a sp e k
ke p e mimp ina n b e rwa wa sa n te kno lo g i, p ro g ra m ini
b e rtujua n me nd id ik ma ha siswa nya a g a r me miliki sifa t ma na je ria l ya ng b ija k, c e rd a s d a n o b ye ktif b a ik
b a g i ya ng b e ke rja p a d a se kto r ind ustri ma up un ke b ija ka n p ub lik se kto r te le ko munika si na sio na l. (DTE)
Wa rta FT Pe lind ung : Pro f. Dr. Ir. De d i Pria d i, DEA. - Pe na ng g ung Ja wa b : Ir. He nd ri D. S Bud io no ,
M.Eng - Re d a ktur Pe la ksa na : Tikka Ang g ra e ni, M.Si; Re ng g a Sa trio W, S.So s; Wid iya Pra stiwi, S.Iko m A la m a t Re d a ksi: Pusa t Ad ministra si Fa kulta s (PAF), Fa kulta s Te knik, Unive rsita s Ind o ne sia , Ka mp us UI,
De p o k, 16424. Te lp / Fa x: (021) 78888076.
E- Ma il: huma s.ftui@ g ma il.c o m; huma s@ e ng .ui.a c .id
www.e ng .ui.a c .id
PE UI G e la r Se m ina r te nta ng
Ta ta Ke lo la G a s d i Ind o ne sia
Pe rma sa la ha n ta ta ke lo la sumb e r e ne rg i g a s d i Ind o ne sia p e rlu d itind a kla njuti d e ng a n te p a t
a g a r me nd a p a tka n so lusi te rb a ik. Sa a t ini, ta ta ke lo la g a s d i
Ind o ne sia b e lum d ifo kuska n untuk me me nuhi ke b utuha n d a la m
ne g e ri. Se tid a knya 50 p e rse n d a ri
ke te rse d ia a n g a s d i Ind o ne sia
d ikirim untuk ke b utuha n e ksp o r.
Me ski b e rg una se b a g a i sumb e r
d e visa , ha l te rse b ut ma sih d ira sa kura ng te p a t ka re na tujua n
uta ma g a s se b a g a i mo d a l p e mb a ng una n tid a k d a p a t te rwujud .
Ha l te rse b ut ke mud ia n me nja d i-
ka n le mb a g a Pe ng ka jia n Ene rg i
Unive rsita s Ind o ne sia (PE UI) te rg e ra k me mb a ha snya d a la m se mina r b e rta juk “ Q uo Va d is Siste m
Ta ta Ke lo la G a s Ind o ne sia ” . Be rte mp a t d i Aula Fa kulta s Ke d o kte ra n UI, se mina r d iha d iri o le h
tig a p e mb ic a ra , ya itu Dire ktur
PT PG N, Jo b i Tia na nd a , Dire ktur
Uta ma PT Pe rta g a s Nia g a , Jug i
Pra jo g io , d a n Ke p a la Pusa t Stud i
Ene rg i UG M, Dr. De e nd a rlia nto .
Ac a ra d ib uka d e ng a n sa mb uta n d a ri Wa kil Re kto r Bid a ng Pe ne litia n, Pe ng e mb a ng a n, d a n
Ke rja Sa ma Ind ustri, Pro f. Dr. d r.
“ Sa la m d a ri me ja Re d a ksi Wa rta FTUI. Ed isi
Ma re t 2014 ka li ini ta mp il istime wa d e ng a n
d ita mb a hka nnya sisip a n ya ng me mb a ha s
Ra ng ka ia n Ac a ra Die s Na ta lis FTUI ya ng ke
50. Di ula ng ta hun e ma s, FTUI me ng und a ng
se luruh c ivita s a ka d e mika FTUI untuk b e ra ma i-ra ma i b e rp a rtisip a si p a d a b e rb a g a i
ke g ia ta n ya ng tid a k ha nya b e rma nfa a t b a g i
FTUI jug a b a g i ma sya ra ka t lua s. De ng a n slo g a n, Ka rya d a n Pe ng a b d ia n, ra ng ka ia n ke g ia ta n FTUI me ng g a mb a rka n b e rb a g a i ka rya
c ivita s a ka d e mika FTUI ya ng b e rma nfa a t
b a g i ma sya ra ka t Ind o ne sia se b a g a i b e ntuk
p e ng a b d ia n ke p a d a b a ng sa .
Da la m Wa rta FTUI e d isi Ma re t 2014 ka li ini
d a p a t jug a d ib a c a b e rita me ng e na i se mina r PE U: “ Q uo Va d is Siste m Ta ta Ke lo la G a s
Ind o ne sia ” ya ng me na mp ilka n ke yno te
sp e e c h d a ri Wa kil Me nte ri ESDM RI, Ir. Susilo
Siswo uto mo . La b . Pe nd ing in De p t. Te knik
Me sin FTUI b e ke rja sa ma d e ng a n ASHRAE
c ha p te r Ind o ne sia jug a me ng a d a ka n C o ld
Sto ra g e De sig n Wo rksho p . Dita mp ilka n jug a
b e rita me ng e na i Kunjung a n G ub e rnur Ka lima nta n Uta ra d a n ro mb o ng a nnya ke FTUI
untuk me mb a ha s b a g a ima na FTUI d a p a t
me mb a ntu p e rke mb a ng a n Pro v. Ka lta ra
se b a g a i p ro vinsi b a ru. Be rita me ng e na i Pa p a ra n G ub e rnur Le mha mna s RI d i ha d a p a n
De wa n G uru Be sa r, Pimp ina n Fa kulta s d a n
De p a rte me n FTUI me ng e na i G e o stra te g i
untuk Ke ta ha na n Ba ng sa jug a d a p a t d ib a c a d i ha la ma n 3. Ma ri kita b e rsa ma -sa ma
b e rka rya d a n me ng a b d ika n ha sil ka rya kita
d e mi ke ma jua n ne g a ra Ind o ne sia te rc inta .”
Siti Se tia ti, Sp .PD(K). Da la m sa mb uta nnya , ia me -
nya mp a ika n ha ra p a nnya a g a r se mina r te rse b ut
d a p a t me mb e rika n so lusi d a n ma suka n p o sitif untuk ta ta ke lo la g a s d i Ind o ne sia . Ac a ra d ila njutka n
d e ng a n ke yno te sp e e c h o le h Wa kil Me nte ri Ene rg i
d a n Sumb e r Da ya Mine ra l (ESDM), Ir. Susilo Siswo uto m o . Susilo a nta ra la in me nya mp a ika n so a l
ko nd isi g a s d a ri hulu hing g a hilir, te rma suk a tura n
te nta ng o p e n a c c e ss d a n unb und ling ya ng sa a t
ini ma sih d ib a ha s le b ih la njut o le h Ke me nte ria n
ESDM. “ Ma ri kita b e re sin sa ma -sa ma ,” p ung ka snya .
Me mb uka se si se mina r, Ke tua PE UI, Pro f. Dr. Ir. Iwa
G a rniwa M. K., M.T. me nya mp a ika n b a hwa d e ng a n c a d a ng a n g a s ya ng ha nya 1,6 p e rse n d a n
ma sih re nd a hnya ko nsumsi e ne rg i g a s d a la m ne g e ri se b e sa r 1,1 p e rse n, Ind o ne sia se ha rusnya tid a k
me nja d ika n ke b ija ka n e ksp o r g a s se b a g a i a nd a la n. Le b ih la njut, ia me ng kritisi ke b ija ka n o p e n a c c e ss (p e ma nfa a ta n p ip a b e rsa ma ) d a n unb und ling (p e misa ha n usa ha nia g a d a n tra nsp o rta si).
Ke b ija ka n te rse b ut, ka ta d ia , te rb ukti me munc ulka n se d ikitnya 63 p e d a g a ng g a s. Aka n te ta p i, se b a g ia n b e sa r d a ri me re ka tid a k me miliki p ip a untuk
me nd istrib usika n g a s. “ Artinya , b a hwa p a ra p e d a g a ng le b ih me nyuka i me nja d i p e d a g a ng g a s la ng sung d a rip a d a p e nya lur ya ng ha rus me mb a ng un
infra struktur g a s d e ng a n inve sta si b e sa r,” uc a p Iwa .
Dire ktur Uta ma PT PG N, Jug i Pra jo g io , me na mb a hka n, Ind o ne sia sa a t ini b e ra d a d a la m fa se
p e mb a ng una n infra struktur untuk me nc ip ta ka n
pasar gas yang eisien. Dalam menjalankan komitme n p e mb a ng una n infra struktur te rse b ut, la njutnya , PG N me mb utuhka n b e ntuk d ukung a n untuk
me ne ra p ka n ske ma p e ng e mb a ng a n infra struktur
se c a ra ma nd iri ta np a me mb e b a ni APBN. Ia jug a
me ne ka nka n b a hwa Ind o ne sia sa a t ini se b a iknya
fo kus p a d a up a ya p e rc e p a ta n p e mb a ng una n infra struktur d o me stik untuk me mp e rlua s ja ng ka ua n
p e ning ka ta n p e ma nfa a ta n g a s b umi d o me stik.
Se ja la n d e ng a n ha l te rse b ut, Dr. De e nd a rlia nto
me nje la ska n p e rb a nd ing a n ta ta ke lo la g a s d i
ne g a ra ya ng me ne ra p ka n d a n tid a k me ne ra p ka n unb und ling d a n o p e n a c c e ss. Da ri se jumla h p e ne litia n ya ng d ila kuka nnya , ia me nyimp ulka n b a hwa o p e n a c c e ss d a p a t d ite ra p ka n
d i ne g a ra -ne g a ra ya ng sud a h me mp unya i infra struktur g a s ya ng b a ik. Ko nd isi sa a t ini, ind e ks
infra struktur g a s d i Ind o ne sia ma sih re nd a h se hing g a b e lum d a p a t me nja ng ka u se mua wila ya h.
Me skip un d e mikia n, Jug i Pra jo g io me ma nd a ng
b a hwa o p e n a c c e ss a d a la h p iliha n te rb a ik. Ke b ija ka n te rse b ut me nurutnya d a p a t me nja min
eisiensi dan efektivitas ketersediaan minyak dan
g a s se b a g a i sumb e r e ne rg i ma up un se b a g a i b a ha n b a ku. Ia jug a me nye b utka n b a hwa p e nting b a g i
p e me rinta h-d a la m ha l ini Ke me ntria n ESDM d a n
BPH Mig a s-untuk me miliki o to rita s d a la m me ne ta p ka n rua s ya ng d a p a t d ija d ika n o p e n a c c e ss d a n
rua s ya ng te ta p me nja d i d e d ic a te d hilir. (Hum a s UI)
Kunjung a n G ub e rnur Ka lim a nta n Uta ra
e ka n FT UI, Pro f. De d i Pria d i, DEA b e se rta ja ja ra nnya d ia nta ra nya Wa kil De ka n I, Dr. M. A svia l, M.Eng ; Wa kil De ka n II, Ir. He nd ri D.S. Bud io no ,
M.Eng ; Ke tua Le mb a g a Te kno lo g i (LEMTEK), Pro f.
Dr. Ir. Ba m b a ng Sug ia rto , M.Eng me ne rima kunjung a n G ub e rnur Ka lima nta n Uta ra , Dr. H. Iria nto
La m b rie b e se rta ja ja ra nnya se rta p e rwa kila n d a ri
Pe rg urua n Ting g i d i Ka lima nta n Uta ra ya itu p e rwa kila n d a ri Unive rsita s Bo rne o Ta ra ka n (UBT) d a n Unive rsita s Ka lta ra Ta njung Se lo r p a d a 4 Ma re t 2014.
D
Da la m Pe rte mua n d ib a ha s te nta ng b a g ia ma na ya ng mung kin b isa d ila kuka n o le h FT UI untuk
me mb a ntu p e rke mb a ng a n Pro vinsi Ka lima nta n
Uta ra (Ka lta ra ) se b a g a i Pro vinsi b a ru ya ng te rb e ntuk se b a g a i ha sil p e me ka ra n. Ke mung kina n ke r-
ja sa ma d ija ja ki o le h Pe me rinta h Pro vinsi Ka lta ra
a d a la h d e ng a n Le mb a g a Te kno lo g i FT UI se b a g a i
sa la h sa tu ko nsulta n te knik te rke muka d i Ind o ne sia ya ng sud a h me mp unya i p e ng a la ma n d a la m
me mb a ntu p e rke mb a ng a n d a n p e mb a ng una n
b e b e ra p a d a e ra h d i Ind o ne sia sa la h sa tunya a d a la h Ba ta m. Ke mud ia n jug a d ija ja ki ke mung kina n
ke rja sa ma a nta ra FT UI d e ng a n b e b e ra p a Unive rsita s d i Ka lima nta n Uta ra d ima na FT UI b e rtind a k
se b a g a i se ma c a m me nto r untuk p e rke mb a ng a n
Unive rsita s d i Ka lima nta n Uta ra d ia nta ra nya UBT
d a n Unive rsita s Ka lta ra Ta njung Se lo r. Ke rja sa ma
d a la m p e ng e mb a ng a n ka mp us se b e lumnya jug a
p e rna h d ila ksa na ka n FT UI d e ng a n Fa kulta s Te knik
Unive rsita s Sa m Ra tula ng i Ma na d o . (Hum a s FT)
Pa p a ra n G ub e rnur
Le m ha na s d i ha d a p a n
De wa n G uru Be sa r FT UI
ub e rnur Le mha na s (Le mb a g a Ke ta ha na n
Na sio na l) RI,
ya ng
G
jug a me rup a ka n De ka n FT UI Pe rio d e 2000-2004
Pro f. Bud i Susilo So e p a nd ji
C o ld Sto ra g e De sig n Wo rksho p
a b o ra to rium Pe nd ing in, De p a rte me n Te knik Me sin
(DTM) FTUI b e ke rja sa ma d e ng a n ASHRAE (Ame ric a n So c ie ty o f He a ting , Re frig e ra ting a nd Air-C o nd itio ning Eng ine e rs) C ha p te r Ind o ne sia me ng a d a ka n
C o ld Sto ra g e De sig n Wo rksho p ya ng d ila ksa na ka n
d i Aud ito rium K 301 FT UI p a d a 27 Fe b rua ri 2014.
FT UI, Pro f. Muha m m a d Id rus A lha m id se rta sa mb uta n d a ri Ke tua ASHRAE C ha p te r Ind o ne sia To to k
Sulistya nto . Be b e ra p a p e mb ic a ra d a la m Wo rksho p
ini d ia nta ra nya Rifa il Fa jri d a ri Unite d Re frig e ra tio n, Ke yno te Sp e a ke r Dr. A p ic hit Lum e rtp o ng p a na
d a ri ASHRAE se rta b e b e ra p a p e mb ic a ra la innya .
Ind o ne sia se b a g a i ne g a ra a g ra ris d a n ka ya a ka n
ha sil p e rta nia n se p e rti b ua h-b ua ha n d a n sa yursa yura n, me mb utuhka n siste m p e nd ing ina n untuk
me nyimp a n ha sil p a ne n a g a r tid a k mud a h rusa k
d a n p a d a a khirnya d a p a t d id istrib usika n d e ng a n
b a ik ke ko nsume n. Ac a ra d ib uka d e ng a n sa mb uta n d a ri Pe rwa kila n La b o ra to rium Pe nd ing in DTM
Da la m wo rksho p ini d ib a ha s te nta ng b e rb a g a i
ma c a m ha l te rka it siste m p e nd ing in mula i d a ri Da sa r
Pe rhitung a n Rua ng Ding in untukPro d ukKo mo d itiPe rta nia n, Siste m Re frig e ra si se rta siste m Ko ntro l Atmo sir untuk Proses Pendinginan Buah dan Sayur Tropis,
Sistem Pipa Refrigerasi, Filosoi Kontrol Pendingin serta Stra te g i Pa sa r untuk Siste m Pe nd ing in. (Hum a s FT)
L
me mb e rika n p a p a ra n d i ha d a p a n De wa n G uru
Be sa r FT UI se rta p a ra Pimp ina n Fa kulta s se rta
Ke tua d a n Se kre ta ris De p a rte me n ya ng a d a d i
FT UI. Pe ma p a ra n d ila kuka n p a d a 7 Ma re t 2014
d i Rua ng Ra p a t Se na t, G e d ung De ka na t FT UI.
Pro f. Bud i me mb e rika n Pa p a ra n d e ng a n te ma
“ G e o stra te g i Untuk Ke ta ha na n Ba ng sa ” . Pa p a ra n
d imula i d a ri p e nje la sa n te nta ng G e o p o litik ya ng
me rup a ka n ilmu multid isip ilin ya ng me mp e la ja ri
hub ung a n a nta ra rua ng , se rta p o litik te rka it te rrito ria l d a n ind ivid u. Se la in itu g e o p o litik jug a me rup a kan suatu analisis ilmiah dari faktor-faktor geograis
ya ng me nd a sa ri hub ung a n inte rna sio na l d a n me ng a ra hka n p a d a inte ra ksi p o litik se rta ha rus d a p a t
me ng a ta si se jumla h a ka r ko ntro ve rsi. Ke mud ia n
p e ma p a ra n d ila njutka n p a d a b a ha sa n G e o p o litik d a n Po sisi Sila ng Ind o ne sia d a n d ika itka n d e ng a n Ko lo nia lisme d a n G lo b a lisme ya ng ke mud ia n
d ila njutka n p a d a tujua n d a n c ita -c ita na sio na l
ya ng a d a d i a line a ke 4 Pe mb uka a n UUD 1945.
Ba ha sa n d ila njutka n d e ng a n G e o p o litik Ind o ne -
sia ya ng te rmua t d a la m Wa wa sa n Nusa nta ra
d a n G e o stra te g i Ind o ne sia ya ng te rc a kup d a la m Ke ta ha na n Na sio na l. Ba ha sa n G e o p o litik
d a n G e o stra te g i Ind o ne sia ke mud ia n d ila njutka n
d e ng a n Tug a s, Pe ra n d a n Fung si Le mha na s RI se b a g a i p usa t simp ul stra te g i ya ng me nd id ik ka d e r
p e mimp in ting ka t na sio na l d a n me nja d i d riving
fo rc e d e mo kra si d e ng a n me na na mka n nila i-nila i
ke b a ng sa a n b a ik d i le ve l sup ra struktur p o litik, infra struktur p o litik se rta sub struktur p o litik ya ng p a d a
a khirnya me mb e ri ma suka n ke p a d a p re sid e n
d a n me la kuka n ka jia n stra te g is d a n ko nse p sio na l.
Pe ra n FT UI d a la m me nd ukung ke ma nd iria n b a ng sa se b a g a i b a g ia n d a ri ke ta ha na n na sio na l a d a la h, FT UI d e ng a n b e rb a g a i b id a ng ilmu te knik
ya ng a d a ke mud ia n d ig a b ung ka n d e ng a n Wa wa sa n Ke b a ng sa a n (4 ko nse nsus d a sa r b a ng sa )
ya itu Pa nc a sila , UUD NRI ta hun 1945, NKRI se rta
Bhinne ka Tung g a l Ika d a n d ig a b ung ka n jug a d e ng a n Rise t Pe ng e mb a ng a n Te kno lo g i untuk Pe mb a ng una n Na sio na l d a p a t b e rmua ra p a d a 2 c a b a ng ya itu Pe ng e mb a ng a n Alutsista d a n No n
Alutsista ya ng p a d a a khirnya b e rmua ra p a d a
1 tujua n ya itu Ke ma nd iria n Ba ng sa . (Hum a s FT)
e rg i, d ire nc a na ka n jug a a ka n d ia d a ka n d e b a t
c a p re s untuk m e ng e ta hui visi m isi p e m im p in
b a ng sa d i m a sa ya ng a ka n d a ta ng .
SUPLEMEN TA MBA HA N
DIES NA TA LIS FTUI 50 TA HUN
FTUI Ho m e C o m ing Da y
Ra ng ka ia n A c a ra
DIES NA TA LIS
FTUI 50 Ta hun
Me m p e ring a ti ula ng ta hun e m a s 50 ta hun FT
UI, c ivita s a ka d e m ika FTUI m e ng a d a ka n b e ra g a m a c a ra untuk m e m e ria hka n p e ring a ta n
ula ng ta hun FT UI te rse b ut. FTUI b e rsa m a d e ng a n ILUNI FTUI b a hu m e m b a hu d a la m m e ng g e la r ra ng ka ia n a c a ra m e m p e ring a ti FTUI 50
ta hun. Ra ng ka ia n a c a ra a ka n d ig e la r m ula i
d a ri b ula n Fe b rua ri hing g a d i ha ri Die s Na ta lis FT UI ya ng ja tuh p a d a 17 Juli d a n d ia khiri
d i a c a ra te ra khir d i b ula n No ve m b e r. Be rikut
ra ng ka ia n a c a ra ya ng d ig e la r untuk m e m e ria hka n Ula ng Ta hun Em a s FTUI 50 Ta hun:
Pung ut Pila h Pro se s Sa m p a h
p ro g ra m ini b e rtujua n untuk m e m b a ntu ke b utuha n e ne rg i m a sya ra ka t khususnya d i d a e ra h p e d e sa a n ya ng b e lum te ra liri listrik. Da la m
ke g ia ta n ini, FT UI m e nye d ia ka n p e m b a ng kit
listrik m ikro hid ro d e ng a n m e nye d ia ka n turb in
m ikro hid ro se rta p ro se s d istrib usi listrik d i sua tu
d e sa . Pro g ra m ini m ula i b ula n Ap ril a ka n m e nc o b a m e m e nuhi ke b utuha n e ne rg i d i De sa
C urug d i d a e ra h Bo g o r.
Turna m e n G o lf ILUNI FTUI
Te c hniq ue Info rm a l Sc ho o l (TIS)
TIS m e rup a ka n se b ua h se ko la h info rm a l g ra tis untuk a na k-a na k kura ng m a m p u ya ng
d ike lo la o le h m a ha sisw a FT UI. TIS m a suk d a la m p ro g ra m p e ng a b d ia n m a sya ra ka t d a la m
ra ng ka ia n ke g ia ta n HUT FT 50. Sa a t ini TIS m ula i b ula n Ma re t m e ng e lo la se ko la h g ra tis d i
d a e ra h Ka ra ng Po la , Pa sa r Ming g u.
Ac a ra ya ng re nc a na nya d ig e la r d i b ula n Me i
o le h ILUNIFTUIini a ka n m e na rg e tka n se b a nya k
350 c ivita s a ka d e m ika FTUI untuk b e rsa m a -sa m a b e rkum p ul d a n b e rta nd ing g o lf. Ke g ia ta n
ini re nc a na nya a ka n d ia d a ka n d i Ro ya l G o lf
Se ntul Bo g o r d a n d a la m ke g ia ta n ini jug a
a ka n d ia d a ka n p e ng g a la ng a n d a na .
Lo m b a O la hra g a FT UI
Se p e rti d i ta hun-ta hun se b e lum nya , ke g ia ta n
Die s Na ta lis FT UI se la lu d im e ria hka n d e ng a n
lo m b a o la hra g a ya ng d ig e la r a nta r De p a rte m e n d a n Unit Ke rja d i FT UI. Lo m b a O la hra g a
(Po rse ni) FT UI ta hun ini d ig e la r m ula i ta ng g a l
17 m a re t hing g a 6 Me i d e ng a n m e m p e rta nd ing ka n b e b e ra p a c a b a ng o la hra g a d ia nta ra nya C a tur, Te nis Me ja , Bulu Ta ng kis, Bo la
Vo li, Futsa l, Me m a nc ing , Te nis La p a ng a n, se rta Se na m Po c o -Po c o .
De sa Bina a n Ene rg i
De sa Bina a n Ene rg i m e rup a ka n sa la h sa tu
p ro g ra m p e ng a b d ia n m a sya ra ka t d im a na
a ka n d ium um ka n a w a rd 50 to ko h ya ng b e rha k
m e nd a p a tka n FT UI Aw a rd , a c a ra o ra si ilm ia h,
p e lunc ura n b uku d a n vid e o 50 ta hun FT UI, se rta la unc hing ILUNI FT UI e nd o w m e nt fund .
Buku Ke ta ha na n Ene rg i
Se b a g a i Fa kulta s ya ng m e ng ua sa i b id a ng
ilm u ke te knika n, d i ula ng ta hunnya ya ng ke
50 FTUI te rp a ng g il untuk m e m b e rika n ko ntrib usi ke p e m e rinta h untuk m e nc o b a m e ng a ta si m a sa la h ya ng d iha d a p i Ba ng sa Ind o ne sia khususnya m a sa la h e ne rg i ya ng m e nja d i
sa la h sa tu e xp e rtise FTUI. Buku Ke ta ha na n Ene rg i d isusun o le h p a ra c ivita s a ka d e m ika FTUI
d e ng a n d id ukung o le h ILUNI FTUI ya ng m e ng ua sa i b e rb a g a i b id a ng ilm u te knik se b a g a i
re ko m e nd a si d a ri FTUI d a n ILUNI FTUI ya ng
a ka n d isa m p a ika n ke p a d a p e m e rinta h ya ng
b a ru a ka n te rp ilih untuk p e rio d e p e m e rinta ha n 2014-2019. Se la in Buku Ke ta ha na n En-
Se b a g a i sa la h sa tu fa kulta s ya ng b e rw a w a sa n
ling kung a n d a n se b a g a i b a g ia n d a ri ke g ia ta n
G re e n FT So c ie ty, d a n se b a g a i sa la h sa tu a c a ra d i ula ng ta hunnya ya ng ke 50, FT UI a ka n
m e ng a d a ka n ke g ia ta n Pro se s Pung ut Pila h
Sa m p a h. Se la m a 1 ha ri p a d a 17 Juni 2014, se luruh c ivita s a ka d e m ika FTUI d iha ra p ka n m e m ung ut sa m p a h ya ng a d a d i se kita r unit ke rja nya
d a n m e m b ua ng sa m p a h d e ng a n se b e lum nya
d ip ila h d a hulu b e rd a sa rka n je nis sa m p a h nya .
Ac a ra FTUI Ho m e C o m ing Da y ya ng se p e nuhnya d id ukung o le h ILUNI FTUI m e rup a ka n a ja ng
a ta u sa ra na untuk c ivita s a ka d e m ika FT UI untuk ke m b a li ‘ p ula ng ’ ke ka m p us te m p a t m e re ka m e nim b a ilm u. Da la m a c a ra ya ng d ija d w a lka n a ka n d ia d a ka n p a d a b ula n Se p te m b e r
ini a ka n d ia d a ka n b a nya k a c a ra d ia nta ra nya ,
Fun Bike , to ur d e FTUI, Re uni Akb a r, Ac a ra Musik,
De m o nstra si Sa fe ty Aw a re ne ss, Pa m e ra n FT UI
m ula i d a ri p ro d uk, ha sil rise t, d ll. Ac a ra ini m e na rg e tka n d a p a t m e ng ha d irka n 1000 a lum ni
untuk m e m e ria hka n a c a ra .
Lo m b a Ke b e rsiha n A nta r De p a rte m e n
Se p e rti jug a d i ta hun-ta hun se b e lum nya , se tia p
ke g ia ta n d ie s na ta lis FT UI se la lu a d a ke g ia ta n
lo m b a ke b e rsiha n a nta r De p a rte m e n d i FTUI.
Pa d a ta hun ini ke g ia ta n ini a ka n d ila ksa na ka n
p a d a 26 Juni d e ng a n te ta p m e lib a tka n ib u-ib u
IWK FT UI se b a g a i p e nye le ng g a ra a c a ra . Krite ria p e nila ia n ya ng b a ru ta hun ini a d a la h se ja uh
m a na De p a rte m e n sud a h m a m p u m e m ila h
sa m p a h se sua i d e ng a n a tura n ya ng a d a .
(In)A rc h Inte rna tio na l C o nfe re nc e
De p a rte m e n Arsite ktur Pro g ra m Stud i Arsite ktur
Inte rio r a ka n m e ng a d a ka n Ko nfe re nsi Inte rna sio na l ya ng d ib e ri na m a (In)Arc h Inte rna tio na l C o nfe re nc e . Se m ina r ya ng d ire nc a na ka n
a ka n d ise le ng g a ra ka n d i b ula n Se p te m b e r ini
a ka n m e nja d i a ja ng untuk b e rtuka r ilm u se rta
p e ng e ta hua n khususnya d i b id a ng a rsite ktur inDie s Na ta lis FT UI 50 Ta hun
Ac a ra Die s Na ta lis FT UI 50 ja tuh p a d a ta ng g a l te rio r d a ri b e rb a g a i p e rsp e ktif.
17 Juli d i b ula n Ra m a d ha n, p a d a ta ng g a l ini
FTUI a ka n m e ng a d a ka n b e b e ra p a a c a ra d ia nta ra nya Ta b lig h a kb a r d e ng a n b uka p ua sa
b e rsa m a ya ng a ka n d id a hului o le h c e ra m a h Se m ina r Na sio na l Ta huna n Te knik Me sin
d a ri Usta d z Ko nd a ng d a n d ila njutka n d e ng a n De p a rte m e n Te knik Me sin Unive rsita s Ind o ne sia
ta ra w ih b e rsa m a . Se la in itu d i ha ri te rse b ut a ka n m e nja d i ho st untuk a c a ra ta huna n te rb e jug a a ka n d ia d a ka n a c a ra sa ntuna n a na k ya - sa r Ba d a n Ke rja Sa m a Te knik Me sin (BKSTM) Intim . Se m e nta ra a c a ra Ba za a r Se m b a ko Mura h d o ne sia ya itu Se m ina r Na sio na l Ta huna n Te knik
d a n Ba ra ng La ya k Pa ka i a ka n d ia d a ka n d i ha ri Me sin (SNTTM) ke -13. SNTTM XIII ya ng a ka n d ise le ng g a ra ka n d i G e d ung Pe rp usta ka a n Unive rya ng b e rb e d a .
sita s Ind o ne sia p a d a 14-16 O kto b e r 2014.
Lo m b a Tum p e ng A nta r De p a rte m e n
Se la in lo m b a ke b e rsiha n, d i b ula n Ag ustus, ib uib u IWK FTUI jug a m e nye le ng g a ra ka n Lo m b a
Tum p e ng Anta r De p a rte m e n untuk m e m e ria hka n Die s Na ta lis FTUI 50
G a la Dinne r
Ro b o b o a t Na tio na l C o m p e titio n
FT UI a ka n m e ng a d a ka n ko m p e tisi na sio na l
ya ng m e m p e rta nd ing a nka n ro b o t ka p a l. Te m a
d a ri ko m p e tisi ini a d a la h Ro b o t Ka p a l untuk
Pe rta ha na n Na sio na l d im a na ro b o t ka p a l d a p a t m e nja d i sa la h sa tu a la t untuk m e m b a ntu
Pe rta ha na n Na sio na l.
Sa la h sa tu a c a ra ya ng b e rb e d a d a ri p e ra ya a n
Die s Na ta lis FT UI se b e lum nya a d a la h d i a c a ra (Hum a s FT)
G a la Dinne r FT UI 50 ta hun ya ng re nc a na nya
a ka n d ig e la r d i b ula n Ag ustus. Da la m a c a ra ini
Te le ko m unika si
“Pe lua ng d a n Ta nta ng a n
Re g ula si IC T INDO NESIA ”
Me la njutka n ke sukse sa n
Dia lo g
Ma na je me n
Te le ko munika si se ri-1 d a n se ri ke -2, Pro g ra m S2
Ma na je me n Te le ko munika si De p a rte me n Te knik
Ele ktro Unive rsita s Ind o ne sia ke mb a li a ka n me nye le ng g a ra ka n Dia lo g Ma na je me n Te le ko munika si se ri-3 d e ng a n me ng a mb il to p ik “ Pe lua ng
d a n Ta nta ng a n Re g ula si IC T Ind o ne sia ” . (IC T =
info rma tio n a nd c o mmunic a tio ns te c hno lo g y ).
Pe rke mb a ng a n te kno lo g i info rma si d a n ko munika si (e ng lish : IC T) ya ng c e p a t te la h me nuntut p a ra
a kto r d a la m e ko siste m te kno lo g i untuk se la lu b e ra d a p ta si p a d a se tia p p e lua ng d a n ta nta ng a n. O p e ra to r d a n Ve nd o r me re sp o n d e ng a n imp le me nta si b isnis d a n a p lika si b e rb a g a i te kno lo g i ja ring a n
d a ta , te rma suk LTE d a n WiMAX. Dia lo g ini me mb a ha s te nta ng b a g a ima na se ja tinya ma sya ra ka tla h ya ng ha rus d iuntung ka n d e ng a n p e rub a ha n
ya ng d ina mis te rse b ut, se rta b a g a ima na d e ng a n
re sp o n Pe me rinta h se la ku re g ula to r. Se la in itu d ia lo g ini jug a me mb a ha s a p a ka h siste m re g ula si d i
Ind o ne sia sa a t ini te la h me mfa silita si p e ma nfa a ta n
te kno lo g i se c a ra p o sitif se rta b a g a ima na ko nse p
re g ula si ya ng id e a l a g a r b a ng sa ini sia p me ng ha d a p i b e rb a g a i p e rub a ha n d a n me ng a mb il ma nfa a t d a ri p e lua ng ya ng a d a . Se rta b a g a ima na RUU
Te le ko munika si / Ko nve rg e nsi ya ng b a ru sia p untuk
me ng a ntisip a si b e rb a g a i ta nta ng a n ma sa d e p a n.
Dia lo g Ma na je me n Te le ko munika si se ri-3 d ise le ng g a ra ka n p a d a Se la sa 25 Fe b rua ri 2014 b e rte mp a t d i Rua ng C he vro n – G e d ung De ka na t La nta i
1 - Fa kulta s Te knik Unive rsita s Ind o ne sia – Ka mp us
UI De p o k, p ukul 09.30 – 12.00 WIB. Ac a ra ini a ka n
me mp e rte muka n e mp a t p e la ku uta ma se kto r
te le ko munika si na sio na l ya itu o p e ra to r, ve nd o r,
re g ula to r d a n a ka d e misi. Pe se rta d ia lo g ya ng a ka n
ha d ir d ia nta ra nya Pro f. Dr. Ka la m ulla h Ra m li (Dirje n
Perangkat Pos dan Informatika Kominfo – exoficio
Ke tua Ba d a n Re g ula si Te le ko munika si Ind o ne sia ),
Dr. Se tya nto P Sa nto sa ( Ke tua Ma sya ra ka t Te le ma tika / MASTEL ), Ko e sm a riha ti (ma nta n ko misio ne r BRTI), se rta ja ja ra n ma na je me n ind ustri se lula r na sio na l (Te lko mse l, Ind o sa t, Eric sso n, Te lko m),
se rta ma ha siswa p a sc a sa rja na p ro g ra m Ma na je me n Te le ko munika si DTE - FTUI. Be rtind a k se b a g a i mo d e ra to r d a n fa silita to r a d a la h tim d o se n
De p a rte me n Te knik Ele ktro Unive rsita s Ind o ne sia .
Maret 2014
Dia lo g Ma na je me n Te le ko munika si a d a la h sa la h
sa tu b e ntuk ta ng g ung ja wa b mo ra l d a ri Pro g ra m Pa sc a Sa rja na Ma na je me n Te le ko munika si ya ng d ise le ng g a ra ka n o le h De p a rte me n
Te knik Ele ktro Fa kulta s Te knik Unive rsita s Ind o ne sia (DTE- FTUI). Dia lo g ini d ise le ng g a ra ka n se c a ra
rutin d a n b e rtujua n me mb a ng un sine rg i p o sitif
se luruh sta ke ho ld e r d i se kto r te le ko munika si na sio na l d e ng a n b e ro rie nta si p a d a ke p e nting a n
na sio na l d a n p e mb a ng una n ne g a ra Ind o ne sia .
Pro g ra m Pa sc a Sa rja na Ma na je me n Te le ko munika si a d a la h p ro g ra m ya ng d ise le ng g a ra ka n o le h De p a rte me n Te knik Ele ktro Unive rsita s Ind o ne sia se ja k
ta hun 1997. Kurikulum d ira nc a ng d e ng a n me ng ko mb ina sika n a sp e k te knik te le ko munika si d a n
ma na je me n te kno lo g i, te rma suk a sp e k re g ula si d a n
so sia l e ko no mi. De ng a n me ne ka nka n p a d a a sp e k
ke p e mimp ina n b e rwa wa sa n te kno lo g i, p ro g ra m ini
b e rtujua n me nd id ik ma ha siswa nya a g a r me miliki sifa t ma na je ria l ya ng b ija k, c e rd a s d a n o b ye ktif b a ik
b a g i ya ng b e ke rja p a d a se kto r ind ustri ma up un ke b ija ka n p ub lik se kto r te le ko munika si na sio na l. (DTE)
Wa rta FT Pe lind ung : Pro f. Dr. Ir. De d i Pria d i, DEA. - Pe na ng g ung Ja wa b : Ir. He nd ri D. S Bud io no ,
M.Eng - Re d a ktur Pe la ksa na : Tikka Ang g ra e ni, M.Si; Re ng g a Sa trio W, S.So s; Wid iya Pra stiwi, S.Iko m A la m a t Re d a ksi: Pusa t Ad ministra si Fa kulta s (PAF), Fa kulta s Te knik, Unive rsita s Ind o ne sia , Ka mp us UI,
De p o k, 16424. Te lp / Fa x: (021) 78888076.
E- Ma il: huma s.ftui@ g ma il.c o m; huma s@ e ng .ui.a c .id
www.e ng .ui.a c .id
PE UI G e la r Se m ina r te nta ng
Ta ta Ke lo la G a s d i Ind o ne sia
Pe rma sa la ha n ta ta ke lo la sumb e r e ne rg i g a s d i Ind o ne sia p e rlu d itind a kla njuti d e ng a n te p a t
a g a r me nd a p a tka n so lusi te rb a ik. Sa a t ini, ta ta ke lo la g a s d i
Ind o ne sia b e lum d ifo kuska n untuk me me nuhi ke b utuha n d a la m
ne g e ri. Se tid a knya 50 p e rse n d a ri
ke te rse d ia a n g a s d i Ind o ne sia
d ikirim untuk ke b utuha n e ksp o r.
Me ski b e rg una se b a g a i sumb e r
d e visa , ha l te rse b ut ma sih d ira sa kura ng te p a t ka re na tujua n
uta ma g a s se b a g a i mo d a l p e mb a ng una n tid a k d a p a t te rwujud .
Ha l te rse b ut ke mud ia n me nja d i-
ka n le mb a g a Pe ng ka jia n Ene rg i
Unive rsita s Ind o ne sia (PE UI) te rg e ra k me mb a ha snya d a la m se mina r b e rta juk “ Q uo Va d is Siste m
Ta ta Ke lo la G a s Ind o ne sia ” . Be rte mp a t d i Aula Fa kulta s Ke d o kte ra n UI, se mina r d iha d iri o le h
tig a p e mb ic a ra , ya itu Dire ktur
PT PG N, Jo b i Tia na nd a , Dire ktur
Uta ma PT Pe rta g a s Nia g a , Jug i
Pra jo g io , d a n Ke p a la Pusa t Stud i
Ene rg i UG M, Dr. De e nd a rlia nto .
Ac a ra d ib uka d e ng a n sa mb uta n d a ri Wa kil Re kto r Bid a ng Pe ne litia n, Pe ng e mb a ng a n, d a n
Ke rja Sa ma Ind ustri, Pro f. Dr. d r.
“ Sa la m d a ri me ja Re d a ksi Wa rta FTUI. Ed isi
Ma re t 2014 ka li ini ta mp il istime wa d e ng a n
d ita mb a hka nnya sisip a n ya ng me mb a ha s
Ra ng ka ia n Ac a ra Die s Na ta lis FTUI ya ng ke
50. Di ula ng ta hun e ma s, FTUI me ng und a ng
se luruh c ivita s a ka d e mika FTUI untuk b e ra ma i-ra ma i b e rp a rtisip a si p a d a b e rb a g a i
ke g ia ta n ya ng tid a k ha nya b e rma nfa a t b a g i
FTUI jug a b a g i ma sya ra ka t lua s. De ng a n slo g a n, Ka rya d a n Pe ng a b d ia n, ra ng ka ia n ke g ia ta n FTUI me ng g a mb a rka n b e rb a g a i ka rya
c ivita s a ka d e mika FTUI ya ng b e rma nfa a t
b a g i ma sya ra ka t Ind o ne sia se b a g a i b e ntuk
p e ng a b d ia n ke p a d a b a ng sa .
Da la m Wa rta FTUI e d isi Ma re t 2014 ka li ini
d a p a t jug a d ib a c a b e rita me ng e na i se mina r PE U: “ Q uo Va d is Siste m Ta ta Ke lo la G a s
Ind o ne sia ” ya ng me na mp ilka n ke yno te
sp e e c h d a ri Wa kil Me nte ri ESDM RI, Ir. Susilo
Siswo uto mo . La b . Pe nd ing in De p t. Te knik
Me sin FTUI b e ke rja sa ma d e ng a n ASHRAE
c ha p te r Ind o ne sia jug a me ng a d a ka n C o ld
Sto ra g e De sig n Wo rksho p . Dita mp ilka n jug a
b e rita me ng e na i Kunjung a n G ub e rnur Ka lima nta n Uta ra d a n ro mb o ng a nnya ke FTUI
untuk me mb a ha s b a g a ima na FTUI d a p a t
me mb a ntu p e rke mb a ng a n Pro v. Ka lta ra
se b a g a i p ro vinsi b a ru. Be rita me ng e na i Pa p a ra n G ub e rnur Le mha mna s RI d i ha d a p a n
De wa n G uru Be sa r, Pimp ina n Fa kulta s d a n
De p a rte me n FTUI me ng e na i G e o stra te g i
untuk Ke ta ha na n Ba ng sa jug a d a p a t d ib a c a d i ha la ma n 3. Ma ri kita b e rsa ma -sa ma
b e rka rya d a n me ng a b d ika n ha sil ka rya kita
d e mi ke ma jua n ne g a ra Ind o ne sia te rc inta .”
Siti Se tia ti, Sp .PD(K). Da la m sa mb uta nnya , ia me -
nya mp a ika n ha ra p a nnya a g a r se mina r te rse b ut
d a p a t me mb e rika n so lusi d a n ma suka n p o sitif untuk ta ta ke lo la g a s d i Ind o ne sia . Ac a ra d ila njutka n
d e ng a n ke yno te sp e e c h o le h Wa kil Me nte ri Ene rg i
d a n Sumb e r Da ya Mine ra l (ESDM), Ir. Susilo Siswo uto m o . Susilo a nta ra la in me nya mp a ika n so a l
ko nd isi g a s d a ri hulu hing g a hilir, te rma suk a tura n
te nta ng o p e n a c c e ss d a n unb und ling ya ng sa a t
ini ma sih d ib a ha s le b ih la njut o le h Ke me nte ria n
ESDM. “ Ma ri kita b e re sin sa ma -sa ma ,” p ung ka snya .
Me mb uka se si se mina r, Ke tua PE UI, Pro f. Dr. Ir. Iwa
G a rniwa M. K., M.T. me nya mp a ika n b a hwa d e ng a n c a d a ng a n g a s ya ng ha nya 1,6 p e rse n d a n
ma sih re nd a hnya ko nsumsi e ne rg i g a s d a la m ne g e ri se b e sa r 1,1 p e rse n, Ind o ne sia se ha rusnya tid a k
me nja d ika n ke b ija ka n e ksp o r g a s se b a g a i a nd a la n. Le b ih la njut, ia me ng kritisi ke b ija ka n o p e n a c c e ss (p e ma nfa a ta n p ip a b e rsa ma ) d a n unb und ling (p e misa ha n usa ha nia g a d a n tra nsp o rta si).
Ke b ija ka n te rse b ut, ka ta d ia , te rb ukti me munc ulka n se d ikitnya 63 p e d a g a ng g a s. Aka n te ta p i, se b a g ia n b e sa r d a ri me re ka tid a k me miliki p ip a untuk
me nd istrib usika n g a s. “ Artinya , b a hwa p a ra p e d a g a ng le b ih me nyuka i me nja d i p e d a g a ng g a s la ng sung d a rip a d a p e nya lur ya ng ha rus me mb a ng un
infra struktur g a s d e ng a n inve sta si b e sa r,” uc a p Iwa .
Dire ktur Uta ma PT PG N, Jug i Pra jo g io , me na mb a hka n, Ind o ne sia sa a t ini b e ra d a d a la m fa se
p e mb a ng una n infra struktur untuk me nc ip ta ka n
pasar gas yang eisien. Dalam menjalankan komitme n p e mb a ng una n infra struktur te rse b ut, la njutnya , PG N me mb utuhka n b e ntuk d ukung a n untuk
me ne ra p ka n ske ma p e ng e mb a ng a n infra struktur
se c a ra ma nd iri ta np a me mb e b a ni APBN. Ia jug a
me ne ka nka n b a hwa Ind o ne sia sa a t ini se b a iknya
fo kus p a d a up a ya p e rc e p a ta n p e mb a ng una n infra struktur d o me stik untuk me mp e rlua s ja ng ka ua n
p e ning ka ta n p e ma nfa a ta n g a s b umi d o me stik.
Se ja la n d e ng a n ha l te rse b ut, Dr. De e nd a rlia nto
me nje la ska n p e rb a nd ing a n ta ta ke lo la g a s d i
ne g a ra ya ng me ne ra p ka n d a n tid a k me ne ra p ka n unb und ling d a n o p e n a c c e ss. Da ri se jumla h p e ne litia n ya ng d ila kuka nnya , ia me nyimp ulka n b a hwa o p e n a c c e ss d a p a t d ite ra p ka n
d i ne g a ra -ne g a ra ya ng sud a h me mp unya i infra struktur g a s ya ng b a ik. Ko nd isi sa a t ini, ind e ks
infra struktur g a s d i Ind o ne sia ma sih re nd a h se hing g a b e lum d a p a t me nja ng ka u se mua wila ya h.
Me skip un d e mikia n, Jug i Pra jo g io me ma nd a ng
b a hwa o p e n a c c e ss a d a la h p iliha n te rb a ik. Ke b ija ka n te rse b ut me nurutnya d a p a t me nja min
eisiensi dan efektivitas ketersediaan minyak dan
g a s se b a g a i sumb e r e ne rg i ma up un se b a g a i b a ha n b a ku. Ia jug a me nye b utka n b a hwa p e nting b a g i
p e me rinta h-d a la m ha l ini Ke me ntria n ESDM d a n
BPH Mig a s-untuk me miliki o to rita s d a la m me ne ta p ka n rua s ya ng d a p a t d ija d ika n o p e n a c c e ss d a n
rua s ya ng te ta p me nja d i d e d ic a te d hilir. (Hum a s UI)
Kunjung a n G ub e rnur Ka lim a nta n Uta ra
e ka n FT UI, Pro f. De d i Pria d i, DEA b e se rta ja ja ra nnya d ia nta ra nya Wa kil De ka n I, Dr. M. A svia l, M.Eng ; Wa kil De ka n II, Ir. He nd ri D.S. Bud io no ,
M.Eng ; Ke tua Le mb a g a Te kno lo g i (LEMTEK), Pro f.
Dr. Ir. Ba m b a ng Sug ia rto , M.Eng me ne rima kunjung a n G ub e rnur Ka lima nta n Uta ra , Dr. H. Iria nto
La m b rie b e se rta ja ja ra nnya se rta p e rwa kila n d a ri
Pe rg urua n Ting g i d i Ka lima nta n Uta ra ya itu p e rwa kila n d a ri Unive rsita s Bo rne o Ta ra ka n (UBT) d a n Unive rsita s Ka lta ra Ta njung Se lo r p a d a 4 Ma re t 2014.
D
Da la m Pe rte mua n d ib a ha s te nta ng b a g ia ma na ya ng mung kin b isa d ila kuka n o le h FT UI untuk
me mb a ntu p e rke mb a ng a n Pro vinsi Ka lima nta n
Uta ra (Ka lta ra ) se b a g a i Pro vinsi b a ru ya ng te rb e ntuk se b a g a i ha sil p e me ka ra n. Ke mung kina n ke r-
ja sa ma d ija ja ki o le h Pe me rinta h Pro vinsi Ka lta ra
a d a la h d e ng a n Le mb a g a Te kno lo g i FT UI se b a g a i
sa la h sa tu ko nsulta n te knik te rke muka d i Ind o ne sia ya ng sud a h me mp unya i p e ng a la ma n d a la m
me mb a ntu p e rke mb a ng a n d a n p e mb a ng una n
b e b e ra p a d a e ra h d i Ind o ne sia sa la h sa tunya a d a la h Ba ta m. Ke mud ia n jug a d ija ja ki ke mung kina n
ke rja sa ma a nta ra FT UI d e ng a n b e b e ra p a Unive rsita s d i Ka lima nta n Uta ra d ima na FT UI b e rtind a k
se b a g a i se ma c a m me nto r untuk p e rke mb a ng a n
Unive rsita s d i Ka lima nta n Uta ra d ia nta ra nya UBT
d a n Unive rsita s Ka lta ra Ta njung Se lo r. Ke rja sa ma
d a la m p e ng e mb a ng a n ka mp us se b e lumnya jug a
p e rna h d ila ksa na ka n FT UI d e ng a n Fa kulta s Te knik
Unive rsita s Sa m Ra tula ng i Ma na d o . (Hum a s FT)
Pa p a ra n G ub e rnur
Le m ha na s d i ha d a p a n
De wa n G uru Be sa r FT UI
ub e rnur Le mha na s (Le mb a g a Ke ta ha na n
Na sio na l) RI,
ya ng
G
jug a me rup a ka n De ka n FT UI Pe rio d e 2000-2004
Pro f. Bud i Susilo So e p a nd ji
C o ld Sto ra g e De sig n Wo rksho p
a b o ra to rium Pe nd ing in, De p a rte me n Te knik Me sin
(DTM) FTUI b e ke rja sa ma d e ng a n ASHRAE (Ame ric a n So c ie ty o f He a ting , Re frig e ra ting a nd Air-C o nd itio ning Eng ine e rs) C ha p te r Ind o ne sia me ng a d a ka n
C o ld Sto ra g e De sig n Wo rksho p ya ng d ila ksa na ka n
d i Aud ito rium K 301 FT UI p a d a 27 Fe b rua ri 2014.
FT UI, Pro f. Muha m m a d Id rus A lha m id se rta sa mb uta n d a ri Ke tua ASHRAE C ha p te r Ind o ne sia To to k
Sulistya nto . Be b e ra p a p e mb ic a ra d a la m Wo rksho p
ini d ia nta ra nya Rifa il Fa jri d a ri Unite d Re frig e ra tio n, Ke yno te Sp e a ke r Dr. A p ic hit Lum e rtp o ng p a na
d a ri ASHRAE se rta b e b e ra p a p e mb ic a ra la innya .
Ind o ne sia se b a g a i ne g a ra a g ra ris d a n ka ya a ka n
ha sil p e rta nia n se p e rti b ua h-b ua ha n d a n sa yursa yura n, me mb utuhka n siste m p e nd ing ina n untuk
me nyimp a n ha sil p a ne n a g a r tid a k mud a h rusa k
d a n p a d a a khirnya d a p a t d id istrib usika n d e ng a n
b a ik ke ko nsume n. Ac a ra d ib uka d e ng a n sa mb uta n d a ri Pe rwa kila n La b o ra to rium Pe nd ing in DTM
Da la m wo rksho p ini d ib a ha s te nta ng b e rb a g a i
ma c a m ha l te rka it siste m p e nd ing in mula i d a ri Da sa r
Pe rhitung a n Rua ng Ding in untukPro d ukKo mo d itiPe rta nia n, Siste m Re frig e ra si se rta siste m Ko ntro l Atmo sir untuk Proses Pendinginan Buah dan Sayur Tropis,
Sistem Pipa Refrigerasi, Filosoi Kontrol Pendingin serta Stra te g i Pa sa r untuk Siste m Pe nd ing in. (Hum a s FT)
L
me mb e rika n p a p a ra n d i ha d a p a n De wa n G uru
Be sa r FT UI se rta p a ra Pimp ina n Fa kulta s se rta
Ke tua d a n Se kre ta ris De p a rte me n ya ng a d a d i
FT UI. Pe ma p a ra n d ila kuka n p a d a 7 Ma re t 2014
d i Rua ng Ra p a t Se na t, G e d ung De ka na t FT UI.
Pro f. Bud i me mb e rika n Pa p a ra n d e ng a n te ma
“ G e o stra te g i Untuk Ke ta ha na n Ba ng sa ” . Pa p a ra n
d imula i d a ri p e nje la sa n te nta ng G e o p o litik ya ng
me rup a ka n ilmu multid isip ilin ya ng me mp e la ja ri
hub ung a n a nta ra rua ng , se rta p o litik te rka it te rrito ria l d a n ind ivid u. Se la in itu g e o p o litik jug a me rup a kan suatu analisis ilmiah dari faktor-faktor geograis
ya ng me nd a sa ri hub ung a n inte rna sio na l d a n me ng a ra hka n p a d a inte ra ksi p o litik se rta ha rus d a p a t
me ng a ta si se jumla h a ka r ko ntro ve rsi. Ke mud ia n
p e ma p a ra n d ila njutka n p a d a b a ha sa n G e o p o litik d a n Po sisi Sila ng Ind o ne sia d a n d ika itka n d e ng a n Ko lo nia lisme d a n G lo b a lisme ya ng ke mud ia n
d ila njutka n p a d a tujua n d a n c ita -c ita na sio na l
ya ng a d a d i a line a ke 4 Pe mb uka a n UUD 1945.
Ba ha sa n d ila njutka n d e ng a n G e o p o litik Ind o ne -
sia ya ng te rmua t d a la m Wa wa sa n Nusa nta ra
d a n G e o stra te g i Ind o ne sia ya ng te rc a kup d a la m Ke ta ha na n Na sio na l. Ba ha sa n G e o p o litik
d a n G e o stra te g i Ind o ne sia ke mud ia n d ila njutka n
d e ng a n Tug a s, Pe ra n d a n Fung si Le mha na s RI se b a g a i p usa t simp ul stra te g i ya ng me nd id ik ka d e r
p e mimp in ting ka t na sio na l d a n me nja d i d riving
fo rc e d e mo kra si d e ng a n me na na mka n nila i-nila i
ke b a ng sa a n b a ik d i le ve l sup ra struktur p o litik, infra struktur p o litik se rta sub struktur p o litik ya ng p a d a
a khirnya me mb e ri ma suka n ke p a d a p re sid e n
d a n me la kuka n ka jia n stra te g is d a n ko nse p sio na l.
Pe ra n FT UI d a la m me nd ukung ke ma nd iria n b a ng sa se b a g a i b a g ia n d a ri ke ta ha na n na sio na l a d a la h, FT UI d e ng a n b e rb a g a i b id a ng ilmu te knik
ya ng a d a ke mud ia n d ig a b ung ka n d e ng a n Wa wa sa n Ke b a ng sa a n (4 ko nse nsus d a sa r b a ng sa )
ya itu Pa nc a sila , UUD NRI ta hun 1945, NKRI se rta
Bhinne ka Tung g a l Ika d a n d ig a b ung ka n jug a d e ng a n Rise t Pe ng e mb a ng a n Te kno lo g i untuk Pe mb a ng una n Na sio na l d a p a t b e rmua ra p a d a 2 c a b a ng ya itu Pe ng e mb a ng a n Alutsista d a n No n
Alutsista ya ng p a d a a khirnya b e rmua ra p a d a
1 tujua n ya itu Ke ma nd iria n Ba ng sa . (Hum a s FT)
e rg i, d ire nc a na ka n jug a a ka n d ia d a ka n d e b a t
c a p re s untuk m e ng e ta hui visi m isi p e m im p in
b a ng sa d i m a sa ya ng a ka n d a ta ng .
SUPLEMEN TA MBA HA N
DIES NA TA LIS FTUI 50 TA HUN
FTUI Ho m e C o m ing Da y
Ra ng ka ia n A c a ra
DIES NA TA LIS
FTUI 50 Ta hun
Me m p e ring a ti ula ng ta hun e m a s 50 ta hun FT
UI, c ivita s a ka d e m ika FTUI m e ng a d a ka n b e ra g a m a c a ra untuk m e m e ria hka n p e ring a ta n
ula ng ta hun FT UI te rse b ut. FTUI b e rsa m a d e ng a n ILUNI FTUI b a hu m e m b a hu d a la m m e ng g e la r ra ng ka ia n a c a ra m e m p e ring a ti FTUI 50
ta hun. Ra ng ka ia n a c a ra a ka n d ig e la r m ula i
d a ri b ula n Fe b rua ri hing g a d i ha ri Die s Na ta lis FT UI ya ng ja tuh p a d a 17 Juli d a n d ia khiri
d i a c a ra te ra khir d i b ula n No ve m b e r. Be rikut
ra ng ka ia n a c a ra ya ng d ig e la r untuk m e m e ria hka n Ula ng Ta hun Em a s FTUI 50 Ta hun:
Pung ut Pila h Pro se s Sa m p a h
p ro g ra m ini b e rtujua n untuk m e m b a ntu ke b utuha n e ne rg i m a sya ra ka t khususnya d i d a e ra h p e d e sa a n ya ng b e lum te ra liri listrik. Da la m
ke g ia ta n ini, FT UI m e nye d ia ka n p e m b a ng kit
listrik m ikro hid ro d e ng a n m e nye d ia ka n turb in
m ikro hid ro se rta p ro se s d istrib usi listrik d i sua tu
d e sa . Pro g ra m ini m ula i b ula n Ap ril a ka n m e nc o b a m e m e nuhi ke b utuha n e ne rg i d i De sa
C urug d i d a e ra h Bo g o r.
Turna m e n G o lf ILUNI FTUI
Te c hniq ue Info rm a l Sc ho o l (TIS)
TIS m e rup a ka n se b ua h se ko la h info rm a l g ra tis untuk a na k-a na k kura ng m a m p u ya ng
d ike lo la o le h m a ha sisw a FT UI. TIS m a suk d a la m p ro g ra m p e ng a b d ia n m a sya ra ka t d a la m
ra ng ka ia n ke g ia ta n HUT FT 50. Sa a t ini TIS m ula i b ula n Ma re t m e ng e lo la se ko la h g ra tis d i
d a e ra h Ka ra ng Po la , Pa sa r Ming g u.
Ac a ra ya ng re nc a na nya d ig e la r d i b ula n Me i
o le h ILUNIFTUIini a ka n m e na rg e tka n se b a nya k
350 c ivita s a ka d e m ika FTUI untuk b e rsa m a -sa m a b e rkum p ul d a n b e rta nd ing g o lf. Ke g ia ta n
ini re nc a na nya a ka n d ia d a ka n d i Ro ya l G o lf
Se ntul Bo g o r d a n d a la m ke g ia ta n ini jug a
a ka n d ia d a ka n p e ng g a la ng a n d a na .
Lo m b a O la hra g a FT UI
Se p e rti d i ta hun-ta hun se b e lum nya , ke g ia ta n
Die s Na ta lis FT UI se la lu d im e ria hka n d e ng a n
lo m b a o la hra g a ya ng d ig e la r a nta r De p a rte m e n d a n Unit Ke rja d i FT UI. Lo m b a O la hra g a
(Po rse ni) FT UI ta hun ini d ig e la r m ula i ta ng g a l
17 m a re t hing g a 6 Me i d e ng a n m e m p e rta nd ing ka n b e b e ra p a c a b a ng o la hra g a d ia nta ra nya C a tur, Te nis Me ja , Bulu Ta ng kis, Bo la
Vo li, Futsa l, Me m a nc ing , Te nis La p a ng a n, se rta Se na m Po c o -Po c o .
De sa Bina a n Ene rg i
De sa Bina a n Ene rg i m e rup a ka n sa la h sa tu
p ro g ra m p e ng a b d ia n m a sya ra ka t d im a na
a ka n d ium um ka n a w a rd 50 to ko h ya ng b e rha k
m e nd a p a tka n FT UI Aw a rd , a c a ra o ra si ilm ia h,
p e lunc ura n b uku d a n vid e o 50 ta hun FT UI, se rta la unc hing ILUNI FT UI e nd o w m e nt fund .
Buku Ke ta ha na n Ene rg i
Se b a g a i Fa kulta s ya ng m e ng ua sa i b id a ng
ilm u ke te knika n, d i ula ng ta hunnya ya ng ke
50 FTUI te rp a ng g il untuk m e m b e rika n ko ntrib usi ke p e m e rinta h untuk m e nc o b a m e ng a ta si m a sa la h ya ng d iha d a p i Ba ng sa Ind o ne sia khususnya m a sa la h e ne rg i ya ng m e nja d i
sa la h sa tu e xp e rtise FTUI. Buku Ke ta ha na n Ene rg i d isusun o le h p a ra c ivita s a ka d e m ika FTUI
d e ng a n d id ukung o le h ILUNI FTUI ya ng m e ng ua sa i b e rb a g a i b id a ng ilm u te knik se b a g a i
re ko m e nd a si d a ri FTUI d a n ILUNI FTUI ya ng
a ka n d isa m p a ika n ke p a d a p e m e rinta h ya ng
b a ru a ka n te rp ilih untuk p e rio d e p e m e rinta ha n 2014-2019. Se la in Buku Ke ta ha na n En-
Se b a g a i sa la h sa tu fa kulta s ya ng b e rw a w a sa n
ling kung a n d a n se b a g a i b a g ia n d a ri ke g ia ta n
G re e n FT So c ie ty, d a n se b a g a i sa la h sa tu a c a ra d i ula ng ta hunnya ya ng ke 50, FT UI a ka n
m e ng a d a ka n ke g ia ta n Pro se s Pung ut Pila h
Sa m p a h. Se la m a 1 ha ri p a d a 17 Juni 2014, se luruh c ivita s a ka d e m ika FTUI d iha ra p ka n m e m ung ut sa m p a h ya ng a d a d i se kita r unit ke rja nya
d a n m e m b ua ng sa m p a h d e ng a n se b e lum nya
d ip ila h d a hulu b e rd a sa rka n je nis sa m p a h nya .
Ac a ra FTUI Ho m e C o m ing Da y ya ng se p e nuhnya d id ukung o le h ILUNI FTUI m e rup a ka n a ja ng
a ta u sa ra na untuk c ivita s a ka d e m ika FT UI untuk ke m b a li ‘ p ula ng ’ ke ka m p us te m p a t m e re ka m e nim b a ilm u. Da la m a c a ra ya ng d ija d w a lka n a ka n d ia d a ka n p a d a b ula n Se p te m b e r
ini a ka n d ia d a ka n b a nya k a c a ra d ia nta ra nya ,
Fun Bike , to ur d e FTUI, Re uni Akb a r, Ac a ra Musik,
De m o nstra si Sa fe ty Aw a re ne ss, Pa m e ra n FT UI
m ula i d a ri p ro d uk, ha sil rise t, d ll. Ac a ra ini m e na rg e tka n d a p a t m e ng ha d irka n 1000 a lum ni
untuk m e m e ria hka n a c a ra .
Lo m b a Ke b e rsiha n A nta r De p a rte m e n
Se p e rti jug a d i ta hun-ta hun se b e lum nya , se tia p
ke g ia ta n d ie s na ta lis FT UI se la lu a d a ke g ia ta n
lo m b a ke b e rsiha n a nta r De p a rte m e n d i FTUI.
Pa d a ta hun ini ke g ia ta n ini a ka n d ila ksa na ka n
p a d a 26 Juni d e ng a n te ta p m e lib a tka n ib u-ib u
IWK FT UI se b a g a i p e nye le ng g a ra a c a ra . Krite ria p e nila ia n ya ng b a ru ta hun ini a d a la h se ja uh
m a na De p a rte m e n sud a h m a m p u m e m ila h
sa m p a h se sua i d e ng a n a tura n ya ng a d a .
(In)A rc h Inte rna tio na l C o nfe re nc e
De p a rte m e n Arsite ktur Pro g ra m Stud i Arsite ktur
Inte rio r a ka n m e ng a d a ka n Ko nfe re nsi Inte rna sio na l ya ng d ib e ri na m a (In)Arc h Inte rna tio na l C o nfe re nc e . Se m ina r ya ng d ire nc a na ka n
a ka n d ise le ng g a ra ka n d i b ula n Se p te m b e r ini
a ka n m e nja d i a ja ng untuk b e rtuka r ilm u se rta
p e ng e ta hua n khususnya d i b id a ng a rsite ktur inDie s Na ta lis FT UI 50 Ta hun
Ac a ra Die s Na ta lis FT UI 50 ja tuh p a d a ta ng g a l te rio r d a ri b e rb a g a i p e rsp e ktif.
17 Juli d i b ula n Ra m a d ha n, p a d a ta ng g a l ini
FTUI a ka n m e ng a d a ka n b e b e ra p a a c a ra d ia nta ra nya Ta b lig h a kb a r d e ng a n b uka p ua sa
b e rsa m a ya ng a ka n d id a hului o le h c e ra m a h Se m ina r Na sio na l Ta huna n Te knik Me sin
d a ri Usta d z Ko nd a ng d a n d ila njutka n d e ng a n De p a rte m e n Te knik Me sin Unive rsita s Ind o ne sia
ta ra w ih b e rsa m a . Se la in itu d i ha ri te rse b ut a ka n m e nja d i ho st untuk a c a ra ta huna n te rb e jug a a ka n d ia d a ka n a c a ra sa ntuna n a na k ya - sa r Ba d a n Ke rja Sa m a Te knik Me sin (BKSTM) Intim . Se m e nta ra a c a ra Ba za a r Se m b a ko Mura h d o ne sia ya itu Se m ina r Na sio na l Ta huna n Te knik
d a n Ba ra ng La ya k Pa ka i a ka n d ia d a ka n d i ha ri Me sin (SNTTM) ke -13. SNTTM XIII ya ng a ka n d ise le ng g a ra ka n d i G e d ung Pe rp usta ka a n Unive rya ng b e rb e d a .
sita s Ind o ne sia p a d a 14-16 O kto b e r 2014.
Lo m b a Tum p e ng A nta r De p a rte m e n
Se la in lo m b a ke b e rsiha n, d i b ula n Ag ustus, ib uib u IWK FTUI jug a m e nye le ng g a ra ka n Lo m b a
Tum p e ng Anta r De p a rte m e n untuk m e m e ria hka n Die s Na ta lis FTUI 50
G a la Dinne r
Ro b o b o a t Na tio na l C o m p e titio n
FT UI a ka n m e ng a d a ka n ko m p e tisi na sio na l
ya ng m e m p e rta nd ing a nka n ro b o t ka p a l. Te m a
d a ri ko m p e tisi ini a d a la h Ro b o t Ka p a l untuk
Pe rta ha na n Na sio na l d im a na ro b o t ka p a l d a p a t m e nja d i sa la h sa tu a la t untuk m e m b a ntu
Pe rta ha na n Na sio na l.
Sa la h sa tu a c a ra ya ng b e rb e d a d a ri p e ra ya a n
Die s Na ta lis FT UI se b e lum nya a d a la h d i a c a ra (Hum a s FT)
G a la Dinne r FT UI 50 ta hun ya ng re nc a na nya
a ka n d ig e la r d i b ula n Ag ustus. Da la m a c a ra ini