LANDASAN TEORI DAN PROGRAM PABRIK HANDUK DI KOTA UNGARAN, Tema Desain “Arsitektur Kontekstual” - Unika Repository

  

PROJEK AKHIR ARSITEKTUR

Periode LXV, Semseter Genap, Tahun 2013/2014

LANDASAN TEORI DAN PROGRAM

PABRIK HANDUK DI KOTA UNGARAN

  

Tema Desain

“Arsitektur Kontekstual”

  

Fokus Kajian

“Fleksibilitas Desain Terhadap Perkembangan Jaman”

Diajukan untuk memenuhi sebagian persyaratan

memperoleh gelar Sarjana Arsitektur

  

Disusun Oleh :

  

VALIANT KING - 10.11.0046

Dosen Pembimbing :

AMS. Darmawan, Ir, M.Bldg

  

PROGRAM STUDI ARSITEKTUR

FAKULTAS ARSITEKTUR DAN DESAIN

UNIVERSITAS KATOLIK SOEGIJAPRANATA

April 2014

LEMBAR PENGESAHAN Proyek Akhir Arsitektur Periode lxv,SemesterGgenap,Tahun 2013 / 2014 Program Studi Arsitektur , Fakultas Arsitektur dan Desain Universitas Katolik Soegijapranata Semarang

  

Judul : Pabrik Handuk di Kota Ungaran

Penekanan Desain : Arsitektur Kontekstual Permasalahan Dominan : Fleksibilitas desain terhadap perkembangan jaman Penyusun : Valiant King NIM : 10.11.046 Dosen Pembimbing : Ir.AMS.Darmawan,MBldg Dosen Penguji : Ir.Edy Prawoto,MT

  Ir. Etty Endang Listiati, MT Moediartianto, ST,MSc

  Semarang, April 2014 Mengetahui dan Mengesahkan Pembimbing Ir.AMS.Darmawan,MBldg NIDN 0006085001 Penguji Penguji Penguji Ir.Edy Prawoto,MT Ir. Etty Endang Listiati, MT Moediartianto, ST,MSc

LEMBAR PENGESAHAN Proyek Akhir Arsitektur Periode lxv,SemesterGgenap,Tahun 2013 / 2014 Program Studi Arsitektur , Fakultas Arsitektur dan Desain Universitas Katolik Soegijapranata Semarang

  Judul : Pabrik Handuk di Kota Ungaran Penekanan Desain : Arsitektur Kontekstual

Permasalahan Dominan : Fleksibilitas desain terhadap perkembangan jaman

Penyusun : Valiant King NIM : 10.11.046 Dosen Pembimbing : Ir.AMS.Darmawan,MBldg Dosen Penguji : Ir.Edy Prawoto,MT

  Ir. Etty Endang Listiati, MT Moediartianto, ST,MSc

  Semarang, April 2014 Mengetahui dan Mengesahkan Dekan

  Ketua Fakultas Arsitektur dan Desain Program Studi Arsitektur Ir.IM.Tri Hesti Mulyani, MT FX.Bambang Suskiyatno, MT NIDN 611086201 NIDN 625116302

SURAT PERNYATAAN

  Yang bertandatangan dibawah ini saya : Nama : Valiant King NIM : 10.11.0046 Menyatakan bahwa karya ilmiah pada Proyek Akhir Arsitektur periode semester genap TA. 2013/2014 Program Studi Arsitektur, Fakultas Arsitektur dan Desain, Universitas Katolik Soegijapranata Semarang Judul : Pabrik Handuk di Kota Ungaran Tema Desain : Arsitektur Kontekstual Fokus Kajian : Fleksibilitas desain terhadap perkembangan jaman Pembimbing : Ir.AMS.Darmawan,MBldg NIDN : 0006085001 Adalah bukan karya plagiasi. Bila dikemudian hari diketemukan tindak plagiasi dalam penyusunan karya ilmiah tersebut, maka pembuat pernyataan diatas siap menerima segala konsekuennya

  Semarang, Oktober 2013 Penulis

  Valiant King NIM 10.11.0046

  

PRAKATA

Puji dan syukur kehadirat Tuhan Yang Maha Esa atas rahmat-Nya yang telah

dilimpahkan kepada penulis, sehingga tugas ini dapat disusun sebaik mungkin.

  

Tugas yang dikerjakan merupakan tugas Landasan Teori dan Program (LTP), periode

LXV, Semester Genap, Tahun 2013/2014, Program Studi Arsitektur Fakultas

Arsitektur dan Desain Universitas Katolik Soegijapranata.

  Judul yang dipilih untuk Landasan Teori dan Program ini adalah “Pabrik

Handuk di Kota Ungaran”. Secara garis besar akan membahas tentang bagaimana membuat sebuah bangunan pabrik yang baik serta optimal dalam proses alur

  kerjanya, juga nyaman serta aman bagi para pekerjanya.

  Pada kesempatan ini penulis mengucapkan teima kasih kepada semua pihak yang telah membantu kelancaran penyusunan tugas ini, yaitu :

  2. Segenap pihak dan teman-teman yang tidak dapat disebutkan satu per satu yang telah membantu serta memberikan masukan penulis dalam menyelesaikan tugas ini. Akhir kata, penulis berharap tugas ini dapat menambah pengetahuan dan

wawasan kita terhadap berbagai kajian arsitektur yang nantinya akan berguna di

dalam perancangan bangunan arsitektur.

  Semarang, 1 April 2014 Penulis

DAFTAR ISI

  Halaman Judul ......................................................................................... i Halaman Pengesahan ............................................................................. ii Lembar Pernyataan ................................................................................. iii Prakata ..................................................................................................... v Daftar Isi .................................................................................................. vi Daftar Gambar ........................................................................................ x Daftar Tabel ............................................................................................ xxiii Daftar Diagram ........................................................................................ xxv

  I. PENDAHULUAN ................................................................................. 1

  1.1 Latar Belakang Proyek .................................................................. 1

  1.2 Tujuan dan Sasaran Pembahasan ................................................ 2

  1.2.1 Tujuan ................................................................................ 2

  1.2.2 Sasaran .............................................................................. 2

  1.3 Lingkup Pembahasan ................................................................... 2

  1.4 Metoda Pembahasan ..................................................................... 3

  1.4.1 Metoda Pengumpulan Data ................................................ 3

  1.4.2 Metoda Penyusunan dan Analisis ...................................... 4

  1.4.3 Metoda Pemrograman ........................................................ 4

  1.4.4 Metoda Perancangan Arsitektur ......................................... 5

  1.5 Sistematika Pembahasan .............................................................. 6

  II. TINJAUAN PROYEK .......................................................................... 7

  2.1 Tinjauan Umum ............................................................................. 7 2.1.a Gambaran Umum .............................................................. 7 2.1.b Latar Belakang-Perkembangan-Trend .............................. 9

  2.1.c Sasaran Yang Akan Dicapai .............................................. 10

  2.2 Tinjauan Khusus ........................................................................... 10 2.2.a Terminologi ........................................................................ 10 2.2.b Aktifitas .............................................................................. 20

  2.2.b.1 Pelaku .................................................................... 28 2.2.b.2 Fasilitas .................................................................. 29

  2.2.c Spesifikasi dan Persyaratan Desain .................................. 32 2.2.c.1 Arsitektural ............................................................. 32 2.2.c.2 Bangungan ............................................................. 32 2.2.c.3 Lingkungan ............................................................. 33

  2.2.d Deskripsi konteks desa atau kota ...................................... 34 2.2.e Studi Banding Proyek Sejenis ........................................... 38 2.2.f Permasalahan Desain ........................................................ 60

  2.3 Kesimpulan, Batasan dan Anggapan ............................................ 61 2.3.a Kesimpulan ........................................................................ 61 2.3.b Batasan ............................................................................. 62 2.3.c Anggapan .......................................................................... 62

  III. ANALISA PENDEKATAN PROGRAM ARSITEKTUR ...................... 63

  3.1 Analisa Pendekatan Arsitektur ...................................................... 63 3.1.a Studi Aktivitas .................................................................... 63

  3.1.a.1 Kegiatan Utama ..................................................... 63 3.1.a.1.1 Kegiatan Pekerja ......................................... 63 3.1.a.1.2 Kegiatan Pengelola ...................................... 82 3.1.a.1.3 Kegiatan Pengunjung .................................. 83 3.1.a.1.2 Kegiatan Penunjang .................................... 84

  3.1.a.2 Jadwal Kegiatan ..................................................... 84 3.1.a.3 Pelaku

• – Pola Kegiatan – Sifat Kegiatan ................. 85 3.1.a.3.1 Pelaku Utama .............................................. 85 3.1.a.3.2 Pelaku Penunjang ........................................ 86 3.1.a.3.3 Pelaku Pengelola ......................................... 86

  3.1.a.4 Pola Kegiatan .......................................................... 87 3.1.b Studi Fasilitas, Ruang Khusus dan Kebutuhan Ruang ...... 89

  3.1.b.1 Studi Fasilitas .......................................................... 89 3.1.b.2 Studi Ruang Khusus ............................................... 95 3.1.b.3 Studi Kebutuhan Luas Bangunan dan Lahan .......... 109 3.1.b.4 Studi Citra Arsitektural ............................................ 120

  3.2 Analisa Pendekatan Sistem Bangunan .......................................... 121 3.2.a Studi Sistem Struktur dan Enclosure ................................. 122

  3.2.a.1 Sub Structure ......................................................... 122 3.2.a.2 Middle Structure ..................................................... 123 3.2.a.3 Upper Structure ...................................................... 124 3.2.a.4 Sistem Enclosure ................................................... 127

  3.2.b Studi Sistem Bangunan ..................................................... 137 3.2.b.1 Sistem Pencahayaan Alami .................................... 137 3.2.b.2 Sistem Pencahayaan Buatan .................................. 138

  3.2.c Studi Sistem Utilitas ........................................................... 147 3.2.c.1 Jaringan Listrik ....................................................... 147 3.2.c.2 Sistem Air Bersih .................................................... 148 3.2.c.3 Sistem Air Kotor ..................................................... 150 3.2.c.4 Sistem Limbah Pabrik ............................................ 150

  3.2.c.5 Jaringan Air Kotor ................................................... 152 3.2.c.6 Sistem Pembuangan Sampah ................................ 152 3.2.c.7 Sistem Penanganan Kebakaran ............................. 153 3.2.c.8 Sistem Pengamanan Bangunan ............................. 155

  3.2.d Studi Pemanfaatan Teknologi............................................. 156 3.2.d.1 Teknologi Photovoltaic (Panel Surya) .................... 156 3.2.d.2 Teknologi Penanggulangan Kebakaran ................. 156 3.2.d.3 Teknologi Penanggulangan Keamanan ................. 157

  3.3 Analisa Konteks Bangunan ............................................................ 157 3.3.a Umum ................................................................................ 157 3.3.b Survey Lokasi Tapak ......................................................... 159

  3.3.b.1 Alternatif Lokasi Tapak 1 ........................................ 159 3.3.b.2 Alternatif Lokasi Tapak 2 ........................................ 161 3.3.b.3 Alternatif Lokasi Tapak 3 ........................................ 163

  IV. PROGRAM ARSITEKTUR ................................................................ 165

  4.1 Konsep Program ............................................................................ 165 4.1.a Aspek Citra Arsitektural ..................................................... 165 4.1.b Aspek Fungsi ..................................................................... 166 4.1.c Aspek Teknologi ................................................................ 166 4.1.d Aspek Ramah Lingkungan ................................................. 175

  4.2 Tujuan, Faktor Penentu dan Persyaratan Perancangan ................ 175 4.2.a Tujuan Perancangan (Design Objective) ........................... 175 4.2.b Faktor Penentu Perancangan (Design Determinant) ......... 175 4.2.c Faktor Persyaratan Perancangan (Design Reqruitment) ... 176

  4.3 Program Arsitektur ......................................................................... 177

  4.3.a Program Kegiatan .............................................................. 177 4.3.b Program Ruang ................................................................. 179 4.3.c Program Besaran Ruang ................................................... 185 4.3.d Program Sistem Struktur ................................................... 187 4.3.e Program Sistem Bangunan ................................................ 188 4.3.e Program Sistem Utilitas ..................................................... 189 4.3.f Program Lokasi dan Tapak ................................................ 190

  V. KAJIAN TEORI ................................................................................... 196

  5.1 Kajian Teori Tema Desain.............................................................. 197 5.1.a Interpretasi dan Elaborasi Teori Penekanan Desain ......... 197 5.1.b Studi Preseden .................................................................. 202 5.1.c Kemungkinan Penerapan Teori Tema Desain ................... 204

  5.2 Kajian Teori Permasalahan Dominan ............................................ 205 5.2.a Interpretasi dan Elaborasi Teori Permasalahan Dominan . 206 5.2.b Studi Preseden .................................................................. 208

  5.2.c Kemungkinan Penerapan Teori Permasalahan Dominan ………….210

  DAFTAR GAMBAR

  Bab II. Tinjauan Proyek Gambar 2.1 Herbert Samuel Holt ............................................................. 8 Gambar 2.2 Handuk mandi ...................................................................... 16 Gambar 2.3 Handuk pantai ...................................................................... 16 Gambar 2.4 Handuk tangan ..................................................................... 16 Gambar 2.5 Handuk kaki ......................................................................... 16 Gambar 2.6 Handuk keringat ................................................................... 17

Gambar 2.7 Handuk olahraga .................................................................. 17Gambar 2.8 Handuk oven ........................................................................ 17Gambar 2.9 Foto Udara PT.Nada Surya Tunggal .................................... 38Gambar 2.10 PT.Nada Surya Tunggal ..................................................... 39Gambar 2.11 PT.Nada Surya Tunggal ..................................................... 39Gambar 2.12 Foto Udara PT.Nada Surya Tunggal .................................. 40Gambar 2.13 Gudang Material pada PT.NST .......................................... 42Gambar 2.14 Gudang Material pada PT.NST .......................................... 42Gambar 2.15 Ruang Quality Control pada PT.NST ................................. 42Gambar 2.16 Ruang Quality Control pada PT.NST ................................. 42Gambar 2.17 Ruang Persiapan pada PT.NST ......................................... 43Gambar 2.18 Ruang Winding pada PT.NST ............................................ 43Gambar 2.19 Ruang Warping pada PT.NST ............................................ 43Gambar 2.20 Ruang Dyeing pada PT.NST .............................................. 43Gambar 2.21 Runag Drying pada PT.NST ............................................... 43Gambar 2.22 Ruang Sizing pada PT.NST ............................................... 43Gambar 2.23 Ruang Weaving pada PT.NST ........................................... 44Gambar 2.24 Ruang Washing pada PT.NST ........................................... 44Gambar 2.25 Ruang Drying 2 pada PT.NST ............................................ 44Gambar 2.26 Ruang Tumbling pada PT.NST .......................................... 44Gambar 2.27 Ruang Making Up pada PT.NST ........................................ 44Gambar 2.28 Ruang Making Up pada PT.NST ........................................ 44Gambar 2.29 Ruang Making Up pada PT.NST ........................................ 44Gambar 2.30 Gudang Finished Good pada PT.NST ................................ 44Gambar 2.31 Area Loading Dock pada PT.NST ...................................... 45Gambar 2.32 Gudang Material pada PT.NST .......................................... 46Gambar 2.33 Gudang Material pada PT.NST .......................................... 46Gambar 2.34 Proses Soft Winding dan Re-Winding pada PT.NST .......... 47Gambar 2.35 Proses Soft Winding dan Re-Winding pada PT.NST .......... 47Gambar 2.36 Proses Dyeing pada PT.NST ............................................. 47Gambar 2.37 Proses Dyeing pada PT.NST ............................................. 47Gambar 2.38 Proses Dyeing pada PT.NST ............................................. 47Gambar 2.39 Proses Drying pada PT.NST .............................................. 48Gambar 2.40 Proses Drying pada PT.NST .............................................. 48Gambar 2.41 Proses Drying pada PT.NST .............................................. 48Gambar 2.42 Proses Drying pada PT.NST .............................................. 48Gambar 2.43 Proses Warping pada PT.NST ........................................... 48Gambar 2.44 Proses Warping pada PT.NST ........................................... 48Gambar 2.45 Proses Warping pada PT.NST ........................................... 48Gambar 2.46 Proses Sizing pada PT.NST ............................................... 48Gambar 2.47 Proses Sizing pada PT.NST ............................................... 48Gambar 2.48 Proses Sizing pada PT.NST ............................................... 48Gambar 2.49 Proses Weaving pada PT.NST........................................... 49Gambar 2.50 Proses Weaving pada PT.NST........................................... 49Gambar 2.51 Proses Weaving pada PT.NST........................................... 49Gambar 2.52 Proses Weaving pada PT.NST........................................... 49Gambar 2.53 Benang Wave ..................................................................... 49Gambar 2.54 Benang Pile ........................................................................ 49Gambar 2.55 Komputerisasi pada Mesin Weaving .................................. 49Gambar 2.56 Benangn Ground ................................................................ 49Gambar 2.57 Proses Quality Control pada PT.NST ................................. 49Gambar 2.58 Proses Quality Control pada PT.NST ................................. 49Gambar 2.59 Proses Washing pada PT.NST........................................... 50Gambar 2.60 Proses Washing pada PT.NST........................................... 50Gambar 2.61 Proses drying 2 pada PT.NST ............................................ 50Gambar 2.62 Proses drying 2 pada PT.NST ............................................ 50Gambar 2.63 Proses Tumbling pada PT.NST .......................................... 50Gambar 2.64 Proses Tumbling pada PT.NST .......................................... 50Gambar 2.65 Proses Quality Control 2 pada PT.NST .............................. 51Gambar 2.66 Proses Quality Control 2 pada PT.NST .............................. 51Gambar 2.67 Proses Cutting 1 pada PT.NST .......................................... 51Gambar 2.68 Proses Cutting 2 pada PT.NST .......................................... 51Gambar 2.69 Proses Sewing pada PT.NST ............................................. 51Gambar 2.70 Proses Finishing pada PT.NST .......................................... 51Gambar 2.71 Proses Metal Detecting pada PT.NST ................................ 51Gambar 2.72 Proses Metal Detecting pada PT.NST ................................ 51Gambar 2.73 Proses Finishd Good pada PT.NST ................................... 52Gambar 2.74 Proses Finishd Good pada PT.NST ................................... 52Gambar 2.75 Proses Warping pada PT.NST ........................................... 52Gambar 2.76 Proses Warping pada PT.NST .......................................... 52Gambar 2.77 Proses Warping pada PT.NST ........................................... 52Gambar 2.78 Proses Sizing pada PT.NST .............................................. 52Gambar 2.79 Proses Sizing pada PT.NST .............................................. 52Gambar 2.80 Proses Sizing pada PT.NST ............................................... 52Gambar 2.81 Proses Sizing pada PT.NST ............................................... 52Gambar 2.82 Proses Sizing pada PT.NST ............................................... 52Gambar 2.83 Proses Sizing pada PT.NST .............................................. 52Gambar 2.84 Proses Sizing pada PT.NST ............................................... 52Gambar 2.85 Proses Weaving pada PT.NST........................................... 53Gambar 2.86 Proses Weaving pada PT.NST........................................... 53Gambar 2.87 Proses Weaving pada PT.NST........................................... 53Gambar 2.88 Proses Weaving pada PT.NST........................................... 53Gambar 2.89 Benang Pile ........................................................................ 53Gambar 2.90 Benang Ground .................................................................. 53Gambar 2.91 Benang Wave ..................................................................... 53Gambar 2.92 Proses Quality Control pada PT.NST ................................. 53Gambar 2.93 Proses Quality Control pada PT.NST ................................. 53Gambar 2.94 Proses Dyeing & Washing pada PT.NST ........................... 54Gambar 2.95 Proses Dyeing & Washing pada PT.NST ........................... 54Gambar 2.96 Proses drying 2 pada PT.NST ............................................ 54Gambar 2.97 Proses Tumbling pada PT.NST .......................................... 55Gambar 2.98 Proses Quality Control 2 pada PT.NST .............................. 55Gambar 2.99 Proses Quality Control 2 pada PT.NST .............................. 55

  Gambar 2.100 Proses Cutting 1 pada PT.NST ........................................ 55 Gambar 2.101 Proses Cutting 2 pada PT.NST ........................................ 55 Gambar 2.102 Proses Sewing pada PT.NST ........................................... 56 Gambar 2.103 Proses Finishing pada PT.NST ........................................ 56 Gambar 2.104 Proses Metal Detecting pada PT.NST .............................. 56 Gambar 2.105 Proses Metal Detecting pada PT.NST .............................. 56 Gambar 2.106 Proses Finishd Good pada PT.NST ................................. 56

  Gambar 2.107 Proses Finishd Good pada PT.NST ................................. 56 Gambar 2.108 Proses Equalisasi pada PT.NST ...................................... 57 Gambar 2.109 Proses Equalisasipada PT.NST ....................................... 57 Gambar 2.110 Proses Pengendapan pada PT.NST ................................ 57 Gambar 2.111 Proses Pengendapan pada PT.NST ................................ 57 Gambar 2.112 Proses Pengendapan pada PT.NST ................................ 57 Gambar 2.113 Limbah lumpur yang dihasilkan ........................................ 57 Gambar 2.114 Proses pemisahan pada PT.NST ..................................... 57 Gambar 2.115 Tangki penampungan lumpur pada PT.NST .................... 57 Gambar 2.116 Proses pemberian bakteri pada PT.NST .......................... 58 Gambar 2.117 Proses pemberian bakteri pada PT.NST .......................... 58 Gambar 2.118 Kolam penampungan akhir pada PT.NST ........................ 58 Gambar 2.119 Kolam penampungan akhir pada PT.NST ........................ 58 Gambar 2.120 Bagian depan bangunan kantor pabrik PT.NST ............... 59 Gambar 2.121 Bagian depan bangunan kantor pabrik PT.NST ............... 59 Gambar 2.122 Bagian depan bangunan kantor pabrik PT.NST ............... 59 Gambar 2.123 Bagian depan bangunan pabrik PT.NST .......................... 59 Gambar 2.124 Bagian depan bangunan pabrik PT.NST .......................... 59 Gambar 2.125 Pemanfaatan pencahayaan & penghawaan alami ........... 59 Gambar 2.126 Pemanfaatan pencahayaan & penghawaan alami ........... 59 Gambar 2.127 Area terbuka hijau pada PT.NST ...................................... 60 Gambar 2.128 Area terbuka hijau pada PT.NST ...................................... 60

  Bab III. Analisa Pendekatan Program Arsitektur Gambar 3.1 Analisa perabot pada gudang bahan baku ........................... 95 Gambar 3.2 Analisa perabot pada gudang bahan baku ........................... 95

Gambar 3.3 Analisa besaran gudang bahann baku ................................. 96Gambar 3.4 Analisa perabot pada ruang winding .................................... 96Gambar 3.5 Analisa besaran ruang winding ............................................ 97Gambar 3.6 Analisa perabot pada ruang dyeing ...................................... 97Gambar 3.7 Analisa besaran ruang dyeing .............................................. 97Gambar 3.8 Analisa perabot pada ruang drying 1 .................................... 98Gambar 3.9 Analisa besaran ruang drying 1 ............................................ 98Gambar 3.10 Analisa perabot pada ruang drying 2 .................................. 99Gambar 3.11 Analisa besaran ruang drying 2 .......................................... 99Gambar 3.12 Analisa perabot pada ruang warping .................................. 100Gambar 3.13 Analisa besaran ruang warping .......................................... 100Gambar 3.14 Analisa perabot pada ruang sizing ..................................... 101Gambar 3.15 Analisa besaran ruang sizing ............................................. 101Gambar 3.16 Analisa perabot pada ruang weaving ................................. 102Gambar 3.17 Analisa perabot pada ruang weaving ................................. 102Gambar 3.18 Analisa besaran ruang weaving ......................................... 102Gambar 3.19 Analisa perabot pada ruang quality control ........................ 103Gambar 3.20 Analisa besaran ruang quality control ................................ 103Gambar 3.21 Analisa perabot pada ruang washing ................................. 104Gambar 3.22 Analisa besaran ruang washing ......................................... 104Gambar 3.23 Analisa perabot pada ruang tumbling ................................. 105Gambar 3.24 Analisa besaran ruang tumbling ......................................... 105Gambar 3.25 Analisa perabot pada ruang making up .............................. 107Gambar 3.26 Analisa besaran ruang making up ...................................... 108Gambar 3.27 Analisa perabot pada ruang finished good ......................... 108Gambar 3.28 Analisa besaran ruang finished good ................................. 108Gambar 3.29 Fasad bangunan kantor pada PT.NST ............................... 120Gambar 3.30 Fasad bangunan pabrik pada PT.NST ............................... 120Gambar 3.31 Sudut taman pada PT.NST ................................................ 120Gambar 3.32 Area hijau di sekeliling bangunan pabrik pada PT.NST ..... 120Gambar 3.33 Sruktur dinding masif .......................................................... 123Gambar 3.34 Sruktur rangka .................................................................... 124Gambar 3.35 Sruktur dinding sejajar ........................................................ 124Gambar 3.36 Bata merah ......................................................................... 128Gambar 3.37 Dinding bata merah ............................................................ 128Gambar 3.38 Batako ................................................................................ 129Gambar 3.39 Dinding batako ................................................................... 129Gambar 3.40 Bata hebel .......................................................................... 129Gambar 3.41 Diding bata hebel ............................................................... 129Gambar 3.42 Dinding kaca ...................................................................... 130Gambar 3.43 Dinding batu alam .............................................................. 130Gambar 3.44 Dinding ACP ....................................................................... 130Gambar 3.45 Lantai keramik .................................................................... 131Gambar 3.46 Lantai granite ..................................................................... 131Gambar 3.47 Lantai marmer .................................................................... 132Gambar 3.48 Lantai epoxy ....................................................................... 132Gambar 3.49 Genteng metal .................................................................... 133Gambar 3.50 Genteng beton.................................................................... 133Gambar 3.51 Atap polycarbonate ............................................................ 133Gambar 3.52 Atap bitumen selulosa ........................................................ 134Gambar 3.53 Atap zincalum ..................................................................... 134Gambar 3.54 Atap galvalum..................................................................... 134Gambar 3.55 Atap UPVC ......................................................................... 134Gambar 3.56 Susunan atap E-panel ........................................................ 135Gambar 3.57 E-panel pada atap bangunan industri ................................. 135Gambar 3.58 E-panel pada atap bangunan komersil ............................... 135Gambar 3.59 Glasswool ........................................................................... 136Gambar 3.60 Pengaplikasian glasswool .................................................. 136Gambar 3.61 Alumunium Foil................................................................... 136Gambar 3.62 Polyurethane Foam Spray .................................................. 136Gambar 3.63 Contoh pencahayaan alami dalam bangunan pabrik ........ 137Gambar 3.64 Contoh pencahayaan alami dalam bangunan pabrik ........ 137Gambar 3.65 Contoh pencahayaan alami dalam bangunan kantor ........ 138Gambar 3.66 Contoh pencahayaan alami dalam bangunan kantor ........ 138Gambar 3.67 Contoh lampu pada pedestrian .......................................... 139Gambar 3.68 Contoh lampu pada taman ................................................. 140Gambar 3.69 Contoh lampu sorot ............................................................ 140Gambar 3.70 Contoh lampu LED ............................................................. 141Gambar 3.71 Contoh lampu CFL ............................................................. 141Gambar 3.72 Contoh pencahayaan downlight dan wallwasher ............... 141Gambar 3.73 Contoh pencahayaan spotlight ........................................... 142Gambar 3.74 Contoh pencahayaan tracklight .......................................... 142Gambar 3.75 Contoh pencahayaan above lighting .................................. 142Gambar 3.76 Contoh pencahayaan balance lighting ............................... 143Gambar 3.77 Contoh pencahayaan cornice lighting ................................ 143Gambar 3.78 Contoh parkir tegak lurus ................................................... 144Gambar 3.79 Contoh parkir sudut ............................................................ 144Gambar 3.80 Contoh parkir paralel .......................................................... 144Gambar 3.81 Dimensi truk ...................................................................... 145Gambar 3.82 Dimensi container ............................................................... 145Gambar 3.83 Dimensi truk jungkit ............................................................ 145Gambar 3.84 Dimensi truk sampah .......................................................... 146Gambar 3.85 Area loading dock ............................................................... 146Gambar 3.86 Area loading dock dengan sudut 45 ................................... 147Gambar 3.87 Area loading dock dengan sudut 10 ................................... 147Gambar 3.88 Area loading dock dengan atap .......................................... 147Gambar 3.89 Hydrant box ........................................................................ 154Gambar 3.90 Hydrant outdoor .................................................................. 154Gambar 3.91 Sprinkler ............................................................................. 154Gambar 3.92 Smoke detector .................................................................. 154Gambar 3.93 Heat detector ...................................................................... 154Gambar 3.94 Sign system ........................................................................ 155Gambar 3.95 Alarm kebakaran ................................................................ 155Gambar 3.96 Kamera CCTV .................................................................... 155Gambar 3.97 Sprinkler ............................................................................. 156Gambar 3.98 Sprinkler ............................................................................. 156Gambar 3.99 Smoke detector .................................................................. 156

  Gambar 3.100 Heat detector .................................................................... 156 Gambar 3.101 Heat detector .................................................................... 156 Gambar 3.102 Kamera CCTV .................................................................. 157

  Gambar 3.103 Peta pembagian BWK Kota Ungaran ............................... 157 Gambar 3.104 Lokasi tapak 1 .................................................................. 159 Gambar 3.105 Foto udara tapak 1 ........................................................... 159 Gambar 3.106 Kondisi tapak .................................................................... 159 Gambar 3.107 Kondisi tapak .................................................................... 159 Gambar 3.108 Kondisi tapak .................................................................... 159 Gambar 3.109 Jalan protocol menuju arah Kota Semarang .................... 160 Gambar 3.110 Jalan protocol menuju arah kota Solo .............................. 160 Gambar 3.111 Jaringan listrik dan lampu di sekitar tapak ........................ 160 Gambar 3.112 Trotoar di depan tapak ..................................................... 160 Gambar 3.113 Jalan sekunder di samping tapak ..................................... 160 Gambar 3.114 Jalan sekunder di samping tapak ..................................... 160 Gambar 3.115 Sungai pada belakang tapak ............................................ 160 Gambar 3.116 Lokasi tapak 2 .................................................................. 161 Gambar 3.117 Foto udara tapak 2 ........................................................... 161 Gambar 3.118 Kondisi tapak .................................................................... 161 Gambar 3.119 Kondisi tapak .................................................................... 161 Gambar 3.120 Kondisi tapak .................................................................... 161 Gambar 3.121 Kondisi tapak .................................................................... 161 Gambar 3.122 Kondisi jalan pada depan tapak ....................................... 161 Gambar 3.123 Kondisi jalan pada depan tapak ....................................... 161 Gambar 3.124 Kondisi jalan pada sekitar tapak ....................................... 161 Gambar 3.125 Kondisi jalan pada sekitar tapak ....................................... 161 Gambar 3.126 Vegetasi yang terdapat pada tapak .................................. 161 Gambar 3.127 Jaringan Listrik pada tapak .............................................. 162

  Gambar 3.128 Jaringa telepon pada tapak .............................................. 162 Gambar 3.129 Lokasi tapak 3 .................................................................. 163 Gambar 3.130 Foto udara tapak 3 ........................................................... 163 Gambar 3.131 Kondisi tapak .................................................................... 163 Gambar 3.132 Kondisi tapak .................................................................... 163 Gambar 3.133 Kondisi tapak .................................................................... 163 Gambar 3.134 Kondisi tapak .................................................................... 163 Gambar 3.135 Kondisi jalan pada depan tapak ....................................... 163 Gambar 3.136 Kondisi jalan pada depan tapak ....................................... 163 Gambar 3.137 Jaringan listrik pada tapak ................................................ 163 Gambar 3.138 Jaringan telepon pada tapak ............................................ 163 Gambar 3.139 Vegetasi yang ada pada tapak ......................................... 163 Gambar 3.140 Saluran pembuangan air kota di sekitar tapak ................. 164 Gambar 3.141 Saluran pembuangan air kota di sekitar tapak ................. 164 Gambar 3.142 Kondisi jalan di sekitar tapak ............................................ 164 Gambar 3.143 Kondisi jalan di sekitar tapak ............................................ 164

  Bab IV. Program Arsitektur Gambar 4.1 Pengudaraan melalui turbin ventilator .................................. 167 Gambar 4.2 Efek penggunaan turbin venilator ......................................... 167 Gambar 4.3 Wall mount exhaust fan ........................................................ 168 Gambar 4.4 Window mount exhaust fan .................................................. 168 Gambar 4.5 Ceiling mount exhaust mount ............................................... 168 Gambar 4.6 Sistem jaringan CCTV .......................................................... 170 Gambar 4.7 Lapisan panel surya ............................................................. 171 Gambar 4.8 Bagian pada panel surya ...................................................... 171

Gambar 4.9 Panel surya dengan inverter ................................................ 172Gambar 4.10 Rangkaian sel surya ........................................................... 173Gambar 4.11 Lokasi tapak ....................................................................... 191Gambar 4.12 Foto udara tapak ................................................................ 191Gambar 4.13 Kondisi tapak ...................................................................... 191Gambar 4.14 Kondisi tapak ...................................................................... 191Gambar 4.15 Kondisi tapak ...................................................................... 191Gambar 4.16 Jalan protocol menuju Kota Semarang .............................. 192Gambar 4.17 Jalan protocol menuju Kota Solo ........................................ 192Gambar 4.18 Jaringan listrik pada tapak .................................................. 192Gambar 4.19 Jaringan telepon pada tapak .............................................. 192Gambar 4.20 Trotoar pada bagian depan tapak ...................................... 192Gambar 4.21 Jalan sekunder pada samping tapak .................................. 192Gambar 4.22 Jalan sekunder pada samping tapak .................................. 192Gambar 4.23 Sungai pada bagianbelakang tapak ................................... 192Gambar 4.24 Peta Rencana Pola Ruang Kabupaten Semarang ............. 192

  Bab V. Kajian Teori Gambar 5.1 Exterior Maidenhead Industrial Unit. .................................... 203 Gambar 5.2 Interior Maidenhead Industrial Unit. ...................................... 203 Gambar 5.3 Rumah tradisional pada kawasan Maidenhead, Inggris. ...... 203 Gambar 5.4 Maidenhead Industrial Unit. .................................................. 204 Gambar 5.5 Interior Maidenhead Industrial Unit. ...................................... 204 Gambar 5.6 Tampak Maidenhead Industrial Unit. .................................... 204 Gambar 5.7 Denah Maidenhead Industrial Unit. ...................................... 204 Gambar 5.8 Mesing weaving pertama ..................................................... 206

  DAFTAR TABEL

  Bab II. Tinjauan Proyek Tabel 2.1 Perancangan Fasilitas .............................................................. 29 Tabel 2.2 Luas wilayah administrasi kota Kab.Semarang ........................ 34 Tabel 2.3 Luas perubahan penggunaan lahan Kab.Semarang ................ 35 Tabel 2.4 Iklim Kab.Semarang ................................................................. 36 Tabel 2.5 Mata pencaharian penduduk Kab.Semarang ........................... 36 Tabel 2.6 Ketenagakerjaan Kab.Semarang ............................................. 37 Tabel 2.7 Industri Kab.Semarang ............................................................. 37 Tabel 2.8 Tenaga Kerja Kab.Seamrang ................................................... 38 Bab III. Analisa Pendekatan Program Arsitektur Tabel 3.1 Proses Pre-Production ............................................................. 63 Tabel 3.2 Proses Produksi Yarn Dyeing .................................................. 64 Tabel 3.3 Proses Production Plain Towel ................................................ 67 Tabel 3.4 Proses Post-Production ............................................................ 69 Tabel 3.5 Jadwal kegiatan ....................................................................... 84 Tabel 3.6 Pola kegiatan pelaku utama ..................................................... 85 Tabel 3.7 Pola kegiatan pelaku penunjang .............................................. 86 Tabel 3.8 Pola kegiatan pelaku pengelola ............................................... 86 Tabel 3.9 Analisis besaran pada gudang bahan baku ............................. 95 Tabel 3.10 Analisis besaran pada ruang winding ..................................... 96 Tabel 3.11 Analisis besaran pada ruang dyeing ...................................... 97 Tabel 3.12 Analisis besaran pada ruang drying 1 .................................... 98 Tabel 3.13 Analisis besaran pada ruang drying 2 .................................... 199

Tabel 3.14 Analisis besaran pada ruang warping .................................... 100Tabel 3.15 Analisis besaran pada ruang sizing ........................................ 101Tabel 3.16 Analisis besaran pada ruang weaving .................................... 102Tabel 3.17 Analisis besaran pada ruang wuality control .......................... 103Tabel 3.18 Analisis besaran pada ruang washing .................................... 104Tabel 3.19 Analisis besaran pada ruang tumbling ................................... 105Tabel 3.20 Analisis besaran pada ruang making up ................................ 107Tabel 3.21 Analisis besaran pada gudang finished good ......................... 108Tabel 3.22 studi jumlah pelaku ................................................................. 109Tabel 3.23 Studi besaran ruang area pabrik ............................................ 111Tabel 3.24 Studi besaran ruang area kantor ............................................ 112Tabel 3.25 Studi besaran ruang area display ........................................... 114Tabel 3.26 Studi besaran ruang area penunjang ..................................... 115Tabel 3.27 Studi besaran ruang area service .......................................... 115Tabel 3.28 Studi besaran ruang pengolahan limbah ................................ 117Tabel 3.29 Total besaran ruang total besaran ruang ............................... 118Tabel 3.30 Studi besaran area parkir ....................................................... 119

  Tabel 3.31Kriteria penilaian tapak ............................................................ 165

  Bab IV. Program Arsitektur Tabel 4.1 Program ruang ......................................................................... 179 Tabel 4.2 Penzoningan berdasarkan sifat ................................................ 179 Tabel 4.3 Penzoningan berdasarkan hirarki ............................................. 180 Tabel 4.4 Persyaratan ruang bangunan kantor ........................................ 180 Tabel 4.5 Persyaratan ruang bangunan display ....................................... 180 Tabel 4.6 Persyaratan ruang area penunjang .......................................... 181

Tabel 4.7 Persyaratan ruang area service ............................................... 181Tabel 4.8 Persyaratan ruang bangunan pabrik ........................................ 182Tabel 4.9 Total besaran luas .................................................................... 185Tabel 4.10 Program sistem struktur ......................................................... 187Tabel 4.11 Program sistem bangunan ..................................................... 188Tabel 4.12 Program sistem utilitas ........................................................... 189

  DAFTAR DIAGRAM