4-Kerkesa dhe Oferta.ppt
u ak
Tema 4
ab T a
Kërkesa dhe Oferta
rm leksioni 4 . I leksioni ne web oc
D r.
D u
• Pse proshuta dhe portokallet janë të
ak
shtrenjta këtë dimër?
ab T a
- Përse normat e interesit janë në
rm rënie? . I oc
- Përse nuk gjejmë më çorape leshi për
D të qënë. r. D
Pëgjigjia është: Kërkesa dhe oferta u ak ab
Kërkesa dhe Oferta janë forcat që e bëjnë
T a
ekonominë e tregut të funksionojë.
rm . I oc Ato përcaktojnë sasinë e prodhuar dhe D çmimin e shtijes së mallrave. r. D u
Kërkesa
ak ab
A keni ju kërkesë për një Ferrari?
T a rm . I
Dëshira ≠ Kërkesa
oc D r.
D
Kërkesë = dëshirë dhe aftësi për të paguar . u
Kërkesa
ak ab T
Sasia që ju do të kërkoni për një çmim
a
të ulët ndryshon me sasinë që ju do të
rm
kërkoni për një çmim më të lartë.
. I oc D r.D u
Kërkesa
ak ab T
Çmimet janë mjetet me anë të të
a
cilave tregjet koordinojnë dëshirat
rm
individuale dhe kufizojnë sasinë që
. I oc
njerëzit duan të blejnë në sasinë të
D r.
cilën ata kërkojnë.
D u
Kërkesa
ak ab T
Mekanizmi i çmimit (Dora e
a
padukshme ) bën të mundur që ajo
rm . I
çfarë njerëzit dëshirojnë të përputhet
oc me atë që është e disponueshme. D r.
D u
Ligji i kërkesës
ak ab T a
Sasia e kërkuar rritet me uljen e
rm . I
çmimit, nëse faktorët e tjerë i
oc D mbajmë konstant. r. D u Ligji i kërkesës ak
Ligji i kërkesës tregon tendencën e
ab T
individëve për të zëvendësuar
a
mallrat, çmimi i të cilëve është rritur
rm . I me mallra të tjerë. oc D r.
D u
Kurba a kërkesës
ak ab
Një kurbë kërkese
T a
është paraqitja grafike e lidhjes
rm . I
ndërmjet çmimit dhe
oc sasisë së kërkuar. D r.
D u
Kurba a kërkesës
ak ab T
Çmimi dhe sasia e kërkuar janë të
a
lidhura në mënyre të zhdrejtë,
rm . I
pra kurba e kërkesës ka pjerrësi
oc D negative. r. D u
Kërkesa
ak ab
Le të supozojmë se çmimi i makinave rritet
T a
me rritjen e numrit të makinave të blera.
rm . I
Çfarë ka ndodhur?
oc D r.
D
Të ardhurat e njerëzve janë rritur. u
Kurba a kërkesës
ak ab T
Kërkesa - i referohet gjithë kurbës së
a
kërkesës
rm . I oc
Sasia e kërkuar - i referohet një pike
D në kurbën e kërkesës r.
D u ak
Kurba a kërkesës
ab T a
Nëse Ç ≠ atëhere lëvizet përgjatë
rm
kurbës së kërkesës
. I oc
Nëse ≠ faktorët e tjerë atëhere kurba
D
e kërkesës spostohet r.
D u ak ab T a rm . I oc D r.
D u
Faktorët e tjerë që mbahen
ak
konstant
ab T
- Të ardhurat e shoqërisë
a rm
↑ m atëhere ↑ kërkesa (mall normal)
. I oc
↑ m atëhere kërkesa ↓ (mall inferior)
D r.
D
Faktorët e tjerë që mbahen
u
konstant
ak
- Shijet dhe preferencat
ab T a
Nëse ju rriteni, do të vini re se dëshira për
rm
të shkuar nëpër koncerte rroku do të
. I
ndryshojë, përshembull në dëshirën për të
oc D
shkuar në koncerte operistike r.
D
Faktorët e tjerë që mbahen
u
konstant
ak ab
- Parashikimi
T a
Nëse ju parashikoni se të ardhurat
rm
tuaja do të rriten, ju do të shpenzoni
. I më tepër. oc D r.
D u
Faktorët e tjerë që mbahen
ak
konstant
ab T
- Taksat dhe subvencionet
a rm
Vendosja e nje takse = rritjen e shpenëzimeve të konsumatorit, prandaj
. I
kërkesa ↓
oc D r. Vendosja e nje subvencioni = rritjen e të D
ardhurave të konsumatorit, prandaj kërkesa ↑ u ak
Kurba e kërkesës përfaqëson çmimin
ab T
maksimal që një individ do të paguajë
a
për sasi të ndryshme të një malli;
rm . I oc
po të mundte ai do të paguante me
D r.
gjithë qejf më pak.
D u ak ab T
Një kurbë kërkese tregu është
a rm
shuma horizontale e të gjithë
. I oc
kurbave individuale të kërkesës.
D r.
D
Kurba e kërkeses individuale dhe e
u Çmimi Andi Beni Keti Kërkesa
ajo e tregut
ak 50 9 6 1 e tregut 16 ab 100 8 5 1 14 T 150 200 7 6 3 4 11 9 a 300 250 4 5 1 2 7 5 rm 400 350 2 3 2 3. I oc D r. u Kurba e kërkesës së tregut ak
- Për një çmim më të ulët
ab
konsumatorët ekzistues do të blejnë
T a
më shumë.
rm . I
- Për një çmim më të ulët
oc
konsumatorë të ri do të hyjnë në
D treg.r. D
Oferta
u ak ab • Oferta i referohet sasive të ndryshme të T
ofruara për shitje në çmime të
a
ndryshme, kur faktorët e tjerë mbeten
konstant.rm . I oc
- Sasia e ofruar i referohet një sasie specifike të ofruar për shitje për një
D r.
çmim të caktuar.
D u
Ligji i ofertës
ak ab T a
Sasia e ofruar e një malli rritet me
rm
rritjen e çmimit, kur fakorët e
. I oc
tjerë mbahen konstantë.
D r.
D u
Ligji i ofertës
ak
Kur çmimi i mallit rritet, individët dhe
ab T
firmat mund të rregullojnë aktivitetin
a
e tyre, që të ofrojnë më shumë nga
rm . I
ai mall në treg, duke zëvendësuar
oc
prodhimin e mallrave të tjerë me
D r.
prodhimin e atij malli.
D u
Kurba e ofertës
ak ab T a
Kurba e ofertës është lidhja që
rm . I
ekziston ndërmjet çmimit dhe
oc D sasisë së ofruar. r. D
Kurba e ofertës
u ak
• Nëse Ç ≠ atëhere lëvizet përgjatë
ab T kurbës së ofertës. a rm
- Nëse ≠ faktorët e tjerë atëhere kurba
. I e ofertës spostohet. oc D r. u ak ab T a rm . I oc D r.
D
Faktorët që ndikojnë në e
u
ofertë
ak ab
- Çmimi i inputeve
T
Oferta zvogëlohet kur çmimi i inputeve
a rritet. rm . I
- Teknologjia
oc
Përparimi i teknologjisë redukton numrin e
D punëtorëve, redukton kostot e prodhimit. r. D u
Faktorët që ndikojnë në e
ak
ofertë
ab T •Parashikimet. a
Nëse një prodhues parashikon se çmimi i produktit që ai prodhon do
rm
të rritet, në të ardhmen ai mund të
. I oc magazinojë një pjesë të produktit
të prodhuar, për ta shitur atë më
D r.
vonë dhe të marrë fitime më të
D mëdhaja.
Faktorët që ndikojnë në e
u
ofertë
ak
- Taksat
ab T
Meqenëse taksat rrisin kostot e
a prodhimit, oferta do të reduktohet. rm . I
- Subvencionet
oc D Meqenëse Subvencionet zvogëlojnë r.
kostot e prodhimit, oferta do të rritet Kurba e ofertës individuale dhe e
u
tregut
ak ab
Kurba ofertës së tregut merret prej
T a
kurbave individuale të ofertës në të
rm . I
njëjtën mënyrë si dhe kurba e
oc D kërkesës. r. D
Kurba e ofertës individuale dhe e
u Cmimi ne Oferta e Oferta e Oferta e Oferta e 00 lek Anes Bujarit Klausit tregut tregut ak ab 50 1 1 T 100 2 1 3 a 200 150 4 3 3 2 7 5 rm 250 5 4 9
. I 350 300 6 7 5 5 2 14 11 oc 400 8 5 2 15 D r.
D
Kombinimi i kërkesës dhe i
u
ofertës
ak ab
“Mësoi një papagalli fjalët kërkesë dhe
T a
ofertë dhe ja ku morët një ekonomist”
rm . I
Thomas Charlye
oc D r. u
Kombinimi i kërkesës dhe i
ak
ofertës
ab T a
Ajo që është e rëndësishme për
rm . I
kërkesën dhe ofertën nuk është
oc D
etiketimi por se si ndërveprojnë r.
D konceptet.
Bashkëveprimi i kërkesës dhe i
u
ofertës
ak ab Oferta C Oferta ↑ Oferta ↓ te T a Kërkesa C Ç S Ç ↓ S ↑ Ç ↑ S ↓ te ct ct rm
. I Kërkesa ↑ Ç ↑ S ↑ Ç ? S↑ Ç ↑ S ? oc Kërkesa ↓ Ç ↓ S ↓ Ç ↓ S ? Ç ? S ↓ D r.
D
te te Oferta C Kërkesa C
u
Oferta ↑
ak
Oferta ↓
ab Ç O 2 T O O a 1 rm
. I oc D K r.
D
Kërkesa ↑ Oferta ↑ ↑
u ak ab Ç T O a O rm
. I Ç e oc Ç` e K D K r.
D
Kërkesa ↑↑ Oferta ↑
u ak ab Ç T O O a Ç`
e
rm . I Ç e K oc
D K r.
D u
Oferta ↑ Kërkesa ↑
ak ab Ç T O O a rm . I Ç e oc K D K r.
D u Kërkesa ↑ Oferta ↓ O ak Ç
↓
ab T Ç` e O a rm Ç . I e oc K D K r.
D u
Kërkesa ↑↑ Oferta ↓ O
ak Ç ab T Ç` e O a rm Ç . I e oc K D K r.
D u
Kërkesa ↑ Oferta ↓
ak Ç O ab T O a Ç` e rm
. I Ç e oc K D K r.
D u ak Ç ab T O a O rm
↓ ↓ Oferta ↑ Kërkesa
. I Ç e oc D Ç` e K r. K D
Kërkesa ↓ Oferta ↑ ↑
u ak Ç ab T O a O rm
. I Ç e oc D Ç` e K K r.
D u ak Ç ab T O O a rm . I Ç e oc D Ç` e K K r.
↓ Oferta ↑ Kërkesa
D
↓ ↓ Oferta Kërkesa
u
↓
ak Ç O ab T O a rm Ç e . I oc Ç` e
D K r. K D
↓ Oferta ↓ ↓ Kërkesa
u ak Ç O ab T O a rm Ç` e . I Ç e oc D K r. K D
↓ Oferta ↓ Kërkesa
u ak Ç O ab T O a rm . I Ç e oc D K r. K D u
Tepricë në ofertë
ak ab T
Kur sasia e ofruar është më e
a
madhe se sasia e kërkuar, në treg
rm . I ekziston tepricë në ofertë. oc D r.
D u
Tepricë në ofertë
ak ab T
Nëse ofruesit kanë mallra me tepricë
a
do të ulin çmimet që të shesin
rm . I
produktet e tyre, ndërsa konsumatorët
oc D do të rrisin sasinë e kërkuar . r. D
Tepricë në ofertë
u Ç ak Tepricë në ofertë O ab Ç t T a rm . I K oc
D S S k o S r.
D u
Tepricë në kërkesë
ak ab T a
Tepricë në kërkesë: sasia e kërkuar
rm është më e madhe se sasia e ofruar . . I oc D r.
D u
Tepricë në kërkesë
ak
Ka konsumatorë, të cilët janë të gatshëm
ab T
të paguajnë një çmim më të lartë për
a
mallin,
rm . I
pra çmimet në treg do të bien ndërsa
oc
konsumatorët do të rrisin sasinë e
D r.
kërkuar.
D u
Tepricë në kërkesë
ak Ç ab O T a rm . I Ç t oc Tepricë në kërkesë K
D S o r. S S k D u Rregullimi i çmimeve ak ab T • Kur sasia e kërkuar është më e a
madhe se e ofruara, çmimet tentojnë të rriten.
rm . I oc
- Kur sasia e ofruar është më e
D
madhe se sasia e kërkuar, çmimet r. tentojnë të bien.
D u
Rregullimi i çmimeve
ak ab
Sa më e madhe të jetë diferenca ndërmjet
T a
sasisë së kërkuar dhe sasisë së ofruar aq
rm . I
më i madh do të jete presioni mbi çmimet
oc për t’i rritur apo zvogëluar ato. D r.
D u
Rregullimi i çmimeve
ak
• Për sa kohë që sasia e kërkuar dhe e
ab
ofruar nuk janë të barabarta, çmimet
T a
tentojnë të ndryshojnë.
rm . I
• Kur sasia e kërkuar barazohet me
oc
sasinë e ofruar tregu është në D ekuilibër.
r. D u
Ekuilibri
ak ab
Themi se diçka është në ekuilibër
T a
kur forcat dinamike që veprojnë
rm . I mbi të eleminojnë njëra - tjetrën. oc D r.
D u
Ekuilibri
ak ab T
Në analizën e kërkesës dhe ofertës,
a rm
ekuilibër do të thotë se shtytjet për të
. I oc
rritur çmimin kompesohen prej
D r.
shtytjeve për ta ulur atë.
D u
Ekuilibri
ak ab T
• Çmimi ekuilibër është çmimi drejt
a
të cilit dora e padukshme drejton
rm tregun. . I oc
- Sasia ekuilibër është sasia e shitur
D dhe e blerë në çmimin ekuilibër. r. D u
Çfarë nuk është ekuilibri?
ak ab
- Ekuilibri nuk është gjendja në të
T cilën gjendet bota sot. a rm . I • Ekuilibri s’është i mirë ose i keq oc D r.
D u
Përse preferohet ekuilibri?
ak
Tepricë konsumatore – është vlera
ab
që konsumatori merr nga bleria e një
T produkti me çmimin më të ulët. a Ç rm Konsumatore Teprica
. I Ç 1 oc Ç t D r. Kërkesa
D u
Përse preferohet ekuilibri?
ak
Teprica e prodhuesit – është vlera
ab
që prodhuesi merr nga shitja e mallit
T me çmim më të lartë. a Ç Oferta rm . I Ç t oc Ç 1 Teprica e
D Ofruesit r.
D u Ç Përse preferohet ekuilibri? ak Konsumatore Konsumatore e re Teprica Oferta Teprica ab Ç 1 T Ç Humbj < a e e Neto Prodhuesit e re Teprica e rm Ofruesit Teprica e Kërkesa
. I oc S `1 S D
Në ekuilibër kombinimi i tepricës së konsumatorit r.
D dhe tepricës së prodhuesit është në maksimum.
Le të shohim tani ekuilibrin
u matematikisht.
- Sk =15 – 2Çk So =2 + 0.5Ço
ak ab T
në pikën e ekuilibrit
a
Sk=So=Se Çk =Ço=Çe
rm . I
15 – 2 Çe =2 + 0.5Çe Se =2 + 0.5Çe Se =2 + 0.5 • 5.2
oc
15 – 2 = 2 Çe + 0.5Çe Se = 4.6
D
13 = 2.5Çe r. Çe = 5.2 u ak ab T a
Pyetje?
rm . I oc D r.
D