Pertumbuhan dan perkembangan kalus embriogenik dan embrio somatik kelapa sawit (Elaeis guineensis Jacq.) pada sistem perendaman sesaat
!" # $ # % & ' ' ( '
- ) $ ) "* + " " $ !+ , -" )" "! . -"
- $ * $ % / 0 * 1 -"
# 5'$( $ 1 /0 76 !
4$. /0 ,-
3 " 3 ! "
3 $
6 ( " 4$5 /0 " # $
$ " 2& 3 # 4 * ! " / " * 4 ,!5" * /"! !5 !
$ $ " 5 * 6 % & '()
- $
- # " $ - * / ! $ *
- $ + , 7
7 5 * !/ / ! , * ! -
- ,- . - /0 1!23, 7 / / ! - ! , 7 4$5 /0 # 2! ' + + ! "+
5 - ! $
- ) * !8 - / - + * ! 4 ! - / * - * $ 676! , !* 8 * /+ /!" - ! * + / !, 5 + - + ,! " / + 76!
6 ( $ / !+ 4 , 7 ,! " " * + + / 0 * # 3 % 9 4: + * ! $ - $ % ,! " + + / 0 * + " % . 1
# 5 - / !" 7 - ! ) $ ! 7 * *
4$() / / $ - / !, 5 + / - - / - * - ! /
5 + - , , 7 * + - ,- + 5 /0 1!23, 4$5 /0 + * ! 4 ! $ ; / ! -
$ + * ! - $ - * ! * * -
)48 <! + * / 8 $ !, + 5 +- $ 4$. /0 - 4 ! #= - # >;
- 4$4. * + - /0 676 # >; - + 9 # - * !? ,+ * ! .
1
- $ ! + / * ,! " " * + -
- 7 - - / * - + 0 - 7 5
- ) - + / ! + * + / !+ 4 , 7 ,! " " * + - 7 )
- ' @ / * 8 +
- , 70 * + /!" < ! + ,! " +
- / 0 * * !? ,+ * ! * !, + -
- 4 ! , 5 + - + , + * + + * ! # + / 0 *
- 8 + *+ 8 / !* , 7 - + ! + !* ,! "
- >; $ ! * ,! " " * + 4 /
- ! # - - 4 ! 8 + +
- 7 ,+ * ! + / * $ , 7 + * >; - ) >; + *+ / * ,! " " * + + / 0 *B ! * ! * 8 7 ,! " " * + < 8 * *"!/ -"
- 5 7 * + / !* ? *! < +
- ! + " 7 / * ! , , - + + ! "+ * + 7 - ! 7 * ! , * * 7 -
- , + , !, /!" - ! / !* / , "+> /" /
- "* -" - 7 . ,! " / ! , 8 $ , 7 ) >; - + * >; / - - #= - *
- !" + *+ / !+ 4 , 7 ,! " " * + 4 ! 5 * ' >;
- 8 7 + 4 , 7 5 * !, * +
- ! + * * + - + + / / , 7 - 4 ! / - + * ! !
- / , "! +*"! + , * * / ! - * $ - + , +
- !"/!"/ * , !- !
- /! / ! / - , "! +*"!
- , * 5 + +" * + * ! + / -
- 7 5 4 ! / ! "- + * - + * !
- 5 / - + *
- / !, 5 + + " + / 0 * % 9 4: $
- / - * - / * - + <
- 7 * + * /!"- + / * -
- / * + !8 !* ! "7 . # / *
,! " " * + - ! + "- ! - $ , 7 * - ! / - - - / - * -
5 4 + / ! *
DDD
7
8 *
! ; - <! + / ! -
/ * + ! / !+ , ,! " 8 , 7 , + 7 - / !" 7 ,! " " * + 5 , 7 !
, 7 5 - + -
5
- / * - * ! 4 ! "*" * - / * ! 0 +* $ - * + /
- ! "+ * !8 - / 4 / ! "
- , 5 ! * < , 7 ! - 7 ( "
- "*" * - !
- ! / - * , 7 * !, *
- / ! - * $ *
- / + + * + / !, 5 + # 4 ! / - , !,
- & ) !*7" 5 @ /
- / - + / 0 * ( 7 !- DD1 8 ++ , 70 <! + /!"- +
- / * - * - / - 4 ! - 4 ! * - -
- !"/!"/ * + ! + , 5 /!"- + - * + "*" * *+ C7! * DD * + * ! 4 ! 5 - + +" - + * ! 5 , 7
! / * - , 7
7 * !
( E ! DD B ' * & = * 0 * DD B ( 7 !- DD1
" * + - (" 47 * DD B # ? DD B !5" " DD B
, 7 , ! - ! / - + * ! / - * $
7 7 , * / + * + /!"- + 4 ! % 7 - / - * * ! , *
% * ! # ,! " " * + / - - / - * ! / +
7 !
7 / * $ - / ! + 8 * , 7 ! * < + 4 / 1 > > ,! " " * + - ! + - + + / - - #= - * , 7 # >; -
7
7
- "- ! 5 - / 7 ! -
- 0 - 7 5 * !/
7 C
7 $!"/
' , ! $ - / * ?"
7 ; / ! , 8 * + 4 7 +"
5
' , ! ) $ ! - + ,! "
8 7 - 7 !
8
, 5 + + ,! " +
, - *"+ < / -
$ - + * ! $ , 8 * !- ! - !
- ,+ * ! , ! + / , * + + 4 , 7 # / *
- / + -
- / *+ - 0 - 7 * - +
- , ! - - 0 - 7 , 0 7
- /!"- + ! * 7 ! 7 ! $ * , !* 8 * /+ /!" - ! + * ! 4 ! * + / !, 5 +
- 4 ! 5 - + -
- , 7+ ! < / 4 >;
- ,! " + / - / !+ 4 , 7 ,! " " * + + / 0 * / - * / ! - *
- ! 454 >; + -
- 4 ! + + 0 - 7 *
- ! * -
- !? / ! - * !* *
- ! " 7 * 6
- ,! " " * + - * !
- !? 0 +*
- / 0 * + " % . 1 , ! - ! ) $ * ! 7 * $ * $ * % / 0 * - % * ! , *
- !+ - * , + * ! 5 , ! - ! 7 &
- !8 - / * + / ! -
- ""
- / *+ - * / , 8 $
- 5 - + * + /!" < !
- ,! " + - 7 - #= - =" !- $ D 4 ! - / , 7 F * / * ! * , 7 # >;
- >; - +!" >; /@
- / - + , -
- "+ < / -
7 ! - * ! + * ! C
5 - + - 7 * !? ,+ * ! / ! "- + * ! 5 * .
/ - 7 + * / ! + , ! +7 ! / - * 5
7
7 C - * +
8
,! " + - + * + + * ! $
, 5 + - + 7 - / !" 7
7 C %
>;B - ! * >; /@ -
>;B ! + / AB +!" >;B ! +* < >; + 7 -!" *
D. / - * - / , 7 F * / * ! * , 7 # >;B + *
7 % 5 - - + - ! - / /
,! " " * + , ! / !* - + +
$$$
- / - +
- % * ! - /
- ! / / -
- $ ! +
- 5 , ! < * ,! " + %
- 1 $ * - + +
- ,+ * ! / - - 5
- /!" < ! + ,! " +
- ! - * / *+ - ! -
- / / ! + - , 5 + *
- 4 7 5 ! - 7 + * ! G " <"*" > > - / ! "- / 4 7 5 8 * + / *
- $ !* , 7 + ,! " +
- , ,","* ,
- ,! " + * / + - + +
- / !+ 4 , 7 ,! " " * +
,+ * ! # ! ,","* , 7 * ! , *
- ! - * / *+ - ! -
- , * + !? / !* , 7 + ,! "
- 4 7 5 G " <"*" > > - / ! "- / 4 7 5
- / - * * !? ,+ * ! * ! , *
- ' , ! % * ! # / 0 * / - * / ! ) 8 * !- ! - ! 0 - 7
- / * , 7 * + * ! -
- 0 - 7 , 0 7 * / * - ) ) 8 - 7 , 6 $ 5$ ? *!" 6 - -
! 7 - 6 $
, ", ! - , * + 7 * , 5 + ,! " " * + / - <
- 5 +
- , ,! " * ! , * - + * !+ , 8
- 7 - / !, 5 + - * 7 / /!" < ! - - - *
- ! 5 7 #=
- 4 ! $ - - 8 - 4 ! - / , 7 # >; ,! " + " * + 5 +
5 - - , +!" >; $ ! +
- ,! " + - + - * / * + / * ,! "
- , 8 - 5 - 7 " * + 7 / + * +" *!
- 4 ! #= - / , 7 F * * + >; - >; !*
- ! * , 7 * /
- # >; + +" , >; - * ) >; - +!" >; $ , / ! + - >;
- ,! " " * + - * / * + 9 7 ,! " " * +
- / < 8 * *"!/ -" - -" - * + +"*
- ,! " + - ,+ * ! / - + - $ - / !+ 4 5 * / + ,+ * ! ,! " , 7 ,! " " * + -
- / - 7 ! +!" " * + 5 * !, 7+ - ! ! #= 4 !
- ,! " + - ,","* , 7 5 / , 7 +!" >; - -
- , - ! * / , 8 $H$ >; $ ! + * + / !+ 4
, 7 - 7 ) >; ) >; I
- >; - ) >; I +
- >; I ' >;
- / ! + / * 5 -
- ,! " " * +
- 9 7 + 4 , 7 - * , , ! 7 - <
$$$
- 6
7 . 1 ,","* , "
- 8 * ! * / - 7 / / ! + * !? / * ' , !
- # *
- ! # - / , - / !, -
5 5 * + )","* , 7 , " + * ! / !, - * ! / ! + - * * + + * / - + * ! , ! /
! * 8 8 ! + , ! - # 4 / - ! ' , ! - $ J #
4 D * !? *! < ! , !/ ! 7 5 *
- !7 - / /!" < ! ,! " + )","* + / - / !" 7 / - *
- !? *! < ! / *
- !? *! < ! -
/ - - % ,! " / - + -
( , ; 8 * , 7 ! * < ! + - / - * 5 , ! *! +* ! "-
/ ! + , !0 ! - / * 7 + 4"+ * ' , !
/ ! 7 *+ , 70 / - * !?
- % * ! - $ 5 , ,+
- ! < ! / * / , 7 ! *
- 8 - , 7 , !0 !
! * , " 4 / 1 / ! !
- ' , ! ) 7 / *
, " / ! $ ,","* , + * ! 7 - 8 ++ / + * , 7 - !
- , 7 - ! - / * +
/ !* , " * /
5
- ' , ! )","* , 7 , "
; 8 * , 7 ! * < / - * !? *! < ! , !* , 7 * ! /
. - 1 , !* ! * * ! * -
7 8 * 5 - ! / - /
- > > ( , @ 8 ++ , 70
$ + * ,","* , " * !, + + 7 * !8 - / !
- ! + - 0 +* / * 8 * , 7 - + * /
/ !* ; 8 * , 7 + 3 $
- / !* , 7 #
/ 0 * + , 7 ! - 7 - ! 5
- , ! * ! 7 *
- 4 + , * + * , 7
"7 . , ! - / * +
' , ! % + * / 0 * / - - / - * ) 7 - *! < !
- 4 ! / - * / ! 1$ +
6 - ! 7 $
- ( , $ ! 7 * !? *! < ! * !7 - / 8 * , 7 ! * < - ,","* ,
7
- , " ,! " 7 / - - 4 ! $ 5$ % # # 12 $ ; 8 * , 7 ! * <
- !? *! < ! > > )","* , 7 + # # *
/ /
1 K . , , 1 , , K + ! * ! * / - +" " 5
5 - + * " 7 7 ! < 5 * - + , !, - 5 * ! * 8 8 ! + , ! - # 4 / - $J K
, : ;4$4.$
- 4 ! 0 - + / , 7 ! - * 8 + * + + *+
- 8 / * + - * * ! / - ,","* + ,! " " * + 5 - + * 7 + ! / ! # ? $ DD B ( 7 !- DD1 * +
- / , 7 8 * 5 + * +" +!" ) !*7" 5 DD !* ,
- /" !* <! + +!" ( " & ? !- DDD / ! * + + *+
8 - / 0 * - + + / !* , 7
$ $ - * 7 / ,! " " * +
/ - / ! + * !? ,+ * ! / * / * / ! "- + * ! 8 ++ , 70 + * ! -
/ - $ * !8 - / + * / ! *
- ! , / !* , 7
7
- ,! " " * + - / ! / !
- / / * -
- 4 ! , !* 7 / @ / ! $ - / ! + * !? - / - 7 *+ , ! + 5 - < !
- ! - *! - 7 * 8 - ,! " " * + $ ! *
- !, * 5 , ! + , * 8 / !*
,! " " * + 4 /
1 A / - / ! "- , 7 ! / ! -
- ! + / * ' , ! ,! " / !7 * + , 70 * !? ,+ * ! +
- " * + , ! + ! , 7 , ! - ,
- / / * / 5 + 4
- ! , * + + - ", ! 5
- ! + *+ , "!
- ! * ! , , - ! / , / + + - 0 * - ,
,! " " * + , !0 ! + + 7
- !? - /
8 5 / ! + 5 * / + 7 $ * - + , 5 +
, 7 +" / + ' , ! -
- /!" < ! * * / + - +
- ($
- / )" ** &
- 7 ) >; 5 - , ! + / - < 7 * + *+ , , ! / + / *
- !+ / - - / * #=
- # >; - , !,
- / * /!"* - *"*
- " *! + * @ / * 8 7 ,! " " * + < 8 *
- ! ! * 7 / / !, +
- 5 + 4 , 7 ,! " " * + 7 ! 7 ! 5 / + , 70 + + ! , 7
- "!/ -" - +"* -" *
5 - / !" 7 ( 7 !- DD1 , 70 ) >;
>; L * / * ! * , 7 5 - * , 7+ - 7 ) + * - ' $ + * 8 7 + 4 , 7
$ !+ 4 , 7 ,! " " * + <
/ * / * ,! " " * + ! / + / 5 , , * - 5
4C" !* DD1 !* / * = 8 DD $ - / * ,! " " * +
5 "! - / ! 7 + 4 - /!"
7 8 ++ , 70 + * >; * - + , !, - - >;
- !7 - / / !+ , ,! " " * +
- 0 *"!/ -" - +"* -" 8 -
- 4 , 7 ' , ! ) - + + / -
- 7 + , !+ ! . / ! , 8 @ ! / -
- #= * 7 +!" - +!"
) >; + *+ 4 ! 5 * 8 7 ,! " - 0 ( , 9 7 ,! " " * + < 8 * 5
,! " " * + 5 , , ! - < ", ! ' , !
# $
$$$ . 1 . ) 1 $ ! "- + * ! " , " * , 7 + 0 + . 0 + 1 0 + + + ' , ! ; 8 / !* , 7 + ,! " + + / 0 * - $ / - * * !? ,+ * ! 5 , !, -
- / 0 * - + / , 7
- 4 , 7 5 ! - 7 - , "!
- / , * + ,! "
- 0 ) - + * 7 - / * , * / !+ 4 , 7
- !, * + * !- / * / - + * ! - / , 7 ) >; - + *
5
- % ,! " " * +
- A
1
8
- " . " ! ,
- % .
1
$ ! "- + * !
- ' , ! $ !+ , - + +" /" ,! " " * + , !- !+ ,","* , 7 5 - ,! " " * + / - $ - / * + - ! + * ! 2$ , # -
" 3 $ ' , ! ,! " " * + + / 0 * / - - * * / ! / - < / !+ ,
- ) < + 4 , 7 - .$ -
6 # ! 7 $
- ! 7 ! - ! / 4 ! , !
- /!"/"! , * & ) !*7" 5
- / ! + * + / !+ 4 , 7 ,! "
- / 0 * - + + / - - / - * $ - - / - *
- , !, - 5 * ' - + * 7 , * * /!"*
5
5 ! * / ! - / * - <! + / ! - /
, * - - !+ / - 7 / * / * * ! * *
$ - / * / ! -
8 7 * - + * !, +* * ! * * + * , "! * / - + * ! / - * - 4 ! + ! - ! A "7 .
! ,! " " * + - + *
, 7 ! - 7 - , - + / - - 4 ! - (" 47 * DD B # ? $ DD B ( 7 !- DD1B ( ! F $ B "7 . # / * + * ! 4 ! - + * + + *+ +
8 / !* , 7 + - ,! " " * + - /
, , ! ,! " "
, + / 8 - , 7 !
- , 7 5 * / * - / * + *+ / !+ , ,! " " * + ' / !
- /!"- + % +7 0 * ! /
- ! 4 ! - / * + *+ / ! * , "! * / , + / 0 *
- ! * * - <! + / !
- / 8 $ * ! * !
- !/ / ! - - 7 / 5 ! / 7 ! * !8 - -
- 7 5 /
! 7 , + / * - + 7 5 - , , 0 7 8 / !* / - - / - * 7 + ! * * + * / !* , 7 - / !+ , - ! 7
/ 5 ! / 7 ! " 7 + / , 7 "/* 7 * / !+ , 5 ( " $ DDDB ( 7 !-
$ $ - * - /!"/ ! 7 / ! +
DD.B ( 7 !- $ ! - + / - - 4 ! / ! "- + + + * + *
4 / !+ , ,! " " * + * + 8 - / * # / * +" /" - +" *! F * / * !
5
,! " " * + 0 / 4 ! * * * +
" * + + / 0 * / - $ $ , 7 ' >; , ! / ! 7 /" * < * !7 - / / !+ 4 , 7
>; ( , @ 8 ++ , 70 / , 7 + * >;
4 / - $J K , : ;4$4.$
% * >; ,K % * >; , % * >; I ) >; . K + ! * ! * 5 - + * " 7 7 ! < 5 * - + , !, - 5 * ! * 8 8 ! + , ! - #
1$ < # "3 $ $ ! + 9 7 ,! " " * + - 0 <
$$$ ( , 9 7 ,! " " * + < 8 * / ! , 8 * 7 - $ / - / ! + / *
8
- ( , 9 7 + 4 , 7 / ! , 8 *
- 4 , 7 / - / ! + F * / * ! * , 7 ($ < "3 $ $ ! + 9 7 + 4 , 7 < ) >;
- & ) !*7" 5 * +
- / *+
- <! + / ! - / -
- / 0 * - / * - + + / - * / ! - * $ - * !?
- =" !- 5 * & C ; D ,!" - / 4*! * 4 * ! E/ ! * 0 *7 *", 44" < ; / *7 *
- !, + * + * 7 / / * ,! " " * + -
- / , 7 # >;
- (" 47 * ) # ? & C $ * ! DD $ * ! ! * " <!" ,!5" 4 / " 4 * ! "< " / % 9 4: + * $! %$ D #
- >; - ) >;B
- / !+ 4 , 7 ,! " " * + - 7 - #= *
4 $ $! #$
4C" !* DD1 ' * 4 5 "< ) *! - 4* " / *70 5 #
)" ** # & $
: - - *7 * /"! !5 ! " * 47 : = 6 + $ 5' $ + $ + %5"*" 9 / / D
11 ) !*7" 5 # <" ! # ? !- C C ! 4" ; " & C ( " DD C"<< 4!"/!"/ * "
9 L ! - = 6 $ #" -! 47* % 0 ! 4 - $ , / .
9 DD *" * " $ C # , ! 7 &
>; - + * >; ! "
7 ! +!" - / , 7 )
7 - #=
/ - - ,! " " * +
, , ! + , ! , 7 8 - ,! " " * + * 7 ,+ * ! + / *
$ !, 5 + + ,! " +
< / !* , 7 + - ,! " " * + + / 0 *
7 5 , 7 , + + / ! - + + / * * *
4 / - $J K , : ;4$4.$
1 ,K ) >; I + * >; ) >; I + * >; I ' >; . K + ! * ! * 5 - + * " 7 7 ! < 5 * - + , !, - 5 * ! * 8 8 ! + , ! - #
7 - - / !
4 # ) D * / ! -
- / - * * 7 ! %%
- C7! *
$$$
- # ? = , ! 4 & ) (" 47 * / * !* $ - DD "< ,!5"
4 / " > ) / D + <"! " / 4!"/!"/ * " = H " , #$ > * - !5" " !- & 9 ( 7 !-
$ 7 + ? % DD ,!5" 4 / " 4 * ! ; / ! /
1 "< " / ! ') C 9 ;"!- C #" " 7 . H " ' H 8" & " ( 7 !- 9 DD1 /!"? * "< " /
<< 4* "< * 4 * ! 4" - * " - ! " * 4 ,!5" ,5 / ! "- 4 ,!5" - * / 4 * " " *7 4 -
4 ! " : - - "< M * -N < "0 ! 4 "
5
- 9 * + $ $ > /!"/ * - " / $ ? + + ) -" / D .
> $ + $! &$ ( 7 !- 9 ( 0 * 5 - & @ & * ) !*7" 5
O #"-- # ! 4* " * 4 ( /"! !5 ! " * 5 * / ,!5" - / * ! ! * "
- 4!"/!"/ * " $ ? ,5 * /"! !5 : - * ! " > $ + $! '(
! '* D = 8 9 # - 9 !! 4" & ( 7 !- 9 5 - & O #"--
% , - 7 DD = - / "< * 7 * 4 "< " * 4 ,!5"
- < < !* < 4 @ $ , #$
- ? "/ - / * * ! 4"? !5 7 $ )*
1 ,5 * /"! !5 : - +
- ! " $ 7 $ ' / ! ( C % ? ! C $ @ '! // # - & ( (7"!/ DD. $ * ( ! F "!8 7 % @"! " - / * !"0*7 ! *"! L * & C "7
- / * * 4 * ! @ , #$
- /!"/ * " "< " / / * ! 7 $ $! #)
1D
- : - 4 * ! , "! 4*"!
- 47 " " 5$ 3 $ >+ 144( ' * ' & = * 0 * DD / $ ! 4 + >
- / - / 0 * % / 9 4: $ $ & ! + .
( " C & # ? !- DDD # /!"- 4* " "< /"* *" 4!"* , ! : - ! 7 ( & = +""
D. - ! ?
- /"! !5 ! " -
- <"! ! / - !"0*7 - ,
5 ,) * DD 0 *7 *", 44" * 4 * ! $ $! %+ D
- ( " C # ? !- ; !* - @ ) !*7" 5 4 " & 7 ! $ $ - 5 )7 ** 47 !5
9 C ;"! F" DDD ( /"! !5 $ % ! & $ 7 8 ) ! " <"! / * * 4 * ! = "4 * - , "47 4
47 - ! $ A $ +
- " * 4 ,!5" - ? "/ *
- 9 ! / . D ; % *F $ .
%'% .D .
( E ! 9 ) " - 7 ( + ! & "7 C ' O" C C ( $ C7" ' % !,5 DD * , 7 * "< " C C7" ! F ! & O @"
/ 4 / " * / - . $!" ! - 47
- ! ! * " $ > $ + $ 4" !4 /!"/ * " "< 4 " " ,$-