ANALISIS EFISIENSI PENGONTROL ELEKTRONIK UNTUK PENGENDALI ARAH ANTENA PADA SISTEM KOMUNIKASI OPTIK RUANG BEBAS (KORUB)
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
ANALISIS EFISIENSI PENGONTROL ELEKTRONIK UNTUK
PENGENDALI ARAH ANTENA PADA SISTEM KOMUNIKASI
OPTIK RUANG BEBAS (KORUB)
SKRIPSI
Oleh
ARFIANSYA H. LABANU
NIM 041910201022
PROGRAM STUDI STRATA I TEKNIK ELEKTRO
JURUSAN TEKNIK ELEKTRO
FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS JEMBER
2011
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
ANALISIS .EFISIENSI
PENGONTROL.uELEKTRONIK
UNTUK .une
n
u.n
nej.
nej.
nej.
u
u
u
b
b
b
.
.
i
i
i
l
l
l
i
i
i
b
b
b
idgigili
idgigili SISTEM KOMUNIKASI
idgigili
/:d
/:d
/:d
PENGENDALI
ARAH ANTENA
PADA
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
OPTIK RUANG BEBAS (KORUB)
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
SKRIPSI
t
t
hhtt
diajukan guna melengkapi tugas akhir dan memenuhi salah satu syarat
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
e
e
j.a
j.a
n
n
e
e
u
u
n
n
.
.
u
u
b
b
dan mencapai gelar iSarjana
giigliilib. Teknik
idgiigliilib.
d
d
/
/
/
/
d
:
:
/
/
hthtp
hthtp
ttp:/
ttp:/
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
Oleh
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt H. LABANU
hhtt
ARFIANSYA
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
I TEKNIK ELEKTRO
hthttp PROGRAM STUDI STRATA
hthttp
hthttp
h
.id
c.cid.id (S1)
untuk menyelesaikan
j.aElektro
j.ac c.id Program Studi Teknik
NIM 041910201022
JURUSAN TEKNIK ELEKTRO
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
did
ca.cid.id
aj.ca.ci .FAKULTAS
TEKNIKej.a
.
j
.
e
nej
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
UNIVERSITAS
idgigil
idgiJEMBER
gil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt2011
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
PERSEMBAHAN
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
Skripsi ini saya persembahkan untuk:
.cid.id nikmat dan karunia yang
.id.id
1. Allah SWT. Atas
kepadaku.
j.acsegala
j.ac cdilimpahkan
e
j.a
n
e
u
n
.
u
b
Yanggilselalu
idigiilib. setia
d
/
/
:
yang
p://
hthtp
ttmenemaniku,
ca.cid.id
a
.
j
a
eej.
e j.
unkesahku,
une
bli.bu.n
bli.bu.n
i
i
mendengarkan gkeluh
yang selalugilsetia
l
i
idigi
idigi
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
senantiasa
hthttpmemberiku kekuatan, yang
hthttpmembuatku
h
bertahan, yang membuatku bersabar, yang telah memberiku kesempatan tuk
ca.cid.id
a
.
j
a
a
.
.
.
e
e
e
ej
nej
nej diselesaikan;
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
unsayang-Nya
u
b
b
i
i
sertaig
atas
hingga skripsi
ini
dapat
l
liiblikasih
l
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
dig
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhttterima kasih
h2.httKedua orang tuaku, Ayahanda
hhAbdul
tt Haris dan Ibunda Syamsiar,
.cid.id
c.cid.id tuk merasakan suka duka
melihat indahnya
hidup di dunia,
j.adunia,
j.acmenjalani
h
atas doa, dukungan, ketulusan, kasih sayang, kesabaran, ketabahan dan doa
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
n
nej.
nej. kasih telah memberikan
nej. Puspita Siwi Palupi,
.bu.n
.bu.terima
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
3. Istriku
yang
tercinta
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
p
dukungan dan doanya
studi penulis terselesaikan;
hthttp
hthtthingga
hthttsemangat,
restunya;
h
4. Guru-guruku sejak taman kanak-kanak sampai dengan perguruan tinggi;
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
e
n
ej.
u
n
.
u
b
.
i
idgiigl ilib
d
/
/
:
/
/
hthtp
ttp:
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
ii/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
id
id
. .id Universitas Jember. .ac.c.id
5. Almamater Fakultas
j a
j.acacTeknik
e
n
ej.
u
n
.
u
b
.
i
idgiigl ilib
d
/
/
:
/
/
hthtp
ttp:
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
MOTTO
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
“ Allah mengeluarkan kamu dari perut ibumu dalam keadaan tidak mengetahui
ca.cid.id sesuatu pun. dan Dia memberi
ca.cid.idkamu pendengaran, penglihatan,
ca.cid.iddan hati agar kamu j.aca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
j.
u.n
nej.
nej. sesuai petunjuk ilahi
nememperoleh
nej.
.bu.n
.bu.n
.buntuk
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
bersyukur
(menggunakannya
pengetahuan)”
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp [16]: 78)
p
(QS h
Al-Nahl
hthttp
hthttp
h
d
d
d
d
beriman,
aj.ca.ci .id “Hai orang-orang yang
aj.ca.ci .id mintalah pertolonganej(kepada
aj.ca.ci .idAllah) dengan sabar ej.aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
dan
shalat,
sesungguhnya
Allah
berserta
orang-orang
yang
sabar”
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
(QS Al-Baqarah
[2]: 153)
hhttp
hhttp
hhttp
h
id.id yang bergantung
d Maha Esa. Allah adalah
ca.cid.id
ca.cTuhan
ca.cid.iYang
ca.cid.id Katakanlah: ” Dia-lahjAllah,
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
j.
n
n
nej.
nepula
nej. Dia tiada beranak idan
nej.
.bu.n
.butiada
.bu.sesuatu.
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
.
i
i
i
i
l
l
l
l
kepada-Nya
segala
diperanakan.
dan
tidak
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
ada seorang pun
hthttp
hthyang
hthttp
ttp setara dengan Dia”
h
(QS Al-Ikhlash [112]: 1-4)
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
iii
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id menyatakan dengan sesungguhnya
ca.cid.id bahwa skripsi yangj.berjudul
ca.cid.id “Analisis Efisiensi j.aca.cid.id
a
a
a
.
.
j
j
e
e
e
e
ej.
nej.
nUntuk
nej. Sistem Komunikasi iOptik
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
Pengontrol
Elektronik
Pengontrol
Arah
Antena
Pada
l
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Ruang
p
p (KORUB)” adalah benar
hthttBebas
htht–tpbenar hasil karya sendiri kecuali
hthttpjika dalam
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
PERNYATAAN
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
u.n
ne
.bu.n
une tangan dibawah ini:
u
bli.bbertanda
b
Saya gyang
i
i
l
l
i
i
i
idigi
idgigil
//:d
:p//:d
:pH.
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
Nama
:
Arfiansya
Labanu
hhtt
hhtt
NIM
: 041910201022
pengutipan subtansi disebutkan sumbernya dan belum pernah diajukan pada institusi
d
did
ca.cid.id atas keabsahan dan j.aca.cid.id
Saya bertanggung
aj.ca.ci .id manapun serta bukanekarya
aj.ca.ci .jiplakan.
aj.jawab
.
.
.
j
j
j
e
e
e
n
n
n
n
ej.
e
e
e
u
u
u
u
n
n
n
n
.
.
.
.
u
u
u
u
b
b
b
b
.
.
.
.
i
i
i
i
kebenaran
isinya
sesuai
dengan
sikap
ilmiah
yang
harus
dijunjung
tinggi.
idgiigl ilib
idgiigl ilib
idgiigl ilib
idgiigl ilib
d
d
d
/
/
/
/
//:d
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
tp
thtp
p
p:
penyataan ini sayahthbuat
hthtp
ttp: tekanan
ttDemikian
ttp: dengan sebenarnya tanpahadanya
h
dan paksaan dari pihak manapun serta bersedia mendapat sanksi akademik jika
ca.cid.id ini tidak benar. j.aca.cid.id
ca.cid.id ternyata dikemudian harij.apernyataan
a
.
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
//:d
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
t
t
p
hthttp
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne Jember, 21 Juni 2011 ilib.bu.n
.bu.n
u
u
b
i
l
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
Yang menyatakan,
hhtt
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
Arfiansya
H.
Labanu
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
NIM
041910201022
p
p
t
t
hthttp
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
iv
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
SKRIPSI
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
ne
ne
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili SISTEM KOMUNIKASI
idgigili
PENGENDALI
ARAH ANTENA
PADA
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttpBEBAS (KORUB)
hthttp
OPTIK RUANG
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
Oleh lib.u.n
u
u
b
i
l
i
i
b
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp H. Labanu
hthttp
Arfiansya
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
.id
.id
c id
c id
ANALISIS EFISIENSI
UNTUK
ej.aj.ac. PENGONTROL ELEKTRONIK
ej.aj.ac.
NIM 041910201022
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id Pembimbing
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttpDosen Pembimbing Utamahthttp: Ir. Widyono Hadi, MT.
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
Dosen Pembimbingid
Anggota
: Khairul Anam, ST.,MT
id
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
aj.ca.c.id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
aj.ca.c.id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
v igiliib
ig li
/:d
/
d
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne Efisiensi Pengontrol
ne Untuk Pengontrol ilArah
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
Skripsi
berjudul
“Analisis
Elektronik
i
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
Antena
Pada
Sistem
Komunikasi
Optik
Ruang
Bebas
(KORUB)”
telah
diuji
dan
p
hhttp
hhttp
hhttp
h
PENGESAHAN
disahkan oleh Fakultas Teknik Universitas Jember Pada :
d
Juni
ca.cid.id Hari, tanggal : Rabu, 15
ca.cid.i2011
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.
e
e
e
nej.
nejTeknik
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
Tempat
:
Fakultas
Universitas
Jember
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
//:d
/
/
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
t
t
p
hthttp
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
Tim Penguji
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
.id.id
Pembimbing Utama (Ketua
j.ac cPenguji)
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
.ci .id
Ir. Widyono Hadi,
aj.caMT
.
j
e
nne 1 001
NIP. 19610414
ib.u.u198902
e
n
ej.a
u
n
.
u
b
.
i
idgiigl ilib
d
/
/
:
/
/
hthtp
ttp:
.id.id
Pembimbing
(Sekretaris)
j.ac cAnggota
e
n
ej.a
u
n
.
u
b
.
i
idgiigl ilib
d
/
/
:
/
/
hthtp
ttp:
d
idgiigl ilib
d
/
/
:
/
hthtp
ttp:/
idgiigl ilib
d
/
/
:
/
hthtp
ttp:/
idgiigl ilib
d
/
/
:
/
hthtp
ttp:/
Mengetahui,
Penguji I
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
H. Samsul Bachri M, ST., M.MT
.idd
NIP. 19640317 199802
j.a.cac1.i001
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
d
id ST.,MT
Khairul
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .Anam,
.
.
j
j
e
e
n
n
NIP.
.une19780405 200501 1 002 ib.u.une
ib.u
h
Penguji II
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
Sumardi,
id.id ST.,MT
.
c
NIP. j19670113
199802 1 001
a
. .ac
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
Ir.
Widyono
Hadi,
MT
t
t
t
t
hhtt
hhtt
NIP. 19610414
198902 1 001
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
vi igiliib
ig li
/:d
/
d
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
e
nej
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
e
nej
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
Mengesahkan,
p
t
ht ttp
DekanhFakultas Teknik
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ANALISIS EFISIENSI PENGONTROL ELEKTRONIK UNTUK
PENGENDALI ARAH ANTENA PADA SISTEM KOMUNIKASI OPTIK
RUANG BEBAS (KORUB)
Arfiansya H. Labanu
Jurusan Teknik Elektro, Fakultas Teknik, Universitas Jember
ABSTRAK
.id
ac
nej.
b.u
gili
://di
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
Salah satu alat yang cerdas yang dibutuhkan oleh manusia adalah alat pengirim data
jarak jauh dengan menggunakan infra merah. Alat ini akan mengirimkan data dari
jarak tertentu melalui transmitter dan akan diterima oleh receiver pada jarak tertentu
juga. Pada alat ini akan digunakan dua jenis mikrokontroler buatan atmel yaitu
ATmega16 dan ATmega8, sebuah pemancar dan sebuah penerima sinar infra merah
(TSOP 4838) pada masing-masing transmitter dan receiver, dan sebuah motor
stepper sebagai pengendali arah antena. Mikrokontroler ATmega16 pada masingmasing pemancar dan penerima sebagai otak dari sistem, dimana yang berfungsi
mengolah data yang akan dikirimkan, kemudian menampilkan pada layar Liquid
Crystal Display (LCD) sekaligus mengirimkan data tersebut ke alat penerima yang
lainnya. Sedangkan mikrokontroler ATmega8 pada receiver motor (Rx) berfungsi
untuk pengendalian arah motor stepper, sedangkan pada bagian transmitter sensor
(Tx) berfungsi untuk sebagai penerima sinyal. Perancangan alat ini menggunakan
sebuah sensor suhu LM35, perangkat pengolah data dan pengubah data analog
keluaran sensor suhu menjadi besaran listrik digital menggunakan mikrokontroler
ATmega16. Hasil pengujian menunjukkan bahwa tingkat keberhasilan data yang
terkirim tergantung pada media transmisi yang dilewatinya, jika tanpa penghalang
maka jarak maksimal adalah 10 meter dengan tingkat keberhasilan 40%. Jika terjadi
pembiasan sinar infra merah maka jarak maksimal kurang dari 1 meter dengan tingkat
keberhasilan pengiriman 100% dan jika sinar infra merah dipantulkan maka jarak
maksimal pengiriman data adalah 7 meter dengan tingkat keberhasilan pengiraman
data 60%.
c.id
c.id
a
nej.
a
nej.
.id
ac
nej.
Kata kunci : pemancar
lib.u dan penerima infra merah,
lib.u motor stepper, LCD, LM35,
lib.u
i
i
i
g
g
g
i
i
i
d
d
d
tp:// ATmega16.
tp://
tp://
ht
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ht
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
vii igiliib
ig li
/:d
/
d
:
/
/
p
t
hthttp
ht
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
EFFICIENCY ANALYSIS ELECTRONIC CONTROLLERS DIRECTIONS
FOR ANTENNA
IN FREE SPACE
id
id
ca.cid.id
ca.cid.CONTROL
ca.cid.OPTICAL
a
ajCOMMUNICATION
a
.
.
.
j
j
j
.
.
.
e
e
e
SYSTEMS
.unnej
.unne
.unnej
giigliiblib.u
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliiblib.u
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
Arfiansya H. Labanu
giigliiblib.u
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
Electrical Engineering Department,
Faculty of Engineering,
of Jember
id
c.id.id
c.id.University
je.aj.ac
e
n
u
igliibli.b.un
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
je.aj.ac
e
n
u
igliibli.b.un
ABSTRACT
g
i
d
i
:// d
thtp
tp://
h
t
intelligent human being is
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
One of the tools required by an
a device remotely by
sending data using infrared. This tool will send data from a certain distance through
d
i
id.id by the receiver at a acertain
.
ca.cid.id distance as well. In j.aca.cid.id
bec.received
aj.cac.id the transmitter and will
a
c
.
.
.
j
j
j
a
.
.
e
e
e
e
n
n
n
n
ej.
e
ej types of microcontrollers
ej by Atmel ATmega16 b
u
u
u
u
n
n
n
n
.
.
.
.
this
tool
will
be
used
two
made
and
u
u
u
u
b
b
b
.
.
.
.
i
i
i
i
igl ilib
idgiigl ilib
idgiigl ilib
idgtransmitter
idgiigl ilib(TSOP 4838) at each:/transmitter
d
d
d
i
/
/
/
ATmega8,
a
and
an
infrared
receiver
//:d
/
/
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
tp
treceiver,
ttp
p
tp: antenna.
tthe
ttp:
ttp:controlling the direction hofthtp
andhh
and a stepper motorhhfor
ATmega16 microcontroller on each transmitter and receiver as the brain of the
d
the data to be transmitted,
id
ca.cid.id then displays on the j.aca.cid.id
cato.cid.process
ca.ci .id system, where the function
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
ej.
screen Liquid Crystal
(LCD) as well asb.transmit
u.n
nej.
nej. data to another receiver.
nDisplay
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
b
i
idgigilthe
idgimotor
idgigili
idgigili
ATmega8
microcontroller
on the receiver
gili (Rx) functions to :control
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp to the
p
hthttp of a stepper motor, whilehthatttpthe transmitter sensor (Tx)hfunction
direction
signal receiver. The design of this tool uses a LM35 temperature sensor, data
d processing devices and data
d
d
d converter analog output temperature
sensor into a
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
digital electrical quantities
Test results show that
n
ne
ne
ne using a microcontroller
ne
.bu.n
.bu.n
.buATmega16.
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
.
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
gigilof data sent depends on//the
the success
medium in its path,
idgigil
idgigifil no
idgitransmission
idrate
gil
d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
:
t
t
t
t
t
t
p
barrier
tp with a success rate ofh40%.
hhttpis the maximum distance is h10htmeters
http In case of
infrared light refraction then the maximum distance of less than 1 meter with 100%
delivery success rate and if .the
infrared ray reflected the maximum
data transmission
cacid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
distance is 7 meters n
with
eeja. success rate of data transmission
neej.
neej.
neej. of 60%.
liibli.bu.un
i
g
i
//d ig
p://d
h
liibli.bu.un
liibli.bu.un
liibli.bu.un
i
i
i
g
g
g
i
i
i
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/dig
/dig
/dig
/
/
/
p
p
tp
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
Keywords
stepper motor, LCD, LM35,
ht ATmega16
ht
ht : transmitter and receiver infrared,
h
h
h
h
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
viii igiliib
ig li
/:d
/
d
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
n
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.Pengontrol
.bu.Pengendali
u
u
u
u
b
b
b
b
Analisis
Efisiensi
Elektronik
Untuk
Arah
Antena
Pada
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
Sistem
Komunikasi
Optik
Ruang
Bebas
(KORUB);
Arfiansya
H.
Labanu,
p
hhttp
hhttp
hhttp
h
RINGKASAN
041910201022; 2011: 81 halaman; Jurusan Teknik Elektro Fakultas Teknik
ca.cid.id Universitas Jember j.aca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej. Optik Ruang Bebasilib(KORUB)
nej. atau Free Space Optical
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
i
i
i
Sistem
Komunikasi
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp komunikasi optik yanghmemakai
thttp
Communication
adalah suatu sistemhperangkat
udara
p
hthttp
atau ruang angkasa sebagai media transmisinya tanpa memakai serat optik, namun
d
d.id pemancar dan pada
ca.cid.id
ca.cid.idoptik masing – masing jpada
ca.cisisi
a
aj.ca.ci .id menggunakan dua buah
aantena
a
.
.
.
.
j
j
j
.
.
.
e
e
e
e
j
ej
nej
ne
nutamanya
necahaya
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
sisi
penerima.
Prinsip
adalah
membuat
berkas
yang
memancar
dari
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
sumber
sebanyak mungkin
yang
tp
hhtcahaya
hhttpharus sejajar mungkin dan hmengusahakan
http
h
dipancarkan dapat diterima oleh antena penerima agar dapat difokuskan pada detektor
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id foto.
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
n
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.budikembangkan,
.bu.merupakan
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
.
i
i
i
i
l
l
l
l
Sistem
ini
sistem
yang
patut
khususnya
untuk
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
p
p
transmisi
bertingkat karena tidak
hthttmemerlukan
hthttgedung
hthttp di perkotaan antara sejumlah
h
penanaman kabel yang sulit dilakukan untuk daerah perkotaan yang padat
d
d
d
d
aj.ca.ci .id bangunannya.
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
neadalah mengarahkan kedua
neyang dihadapi pada sistem
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
Kendala
utama
ini
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p pada sudut dan arah yang
p
antena
tepat agar antena penerima hdapat
hhttp
hhttoptik
http menerima
h
intensitas cahaya semaksimal mungkin dari pemancar. Kesulitan ini juga harus
id.id dapat ditentukan
ca.cid.id yang tepat. Dengan metode
ca.cid.id memperhitungkan jarakj.jangkau
ca.cid.id
ca.tertentu
a
a
a
a
c
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
u.n
u.n
u.n
nej.
nej.
nej.
nej.
.
.bu.n
.
.
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
b
b
b
secara baik ibesar
itulah
gigili jarak jangkaunya. Untuk
idgigili
idgisecara
idgigili diperlukan pengendali :arah
gili
/:d
/:d
/:d
/
//:d
/
/
d
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp pemancar
p
p
hthttp yang akan berfungsi sebagai
hthttpengontrol
elektronik
posisi dari antenahoptik
h
dan penerima. Sebagai pengindera cahaya diperlukan sebuah photo dioda / photo
did
d
d
did
aj.ca.ci .dengan
aj.ca.ci .id transistor yang sangatesensitif
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .akurat.
disertai pengaturan
yang
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
ix
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
PRAKATA
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
Puji syukur kehadirat Allah SWT atas segala rahmat dan karunia-Nya sehingga
d
yang berjudul “Analisis
ca.cid.id penulis dapat menyelesaikan
ca.cid.iskripsi
ca.cid.idEfisiensi Pengontrol j.aca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
n
n
nej.
nej.
nej. Komunikasi Optik Ruang
nej.
.bu.n
.buPengontrol
.buSistem
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
.
.
i
i
i
i
Elektronik
Untuk
Arah
Antena
Pada
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp untuk memenuhi salah
Bebas
p
p syarat
hthttp(KORUB)”. Skripsi ini hdisusun
hthttsatu
menyelesaikan pendidikan strata satu (S1) pada Jurusan Teknik Elektro Fakultas
d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id Teknik Universitas Jember.
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
u.n
ne
ne
ne ini tidak lepas dari bantuan
ne
.bu.n
.bu.n
.bskripsi
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
Penyusunan
beberapa
pihak.
Oleh
karena
itu,
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
p
penulis
terima kasih hkepada
hhttp
hhttmenyampaikan
http :
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
h
h
1. Ir. Widyono Hadi, MT selaku Dekan Fakultas Teknik Universitas Jember
d
d
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
Fakultas
hthttp Teknik
ca.ci .id
ca.ci .id
sekaligus Dosenj.a
Pembimbing
Utama yang telahj.amemberikan
perhatian dan
une
nej.
une
nej.
b. u
b. u
pengarahan
igiliilib.
igiliilib.dalam penyelesaian skripsi;
:p//:d
/dig
/
Sumardi,
t
h2.thtp
t
://d/dig
/
ST.,MT selaku Ketua
Teknik Elektro
hthtp
ttp:Jurusan
h
Universitas Jember sekaligus Tim Penguji yang telah memberikan masukan
id
.
e
nej
.bu.n
u
b
i
l
skripsi
ini;
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
h3.httKhairul Anam, ST.,MT
id
ca.cid.id
a
.
j
.
.
e
e
nej
nej
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
selaku
hhtt yang telah
hhtt Dosen Pembimbing Anggota
.
. .id menyempurnakan demi.aterselesaikannya
untuk memperbaiki
penulisan
j cac.id
j.acacdan
h
meluangkan banyak waktu, pikiran dan perhatiannya guna memberikan
id
ca.cid.id
a
.
j
e
e
e
u.n
u.n
u.n
nej.
nej
nej
.
.
.
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
b
b
b
4. H. Samsul
li Penguji yang telah memberikan
idgigili Bachri M, ST., M.MT:/selaku
idgigili
idgigiTim
/:d
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp
p
hthttmasukan
hthdan
untuk memperbaiki
ttp menyempurnakan demi hterselesaikannya
id
.
.
bimbingan dan pengarahan
j.a.cac.id dalam penyusunan skripsi;
j.a.cac.id
penulisan skripsi ini;
id
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
:// /di
hthtp
ttp:/
nej
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
x/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
id
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
c.c.idterima kasih atas bimbingannya
c. id
5. Bambang Supeno,
ej.a.aST
ej.a.ac. selama pengerjaan
.unnej
libb.u ini;
penulisan
digigiliskripsi
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
6. Istriku Puspita Siwi Palupi, terima kasih atas doa dan kasabarannya, yang
ca.cid.id
a
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
j
nej
nesama
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
dan penyanyang
keluarga;
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:–d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
7.
Kedua
orang
tua
yang
tidak
henti
hentinya
memberikan
dukungan
berupa
hhtt
hhtt
hhtt
id.id
.cid.id
selalu memberiku
dan semangat; semoga
ibu yang sabar
.acdukungan
.ac.cmenjadi
h
moral dan maupun spritual;
.id
.cid.id dan ikhsan yang
8. Teman-teman seperjuangan
bayu, nurlan, hedy,
j.ac c.id
j.acgalan
ca.cid.id
a
.
j
a
a
e
e
e
j.
j.
n
nesemester
nejuga
nej.
.bu.n
.bululus
.bu.n
u
u
u
b
b
b
.
i
i
i
berjuang
sampai
terakhir,
akhirnya
rek!;
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
teman – teman jurusan
p
h9.thttSeluruh
hthttpteknik elektro, khususnya alumni
hthttp angkatan
h
2004;
ca.cid.id
a
.
j
a
a
.
.
.
e
e
e
j
ej
u.n
nej
npenyusunan
.bu.n
.bu.n
u
une dan motivasi kalian
u
b
b
i
i
kasihigatas
dalam
skripsi
ini.
l
liibli.bdukungan
l
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
dig
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
dan saran yang bersifathmembangun
sangat membantu tercapainya
demi
hhtt
hhKritik
tt
htt
.cid.id yang tidak dapat saya sebutkan
.id
10. Dan semua pihak
j.a–cpihak
j.ac c.id satu persatu, terima
h
tercapainya hasil yang lebih baik. Selanjutnya diharapkan semoga skripsi ini
id membutuhkannya. j.aca.cid.id
ca.cid.yang
ca.cid.id bermanfaat bagi semua jpihak
a
a
.
.
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
//:d
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
t
t
p
Jember,
hthttp
hthttpJuni 2011
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp Penulis
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
xi
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
une
bli.bu.n
DAFTARgISI
i
l
i
idigi
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
Halaman
i
ca.cid.id HALAMAN JUDUL ........................................................................................
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
HALAMAN
PERSEMBAHAN
......................................................................
ii
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
HALAMAN
iii
p
hthttp MOTTO ......................................................................................
hthttp
hthttp
HALAMAN PERNYATAAN .......................................................................... iv
d
d
d.id
d
v
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id HALAMAN BIMBINGAN
aj.ca.ci..............................................................................
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
HALAMAN
PENGESAHAN
..........................................................................
vi
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
ABSTRAK
vii
hhttp
hhttp ........................................................................................................
hhttp
h
DAFTAR TABEL ............................................................................................ xv
d
d
d
d
xvi
aj.ca.ci .id DAFTAR GAMBARe........................................................................................
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne ....................................................................................
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
DAFTAR
LAMPIRAN
xix
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
BAB
1
hhttp
hhttp
hh1.ttpPENDAHULUAN ..............................................................................
1.1
Latar Belakang ......................................................................... 1
1.2
.
ca.c.id ....................................................................
Rumusan
2
j.a.Masalah
j.a.cac.id
id
ca.cid.id
a
.
j
e
e
e
u.n
u.n
u.n
nej.
nej
nej
.
.
.
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
b
b
b
1.3ig Batasan
Masalah ......................................................................
idgig2 ili
idgigili
igili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp1.4 Tujuan .......................................................................................
hthttp
hthttp
3
1.5
2.3
h
id
h
Manfaat ..................................................................................... 3
d
d
d
d
aj.ca.ci .id ....................................................................
aj.ca.ci .id BAB 2. TINJAUANePUSTAKA
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
4
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
2.1
Komunikasi
Optik
Ruang
Bebas
(KORUB)
..........................
4
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhttp2.2 Sinar Infra Merah ....................................................................
hhttp
hhttp
6
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
h
ABSTRACT ...................................................................................................... viii
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id RINGKASAN ...................................................................................................
ix
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
PRAKATA
........................................................................................................
x
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
DAFTAR
xii
hthttp
hthttp
hthttp ISI .....................................................................................................
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
h
h
Sistem Pemancar Infra Merah ................................................ 7
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
xii
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
2.4
Sistem Penerimaan Infra Merah ............................................ 9
ca.cid.id
a
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
ej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
u
unStepper
u
b
bli.bu.n
b
2.6 gilMotor
..........................................................................
12
i
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idigi
idgigil
/:d
:p//:d
:p/2.7
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
Mikrokontroler
ATmega16
.....................................................
13
hhtt
hhtt
hhtt
2.5
idid Antena Optik ..........................................
id
Pengendalian
11
.ac.c.Arah
.ac.c.id
2.7.1
Konfigurasi Pin ATMega16 ........................................... 14
ca.cid.id
a
.
j
a
a
e
e
e
ej.
nKomunikasi
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
2.7.3
Serial
USART
............................................
16
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
2.7.4 Inisialisasi USART
17
hthttp
hthttp ........................................................
hthttp
2.7.2
2.8
.cid.id Input/Output Digital ..................................
.id
Port
16
j.acSebagai
j ac c.id
.idid
.id
Liquid Crystal
(LCD) ...................................................
24
j.ac c.Display
j.ac c.id
h
BAB 3. METODE PENELITIAN ................................................................. 29
ca.cid.id
a
.
j
e
e
neej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
iibli.bu.un Rangkaian Sistem i.....................................................
l
l
3.2igilGambar
30
i
i
gigili
idgigili
ig
/:d
/:d
/:d
/
/
/
d
d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
31
hthttp
hthttp ATmega16 .................................
hthttp3.3 Rangkaian Mikrokontroler
3.1
d
d
.i
d
ca.ci .i............................................................................
Diagramj.a
Blok
29
j.acac.id
3.4
Rangkaian Mikrokontroler ATmega8 ................................... 32
3.5
.
.c.id Crystal Display (LCD).aM1632
Rangkaian
j cac.id .................. 33
j.acaLiquid
id
id
ca.cid.id
a
.
j
.
.
.
e
e
e
n
n ej
nej
nejMerah ................... i34
.bu.n
.buInfra
u
u
b
b
.
i
i
iibli.bu.un Pengirim Data Melalui
l
l
3.6igilRangkaian
i
i
i
idgigil
idgigil
dig
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
36
hhtt
hhtt 3.7 Rangkaian PenerimahhInfra
tt Merah .........................................
3.8
Sensor Suhu LM35 ................................................................... 37
3.9
.
.
Motor Stepper
38
j.a.cac.id...........................................................................
j.a.cac.id
id
ca.cid.id
a
.
j
e
e
e
u.n
u.n
u.n
nej.
nej
nej
.
.
.
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
b
b
b
3.10
Alir (flowchart) .........................................................
ili
idgigDiagram
idgig46ili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp
hthttp
hthttp
3.10.1 Alat pengirimh(transmitter
sensor) .................................
39
h
h
id
h
3.10.2 Alat penerima (receiver motor) ...................................... 40
d
d
d
d
aj.ca.ci .id DATA .......................................................
aj.ca.ci .id BAB 4. HASIL DANejANALISA
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
41
.
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
4.1
Pengujian
Alat
..........................................................................
41
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttpPemancar dan Penerima Infra
4.1.1 Pengujian Rangkaian
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
h
Mikrokontroler ATmega8 ....................................................... 21
ca.cid.id
a
.
j
a
a
.
.
.
e
e
e
ej
nej
nSuhu
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
2.10
Sensor
LM35
...................................................................
25
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
27
hhtt
hhtt 2.11 Software Mikrokontroler
hhtt AVR ...............................................
2.9
h
h
Merah ................................................................................. 41
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
xiii
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
4.1.2 Pengujian Pengiriman dan Penerimaan Data dengan
ca.cid.id
a
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
j
n
nej
nej
nePenerima
.bu.n
.bu.n
.bu.dan
u
u
u
b
b
b
4.1.3
Pengujian
Rangkaian
Pemancar
Infra
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
ANALISIS EFISIENSI PENGONTROL ELEKTRONIK UNTUK
PENGENDALI ARAH ANTENA PADA SISTEM KOMUNIKASI
OPTIK RUANG BEBAS (KORUB)
SKRIPSI
Oleh
ARFIANSYA H. LABANU
NIM 041910201022
PROGRAM STUDI STRATA I TEKNIK ELEKTRO
JURUSAN TEKNIK ELEKTRO
FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS JEMBER
2011
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
ANALISIS .EFISIENSI
PENGONTROL.uELEKTRONIK
UNTUK .une
n
u.n
nej.
nej.
nej.
u
u
u
b
b
b
.
.
i
i
i
l
l
l
i
i
i
b
b
b
idgigili
idgigili SISTEM KOMUNIKASI
idgigili
/:d
/:d
/:d
PENGENDALI
ARAH ANTENA
PADA
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
OPTIK RUANG BEBAS (KORUB)
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
SKRIPSI
t
t
hhtt
diajukan guna melengkapi tugas akhir dan memenuhi salah satu syarat
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
e
e
j.a
j.a
n
n
e
e
u
u
n
n
.
.
u
u
b
b
dan mencapai gelar iSarjana
giigliilib. Teknik
idgiigliilib.
d
d
/
/
/
/
d
:
:
/
/
hthtp
hthtp
ttp:/
ttp:/
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
Oleh
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt H. LABANU
hhtt
ARFIANSYA
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
I TEKNIK ELEKTRO
hthttp PROGRAM STUDI STRATA
hthttp
hthttp
h
.id
c.cid.id (S1)
untuk menyelesaikan
j.aElektro
j.ac c.id Program Studi Teknik
NIM 041910201022
JURUSAN TEKNIK ELEKTRO
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
did
ca.cid.id
aj.ca.ci .FAKULTAS
TEKNIKej.a
.
j
.
e
nej
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
UNIVERSITAS
idgigil
idgiJEMBER
gil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt2011
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
PERSEMBAHAN
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
Skripsi ini saya persembahkan untuk:
.cid.id nikmat dan karunia yang
.id.id
1. Allah SWT. Atas
kepadaku.
j.acsegala
j.ac cdilimpahkan
e
j.a
n
e
u
n
.
u
b
Yanggilselalu
idigiilib. setia
d
/
/
:
yang
p://
hthtp
ttmenemaniku,
ca.cid.id
a
.
j
a
eej.
e j.
unkesahku,
une
bli.bu.n
bli.bu.n
i
i
mendengarkan gkeluh
yang selalugilsetia
l
i
idigi
idigi
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
senantiasa
hthttpmemberiku kekuatan, yang
hthttpmembuatku
h
bertahan, yang membuatku bersabar, yang telah memberiku kesempatan tuk
ca.cid.id
a
.
j
a
a
.
.
.
e
e
e
ej
nej
nej diselesaikan;
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
unsayang-Nya
u
b
b
i
i
sertaig
atas
hingga skripsi
ini
dapat
l
liiblikasih
l
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
dig
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhttterima kasih
h2.httKedua orang tuaku, Ayahanda
hhAbdul
tt Haris dan Ibunda Syamsiar,
.cid.id
c.cid.id tuk merasakan suka duka
melihat indahnya
hidup di dunia,
j.adunia,
j.acmenjalani
h
atas doa, dukungan, ketulusan, kasih sayang, kesabaran, ketabahan dan doa
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
n
nej.
nej. kasih telah memberikan
nej. Puspita Siwi Palupi,
.bu.n
.bu.terima
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
3. Istriku
yang
tercinta
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
p
dukungan dan doanya
studi penulis terselesaikan;
hthttp
hthtthingga
hthttsemangat,
restunya;
h
4. Guru-guruku sejak taman kanak-kanak sampai dengan perguruan tinggi;
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
e
n
ej.
u
n
.
u
b
.
i
idgiigl ilib
d
/
/
:
/
/
hthtp
ttp:
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
ii/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
id
id
. .id Universitas Jember. .ac.c.id
5. Almamater Fakultas
j a
j.acacTeknik
e
n
ej.
u
n
.
u
b
.
i
idgiigl ilib
d
/
/
:
/
/
hthtp
ttp:
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
MOTTO
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
“ Allah mengeluarkan kamu dari perut ibumu dalam keadaan tidak mengetahui
ca.cid.id sesuatu pun. dan Dia memberi
ca.cid.idkamu pendengaran, penglihatan,
ca.cid.iddan hati agar kamu j.aca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
j.
u.n
nej.
nej. sesuai petunjuk ilahi
nememperoleh
nej.
.bu.n
.bu.n
.buntuk
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
bersyukur
(menggunakannya
pengetahuan)”
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp [16]: 78)
p
(QS h
Al-Nahl
hthttp
hthttp
h
d
d
d
d
beriman,
aj.ca.ci .id “Hai orang-orang yang
aj.ca.ci .id mintalah pertolonganej(kepada
aj.ca.ci .idAllah) dengan sabar ej.aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
dan
shalat,
sesungguhnya
Allah
berserta
orang-orang
yang
sabar”
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
(QS Al-Baqarah
[2]: 153)
hhttp
hhttp
hhttp
h
id.id yang bergantung
d Maha Esa. Allah adalah
ca.cid.id
ca.cTuhan
ca.cid.iYang
ca.cid.id Katakanlah: ” Dia-lahjAllah,
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
j.
n
n
nej.
nepula
nej. Dia tiada beranak idan
nej.
.bu.n
.butiada
.bu.sesuatu.
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
.
i
i
i
i
l
l
l
l
kepada-Nya
segala
diperanakan.
dan
tidak
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
ada seorang pun
hthttp
hthyang
hthttp
ttp setara dengan Dia”
h
(QS Al-Ikhlash [112]: 1-4)
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
iii
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id menyatakan dengan sesungguhnya
ca.cid.id bahwa skripsi yangj.berjudul
ca.cid.id “Analisis Efisiensi j.aca.cid.id
a
a
a
.
.
j
j
e
e
e
e
ej.
nej.
nUntuk
nej. Sistem Komunikasi iOptik
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
Pengontrol
Elektronik
Pengontrol
Arah
Antena
Pada
l
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Ruang
p
p (KORUB)” adalah benar
hthttBebas
htht–tpbenar hasil karya sendiri kecuali
hthttpjika dalam
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
PERNYATAAN
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
u.n
ne
.bu.n
une tangan dibawah ini:
u
bli.bbertanda
b
Saya gyang
i
i
l
l
i
i
i
idigi
idgigil
//:d
:p//:d
:pH.
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
Nama
:
Arfiansya
Labanu
hhtt
hhtt
NIM
: 041910201022
pengutipan subtansi disebutkan sumbernya dan belum pernah diajukan pada institusi
d
did
ca.cid.id atas keabsahan dan j.aca.cid.id
Saya bertanggung
aj.ca.ci .id manapun serta bukanekarya
aj.ca.ci .jiplakan.
aj.jawab
.
.
.
j
j
j
e
e
e
n
n
n
n
ej.
e
e
e
u
u
u
u
n
n
n
n
.
.
.
.
u
u
u
u
b
b
b
b
.
.
.
.
i
i
i
i
kebenaran
isinya
sesuai
dengan
sikap
ilmiah
yang
harus
dijunjung
tinggi.
idgiigl ilib
idgiigl ilib
idgiigl ilib
idgiigl ilib
d
d
d
/
/
/
/
//:d
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
tp
thtp
p
p:
penyataan ini sayahthbuat
hthtp
ttp: tekanan
ttDemikian
ttp: dengan sebenarnya tanpahadanya
h
dan paksaan dari pihak manapun serta bersedia mendapat sanksi akademik jika
ca.cid.id ini tidak benar. j.aca.cid.id
ca.cid.id ternyata dikemudian harij.apernyataan
a
.
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
//:d
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
t
t
p
hthttp
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne Jember, 21 Juni 2011 ilib.bu.n
.bu.n
u
u
b
i
l
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
Yang menyatakan,
hhtt
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
Arfiansya
H.
Labanu
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
NIM
041910201022
p
p
t
t
hthttp
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
iv
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
SKRIPSI
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
ne
ne
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili SISTEM KOMUNIKASI
idgigili
PENGENDALI
ARAH ANTENA
PADA
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttpBEBAS (KORUB)
hthttp
OPTIK RUANG
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
Oleh lib.u.n
u
u
b
i
l
i
i
b
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp H. Labanu
hthttp
Arfiansya
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
.id
.id
c id
c id
ANALISIS EFISIENSI
UNTUK
ej.aj.ac. PENGONTROL ELEKTRONIK
ej.aj.ac.
NIM 041910201022
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id Pembimbing
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttpDosen Pembimbing Utamahthttp: Ir. Widyono Hadi, MT.
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
Dosen Pembimbingid
Anggota
: Khairul Anam, ST.,MT
id
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
aj.ca.c.id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
aj.ca.c.id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
v igiliib
ig li
/:d
/
d
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne Efisiensi Pengontrol
ne Untuk Pengontrol ilArah
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
Skripsi
berjudul
“Analisis
Elektronik
i
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
Antena
Pada
Sistem
Komunikasi
Optik
Ruang
Bebas
(KORUB)”
telah
diuji
dan
p
hhttp
hhttp
hhttp
h
PENGESAHAN
disahkan oleh Fakultas Teknik Universitas Jember Pada :
d
Juni
ca.cid.id Hari, tanggal : Rabu, 15
ca.cid.i2011
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.
e
e
e
nej.
nejTeknik
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
Tempat
:
Fakultas
Universitas
Jember
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
//:d
/
/
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
t
t
p
hthttp
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
Tim Penguji
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
.id.id
Pembimbing Utama (Ketua
j.ac cPenguji)
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
.ci .id
Ir. Widyono Hadi,
aj.caMT
.
j
e
nne 1 001
NIP. 19610414
ib.u.u198902
e
n
ej.a
u
n
.
u
b
.
i
idgiigl ilib
d
/
/
:
/
/
hthtp
ttp:
.id.id
Pembimbing
(Sekretaris)
j.ac cAnggota
e
n
ej.a
u
n
.
u
b
.
i
idgiigl ilib
d
/
/
:
/
/
hthtp
ttp:
d
idgiigl ilib
d
/
/
:
/
hthtp
ttp:/
idgiigl ilib
d
/
/
:
/
hthtp
ttp:/
idgiigl ilib
d
/
/
:
/
hthtp
ttp:/
Mengetahui,
Penguji I
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
H. Samsul Bachri M, ST., M.MT
.idd
NIP. 19640317 199802
j.a.cac1.i001
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
d
id ST.,MT
Khairul
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .Anam,
.
.
j
j
e
e
n
n
NIP.
.une19780405 200501 1 002 ib.u.une
ib.u
h
Penguji II
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
Sumardi,
id.id ST.,MT
.
c
NIP. j19670113
199802 1 001
a
. .ac
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
Ir.
Widyono
Hadi,
MT
t
t
t
t
hhtt
hhtt
NIP. 19610414
198902 1 001
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
vi igiliib
ig li
/:d
/
d
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
e
nej
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
e
nej
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
Mengesahkan,
p
t
ht ttp
DekanhFakultas Teknik
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ANALISIS EFISIENSI PENGONTROL ELEKTRONIK UNTUK
PENGENDALI ARAH ANTENA PADA SISTEM KOMUNIKASI OPTIK
RUANG BEBAS (KORUB)
Arfiansya H. Labanu
Jurusan Teknik Elektro, Fakultas Teknik, Universitas Jember
ABSTRAK
.id
ac
nej.
b.u
gili
://di
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
Salah satu alat yang cerdas yang dibutuhkan oleh manusia adalah alat pengirim data
jarak jauh dengan menggunakan infra merah. Alat ini akan mengirimkan data dari
jarak tertentu melalui transmitter dan akan diterima oleh receiver pada jarak tertentu
juga. Pada alat ini akan digunakan dua jenis mikrokontroler buatan atmel yaitu
ATmega16 dan ATmega8, sebuah pemancar dan sebuah penerima sinar infra merah
(TSOP 4838) pada masing-masing transmitter dan receiver, dan sebuah motor
stepper sebagai pengendali arah antena. Mikrokontroler ATmega16 pada masingmasing pemancar dan penerima sebagai otak dari sistem, dimana yang berfungsi
mengolah data yang akan dikirimkan, kemudian menampilkan pada layar Liquid
Crystal Display (LCD) sekaligus mengirimkan data tersebut ke alat penerima yang
lainnya. Sedangkan mikrokontroler ATmega8 pada receiver motor (Rx) berfungsi
untuk pengendalian arah motor stepper, sedangkan pada bagian transmitter sensor
(Tx) berfungsi untuk sebagai penerima sinyal. Perancangan alat ini menggunakan
sebuah sensor suhu LM35, perangkat pengolah data dan pengubah data analog
keluaran sensor suhu menjadi besaran listrik digital menggunakan mikrokontroler
ATmega16. Hasil pengujian menunjukkan bahwa tingkat keberhasilan data yang
terkirim tergantung pada media transmisi yang dilewatinya, jika tanpa penghalang
maka jarak maksimal adalah 10 meter dengan tingkat keberhasilan 40%. Jika terjadi
pembiasan sinar infra merah maka jarak maksimal kurang dari 1 meter dengan tingkat
keberhasilan pengiriman 100% dan jika sinar infra merah dipantulkan maka jarak
maksimal pengiriman data adalah 7 meter dengan tingkat keberhasilan pengiraman
data 60%.
c.id
c.id
a
nej.
a
nej.
.id
ac
nej.
Kata kunci : pemancar
lib.u dan penerima infra merah,
lib.u motor stepper, LCD, LM35,
lib.u
i
i
i
g
g
g
i
i
i
d
d
d
tp:// ATmega16.
tp://
tp://
ht
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ht
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
vii igiliib
ig li
/:d
/
d
:
/
/
p
t
hthttp
ht
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
EFFICIENCY ANALYSIS ELECTRONIC CONTROLLERS DIRECTIONS
FOR ANTENNA
IN FREE SPACE
id
id
ca.cid.id
ca.cid.CONTROL
ca.cid.OPTICAL
a
ajCOMMUNICATION
a
.
.
.
j
j
j
.
.
.
e
e
e
SYSTEMS
.unnej
.unne
.unnej
giigliiblib.u
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliiblib.u
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
Arfiansya H. Labanu
giigliiblib.u
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
Electrical Engineering Department,
Faculty of Engineering,
of Jember
id
c.id.id
c.id.University
je.aj.ac
e
n
u
igliibli.b.un
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
je.aj.ac
e
n
u
igliibli.b.un
ABSTRACT
g
i
d
i
:// d
thtp
tp://
h
t
intelligent human being is
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
One of the tools required by an
a device remotely by
sending data using infrared. This tool will send data from a certain distance through
d
i
id.id by the receiver at a acertain
.
ca.cid.id distance as well. In j.aca.cid.id
bec.received
aj.cac.id the transmitter and will
a
c
.
.
.
j
j
j
a
.
.
e
e
e
e
n
n
n
n
ej.
e
ej types of microcontrollers
ej by Atmel ATmega16 b
u
u
u
u
n
n
n
n
.
.
.
.
this
tool
will
be
used
two
made
and
u
u
u
u
b
b
b
.
.
.
.
i
i
i
i
igl ilib
idgiigl ilib
idgiigl ilib
idgtransmitter
idgiigl ilib(TSOP 4838) at each:/transmitter
d
d
d
i
/
/
/
ATmega8,
a
and
an
infrared
receiver
//:d
/
/
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
tp
treceiver,
ttp
p
tp: antenna.
tthe
ttp:
ttp:controlling the direction hofthtp
andhh
and a stepper motorhhfor
ATmega16 microcontroller on each transmitter and receiver as the brain of the
d
the data to be transmitted,
id
ca.cid.id then displays on the j.aca.cid.id
cato.cid.process
ca.ci .id system, where the function
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
ej.
screen Liquid Crystal
(LCD) as well asb.transmit
u.n
nej.
nej. data to another receiver.
nDisplay
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
b
i
idgigilthe
idgimotor
idgigili
idgigili
ATmega8
microcontroller
on the receiver
gili (Rx) functions to :control
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp to the
p
hthttp of a stepper motor, whilehthatttpthe transmitter sensor (Tx)hfunction
direction
signal receiver. The design of this tool uses a LM35 temperature sensor, data
d processing devices and data
d
d
d converter analog output temperature
sensor into a
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
digital electrical quantities
Test results show that
n
ne
ne
ne using a microcontroller
ne
.bu.n
.bu.n
.buATmega16.
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
.
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
gigilof data sent depends on//the
the success
medium in its path,
idgigil
idgigifil no
idgitransmission
idrate
gil
d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
:
t
t
t
t
t
t
p
barrier
tp with a success rate ofh40%.
hhttpis the maximum distance is h10htmeters
http In case of
infrared light refraction then the maximum distance of less than 1 meter with 100%
delivery success rate and if .the
infrared ray reflected the maximum
data transmission
cacid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
distance is 7 meters n
with
eeja. success rate of data transmission
neej.
neej.
neej. of 60%.
liibli.bu.un
i
g
i
//d ig
p://d
h
liibli.bu.un
liibli.bu.un
liibli.bu.un
i
i
i
g
g
g
i
i
i
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/dig
/dig
/dig
/
/
/
p
p
tp
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
Keywords
stepper motor, LCD, LM35,
ht ATmega16
ht
ht : transmitter and receiver infrared,
h
h
h
h
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
viii igiliib
ig li
/:d
/
d
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
n
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.Pengontrol
.bu.Pengendali
u
u
u
u
b
b
b
b
Analisis
Efisiensi
Elektronik
Untuk
Arah
Antena
Pada
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
Sistem
Komunikasi
Optik
Ruang
Bebas
(KORUB);
Arfiansya
H.
Labanu,
p
hhttp
hhttp
hhttp
h
RINGKASAN
041910201022; 2011: 81 halaman; Jurusan Teknik Elektro Fakultas Teknik
ca.cid.id Universitas Jember j.aca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej. Optik Ruang Bebasilib(KORUB)
nej. atau Free Space Optical
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
i
i
i
Sistem
Komunikasi
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp komunikasi optik yanghmemakai
thttp
Communication
adalah suatu sistemhperangkat
udara
p
hthttp
atau ruang angkasa sebagai media transmisinya tanpa memakai serat optik, namun
d
d.id pemancar dan pada
ca.cid.id
ca.cid.idoptik masing – masing jpada
ca.cisisi
a
aj.ca.ci .id menggunakan dua buah
aantena
a
.
.
.
.
j
j
j
.
.
.
e
e
e
e
j
ej
nej
ne
nutamanya
necahaya
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
sisi
penerima.
Prinsip
adalah
membuat
berkas
yang
memancar
dari
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
sumber
sebanyak mungkin
yang
tp
hhtcahaya
hhttpharus sejajar mungkin dan hmengusahakan
http
h
dipancarkan dapat diterima oleh antena penerima agar dapat difokuskan pada detektor
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id foto.
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
n
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.budikembangkan,
.bu.merupakan
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
.
i
i
i
i
l
l
l
l
Sistem
ini
sistem
yang
patut
khususnya
untuk
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
p
p
transmisi
bertingkat karena tidak
hthttmemerlukan
hthttgedung
hthttp di perkotaan antara sejumlah
h
penanaman kabel yang sulit dilakukan untuk daerah perkotaan yang padat
d
d
d
d
aj.ca.ci .id bangunannya.
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
neadalah mengarahkan kedua
neyang dihadapi pada sistem
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
Kendala
utama
ini
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p pada sudut dan arah yang
p
antena
tepat agar antena penerima hdapat
hhttp
hhttoptik
http menerima
h
intensitas cahaya semaksimal mungkin dari pemancar. Kesulitan ini juga harus
id.id dapat ditentukan
ca.cid.id yang tepat. Dengan metode
ca.cid.id memperhitungkan jarakj.jangkau
ca.cid.id
ca.tertentu
a
a
a
a
c
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
u.n
u.n
u.n
nej.
nej.
nej.
nej.
.
.bu.n
.
.
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
b
b
b
secara baik ibesar
itulah
gigili jarak jangkaunya. Untuk
idgigili
idgisecara
idgigili diperlukan pengendali :arah
gili
/:d
/:d
/:d
/
//:d
/
/
d
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp pemancar
p
p
hthttp yang akan berfungsi sebagai
hthttpengontrol
elektronik
posisi dari antenahoptik
h
dan penerima. Sebagai pengindera cahaya diperlukan sebuah photo dioda / photo
did
d
d
did
aj.ca.ci .dengan
aj.ca.ci .id transistor yang sangatesensitif
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .akurat.
disertai pengaturan
yang
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
ix
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
PRAKATA
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
Puji syukur kehadirat Allah SWT atas segala rahmat dan karunia-Nya sehingga
d
yang berjudul “Analisis
ca.cid.id penulis dapat menyelesaikan
ca.cid.iskripsi
ca.cid.idEfisiensi Pengontrol j.aca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
n
n
nej.
nej.
nej. Komunikasi Optik Ruang
nej.
.bu.n
.buPengontrol
.buSistem
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
.
.
i
i
i
i
Elektronik
Untuk
Arah
Antena
Pada
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp untuk memenuhi salah
Bebas
p
p syarat
hthttp(KORUB)”. Skripsi ini hdisusun
hthttsatu
menyelesaikan pendidikan strata satu (S1) pada Jurusan Teknik Elektro Fakultas
d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id Teknik Universitas Jember.
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
u.n
ne
ne
ne ini tidak lepas dari bantuan
ne
.bu.n
.bu.n
.bskripsi
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
Penyusunan
beberapa
pihak.
Oleh
karena
itu,
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
p
penulis
terima kasih hkepada
hhttp
hhttmenyampaikan
http :
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
h
h
1. Ir. Widyono Hadi, MT selaku Dekan Fakultas Teknik Universitas Jember
d
d
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
Fakultas
hthttp Teknik
ca.ci .id
ca.ci .id
sekaligus Dosenj.a
Pembimbing
Utama yang telahj.amemberikan
perhatian dan
une
nej.
une
nej.
b. u
b. u
pengarahan
igiliilib.
igiliilib.dalam penyelesaian skripsi;
:p//:d
/dig
/
Sumardi,
t
h2.thtp
t
://d/dig
/
ST.,MT selaku Ketua
Teknik Elektro
hthtp
ttp:Jurusan
h
Universitas Jember sekaligus Tim Penguji yang telah memberikan masukan
id
.
e
nej
.bu.n
u
b
i
l
skripsi
ini;
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
h3.httKhairul Anam, ST.,MT
id
ca.cid.id
a
.
j
.
.
e
e
nej
nej
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
selaku
hhtt yang telah
hhtt Dosen Pembimbing Anggota
.
. .id menyempurnakan demi.aterselesaikannya
untuk memperbaiki
penulisan
j cac.id
j.acacdan
h
meluangkan banyak waktu, pikiran dan perhatiannya guna memberikan
id
ca.cid.id
a
.
j
e
e
e
u.n
u.n
u.n
nej.
nej
nej
.
.
.
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
b
b
b
4. H. Samsul
li Penguji yang telah memberikan
idgigili Bachri M, ST., M.MT:/selaku
idgigili
idgigiTim
/:d
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp
p
hthttmasukan
hthdan
untuk memperbaiki
ttp menyempurnakan demi hterselesaikannya
id
.
.
bimbingan dan pengarahan
j.a.cac.id dalam penyusunan skripsi;
j.a.cac.id
penulisan skripsi ini;
id
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
:// /di
hthtp
ttp:/
nej
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
x/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
id
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
c.c.idterima kasih atas bimbingannya
c. id
5. Bambang Supeno,
ej.a.aST
ej.a.ac. selama pengerjaan
.unnej
libb.u ini;
penulisan
digigiliskripsi
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
6. Istriku Puspita Siwi Palupi, terima kasih atas doa dan kasabarannya, yang
ca.cid.id
a
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
j
nej
nesama
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
dan penyanyang
keluarga;
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:–d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
7.
Kedua
orang
tua
yang
tidak
henti
hentinya
memberikan
dukungan
berupa
hhtt
hhtt
hhtt
id.id
.cid.id
selalu memberiku
dan semangat; semoga
ibu yang sabar
.acdukungan
.ac.cmenjadi
h
moral dan maupun spritual;
.id
.cid.id dan ikhsan yang
8. Teman-teman seperjuangan
bayu, nurlan, hedy,
j.ac c.id
j.acgalan
ca.cid.id
a
.
j
a
a
e
e
e
j.
j.
n
nesemester
nejuga
nej.
.bu.n
.bululus
.bu.n
u
u
u
b
b
b
.
i
i
i
berjuang
sampai
terakhir,
akhirnya
rek!;
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
teman – teman jurusan
p
h9.thttSeluruh
hthttpteknik elektro, khususnya alumni
hthttp angkatan
h
2004;
ca.cid.id
a
.
j
a
a
.
.
.
e
e
e
j
ej
u.n
nej
npenyusunan
.bu.n
.bu.n
u
une dan motivasi kalian
u
b
b
i
i
kasihigatas
dalam
skripsi
ini.
l
liibli.bdukungan
l
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
dig
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
dan saran yang bersifathmembangun
sangat membantu tercapainya
demi
hhtt
hhKritik
tt
htt
.cid.id yang tidak dapat saya sebutkan
.id
10. Dan semua pihak
j.a–cpihak
j.ac c.id satu persatu, terima
h
tercapainya hasil yang lebih baik. Selanjutnya diharapkan semoga skripsi ini
id membutuhkannya. j.aca.cid.id
ca.cid.yang
ca.cid.id bermanfaat bagi semua jpihak
a
a
.
.
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
//:d
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
t
t
p
Jember,
hthttp
hthttpJuni 2011
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp Penulis
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
xi
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
une
bli.bu.n
DAFTARgISI
i
l
i
idigi
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
Halaman
i
ca.cid.id HALAMAN JUDUL ........................................................................................
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
HALAMAN
PERSEMBAHAN
......................................................................
ii
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
HALAMAN
iii
p
hthttp MOTTO ......................................................................................
hthttp
hthttp
HALAMAN PERNYATAAN .......................................................................... iv
d
d
d.id
d
v
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id HALAMAN BIMBINGAN
aj.ca.ci..............................................................................
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
HALAMAN
PENGESAHAN
..........................................................................
vi
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
ABSTRAK
vii
hhttp
hhttp ........................................................................................................
hhttp
h
DAFTAR TABEL ............................................................................................ xv
d
d
d
d
xvi
aj.ca.ci .id DAFTAR GAMBARe........................................................................................
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne ....................................................................................
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
DAFTAR
LAMPIRAN
xix
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
BAB
1
hhttp
hhttp
hh1.ttpPENDAHULUAN ..............................................................................
1.1
Latar Belakang ......................................................................... 1
1.2
.
ca.c.id ....................................................................
Rumusan
2
j.a.Masalah
j.a.cac.id
id
ca.cid.id
a
.
j
e
e
e
u.n
u.n
u.n
nej.
nej
nej
.
.
.
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
b
b
b
1.3ig Batasan
Masalah ......................................................................
idgig2 ili
idgigili
igili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp1.4 Tujuan .......................................................................................
hthttp
hthttp
3
1.5
2.3
h
id
h
Manfaat ..................................................................................... 3
d
d
d
d
aj.ca.ci .id ....................................................................
aj.ca.ci .id BAB 2. TINJAUANePUSTAKA
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
4
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
2.1
Komunikasi
Optik
Ruang
Bebas
(KORUB)
..........................
4
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhttp2.2 Sinar Infra Merah ....................................................................
hhttp
hhttp
6
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
h
ABSTRACT ...................................................................................................... viii
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id RINGKASAN ...................................................................................................
ix
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
PRAKATA
........................................................................................................
x
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
DAFTAR
xii
hthttp
hthttp
hthttp ISI .....................................................................................................
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
h
h
Sistem Pemancar Infra Merah ................................................ 7
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
xii
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
2.4
Sistem Penerimaan Infra Merah ............................................ 9
ca.cid.id
a
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
ej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
u
unStepper
u
b
bli.bu.n
b
2.6 gilMotor
..........................................................................
12
i
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idigi
idgigil
/:d
:p//:d
:p/2.7
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
Mikrokontroler
ATmega16
.....................................................
13
hhtt
hhtt
hhtt
2.5
idid Antena Optik ..........................................
id
Pengendalian
11
.ac.c.Arah
.ac.c.id
2.7.1
Konfigurasi Pin ATMega16 ........................................... 14
ca.cid.id
a
.
j
a
a
e
e
e
ej.
nKomunikasi
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
2.7.3
Serial
USART
............................................
16
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
2.7.4 Inisialisasi USART
17
hthttp
hthttp ........................................................
hthttp
2.7.2
2.8
.cid.id Input/Output Digital ..................................
.id
Port
16
j.acSebagai
j ac c.id
.idid
.id
Liquid Crystal
(LCD) ...................................................
24
j.ac c.Display
j.ac c.id
h
BAB 3. METODE PENELITIAN ................................................................. 29
ca.cid.id
a
.
j
e
e
neej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
iibli.bu.un Rangkaian Sistem i.....................................................
l
l
3.2igilGambar
30
i
i
gigili
idgigili
ig
/:d
/:d
/:d
/
/
/
d
d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
31
hthttp
hthttp ATmega16 .................................
hthttp3.3 Rangkaian Mikrokontroler
3.1
d
d
.i
d
ca.ci .i............................................................................
Diagramj.a
Blok
29
j.acac.id
3.4
Rangkaian Mikrokontroler ATmega8 ................................... 32
3.5
.
.c.id Crystal Display (LCD).aM1632
Rangkaian
j cac.id .................. 33
j.acaLiquid
id
id
ca.cid.id
a
.
j
.
.
.
e
e
e
n
n ej
nej
nejMerah ................... i34
.bu.n
.buInfra
u
u
b
b
.
i
i
iibli.bu.un Pengirim Data Melalui
l
l
3.6igilRangkaian
i
i
i
idgigil
idgigil
dig
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
36
hhtt
hhtt 3.7 Rangkaian PenerimahhInfra
tt Merah .........................................
3.8
Sensor Suhu LM35 ................................................................... 37
3.9
.
.
Motor Stepper
38
j.a.cac.id...........................................................................
j.a.cac.id
id
ca.cid.id
a
.
j
e
e
e
u.n
u.n
u.n
nej.
nej
nej
.
.
.
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
b
b
b
3.10
Alir (flowchart) .........................................................
ili
idgigDiagram
idgig46ili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp
hthttp
hthttp
3.10.1 Alat pengirimh(transmitter
sensor) .................................
39
h
h
id
h
3.10.2 Alat penerima (receiver motor) ...................................... 40
d
d
d
d
aj.ca.ci .id DATA .......................................................
aj.ca.ci .id BAB 4. HASIL DANejANALISA
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
41
.
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
4.1
Pengujian
Alat
..........................................................................
41
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttpPemancar dan Penerima Infra
4.1.1 Pengujian Rangkaian
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
h
Mikrokontroler ATmega8 ....................................................... 21
ca.cid.id
a
.
j
a
a
.
.
.
e
e
e
ej
nej
nSuhu
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
2.10
Sensor
LM35
...................................................................
25
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
27
hhtt
hhtt 2.11 Software Mikrokontroler
hhtt AVR ...............................................
2.9
h
h
Merah ................................................................................. 41
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
xiii
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
4.1.2 Pengujian Pengiriman dan Penerimaan Data dengan
ca.cid.id
a
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
j
n
nej
nej
nePenerima
.bu.n
.bu.n
.bu.dan
u
u
u
b
b
b
4.1.3
Pengujian
Rangkaian
Pemancar
Infra
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i