KARAKTERISTIK KEMAMPUAN PENALARAN FORMAL SISWA JENJANG PENDIDIKAN MENENGAH DAN KEJURUAN NEGERI DI JEMBER TAHUN AJARAN 2008/2009

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u

b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i

l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u

b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.

.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id

.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.

j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d

aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t

t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/

/
p

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
nej. KEMAMPUAN PENALARAN
nej. FORMAL SISWAilib.bu.n
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
KARAKTERISTIK
i
i
l
l
i
i
i
idgigiliPENDIDIKAN MENENGAH
idgigilDAN
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
JENJANG
KEJURUAN NEGERI
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp AJARAN 2008/2009 hthttp
DI JEMBER TAHUN

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhSKRIPSI
tt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
Oleh
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
Ahmad
Rony
Nur
Fauzi
hhtt
hhtt
NIM 040210101272

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

i .id PENDIDIKAN MATEMATIKA
PROGRAM
aj.ca.cSTUDI
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
MIPA
ne
ne
neJURUSAN PENDIDIKAN
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
l
idgiFAKULTAS
idgigiILMU
KEGURUAN
PENDIDIKAN ://didgigil
gil
d
:p//:d
:p//:DAN
/
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
UNIVERSITAS
JEMBER
hhtt
hthtp
hhtt
ttp:/
2009

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
KARAKTERISTIK
KEMAMPUAN
PENALARAN
FORMAL SISWA
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp
PENDIDIKAN MENENGAH
DAN KEJURUANhNEGERI
hthJENJANG
hthttp
ttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
diajukan
untuk
memenuhi
salah
satu
syarat
mencapai
gelar
Sarjana
Pendidikan
(S1)
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.idNIM 040210101272 j.aca.cid.id
a
.
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.
.
.
e
e
e
PROGRAM
MATEMATIKA
nej
nej
nej STUDI PENDIDIKAN
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
FAKULTAS
KEGURUAN
DAN
ILMU
PENDIDIKAN
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
UNIVERSITAS
JEMBER
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
2009

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:id
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

DI JEMBER TAHUN AJARAN 2008/2009

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
SKRIPSI

pada Program Studi Pendidikan Matematika

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhttOleh

Ahmad Rony Nur Fauzi

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
d
aj.ca.ci .id PERSEMBAHAN ej.aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

Dengan menyebut nama Allah Yang Maha Pengasih lagi Maha Penyayang.

id.id Muhammad Saw.
ca.cid.id Sholawat serta salam jsemoga
ca.cid.idsenantiasa tercurah kepada
ca.cNabi
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
ej.
nej.
nkupersembahkan
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
Syukur
Alhamdulillah
karya
ini
kepada:
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp H. Nurita BA dan Ibuku
p
1. hAyahku
hthHj.
hthttp keringat,
ttp Kicu atas kasih sayang, cucuran
untaian doa yang selalu mengiringi langkahku, kesabaran dalam mendidik sejak

d
d
ca.cid.id
a
.
j
.
.
.
e
e
e
ej
nej
nej dalam menjalaniilhidup
ndan
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
memberikan
pertolongan
membalasnya
dengan
Ali
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hJannah;
hhtt
htt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

h

.i
d
kecil, pengorbananj.yang
berarti dalam hidupku,
aca.ci .isangat
j.acac.idsemoga Allah selalu

h

2. Kakakku (Nurmariati, Nurmariani, Nur Aini, Ahmad Fathoni Nur, Sinah) dan

ca.cid.id
a
.
j
.
e
e
e
u.n
nej.
nej. keceriaan, kasih sayang.
nejyang
.bu.n
.bu.n
.bTegar)
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
Gibran, iPutri,
selalu
memberikan
semangat,
gigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp adalah semangat dan kebahagiaanku;
hthttp
hthttp
hKalian
id

id

id
keponakanku yang j.lucu
Dewi’,Anis, Tata,j.Bintang,
aca.c.id Rifai, Vira, Apu,
aca.c.(Novi,

h

3. Mamaku Hj. Farida Eliyana beserta keluarga. Terima kasih semangat dan doanya;

d
aj.ca.ci .id 4.
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
5.

ca.cid.id
a
.
j
.
e
nej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
sayang, dan
motivasi.
Terima
kasih
atas
kesabarannya
yang
tiada
henti;
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
hhtkasih
hhtt
hKeluarga
besar di Pujut dan di Banyuwangi,
terima kasih semangat,
sayang
htt
id

id

c. id kecerian, kasih
c. id
Adikku Ari Sulistyowati
.ac.
ej.asemangat,
ej.a.ac. yang selalu memberikan

dan untaian doanya;

.id

h

ca.cid.id 6.
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
7.

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
tulus, semoga
idgigili Allah Swt memberikan:/yang
idgigili
idgiterbaik
gili dan membalas jasa-jasanya;
/:d
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp
hAlmamater
hthttp
yang aku banggakan.hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
ii/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

.id

c id didikannya yang
Dosen-dosen dan e
guru-guruku,
j.aj.cac.id terimakasih atas bimbingannya,
ej.aj.ac.

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
j.
ej.
u.n
nej.
neakan
nyang
nej.
.bu.n
.bAllah
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
Artinya:
Niscaya
meninggikan
orang-orang
beriman
di
antaramu
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
dan
orang-orang
yang
diberi
ilmu
pengetahuan
beberapa
derajat”
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp
hthttp
hthttp
(QS. Al-Mujaadilah:
11)*)

h

d
d
.cid.id
ca.cid.id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id Barangsiapa menempuh
aj.jalan
aj.caAllah
.
.
.
.
j
j
j
j
untuk
menuntut
ilmu,
maka
akan
memudahkan
e
e
e
e
u.n
ne
ne
ne baginya jalan menuju
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bSurga
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
(HR.
Muslim)
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp

h

”Kenalilah Allah disaatclapang,
.cid.id niscaya Dia akan mengenalmu
ca.cid.id
ca.cid.id disaat sulit. Dan
a
a
a
.
.
.
j
j
j
a
ketahuilah bahwa
itu bersama kesabaran,
e
e
j. keluar itu bersama .une
ejalan
ej.
nej.
nkemudahan.”
npertolongan
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
.
i
i
i
l
l
l
penderitaan,
dan
kesulitan
itu
disertai
i
i
i
b
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
(HR.
Tirmidzi)
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t p
t p
t p

h

orang
.cid.id ”Anda mungkin akan membuat
.cid.idyang lain tidak. Oleh
.cid.idorang tertentu ridha, tapi.a
c
ca.cid.id
c
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
j
karena
itu,
jadikanlah
ridha
Allah
sebagai
tujuan
perbuatan
Anda,
agar
Anda
tidak
a
a
a
.
.
.
.
e
e
e
e
j
n
u.n
nej
nej untuk manusia.” ilib.bu.n
neperbuatan
nej
.bu.n
.blakukan
.bu.atas
u
u
u
u
b
b
b
menyesal
baik
yang
Anda
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil **)
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
(Musthafa
al-’Adawy)
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

MOTTO

hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id *)
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
Departemen Agama
dan Terjemahannya.
n
e
ne
nQur’an
neRepublik Indonesia. 2004.
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.Al
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
il ’Ali.
idgignatul
idgigil
idgigil
idgigil
d
Bandung:
//:Jum
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
tp
hhttp
h ttp
**) hht
Al-’Adawy, M. 2007. Fikih Akhlak.hJakarta: Qisthi Press

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
iii
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

h

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
d
aj.ca.ci .id PERNYATAAN ej.aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgyang
idgigil
igil bertanda tangan di bawah
Saya
ini:
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

NIM : 040210101272
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
j. berjudul “Karakteristik
menyatakan dengan
sesungguhnya
bahwa karyaibilmiah
nej.
nej.
neyang
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
Kemampuan
Penalaran
Formal
Siswa
Jenjang
Pendidikan
Menengah
dan
Kejuruan
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp
hthttp
hthttp

h

d
d kecuali jika dalam pengutipan
d substansi disebutkan sumbernya,
d dan belum pernah
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
e
diajukan pada institusi
serta bukan karya
ne
ne
nmanapun,
ne Saya bertanggung jawab
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bujiplakan.
u
u
u
u
b
b
b
b
.
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
d
//:dijunjung
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
atas
keabsahan
dan
kebenaran
isinya
sesuai
dengan
sikap
ilmiah
yang
harus
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp

h

Demikian pernyataan
id saya buat dengan sebenarnya,
ca.cid.idtanpa adanya tekanan j.aca.cid.id
ca.cid.ini
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
n
n
nej.
nej. sanksi akademikilijika
nej.manapun serta bersedia
nej.
dan paksaan dari
.bu.n
.bu.mendapat
.bu.pihak
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
ternyata
di
kemudian
hari
pernyataan
ini
tidak
benar.
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp
hthttp
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

Nama : Ahmad Rony Nur Fauzi

Negeri di Jember Tahun Ajaran 2008/2009” adalah benar-benar hasil karya sendiri,

tinggi.

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
Jember,
26
Februari
2009
t
t
t
t
hhtt
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
d
/:Nur
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
Ahmad
Rony
t
t
hthttp Fauzi
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
iv
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

Yang menyatakan,

NIM 040210101272

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

PENGAJUAN c.id
.cid.id
aj.caHALAMAN
.
j
je.aj.ac.id
e
e
n
n
e
liibli.bu.un
liibli.bu.un
i
i
g
g
i
i
://d/dig
://d/dig
hthtp
hthtp
ttp:/
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

e
j.a
n
e
u
n
.
u
b
idgiigliilib.
d
/
/
:
/
hthtp
ttp:/

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
Diajukan gunaibMemenuhi
ne
ne
ne Syarat untuk Menyelesaikan
neProgram Pendidikan Strata
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
gigil
il
idStudi
idgigil
idgigPendidikan
idgigilPengetahuan Alam Program
Satu Jurusan
Matematika dan
Ilmu
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhttp
hhttp Pendidikan Matematika Fakultas
hhttp Keguruan dan Ilmu Pendidikan

h

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.
.
e
e
e
n
n
nej.
nejNur
nejMahasiswa
: Ahmad
Fauzi
.bu.n
.buRony
.buNama
u
u
u
b
b
b
.
.
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/::d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
NIM
040210101272
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp

h

d
d
: Pendidikan Matematika
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ac
.
.
.
j
j
j
e
e
e
n
ne
ne
ne Tahun
.bu.n
.bu.n
.buAngkatan
: 2004
u
u
u
b
b
b
.
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//::d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
Daerah
Asal
Lombok
Tengah
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
Disetujui .une
nej.
u
b
.
i
l
i
b
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
d
:p//Dr.
/
/
p
:
t
Sunardi, M.Pd
t
hhtt

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
Drs.
Suharto,
M.Kes
t
t
hhtt
hhtt
NIP 131 274
730

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
v/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

KARAKTERISTIK KEMAMPUAN PENALARAN FORMAL SISWA
JENJANG PENDIDIKAN MENENGAH DAN KEJURUAN NEGERI
id
.id
DI jJEMBER
.ac.c.id TAHUN AJARAN 2008/2009
j.ac c.id

e
j.a
n
e
u
n
.
u
b
idgiigliilib.
d
/
/
:
/
hthtp
ttp:/
SKRIPSI

Universitas Jember

Jurusan

: Pendidikan MIPA

ProgramcStudi
.id.id

Tempat, Tanggal Lahir : Sengkol, 16 Oktober 1986

Pembimbing I,

NIP 131 274 729

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

Pembimbing II,

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

.cid.id
.cid.id PENGESAHAN
ca.cid.id
c
c
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
a
a
.
.
.
.
e
e
e
e
nej
nej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
l
gigil
id
idgigil
idgigil “Karakteristik Kemampuan
idgigiPenalaran
/:d
Skripsi
Formal Siswa
Jenjang
//:d
//:d
/berjudul
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp
Pendidikan Menengah dan Kejuruan Negeri di Jember Tahun Ajaran 2008/2009”

telah diuji dan disahkan oleh
Fakultas Keguruan dan Ilmu.iPendidikan
Universitas
ca.cid.id
ca.cid.id
cacd.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
Jember pada:
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
igigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
//:d
/
/
Hari tp://:d
:dKamis
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
t
t
p
hthttp
hthttp
hthttp
Tanggal

: 26 Februari 2009

Jember
.cid.id Tempat : Gedung III .FKIP
.cid.Universitas
d
i
ca.cid.id
c
c
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
j
j
j
j
a
a
.
.
.
.
e
e
e
e
nej
nej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
Tim Penguji
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp
Ketua,
Sekretaris,

h

h

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ili
idgigSugiarti,
/:d
/
Dra.
Titik
M.Pd.
:
/
/
p
t
hthttpNIP 131 274 732

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
Drs. Suharto,tp
M.Kes.
:
:
/
/
/
/
p
t
thttp
hthttp
NIP 131 h274
730

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
dd
II,
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .iAnggota
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

Anggota I,

Dr. Sunardi, M.Pd.
NIP 131 274 729

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

Dr. Hobri, S.Pd, M.Pd.
dd 132 164 099
.iNIP

je.aj.cac.i
e
n
u
igliibli.b.un
g
i
d
i
:// /d
Mengesahkan
hthtp
ttp:/

Dekan Fakultas Keguruan dan Ilmu Pendidikan,

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
Drs. H. ImamttMuchtar,
SH., M.Hum.
/
/
p
p
t
t
t
hhtt
h
t
h
NIP 130 810 936

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
vi
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id RINGKASAN ej.aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
Karakteristik
Kemampuan Penalaran
Formal Siswa JenjangttpPendidikan
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
p
p
hhttp Ahmad
hhttp dan Kejuruan Negeri hdihttJember
Menengah
Tahun Ajaran 2008/2009;

h

Rony Nur Fauzi, 040210101272; 2009: 79 halaman; Program Studi Pendidikan

Jurusan Pendidikan
Alam Fakultas
.cid.id Matematika dan Ilmu .Pengetahuan
.cid.id
.cid.id
ca.cid.id Matematika
c
c
c
a
a
a
a
.
.
.
j
j
j
j
a
a
a
Keguruan dan Ilmu Pendidikan
Universitas Jember. neej.
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.un
.bu.n
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
p
ini dilatarbelakangi
di lapangan yang
hthttPenelitian
hthtemuan-temuan
hthmenunjukkan
ttp
ttp
bahwa kemampuan penalaran formal siswa lebih rendah dari tingkat perkembangan

d
d
d
d
aj.ca.ci .id kognitif yang telah ditetapkan
aj.ca.ci .idoleh Piaget. Beberapaepenelitian
aj.ca.ci .id yang dilakukan di ej.aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
nhasil
ne formal, khususnya isiswa
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
Jember
mendapatkan
bahwa
kemampuan
penalaran
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
sekolah
hhttpmenengah masih sangat rendah.
hhttp Di daerah Jember Kota hterdapat
http 3 jenis

h

sekolah jenjang menengah yaitu SMA, MA dan SMK. Tiga jenis sekolah ini berbeda

ca.cid.id dan lingkungannya, j.aca.cid.id
ca.cid.idkapasitas pengajaran matematika,
ca.cid.id dari segi jumlah beban jbelajar,
a
a
a
.
.
.
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.formalnya berbeda. Tujuan
nej. tingkat kemampuanilpenalaran
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
i
i
i
sehingga
ada
kemungkinan
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp
p
hthttp tingkat
darihthpenelitian
ini adalah untuk hmengkaji
bagaimanakah karakteristik
ttp

h

kemampuan penalaran formal siswa Jenjang Pendidikan Menengah dan Kejuruan

d
d
d
.cid.id dari tingkat perkembangan
aj.ca.ci .id Negeri di Jember Kota
aj.ca.ci .idkognitif Piaget dan ej.aj.ca.ci .id
aj.cditinjau
.
.
.
j
j
j
a
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
mengetahui
apakah
ada
perbedaan
yang
signifikan
kemampuan
penalaran
formal
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
tp perbedaan kemampuan penalaran
hhttp formal
hhtserta
hhdari
ttp ketiga jenis sekolah tersebut
siswa

h

siswa eksakta dan non eksakta. Hasil dari penelitian ini diharapkan dapat digunakan

id.id
ca.csekolah
ca.cid.id sebagai pertimbangan bagi
ca.cid.id dalam menentukan j.aca.cid.id
a
a
a
khususnya
guru
matematika
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
metode pembelajaran
idgigili yang digunakan. ://didgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
//:d
/
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
:
t
t
t
thttp Jenjang
p
p
p
hthttDaerah
hthttdalam
penelitian yang diambil
penelitian ini adalah h
Sekolah

h

Menengah dan Kejuruan Negeri se-Jember Kota. Metode yang digunakan untuk

d.id
d
dd
ca.cid.id
aj.ca.cimenjawab
aj.ca.ci .id mengumpulkan data eguna
aj.ca.ci .ipenelitian
.
.
.
permasalahan edalam
ini adalah ej.a
j
j
j
.
e
nej
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
dengan
metode
tes
dan
dokumentasi.
Untuk
manganalisis
data
pada
permasalahan
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhttpdigunakan kriteria tingkat penalaran
hhttp untuk
hhttp formal dan persentase, sedangkan
pertama

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
vii
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

permasalahan kedua dan ketiga menggunakan rumus analisis varian satu jalan

d
d
d
id.id
U-Test.
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id Kruskal-Wallis dan analisis
aj.ca.cMann-Whitney
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
e
ne
ne
ne
n
.bu.n
.bu.n
.bupenelitian
.bu.n
u
u
u
u
Hasil dari
ini bahwa karakteristik
tingkat kemampuan penalaran
b
b
b
b
.
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
formal
siswa
Jenjang
Pendidikan
Menengah
dan
Kejuruan
di
Jember
Kota
t
t
t
p
hhttp adalah
hhttp
hhttp

h

22,86% tingkat konkrit, 24,86% dalam tingkat transisi, 23,14% pada tingkat awal

.cid.imemunculkan
d
tingkat
dugaan
ca.cid.id formal, dan 29,14% pada
ca.cid.id formal. Temuan penelitian
caini
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.
e
e
e
e
n
nej.
nejdi
nej. dicapai pada umur ilyang
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.formal
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
bahwa
untuk
anak-anak
Jember
tingkat
operasi
i
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
lebih
p
hthtinggi
hthttp dalam teori Piaget. Selain
hthttpitu, temuan
ttp daripada umur yang ditetapkan

h

penelitian ini menduga bahwa periodisasi teori perkembangan kognitif Piaget

d
d.id kondisional. Ini berarti cperiodisasi
d
d
tersebut hanya j.ac.cid
aj.ca.ci .id menurut umur hanya berlaku
aj.ca.ci secara
aj.a.ci .id
.
.
.
j
j
j
a .i
.
e
e
e
e
j
n
n
n
n
e
e
e
e
berlaku padagianak-anak
liibli.bu.un
liibli.bu.un
liibli.bu.un yang hidup pada lingkungan
liibli.bu.untertentu. Artinya, periodisasi
i
i
i
g
g
g
i
i
i
i
g
//d ig
://d/dig
://d/dig
:p//:d
//ditidak
p
perkembangan
berlaku di Jember
p://d
hthtKota.
hthtp
hthtp
ttp:/ Dengan
ttp:/ kognitif Piaget menurut
ttumur

h

menggunakan analisis varian satu jalan Kruskal-Wallis diperoleh hasil bahwa ada

.cid.id kemampuan penalaran .formal
ca.cid.idsiswa SMAN, MAN, j.aca.cid.id
caantara
ca.cid.id perbedaan yang signifikan
a
a
a
.
.
j
j
j
e
e
e
e
ej.
ej.
nej.
ntingkat
nKota.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
dan
SMKN
di
Jember
Siswa
SMAN
mempunyai
penalaran
formal
lebih
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
tinggi
dengan siswa MAN
tp SMKN
tp
hthtsiswa
hthttpdan siswa SMKN, sedangkan
hthtdibandingkan

h

mempunyai tingkat penalaran formal paling rendah. Dengan menggunakan analisis

d
d
did signifikan antara
d
aj.ca.ci .id Mann-Whitney U-Testejdiperoleh
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .yang
aj.ca.ci .id hasil bahwa ada perbedaan
.
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne Siswa eksakta memiliki
nformal
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
kemampuan
penalaran
siswa
eksakta
dan
non
eksakta.
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
kemampuan
siswa non eksakta. hhttp
hhttp
hhttp penalaran lebih tinggi dibandingkan

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
viii
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id PRAKATA
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
gigil
gigil
idrahmat,
idgigil
idAllah
Alhamdulillah,
puji syukur kehadirat
Swt atas segala limpahan
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt

h

dan Kejuruan
.cid.id
ca.cid.id Kemampuan Penalaranj.Formal
ca.cid.id Siswa Jenjang Pendidikan
caMenengah
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
j.
Negeri di Jember
Tahun
dapat
dengan baik.
u.n
nej.
nej. Ajaran 2008/2009”
neterselesaikan
nej.
.bu.n
.bu.n
.b
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
Sholawat
serta
salam
selalu
tercurahkan
untuk
junjungan
kami
Nabi
Muhammad
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp
hthttp
hthttp

h

d
d disusun guna memenuhi salah
dsatu syarat dalam menyelesaikan
dpendidikan strata satu
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
e
(S1) pada Program
Studi
Keguruan dan Ilmu
ne
ne
ne Pendidikan Matematika,
nFakultas
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
Pendidikan,
Universitas
Jember.
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp

h

id.iddisampaikan ucapan terimaakasih
ca.cid.id
ca.cid.idkepada:
ca.cini
ca.cid.id karena itu pada kesempatan
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej. Jember;
nej.
1. Dekan FKIP
Universitas
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
2.
Ketua
Jurusan
Pendidikan
MIPA
FKIP
Universitas
Jember;
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp
hthttp
hthttp

h

d
d
d
Pembimbing II yang telah
d
ca.cid.iDosen
aj.ca.ci .id 4. Dosen Pembimbing
aj.ca.ci .idbersedia meluangkan ej.aj.ca.ci .id
aIj.dan
.
.
.
j
j
j
e
e
e
n
e perhatiannya untukb.umembimbing
ne
ne
ndan
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
waktu, pikiran,
dan memberikan
u
u
u
u
b
b
b
.
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
b
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
d
//:d
//:d
//:ini;
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
pengarahan
dalam
penyusunan
skripsi
t
t
t
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp

h

taufik dan hidayah-Nya sehingga penulisan skipsi yang berjudul “Karakteristik

Saw, keluarga, para sahabat dan orang-orang yang mengikuti jejaknya. Skripsi ini

Penyusunan skripsi ini tentunya tidak lepas dari bantuan berbagai pihak, oleh

3.

5.

ca.cid.id 6.
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
7.
p

Ketua Program Studi Pendidikan Matematika FKIP Universitas Jember;

Seluruh dosen dan karyawan FKIP Universitas Jember;

Kepala Sekolah, guru cbeserta
.id.id siswa SMAN, SMKN, MAN
c.id.iddi Jember Kota yang

ca.cid.id
a
a
a
c
c
.
.
.
j
j
j
a
a
e
e
e
n
nej.
nej.
nej. pelaksanaan penelitian;
.bumembantu
.bu.n
.bu.n
telah bersedia
u
u
u
b
b
b
.
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
Ibu
Priwahyu
Hartanti
dan
Bapak
Hamid
yang
telah
bersedia
membantu
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
penyusunan skripsi ini;

d
d
d.id terima kasih atas
id.id dan juga teman-teman kost
aj.ca.c2004
aj.ca.ci .id 8. Teman-teman angkatan
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci“105”,
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
bantuan dan
dukungannya;
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
9.
Semua
pihak
yang
telah
membantu
terselesaikannya
skripsi
ini.
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
ix
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

Semoga bantuan, bimbingan dan dorongan yang telah diberikan mendapat

d
d
d
id.id
Akhirnya,
bagi penulis
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id balasan dari Allah Swt.
aj.ca.ci .id semoga skripsi ini edapat
aj.ca.cbermanfaat
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
n e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
pada khususnya
dan
pembaca
pada umumnya. ilibi.bu.un
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Jember,
Februari
2009
t
t
t
p
hhttp Penulis
hhttp
hhttp

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
x/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
Halaman
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
HALAMAN
JUDUL
........................................................................................
i
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp

h

DAFTAR ISI

HALAMAN PERSEMBAHAN .......................................................................

ii

iii
ca.cid.id HALAMAN MOTTOj.......................................................................................
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
HALAMAN
PERNYATAAN
...........................................................................
iv
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
HALAMAN
v
p
hthttp PENGAJUAN ..............................................................................
hthttp
hthttp
PENGESAHAN ................................................................................................. vi

d
d
d
d
vii
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id RINGKASAN ....................................................................................................
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
PRAKATA
.........................................................................................................
ix
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
DAFTAR
ISI
......................................................................................................
xi
p
hhttp
hhttp
hhttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

h

DAFTAR LAMPIRAN ..................................................................................... xiv

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id DAFTAR TABEL ............................................................................................
xv
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ej.
nej.
nej.
n........................................................................................
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
DAFTAR
GAMBAR
xvi
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
BAB
1
hthttp
hthttp
hth1.ttpPENDAHULUAN ................................................................................

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

h

h

1.1 Latar Belakang…………………………………………………... 1

d
d
ca.cid.id
a
.
j
.
.
.
e
e
e
nnej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
liibli.bu.uPenelitian…………………………………………….......
1.3 ig
Tujuan
6
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
dig
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
7
hhtt
hhtt
hhtt1.4 Manfaat Penelitian…………………………………………….....
i
.i
1.2 Rumusan jMasalah………………………………………………..
6
.aca.c.id
j.acac.id

BAB 2. TINJAUAN PUSTAKA .......................................................................

h

8

id
ca.cidKognitif
ca.cid.id
ca.cid.id
.
2.1 Perkembangan
Menurut Piaget ...................................
8
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
ne
neej.
nej.
nej.
.bu.n
u
b
i
liibli.bu.uPerkembangan
l
liibli.bu.un
i
i
i
2.2 ig
Tahap
KognitifigAnak..........................................
11
idgigili
ig
ig
/:d
/:d
/:d
/
/
/
d
d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp 2.2.1 Tahap Sensori Motor
hthttp 12
hthtt(Sensori
Motor Stage)..........................

h

2.2.2 Tahap Praoperasional (Pre Operational Stage)…………...... 12

id

ca.cid.id
a
.
j
.
e
nej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
2.2.4
Tahap
Operasi
Formal
(Formal
Operation
Stage)
................
14
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt2.3 Kemampuan Penalaran
hhtt
hhFormal
tt
..................................................
16
id

c. id
c. id
2.2.3 Tahap
.ac. Konkrit (Concrete Operational
ej.aOperasi
ej.a.ac. Stage) ......... 13

h

2.3.1 Penalaran Proporsional.......................................................... 17

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
xi
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

2.3.2 Pengontrolan Variabel ........................................................... 18

ca.cid.id
a
.
.
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
n
nej
nej Korelasional..........................................................
nej
.bu.n
.buPenalaran
.bu.n
u
u
u
2.3.4
20
b
b
b
.
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
2.3.5
Penalaran
Kombinatorial
.......................................................
20
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
d.id
d
2.3.3 Penalaran
19
ac.ciProbabilistik..........................................................
ac.ci .id

2.4 SMA, SMK, dan MA....................................................................... 22

id
id
2.5 Unsur Pengetahuan
.ac.c.id Matematika Pendukung
.ac.c.id

ca.cid.id
a
.
j
j
j
a
a
e
e
e
j.
ej.
u.n
neFormal
nSMK............................
nej.
.bu.n
.bdan
.bu.n
u
u
u
b
b
b
Penalaran
siswa
SMA,
MA
24
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p Hipotesis Penelitian .......................................................................
hthtt2.6
hthttp
hthttp . 26

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

h

BAB 3. METODE PENELITIAN .................................................................. 27

ca.cid.id
a
.
j
a
a
.
.
.
e
e
e
ej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
u
undan
u
b
bli.bu.n
b
i
i
i
3.2 gPopulasi
Sampel ....................................................................
27
l
l
l
i
i
i
i
i
idgigil
idigi
idgigil
/:d
:p//:d
:p/3.3
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
Jenis
Penelitian
.............................................................................
30
hhtt
hhtt
hhtt
.id
3.1 Daerah dan
27
c.cid.id Penelitian .....................................................
j.aWaktu
j.ac c.id

h

3.4 Identifikasi Variabel .................................................................... 31

d
d
ca.cid.id
a
.
j
a
a
e
e
neej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
3.6igRancangan
32
l
l
liibli.bu.un Penelitian ..................................................................
i
i
i
idgigili
idgigili
ig
/:d
/:d
/:d
/
/
/
d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp.........................................................
hthttp 34
hthttp3.7 Teknik PengumpulanhData
.i
.i
3.5 Definisi Operasional
31
j.ac c.id
j.ac c.id Variabel .....................................................

h

3.7.1 Tes ......................................................................................... 35

d
d
ca.cid.id
a
.
j
.
.
.
e
e
e
n ej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
liibli.bu.unData .................................................................................
3.8igAnalisis
38
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
dig
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
3.8.1 Analisis Data Deskriptif
38
hhtt
hhtt ........................................................
hhtt
.i
.ci .id
3.7.2 Metode
............................................................
37
j.acac.id
j.acaDokumentasi

h

3.8.2 Analisis Statistik Inferensial ................................................. 38

ca.cid.id DAN PEMBAHASANj.a................................
ca.cid.id BAB 4. HASIL PENELITIAN
ca.cid.id
ca.cid.id
45
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
n
nej.
nej.
nej. .............................................................................
nej.
.buPenelitian
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
.
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
4.1
Hasil
45
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
//:d
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
p
hthttp 4.1.1 Populasi dan Sampel
hthttp 45
hthttPenelitian
............................................

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

h

h

4.1.2 Pelaksanaan Pengambilan Data ............................................ 46

id

ca.cid.id
a
.
j
.
e
n ej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
liibli.bu.unData dan Pengujian Hipotesis
l
l
i
i
i
4.2igAnalisis
......................................
47
i
i
idgigil
idgigil
dig
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt ........................................................
4.2.1 Analisis Data Deskriptif
47
id

c. id
.id
a.ca.c...............................................................................
4.1.3 Hasil
46
ej.Tes
ej.a.ac.

h

4.2.2 Uji Normalitas Data .............................................................. 59

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
xii
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j