KEMAMPUAN BERTAHAN HIDUP ORANG DENGAN HIV DAN AIDS (ODHA) DI KLINIK VCT RSD BALUNG KABUPATEN JEMBER
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
KEMAMPUAN BERTAHAN HIDUP ORANG DENGAN HIV DAN AIDS
(ODHA) DI KLINIK VCT RSD BALUNG KABUPATEN JEMBER
Skripsi
Oleh:
Ummi Kulsum
NIM. 072110101022
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne KEPENDUDUKAN
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
BAGIAN iEPIDEMIOLOGI
DAN BIOSTATISTIKA
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
l
idgigil FAKULTAS KESEHATAN
idgigiMASYARAKAT
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
UNIVERSITAS
JEMBER
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
2012
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
KEMAMPUAN
BERTAHAN
HIDUP ORANG
DENGAN
HIV DAN AIDS .un
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
.
i
i
i
l
l
l
i
i
i
b
li KLINIK VCT RSD BALUNG
(ODHA)
idgigiDI
idgigili KABUPATEN JEMBER
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
Skripsi b.un
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
.
i
i
i
l
l
l
i
i
i
b
i
i
i
idgigil
idgigilguna melengkapi tugas akhir
idgdan
igil memenuhi salah satu syarat
diajukan
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt untuk menyelesaikan Program
hhtt Studi Kesehatan Masyarakathh(S1)
tt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
dan mencapai gelar Sarjana Kesehatan Masyarakat
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
Oleh:
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
d
aj.ca.ci .id Ummi Kulsum ej.aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
NIM.
072110101022
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
BAGIAN
EPIDEMIOLOGI
DAN
BIOSTATISTIKA
KEPENDUDUKAN
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
FAKULTAS
KESEHATAN
MASYARAKAT
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
UNIVERSITAS
JEMBER
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
2012
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:id
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
j
a
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
Alex Umar;
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp
thttp
sejak taman kanak-kanak
hGuru-guruku
hthttp sampai dengan perguruanhtinggi;
h
PERSEMBAHAN
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
t
t
Skripsi
ini
saya
persembahkan
untuk:
t
t
p
hhttp
hhttp
1.
ca.cid.id 2.
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
3.
i
l
i
idgigili
//:d
4.
p //
5.
Ibu Sutik dan Bapak Achmad;
d
Kakakku Wiwit Ita .Maryana;
ac.ci .id
Agama, Negara dan Almamater yang saya banggakan Fakultas Kesehatan
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
e
n
ej.a
u
n
.
u
b
.
i
idgiigl ilib
d
/
/
:
/
/
hthtp
ttp:
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
iii
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
.id.id
Masyarakat Universitas
j.ac cJember.
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
n
ne
ne
nekemudahan.
.bu.n
.bu.n
.bu.ada
u
u
u
Sesungguhnya
sesudah kesulitan
itu
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
d
:p//:d
:p//:d
:p//:selesai
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Maka
apabila
kamu
telah
(dari
satu
urusan),
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
MOTTO
kerjakanlah dengan sungguh-sungguh (urusan) yang lain.
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
d
d
“Tugas
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .idkita bukanlah untuk berhasil.
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
n
ne
ne
ne mencoba, karena di dalam
ne itulah kita menemukan
.bu.n
.bu.n
.bu.untuk
.bu.mencoba
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
Tugas
kita
adalah
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
dan
belajar
membangun
kesempatan
untuk
berhasil”
p
hhttp
hhttp
hhttp
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
(Terjemahan
Surat Al-Insyiroh 6-7)
ca.cid.id
ca*).cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp
(Mario Teguh)
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
*)
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
“Pertama-tama, Katakan pada dirimu apa yang akan kau raih, lalu lakukan apa
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
dd perlu kau lakukan” c.id.id
aj.ca.ci .iyang
.
je.aj.ac
j
e
e
n
n
e
u
u
n
n
.
.
*)
(Epictetus)
giigliiblib.u
giigliiblib.u
i
i
d
d
/
/
/
/
: /d
: /d
hthtp
hthtp
ttp:/
ttp:/
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
did
d
d
.cid.id
2005. Al Qur’an dan
Semarang: PT.
aj.ca.ci .Indonesia.
aj.ca.ci .id *) Departemen Agama Republik
aj.ca.ci .id
aj.caterjemahnya.
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
Karya Toha Putra
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
il Mario Teguh Golden Ways
idgig2010.
idgigil
idgigil
idgi(MTGW)
*) Mario Teguh.
gil
d
d
//:Kimberly
//:d
//:d
//:Soup
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
*)
Jack
C,
K,
Mark
V.
2001.
Chiken
for
the
teenage.
Jakarta
:
PT
Gramedia
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp
Pustaka
Utama.
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
iv
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
NIM
: 072110101022
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ej.
nej.
nsesungguhnya
nej. berjudul : “Kemampuan
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
menyatakan
dengan
bahwa
skripsi
yang
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttpAIDS (ODHA) di Klinik VCT
Bertahan
p
tp Balung
hthttp Hidup Orang dengan HIVhdan
hthtRSD
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
PERNYATAAN
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
Saya
yang
bertanda
tangan
di
bawah
ini:
t
t
hhtt
hhtt
Nama
: Ummi Kulsum
Kabupaten Jember” adalah benar-benar hasil karya sendiri, kecuali jika dalam
d
d
d.id
d
diajukan pada j.ac.cid
aj.ca.ci .id pengutipan substansiejdisebutkan
aj.ca.ci .id sumbernya, dan belum
aj.ca.cipernah
.
.
.
j
j
a .i
.
e
e
e
j
n
n
n
n
e
e
e
e
n bukan karya jiplakan.
n bertanggung jawabiliatas
bli.bu.un
institusi manapun,
liibli.bu.un
liibli.bu.userta
liibli.bu.uSaya
i
i
i
g
g
g
g
i
i
i
i
i
//d ig
://d
://d/dig
://:d
//dig
//dig skripsi ilmiah yanghharus
thtp
keabsahan
p://d
hthtp
hthtp
ttp:dijunjung
ttp:/ dan kebenaran isinya sesuai
ttpdengan
h
tinggi.
d
id saya buat dengan sebenarnya,
ca.cid.id
ca.cid.ini
ca.cid.id
Demikian pernyataan
tanpa adanya tekanan j.ac.ci .id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
a
e
e
e
e
n
n
nej.
nej. sanksi akademikilijika
nej.manapun serta bersedia
nej.
.bu.n
.bu.mendapat
.bu.pihak
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
dan
paksaan
dari
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p benar.
p
ternyata
hthttp
hthttpdi kemudian hari pernyataanhtini
htttidak
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
Jember,
22
Maret
2012
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
Yang menyatakan,
hhtt
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
idgiigilib
d
/
/
:
/
hthtp
ttp:/
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
v/d
/
:
/
/
p
:
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
id
.id
Ummi
aj.ca.cKulsum
.
j
e
nne 072110101022
lib.u.uNIM
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
PEMBIMBINGAN
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
SKRIPSI
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
KEMAMPUAN BERTAHAN HIDUP ORANG DENGAN HIV DAN AIDS
(ODHA) DI KLINIK.id
VCT
.idd JEMBER
d RSD BALUNG KABUPATEN
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
je.aj.cac.i
e
n
liibli.bu.un
i
g
i
://d/dig
hthtp
ttp:/
je.aj.cac.i
e
n
liibli.bu.un
i
g
i
://d/dig
hthtp
ttp:/
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
Oleh
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
d
d
aj.ca.ci .id Pembimbing
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
Pembimbing
Utama
:
Ni’mal
Baroya,
S.KM.,
M.PH
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
vi
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
Ummi Kulsum
NIM 072110101022
Pembimbing Anggota
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
: Dwi Martiana Wati, S.Si, M.Si
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
/:d
/dan
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Skripsi
berjudul
“Kemampuan
Bertahan
Hidup
Orang
dengan
HIV
t
t
t
p
hhttp AIDS
hhttp
hhttp
h
PENGESAHAN
(ODHA) di Klinik VCT RSD Balung Kabupaten Jember” telah diuji dan disahkan
ca.cid.id oleh Fakultas Kesehatanj.aMasyarakat
ca.cid.id Universitas Jemberjpada
ca.ci:d.id
a
a
.
.
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
Hari
:
Kamis
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
//:d
/
/
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
t
t
Tanggal
: 22 Maret 20112 ht ttp
p
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
Tempat
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
: Fakultas Kesehatan Masyarakat Universitas Jember
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
Tim Penguji:
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
Sekretaris,
Ketua,
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Dwi Martiana Wati,
tp Zulkarnain, S.KM., M.Kes
hthS.Si,
hthttp
hthtElfian
ttp M.Si
h
d
ca.cid.id II,
aj.ca.ci .id
ajAnggota
.
.
j
j
.
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt
h
NIP. 19730604 200112 1 003
id
.
Anggota
j.acacI,.id
e
n
ej.
u
n
.
u
b
.
i
idgiigl ilib
d
/
/
:
/
/
hthtp
ttp:
Ni’mal Baroya, S.KM., M.PH
NIP. 19770108 c
200501
.id.id 2 004
NIP. 19800313 200812 2 003
dr. Eny Rahmi Yulianti
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
je.aj.ac
e
n
u
igliibli.b.un
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
Mengesahkan,
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
t
hhtt
hhtAbdul
Drs. Husni
Gani, M.S.
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
Dekan Fakultas Kesehatan Masyarakat
Universitas Jember
NIP. 19560810 198303 1 003
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
vii
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
Survival of Person Living with HIV and AIDS (PLWHA) at The VCT Clinic
in .Balung
Hospital Jember District .id
id
d
aj.ca.ci .id
aj.cac.id
aj.cac.id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
Ummi Kulsum
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt Faculty,
hhtt
hhtt and Population, Public Health
Departmnt
of Epidemiology, Biostatistics
h
Jember University
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
ABSTRACT
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
p Acquired Immune Deficiency
hthttpImmunodeficiency Virus (HIV)
hthttand
hthttp Syndrome
Human
(AIDS) are public health problem that requires serious attention, because the number
id.id year increased significantly.
.cid.id of AIDS cases reported
.ceach
.cid.id The discovery of .ac.cid.id
c
c
c
a
a
a
.
.
.
jej.a
j(ART)
jej.the
antiretroviral therapy
in
a treatment of PLWHA. nejej.a
e
e
e
n
n
n
ej.a encourage a revolution
u
u
u
n
n
n
.
.
.
u
u
u
b
b
b
.
.
.
i
i
i
Although
it
has
not
been
able
to
heal
and
adds
the
challenge
in terms of side g
effects,
liibli.bu.un
l ilib
l ilib
l ilib
i
i
i
i
g
g
g
i
i
i
i
d
//d ig
dig morbidity. The purpose
but it twas
of
:p//:this
:p//:d
:p//:d
/digto show decreased mortality
//digstudy
/able
//and
thtp
thp
thtp
p://d
t
t
t
h
h
h
t
t
t
was to analyze the factors that affect the survival of people living with HIV and AIDS
(PLWHA) at the VCT clinic in Balung Hospital. This is an analytical study using a
sample in this study.iwere
d.id
d
cacd.id 116 PLWHA who j.aca.cid.id
ca.ciPopulation
ca.ci .id retrospective cohort design.
a
a
a
.
.
.
j
j
j
do the treatment on
VCT Clinic in Balung Hospital.
Variables in this study is neej.
e
e
e
nej. in taking ART, ARTilitype
nej. antiretroviral therapy,
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
bli.bu.un
b
b
b
i
i
i
characteristic
of
PLWHA,
adherence
l
l
l
i
i
i
i
i
i
l
l
l
g
g
g
g
i
i
i
i
i
i
i
i
g
ig opportunistic infections.
//d ig
:p//:d
:p//:d
:p//:d
consumed,
collection techniques
/disig the
/diData
/dand
/
/
/
p
p
t
t
t
t
thtp
p://d
t
t
t
h
h
h
t
t analysis using the Kaplan hMeier
t
documentation
study. Techniques of h
data
method.
The results of this study is the average survival of PLWHA at VCT clinics Balung
of occupational (p=0,004),
d Hospital was 7,3 months. cVariables
d
d.id length of diagnosis
.cid.id
aj.ca.ci .id (p=0,001), antiretroviral
aj.ca.ci .id
aj.ca.ciinfection
aj.therapy
.
.
.
.
j
j
j
j
a
(p=0,016)
and
opotunistik
(p=0,02)
were
e
e
e
e
ne
ne the results of this study
newith the survival of PLWHA.
ne
.bu.n
.bisu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
significantly
associated
From
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
d
//:d
//:d
//:d
//:an
:
:
:
/
/
/
/
expected
increase
in
information
about
HIV
and
AIDS
related
to
survival
of
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
p
p
p
t
t
t
h
h
h
t
t
t
h
h
h
PLWHA.
id antiretroviral therapy j.aca.cid.id
ca.cid.and
ca.cid.id Keywords: Survival, PLWHA
a
a
.
.
j
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
//:d
/
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
t
t
p
hthttp
hthttp
h
h
h
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
viii
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
RINGKASAN
Kemampuan Bertahan Hidup Orang dengan HIV dan AIDS (ODHA) di Klinik
VCT RSD Balung Kabupaten Jember; Ummi Kulsum; 072110101022; 2012; 79
halaman; Bagian Epidemiologi dan Biostatistika Kependudukan Fakultas Kesehatan
Masyarakat Universitas Jember
Human Immunodeficiency Virus (HIV) dan Acquired Immune Deficiency
Syndrome (AIDS) merupakan masalah kesehatan masyarakat yang memerlukan
perhatian serius. Hal ini karena jumlah kasus AIDS yang dilaporkan, setiap tahunnya
meningkat secara signifikan. AIDS menjadi salah satu tantangan baru akibat
perkembangan jaman dan perubahan gaya hidup masyarakat
Menurut WHO (World Health Organization), setiap tahunnya terdapat 1,8
juta orang meninggal dunia akibat HIV dan sekitar 34 juta orang di dunia mengidap
AIDS. Jumlah kasus HIV dan AIDS di Indonesia yang dilaporkan secara resmi
kumulatif dari tahun 2000 sampai Desember 2009 sebanyak 16.964 kasus. Tahun
2009 sebanyak 3.234 kasus, tahun 2010 sebanyak 4.223 kasus dan tahun 2011
sebanyak 5.091 kasus. Hal ini menjadikan Jawa Timur sebagai daerah dengan jumlah
kasus dan penyebaran HIV dan AIDS naik dari urutan ketiga menjadi urutan kedua di
bawah DKI Jakarta pada tahun 2011. Berdasarkan data yang diperoleh dari studi
pendahuluan di Klinik VCT RSD Balung Jember, kasus HIV dan AIDS pada tahun
2009 sebanyak 22 kasus, pada tahun 2010 sebanyak 34 kasus dan sebanyak 79 kasus
pada tahun 2011. Penemuan antiretroviral therapy (ART) mendorong suatu revolusi
dalam perawatan ODHA. Meskipun belum mampu menyembuhkan dan menambah
tantangan dalam hal efek samping, namun mampu menunjukkan penurunan angka
kematian dan kesakitan.
Skripsi ini bertujuan menganalisis faktok-faktor yang mempengaruhi
kemampuan bertahan hidup Orang dengan HIV dan AIDS (ODHA) di Klinik VCT
RSD Balung Kabupaten Jember. Penelitian ini bersifat analitik dengan menggunakan
.id
.id
ac
nej.
b.u
ili
//dig
.id
ac
nej.
b.u
http
gili
://di
.id
ac
nej.
b.u
http
gili
:/ix/di
ac
nej.
b.u
http
gili
://di
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
desain kohort retrospektif. Sampel dalam penelitian yaitu 116 ODHA. Teknik
pengumpulan data menggunakan studi dokumentasi dengan menganalisis data kohort
pra ART dan saat ART di VCT RSD Balung. Data yang diperoleh disajikan dalam
bentuk tabel dan hasil analisis disajikan dalam bentuk grafik. Data dianalisis
menggunakan analisis univariabel, bivariabel dengan metode Kaplan Meier dengan
tingkat kepercayaan sebesar 95%.
Hasil penelitian menunjukan rata-rata kemampuan bertahan hidup ODHA di
Klinik VCT RSD Balung adalah 7,3 bulan dengan median time 50% ODHA hidup
selama 3 bulan. Variabel pekerjaan, lama terdiagnosis, terapi ART dan infeksi
oportunistik berhubungan secara signifikan dengan kemampuan bertahan hidup
ODHA.
Berdasarkan hasil penelitian tersebut, maka diperoleh saran yaitu KPA
sebagai lembaga yang mewadahi berbagai stake holder perlu meningkatkan
koordinasi dengan berbagai pihak yang terkait dengan orang yang beresiko untuk
melakukan tes HIV lebih dini. Pemerintah daerah perlu mengupayakan adanya terapi
antiretroviral lengkap di seluruh Klinik VCT di Kabupaten Jember. Mengoptimalkan
informasi dalam bentuk media tertulis seperti booklet mengenai terapi antiretroviral
agar ODHA bisa lebih memahami ART, dampak dan manfaatnya.
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
x/d
/
:
/
/
p
:
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
:rahmat
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Puji
Syukur
kami
panjatkan
kepada
Allah
SWT
atas
segala
dan
t
t
t
hhttp
hhtt
hhtt
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
PRAKATA
karunia-Nya serta tidak lupa sholawat dan salam kepada junjungan Nabi Muhammad
skripsi guna.a
melengkapi
tugas akhir dan
id
ca.cid.id SAW sehingga penulis jdapat
ca.cid.menyelesaikan
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej. untuk menyelesaikan
nej.Pendidikan S-1 Kesehatan
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
memenuhi
salah
satu
syarat
Program
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Masyarakat
Masyarakat (S.KM).
p
p
hthttp dan mencapai gelar Sarjana
hthttKesehatan
hthttp
Skripsi ini bertujuan menganalisis faktor-faktor yang mempengaruhi
d
d.id Dengan HIV dan AIDSc.(ODHA)
d
d
di Klinik VCT j.ac.cid
aj.ca.ci .id kemampuan bertahan ehidup
aj.ca.ciOrang
aj.aci .id
.
.
.
j
j
j
a .i
.
e
e
e
j
n
n
n
n
e
e
e
e
n diharapkan dapat menjadi
iibli.bu.un Jember. Hasil penelitian
RSD BalunggilKabupaten
liibli.bu.un
liibli.bu.un
liibli.bu.uini
i
i
i
g
g
g
i
i
i
i
//d ig
://d
://d
://d/dig
//dig di
//dig strategi untuk meningkatkan
thtp
referensi
p://d
hthtp
hthtp
ttp:ODHA
ttp:dalam
ttp:/ kemampuan bertahan hhidup
h
Klinik VCT RSD Balung.
id.id dalam penyusunan skripsi
ca.cid.idini tidak lepas dari j.aca.cid.id
ca.bahwa
ca.cid.id
Penulis menyadari
a
a
a
c
.
.
.
j
j
j
.
e
e
e
e
nej.
nejdalam
nej.dari berbagai pihak.ilSehingga
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
bantuan
serta
bimbingan
kesempatan
kali
ini
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
penulis
hthttpkepada Ibu
hthttpingin menyampaikan ucapanhthrasa
ttp terima kasih dan penghargaan
h
Ni’mal Baroya S.KM., M.PH, selaku pembimbing I dan, Ibu Dwi Martiana Wati,
d
d
id.id
.cid.id
pengarahan, j.ac
aj.ca.ci .id S.Si, M.Si selaku pembimbing
aj.ca.cbimbingan,
aj.ca.ci .id II, yang telah memberikan
.
.
.
j
j
j
a
.
e
e
e
e
n
u.n
nej
ne baik.
ne terselesaikannya skripsi
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.dengan
.bhingga
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
koreksi
dan
saran
ini
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
p
tp penulis juga ingin mengucapkan
penyusunan penelitian
hhttp terima
hhtini,
hhttDalam
h
kasih kepada:
.cid.id Gani, M.S, selaku Dekan
ca.cid.id 1. Bapak Drs. Husnij.acAbdul
ca.cid.idFakultas Kesehatan j.aca.cid.id
a
a
.
.
j
j
a
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
Masyarakat;
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
//:d
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp Leersia Yusi Ratnawati,hthS.KM.,
p
p
hthttPembimbing
2. hIbu
M.Kes, selaku Dosen
ttp
h
Akademik, terimakasih telah memberi banyak pelajaran tetang arti kepercayaan
d
d
d
ca.cid.idini;
ajhidup
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
dan kejujuran dalam
.
.
.
.
j
j
j
j
.
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
3.
dr.
Hj.
Lilik
Laksmiati
SP
selaku
Direktur
RSD
Balung
dan
dr.
Eny
Rahmi
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hYulianti,
hhttpRSD Balung dan penguji II;hhttp
http selaku Kepala Klinik VCT
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
xi
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
4. Bapak Elfian Zulkarnain, S.KM., M.Kes, selaku Ketua Penguji, terima kasih atas
d
d
d
d
waktu, saran dan masukan
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id yang telah diberikan,ejsemua
aj.ca.ci .iditu sangat membantu ej.aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
e
e
n
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bupenyusunan
.bu.n
u
u
u
u
penulis dalam
skripsi ini;
b
b
b
b
.
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
d
d
//:kasih
//:d
//:d
//:selaku
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
5.
Mbak
Indri,
Bu
Ninik
dan
Mbak
Yuli
staf
di
Klinik
VCT
terima
atas
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp
bantuan dan kerjasamanya selama penulis melakukan penelitian;
.cid.id
terimakasih untuk .setiap
ca.cid.id 6. Ibu Sutik dan Bapak
caAchmad,
ca.cid.iddoa, motivasi, kasih j.aca.cid.id
a
a
a
.
.
j
j
j
e
e
e
e
n
nej.
nej.dan keikhlasan yang telah
nej.berikan;
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.kalian
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
sayang,
pengorbanan
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp Wiwit dan Maz Cip beserta
thttpterimakasih
7. hMbak
Vivi
p
hthkedua
ttp keponakanku Cici dan h
h
9. Nenekku beserta keluarga besarku di Paiton dan Kraksaan, terima kasih telah
d
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.idalam
ca.cid.id
menjadi motivator terbaik
hidupku;
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ej.
nej.
nej.telah banyak memberikan
nLusi,
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
10.
Pak
Didik,
Mbak
Mas
Oni
dan
Pak
Nur
yang
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttpdan AIDS;
thttp dan informasi tentang hHIV
p
hthttp
hmasukan
h
11. Sahabat-sahabat terbaikku Dikri, Leni, Anik, Rifka, Ari, Perwita, Cuzna terima
d
d
ca.cid.id
a
.
j
.
.
.
e
e
e
nej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
untukku;
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
12.hTeman-teman
angkatan 2007, hteman-teman
peminatan Epidemiologi,
kangen
hhtt
htt
htt
i
kasih untuk setiap jbantuan,
aca.ci .idyang sudah diberikan
.aca.c.idmotivasi, nasehat, tawa,j.tangis
h
dengan perjuangan berat kita dan terima kasih buat kenangannya;
d.id
.cid.id susun dengan optimal,
.cid.id
capenulis
ca.cid.id
ca.cinamun
Skripsi ini telah
tidak menutup j.ac
a
a
a
.
.
.
j
j
j
a
e
e
e
e
j.
nej.
nej.dari kesempurnaan. ilOleh
ne
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
i
i
i
kemungkinan
adanya
kesalahan,
kekurangan
dan
jauh
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
//:d
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p penulis berharap adanyahthkritik
p
hthttitu,
hthttpdari semua
karena
ttp dan saran yang membangun
h
pihak yang membaca demi kesempurnaan skripsi ini. Penulis berharap semoga skripsi
did
d
d
d
aj.ca.ci .pihak
aj.ca.ci .id ini dapat berguna bagiesemua
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
yang memanfaatkannya.
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
Jember,
22
Maret
2012
Penulis
t
t
t
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
h
melengkapi hidupku dan menjadi salah satu penyemangat hidupku;
d
.cid.id telah membuatku menjadi
.cid.id selama ini, terima .ac.cid.id
aj.ca.ci .id 8. Alex Umar, seseorang
aj.cayang
aj.caberarti
.
.
.
jej.a
j
j
j
e
e
e
e
n
n
n
n
e
e
e
u
u
u
u
n
n
n
n
.
.
.
.
u
u
u
u
b
b
b
b
.
.
.
.
i
i
i
i
kasih
atas
dukungan,
kesabaran,
dan
curahan
kasih
sayang
yang
diberikan
dalam
idgiigl ilib
idgiigl ilib
idgiigl ilib
idgiigl ilib
d
d
d
/
/
/
/
//:d
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
thtp
skripsi ini;
p
hthtp
hmenyelesaikan
hthtp
ttp:
ttp:
ttp:
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
xii
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
HALAMAN
SAMPUL
......................................................................................
i
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp
h
DAFTAR ISI
HALAMAN JUDUL .........................................................................................
ii
iii
ca.cid.id HALAMAN PERSEMBAHAN
ca.cid.id .......................................................................
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
MOTTO
.............................................................................................................
iv
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
LEMBAR
v
p
hthttp PERNYATAAN ..............................................................................
hthttp
hthttp
LEMBAR PEMBIMBINGAN ......................................................................... vi
d
d
d.id
d
vii
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id LEMBAR PENGESAHAN
aj.ca.ci..............................................................................
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
ABSTRACT
........................................................................................................
viii
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
RINGKASAN
....................................................................................................
ix
hhttp
hhttp
hhttp
h
DAFTAR LAMPIRAN ..................................................................................... xix
d
d
d
d
aj.ca.ci .id DAFTAR ARTI LAMBANG,
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id...................... xx
aj.ca.ci .idSINGKATAN DAN ISTILAH
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
BAB
1.
PENDAHULUAN
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
1
hhttp
hhttp
hhttp 1.1 Latar Belakang.............................................................................
h
1.2 Rumusan Masalah ....................................................................... 6
id
ca.cid.id
a
.
j
e
e
e
ej.
nej.
nej.
nTujuan
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
1.3.1.
Umum
..................................................................
6
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp
hthttp
hthttp
1.3.2. Tujuan Khusush.................................................................
6
id
.
.
1.3 Tujuan ..........................................................................................
6
j.acac.id
j.acac.id
h
1.4 Manfaat ........................................................................................ 7
d
d
d
d
aj.ca.ci .idTeoritis .............................................................
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
1.4.1. e
Manfaaat
7
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
1.4.2.
Manfaat
Praktis
................................................................
7
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hht2.tp TINJAUAN PUSTAKA hhttp
hhttp
BAB
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
h
PRAKATA ......................................................................................................... xi
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id DAFTAR ISI ......................................................................................................
xiii
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu..............................................................................................
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
DAFTAR
TABEL
xvi
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
DAFTAR
xvii
hthttp
hthttp
hthttp GAMBAR .........................................................................................
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
h
h
2.1 Kemampuan Bertahan Hidup ODHA ....................................... ... 8
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
xiii
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
2.2 Faktor-faktor yang mempengaruhi kemampuan bertahan hidup
9
ca.cid.id
a
.
.
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
j
n ej
ne..................................................................................
nej
.bu.n
.bu.n
u
u
2.2.1
Gizi
9libi.bu.un
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
2.2.2
Merokok
.........................................................................
12
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
d
d
ODHA.......................................................................................
ac.ci .id
ac.ci .id
2.2.3 Antiretroviral Therapy (ART) ........................................
13
id
id
2.2.4 Dukungan
.ac.c.id........................................................................
.ac.c.id
22
ca.cid.id
a
.
j
j
j
a
a
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
2.2.5
Perawatan
ODHA
...........................................................
23
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
2.2.6 Stigma .............................................................................
hthttp
hthttp
hthttp 24
2.2.7 Infeksi Oportunistik (IO) ................................................
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
h
25
26
ca.cid.id
a
.
j
a
a
.
.
.
e
e
e
j
nej
nej
.bu.n
.bu.n
u
une...................................................................................
u
b
bli.bu.n
b
i
i
i
2.4giHipotesis
27
l
l
l
i
i
i
i
idgigil
idigi
idgigil
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
BAB
hhttp
hht3.tp METODE PENELITIANhhttp
.id
2.3 Kerangkaj.a
Konseptual
c.cid.id ...............................................................
j.ac c.id
3.1 Jenis Penelitian .........................................................................
3.4.1. Variabel.........................................................................
h
30
.cid.id Penelitian ..................................................
ca.cid.id
ca.cid.id
caWaktu
3.2 Tempat dan
31
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
j.
nej.
nej.
nepenelitian....................................................................
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
3.3
Populasi
31
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Operasional ..........................
hthttp 32
hthDefinisi
hthttp 3.4 Variabel Penelitian dan
ttp
h
32
d
d
ca.cid.id
32
a
.
j
.
.
.
e
e
e
j
n
ej
nej
ne...............................
ndan
.bu.n
.buData
.bu.n
u
u
u
b
b
b
.
i
i
i
l
l
l
3.5
Teknik
Instrumen
Pengumpulan
34
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
35
hhtt
hhtt 3.6 Data dan Sumber Datah..............................................................
htt
.i
.i d
3.4.2. Definisi
.....................................................
j.acac.id
j.acac.iOperasional
3.7 Teknik Analisis Data ................................................................
h
35
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
3.8 Kerangkaj.a
Penelitian..................................................................
37
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
BAB
4.
HASIL
DAN
PEMBAHASAN
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
//:d
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp 4.1 Karakteristik Orang dengan
hthttp 38
hthttp HIV dan AIDS.............................
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
h
h
4.2 Deskripsi terapi ART, kepatuhan dalam mengkonsumsi
id
ca.cid.id
a
.
j
.
e
nej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
4.3
Kemampuan
Bertahan
Hidup
ODHA
.......................................
40
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt 4.4 Hubungan antara karakteristik,
hhtt
terapi ART, kepatuhanhhtt
id
ca.c.idyang dikonsumsi dan infeksi
c. .id
ART, jenis
...
ej.a.ART
ej.a.acoportunistik
39
h
dalam mengkonsumsi ART, jenis ART yang dikonsumsi
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
xiv
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
dan infeksi oportunistik dengan Kemampuan Bertahan
d
d
d
d
Hidup ODHA............................................................................
41
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne DAN SARAN
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
BAB 5. KESIMPULAN
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
5.1
Kesimpulan
................................................................................
t
t
t
p
hhttp 58
hhttp
hhttp
5.2 Saran ..........................................................................................
h
59
60
ca.cid.id DAFTAR PUSTAKA .....................................................................................
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
LAMPIRAN
....................................................................................................
66
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp
hthttp
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
KEMAMPUAN BERTAHAN HIDUP ORANG DENGAN HIV DAN AIDS
(ODHA) DI KLINIK VCT RSD BALUNG KABUPATEN JEMBER
Skripsi
Oleh:
Ummi Kulsum
NIM. 072110101022
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne KEPENDUDUKAN
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
BAGIAN iEPIDEMIOLOGI
DAN BIOSTATISTIKA
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
l
idgigil FAKULTAS KESEHATAN
idgigiMASYARAKAT
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
UNIVERSITAS
JEMBER
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
2012
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
KEMAMPUAN
BERTAHAN
HIDUP ORANG
DENGAN
HIV DAN AIDS .un
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
.
i
i
i
l
l
l
i
i
i
b
li KLINIK VCT RSD BALUNG
(ODHA)
idgigiDI
idgigili KABUPATEN JEMBER
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
Skripsi b.un
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
.
i
i
i
l
l
l
i
i
i
b
i
i
i
idgigil
idgigilguna melengkapi tugas akhir
idgdan
igil memenuhi salah satu syarat
diajukan
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt untuk menyelesaikan Program
hhtt Studi Kesehatan Masyarakathh(S1)
tt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
dan mencapai gelar Sarjana Kesehatan Masyarakat
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
Oleh:
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
d
aj.ca.ci .id Ummi Kulsum ej.aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
NIM.
072110101022
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
BAGIAN
EPIDEMIOLOGI
DAN
BIOSTATISTIKA
KEPENDUDUKAN
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
FAKULTAS
KESEHATAN
MASYARAKAT
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
UNIVERSITAS
JEMBER
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
2012
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:id
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
j
a
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
Alex Umar;
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp
thttp
sejak taman kanak-kanak
hGuru-guruku
hthttp sampai dengan perguruanhtinggi;
h
PERSEMBAHAN
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
t
t
Skripsi
ini
saya
persembahkan
untuk:
t
t
p
hhttp
hhttp
1.
ca.cid.id 2.
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
3.
i
l
i
idgigili
//:d
4.
p //
5.
Ibu Sutik dan Bapak Achmad;
d
Kakakku Wiwit Ita .Maryana;
ac.ci .id
Agama, Negara dan Almamater yang saya banggakan Fakultas Kesehatan
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
e
n
ej.a
u
n
.
u
b
.
i
idgiigl ilib
d
/
/
:
/
/
hthtp
ttp:
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
iii
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
.id.id
Masyarakat Universitas
j.ac cJember.
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
n
ne
ne
nekemudahan.
.bu.n
.bu.n
.bu.ada
u
u
u
Sesungguhnya
sesudah kesulitan
itu
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
d
:p//:d
:p//:d
:p//:selesai
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Maka
apabila
kamu
telah
(dari
satu
urusan),
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
MOTTO
kerjakanlah dengan sungguh-sungguh (urusan) yang lain.
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
d
d
“Tugas
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .idkita bukanlah untuk berhasil.
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
n
ne
ne
ne mencoba, karena di dalam
ne itulah kita menemukan
.bu.n
.bu.n
.bu.untuk
.bu.mencoba
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
Tugas
kita
adalah
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
dan
belajar
membangun
kesempatan
untuk
berhasil”
p
hhttp
hhttp
hhttp
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
(Terjemahan
Surat Al-Insyiroh 6-7)
ca.cid.id
ca*).cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp
(Mario Teguh)
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
*)
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
“Pertama-tama, Katakan pada dirimu apa yang akan kau raih, lalu lakukan apa
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
dd perlu kau lakukan” c.id.id
aj.ca.ci .iyang
.
je.aj.ac
j
e
e
n
n
e
u
u
n
n
.
.
*)
(Epictetus)
giigliiblib.u
giigliiblib.u
i
i
d
d
/
/
/
/
: /d
: /d
hthtp
hthtp
ttp:/
ttp:/
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
did
d
d
.cid.id
2005. Al Qur’an dan
Semarang: PT.
aj.ca.ci .Indonesia.
aj.ca.ci .id *) Departemen Agama Republik
aj.ca.ci .id
aj.caterjemahnya.
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
Karya Toha Putra
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
il Mario Teguh Golden Ways
idgig2010.
idgigil
idgigil
idgi(MTGW)
*) Mario Teguh.
gil
d
d
//:Kimberly
//:d
//:d
//:Soup
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
*)
Jack
C,
K,
Mark
V.
2001.
Chiken
for
the
teenage.
Jakarta
:
PT
Gramedia
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp
Pustaka
Utama.
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
iv
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
NIM
: 072110101022
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ej.
nej.
nsesungguhnya
nej. berjudul : “Kemampuan
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
menyatakan
dengan
bahwa
skripsi
yang
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttpAIDS (ODHA) di Klinik VCT
Bertahan
p
tp Balung
hthttp Hidup Orang dengan HIVhdan
hthtRSD
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
PERNYATAAN
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
Saya
yang
bertanda
tangan
di
bawah
ini:
t
t
hhtt
hhtt
Nama
: Ummi Kulsum
Kabupaten Jember” adalah benar-benar hasil karya sendiri, kecuali jika dalam
d
d
d.id
d
diajukan pada j.ac.cid
aj.ca.ci .id pengutipan substansiejdisebutkan
aj.ca.ci .id sumbernya, dan belum
aj.ca.cipernah
.
.
.
j
j
a .i
.
e
e
e
j
n
n
n
n
e
e
e
e
n bukan karya jiplakan.
n bertanggung jawabiliatas
bli.bu.un
institusi manapun,
liibli.bu.un
liibli.bu.userta
liibli.bu.uSaya
i
i
i
g
g
g
g
i
i
i
i
i
//d ig
://d
://d/dig
://:d
//dig
//dig skripsi ilmiah yanghharus
thtp
keabsahan
p://d
hthtp
hthtp
ttp:dijunjung
ttp:/ dan kebenaran isinya sesuai
ttpdengan
h
tinggi.
d
id saya buat dengan sebenarnya,
ca.cid.id
ca.cid.ini
ca.cid.id
Demikian pernyataan
tanpa adanya tekanan j.ac.ci .id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
a
e
e
e
e
n
n
nej.
nej. sanksi akademikilijika
nej.manapun serta bersedia
nej.
.bu.n
.bu.mendapat
.bu.pihak
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
dan
paksaan
dari
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p benar.
p
ternyata
hthttp
hthttpdi kemudian hari pernyataanhtini
htttidak
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
Jember,
22
Maret
2012
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
Yang menyatakan,
hhtt
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
idgiigilib
d
/
/
:
/
hthtp
ttp:/
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
v/d
/
:
/
/
p
:
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
id
.id
Ummi
aj.ca.cKulsum
.
j
e
nne 072110101022
lib.u.uNIM
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
PEMBIMBINGAN
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
SKRIPSI
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
KEMAMPUAN BERTAHAN HIDUP ORANG DENGAN HIV DAN AIDS
(ODHA) DI KLINIK.id
VCT
.idd JEMBER
d RSD BALUNG KABUPATEN
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
je.aj.cac.i
e
n
liibli.bu.un
i
g
i
://d/dig
hthtp
ttp:/
je.aj.cac.i
e
n
liibli.bu.un
i
g
i
://d/dig
hthtp
ttp:/
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
Oleh
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
d
d
aj.ca.ci .id Pembimbing
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
Pembimbing
Utama
:
Ni’mal
Baroya,
S.KM.,
M.PH
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
vi
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
Ummi Kulsum
NIM 072110101022
Pembimbing Anggota
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
: Dwi Martiana Wati, S.Si, M.Si
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
/:d
/dan
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Skripsi
berjudul
“Kemampuan
Bertahan
Hidup
Orang
dengan
HIV
t
t
t
p
hhttp AIDS
hhttp
hhttp
h
PENGESAHAN
(ODHA) di Klinik VCT RSD Balung Kabupaten Jember” telah diuji dan disahkan
ca.cid.id oleh Fakultas Kesehatanj.aMasyarakat
ca.cid.id Universitas Jemberjpada
ca.ci:d.id
a
a
.
.
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
Hari
:
Kamis
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
//:d
/
/
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
t
t
Tanggal
: 22 Maret 20112 ht ttp
p
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
Tempat
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
: Fakultas Kesehatan Masyarakat Universitas Jember
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
Tim Penguji:
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
Sekretaris,
Ketua,
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Dwi Martiana Wati,
tp Zulkarnain, S.KM., M.Kes
hthS.Si,
hthttp
hthtElfian
ttp M.Si
h
d
ca.cid.id II,
aj.ca.ci .id
ajAnggota
.
.
j
j
.
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt
h
NIP. 19730604 200112 1 003
id
.
Anggota
j.acacI,.id
e
n
ej.
u
n
.
u
b
.
i
idgiigl ilib
d
/
/
:
/
/
hthtp
ttp:
Ni’mal Baroya, S.KM., M.PH
NIP. 19770108 c
200501
.id.id 2 004
NIP. 19800313 200812 2 003
dr. Eny Rahmi Yulianti
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
je.aj.ac
e
n
u
igliibli.b.un
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
Mengesahkan,
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
t
hhtt
hhtAbdul
Drs. Husni
Gani, M.S.
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
Dekan Fakultas Kesehatan Masyarakat
Universitas Jember
NIP. 19560810 198303 1 003
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
vii
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
Survival of Person Living with HIV and AIDS (PLWHA) at The VCT Clinic
in .Balung
Hospital Jember District .id
id
d
aj.ca.ci .id
aj.cac.id
aj.cac.id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
Ummi Kulsum
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt Faculty,
hhtt
hhtt and Population, Public Health
Departmnt
of Epidemiology, Biostatistics
h
Jember University
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
ABSTRACT
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
p Acquired Immune Deficiency
hthttpImmunodeficiency Virus (HIV)
hthttand
hthttp Syndrome
Human
(AIDS) are public health problem that requires serious attention, because the number
id.id year increased significantly.
.cid.id of AIDS cases reported
.ceach
.cid.id The discovery of .ac.cid.id
c
c
c
a
a
a
.
.
.
jej.a
j(ART)
jej.the
antiretroviral therapy
in
a treatment of PLWHA. nejej.a
e
e
e
n
n
n
ej.a encourage a revolution
u
u
u
n
n
n
.
.
.
u
u
u
b
b
b
.
.
.
i
i
i
Although
it
has
not
been
able
to
heal
and
adds
the
challenge
in terms of side g
effects,
liibli.bu.un
l ilib
l ilib
l ilib
i
i
i
i
g
g
g
i
i
i
i
d
//d ig
dig morbidity. The purpose
but it twas
of
:p//:this
:p//:d
:p//:d
/digto show decreased mortality
//digstudy
/able
//and
thtp
thp
thtp
p://d
t
t
t
h
h
h
t
t
t
was to analyze the factors that affect the survival of people living with HIV and AIDS
(PLWHA) at the VCT clinic in Balung Hospital. This is an analytical study using a
sample in this study.iwere
d.id
d
cacd.id 116 PLWHA who j.aca.cid.id
ca.ciPopulation
ca.ci .id retrospective cohort design.
a
a
a
.
.
.
j
j
j
do the treatment on
VCT Clinic in Balung Hospital.
Variables in this study is neej.
e
e
e
nej. in taking ART, ARTilitype
nej. antiretroviral therapy,
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
bli.bu.un
b
b
b
i
i
i
characteristic
of
PLWHA,
adherence
l
l
l
i
i
i
i
i
i
l
l
l
g
g
g
g
i
i
i
i
i
i
i
i
g
ig opportunistic infections.
//d ig
:p//:d
:p//:d
:p//:d
consumed,
collection techniques
/disig the
/diData
/dand
/
/
/
p
p
t
t
t
t
thtp
p://d
t
t
t
h
h
h
t
t analysis using the Kaplan hMeier
t
documentation
study. Techniques of h
data
method.
The results of this study is the average survival of PLWHA at VCT clinics Balung
of occupational (p=0,004),
d Hospital was 7,3 months. cVariables
d
d.id length of diagnosis
.cid.id
aj.ca.ci .id (p=0,001), antiretroviral
aj.ca.ci .id
aj.ca.ciinfection
aj.therapy
.
.
.
.
j
j
j
j
a
(p=0,016)
and
opotunistik
(p=0,02)
were
e
e
e
e
ne
ne the results of this study
newith the survival of PLWHA.
ne
.bu.n
.bisu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
significantly
associated
From
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
d
//:d
//:d
//:d
//:an
:
:
:
/
/
/
/
expected
increase
in
information
about
HIV
and
AIDS
related
to
survival
of
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
p
p
p
t
t
t
h
h
h
t
t
t
h
h
h
PLWHA.
id antiretroviral therapy j.aca.cid.id
ca.cid.and
ca.cid.id Keywords: Survival, PLWHA
a
a
.
.
j
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
//:d
/
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
t
t
p
hthttp
hthttp
h
h
h
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
viii
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
RINGKASAN
Kemampuan Bertahan Hidup Orang dengan HIV dan AIDS (ODHA) di Klinik
VCT RSD Balung Kabupaten Jember; Ummi Kulsum; 072110101022; 2012; 79
halaman; Bagian Epidemiologi dan Biostatistika Kependudukan Fakultas Kesehatan
Masyarakat Universitas Jember
Human Immunodeficiency Virus (HIV) dan Acquired Immune Deficiency
Syndrome (AIDS) merupakan masalah kesehatan masyarakat yang memerlukan
perhatian serius. Hal ini karena jumlah kasus AIDS yang dilaporkan, setiap tahunnya
meningkat secara signifikan. AIDS menjadi salah satu tantangan baru akibat
perkembangan jaman dan perubahan gaya hidup masyarakat
Menurut WHO (World Health Organization), setiap tahunnya terdapat 1,8
juta orang meninggal dunia akibat HIV dan sekitar 34 juta orang di dunia mengidap
AIDS. Jumlah kasus HIV dan AIDS di Indonesia yang dilaporkan secara resmi
kumulatif dari tahun 2000 sampai Desember 2009 sebanyak 16.964 kasus. Tahun
2009 sebanyak 3.234 kasus, tahun 2010 sebanyak 4.223 kasus dan tahun 2011
sebanyak 5.091 kasus. Hal ini menjadikan Jawa Timur sebagai daerah dengan jumlah
kasus dan penyebaran HIV dan AIDS naik dari urutan ketiga menjadi urutan kedua di
bawah DKI Jakarta pada tahun 2011. Berdasarkan data yang diperoleh dari studi
pendahuluan di Klinik VCT RSD Balung Jember, kasus HIV dan AIDS pada tahun
2009 sebanyak 22 kasus, pada tahun 2010 sebanyak 34 kasus dan sebanyak 79 kasus
pada tahun 2011. Penemuan antiretroviral therapy (ART) mendorong suatu revolusi
dalam perawatan ODHA. Meskipun belum mampu menyembuhkan dan menambah
tantangan dalam hal efek samping, namun mampu menunjukkan penurunan angka
kematian dan kesakitan.
Skripsi ini bertujuan menganalisis faktok-faktor yang mempengaruhi
kemampuan bertahan hidup Orang dengan HIV dan AIDS (ODHA) di Klinik VCT
RSD Balung Kabupaten Jember. Penelitian ini bersifat analitik dengan menggunakan
.id
.id
ac
nej.
b.u
ili
//dig
.id
ac
nej.
b.u
http
gili
://di
.id
ac
nej.
b.u
http
gili
:/ix/di
ac
nej.
b.u
http
gili
://di
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
desain kohort retrospektif. Sampel dalam penelitian yaitu 116 ODHA. Teknik
pengumpulan data menggunakan studi dokumentasi dengan menganalisis data kohort
pra ART dan saat ART di VCT RSD Balung. Data yang diperoleh disajikan dalam
bentuk tabel dan hasil analisis disajikan dalam bentuk grafik. Data dianalisis
menggunakan analisis univariabel, bivariabel dengan metode Kaplan Meier dengan
tingkat kepercayaan sebesar 95%.
Hasil penelitian menunjukan rata-rata kemampuan bertahan hidup ODHA di
Klinik VCT RSD Balung adalah 7,3 bulan dengan median time 50% ODHA hidup
selama 3 bulan. Variabel pekerjaan, lama terdiagnosis, terapi ART dan infeksi
oportunistik berhubungan secara signifikan dengan kemampuan bertahan hidup
ODHA.
Berdasarkan hasil penelitian tersebut, maka diperoleh saran yaitu KPA
sebagai lembaga yang mewadahi berbagai stake holder perlu meningkatkan
koordinasi dengan berbagai pihak yang terkait dengan orang yang beresiko untuk
melakukan tes HIV lebih dini. Pemerintah daerah perlu mengupayakan adanya terapi
antiretroviral lengkap di seluruh Klinik VCT di Kabupaten Jember. Mengoptimalkan
informasi dalam bentuk media tertulis seperti booklet mengenai terapi antiretroviral
agar ODHA bisa lebih memahami ART, dampak dan manfaatnya.
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
x/d
/
:
/
/
p
:
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
:rahmat
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Puji
Syukur
kami
panjatkan
kepada
Allah
SWT
atas
segala
dan
t
t
t
hhttp
hhtt
hhtt
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
PRAKATA
karunia-Nya serta tidak lupa sholawat dan salam kepada junjungan Nabi Muhammad
skripsi guna.a
melengkapi
tugas akhir dan
id
ca.cid.id SAW sehingga penulis jdapat
ca.cid.menyelesaikan
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej. untuk menyelesaikan
nej.Pendidikan S-1 Kesehatan
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
memenuhi
salah
satu
syarat
Program
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Masyarakat
Masyarakat (S.KM).
p
p
hthttp dan mencapai gelar Sarjana
hthttKesehatan
hthttp
Skripsi ini bertujuan menganalisis faktor-faktor yang mempengaruhi
d
d.id Dengan HIV dan AIDSc.(ODHA)
d
d
di Klinik VCT j.ac.cid
aj.ca.ci .id kemampuan bertahan ehidup
aj.ca.ciOrang
aj.aci .id
.
.
.
j
j
j
a .i
.
e
e
e
j
n
n
n
n
e
e
e
e
n diharapkan dapat menjadi
iibli.bu.un Jember. Hasil penelitian
RSD BalunggilKabupaten
liibli.bu.un
liibli.bu.un
liibli.bu.uini
i
i
i
g
g
g
i
i
i
i
//d ig
://d
://d
://d/dig
//dig di
//dig strategi untuk meningkatkan
thtp
referensi
p://d
hthtp
hthtp
ttp:ODHA
ttp:dalam
ttp:/ kemampuan bertahan hhidup
h
Klinik VCT RSD Balung.
id.id dalam penyusunan skripsi
ca.cid.idini tidak lepas dari j.aca.cid.id
ca.bahwa
ca.cid.id
Penulis menyadari
a
a
a
c
.
.
.
j
j
j
.
e
e
e
e
nej.
nejdalam
nej.dari berbagai pihak.ilSehingga
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
bantuan
serta
bimbingan
kesempatan
kali
ini
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
penulis
hthttpkepada Ibu
hthttpingin menyampaikan ucapanhthrasa
ttp terima kasih dan penghargaan
h
Ni’mal Baroya S.KM., M.PH, selaku pembimbing I dan, Ibu Dwi Martiana Wati,
d
d
id.id
.cid.id
pengarahan, j.ac
aj.ca.ci .id S.Si, M.Si selaku pembimbing
aj.ca.cbimbingan,
aj.ca.ci .id II, yang telah memberikan
.
.
.
j
j
j
a
.
e
e
e
e
n
u.n
nej
ne baik.
ne terselesaikannya skripsi
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.dengan
.bhingga
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
koreksi
dan
saran
ini
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
p
tp penulis juga ingin mengucapkan
penyusunan penelitian
hhttp terima
hhtini,
hhttDalam
h
kasih kepada:
.cid.id Gani, M.S, selaku Dekan
ca.cid.id 1. Bapak Drs. Husnij.acAbdul
ca.cid.idFakultas Kesehatan j.aca.cid.id
a
a
.
.
j
j
a
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
Masyarakat;
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
//:d
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp Leersia Yusi Ratnawati,hthS.KM.,
p
p
hthttPembimbing
2. hIbu
M.Kes, selaku Dosen
ttp
h
Akademik, terimakasih telah memberi banyak pelajaran tetang arti kepercayaan
d
d
d
ca.cid.idini;
ajhidup
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
dan kejujuran dalam
.
.
.
.
j
j
j
j
.
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
3.
dr.
Hj.
Lilik
Laksmiati
SP
selaku
Direktur
RSD
Balung
dan
dr.
Eny
Rahmi
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hYulianti,
hhttpRSD Balung dan penguji II;hhttp
http selaku Kepala Klinik VCT
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
xi
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
4. Bapak Elfian Zulkarnain, S.KM., M.Kes, selaku Ketua Penguji, terima kasih atas
d
d
d
d
waktu, saran dan masukan
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id yang telah diberikan,ejsemua
aj.ca.ci .iditu sangat membantu ej.aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
e
e
n
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bupenyusunan
.bu.n
u
u
u
u
penulis dalam
skripsi ini;
b
b
b
b
.
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
d
d
//:kasih
//:d
//:d
//:selaku
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
5.
Mbak
Indri,
Bu
Ninik
dan
Mbak
Yuli
staf
di
Klinik
VCT
terima
atas
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp
bantuan dan kerjasamanya selama penulis melakukan penelitian;
.cid.id
terimakasih untuk .setiap
ca.cid.id 6. Ibu Sutik dan Bapak
caAchmad,
ca.cid.iddoa, motivasi, kasih j.aca.cid.id
a
a
a
.
.
j
j
j
e
e
e
e
n
nej.
nej.dan keikhlasan yang telah
nej.berikan;
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.kalian
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
sayang,
pengorbanan
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp Wiwit dan Maz Cip beserta
thttpterimakasih
7. hMbak
Vivi
p
hthkedua
ttp keponakanku Cici dan h
h
9. Nenekku beserta keluarga besarku di Paiton dan Kraksaan, terima kasih telah
d
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.idalam
ca.cid.id
menjadi motivator terbaik
hidupku;
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ej.
nej.
nej.telah banyak memberikan
nLusi,
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
10.
Pak
Didik,
Mbak
Mas
Oni
dan
Pak
Nur
yang
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttpdan AIDS;
thttp dan informasi tentang hHIV
p
hthttp
hmasukan
h
11. Sahabat-sahabat terbaikku Dikri, Leni, Anik, Rifka, Ari, Perwita, Cuzna terima
d
d
ca.cid.id
a
.
j
.
.
.
e
e
e
nej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
untukku;
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
12.hTeman-teman
angkatan 2007, hteman-teman
peminatan Epidemiologi,
kangen
hhtt
htt
htt
i
kasih untuk setiap jbantuan,
aca.ci .idyang sudah diberikan
.aca.c.idmotivasi, nasehat, tawa,j.tangis
h
dengan perjuangan berat kita dan terima kasih buat kenangannya;
d.id
.cid.id susun dengan optimal,
.cid.id
capenulis
ca.cid.id
ca.cinamun
Skripsi ini telah
tidak menutup j.ac
a
a
a
.
.
.
j
j
j
a
e
e
e
e
j.
nej.
nej.dari kesempurnaan. ilOleh
ne
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
i
i
i
kemungkinan
adanya
kesalahan,
kekurangan
dan
jauh
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
//:d
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p penulis berharap adanyahthkritik
p
hthttitu,
hthttpdari semua
karena
ttp dan saran yang membangun
h
pihak yang membaca demi kesempurnaan skripsi ini. Penulis berharap semoga skripsi
did
d
d
d
aj.ca.ci .pihak
aj.ca.ci .id ini dapat berguna bagiesemua
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
yang memanfaatkannya.
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
Jember,
22
Maret
2012
Penulis
t
t
t
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
h
melengkapi hidupku dan menjadi salah satu penyemangat hidupku;
d
.cid.id telah membuatku menjadi
.cid.id selama ini, terima .ac.cid.id
aj.ca.ci .id 8. Alex Umar, seseorang
aj.cayang
aj.caberarti
.
.
.
jej.a
j
j
j
e
e
e
e
n
n
n
n
e
e
e
u
u
u
u
n
n
n
n
.
.
.
.
u
u
u
u
b
b
b
b
.
.
.
.
i
i
i
i
kasih
atas
dukungan,
kesabaran,
dan
curahan
kasih
sayang
yang
diberikan
dalam
idgiigl ilib
idgiigl ilib
idgiigl ilib
idgiigl ilib
d
d
d
/
/
/
/
//:d
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
thtp
skripsi ini;
p
hthtp
hmenyelesaikan
hthtp
ttp:
ttp:
ttp:
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
xii
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
HALAMAN
SAMPUL
......................................................................................
i
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp
h
DAFTAR ISI
HALAMAN JUDUL .........................................................................................
ii
iii
ca.cid.id HALAMAN PERSEMBAHAN
ca.cid.id .......................................................................
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
MOTTO
.............................................................................................................
iv
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
LEMBAR
v
p
hthttp PERNYATAAN ..............................................................................
hthttp
hthttp
LEMBAR PEMBIMBINGAN ......................................................................... vi
d
d
d.id
d
vii
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id LEMBAR PENGESAHAN
aj.ca.ci..............................................................................
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
ABSTRACT
........................................................................................................
viii
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
RINGKASAN
....................................................................................................
ix
hhttp
hhttp
hhttp
h
DAFTAR LAMPIRAN ..................................................................................... xix
d
d
d
d
aj.ca.ci .id DAFTAR ARTI LAMBANG,
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id...................... xx
aj.ca.ci .idSINGKATAN DAN ISTILAH
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
BAB
1.
PENDAHULUAN
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
1
hhttp
hhttp
hhttp 1.1 Latar Belakang.............................................................................
h
1.2 Rumusan Masalah ....................................................................... 6
id
ca.cid.id
a
.
j
e
e
e
ej.
nej.
nej.
nTujuan
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
1.3.1.
Umum
..................................................................
6
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp
hthttp
hthttp
1.3.2. Tujuan Khusush.................................................................
6
id
.
.
1.3 Tujuan ..........................................................................................
6
j.acac.id
j.acac.id
h
1.4 Manfaat ........................................................................................ 7
d
d
d
d
aj.ca.ci .idTeoritis .............................................................
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
1.4.1. e
Manfaaat
7
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
1.4.2.
Manfaat
Praktis
................................................................
7
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hht2.tp TINJAUAN PUSTAKA hhttp
hhttp
BAB
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
h
PRAKATA ......................................................................................................... xi
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id DAFTAR ISI ......................................................................................................
xiii
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu..............................................................................................
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
DAFTAR
TABEL
xvi
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
DAFTAR
xvii
hthttp
hthttp
hthttp GAMBAR .........................................................................................
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
h
h
2.1 Kemampuan Bertahan Hidup ODHA ....................................... ... 8
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
xiii
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
2.2 Faktor-faktor yang mempengaruhi kemampuan bertahan hidup
9
ca.cid.id
a
.
.
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
j
n ej
ne..................................................................................
nej
.bu.n
.bu.n
u
u
2.2.1
Gizi
9libi.bu.un
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
2.2.2
Merokok
.........................................................................
12
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
d
d
ODHA.......................................................................................
ac.ci .id
ac.ci .id
2.2.3 Antiretroviral Therapy (ART) ........................................
13
id
id
2.2.4 Dukungan
.ac.c.id........................................................................
.ac.c.id
22
ca.cid.id
a
.
j
j
j
a
a
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
2.2.5
Perawatan
ODHA
...........................................................
23
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
2.2.6 Stigma .............................................................................
hthttp
hthttp
hthttp 24
2.2.7 Infeksi Oportunistik (IO) ................................................
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
h
25
26
ca.cid.id
a
.
j
a
a
.
.
.
e
e
e
j
nej
nej
.bu.n
.bu.n
u
une...................................................................................
u
b
bli.bu.n
b
i
i
i
2.4giHipotesis
27
l
l
l
i
i
i
i
idgigil
idigi
idgigil
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
BAB
hhttp
hht3.tp METODE PENELITIANhhttp
.id
2.3 Kerangkaj.a
Konseptual
c.cid.id ...............................................................
j.ac c.id
3.1 Jenis Penelitian .........................................................................
3.4.1. Variabel.........................................................................
h
30
.cid.id Penelitian ..................................................
ca.cid.id
ca.cid.id
caWaktu
3.2 Tempat dan
31
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
j.
nej.
nej.
nepenelitian....................................................................
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
3.3
Populasi
31
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Operasional ..........................
hthttp 32
hthDefinisi
hthttp 3.4 Variabel Penelitian dan
ttp
h
32
d
d
ca.cid.id
32
a
.
j
.
.
.
e
e
e
j
n
ej
nej
ne...............................
ndan
.bu.n
.buData
.bu.n
u
u
u
b
b
b
.
i
i
i
l
l
l
3.5
Teknik
Instrumen
Pengumpulan
34
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
35
hhtt
hhtt 3.6 Data dan Sumber Datah..............................................................
htt
.i
.i d
3.4.2. Definisi
.....................................................
j.acac.id
j.acac.iOperasional
3.7 Teknik Analisis Data ................................................................
h
35
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
3.8 Kerangkaj.a
Penelitian..................................................................
37
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
BAB
4.
HASIL
DAN
PEMBAHASAN
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
//:d
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp 4.1 Karakteristik Orang dengan
hthttp 38
hthttp HIV dan AIDS.............................
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
h
h
4.2 Deskripsi terapi ART, kepatuhan dalam mengkonsumsi
id
ca.cid.id
a
.
j
.
e
nej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
4.3
Kemampuan
Bertahan
Hidup
ODHA
.......................................
40
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt 4.4 Hubungan antara karakteristik,
hhtt
terapi ART, kepatuhanhhtt
id
ca.c.idyang dikonsumsi dan infeksi
c. .id
ART, jenis
...
ej.a.ART
ej.a.acoportunistik
39
h
dalam mengkonsumsi ART, jenis ART yang dikonsumsi
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
xiv
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
idgiigliilib.
//:d
p //
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/
h
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
h
dan infeksi oportunistik dengan Kemampuan Bertahan
d
d
d
d
Hidup ODHA............................................................................
41
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne DAN SARAN
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
BAB 5. KESIMPULAN
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
5.1
Kesimpulan
................................................................................
t
t
t
p
hhttp 58
hhttp
hhttp
5.2 Saran ..........................................................................................
h
59
60
ca.cid.id DAFTAR PUSTAKA .....................................................................................
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
LAMPIRAN
....................................................................................................
66
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp
hthttp
hthttp
h
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i