KEKOHESIAN DAN KEKOHERENSIAN DALAM WACANA CERAMAH AGAMA OLEH USTADZ AKHMAD BAKDAL
nej
lib u
i
g
i
://d
http
nej
lib u
i
g
i
://d
http
nej
lib u
i
g
i
://d
http
nej
lib u
i
g
i
://d
http
nej
lib u
i
g
i
://d
http
il
/dig
/
:
p
t
ht
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
gil
://di
p
t
t
h
.id
j ac
e
n
bu
igili
d
/
/
:
http
.id
j ac
e
n
bu
igili
d
/
/
:
http
.id
j ac
e
n
bu
igili
d
/
/
:
http
.id
j ac
e
n
bu
igili
d
/
/
:
http
.id
j ac
e
n
bu
igili
d
/
/
:
http
gil
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
gil
://di
http
KEKOHESIAN DAN KEKOHERENSIAN DALAM WACANA
CERAMAH AGAMA OLEH USTADZ AKHMAD BAKDAL
.id
j ac
e
n
bu
igili
d
/
/
:
http
.id
j ac
e
n
bu
igili
d
/
/
:
http
.id
.id
j ac
j ac
e
e
n
n
bu
bu
igili
igili
SKRIPSI
d
d
/
/
/
/
:
:
http
http
.id
j ac
e
n
bu
igili
d
/
/
:
http
gil
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
gil
://di
http
Oleh
Astri Widyaruli Anggraeni
NIM 040110201078
.id
j ac
e
n
bu
igili
d
/
/
:
http
.id
j ac
e
n
bu
igili
d
/
/
:
http
.id
j ac
e
n
bu
igili
d
/
/
:
http
.id
j ac
e
n
bu
igili
d
/
/
:
http
.id
j ac
e
n
bu
igili
d
/
/
:
http
gil
://di
http
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
SASTRAj aINDONESIA
c.id
c.id
ej a
e
n
n
u
u
FAKULTAS
SASTRA igilib
lib
digi
/
/
://d
:
p
http
htt UNIVERSITAS JEMBER
2008
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
gil
://di
http
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
/
:
p
t
ht
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
/
:
p
t
ht
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
/
:
p
t
ht
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
/
:
p
t
ht
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
/
:
p
t
ht
il
/dig
/
:
p
t
ht
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
il
/dig
ttp:/
ej
b un
gili
://di
http
.id
ne
lib u
i
/dig
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
i
/dig
ej
b un
.id
.id
.id
d
http
.id
ne
lib u
d
ac.i
ili
.id
.id
.id
gil
://di
://d
http
.id
j ac
j ac
gi
gi
://di DALAM
://di
DAN
http
http KEKOHERENSIAN
il
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
ne
lib u
il
/dig
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
j ac
j ac
ne
lib u
i
ac.i
://d
://d
ne
lib u
/dig
ili
.id
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
.id
e
b un
i
l
i
g
i
http
i
/dig
ttp:/
hKEKOHESIAN
digi
d
ac.i
j ac
j ac
j ac
i
/dig
gili
.id
ne
lib u
l
digi
://
http
http
j ac
:/
http
ej
b un
://di
http
e
b un
i
l
i
g
i
http
ne
lib u
://
http
d
ac.i
://d
://d
http
i
/dig
ili
.id
.id
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
.id
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
ne
lib u
l
digi
gi
://di
WACANA
http
://
http
CERAMAH AGAMA OLEH USTADZ AKHMAD BAKDAL
j
ne
lib u
d
ac.i
i
/dig
:/
http
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
i
/dig
:/
http
ej
b un
.id
d
ac.i
ili
ej
b un
d
ac.i
ej
b un
.id
://
http
.id
i
/dig
i
/dig
ttp:/
.id
d
ac.i
.id
://
http
.id
i
/dig
ttp:/
i
/dig
ttp:/
.id
gil
://di
://d
http
http
.id
j ac
ne
lib u
.id
l
digi
digi
://
http
ne
lib u
il
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
://
http
.id
j ac
j ac
j ac
ne
lib u
d
ac.i
ili
.id
ne
lib u
il
/dig
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
digi
digi
://
http
i
j ac
j ac
ne
lib u
.id
ne
lib u
/dig
ili
://
http
j ac
:/
http
SASTRAj aINDONESIA
c.id
c.id
ej a
e
n
n
u
u
FAKULTAS
SASTRA igilib
lib
digi
/
/
://d
:
p
http
htt UNIVERSITAS JEMBER
2008
.id
ne
lib u
.id
l
digi
digi
ej
b un
/dig
:/
http
.id
j ac
j ac
d
gil
://di
http
ne
lib u
://
http
ne
lib u
ac.i
ili
j ac
j ac
ne
lib u
ej
b un
/dig
:/
http
digi
digi
ttp:/
d
ac.i
.id
ne
lib u
Oleh
d
ac.i
i
j ac
j ac
.id
il
gi
Astri
/dig Widyaruli Anggraeni
://di
p
t
t
h
NIM 040110201078
://d
.id
ej
b un
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
ne
lib u
://
http
d
.id
://d
digi
il
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
ne
lib u
://
http
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
il
/dig
:/
http
ej
b un
j ac
j ac
ac.i
ili
/dig
:/
http
://d
http
d
://d
digi
ili
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
i
ac.i
b un
igili
.id
ne
lib u
/dig
ili
.id
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
http
ne
lib u
://
http
ej
b un
/dig
:/
http
ili
/dig
:/
http
.id
j ac
ne
lib u
://
http
ej
b un
/dig
:/
http
http
digi
digi
b un
igili
://d
://d
j ac
://
http
ili
/dig
:/
http
i
/dig
:/
http
.id
j ac
e
n
SKRIPSI
bu
d
ac.i
b un
igili
http
ne
lib u
i
.id
j ac
ne
lib u
diajukan guna melengkapi tugas akhir dan memenuhi salah satu syarat
untuk menyelesaikan Program S1 Program Studi Sastra Indonesia
c.id
c.id
c.id
dan mencapai
ej agelar Sarjana Sastra ej a
ej a
.id
://d
http
ne
lib u
/dig
ili
.id
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
.id
j ac
ne
lib u
i
/dig
ttp:/
ne
lib u
il
/dig
ttp:/
ej
b un
gili
://di
http
.id
ne
lib u
i
/dig
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
i
/dig
ej
b un
.id
http
d
ilib
g
://di
http
c.i
ej a
un
li
.id
i
/dig
li
.id
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
.id
i
/dig
:/
http
://
http
.id
ne
lib u
i
/dig
:/
http
li
.id
ne
lib u
i
/dig
:/
http
gil
://di
http
digi
://
http
l
digi
://
http
.id
j ac
j ac
j ac
j ac
ne
lib u
li
digi
digi
://
http
il
/dig
:/
http
://d
://d
http
d
ac.i
ili
.id
e
b un
i
l
i
g
i
il
/dig
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
j ac
://d
http
digi
://
http
ne
lib u
.id
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
i
/dig
:/
http
ej
b un
.id
j ac
ne
lib u
KEKOHESIAN
DAN KEKOHERENSIAN
DALAM
WACANA
.id
.id
.id
c.id
c
c
c
a
a
a
ej a
ej
ej USTADZ AKHMAD
ej
CERAMAH
AGAMA
OLEH
BAKDAL
n
n
n
n
u
u
u
u
b
b
b
b
j ac
:/
http
.id
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
://d
://d
http
gili
://di
http
i
/dig
:/
http
.id
j ac
e
n
b u SKRIPSI
d
ac.i
.id
ne
lib u
l
digi
://
http
http
j ac
i
/dig
ili
j ac
.id
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
e
b un
i
l
i
g
i
.id
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
ne
lib u
i
/dig
:/
http
il
/dig
:/
http
Oleh
ej
b un
c.id
a
ili
/dig
:/
http
.id
http
.id
://
http
.id
i
.id
i
.id
i
/dig
:/
http
.id
.id
l
digi
digi
i
/dig
.id
j ac
://
http
ne
lib u
gil
://di
http
ne
lib u
://
http
.id
j ac
j ac
:/
http
.id
://d
j ac
j ac
ne
lib u
il
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
ne
lib u
://
http
d
ac.i
ili
.id
digi
digi
://
http
ne
lib u
/dig
:/
http
.id
j ac
ne
lib u
j ac
j ac
ne
lib u
/dig
.id
ne
lib u
http
ej
b un
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
://d
://d
http
digi
digi
.id
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
j ac
j ac
ne
lib u
:/
http
.id
e
b un
i
l
i
g
i
://d
://d
.id
.id
j ac
j ac
e
e
n
n
u
ASTRI iWIDYARULI
ANGGRAENI
bu
gilib
igili
d
d
/
/
/
/
:
:
NIM 040110201078
http
http
j ac
j ac
://
http
a
ili
/dig
:/
http
e
b un
i
l
i
g
i
http
ej
b un
c.id
ne
lib u
i
/dig
:/
http
il
/dig
:/
http
Pembimbing
ej
b un
a
gilib
gili
/di
ttp:/
/di
ttp:/
h
h
.id
.id
.id
/dig
i
ne
lib u
ne
lib u
i
/dig
ttp:/
.id
.id
.id
/dig
i
ne
lib u
i
/dig
ttp:/
.id
j ac
.id
l
digi
digi
://
http
ne
lib u
gil
://di
http
ne
lib u
://
http
.id
j ac
j ac
j ac
ttp:/
.id
j ac
://
http
.id
://d
ne
lib u
il
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
digi
digi
://
http
.id
://d
j ac
d
ac.i
igili
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
ne
lib u
j ac
j ac
ttp:/
.id
ne
lib u
://
http
.id
://d
http
digi
digi
igili
ej
b un
://d
: Drs.
p://d Suyanto, M.Hum
http
httBudi
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
j ac
j ac
ne
lib u
://
http
.id
e
b un
i
l
i
g
i
http
b
b
igili
://d Anggota
Dosen Pembimbing
http
://d
://d
http
.
.
j ac
j ac : Dr. Bambang Wibisono,
j a Pembimbing Utama
Dosen
M.Pd.
une
une
une
j ac
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
id
id
c.id
c.id
i
/dig
ttp:/
ne
lib u
il
/dig
ttp:/
ej
b un
gili
://di
http
.id
ne
lib u
i
/dig
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
c.id
b
igili
://d
http
ja
une
c.id
lib
digi
://
http
ja
une
ac.
nej
u
oleh Ustadz
Akhmad
b
i
il
/dig
ttp:/
h
Jember pada:
hari
tempat
: Fakultas Sastra Universitas Jember.
:/
http
.id
i
d
ac.i
i
Anggota I,
d
ej
b un
d
i
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
.id
ne
lib u
/dig
:/
http
ej
b un
://
http
j ac
i
/dig
:/
http
ac.i
ili
/dig
:/
http
.id
l
digi
digi
://
http
ne
lib u
gil
://di
http
.id
ne
lib u
j ac
Tim Penguji
ac.i
ili
/dig
:/
http
ne
lib u
/dig
:/
http
ej
b un
.id
j ac
j ac
ne
lib u
c.id
j ac
digi
://
http
il
/dig
:/
http
ej a
Sastra Universitas
b un
i
l
i
g
://di
http
.id
ne
lib u
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
il
/dig
:/
http
ej
b un
j ac
i
: 18 Februari 2008
/dig
/dig
ili
/dig
:/
http
.id
ne
lib u
tanggal/digi
:/
http
ej
b un
i
/dig
:/
http
ac.
nej
u
disahkan oleh
Fakultas
b
i
gil
://di
http
j ac
ja
ne
lib u
.id
i
/dig
ac.
nejdan
u
Bakdal telah
diuji
b
i
gil
://di
http
: Senin
c.id
j ac
:/
http
ne
lib u
Skripsi berjudul Kekohesian
dan Kekoherensian
dalam Wacanaid Ceramah Agama
id
id
:/
http
ne
lib u
i
/dig
:/
http
.id
j ac
.id
.id
j ac
j ac
e
e
n
n
PENGESAHAN
bu
bu
igili
igili
d
d
/
/
/
/
:
:
http
http
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
.id
ne
lib u
l
digi
://
http
http
j ac
i
/dig
:/
http
ej
b un
.id
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
http
j ac
i
/dig
ej
b un
.id
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
ej
b un
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
il
/dig
:/
http
il
/dig
:/
http
Dr. Bambang Wibisono, M.Pd.
j
e
b un
i
l
i
g
i
d
ac.i
j
e
b un
i
l
i
g
i
li
digi
digi
://
http
ne
lib u
i
/dig
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
.id
.id
i
/dig
ttp:/
Dekan,
.id
.id
i
/dig
ttp:/
i
/dig
ttp:/
.id
.id
.id
i
/dig
l
digi
digi
://
http
.id
j ac
j ac
ttp:/
.id
ne
lib u
://
http
ne
lib u
gil
://di
http
j ac
j ac
j ac
ne
lib u
.id
://d
digi
il
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
ne
lib u
://
http
d
ac.i
ili
.id
il
/dig
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
://d
http
digi
ne
lib u
d
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
.id
NIP. 130531973
j ac
://
http
.id
j ac
ac.i
ili
/dig
:/
http
.id
ne
lib u
://
http
/dig
ej
b un
l
digi
digi
://
http
:/
http
Prof. Dr. Samudji, M.A.
j ac
j ac
d
ac.i
://d
j ac
ne
lib u
.id
Mengesahkan
e
b un
i
l
i
g
i
.id
j ac
III,
j ac
j ac
http
ne
lib u
://
http
ne
lib u
ili
.id
digi
digi
ej
b un
/dig
:/
http
://d
j ac
://
http
d
http
e
une
Drs.AndangiliSubaharianto,M.Hum
b un
ilib
/dig
ttp:/
NIP.h131877453
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
ne
lib u
.id
j ac
ac.i
ili
.id
://d
http
ej
b un
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
://
http
gil
://di
://d
digi
digi
://
http
e
b un
i
l
i
g
i
http
c.id
ej a
Anggota
n
u
lib
.id
j ac
.id
j ac
://d
ne
lib u
j ac
131832314
e
b un
i
l
i
g
i
http
une
une
Drs.
ilib
ilibBudi Suyanto, M. Hum.
g
://di
http NIP.
ej
b un
b
.id
.id
j ac
:/
http
ej a II,
Anggota
b un
.id
j ac
igili
c.id
.id
j ac
ne
lib u
id
.
j ac
NIP. 131474385
une
://d
http
://d
http
://d
http
://
http
d
ac.i
i
/dig
ttp:/
ne
lib u
il
/dig
ttp:/
nej
lib u
i
g
i
://d
http
nej
lib u
i
g
i
://d
http
nej
lib u
i
g
i
://d
http
nej
lib u
i
g
i
://d
http
nej
lib u
i
g
i
://d
http
il
/dig
/
:
p
t
ht
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
gil
://di
p
t
t
h
.id
j ac
e
n
bu
igili
d
/
/
:
http
.id
j ac
e
n
bu
igili
d
/
/
:
http
.id
.id
j ac
j ac
e
e
n
n
RINGKASAN
bu
bu
igili
igili
d
d
/
/
/
/
:
:
http
http
.id
j ac
e
n
bu
igili
d
/
/
:
http
gil
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
c.id
ej a
n
u
b
Kohesi ddan
igili Koherensi
/
/
:
p
htt
c.id
c.id
c.id
ej a
ej a
ej a
n
n
n
u
u
u
b
lib
lib oleh Ustadz Akhmad
dalamdWacana
Ceramah Agama
igili
digi
digi
/
/
/
/
/
/
:
:
:
p
p
p
htt
htt
htt
gil
://di
http
Bakdal; Astri Widyaruli Anggraeni, 040110201078; 2008: 117 Halaman; Jurusan
Sastra Indonesia Fakultas Sastra Universitas Jember.
Wacana merupakan satuan bahasa yang paling besar yang digunakan dalam
komunikasi. Satuan bahasa dibawahnya secara berturut-turut adalah kalimat, bahasa,
kata, dan bunyi. Secara berurutan, rangkaian bunyi membentuk kata. Rangkaian kata
membentuk frase dan rangkaian frase membentuk kalimat. Akhirnya, rangkaian
kalimat membentuk wacana. Semuanya itu bisa lisan atau tulis. Ceramah agama
merupakan salah satu contoh wacana lisan. Untuk membentuk wacana yang apik
(well formed) terdapat unsur-unsur yang membentuknya, yaitu unsur dalam (internal)
dan unsur luar (eksternal). Unsur internal berkaitan dengan aspek formal kebahasaan,
sedangkan unsur eksternal berkenaan dengan hal-hal di luar wacana itu sendiri.
Kedua unsur tersebut membentuk satu kepaduan dalam suatu struktur yang utuh dan
lengkap.
Adanya kesatuan bentuk (kohesi) dan kesatuan makna (koherensi) membuat suatu
wacana menjadi padu. Kohesi dan koherensi merupakan unsur wacana yang paling
penting. Kedua unsur itu digunakan untuk membangun teks yang baik. Hubungan
koherensi dapat diciptakan dengan menggunakan hubungan kohesi. Hubungan kohesi
dapat dilihat dengan menggunakan piranti kohesi. Secara umum, piranti kohesi dapat
dibedakan menjadi piranti gramatikal dan piranti leksikal. Akan tetapi, tidak
selamanya penggunaan piranti kohesi dapat menjamin munculnya hubungan
koherensi. Di samping piranti kohesi, masih banyak faktor lain yang memungkinkan
terciptanya koherensi wacana, antara lain, latar belakang pengetahuan pemakai
bahasa atas bidang permasalah, pengetahuan atas bidang budaya dan sosial, dan
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
il
/dig
ttp:/
nej
lib u
i
g
i
://d
http
nej
lib u
i
g
i
://d
http
nej
lib u
i
g
i
://d
http
nej
lib u
i
g
i
://d
http
nej
lib u
i
g
i
://d
http
il
/dig
/
:
p
t
ht
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
gil
://di
p
t
t
h
kemampuan “ membaca ” hal-hal yang tersirat (membuat praanggapan).Penceramah
agama (Ustadz Akhmad Bakdal) dalam ceramah-ceramahnya harus mampu
menghasilkan wacana yang kohesif dan koherensif. Penceramah yang merupakan
keturunan Arab, namun mampu berbahasa Indonesia dan berbahasa daerah (Madura
dan Jawa) dengan baik dan lancar menjadi alasan peneliti memilih penceramah
sebagai informan. Dengan pengetahuan berbahasa, wacana ceramah agama tersebut
dapat menjadi sebuah wacana yang apik (well formed). Tujuan penelitian untuk
mengetahui kekohesian dan kekoherensian yang terdapat dalam wacana ceramah
agama yang dikemukakan oleh Ustadz Akhmad Bakdal. Hasil penelitian diharapkan
dapat dimanfaatkan sebagai penambah wawasan, pengetahuan, dan pengalaman bagi
peneliti , mahasiswa, guru bahasa Indonesia, penceramah agama yang masih merasa
bingung dengan pemilihan bahasa yang tepat, para linguis, pecinta bahasa atau orangorang yang berminat mengkaji masalah komunikasi verbal maupun nonverbal dan
memberikan masukan pada studi analisis wacana.
Metode yang digunakan adalah metode deskriptif kualitatif. Peneliti
mendatangi tempat ceramah dan menyimak penggunaan bahasa pada ceramah agama
yang dituturkan oleh Ustadz Akhmad Bakdal, merekam tuturan dalam ceramah
tersebut lalu mentranskripkan tuturan tersebut dalam bentuk data tertulis. Sumber
data dalam penelitian ini adalah ceramah agama dalam Peringatan Maulid Nabi
Muhammad SAW SAW “Jamaah Tahlil dan Pengajian Aqwamith Thoriq” yang
dilaksanakan di Lingkungan Tegal Boto Kidul, Kec. Sumber Sari, Kab. Jember pada
hari Sabtu tanggal 07 April 2007 pukul. 19.00 WIB, ceramah Halal Bihalal di
Lingkungan Muktisari Jember pada hari Kamis tanggal 01 November 2007 pukul
09.00 WIB, ceramah khutbah jumat di Masjid Al-Ikhlas, Kec. Semboro pada hari
Jumat tanggal 02 November 2007 pukul 11.30 WIB, ceramah pernikahan di
Lingkungan Talangsari Jember pada hari Sabtu tanggal 03 November 2007 pukul
08.00 WIB, dan ceramah Walimatul Akikah di Lingkungan Mastrip pada hari Sabtu
tanggal 03 November 2007 pukul 19.00 WIB.
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
il
/dig
ttp:/
http
http
http
http
nej
lib u
i
g
i
://d
http
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
ej
ej
gili
://di
ej
gili
://di
ej
b un
b un
b un
b un
gili
://di
gili
://di
il
/dig
/
:
p
t
ht
gil
://di
p
t
t
h
Adanya kepaduan dan keruntutan dalam wacana mengimplikasikan bahwa di
dalam ceramah agama tersebut terdapat relasi formal dan semantis yang membentuk
struktur kewacanaan, sehingga wacana tersebut menjadi padu. Secara formal dapat
dinyatakan dengan aspek leksikal maupun aspek gramatikal. Hubungan antarkalimat
dengan aspek gramatikal dinyatakan dengan referensi (pengacuan), substitusi
(penyulihan), pelesapan (ellipsis), dan konjungsi (perangkaian). Sedangkan,
hubungan
antarkalimat
dengan
aspek
leksikal
dinyatakan
dengan
repetisi
(pengulangan), sinonimi, antonimi, kolokasi (sanding kata), hiponimi (hubungan atasbawah), dan ekuivalensi (kesepadanan).
Secara semantis wacana ceramah agama dapat diketahui melalui analisis
semantis dan pragmatis. Secara semantis hubungan antarkalimat mempunyai
hubungan makna kausalitas (hubungan sebab-akibat), hubungan alasan-sebab,
hubungan sarana-tujuan, hubungan amplikatif, hubungan syarat-hasil, hubungan
identifikasi, dan hubungan ibarat. Dalam memahami wacana secara komprehensif
perlu memperhatikan fenomena pragmatiknya. Fenomena pragmatik itu adalah
presuposisi (praanggapan) dan implikatur. Presuposisi dapat menjelaskan keterkaitan
atau hubungan antarkalimat dalam wacana, sedangkan implikatur merupakan
jembatan atau rantai yang menghubungkan antara “yang diucapkan” dengan “yang
diimplikasikan”. Dengan adanya praanggapan dan implikatur percakapan, wacana
dapat diketahui melalui isi sesuai konteks dan maknanya tersebut. Dari upaya
pengorganisasian wacana yang dilakukan oleh penceramah (Ustadz Akhmad Bakdal)
terlihat bahwa wacana tersebut merupakan wacana yang apik, walaupun penelitian ini
hanya melihat melalui hubungan antarkalimat.
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
gil
://di
http
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
/
:
p
t
ht
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
/
:
p
t
ht
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
/
:
p
t
ht
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
/
:
p
t
ht
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
/
:
p
t
ht
il
/dig
/
:
p
t
ht
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
il
/dig
ttp:/
ej
b un
gili
://di
http
.id
ne
lib u
i
/dig
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
b
igili
ja
une
lib
ac.
nej dari
u
selesai
b
i
igil
://d
c.id
ja
une
lib
digi
://
http
.id
il
/dig
:/
http
ej
b un
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
ja
ne
lib u
il
/dig
:/
http
atau
://
http
.id
://
http
.id
d
ej
b un
ne
lib u
.id
ne
lib u
d
(penulis)
ac.i
d
ac.i
ej
b un
ili
/dig
:/
http
ej
b un
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
ej
b un
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
il
/dig
:/
http
http
http
http
l
digi
://
http
gi
gi
igi
bisa mengerjakan
sesuatu hari ini,://djangan
menunda besok
://di
://di
ili
/dig
:/
http
.id
j ac
j ac
j ac
ne
lib u
gil
://di
http
j ac
ne
lib u
digi
digi
digi
.id
.id
j ac
ne
lib u
untuk mengerjakannya, apalagi lusa.
ac.i
ili
(QS. Alam Nasyarah,
94:6-7)
c.id
://
http
ne
lib u
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
ja
une
gi kamu
/diJika
i
/dig
:/
http
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
i
/dig
:/
http
ej
b un
.id
j ac
ne
lib u
c.id
c.
c.
ej a
ej a
ej a
n
n
n
u
u
u
suatu urusan,
ib
lib
lsungguh-sungguh
lib kerjakanlah dengan
digi
digi
digi
/
/
/
/
/
/
:
:
:
p
p
p
htt
htt
htt
urusan yang lain.
j ac
j ac
ne
lib u
gili
://di
http
i
/dig
:/
http
.id
j ac
e
n
b u MOTTO
d
ac.i
.id
j ac
ne
lib u
l
digi
://
http
http
Sesungguhnya sesudah
kesulitan itu adaidkemudahan. Maka apabila
kamu telah
id
id
http
digi
i
/dig
ili
c.id
://
http
.id
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
c.id
://d
http
i
/dig
ej
b un
.id
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
il
/dig
:/
http
atau
j
e
b un
i
l
i
g
i
d
ac.i
http
.id
.id
e
b un
i
l
i
g
i
.id
j ac
j ac
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
e
b un
i
l
i
g
i
http
gil
://di
://d
://d niat baik
://d
Mulailah
http
http segala sesuatunya dengan
://d
://d
http
j
e
b un
i
l
i
g
i
d
ac.i
http
dan akhirilah dengan ucapan syukur.
j
ne
lib u
d
ac.i
://
http
.id
i
/dig
:/
http
i
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
http
.id
://
http
.id
/dig
i
ne
lib u
i
/dig
ttp:/
.id
.id
.id
i
/dig
ttp:/
.id
i
/dig
.id
j ac
.id
l
digi
digi
://
http
ne
lib u
gil
://di
http
ne
lib u
://
http
.id
j ac
j ac
ttp:/
.id
://d
j ac
j ac
ne
lib u
il
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
ne
lib u
://
http
d
ac.i
ili
.id
il
/dig
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
digi
digi
ne
lib u
d
ac.i
://d
http
j ac
://
http
i
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
.id
ne
lib u
/dig
ili
l
digi
://
http
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
.id
ne
lib u
j ac
j ac
ttp:/
.id
digi
digi
d
ac.i
://d
http
ne
lib u
i
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
j ac
j ac
ne
lib u
://
http
.id
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
.id
ne
lib u
/dig
ili
://
http
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
://d
://d
http
d
ac.i
ili
.id
i
/dig
.id
j ac
ne
lib u
digi
digi
://
http
.id
ne
lib u
.id
j ac
ne
lib u
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
.id
ne
lib u
/dig
:/
http
ej
b un
://
http
j ac
j ac
ne
lib u
.id
j ac
e(penulis)
n
u
lib
digi
digi
digi
://
http
j
ne
lib u
d
ac.i
i
/dig
ttp:/
ne
lib u
il
/dig
ttp:/
ej
b un
gili
://di
http
.id
ne
lib u
i
/dig
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
b
igili
ja
une
c.id
lib
digi
://
http
c.
ej a
nnama
u
b
i
igil
:
NIM
:
://d
http
ja
une
i
/dig
:/
http
ne
lib u
i
/dig
:/
http
c.id
c.
ej a
ej a
n
n
u
u
Astri Widyaruli
Anggraeni
lib
lib
digi
digi
/
/
/
/
:
:
p
p
htt
htt
040110201078
.id
j ac
d
ac.i
ili
.id
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
adalah benar-benar hasil karya sendiri, kecuali pada kutipan substansi yang
.id
j ac
ne
lib u
i
/dig
:/
http
disebutkan sumbernya,
dan belum pernah
c.id mana pun, serta j ac.id
c.id diajukan pada institusi
c.id
ej a
ej a
ej a
ne
n
n
n
u
u
u
lib u
lib
lib
lib jiplakan. Saya bertanggung
i
i
i
i
g
g
g
g
i
i
i
i
bukan:/karya
jawab
atas
keabsahan
dan
kebenaran
isinya
/d
://d
://d
://d
http
http
http
http
sesuai dengan sikap ilmiah yang harus dijunjung tinggi.
ej
b un
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
.id
c.id adanya tekanan j ac.id
c.id
Demikian
ini saya ebuat
j atanpa
j ac dengan sebenarnya,
j apernyataan
e
e
n
n
n
une
u
u
u
ilib
ilib
ilib
ilib
g
g
g
g
i
i
i
i
d
d
d
d
/
/
/ pun serta bersediatp:mendapat
dan ttppaksaan
dari pihak mana
sanksi akademik
jika
://
ttp:/
t /
ttp:/
h
h
h
h
gil
://di
://d
http
:/
http
:/
http
:/
http
il
/dig
:/
http
menyatakan dengan
Kekohesian c.id
d
dkarya ilmiah yang berjudul:
d sesungguhnya bahwa
ac.i
ac.i
ac.i
ja
j
j
j
e
e
e
une
un
un
un
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
dan Kekoherensian
dalam Wacana
Ceramah Agama
oleh
Ustadz Akhmad/digBakdal
/dig
/dig
/dig
:/
http
il
/dig
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
Saya yang bertanda
tangan di bawahidini:
id
c.id
://d
http
.id
j ac
ne
lib u
l
digi
://
http
http
.id
.id
j ac
j ac
e
e
n
n
PERNYATAAN
bu
bu
igili
igili
d
d
/
/
/
/
:
:
http
http
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
i
/dig
:/
http
ej
b un
.id
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
http
j ac
i
/dig
ej
b un
.id
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
l
digi
://
http
il
/dig
:/
http
il
/dig
:/
http
ternyata di kemudian hari pernyataan ini tidak benar.
.id
e
b un
i
l
i
g
i
http
.id
http
.id
e
b un
i
l
i
g
i
http
Jember,
j
ne
lib u
d
ac.i
://
http
.id
i
/dig
:/
http
gilib
i
/dig
:/
http
u
gilib
/di
ttp:/
.id
gilib
/di
ttp:/
http
.id
ne
lib u
i
.id
.id
.id
.id
/dig
i
ne
lib u
.id
.id
i
/dig
l
digi
digi
://
http
.id
j ac
j ac
ttp:/
.id
ne
lib u
://
http
ne
lib u
gil
://di
http
j ac
j ac
.id
.id
://d
digi
il
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
ne
lib u
://
http
d
ac.i
ili
.id
il
/dig
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
://d
j ac
ttp:/
ac
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
digi
://
http
ne
lib u
i
/dig
.id
j ac
j ac
ttp:/
/d
ne
lib u
i
/dig
NIM
igili040110201078
:/
http
.id
j ac
:/
http
ej
b un
://
http
ne
lib u
Astri Widyaruli
Anggraeni
.id
j ac
j ac
j ac
/dig
u
://d
ne
lib u
://
http
ne
lib u
ac
nej
e
b un
i
l
i
g
i
http
digi
digi
://
http
.id
e
b un
i
l
i
g
i
i
/dig
l
digi
digi
://
http
.id
ne
lib u
.id
j ac
ne
lib u
j ac
:/
http
h
j ac
ttp:/
u
://d
://d
.id
.id
ac
nej
j ac
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
li
digi
i
/dig
:/
http
h
c.id
j ac
gil
://di
http
Februari 2008
ja
Yang bmenyatakan,
une
://
http
ne
lib u
.id
ac
nej
h
http
.id
ne
lib u
.id
/di
ttp:/
://
http
j ac
j ac
ne
lib u
j
ne
lib u
d
ac.i
digi
digi
digi
://
http
j
ne
lib u
d
ac.i
e
b un
i
l
i
g
i
://d
://d
http
.id
j ac
j ac
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
://d
://d
://d
http
.id
j ac
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
i
/dig
ttp:/
ne
lib u
il
/dig
ttp:/
ej
b un
gili
://di
http
.id
ne
lib u
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
b
igili
ja
une
c.id
lib
digi
://
http
ili
i
/dig
:/
http
i
/dig
:/
http
.id
.id
j ac
j ac
e
e
n
n
PERSEMBAHAN
bu
bu
igili
igili
d
d
/
/
/
/
:
:
http
http
.id
j ac
ne
lib u
ej
b un
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
.id
selama ini, semoga
hidayah-Nya kepada
penulis untuk c.id
d
d
d Allah SWT memberikan
ac.i
ac.i
ac.i
ja
j
j
j
e
e
e
une
un
un
un
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
membalas
semuanya;
/dig
/dig
/dig
/dig
:/
http
:/
http
:/
http
ej
b un
d
ej
b un
.id
http
.id
.id
i
ej
b un
i
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
.id
.id
://
http
.id
i
.id
i
/dig
ttp:/
ne
lib u
.id
i
/dig
ttp:/
.id
i
/dig
gil
://di
http
.id
j ac
ne
lib u
.id
l
digi
digi
://
http
://
http
.id
j ac
j ac
ttp:/
.id
://d
ne
lib u
il
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
digi
ne
lib u
d
ac.i
ili
j ac
://
http
il
/dig
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
.id
ne
lib u
j ac
j ac
j ac
ne
lib u
.id
j ac
ne
lib u
://
http
d
ac.i
://d
digi
digi
digi
/dig
.id
ne
lib u
i
j ac
http
.id
ne
lib u
/dig
e
b un
i
l
i
g
i
l
digi
://
http
j ac
:/
http
ili
.id
://d
http
.id
ej
b un
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
j ac
j ac
d
ac.i
.id
j ac
digi
i
gil
://di
http
ne
lib u
://
http
ne
lib u
/dig
ili
.id
.id
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
ne
lib u
://
http
d
ac.i
://d
://d
http
i
/dig
ili
.id
ne
lib u
.id
://d
j ac
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
.id
il
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
ne
lib u
://
http
d
ac.i
ili
.id
il
/dig
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
digi
digi
ne
lib u
/dig
:/
http
.id
j ac
://
http
d
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
ne
lib u
j ac
j ac
ne
lib u
/dig
.id
i
ac.i
://d
://d
ne
lib u
://
http
.id
l
digi
://
http
.id
ne
lib u
/dig
ili
gil
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
digi
digi
:/
http
.id
j ac
j ac
ne
lib u
d
ac.i
ili
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
ej
b un
/dig
:/
http
://d
://d
://
http
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
.id
j ac
ne
lib u
ne
lib u
ne
lib u
ac.i
ili
/dig
:/
http
d
memberikanj motivasi,
semangat danj akasih
c.id sayang;
ac.i
gi
igi
3. Almamater
Fakultas Sastra
Jember. ://digi
://dUniversitas
://di
p
p
t
t
t
t
http
h
h
i
/dig
:/
http
il
/dig
:/
http
2. Suami tercinta dan bayi mungilku Nayaka Al-Fachri Yudhistira tersayang, yang
ne
lib u
il
/dig
:/
http
c.id
c.id
c.id
c.
ej a
ej a
ej a
ej a
n
n
n
n
u
u
u
u
Ibunda
dan Ayahanda
lib
libDrs. Widodo Sugestyanto
lib
libDra. Rahmi Sulistyowati
digi
digi
digi
digi
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
p
p
p
p
t
tt
htt kasih sayang serta hpengorbanan
htt
httercinta,
yang telah mendoakan
dan memberi
:/
http
j ac
ttp:/
d
.id
j ac
ne
lib u
l
digi
://
http
http
Skripsi ini saya persembahkan
untuk:
id
1.
ja
une
i
/dig
ac.i
.id
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
c.id
://d
http
i
/dig
:/
http
ej
b un
.id
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
http
j ac
i
/dig
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
i
/dig
ttp:/
ne
lib u
il
/dig
ttp:/
ej
b un
gili
://di
http
.id
ne
lib u
i
/dig
d
ac.i
gili
/di
ttp:/
i
/dig
ej
b un
.id
ne
lib u
d
ac.i
h
/di
ttp:/
c.id
b
igili
://d
http
ja
une
c.id
lib
digi
://
http
ja
une
.id
j ac
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
ej
b un
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
ini disusun untuk cmemenuhi
salah satu syarat
menyelesaikan pendidikan
strata satu c.id
d
d
d
ac.i
ac.i
a .i
ja
j
j
j
e
e
e
une
un
un
un
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i Fakultas Sastra Universitas
i Jurusan Sastra Indonesia
(S-1) pada
Jember.
/dig
/dig
/dig
/dig
:/
http
:/
http
:/
http
Penyusunan skripsi ini tidak lepas dari bantuan berbagai pihak, oleh karena itu
penulis ingin menyampaikan
terima kasih
kepada:
.id
.id
j ac
j ac
.id
ili
/dig
h
h
h
h
il
/dig
:/
http
.id Akademik yang ac.id
.id
c.id
3. Dra. Titik
Dosen Pembimbing
j
j ac
j aselaku
j acMaslikatin, M.Hum.,
e
e
e
n
n
n
une
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
ig membimbing selama
/dig
/dig
/dig menjadi mahasiswa;
/d
telah
ttp:/
ttp:/
ttp:/
ttp:/
d
ac.i
l
digi
://
http
.id
ne
lib u
http
http
http
gil
://di
http
j ac
j ac
ne
lib u
ne
lib u
ne
lib u
2. Dra. Sunarti Mustamar, M.Hum., selaku Ketua Jurusan Sastra Indonesia;
:/
http
il
/dig
:/
http
c.id
c.
c.
c.
ej a
ej a
ej a
ej a
n
n
n
n
u
u
u
u
Nya sehingga
skripsi yang
libdan
lib berjudul Kekohesian
lib
lib penulis dapat menyelesaikan
digi
digi
digi
digi
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
p
p
p
p
htt
htt Ustadz Akhmad Bakdal.
htt
htt
Kekoherensian
dalam Wacana
Ceramah Agama oleh
Skripsi
:/
http
ej
b un
il
/dig
:/
http
gi
gi
gi
igi Dr. Samudji, M.A.,
1. /dProf.
://di
://di Sastra, Universitas Jember;
://di selaku Dekan Fakultas
i
/dig
:/
http
PRAKATA
i
/dig
:/
http
ej
b un
.id
j ac
ne
lib u
Puji syukur dipanjatkan
ke hadirat Allah
SWT atas segala rahmat
dan karuniaid
id
id
:/
http
ne
lib u
d
ac.i
h
h
i
/dig
ej
b un
.id
ne
lib u
l
digi
://
http
http
j ac
:/
http
gili
gili
/di
ttp:/
i
/dig
ej
b un
.id
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
il
/dig
:/
http
4. Dr. Bambang Wibisono, M.Pd., selaku Dosen Pembimbing I yang telah
.
.
ac.
j ac
j perhatian
j ac waktu, pikiran, dan
meluangkan
dalam membimbing
penulis;
une
une
une
.id
ac
nej
lib u
i
gilib
ac
nej
Sastra
Yusuf
g
://di
http banyak
yang sudah
/dig
ttp:/
membantuhpenulis
.id
dalam
.id
j ac
ne
lib u
.id
ne
lib u
i
/dig
:/
http
segala hal;
ac
ej
b un
ac
ej
b un
ac
danili Yang Min Putri (alm.),
igili terima kasih doanya;igili
/dig
/d
:/
http
/d
:/
http
ej
b un
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
bantuan dan
tersayang, Putric.Widya
Mayangsari c.id
id
id
c.adik
c.id kesabarannya, serta
ej a
ej a
ej a
ej a
n
n
n
u
u
u
b un
b kasih senyum manisnya;
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
seseorang
yang
selalu
membuat
penulis
rindu,
terima
g
g
g
g
//di
//di
//di
//di
.id
://d
:
:
:
:
http
http
http
http
11. Ibu Mertua beserta kakak ipar tersayang, terima kasih atas doanya dan
.id
kesabarannya;
j ac
.id
j ac
ne
lib u
://
http
.id
i
/dig
ttp:/
://
http
.id
i
/dig
ttp:/
ne
lib u
.id
://
http
.id
i
/dig
ttp:/
.id
l
digi
://
http
.id
j ac
j ac
ne
lib u
gil
://di
http
j ac
ne
lib u
digi
digi
://
http
ne
lib u
i
/dig
ttp:/
.id
j ac
ne
lib u
j ac
j ac
j ac
ne
lib u
.id
j ac
ne
lib u
digi
digi
digi
://
http
ne
lib u
il
/dig
:/
http
10. Mbak tersayang, Erliana Widyawati Setyorini, terima kasih atas pinjaman dan
j ac
il
/dig
:/
http
9. Yang Ti dan.idYang Kung tercinta beserta
keluarga Glenmore,
Yang Kung Min
.id
.id
ej
b un
l
digi
://
http
j ac
j ac
j ac
gil
://di
http
igi
p://d
SastrahttUniversitas
gi
://di Fakultas
Indonesia
http
.id
.id
j ac
:/
http
e
b un
i
l
i
g
i
http
gi
://di
pengajar
httpJurusan
.id
j ac
ne
lib u
une Jember;
une
une
7. Staf
ilib
ilib Fakultas Sastra Universitas
ilibPerpustakaan Pusat dan
u
h
staf
.id
j ac
ne
lib u
Jember atas ketulusan dalam mengajarkan ilmunya;
dig
tp://Mas
ht8.
.id
/di
ttp:/
ej a
skripsi;
b un
ili
/dig
/
:
p
t
ht6. Para
digi
/dig
igili
igili
c.id
.id
j ac
ne
lib u
:/
http
b
b
b
igili
.id
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
d
://d
://d Pembimbing II ttp
://d
tp://Drs. Budi Suyanto,
h yang telah
http
http M.Hum., selaku Dosen
ht5.
memberikan perhatian, bimbingan, dan petunjuk-petunjuk dalam penulisan
://d
http
://
http
id
id
id
.id
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
i
/dig
ttp:/
ne
lib u
il
/dig
ttp:/
ej
b un
gili
://di
http
.id
ne
lib u
i
/dig
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
b
igili
lib
i
/dig
:/
http
.id
j ac
ne
lib u
i
/dig
:/
http
://d
http
perjuangan
://d
://d
http
http
bersama;
:/
http
Helmi) terima kasih membuatku tenang;
:/
http
:/
http
http
http
http
http
16. Anak-anak PRO 2 FM dan Akbar FM, terima kasih sudah mengisi hari-
ej
b un
ili
/dig
:/
http
hariku; ej ac.id
d
ac.i
d
ac.i
ej
b un
ej
b un
.
.
ac.
j ac
j ac yang tidak dapatnpenulis
18. Semua
pihak
sebutkan satuuper
nej satu.
u e
une
b
b
://d
http
://d
http
gil
://di
http
l
digi
://
http
il
/dig
:/
http
d
il
/dig
:/
http
.id
j ac
b
igili
igili
igili
://d
http
://d
http
id
id
id
.id
il
/dig
:/
http
ac.i
ili
ili
ili
ili
d
ac.i
g
g
g informan yang telah
ig
17. /dUstadz
Amar Ba’dilttpselaku
://di dalam
://di memberikan bantuan
://di
http
http
h
penyelesaian skripsi ini;
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
ej
b un
b un
il
/dig
:/
http
15. Sahabat jterbaikku,
Anita Suryalastria
Ningsih di Jogjakarta,
terima kasihj ac.id
c.id
c.id
c.id
ej a
ej a
e a
ne
n
n
n
u
u
u
lib u
lib
lib
lib
i
i
i
i
g
g
g
g
i
i
i
i
kesetiaan
dan
dukungannya;
://d
://d
://d
://d
.id
i
/dig
dan teruskan
:/
http
j ac
:/
http
.id
j ac
ne
lib u
14. Penyemangat
Uun, Tia, Nie,c.idEen, Vinta, Vera, c.id
d
d ujian (Ninin, Mia,c.Kasih,
a i
ac.i
ja
ja
j
j
e
e
une
une
un
un
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
Vytis,
Angel, Zuhana, /dMemey,
Dafi, Edwin, /Yuli,
Didik,
igi
digi IB, Baha, Nanang,
/dig
/dig
ja
une
ne
lib u
i
/dig
:/
http
://d
http
digi
.id
j ac
l
digi
://
http
http
13. Anak-anak “Laskar
Pelangi” (Mas iDoni,
Mas Syuhadak, iMbak
Anita, Mbak id
d
d
d
ac.
ac.
ac.
ac.i
j
j
j
e
e
e
nej
n
n
nMbak Nining, MbakbIndri,
u
u
u
u
Indah,
Ana,
Anita,
Elfa)
terima
kasih
semangatnya
b
b
b
i
i
i
i
igil
igil
igil
igil
ja
une
c.id
://
http
http
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
.id
.id
.id
.id
j ac
j ac
j ac
j ac
e
e
e
e
n
n
n
n
12. Sahabat-sahabat
angkatanili2003
lain tanpa terkecuali,
b u dan 2004, dan angkatan
bu
bu
bu
ig
igili
igili
igili
d
d
d
d
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
ttp
http tetap berpegangan htangan
httpdan kebersamaan, semangat!!!
http
dalam kehangatan
c.id
://d
http
i
/dig
ej
b un
.id
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
e
b un
i
l
i
g
i
gil
://di
://d
http
http
Penulis juga menerima segala kritik dan saran dari semua pihak demi
j
ne
lib u
d
ac.i
digi
://
http
.id
j ac
ne
lib u
i
/dig
:/
http
.id
:/
http
gilib
u
gilib
/di
ttp:/
.id
http
.id
ne
lib u
.id
i
.id
.id
.id
/dig
i
ne
lib u
i
/dig
ttp:/
.id
j ac
.id
l
digi
digi
://
http
ne
lib u
gil
://di
http
ne
lib u
://
http
.id
j ac
j ac
j ac
ttp:/
.id
j ac
ne
lib u
://
http
.id
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
digi
digi
://
http
ne
lib u
i
/dig
.id
j ac
ne
lib u
il
/dig
:/
http
://d
://d
http
d
ac.i
ili
.id
e
b un
i
l
i
g
i
ej
b un
/dig
:/
http
il
/dig
:/
http
Penulis
j ac
j ac
j ac
ttp:/
.id
i
u
h
j ac
j ac
/dig
gilib
/di
ttp:/
://d
ne
lib u
://
http
ne
lib u
u
.id
ne
lib u
/dig
ac
nej
l
digi
://
http
j ac
:/
http
.id
ac
nej
e
b un
i
l
i
g
i
http
digi
digi
://
http
.id
e
b un
i
l
i
g
i
i
/dig
:/
http
h
j ac
ttp:/
gilib
/di
ttp:/
://d
://d
http
u
.id
j ac
ne
lib u
.id
j ac
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
i
/dig
:/
http
ac
nej
h
h
ne
lib u
.id
ac
nej
.id
j ac
j ac
une
Jember, ilibFebruari
2008
g
i
/d
.id
/di
ttp:/
c.id
c.id
c.id
c.id
ja
ja
ja
ja
kesempurnaan
skripsi ini dapat
une
une
une penulis berharaplib semoga
uneskripsi ini. Akhirnya,
b
b
b
i
i
i
l
l
l
gi
gi
gi
gi
://di
://di
://di
://di
bermanfaat.
http
http
http
http
i
/dig
ttp:/
ne
lib u
il
/dig
ttp:/
ej
b un
gili
://di
http
.id
ne
lib u
i
/dig
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
i
/dig
ej
b un
.id
c.id
lib
digi
://
http
.id
ja
une
.id
e
b un
i
l
i
g
i
ne
lib u
i
/dig
d
ac.i
ili
.id
j ac
c.id
HALAMAN PENGESAHAN
..............................................................................
c.id
c.id
c.id
ii
ja
ja
ne
lib u
ne
lib u
:/
http
:/
http
.id
j ac
ne
lib u
:/
http
.id
j ac
i
/dig
:/
http
HALAMAN PERNYATAAN
……………………………………………………
iv j ac.id
vii
c.id
c.id
c.id
ej a
ej a
ej a
ne
n
n
n
u
u
u
u
ib
lib viii
lib
l………………………………………………….
lib PERSEMBAHAN
i
i
i
i
g
g
g
g
i
i
i
i
HALAMAN
v
://d
://d
://d
://d
ej
b un
d
ac.i
KATA PENGANTAR ………………………………………………………….
vi
ix
c.id
c.id
c.id
DAFTAR ISI …………………………………………………………………....
ej a
ej a
ej a
vii
xiej ac.id
b un
gili
DAFTAR
://di TABEL
p
t
t
h
li
i
/dig
ttp:/
h
http
http
http
http
un
ilib
ili
ili
g
g
g
i
i
i
d
d
d
………………………………………………………………
viii
xiii
://
://
://
http
http
http
b un
b un
l
digi
://
http
HALAMAN MOTTO ……………………………………………………… ….... iii
vi
ne
lib u
gil
://di
http
i iii
i
i
i
RINGKASAN
……………………………………………………………………
/dig
/dig
/dig
/dig
:/
http
il
/dig
:/
http
ej a
Halaman
b un
i
l
i
g
://di
i
ja
d
ac.i
ili
://d
://d
http
http
http
…………………………………………………………….
ne
lib u
il
/dig
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
e
b un
i
l
i
g
i
.id
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
j ac
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
i
/dig
:/
http
gili
://di
http
.id
ne
lib u
l
digi
://
http
http
j ac
.id
j ac
e
n
ISI
u
b DAFTAR
d
ac.i
://d
http
HALAMAN
JUDUL
://d
http
i
/dig
ili
j ac
.id
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
e
b un
i
l
i
g
i
.id
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
il
/dig
:/
http
il
/dig
:/
http
DAFTAR LAMPIRAN …………………………………………………………. xiv
ix
j
e
b un
i
l
i
g
i
d
ac.i
b
igili
d1.1
/
/
:
p
htt
://d
http
1.2
j
ne
lib u
digi
://
http
lib u
i
/dig
:/
http
i
gilib
/di
ttp:/
u
ili
h
http
.id
.id
i
/dig
ttp:/
ej
b un
ac
ej
b un
.6 7
ac
/d
:/
http
ej
b un
/d
:/
http
ej a
b un Analisis
i
l
i
Penyajian
Hasil
g
://di
http
d
ac.i
.id
.id
://
http
.id
i
/dig
ttp:/
://
http
i
/dig
ttp:/
ne
lib u
gil
://di
http
.id
j ac
ne
lib u
.id
l
digi
://
http
.id
j ac
j ac
j ac
ne
lib u
d
digi
digi
digi
://
http
.id
j ac
ne
lib u
il
/dig
:/
http
c.i
ej a
ej a
n
n
u
u
lib 13
lib
Data ……………………………...
digi 12
digi
/
/
/
/
:
:
p
p
htt
htt
j ac
ne
lib u
il
/dig
:/
http
Analisis Data ………………………………………………
10
10
c.id
c.id
.id
ne
lib u
i
/dig
ttp:/
g
g
://di
://di
http
http
……………………………………….
Penyediaan Data ………………………………………....... 99
/d
:/
http
j ac
j ac
ne
lib u
g
://di
http Penelitian
Manfaat
1.4.2
ne
lib u
://
http
.id
j ac
j ac
Data dan iSumber
Data …………………………………….
gili
igili . 88
igili
digi
digi
://
http
.id
.id
j ac
l
digi
://
http
66
une
une
une ………………………………………....
Tujuan Penelitian
ilib.6 6
ilib
ilib
j ac
j ac
ne
lib u
ili
ili
/dig
/dig
/
/
:
:
p
p
t
t
………………………………................
ht
ht
1.4.1
://d
://d
http
ili
/dig
/
:
p
t
Rumusan
Masalah
ht
ac
1.4.3c.id
ej a
n
u
b 1.4.4
i
l
i
g
i
.id
j ac
ja
ej a
e………………………………………….....
Ruang Lingkup
55 ej a
b un
b un
b un
Metode
dan Teknik Penelitian
…………………………………….
77
.id
.id
.id
ej
b un
/dig
:/
http
e
b un
i
l
i
g
i
1.3.2
1.4
.id
ac
nej
c.id
c.id
c.id
gil
://di
http
Tujuan Penelitian dan Manfaat Penelitian ……………………… 66
c.id
ej a
n
u
1.3.1
lib
/dig
:/
http
igili
igili
Ruang Lingkup dan Rumusan Masalah ………………………… 55
1.2.2
1.3
.id
ac
nej
b
b
b
igili
://d
://d
://d
Latar Belakang
11
http
http
http Masalah …………………………………………..
c.id
ej a
1.2.1
n
u
lib
d
ac.i
digi
://
http
id
id
id
id
.
.
.
j ac
j ac
j ac
BAB 1. PENDAHULUAN
……………………………………………………......
1u1nej ac.
une
une
une
i
/dig
ttp:/
ne
lib u
il
/dig
ttp:/
ej
b un
gili
://di
http
.id
ne
lib u
i
/dig
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
i
/dig
ej
b un
b
igili
lib
://d
digi
.id
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
i
i
gilib
3.1.2
://d
://d
://d
64
67
Kohesi
………………..
http
http
http Leksikal …………………………..
b
b
b
igili
igili
igili
4.2
c.id
c.id
c.id
ej a …………........ 68
ej aMelalui Aspek Semantis
77ej a
80
Keutuhan Wacana
b un
b un
b un
ili
/dig
/
:
p
t
Kohesivitas
Wacana
ht
ili
/dig
/
:
p
t
Berdasarkan
Praanggapan
ht
li
://
http
86
dan Implikatur Percakapan ……………………………. …. 89
.id
.id
.id
j ac
j ac
j ac
ej
b un
ac
ej
b un
ac
95
96
74
nej
b u99
d
ac.i
DAFTAR
igili 100
igili
igili
igiliPUSTAKA ...............................................................................................
/d
h
/d
:/
http
/d
:/
http
/d
:/
http
.id
e
b un
i
l
i
g
i
http
.id
://
http
.id
.id
://
http
ne
lib u
i
/dig
.id
.id
.id
i
/dig
l
digi
digi
://
http
.id
j ac
j ac
ttp:/
.id
ne
lib u
://
http
ne
lib u
gil
://di
http
j ac
j ac
ne
lib u
j ac
ttp:/
http
digi
digi
ne
lib u
i
/dig
ttp:/
.id
.id
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
://d
://d
j ac
://
http
.id
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
ne
lib u
j ac
j ac
ne
lib u
i
.id
ne
lib u
digi
digi
/dig
http
j ac
j ac
ne
lib u
.id
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
://d
://d
://d
://
http
.id
j ac
j ac
il
/dig
:/
http
101
102
LAMPIRAN ..............................................................................................................
e
b un
i
l
i
g
i
il
/dig
:/
http
97
98
Saran
……………………………………………………………….
74
.id
.id
.id
ac
l
digi
digi
://
http
g
g
ig
://di
://di
p://d
http
http
Kesimpulanhtt………………………………………………………..
ej
b un
:/
http
gil
://di
http
77
Kekoherensian dalam Wacana Ustadz Akhmad Bakdal ….……. 80
ac
nej
4.1
il
/dig
:/
http
id
id
id
.
.
53 j ac.
j ac
j ac………………………..............................
56
Kohesi Gramatikal
une
une
une
3.2.2
/dig
u
id
ne
u95
une
une …………………………………………
u
96
BAB 4. KESIMPULAN
DAN SARAN
ilib74
ilib
ilib
ilib
.id
/di
ttp:/
h
h
.
j ac
3.1.1
.id
:/
http
ac
nej
il
/dig
:/
http
53
Kekohesian dalam Wacana Ustadz Akhmad Bakdal ……………..56
c.id
ej a
3.2.1
n
u
lib
digi
lib u
/dig
ttp:/
49
Implikatur ………………………………………………… .45
e
b un
i
l
i
g
i
://
http
.id
l
digi
://
http
http
http
http
h
d
ac.i
ac
nej
:/
http
d
.id
.id
46
54ej ac.id
Kerangka
Teori …………………………………………………..
50
ac.i
j ac
j ac
e
e
n
n
un
u
u
ilib
ilib
ilib
ili
g
g
g
g
i
i
i
i
d
d
d
d
/
/
/
53
56
BAB
3./ PEMBAHASAN …………………………………………………………
51
ttp:/
ttp:/
ttp:/
ttp:/
://d
http
digi
://
http
http
24
Kohesi dan Koherensi …………………………………….. 23
:/
http
.id
ej
b un
3.2
:/
http
2.1.6
:/
http
gil
://di
http
2.2
.id
j
il
/dig
:/
http
j ac
ne
lib u
i 22
i
24
Konteks/dWacana
………………………………………......
igi
/dig
/dig
2.1.9
j ac
ne
lib u
ne
lib u
45 ac.id
2.1.7
42
.id Pragmatik …………………………………………………
c.id
c.id
j
j ac
ej a
ej a
n
n
une
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g 44
g
g ……………………………………………….
47
2.1.8 Praanggapan
://di
://di
://di
3.1
://d
http
ne
lib u
2.1.5
h
e
b un
i
l
i
g
i
il
/dig
:/
http
ne
lib u
/dig
:/
http
ej
b un
i
/dig
:/
http
ja
ja
ja
ne
lib u
://
http
i
/dig
i
/dig
:/
http
.id
j ac
ne
lib u
c.id
c.
c.
ej a
ej a
ej a
n
n
n
u
u
u
17
Pengertian
Wacana
……………………………………......
lib16
lib
lib
digi
digi
digi
/
/
/
/
/
/
:
:
:
p
p
p
htt
htt
httWacana ………………………………………………
19
Jenis
18
2.1.3
j ac
:/
http
.id
j ac
ne
lib u
21
2.1.4c.id Analisis Wacana ………………………………………......
20
c.id
c.id
ja
une
ne
lib u
i
/dig
:/
http
c.
ej a
n2.1.2
u
b
i
igil
http
digi
.id
j ac
l
digi
://
http
http
15
2.1.1 id Bahasa dan Fungsi Bahasa
………………………………..
14
id
id
ja
une
c.id
://
http
http
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
.id
.id
.id
.id
j ac
j ac
j ac
j ac
e
e
e
e
n
n
n
n
14
BAB 2. TINJAUAN
PUSTAKAiliDAN
…………………
u
b u KERANGKA gTEORI
bu
bu
b 13
ig
igili
i ili
igili
d
d
d
d
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
http
http 2.1 Tinjauan Pustaka
http
http
14
…………………………………………………
13
c.id
://d
http
.id
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
i
/dig
ttp:/
ne
lib u
il
/dig
ttp:/
ej
b un
gili
://di
http
.id
ne
lib u
i
/dig
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
i
/dig
ej
b un
://d
://d
c.id
lib
digi
://
http
ja
une
i
.id
d
ac.i
ili
.id
.id
://
http
.id
i
/dig
://
http
.id
i
/dig
ttp:/
ne
lib u
.id
i
/dig
gil
://di
http
.id
j ac
ne
lib u
.id
l
digi
digi
://
http
://
http
.id
j ac
j ac
ttp:/
.id
://d
ne
lib u
il
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
digi
.id
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
il
/dig
:/
http
ej
b un
j ac
://
http
ne
lib u
i
/dig
ttp:/
d
ac.i
.id
ne
lib u
j ac
j ac
j ac
ne
lib u
.id
j ac
ne
lib u
digi
digi
digi
ttp:/
.id
ne
lib u
i
j ac
http
.id
ne
lib u
/dig
e
b un
i
l
i
g
i
l
digi
://
http
j ac
:/
http
://d
://d
http
.id
ili
.id
.id
j ac
digi
ej
b un
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
j ac
j ac
d
gil
://di
http
ne
lib u
://
http
i
ac.i
ili
.id
.id
ne
lib u
/dig
.id
://d
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
ne
lib u
://
http
d
ac.i
://d
://d
http
i
/dig
ili
.id
il
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
digi
ne
lib u
d
ac.i
ili
j ac
://
http
il
/dig
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
.id
ne
lib u
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
.id
i
/dig
.id
digi
ne
lib u
d
ac.i
://d
http
j ac
://
http
i
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
.id
ne
lib u
/dig
ili
l
digi
://
http
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
.id
ne
lib u
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
.id
j ac
.id
d
ac.i
://d
http
digi
i
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
.id
ne
lib u
/dig
ili
:/
http
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
.id
ne
lib u
://
http
i
/dig
d
ac.i
://d
ne
lib u
i
j ac
http
.id
ne
lib u
/dig
e
b un
i
l
i
g
i
:/
http
j ac
:/
http
ili
/dig
:/
http
j ac
:/
http
:/
http
.id
ej
b un
.id
j ac
ne
lib u
i31
i
Pengacuan /Pronomina
Demonstratif
………………………
29
digi
/dig
/dig
j ac
ne
lib u
d
digi
ne
lib u
Kerangka Teori Penelitian …………………………
lib u
i
g
i
://d
http
nej
lib u
i
g
i
://d
http
nej
lib u
i
g
i
://d
http
nej
lib u
i
g
i
://d
http
nej
lib u
i
g
i
://d
http
il
/dig
/
:
p
t
ht
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
gil
://di
p
t
t
h
.id
j ac
e
n
bu
igili
d
/
/
:
http
.id
j ac
e
n
bu
igili
d
/
/
:
http
.id
j ac
e
n
bu
igili
d
/
/
:
http
.id
j ac
e
n
bu
igili
d
/
/
:
http
.id
j ac
e
n
bu
igili
d
/
/
:
http
gil
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
gil
://di
http
KEKOHESIAN DAN KEKOHERENSIAN DALAM WACANA
CERAMAH AGAMA OLEH USTADZ AKHMAD BAKDAL
.id
j ac
e
n
bu
igili
d
/
/
:
http
.id
j ac
e
n
bu
igili
d
/
/
:
http
.id
.id
j ac
j ac
e
e
n
n
bu
bu
igili
igili
SKRIPSI
d
d
/
/
/
/
:
:
http
http
.id
j ac
e
n
bu
igili
d
/
/
:
http
gil
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
gil
://di
http
Oleh
Astri Widyaruli Anggraeni
NIM 040110201078
.id
j ac
e
n
bu
igili
d
/
/
:
http
.id
j ac
e
n
bu
igili
d
/
/
:
http
.id
j ac
e
n
bu
igili
d
/
/
:
http
.id
j ac
e
n
bu
igili
d
/
/
:
http
.id
j ac
e
n
bu
igili
d
/
/
:
http
gil
://di
http
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
SASTRAj aINDONESIA
c.id
c.id
ej a
e
n
n
u
u
FAKULTAS
SASTRA igilib
lib
digi
/
/
://d
:
p
http
htt UNIVERSITAS JEMBER
2008
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
gil
://di
http
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
/
:
p
t
ht
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
/
:
p
t
ht
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
/
:
p
t
ht
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
/
:
p
t
ht
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
/
:
p
t
ht
il
/dig
/
:
p
t
ht
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
il
/dig
ttp:/
ej
b un
gili
://di
http
.id
ne
lib u
i
/dig
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
i
/dig
ej
b un
.id
.id
.id
d
http
.id
ne
lib u
d
ac.i
ili
.id
.id
.id
gil
://di
://d
http
.id
j ac
j ac
gi
gi
://di DALAM
://di
DAN
http
http KEKOHERENSIAN
il
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
ne
lib u
il
/dig
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
j ac
j ac
ne
lib u
i
ac.i
://d
://d
ne
lib u
/dig
ili
.id
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
.id
e
b un
i
l
i
g
i
http
i
/dig
ttp:/
hKEKOHESIAN
digi
d
ac.i
j ac
j ac
j ac
i
/dig
gili
.id
ne
lib u
l
digi
://
http
http
j ac
:/
http
ej
b un
://di
http
e
b un
i
l
i
g
i
http
ne
lib u
://
http
d
ac.i
://d
://d
http
i
/dig
ili
.id
.id
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
.id
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
ne
lib u
l
digi
gi
://di
WACANA
http
://
http
CERAMAH AGAMA OLEH USTADZ AKHMAD BAKDAL
j
ne
lib u
d
ac.i
i
/dig
:/
http
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
i
/dig
:/
http
ej
b un
.id
d
ac.i
ili
ej
b un
d
ac.i
ej
b un
.id
://
http
.id
i
/dig
i
/dig
ttp:/
.id
d
ac.i
.id
://
http
.id
i
/dig
ttp:/
i
/dig
ttp:/
.id
gil
://di
://d
http
http
.id
j ac
ne
lib u
.id
l
digi
digi
://
http
ne
lib u
il
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
://
http
.id
j ac
j ac
j ac
ne
lib u
d
ac.i
ili
.id
ne
lib u
il
/dig
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
digi
digi
://
http
i
j ac
j ac
ne
lib u
.id
ne
lib u
/dig
ili
://
http
j ac
:/
http
SASTRAj aINDONESIA
c.id
c.id
ej a
e
n
n
u
u
FAKULTAS
SASTRA igilib
lib
digi
/
/
://d
:
p
http
htt UNIVERSITAS JEMBER
2008
.id
ne
lib u
.id
l
digi
digi
ej
b un
/dig
:/
http
.id
j ac
j ac
d
gil
://di
http
ne
lib u
://
http
ne
lib u
ac.i
ili
j ac
j ac
ne
lib u
ej
b un
/dig
:/
http
digi
digi
ttp:/
d
ac.i
.id
ne
lib u
Oleh
d
ac.i
i
j ac
j ac
.id
il
gi
Astri
/dig Widyaruli Anggraeni
://di
p
t
t
h
NIM 040110201078
://d
.id
ej
b un
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
ne
lib u
://
http
d
.id
://d
digi
il
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
ne
lib u
://
http
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
il
/dig
:/
http
ej
b un
j ac
j ac
ac.i
ili
/dig
:/
http
://d
http
d
://d
digi
ili
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
i
ac.i
b un
igili
.id
ne
lib u
/dig
ili
.id
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
http
ne
lib u
://
http
ej
b un
/dig
:/
http
ili
/dig
:/
http
.id
j ac
ne
lib u
://
http
ej
b un
/dig
:/
http
http
digi
digi
b un
igili
://d
://d
j ac
://
http
ili
/dig
:/
http
i
/dig
:/
http
.id
j ac
e
n
SKRIPSI
bu
d
ac.i
b un
igili
http
ne
lib u
i
.id
j ac
ne
lib u
diajukan guna melengkapi tugas akhir dan memenuhi salah satu syarat
untuk menyelesaikan Program S1 Program Studi Sastra Indonesia
c.id
c.id
c.id
dan mencapai
ej agelar Sarjana Sastra ej a
ej a
.id
://d
http
ne
lib u
/dig
ili
.id
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
.id
j ac
ne
lib u
i
/dig
ttp:/
ne
lib u
il
/dig
ttp:/
ej
b un
gili
://di
http
.id
ne
lib u
i
/dig
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
i
/dig
ej
b un
.id
http
d
ilib
g
://di
http
c.i
ej a
un
li
.id
i
/dig
li
.id
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
.id
i
/dig
:/
http
://
http
.id
ne
lib u
i
/dig
:/
http
li
.id
ne
lib u
i
/dig
:/
http
gil
://di
http
digi
://
http
l
digi
://
http
.id
j ac
j ac
j ac
j ac
ne
lib u
li
digi
digi
://
http
il
/dig
:/
http
://d
://d
http
d
ac.i
ili
.id
e
b un
i
l
i
g
i
il
/dig
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
j ac
://d
http
digi
://
http
ne
lib u
.id
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
i
/dig
:/
http
ej
b un
.id
j ac
ne
lib u
KEKOHESIAN
DAN KEKOHERENSIAN
DALAM
WACANA
.id
.id
.id
c.id
c
c
c
a
a
a
ej a
ej
ej USTADZ AKHMAD
ej
CERAMAH
AGAMA
OLEH
BAKDAL
n
n
n
n
u
u
u
u
b
b
b
b
j ac
:/
http
.id
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
://d
://d
http
gili
://di
http
i
/dig
:/
http
.id
j ac
e
n
b u SKRIPSI
d
ac.i
.id
ne
lib u
l
digi
://
http
http
j ac
i
/dig
ili
j ac
.id
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
e
b un
i
l
i
g
i
.id
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
ne
lib u
i
/dig
:/
http
il
/dig
:/
http
Oleh
ej
b un
c.id
a
ili
/dig
:/
http
.id
http
.id
://
http
.id
i
.id
i
.id
i
/dig
:/
http
.id
.id
l
digi
digi
i
/dig
.id
j ac
://
http
ne
lib u
gil
://di
http
ne
lib u
://
http
.id
j ac
j ac
:/
http
.id
://d
j ac
j ac
ne
lib u
il
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
ne
lib u
://
http
d
ac.i
ili
.id
digi
digi
://
http
ne
lib u
/dig
:/
http
.id
j ac
ne
lib u
j ac
j ac
ne
lib u
/dig
.id
ne
lib u
http
ej
b un
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
://d
://d
http
digi
digi
.id
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
j ac
j ac
ne
lib u
:/
http
.id
e
b un
i
l
i
g
i
://d
://d
.id
.id
j ac
j ac
e
e
n
n
u
ASTRI iWIDYARULI
ANGGRAENI
bu
gilib
igili
d
d
/
/
/
/
:
:
NIM 040110201078
http
http
j ac
j ac
://
http
a
ili
/dig
:/
http
e
b un
i
l
i
g
i
http
ej
b un
c.id
ne
lib u
i
/dig
:/
http
il
/dig
:/
http
Pembimbing
ej
b un
a
gilib
gili
/di
ttp:/
/di
ttp:/
h
h
.id
.id
.id
/dig
i
ne
lib u
ne
lib u
i
/dig
ttp:/
.id
.id
.id
/dig
i
ne
lib u
i
/dig
ttp:/
.id
j ac
.id
l
digi
digi
://
http
ne
lib u
gil
://di
http
ne
lib u
://
http
.id
j ac
j ac
j ac
ttp:/
.id
j ac
://
http
.id
://d
ne
lib u
il
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
digi
digi
://
http
.id
://d
j ac
d
ac.i
igili
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
ne
lib u
j ac
j ac
ttp:/
.id
ne
lib u
://
http
.id
://d
http
digi
digi
igili
ej
b un
://d
: Drs.
p://d Suyanto, M.Hum
http
httBudi
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
j ac
j ac
ne
lib u
://
http
.id
e
b un
i
l
i
g
i
http
b
b
igili
://d Anggota
Dosen Pembimbing
http
://d
://d
http
.
.
j ac
j ac : Dr. Bambang Wibisono,
j a Pembimbing Utama
Dosen
M.Pd.
une
une
une
j ac
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
id
id
c.id
c.id
i
/dig
ttp:/
ne
lib u
il
/dig
ttp:/
ej
b un
gili
://di
http
.id
ne
lib u
i
/dig
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
c.id
b
igili
://d
http
ja
une
c.id
lib
digi
://
http
ja
une
ac.
nej
u
oleh Ustadz
Akhmad
b
i
il
/dig
ttp:/
h
Jember pada:
hari
tempat
: Fakultas Sastra Universitas Jember.
:/
http
.id
i
d
ac.i
i
Anggota I,
d
ej
b un
d
i
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
.id
ne
lib u
/dig
:/
http
ej
b un
://
http
j ac
i
/dig
:/
http
ac.i
ili
/dig
:/
http
.id
l
digi
digi
://
http
ne
lib u
gil
://di
http
.id
ne
lib u
j ac
Tim Penguji
ac.i
ili
/dig
:/
http
ne
lib u
/dig
:/
http
ej
b un
.id
j ac
j ac
ne
lib u
c.id
j ac
digi
://
http
il
/dig
:/
http
ej a
Sastra Universitas
b un
i
l
i
g
://di
http
.id
ne
lib u
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
il
/dig
:/
http
ej
b un
j ac
i
: 18 Februari 2008
/dig
/dig
ili
/dig
:/
http
.id
ne
lib u
tanggal/digi
:/
http
ej
b un
i
/dig
:/
http
ac.
nej
u
disahkan oleh
Fakultas
b
i
gil
://di
http
j ac
ja
ne
lib u
.id
i
/dig
ac.
nejdan
u
Bakdal telah
diuji
b
i
gil
://di
http
: Senin
c.id
j ac
:/
http
ne
lib u
Skripsi berjudul Kekohesian
dan Kekoherensian
dalam Wacanaid Ceramah Agama
id
id
:/
http
ne
lib u
i
/dig
:/
http
.id
j ac
.id
.id
j ac
j ac
e
e
n
n
PENGESAHAN
bu
bu
igili
igili
d
d
/
/
/
/
:
:
http
http
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
.id
ne
lib u
l
digi
://
http
http
j ac
i
/dig
:/
http
ej
b un
.id
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
http
j ac
i
/dig
ej
b un
.id
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
ej
b un
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
il
/dig
:/
http
il
/dig
:/
http
Dr. Bambang Wibisono, M.Pd.
j
e
b un
i
l
i
g
i
d
ac.i
j
e
b un
i
l
i
g
i
li
digi
digi
://
http
ne
lib u
i
/dig
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
.id
.id
i
/dig
ttp:/
Dekan,
.id
.id
i
/dig
ttp:/
i
/dig
ttp:/
.id
.id
.id
i
/dig
l
digi
digi
://
http
.id
j ac
j ac
ttp:/
.id
ne
lib u
://
http
ne
lib u
gil
://di
http
j ac
j ac
j ac
ne
lib u
.id
://d
digi
il
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
ne
lib u
://
http
d
ac.i
ili
.id
il
/dig
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
://d
http
digi
ne
lib u
d
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
.id
NIP. 130531973
j ac
://
http
.id
j ac
ac.i
ili
/dig
:/
http
.id
ne
lib u
://
http
/dig
ej
b un
l
digi
digi
://
http
:/
http
Prof. Dr. Samudji, M.A.
j ac
j ac
d
ac.i
://d
j ac
ne
lib u
.id
Mengesahkan
e
b un
i
l
i
g
i
.id
j ac
III,
j ac
j ac
http
ne
lib u
://
http
ne
lib u
ili
.id
digi
digi
ej
b un
/dig
:/
http
://d
j ac
://
http
d
http
e
une
Drs.AndangiliSubaharianto,M.Hum
b un
ilib
/dig
ttp:/
NIP.h131877453
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
ne
lib u
.id
j ac
ac.i
ili
.id
://d
http
ej
b un
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
://
http
gil
://di
://d
digi
digi
://
http
e
b un
i
l
i
g
i
http
c.id
ej a
Anggota
n
u
lib
.id
j ac
.id
j ac
://d
ne
lib u
j ac
131832314
e
b un
i
l
i
g
i
http
une
une
Drs.
ilib
ilibBudi Suyanto, M. Hum.
g
://di
http NIP.
ej
b un
b
.id
.id
j ac
:/
http
ej a II,
Anggota
b un
.id
j ac
igili
c.id
.id
j ac
ne
lib u
id
.
j ac
NIP. 131474385
une
://d
http
://d
http
://d
http
://
http
d
ac.i
i
/dig
ttp:/
ne
lib u
il
/dig
ttp:/
nej
lib u
i
g
i
://d
http
nej
lib u
i
g
i
://d
http
nej
lib u
i
g
i
://d
http
nej
lib u
i
g
i
://d
http
nej
lib u
i
g
i
://d
http
il
/dig
/
:
p
t
ht
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
gil
://di
p
t
t
h
.id
j ac
e
n
bu
igili
d
/
/
:
http
.id
j ac
e
n
bu
igili
d
/
/
:
http
.id
.id
j ac
j ac
e
e
n
n
RINGKASAN
bu
bu
igili
igili
d
d
/
/
/
/
:
:
http
http
.id
j ac
e
n
bu
igili
d
/
/
:
http
gil
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
c.id
ej a
n
u
b
Kohesi ddan
igili Koherensi
/
/
:
p
htt
c.id
c.id
c.id
ej a
ej a
ej a
n
n
n
u
u
u
b
lib
lib oleh Ustadz Akhmad
dalamdWacana
Ceramah Agama
igili
digi
digi
/
/
/
/
/
/
:
:
:
p
p
p
htt
htt
htt
gil
://di
http
Bakdal; Astri Widyaruli Anggraeni, 040110201078; 2008: 117 Halaman; Jurusan
Sastra Indonesia Fakultas Sastra Universitas Jember.
Wacana merupakan satuan bahasa yang paling besar yang digunakan dalam
komunikasi. Satuan bahasa dibawahnya secara berturut-turut adalah kalimat, bahasa,
kata, dan bunyi. Secara berurutan, rangkaian bunyi membentuk kata. Rangkaian kata
membentuk frase dan rangkaian frase membentuk kalimat. Akhirnya, rangkaian
kalimat membentuk wacana. Semuanya itu bisa lisan atau tulis. Ceramah agama
merupakan salah satu contoh wacana lisan. Untuk membentuk wacana yang apik
(well formed) terdapat unsur-unsur yang membentuknya, yaitu unsur dalam (internal)
dan unsur luar (eksternal). Unsur internal berkaitan dengan aspek formal kebahasaan,
sedangkan unsur eksternal berkenaan dengan hal-hal di luar wacana itu sendiri.
Kedua unsur tersebut membentuk satu kepaduan dalam suatu struktur yang utuh dan
lengkap.
Adanya kesatuan bentuk (kohesi) dan kesatuan makna (koherensi) membuat suatu
wacana menjadi padu. Kohesi dan koherensi merupakan unsur wacana yang paling
penting. Kedua unsur itu digunakan untuk membangun teks yang baik. Hubungan
koherensi dapat diciptakan dengan menggunakan hubungan kohesi. Hubungan kohesi
dapat dilihat dengan menggunakan piranti kohesi. Secara umum, piranti kohesi dapat
dibedakan menjadi piranti gramatikal dan piranti leksikal. Akan tetapi, tidak
selamanya penggunaan piranti kohesi dapat menjamin munculnya hubungan
koherensi. Di samping piranti kohesi, masih banyak faktor lain yang memungkinkan
terciptanya koherensi wacana, antara lain, latar belakang pengetahuan pemakai
bahasa atas bidang permasalah, pengetahuan atas bidang budaya dan sosial, dan
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
il
/dig
ttp:/
nej
lib u
i
g
i
://d
http
nej
lib u
i
g
i
://d
http
nej
lib u
i
g
i
://d
http
nej
lib u
i
g
i
://d
http
nej
lib u
i
g
i
://d
http
il
/dig
/
:
p
t
ht
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
gil
://di
p
t
t
h
kemampuan “ membaca ” hal-hal yang tersirat (membuat praanggapan).Penceramah
agama (Ustadz Akhmad Bakdal) dalam ceramah-ceramahnya harus mampu
menghasilkan wacana yang kohesif dan koherensif. Penceramah yang merupakan
keturunan Arab, namun mampu berbahasa Indonesia dan berbahasa daerah (Madura
dan Jawa) dengan baik dan lancar menjadi alasan peneliti memilih penceramah
sebagai informan. Dengan pengetahuan berbahasa, wacana ceramah agama tersebut
dapat menjadi sebuah wacana yang apik (well formed). Tujuan penelitian untuk
mengetahui kekohesian dan kekoherensian yang terdapat dalam wacana ceramah
agama yang dikemukakan oleh Ustadz Akhmad Bakdal. Hasil penelitian diharapkan
dapat dimanfaatkan sebagai penambah wawasan, pengetahuan, dan pengalaman bagi
peneliti , mahasiswa, guru bahasa Indonesia, penceramah agama yang masih merasa
bingung dengan pemilihan bahasa yang tepat, para linguis, pecinta bahasa atau orangorang yang berminat mengkaji masalah komunikasi verbal maupun nonverbal dan
memberikan masukan pada studi analisis wacana.
Metode yang digunakan adalah metode deskriptif kualitatif. Peneliti
mendatangi tempat ceramah dan menyimak penggunaan bahasa pada ceramah agama
yang dituturkan oleh Ustadz Akhmad Bakdal, merekam tuturan dalam ceramah
tersebut lalu mentranskripkan tuturan tersebut dalam bentuk data tertulis. Sumber
data dalam penelitian ini adalah ceramah agama dalam Peringatan Maulid Nabi
Muhammad SAW SAW “Jamaah Tahlil dan Pengajian Aqwamith Thoriq” yang
dilaksanakan di Lingkungan Tegal Boto Kidul, Kec. Sumber Sari, Kab. Jember pada
hari Sabtu tanggal 07 April 2007 pukul. 19.00 WIB, ceramah Halal Bihalal di
Lingkungan Muktisari Jember pada hari Kamis tanggal 01 November 2007 pukul
09.00 WIB, ceramah khutbah jumat di Masjid Al-Ikhlas, Kec. Semboro pada hari
Jumat tanggal 02 November 2007 pukul 11.30 WIB, ceramah pernikahan di
Lingkungan Talangsari Jember pada hari Sabtu tanggal 03 November 2007 pukul
08.00 WIB, dan ceramah Walimatul Akikah di Lingkungan Mastrip pada hari Sabtu
tanggal 03 November 2007 pukul 19.00 WIB.
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
il
/dig
ttp:/
http
http
http
http
nej
lib u
i
g
i
://d
http
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
c.id
ej a
n
u
gilib
://di
p
t
t
h
ej
ej
gili
://di
ej
gili
://di
ej
b un
b un
b un
b un
gili
://di
gili
://di
il
/dig
/
:
p
t
ht
gil
://di
p
t
t
h
Adanya kepaduan dan keruntutan dalam wacana mengimplikasikan bahwa di
dalam ceramah agama tersebut terdapat relasi formal dan semantis yang membentuk
struktur kewacanaan, sehingga wacana tersebut menjadi padu. Secara formal dapat
dinyatakan dengan aspek leksikal maupun aspek gramatikal. Hubungan antarkalimat
dengan aspek gramatikal dinyatakan dengan referensi (pengacuan), substitusi
(penyulihan), pelesapan (ellipsis), dan konjungsi (perangkaian). Sedangkan,
hubungan
antarkalimat
dengan
aspek
leksikal
dinyatakan
dengan
repetisi
(pengulangan), sinonimi, antonimi, kolokasi (sanding kata), hiponimi (hubungan atasbawah), dan ekuivalensi (kesepadanan).
Secara semantis wacana ceramah agama dapat diketahui melalui analisis
semantis dan pragmatis. Secara semantis hubungan antarkalimat mempunyai
hubungan makna kausalitas (hubungan sebab-akibat), hubungan alasan-sebab,
hubungan sarana-tujuan, hubungan amplikatif, hubungan syarat-hasil, hubungan
identifikasi, dan hubungan ibarat. Dalam memahami wacana secara komprehensif
perlu memperhatikan fenomena pragmatiknya. Fenomena pragmatik itu adalah
presuposisi (praanggapan) dan implikatur. Presuposisi dapat menjelaskan keterkaitan
atau hubungan antarkalimat dalam wacana, sedangkan implikatur merupakan
jembatan atau rantai yang menghubungkan antara “yang diucapkan” dengan “yang
diimplikasikan”. Dengan adanya praanggapan dan implikatur percakapan, wacana
dapat diketahui melalui isi sesuai konteks dan maknanya tersebut. Dari upaya
pengorganisasian wacana yang dilakukan oleh penceramah (Ustadz Akhmad Bakdal)
terlihat bahwa wacana tersebut merupakan wacana yang apik, walaupun penelitian ini
hanya melihat melalui hubungan antarkalimat.
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
c.id
ej a
n
u
lib
digi
/
/
:
p
htt
gil
://di
http
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
/
:
p
t
ht
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
/
:
p
t
ht
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
/
:
p
t
ht
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
/
:
p
t
ht
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
/
:
p
t
ht
il
/dig
/
:
p
t
ht
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
c.id
ej a
n
u
ilib
/dig
ttp:/
il
/dig
ttp:/
ej
b un
gili
://di
http
.id
ne
lib u
i
/dig
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
b
igili
ja
une
lib
ac.
nej dari
u
selesai
b
i
igil
://d
c.id
ja
une
lib
digi
://
http
.id
il
/dig
:/
http
ej
b un
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
ja
ne
lib u
il
/dig
:/
http
atau
://
http
.id
://
http
.id
d
ej
b un
ne
lib u
.id
ne
lib u
d
(penulis)
ac.i
d
ac.i
ej
b un
ili
/dig
:/
http
ej
b un
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
ej
b un
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
il
/dig
:/
http
http
http
http
l
digi
://
http
gi
gi
igi
bisa mengerjakan
sesuatu hari ini,://djangan
menunda besok
://di
://di
ili
/dig
:/
http
.id
j ac
j ac
j ac
ne
lib u
gil
://di
http
j ac
ne
lib u
digi
digi
digi
.id
.id
j ac
ne
lib u
untuk mengerjakannya, apalagi lusa.
ac.i
ili
(QS. Alam Nasyarah,
94:6-7)
c.id
://
http
ne
lib u
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
ja
une
gi kamu
/diJika
i
/dig
:/
http
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
i
/dig
:/
http
ej
b un
.id
j ac
ne
lib u
c.id
c.
c.
ej a
ej a
ej a
n
n
n
u
u
u
suatu urusan,
ib
lib
lsungguh-sungguh
lib kerjakanlah dengan
digi
digi
digi
/
/
/
/
/
/
:
:
:
p
p
p
htt
htt
htt
urusan yang lain.
j ac
j ac
ne
lib u
gili
://di
http
i
/dig
:/
http
.id
j ac
e
n
b u MOTTO
d
ac.i
.id
j ac
ne
lib u
l
digi
://
http
http
Sesungguhnya sesudah
kesulitan itu adaidkemudahan. Maka apabila
kamu telah
id
id
http
digi
i
/dig
ili
c.id
://
http
.id
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
c.id
://d
http
i
/dig
ej
b un
.id
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
il
/dig
:/
http
atau
j
e
b un
i
l
i
g
i
d
ac.i
http
.id
.id
e
b un
i
l
i
g
i
.id
j ac
j ac
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
e
b un
i
l
i
g
i
http
gil
://di
://d
://d niat baik
://d
Mulailah
http
http segala sesuatunya dengan
://d
://d
http
j
e
b un
i
l
i
g
i
d
ac.i
http
dan akhirilah dengan ucapan syukur.
j
ne
lib u
d
ac.i
://
http
.id
i
/dig
:/
http
i
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
http
.id
://
http
.id
/dig
i
ne
lib u
i
/dig
ttp:/
.id
.id
.id
i
/dig
ttp:/
.id
i
/dig
.id
j ac
.id
l
digi
digi
://
http
ne
lib u
gil
://di
http
ne
lib u
://
http
.id
j ac
j ac
ttp:/
.id
://d
j ac
j ac
ne
lib u
il
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
ne
lib u
://
http
d
ac.i
ili
.id
il
/dig
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
digi
digi
ne
lib u
d
ac.i
://d
http
j ac
://
http
i
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
.id
ne
lib u
/dig
ili
l
digi
://
http
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
.id
ne
lib u
j ac
j ac
ttp:/
.id
digi
digi
d
ac.i
://d
http
ne
lib u
i
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
j ac
j ac
ne
lib u
://
http
.id
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
.id
ne
lib u
/dig
ili
://
http
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
://d
://d
http
d
ac.i
ili
.id
i
/dig
.id
j ac
ne
lib u
digi
digi
://
http
.id
ne
lib u
.id
j ac
ne
lib u
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
.id
ne
lib u
/dig
:/
http
ej
b un
://
http
j ac
j ac
ne
lib u
.id
j ac
e(penulis)
n
u
lib
digi
digi
digi
://
http
j
ne
lib u
d
ac.i
i
/dig
ttp:/
ne
lib u
il
/dig
ttp:/
ej
b un
gili
://di
http
.id
ne
lib u
i
/dig
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
b
igili
ja
une
c.id
lib
digi
://
http
c.
ej a
nnama
u
b
i
igil
:
NIM
:
://d
http
ja
une
i
/dig
:/
http
ne
lib u
i
/dig
:/
http
c.id
c.
ej a
ej a
n
n
u
u
Astri Widyaruli
Anggraeni
lib
lib
digi
digi
/
/
/
/
:
:
p
p
htt
htt
040110201078
.id
j ac
d
ac.i
ili
.id
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
adalah benar-benar hasil karya sendiri, kecuali pada kutipan substansi yang
.id
j ac
ne
lib u
i
/dig
:/
http
disebutkan sumbernya,
dan belum pernah
c.id mana pun, serta j ac.id
c.id diajukan pada institusi
c.id
ej a
ej a
ej a
ne
n
n
n
u
u
u
lib u
lib
lib
lib jiplakan. Saya bertanggung
i
i
i
i
g
g
g
g
i
i
i
i
bukan:/karya
jawab
atas
keabsahan
dan
kebenaran
isinya
/d
://d
://d
://d
http
http
http
http
sesuai dengan sikap ilmiah yang harus dijunjung tinggi.
ej
b un
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
.id
c.id adanya tekanan j ac.id
c.id
Demikian
ini saya ebuat
j atanpa
j ac dengan sebenarnya,
j apernyataan
e
e
n
n
n
une
u
u
u
ilib
ilib
ilib
ilib
g
g
g
g
i
i
i
i
d
d
d
d
/
/
/ pun serta bersediatp:mendapat
dan ttppaksaan
dari pihak mana
sanksi akademik
jika
://
ttp:/
t /
ttp:/
h
h
h
h
gil
://di
://d
http
:/
http
:/
http
:/
http
il
/dig
:/
http
menyatakan dengan
Kekohesian c.id
d
dkarya ilmiah yang berjudul:
d sesungguhnya bahwa
ac.i
ac.i
ac.i
ja
j
j
j
e
e
e
une
un
un
un
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
dan Kekoherensian
dalam Wacana
Ceramah Agama
oleh
Ustadz Akhmad/digBakdal
/dig
/dig
/dig
:/
http
il
/dig
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
Saya yang bertanda
tangan di bawahidini:
id
c.id
://d
http
.id
j ac
ne
lib u
l
digi
://
http
http
.id
.id
j ac
j ac
e
e
n
n
PERNYATAAN
bu
bu
igili
igili
d
d
/
/
/
/
:
:
http
http
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
i
/dig
:/
http
ej
b un
.id
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
http
j ac
i
/dig
ej
b un
.id
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
l
digi
://
http
il
/dig
:/
http
il
/dig
:/
http
ternyata di kemudian hari pernyataan ini tidak benar.
.id
e
b un
i
l
i
g
i
http
.id
http
.id
e
b un
i
l
i
g
i
http
Jember,
j
ne
lib u
d
ac.i
://
http
.id
i
/dig
:/
http
gilib
i
/dig
:/
http
u
gilib
/di
ttp:/
.id
gilib
/di
ttp:/
http
.id
ne
lib u
i
.id
.id
.id
.id
/dig
i
ne
lib u
.id
.id
i
/dig
l
digi
digi
://
http
.id
j ac
j ac
ttp:/
.id
ne
lib u
://
http
ne
lib u
gil
://di
http
j ac
j ac
.id
.id
://d
digi
il
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
ne
lib u
://
http
d
ac.i
ili
.id
il
/dig
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
://d
j ac
ttp:/
ac
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
digi
://
http
ne
lib u
i
/dig
.id
j ac
j ac
ttp:/
/d
ne
lib u
i
/dig
NIM
igili040110201078
:/
http
.id
j ac
:/
http
ej
b un
://
http
ne
lib u
Astri Widyaruli
Anggraeni
.id
j ac
j ac
j ac
/dig
u
://d
ne
lib u
://
http
ne
lib u
ac
nej
e
b un
i
l
i
g
i
http
digi
digi
://
http
.id
e
b un
i
l
i
g
i
i
/dig
l
digi
digi
://
http
.id
ne
lib u
.id
j ac
ne
lib u
j ac
:/
http
h
j ac
ttp:/
u
://d
://d
.id
.id
ac
nej
j ac
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
li
digi
i
/dig
:/
http
h
c.id
j ac
gil
://di
http
Februari 2008
ja
Yang bmenyatakan,
une
://
http
ne
lib u
.id
ac
nej
h
http
.id
ne
lib u
.id
/di
ttp:/
://
http
j ac
j ac
ne
lib u
j
ne
lib u
d
ac.i
digi
digi
digi
://
http
j
ne
lib u
d
ac.i
e
b un
i
l
i
g
i
://d
://d
http
.id
j ac
j ac
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
://d
://d
://d
http
.id
j ac
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
i
/dig
ttp:/
ne
lib u
il
/dig
ttp:/
ej
b un
gili
://di
http
.id
ne
lib u
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
b
igili
ja
une
c.id
lib
digi
://
http
ili
i
/dig
:/
http
i
/dig
:/
http
.id
.id
j ac
j ac
e
e
n
n
PERSEMBAHAN
bu
bu
igili
igili
d
d
/
/
/
/
:
:
http
http
.id
j ac
ne
lib u
ej
b un
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
.id
selama ini, semoga
hidayah-Nya kepada
penulis untuk c.id
d
d
d Allah SWT memberikan
ac.i
ac.i
ac.i
ja
j
j
j
e
e
e
une
un
un
un
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
membalas
semuanya;
/dig
/dig
/dig
/dig
:/
http
:/
http
:/
http
ej
b un
d
ej
b un
.id
http
.id
.id
i
ej
b un
i
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
.id
.id
://
http
.id
i
.id
i
/dig
ttp:/
ne
lib u
.id
i
/dig
ttp:/
.id
i
/dig
gil
://di
http
.id
j ac
ne
lib u
.id
l
digi
digi
://
http
://
http
.id
j ac
j ac
ttp:/
.id
://d
ne
lib u
il
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
digi
ne
lib u
d
ac.i
ili
j ac
://
http
il
/dig
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
.id
ne
lib u
j ac
j ac
j ac
ne
lib u
.id
j ac
ne
lib u
://
http
d
ac.i
://d
digi
digi
digi
/dig
.id
ne
lib u
i
j ac
http
.id
ne
lib u
/dig
e
b un
i
l
i
g
i
l
digi
://
http
j ac
:/
http
ili
.id
://d
http
.id
ej
b un
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
j ac
j ac
d
ac.i
.id
j ac
digi
i
gil
://di
http
ne
lib u
://
http
ne
lib u
/dig
ili
.id
.id
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
ne
lib u
://
http
d
ac.i
://d
://d
http
i
/dig
ili
.id
ne
lib u
.id
://d
j ac
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
.id
il
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
ne
lib u
://
http
d
ac.i
ili
.id
il
/dig
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
digi
digi
ne
lib u
/dig
:/
http
.id
j ac
://
http
d
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
ne
lib u
j ac
j ac
ne
lib u
/dig
.id
i
ac.i
://d
://d
ne
lib u
://
http
.id
l
digi
://
http
.id
ne
lib u
/dig
ili
gil
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
digi
digi
:/
http
.id
j ac
j ac
ne
lib u
d
ac.i
ili
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
ej
b un
/dig
:/
http
://d
://d
://
http
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
.id
j ac
ne
lib u
ne
lib u
ne
lib u
ac.i
ili
/dig
:/
http
d
memberikanj motivasi,
semangat danj akasih
c.id sayang;
ac.i
gi
igi
3. Almamater
Fakultas Sastra
Jember. ://digi
://dUniversitas
://di
p
p
t
t
t
t
http
h
h
i
/dig
:/
http
il
/dig
:/
http
2. Suami tercinta dan bayi mungilku Nayaka Al-Fachri Yudhistira tersayang, yang
ne
lib u
il
/dig
:/
http
c.id
c.id
c.id
c.
ej a
ej a
ej a
ej a
n
n
n
n
u
u
u
u
Ibunda
dan Ayahanda
lib
libDrs. Widodo Sugestyanto
lib
libDra. Rahmi Sulistyowati
digi
digi
digi
digi
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
p
p
p
p
t
tt
htt kasih sayang serta hpengorbanan
htt
httercinta,
yang telah mendoakan
dan memberi
:/
http
j ac
ttp:/
d
.id
j ac
ne
lib u
l
digi
://
http
http
Skripsi ini saya persembahkan
untuk:
id
1.
ja
une
i
/dig
ac.i
.id
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
c.id
://d
http
i
/dig
:/
http
ej
b un
.id
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
http
j ac
i
/dig
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
i
/dig
ttp:/
ne
lib u
il
/dig
ttp:/
ej
b un
gili
://di
http
.id
ne
lib u
i
/dig
d
ac.i
gili
/di
ttp:/
i
/dig
ej
b un
.id
ne
lib u
d
ac.i
h
/di
ttp:/
c.id
b
igili
://d
http
ja
une
c.id
lib
digi
://
http
ja
une
.id
j ac
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
ej
b un
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
ini disusun untuk cmemenuhi
salah satu syarat
menyelesaikan pendidikan
strata satu c.id
d
d
d
ac.i
ac.i
a .i
ja
j
j
j
e
e
e
une
un
un
un
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i Fakultas Sastra Universitas
i Jurusan Sastra Indonesia
(S-1) pada
Jember.
/dig
/dig
/dig
/dig
:/
http
:/
http
:/
http
Penyusunan skripsi ini tidak lepas dari bantuan berbagai pihak, oleh karena itu
penulis ingin menyampaikan
terima kasih
kepada:
.id
.id
j ac
j ac
.id
ili
/dig
h
h
h
h
il
/dig
:/
http
.id Akademik yang ac.id
.id
c.id
3. Dra. Titik
Dosen Pembimbing
j
j ac
j aselaku
j acMaslikatin, M.Hum.,
e
e
e
n
n
n
une
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
ig membimbing selama
/dig
/dig
/dig menjadi mahasiswa;
/d
telah
ttp:/
ttp:/
ttp:/
ttp:/
d
ac.i
l
digi
://
http
.id
ne
lib u
http
http
http
gil
://di
http
j ac
j ac
ne
lib u
ne
lib u
ne
lib u
2. Dra. Sunarti Mustamar, M.Hum., selaku Ketua Jurusan Sastra Indonesia;
:/
http
il
/dig
:/
http
c.id
c.
c.
c.
ej a
ej a
ej a
ej a
n
n
n
n
u
u
u
u
Nya sehingga
skripsi yang
libdan
lib berjudul Kekohesian
lib
lib penulis dapat menyelesaikan
digi
digi
digi
digi
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
p
p
p
p
htt
htt Ustadz Akhmad Bakdal.
htt
htt
Kekoherensian
dalam Wacana
Ceramah Agama oleh
Skripsi
:/
http
ej
b un
il
/dig
:/
http
gi
gi
gi
igi Dr. Samudji, M.A.,
1. /dProf.
://di
://di Sastra, Universitas Jember;
://di selaku Dekan Fakultas
i
/dig
:/
http
PRAKATA
i
/dig
:/
http
ej
b un
.id
j ac
ne
lib u
Puji syukur dipanjatkan
ke hadirat Allah
SWT atas segala rahmat
dan karuniaid
id
id
:/
http
ne
lib u
d
ac.i
h
h
i
/dig
ej
b un
.id
ne
lib u
l
digi
://
http
http
j ac
:/
http
gili
gili
/di
ttp:/
i
/dig
ej
b un
.id
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
il
/dig
:/
http
4. Dr. Bambang Wibisono, M.Pd., selaku Dosen Pembimbing I yang telah
.
.
ac.
j ac
j perhatian
j ac waktu, pikiran, dan
meluangkan
dalam membimbing
penulis;
une
une
une
.id
ac
nej
lib u
i
gilib
ac
nej
Sastra
Yusuf
g
://di
http banyak
yang sudah
/dig
ttp:/
membantuhpenulis
.id
dalam
.id
j ac
ne
lib u
.id
ne
lib u
i
/dig
:/
http
segala hal;
ac
ej
b un
ac
ej
b un
ac
danili Yang Min Putri (alm.),
igili terima kasih doanya;igili
/dig
/d
:/
http
/d
:/
http
ej
b un
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
bantuan dan
tersayang, Putric.Widya
Mayangsari c.id
id
id
c.adik
c.id kesabarannya, serta
ej a
ej a
ej a
ej a
n
n
n
u
u
u
b un
b kasih senyum manisnya;
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
seseorang
yang
selalu
membuat
penulis
rindu,
terima
g
g
g
g
//di
//di
//di
//di
.id
://d
:
:
:
:
http
http
http
http
11. Ibu Mertua beserta kakak ipar tersayang, terima kasih atas doanya dan
.id
kesabarannya;
j ac
.id
j ac
ne
lib u
://
http
.id
i
/dig
ttp:/
://
http
.id
i
/dig
ttp:/
ne
lib u
.id
://
http
.id
i
/dig
ttp:/
.id
l
digi
://
http
.id
j ac
j ac
ne
lib u
gil
://di
http
j ac
ne
lib u
digi
digi
://
http
ne
lib u
i
/dig
ttp:/
.id
j ac
ne
lib u
j ac
j ac
j ac
ne
lib u
.id
j ac
ne
lib u
digi
digi
digi
://
http
ne
lib u
il
/dig
:/
http
10. Mbak tersayang, Erliana Widyawati Setyorini, terima kasih atas pinjaman dan
j ac
il
/dig
:/
http
9. Yang Ti dan.idYang Kung tercinta beserta
keluarga Glenmore,
Yang Kung Min
.id
.id
ej
b un
l
digi
://
http
j ac
j ac
j ac
gil
://di
http
igi
p://d
SastrahttUniversitas
gi
://di Fakultas
Indonesia
http
.id
.id
j ac
:/
http
e
b un
i
l
i
g
i
http
gi
://di
pengajar
httpJurusan
.id
j ac
ne
lib u
une Jember;
une
une
7. Staf
ilib
ilib Fakultas Sastra Universitas
ilibPerpustakaan Pusat dan
u
h
staf
.id
j ac
ne
lib u
Jember atas ketulusan dalam mengajarkan ilmunya;
dig
tp://Mas
ht8.
.id
/di
ttp:/
ej a
skripsi;
b un
ili
/dig
/
:
p
t
ht6. Para
digi
/dig
igili
igili
c.id
.id
j ac
ne
lib u
:/
http
b
b
b
igili
.id
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
d
://d
://d Pembimbing II ttp
://d
tp://Drs. Budi Suyanto,
h yang telah
http
http M.Hum., selaku Dosen
ht5.
memberikan perhatian, bimbingan, dan petunjuk-petunjuk dalam penulisan
://d
http
://
http
id
id
id
.id
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
i
/dig
ttp:/
ne
lib u
il
/dig
ttp:/
ej
b un
gili
://di
http
.id
ne
lib u
i
/dig
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
b
igili
lib
i
/dig
:/
http
.id
j ac
ne
lib u
i
/dig
:/
http
://d
http
perjuangan
://d
://d
http
http
bersama;
:/
http
Helmi) terima kasih membuatku tenang;
:/
http
:/
http
http
http
http
http
16. Anak-anak PRO 2 FM dan Akbar FM, terima kasih sudah mengisi hari-
ej
b un
ili
/dig
:/
http
hariku; ej ac.id
d
ac.i
d
ac.i
ej
b un
ej
b un
.
.
ac.
j ac
j ac yang tidak dapatnpenulis
18. Semua
pihak
sebutkan satuuper
nej satu.
u e
une
b
b
://d
http
://d
http
gil
://di
http
l
digi
://
http
il
/dig
:/
http
d
il
/dig
:/
http
.id
j ac
b
igili
igili
igili
://d
http
://d
http
id
id
id
.id
il
/dig
:/
http
ac.i
ili
ili
ili
ili
d
ac.i
g
g
g informan yang telah
ig
17. /dUstadz
Amar Ba’dilttpselaku
://di dalam
://di memberikan bantuan
://di
http
http
h
penyelesaian skripsi ini;
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
ej
b un
b un
il
/dig
:/
http
15. Sahabat jterbaikku,
Anita Suryalastria
Ningsih di Jogjakarta,
terima kasihj ac.id
c.id
c.id
c.id
ej a
ej a
e a
ne
n
n
n
u
u
u
lib u
lib
lib
lib
i
i
i
i
g
g
g
g
i
i
i
i
kesetiaan
dan
dukungannya;
://d
://d
://d
://d
.id
i
/dig
dan teruskan
:/
http
j ac
:/
http
.id
j ac
ne
lib u
14. Penyemangat
Uun, Tia, Nie,c.idEen, Vinta, Vera, c.id
d
d ujian (Ninin, Mia,c.Kasih,
a i
ac.i
ja
ja
j
j
e
e
une
une
un
un
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
Vytis,
Angel, Zuhana, /dMemey,
Dafi, Edwin, /Yuli,
Didik,
igi
digi IB, Baha, Nanang,
/dig
/dig
ja
une
ne
lib u
i
/dig
:/
http
://d
http
digi
.id
j ac
l
digi
://
http
http
13. Anak-anak “Laskar
Pelangi” (Mas iDoni,
Mas Syuhadak, iMbak
Anita, Mbak id
d
d
d
ac.
ac.
ac.
ac.i
j
j
j
e
e
e
nej
n
n
nMbak Nining, MbakbIndri,
u
u
u
u
Indah,
Ana,
Anita,
Elfa)
terima
kasih
semangatnya
b
b
b
i
i
i
i
igil
igil
igil
igil
ja
une
c.id
://
http
http
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
.id
.id
.id
.id
j ac
j ac
j ac
j ac
e
e
e
e
n
n
n
n
12. Sahabat-sahabat
angkatanili2003
lain tanpa terkecuali,
b u dan 2004, dan angkatan
bu
bu
bu
ig
igili
igili
igili
d
d
d
d
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
ttp
http tetap berpegangan htangan
httpdan kebersamaan, semangat!!!
http
dalam kehangatan
c.id
://d
http
i
/dig
ej
b un
.id
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
e
b un
i
l
i
g
i
gil
://di
://d
http
http
Penulis juga menerima segala kritik dan saran dari semua pihak demi
j
ne
lib u
d
ac.i
digi
://
http
.id
j ac
ne
lib u
i
/dig
:/
http
.id
:/
http
gilib
u
gilib
/di
ttp:/
.id
http
.id
ne
lib u
.id
i
.id
.id
.id
/dig
i
ne
lib u
i
/dig
ttp:/
.id
j ac
.id
l
digi
digi
://
http
ne
lib u
gil
://di
http
ne
lib u
://
http
.id
j ac
j ac
j ac
ttp:/
.id
j ac
ne
lib u
://
http
.id
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
digi
digi
://
http
ne
lib u
i
/dig
.id
j ac
ne
lib u
il
/dig
:/
http
://d
://d
http
d
ac.i
ili
.id
e
b un
i
l
i
g
i
ej
b un
/dig
:/
http
il
/dig
:/
http
Penulis
j ac
j ac
j ac
ttp:/
.id
i
u
h
j ac
j ac
/dig
gilib
/di
ttp:/
://d
ne
lib u
://
http
ne
lib u
u
.id
ne
lib u
/dig
ac
nej
l
digi
://
http
j ac
:/
http
.id
ac
nej
e
b un
i
l
i
g
i
http
digi
digi
://
http
.id
e
b un
i
l
i
g
i
i
/dig
:/
http
h
j ac
ttp:/
gilib
/di
ttp:/
://d
://d
http
u
.id
j ac
ne
lib u
.id
j ac
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
i
/dig
:/
http
ac
nej
h
h
ne
lib u
.id
ac
nej
.id
j ac
j ac
une
Jember, ilibFebruari
2008
g
i
/d
.id
/di
ttp:/
c.id
c.id
c.id
c.id
ja
ja
ja
ja
kesempurnaan
skripsi ini dapat
une
une
une penulis berharaplib semoga
uneskripsi ini. Akhirnya,
b
b
b
i
i
i
l
l
l
gi
gi
gi
gi
://di
://di
://di
://di
bermanfaat.
http
http
http
http
i
/dig
ttp:/
ne
lib u
il
/dig
ttp:/
ej
b un
gili
://di
http
.id
ne
lib u
i
/dig
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
i
/dig
ej
b un
.id
c.id
lib
digi
://
http
.id
ja
une
.id
e
b un
i
l
i
g
i
ne
lib u
i
/dig
d
ac.i
ili
.id
j ac
c.id
HALAMAN PENGESAHAN
..............................................................................
c.id
c.id
c.id
ii
ja
ja
ne
lib u
ne
lib u
:/
http
:/
http
.id
j ac
ne
lib u
:/
http
.id
j ac
i
/dig
:/
http
HALAMAN PERNYATAAN
……………………………………………………
iv j ac.id
vii
c.id
c.id
c.id
ej a
ej a
ej a
ne
n
n
n
u
u
u
u
ib
lib viii
lib
l………………………………………………….
lib PERSEMBAHAN
i
i
i
i
g
g
g
g
i
i
i
i
HALAMAN
v
://d
://d
://d
://d
ej
b un
d
ac.i
KATA PENGANTAR ………………………………………………………….
vi
ix
c.id
c.id
c.id
DAFTAR ISI …………………………………………………………………....
ej a
ej a
ej a
vii
xiej ac.id
b un
gili
DAFTAR
://di TABEL
p
t
t
h
li
i
/dig
ttp:/
h
http
http
http
http
un
ilib
ili
ili
g
g
g
i
i
i
d
d
d
………………………………………………………………
viii
xiii
://
://
://
http
http
http
b un
b un
l
digi
://
http
HALAMAN MOTTO ……………………………………………………… ….... iii
vi
ne
lib u
gil
://di
http
i iii
i
i
i
RINGKASAN
……………………………………………………………………
/dig
/dig
/dig
/dig
:/
http
il
/dig
:/
http
ej a
Halaman
b un
i
l
i
g
://di
i
ja
d
ac.i
ili
://d
://d
http
http
http
…………………………………………………………….
ne
lib u
il
/dig
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
e
b un
i
l
i
g
i
.id
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
j ac
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
i
/dig
:/
http
gili
://di
http
.id
ne
lib u
l
digi
://
http
http
j ac
.id
j ac
e
n
ISI
u
b DAFTAR
d
ac.i
://d
http
HALAMAN
JUDUL
://d
http
i
/dig
ili
j ac
.id
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
e
b un
i
l
i
g
i
.id
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
il
/dig
:/
http
il
/dig
:/
http
DAFTAR LAMPIRAN …………………………………………………………. xiv
ix
j
e
b un
i
l
i
g
i
d
ac.i
b
igili
d1.1
/
/
:
p
htt
://d
http
1.2
j
ne
lib u
digi
://
http
lib u
i
/dig
:/
http
i
gilib
/di
ttp:/
u
ili
h
http
.id
.id
i
/dig
ttp:/
ej
b un
ac
ej
b un
.6 7
ac
/d
:/
http
ej
b un
/d
:/
http
ej a
b un Analisis
i
l
i
Penyajian
Hasil
g
://di
http
d
ac.i
.id
.id
://
http
.id
i
/dig
ttp:/
://
http
i
/dig
ttp:/
ne
lib u
gil
://di
http
.id
j ac
ne
lib u
.id
l
digi
://
http
.id
j ac
j ac
j ac
ne
lib u
d
digi
digi
digi
://
http
.id
j ac
ne
lib u
il
/dig
:/
http
c.i
ej a
ej a
n
n
u
u
lib 13
lib
Data ……………………………...
digi 12
digi
/
/
/
/
:
:
p
p
htt
htt
j ac
ne
lib u
il
/dig
:/
http
Analisis Data ………………………………………………
10
10
c.id
c.id
.id
ne
lib u
i
/dig
ttp:/
g
g
://di
://di
http
http
……………………………………….
Penyediaan Data ………………………………………....... 99
/d
:/
http
j ac
j ac
ne
lib u
g
://di
http Penelitian
Manfaat
1.4.2
ne
lib u
://
http
.id
j ac
j ac
Data dan iSumber
Data …………………………………….
gili
igili . 88
igili
digi
digi
://
http
.id
.id
j ac
l
digi
://
http
66
une
une
une ………………………………………....
Tujuan Penelitian
ilib.6 6
ilib
ilib
j ac
j ac
ne
lib u
ili
ili
/dig
/dig
/
/
:
:
p
p
t
t
………………………………................
ht
ht
1.4.1
://d
://d
http
ili
/dig
/
:
p
t
Rumusan
Masalah
ht
ac
1.4.3c.id
ej a
n
u
b 1.4.4
i
l
i
g
i
.id
j ac
ja
ej a
e………………………………………….....
Ruang Lingkup
55 ej a
b un
b un
b un
Metode
dan Teknik Penelitian
…………………………………….
77
.id
.id
.id
ej
b un
/dig
:/
http
e
b un
i
l
i
g
i
1.3.2
1.4
.id
ac
nej
c.id
c.id
c.id
gil
://di
http
Tujuan Penelitian dan Manfaat Penelitian ……………………… 66
c.id
ej a
n
u
1.3.1
lib
/dig
:/
http
igili
igili
Ruang Lingkup dan Rumusan Masalah ………………………… 55
1.2.2
1.3
.id
ac
nej
b
b
b
igili
://d
://d
://d
Latar Belakang
11
http
http
http Masalah …………………………………………..
c.id
ej a
1.2.1
n
u
lib
d
ac.i
digi
://
http
id
id
id
id
.
.
.
j ac
j ac
j ac
BAB 1. PENDAHULUAN
……………………………………………………......
1u1nej ac.
une
une
une
i
/dig
ttp:/
ne
lib u
il
/dig
ttp:/
ej
b un
gili
://di
http
.id
ne
lib u
i
/dig
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
i
/dig
ej
b un
b
igili
lib
://d
digi
.id
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
i
i
gilib
3.1.2
://d
://d
://d
64
67
Kohesi
………………..
http
http
http Leksikal …………………………..
b
b
b
igili
igili
igili
4.2
c.id
c.id
c.id
ej a …………........ 68
ej aMelalui Aspek Semantis
77ej a
80
Keutuhan Wacana
b un
b un
b un
ili
/dig
/
:
p
t
Kohesivitas
Wacana
ht
ili
/dig
/
:
p
t
Berdasarkan
Praanggapan
ht
li
://
http
86
dan Implikatur Percakapan ……………………………. …. 89
.id
.id
.id
j ac
j ac
j ac
ej
b un
ac
ej
b un
ac
95
96
74
nej
b u99
d
ac.i
DAFTAR
igili 100
igili
igili
igiliPUSTAKA ...............................................................................................
/d
h
/d
:/
http
/d
:/
http
/d
:/
http
.id
e
b un
i
l
i
g
i
http
.id
://
http
.id
.id
://
http
ne
lib u
i
/dig
.id
.id
.id
i
/dig
l
digi
digi
://
http
.id
j ac
j ac
ttp:/
.id
ne
lib u
://
http
ne
lib u
gil
://di
http
j ac
j ac
ne
lib u
j ac
ttp:/
http
digi
digi
ne
lib u
i
/dig
ttp:/
.id
.id
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
://d
://d
j ac
://
http
.id
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
ne
lib u
j ac
j ac
ne
lib u
i
.id
ne
lib u
digi
digi
/dig
http
j ac
j ac
ne
lib u
.id
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
://d
://d
://d
://
http
.id
j ac
j ac
il
/dig
:/
http
101
102
LAMPIRAN ..............................................................................................................
e
b un
i
l
i
g
i
il
/dig
:/
http
97
98
Saran
……………………………………………………………….
74
.id
.id
.id
ac
l
digi
digi
://
http
g
g
ig
://di
://di
p://d
http
http
Kesimpulanhtt………………………………………………………..
ej
b un
:/
http
gil
://di
http
77
Kekoherensian dalam Wacana Ustadz Akhmad Bakdal ….……. 80
ac
nej
4.1
il
/dig
:/
http
id
id
id
.
.
53 j ac.
j ac
j ac………………………..............................
56
Kohesi Gramatikal
une
une
une
3.2.2
/dig
u
id
ne
u95
une
une …………………………………………
u
96
BAB 4. KESIMPULAN
DAN SARAN
ilib74
ilib
ilib
ilib
.id
/di
ttp:/
h
h
.
j ac
3.1.1
.id
:/
http
ac
nej
il
/dig
:/
http
53
Kekohesian dalam Wacana Ustadz Akhmad Bakdal ……………..56
c.id
ej a
3.2.1
n
u
lib
digi
lib u
/dig
ttp:/
49
Implikatur ………………………………………………… .45
e
b un
i
l
i
g
i
://
http
.id
l
digi
://
http
http
http
http
h
d
ac.i
ac
nej
:/
http
d
.id
.id
46
54ej ac.id
Kerangka
Teori …………………………………………………..
50
ac.i
j ac
j ac
e
e
n
n
un
u
u
ilib
ilib
ilib
ili
g
g
g
g
i
i
i
i
d
d
d
d
/
/
/
53
56
BAB
3./ PEMBAHASAN …………………………………………………………
51
ttp:/
ttp:/
ttp:/
ttp:/
://d
http
digi
://
http
http
24
Kohesi dan Koherensi …………………………………….. 23
:/
http
.id
ej
b un
3.2
:/
http
2.1.6
:/
http
gil
://di
http
2.2
.id
j
il
/dig
:/
http
j ac
ne
lib u
i 22
i
24
Konteks/dWacana
………………………………………......
igi
/dig
/dig
2.1.9
j ac
ne
lib u
ne
lib u
45 ac.id
2.1.7
42
.id Pragmatik …………………………………………………
c.id
c.id
j
j ac
ej a
ej a
n
n
une
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g 44
g
g ……………………………………………….
47
2.1.8 Praanggapan
://di
://di
://di
3.1
://d
http
ne
lib u
2.1.5
h
e
b un
i
l
i
g
i
il
/dig
:/
http
ne
lib u
/dig
:/
http
ej
b un
i
/dig
:/
http
ja
ja
ja
ne
lib u
://
http
i
/dig
i
/dig
:/
http
.id
j ac
ne
lib u
c.id
c.
c.
ej a
ej a
ej a
n
n
n
u
u
u
17
Pengertian
Wacana
……………………………………......
lib16
lib
lib
digi
digi
digi
/
/
/
/
/
/
:
:
:
p
p
p
htt
htt
httWacana ………………………………………………
19
Jenis
18
2.1.3
j ac
:/
http
.id
j ac
ne
lib u
21
2.1.4c.id Analisis Wacana ………………………………………......
20
c.id
c.id
ja
une
ne
lib u
i
/dig
:/
http
c.
ej a
n2.1.2
u
b
i
igil
http
digi
.id
j ac
l
digi
://
http
http
15
2.1.1 id Bahasa dan Fungsi Bahasa
………………………………..
14
id
id
ja
une
c.id
://
http
http
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
.id
.id
.id
.id
j ac
j ac
j ac
j ac
e
e
e
e
n
n
n
n
14
BAB 2. TINJAUAN
PUSTAKAiliDAN
…………………
u
b u KERANGKA gTEORI
bu
bu
b 13
ig
igili
i ili
igili
d
d
d
d
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
http
http 2.1 Tinjauan Pustaka
http
http
14
…………………………………………………
13
c.id
://d
http
.id
ne
lib u
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
http
j ac
:/
http
ej
b un
gili
://di
i
/dig
ttp:/
ne
lib u
il
/dig
ttp:/
ej
b un
gili
://di
http
.id
ne
lib u
i
/dig
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
i
/dig
ej
b un
://d
://d
c.id
lib
digi
://
http
ja
une
i
.id
d
ac.i
ili
.id
.id
://
http
.id
i
/dig
://
http
.id
i
/dig
ttp:/
ne
lib u
.id
i
/dig
gil
://di
http
.id
j ac
ne
lib u
.id
l
digi
digi
://
http
://
http
.id
j ac
j ac
ttp:/
.id
://d
ne
lib u
il
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
digi
.id
d
ac.i
ili
/dig
:/
http
il
/dig
:/
http
ej
b un
j ac
://
http
ne
lib u
i
/dig
ttp:/
d
ac.i
.id
ne
lib u
j ac
j ac
j ac
ne
lib u
.id
j ac
ne
lib u
digi
digi
digi
ttp:/
.id
ne
lib u
i
j ac
http
.id
ne
lib u
/dig
e
b un
i
l
i
g
i
l
digi
://
http
j ac
:/
http
://d
://d
http
.id
ili
.id
.id
j ac
digi
ej
b un
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
j ac
j ac
d
gil
://di
http
ne
lib u
://
http
i
ac.i
ili
.id
.id
ne
lib u
/dig
.id
://d
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
ne
lib u
://
http
d
ac.i
://d
://d
http
i
/dig
ili
.id
il
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
http
digi
ne
lib u
d
ac.i
ili
j ac
://
http
il
/dig
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
.id
ne
lib u
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
.id
i
/dig
.id
digi
ne
lib u
d
ac.i
://d
http
j ac
://
http
i
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
.id
ne
lib u
/dig
ili
l
digi
://
http
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
.id
ne
lib u
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
.id
j ac
.id
d
ac.i
://d
http
digi
i
j ac
e
b un
i
l
i
g
i
.id
ne
lib u
/dig
ili
:/
http
j ac
:/
http
ej
b un
/dig
:/
http
.id
ne
lib u
://
http
i
/dig
d
ac.i
://d
ne
lib u
i
j ac
http
.id
ne
lib u
/dig
e
b un
i
l
i
g
i
:/
http
j ac
:/
http
ili
/dig
:/
http
j ac
:/
http
:/
http
.id
ej
b un
.id
j ac
ne
lib u
i31
i
Pengacuan /Pronomina
Demonstratif
………………………
29
digi
/dig
/dig
j ac
ne
lib u
d
digi
ne
lib u
Kerangka Teori Penelitian …………………………