MODUL PANGKAT AKAR DAN LOGARITMA
log b n n.a log b
a
(iii).
1a
log b
m
log b
am
(iv).
A. Bentuk Pangkat
1.
a
5.
a m a n a m n
b
am
mn
2. n a
a
6.
1
am
3.
a m
4.
(a m ) m a
m
n
b
a
a a
m
log b.b log c.c log d .d log e a log e
a
(vi).
m
a
(vii).
log b
m
n
(viii).
p
p
log b
log a
log 1 0 , karena a 0 1
a
7. a 0 1, a 0
1
1. Jika a = 32 dan b = 27, maka nilai dari
B. Bentuk Akar
a.
a b c b ( a c) b
b.
a b c b ( a c) b
1
5
a.
1. Operasi penjumlahan dan pengurangan :
b.
1
5
1
3
a b adalah ....
c. 5
d. 6
1
6
e. 8
Penyelesaian :
2. Operasi Perkalian
5
( i ). ubah 32 dan 27 menjadi bilangan berpangkat, 32 = 2 ,
a . b a.b
dan 27 = 3
32 16.2 16 2 4 2
Contoh:
1
a
a
b
b
1
1
( ii ).
3. Operasi Pembagian
3
1
1
1
a 5 b 3 = 32 5 27 3 (25 ) 5 (33 ) 3 2 3 5 ( C )
5
2. Bentuk sederhana dari
adalah ....
2 3
9
9 3
1,5
4
4 2
2,25
Contoh :
a.
http://matematrick.blogspot.com
4. Merasionalkan Penyebut Bentuk akar :
a
( i ).
b
a
( ii ).
b c
a
b
b
.
b
a
a
b
b
b c
.
b c b c
5
3
3
3
b.
c.
5
3
6
d.
5
3
9
e.
5
3
12
Penyelesaian :
5
b. b b
a(b c)
5
2 3
2 3
3. Nilai dari
b2 c
.
a. 2
5
log
b. 4
3
3
5 3 5
3 ( jawaban : C )
2.3 6
1 2
log 8.3 log 9 adalah ....
25
c. 7
d. 8
e. 11
Penyelesaian :
C. Konsep Logaritma
1. Definisi logaritma :
a
log b c a c b
2. Sifat – sifat logaritma :
( i ).
a
log( b.c) a log b a log c
b a
a
( ii ) log( ) log b log c
c
5
log
1 2
1
log 8.3 log 9 = 5 log 2 2 log 2 3.3 log 32
25
5
=
5
log 5 2 3.2 log 2.2.3 log 3
= (2).
5
log 5 3.2
= (-2 ) + 6
a
= 4 . jadi jawabannya B.
3 2 ekuivalen dengan ….
52 3
7. Bentuk
-2
2 3
3
a.
15 2 6 6
13
d.
4 2 10 3
13
b.
15 2 6 6
13
e.
10 2 4 3
13
c.
10 2 4 6
13
3 -2
1. Bentuk sederhana dari (6 a ) : ( 12 a ) adalah ....
-1
b. 2
c. 2
12
-6
-12
e. 2 a
d. 2 a
8. Hasil dari 2 150 5 54 7 96 adalah ….
12
m
2. Diketahui m = 16 dan n = 27. Nilai
3
4
6
c.
9
a. –72
b.
6
d. 2 a
9
64
d.
a.
( 2ab)
4
b.
( 2ab)
2
c.
2ab
a. -33
6
b. -23
6
= ...
e. 72
9
8
5
d.
( 2ab)
-1
e.
( 2ab)
-4
c. -3
6
d. 3
6
6
e. 33
1
2a b
adalah ….
9 1
32a b
5
3. Bentuk sederhana dari
.n
2
3
9. Bentuk sederhana dari 2 3 adalah ….
2 3
a. 7 4 3
b. 7 2 3
3 2 x 4 y 2
4. Bentuk sederhana dari 3 2 3 adalah ….
6 x y
c.
72 3
d.
74 3
e.
74 3
2
2
2
10. Diketahui log 3 = m, dan log 5 = n. Nilai log 90 adalah
....
a.
b.
c.
1 2
x y
2
1 2
x y
18
1 6
x y
18
1 6
x y
24
e.
a.
2m + 2n
b.
1 + 2m + n
c.
1+m +n
d.
2 + 2m + n
e.
2+m +n
2
2
2
a. (2x + y)
a. 7 2 2 3
b. (x + y)
b. 13 2 14 3
c.
1
(2 x y )
2
d. 9 2 2 3
d.
1
( x y)
2
e. 13 2 2 3
e. 1 (2 x y )
2
c. 9 2 4 3
6. Hasil dari 2 2 6
b.
c.
d.
e.
4
50 108 2 12 32
adalah ....
a.
2
11. Diketahui log 3 = x, dan log 5 = y maka log 45 adalah ....
5. Bentuk sederhana dari
http://matematrick.blogspot.com
1 2
x y
24
d.
22 2
2 3 1
3 3 1
42 3 1
2 1 2
2 6 = ....
12. Nilai
dari
5
1
log 9 3.5 log 2 .5 log 25 2.5 log 6 5 log 2
2
adalah …
a.
2
d.
-1
b.
1
e.
-2
c.
0
13. Nilai dari 3 log 9 2 log 8 3 log 27 adalah ….
a.
1
b.
2
c.
3
d.
4
e.
5
14. Jika 9 log 8 3m, maka3 log 2 = ….
a. 4m
b. 3m
c. 2m
d.
m
e.
1
m
2
15. Nilai dari
a.
1
b.
2
c.
3
d.
4
e.
5
16. Nilai dari
log 4 3 log 27 2 log 8 adalah ….
log 8 3 log 9 3
= ….( UN 2010 )
log 6
a. 1
b. 2
c. 3
d. 6
e. 36
17. Nilai dari
a. -3
b. -1
c. 0
http://matematrick.blogspot.com
d. 2
e. 3
9
log 25 . 5 log 2 3 log 54 = …. ( UN 2011 )
a
(iii).
1a
log b
m
log b
am
(iv).
A. Bentuk Pangkat
1.
a
5.
a m a n a m n
b
am
mn
2. n a
a
6.
1
am
3.
a m
4.
(a m ) m a
m
n
b
a
a a
m
log b.b log c.c log d .d log e a log e
a
(vi).
m
a
(vii).
log b
m
n
(viii).
p
p
log b
log a
log 1 0 , karena a 0 1
a
7. a 0 1, a 0
1
1. Jika a = 32 dan b = 27, maka nilai dari
B. Bentuk Akar
a.
a b c b ( a c) b
b.
a b c b ( a c) b
1
5
a.
1. Operasi penjumlahan dan pengurangan :
b.
1
5
1
3
a b adalah ....
c. 5
d. 6
1
6
e. 8
Penyelesaian :
2. Operasi Perkalian
5
( i ). ubah 32 dan 27 menjadi bilangan berpangkat, 32 = 2 ,
a . b a.b
dan 27 = 3
32 16.2 16 2 4 2
Contoh:
1
a
a
b
b
1
1
( ii ).
3. Operasi Pembagian
3
1
1
1
a 5 b 3 = 32 5 27 3 (25 ) 5 (33 ) 3 2 3 5 ( C )
5
2. Bentuk sederhana dari
adalah ....
2 3
9
9 3
1,5
4
4 2
2,25
Contoh :
a.
http://matematrick.blogspot.com
4. Merasionalkan Penyebut Bentuk akar :
a
( i ).
b
a
( ii ).
b c
a
b
b
.
b
a
a
b
b
b c
.
b c b c
5
3
3
3
b.
c.
5
3
6
d.
5
3
9
e.
5
3
12
Penyelesaian :
5
b. b b
a(b c)
5
2 3
2 3
3. Nilai dari
b2 c
.
a. 2
5
log
b. 4
3
3
5 3 5
3 ( jawaban : C )
2.3 6
1 2
log 8.3 log 9 adalah ....
25
c. 7
d. 8
e. 11
Penyelesaian :
C. Konsep Logaritma
1. Definisi logaritma :
a
log b c a c b
2. Sifat – sifat logaritma :
( i ).
a
log( b.c) a log b a log c
b a
a
( ii ) log( ) log b log c
c
5
log
1 2
1
log 8.3 log 9 = 5 log 2 2 log 2 3.3 log 32
25
5
=
5
log 5 2 3.2 log 2.2.3 log 3
= (2).
5
log 5 3.2
= (-2 ) + 6
a
= 4 . jadi jawabannya B.
3 2 ekuivalen dengan ….
52 3
7. Bentuk
-2
2 3
3
a.
15 2 6 6
13
d.
4 2 10 3
13
b.
15 2 6 6
13
e.
10 2 4 3
13
c.
10 2 4 6
13
3 -2
1. Bentuk sederhana dari (6 a ) : ( 12 a ) adalah ....
-1
b. 2
c. 2
12
-6
-12
e. 2 a
d. 2 a
8. Hasil dari 2 150 5 54 7 96 adalah ….
12
m
2. Diketahui m = 16 dan n = 27. Nilai
3
4
6
c.
9
a. –72
b.
6
d. 2 a
9
64
d.
a.
( 2ab)
4
b.
( 2ab)
2
c.
2ab
a. -33
6
b. -23
6
= ...
e. 72
9
8
5
d.
( 2ab)
-1
e.
( 2ab)
-4
c. -3
6
d. 3
6
6
e. 33
1
2a b
adalah ….
9 1
32a b
5
3. Bentuk sederhana dari
.n
2
3
9. Bentuk sederhana dari 2 3 adalah ….
2 3
a. 7 4 3
b. 7 2 3
3 2 x 4 y 2
4. Bentuk sederhana dari 3 2 3 adalah ….
6 x y
c.
72 3
d.
74 3
e.
74 3
2
2
2
10. Diketahui log 3 = m, dan log 5 = n. Nilai log 90 adalah
....
a.
b.
c.
1 2
x y
2
1 2
x y
18
1 6
x y
18
1 6
x y
24
e.
a.
2m + 2n
b.
1 + 2m + n
c.
1+m +n
d.
2 + 2m + n
e.
2+m +n
2
2
2
a. (2x + y)
a. 7 2 2 3
b. (x + y)
b. 13 2 14 3
c.
1
(2 x y )
2
d. 9 2 2 3
d.
1
( x y)
2
e. 13 2 2 3
e. 1 (2 x y )
2
c. 9 2 4 3
6. Hasil dari 2 2 6
b.
c.
d.
e.
4
50 108 2 12 32
adalah ....
a.
2
11. Diketahui log 3 = x, dan log 5 = y maka log 45 adalah ....
5. Bentuk sederhana dari
http://matematrick.blogspot.com
1 2
x y
24
d.
22 2
2 3 1
3 3 1
42 3 1
2 1 2
2 6 = ....
12. Nilai
dari
5
1
log 9 3.5 log 2 .5 log 25 2.5 log 6 5 log 2
2
adalah …
a.
2
d.
-1
b.
1
e.
-2
c.
0
13. Nilai dari 3 log 9 2 log 8 3 log 27 adalah ….
a.
1
b.
2
c.
3
d.
4
e.
5
14. Jika 9 log 8 3m, maka3 log 2 = ….
a. 4m
b. 3m
c. 2m
d.
m
e.
1
m
2
15. Nilai dari
a.
1
b.
2
c.
3
d.
4
e.
5
16. Nilai dari
log 4 3 log 27 2 log 8 adalah ….
log 8 3 log 9 3
= ….( UN 2010 )
log 6
a. 1
b. 2
c. 3
d. 6
e. 36
17. Nilai dari
a. -3
b. -1
c. 0
http://matematrick.blogspot.com
d. 2
e. 3
9
log 25 . 5 log 2 3 log 54 = …. ( UN 2011 )